Japansche troepen op Java geland
DUITSCHLAND
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Op drie plaatsen van tiet eiland aan land gegaan
Momentje
V.J
MAANDAG 2 MAART 1942
33ste Jaargang No. 10190
S)e
Bureau* Fapengracht 32.
Telefoon: Redactie 20015 Administratie 20935.
Giro 103003. Pootbns 1L
TWEE NED.-1NDISCHE KRUISERS EN EEN TORPEDQBOOT GEZONKEN
NAAR DE BRITSCHE NIEUWSDIENST UIT BATAVIA MELDT, HEBBEN DE
JAPANSCHE TROEPEN EEN LANDING VERRICHT OP JAVA.
ZIJ ZIJN IN DEN NACHT VAN ZATERDAG OP ZONDAG OP DRIE PLAATSEN
AAN ÖE NOORDKUST VAN HET EILAND GELAND.
HET EERSTE PUNT LIGT IN DE PROVINCIE BANTAM TEN WESTEN VAN
BATAVIA. HET TWEEDE IN DE BUURT VAN INDRAMAJOE, ONGEVEER 200
KILOMETER TEN OOSTEN VAN BATAVIA. .EN HET DERDE IS DE STAD REM
BANG, HALVERWEGE TUSSCHEN SOERABAJA EN SEMARANG.
DE JAPANNERS ZIJN ERIN GESLAAGD ONGEVEER 50 TRANSPORTSCHE
PEN NAAR JAVA OVER TE BRENGEN. Dew RAMINGEN VAN DE OP JAVA GE
LANDE JAPANSCHE TROEPEN LOOPEN, VOLGENS REUTER TUSSCHEN EENI-
GE DUIZENDEN EN VIER DIVISIES.
IN BERICHTEN VAN HET JAPANSCHE HOOFDKWARTIER WORDT MELDING
GEMAAKT VAN ZEESLAGEN, GELEVERD BIJ BATAVIA EN SOERABAJA.
DAARIN ZOUDEN VIJF GEALLIEERDE KRUISERS EN ZES TORPEDOBOOTJA-
GERS ZIJN TOT ZINKEN GEBRACHT. NOG VIER KRUISERS ZIJN BESCHA
DIGD. AAN JAPANSCHE ZIJDE WORDT SLECHTS DÉ BESCHADIGING VAN
ééN TORPEDOBOOTJAGER GEMELD.
DE NEDERLANDSCH-INDISCHE MARINE HEEFT HET VERLIES VAN TWEE
HARER KRUISERS EN VAN EEN TORPEDOBOOTJAGER BEKEND GEMAAKT.
een torpedojager te melden, die echter niet
onbestuurbaar geworden is.
De gevechten ter zee
Het keizerlijke Japansche hoofdkwartier
heeft gisteren medegedeeld, dat Japansche
marine-eenheden, die in de Nederlandsch-
Indische wateren opereerden, in den loop
van twee gevechten met de |Vereenigde
vijandelijke vloten op 27 Februari v Zon
dagochtend vroeg vijf vijandelijke krui
sers, waaronder een groote Amerikaansche
kruiser en zes torpedojagers tot zinken
hebben gebracht, alsmede vier andere
vijandelijke kruisers zwaar beschadigd
hebben.
Tijdens het zeegevecht, dat bij Soerabaja
werd geleverd en dat plaats had tusschen
de avondschemering van 27 -Februari en
het morgengrauwen van 28 Februari, zijn,
volgens de rapporten, die tot gisterochtend
zijn ontvangen, drie vijandelijke kruisers
en zes torpedojagers tot zinken gebracht,,
terwijl vier kruisers zwaar beschadigd
werden. Bij het andere zeegevecht, dat de
„zeeslag bij Batavia" wordt genoemd en
Zondagochtend werd geleverd, werden een
groote Amerikaansche kruiser en een
Australische kruiser tot zinken gebracht.
Het resultaat van- deze "beide zeeslagen
Is, zoo besluit het communiqué van het
keizerlijke hoofdkwartier, dat de in de Ne-
derlandsch-Indische wateren opereerende
Japansche vlooteenheden practisch de
hoofdgroep van de gecombineerde vijande
lijke'vloot hebben vernietigd en thans be
zig zijn deze waterenvan vijandelijke
strijdkrachten te zuiveren.
Met betrekking tot de zeeslagen bij Java
wordt nog medegedeeld, dat zich onder de
tot zinken gebrachte kruisers, behalve een'
zware Amerikaansche kruiser, ook een
Australische kruiser bevindt. De Japan
ners hebben slechts de beschadiging van
Een oproep tot het volk
van Br. Indië
„VREDE NOCH COMPROMIS MET
ENGELAND MOGELIJK".
^De Britsch-Indische leider Bose heeft
zich met een vrijheidsoproep tot de bevol
king van Britsch-fndië gewend:
„Ongeveer een jaar lang heb ik zwij
gend en geduldig den loop der gebeurte
nissen afgewacht. Thans, nu het uur dgar
is, treed ik naar voren en spreek. De val
van Singapore beteekent het naderbij ko
men van een nieuw tijdperk in de Indische
geschiedenis. He Indische volk heeft lang
geleden onder de vernedering van een
vreemd juk. Het is geestelijk, cultureel, po
litiek en oeconomisch geruïneerd. Thans
moet Ijet den Almachtige deemoedig dan
ken voor de gelukkige gebeurtenis, die Tn-
dië leven en vrijheid belooft. Het Britsch'e
imperialisme is in de moderne geschiede
nis de duivelachtigste vijand der vrijheid.
In Indië alleen is ongeveer een vijfde deel
van het menschdom zqnder pardön onder
drukt en vervolgd. Voor andere volken
moge het Britsche imperialisme de vijand
van het heden zijn, voor Indië is het de
eeuwige vijand. Tusschen beiden zijn noch
vrede noch compromis mogelijk. De vijan
den van het Britsche imperialisme zijn de
natuurljjke bondgenooten van Indië, even
als de bondgenooten van het Britsche im
perialisme thans onze natuurlijke vijanden
zijn".
Bose betoogt dan, dat de enorme meer
derheid van" het Indische volk, die geen
compromis met het Britsche imperialisme
wenscht, doch'verder wil strijden tot de
volkomen onafhankelijkheid is bereikt. Op
dit kruispunt der wereldgeschiedenis waar
wij staan, verklaar ik plechtig in naam van
alle vrijheidslievende Indiërs in Indië zoo
wel als in het buitenland, dat wij yerder
zullen strijden tegen het Britsche imperia
lisme tot Indië weer meester is over eigen
lot. In dezen strijd en in den tijd van her
bouw die daarop zal volgen, zullen wij
van ganscher harte met al diegenen samen
werken, die ons helpen den gemeenschap-
pelijken vijand neer te slaan.
In een communiqué van de Neder
landsch-Indische marine over de zeege
vechten bij Java wordt, naar het A.N.P.
uit Stockholm meldt, toegegeven, dat een
Nederlandsch-Indische torpedojager en
twee Nederlandsch-Indische kruisers door
de Japanners tot zinken zijn gebracht. De
kruisers zijn waarschijnlijk door torpedo-
treffers gezonken.
De landingen
Naar het A. N. P. uit Stockholm meldt
bericht het Nederlandsch-Indische leger-
bericht volgens den Engelschen berichten
dienst:
Zaterdagavond zijn vijandelijke afdee-
lingen bij Bantam en kort daarop andere
Japansche afdeelingen in de baai van In-
dramajoe aan land gegaan. Laat inden
nacht volg'de een nieuwe landing van een
sterk Japansche expeditiecorps op ongeveer
dertig kilometer ten Oosten van Rem
bang. In verband met de landing bij Ban
tam is tijdeós een treffen tusschen Japan
sche en Nederlandsch-Indische zeestrijd
krachten een Nederlandsch-Indisch oor
logsschip tot zinken gebracht. Aan de af-
weermaatregelen. die in de streken van
de andere landingsgebieden zijn genomen,
heeft in het bijzonder de luchtmacht deel
genomen. Berichten over de aan deri gang
zijnde gevechten zijn nog niet ontvangen.
In het legerbericht wordt voorts nog
medegedeeld, dat men daar door de lan
ding der Japanners in de buurt van Tajoe,
dat gelegen is in de nabijheid van Rem
bang,' de groote petroleumvelden van Ta
joe gevaar liepen, deze nog in den nacht
van Zaterdag op Zondag heeft vernield.
(Tajoe ligt 30 K.M. ten Westen van Rem
bang. Wellicht dient men voor Tajoe te
lezen Tjapoe, centrum van de petroleum
velden op Java. Red.).
Het A.N.P. ontleent verder aan den
Engelschen berichtendienst, dat de lan
dingstroepen der Japanners, die uit elite
troepen zouden bestaan, voor operaties te
land en ter zee voortreffelijk opgeleid
schenen. Zij werden in de lucht door vlieg
tuigen van het vasteland en klaarblijke
lijk ook door vliegtuigen van een vlieg
tuigmoederschip uitstekend betfehermd. De
Japansche legervliegtuigen, die tijdens
deze landingen in den strijd waren gewor
pen, waren afkomstig van de bezette vlieg
velden op Sumatra, Bali en Borneo. De toe
stand aan de kust van Java is nog te ver-
"ward, dan dat men een juist overzicht van
den toestand kan hebben.
De Japanners hebben voor hun landin
gen een plaats uitgekozen, waar zich een
net van kleine riviertjes en hieraan aan
sluitende kustwegen bevinden. Ongetwij
feld is het den Japanners geluikt enkele
sectoren van het land te infiltreeren.
1$ het gebied van Bantam, ten Westen
van Batavia, waar de JaDanners zijn ge
land, is het land vlak. Hier liggen meest
maisvélden met goede verbindingswegen.
De Engelsche berichtendienst is van
meening, dat de Japanners van plan
zijn Bajavia te omsingelen. Hetzelfde
geldt, zoo meent de Britsche berich
tendienst verder, van Soerabaja. 36
mijl van de kust bij Rembang loont een
hoofdverkeersweg en een spoorlijn di
rect naar Soerabaja. Waarschijnlijk
zijn dé Japanners voornemens met het
oog op hun derde landing in de baai
van Indramajoe Java In tween te ver-
deelen.
Ten aanzien van de zeeslagen, meldt
Londen, dat de commandanten van de
Nederlandsch-Indische oorlogsschepen
het bevel hadden „tot hun vernietiging"
te strijden.
Naar Reuter in een extra-bericht uit..
Bandoeng, meldt, zijn de Japanners er
in geslaagd ongeveer 50 transport
schepen naar Java over te brengen.
De ramingen van de op Java gelande
Japansche troepen loopen, eveneens
volgens Reuter, tusschen eenige dui
zenden manschappen en vier divisies.
Nadir de Engelsche berichtendienst
meldt, zijn de beurzen van Batavia en
Soerabaja tot nadere aankondiging geslo
ten.
Uit Bandoeng op Java meldt de
Britsche berichtendienst, dat officieel
wordt bekend gemaakt, dat Soebang
op 40 mijl ten N.O. van Bandoeng, In
handen der Japanners is. De plaats is
bezet door de bij Indramajoe gelande
Japanners.
De Engelsche berichtendienst meldt, dat
de stad Cebu op het gelijknamige eiland
der Philippijnen Zondag door een Ja-
pansch oorlogsschip is béschoten. Dit is de
eerste aanval op Cebu.
DE SLACHTOFFERS VAN SINGAPORE.
De leider van de Indicshe gemeente te
Singapore heeft in een radio-uitzending
uit Singapore een beeld gegeven van het
verschrikkelijke lijden der burgerbevol
king onder de Britsche militaire heer-
schapnij. Hij deelde mede, dat vön de bur
gers 50.000 personen waren gewond, en dat
er 20.000 dooden waren.
DE ZEESLAG BIJ JAVA.
TOKIO, 2 Maart. (D. N. B.). Welinge
lichte kringen verklaren, aldus meldt Do
mei in verband met den zeeslag, die sinds
27 Februari wordt in de Ned.-Indische wa
teren, dat de vloot van den tegenstander
haar totale vernietiging tegemoet gaat.
Haar verliezen zijn te grooter, daar zij de
snelste eenheden, gecombineerde kruisers
en torpedojagers, betreft.
Voorts wijst Domei op de omstandigheid,
dat het bij de zeegevechten in de Ned. In
dische wateren voor de eerste maal gaat
om een rechtstreekschen strijd tusschen de
v5jandelijkè hoofdmacht en de Japansche
marine.
Volgens de positie van thans valt' niet
meer te verwachten, dat de tegenstander
kans zal zien zijn strijdkrachten althans
ten deele in veiligheid te brengen. De Ja
pansche marine ral de overblijfselen tot de
definitieve Vernietiging achtervolgen.
VERKLARING VAN DR. VAN MOOK.
ROME, 2 Maart. (Stefani). Tijdens een
p^rsgesprek met een Amerikaanschen
journalist, verschenen in de „Daily Mail",
heeft de luitenant-gouverneur-generaal
van Ned.-Indië, dr. van Mook, verklaard,
dat alle oorlogsleveranties, die in de Ver.
Staten waren besteld, en thans vruchteloos
oo Java wofden verwacht^ vooruit waren
betaald.
Deze vertraging, aldus dr. van Mook, is
een misdaad, die de Ver. Staten hebben
gepleegd jegens Ned.-Indië, dat thans zoo
gevaarlijk wordt bedreigd door de Japan
sche strijdkrachten. Als Java in handen der
Japanners valt, kunnen deze er een on
neembare vesting van maken.
PERSOONLIJKE BOODSCHAP VAN
ROOSEVELT AAN PéTAIN.
Het Amerikaansche staatsdeoartement
heeft Vriidag een communicnié gepubli
ceerd. dat beoogt, de betrekkingen tus
schen 'de Vereeni?de Staten en de regee
ring te Vichy duidelijk te maken.
Naar in het communiqué wordt ver
klaard. heeft Rdbsevelt op 10 Februari in
een persoonlijke boodschaD aan maar
schalk Pétain meegedeeld, dat iedere on
dersteuning van een viiand der Vereenig-
de Staten voor Frankrijk catastrofaal zou
zijn.
Het communiqué wordt als laatste en
openliike waarschuwing aan de regeering
van Vichy beschouwd.
IN EEN PAAR REGELS
De gezondheidstoestand van Z. H. den
Paus. die aan een lichten grieD leed, is be
ter geworden. De Paus heeft Zaterdag den
kardinaal-staatssecretari^ Maglione, ont
vangen.
Drie Spitfires neergeschoten.
Zaterdagochtend zijn vier Duitsche jacht
vliegtuigen boven het Kanaal in contact
geraakt met een formatie van ongeveer
20 Spitfires. Drie Süitfires werden neer
geschoten. De vier Duitsche jachtvliegtui
gen keerden behouden op hun basis terug.
Britsche koopvaarder tot zinken
gebracht.
Volgens een officieele mededeeling uit
Ciudad Trujillo (Dominicaansche repu
bliek) is het 2500 brt. metende Britste
koopvaardijschip „Mac Gregor" tot zinken
gebracht. De kustwacht heeft 30 opvaren
den gered.
Vliegongeluk in Brazilië.
In de buurt van Porto Alegre is een drie-
motorig toestel der maatschappij Varig
door onbekende oorzaak in brand geraakt.
Het toestel explodeerde bij de landingspo
ging en van de 24 inzittenden werden 7 per
sonen gedood.
Cornells Vanderbilt overleden.
Naar het Miami wordt gemeld is de Ame
rikaansche millionair Cornelius Vander
bilt aan boord van zijn jacht overleden.
STRIJDT VOOR EUROPA
Hevige gevechten op
de Krlm
Het Duitsche weermachtsbericht van
Zaterdagmiddag luidt als volgt:
Op de Krim heeft de vijand tegelij
kertijd voor Sebastopol en op het
schiereiland Kertsj met sterke, door
pantserwagens en vliegtuigen onder
steunde strijdkrachten aangevallen. In
verwoede gevechten werden de aan
vallen onder hooge bloedige verlie
zen voor den tegenstander afgeslagen.
Voor een deel zijn de gevechten nog
aan den gang. Voot Sebastopol wer
den 9, op het schiereiland Éertsj 35
vijandelijke pantserwagens Duiten ge
vecht gesteld.
Aan het Donets-font is eveneens
een met sterke strijdkrachten en pant
serwagens ondernomen vijandelijke
aanval mislukt. Ook in de overige sec
toren van het Oostelijke front her
haalde de vijand zijn vruchtèlooze en
met groote verliezen gepaard gaande
aanvallen. Aanvalsacties van afdee
lingen van het leger en de Waffen-S.S.
hadden succes. In totaal werden alleen
gisteren aan het Oostelijke front 75
vijandelijke pantserwagens vernield.
In Noorji-Afrika hebben Duitsche
en Italiaansche vliegtuigformaties in
scheervlucht Britsche troepenconcen
traties uiteengedreven en vliegvelden
en haveninstallaties van den vijand
met bommen en met boordwapens aan
gevallen. Vijf Britsche vliegtuigen
werden op den grond vernield, 2 in
luchtgevechten neergehaald.
Op Malta werden bij aanvallen van
Duitsche gevechtsvliegtuigen op de
haven La Valetta bomtreffers van
zwaar kaliber geplaatst op magazij
nen en opslagplaatsen. Een Britsche
duikboot werd door beschieting met
de boordwapens beschadigd.
Duitsche duikbooten hebben op den
Atlantische Oceaan 5 schepen van
42.000 ton in totaal tot zinken ge
bracht. Bovendien zijn 2 groote sche
pen door torpedotreffers beschadigd.
In het zeegebied rondom Engeland
hebben bomtreffers van Duitsche ge
vechtsvliegtuigen 2 vrij groote koop
vaardijschepen zwaar beschadigd.
Aan de Noord-Fransche kust is in
den afgeloopen nacht een aantal Brit
sche valschermjagers geland. Nadat zij
een zwakken kustbewakingspost had
den overvallen, trokken zij zich twee
uur later onder den druk der Duit
sche tegenmaatregelen over zee te
rug.
Bij vluchten, die Britsche bommen
werpers vannacht boven het Duitsche
kustgebied ondernamen, werden 3 der
aanvallende vliegtuigen neergehaald.
Verrassing aan de Zee
van Azow
Het Duitsche weermachtsbericht van
Zondagmiddag luidt:
Op het schiereiland Kertsj verloor
de vijand in de gevechten der laatste
dagen meer dan 4000 dooden en 66
pantserwagens. In den acht van 26 op
27 Febr. drongen Duitsche stoottroepen
30 kilometer ver over het ijs van de
zee van Azow tot den Zuidelijken
oever door en vernietigden, zonder
zelf verliezen te lijden, een- vijande
lijk steunpunt met zijn bezetting.
Aan het Donets-froht zijn nog he
vige gevechten gaande. Italiaansche
en Slowaaksche troepen sloegen Sov
jet-aanvallen, welke door pantserwa
gens gesteund werden, af. De lucht
macht vernietigde in verscheidene sec
toren- van het Oostelijke front vijan
delijke stellingen en pantserwagens,
kanonnen en voertuigen.
In het hooge Noorden waren doel
treffende luchtaanvallen gericht op
militaire inrichtingen van de haven
van Moermansk. Een groot transport
schip werd door bommen beschadigd.
In Noord-Afrika wérden Britsche
•verkenningsafdeel ingen verdreven.
Duitsche jagers vernietigden vijande
lijke gepantserde verkenningstroe
pen.
In het gebied van het Kanaal schoot
een zwerm Duitsche jagers, zonder
zelf verliezen te lijden, drie vliegtui
gen van een sterke .Britsche formatie
jachtvliegtuigen omlaag. Een ander
vijandelijk jachtvliegtuig werd aan de
Belgische kust in een luchtgevecht
neergeschoten.
VROUWELIJK WATERBOUWKUNDIG
INGENIEUR.
Een meisje met den ingenieurstitel is
eer> zeldzaamheid. Zaandam mag er zich
op beroemen, zulk een energieke inwoon
ster te bezitten, mejuffrouw Uut Plooijer,
die dezer dagen te Delft slaagde voor het
examen waterbouwkundig ingenieur.
Er is moed en zelfstandigheid voor noo-
oig, om dit studievak te kiezen.
ZET U EN EET.
Kom, laat ons eens gaan eten. Er
staan soms berichten in de krant, die
ons een onbedwingbare lust geven
naar de oude spijzen van vóór de
prijsbeheersching. Ik lees juist zoo'n
bericht en dat geeft mij lust naar ham.
Zet u dus. Dan bereid ik u voor-
loopig slechts op papier natuurlijk,
maar als het water u door de tanden
loopt, hebt u het geproefd, iets
heerlijks. Zie toe. Ik neem een half
pond fijne, lekkere, dikke, vette ham.
Ik leg dat op elkaar en snijdt het met
het voorsnijmes klein, heel klein. Daar
glanst het nu wit en donkerrood,
blank als sneeuw en rood als stieren-
bloed in al zijn heerlijkheid. Ik neem
nu zes eieren, ik klop de schaal stuk
en doe al het wit en al de dooiers in
een schaal. Ik voeg er een paar vin
gers zout en een snuifje peper aan toe
(naar smaak) en voor liefhebbers valt
een lepeltje paprika niet te versma
den. Nu kluts ik alles goed doorheen,
voeg er de gesneden ham aan toe, en
meng alles nog eens goed dooreen. Ik
doe nu gesmolten reuzel in de koeken
pan wees niet zuinig ep neem ge
rust een paar flinke lepels en laat
dat heet worden. Ik doe nu het meng
sel van eieren en ham in de pan en
laat dat dik worden. Zoo! Nu neem ik
de pan van het vuup rol in de pan
het baksel aan een einde op en rol
het verder op, terwijl ik het uit de
pan op de een schaal doe. Opmaken
met augurkjes en uitjes, vork en mes.
Maar nu ik dat bericht nog eens na
lees, zie ik, dat de in beslag genomen
hammen 125 hebben gekost. Neen,
dat is m|j te duur. Het souper gaat
niet door.
Maar het heeft heerlijk gesmaakt.
Waar of niet?
„HET MES ER IN"..
Hedenavond houdt Max Bólkzyl voor
den zender Hilversum n zijn politiek
weekpraatje van kwart over zeven tot
half acht. De titel hiervan lüidt: „Het
mes er in".
Heden, Maandag 2 Maart, om 18.30 uur
zal in het programma Hilversum II Ernst
Voorhoeve, propagandaleider der N. S. B.
en hoofd van de afdeeling propaganda van
het Departement van Volksvoorlichting,
een actie inleiden onder het motto „Met
Mussert voor nieuw-Nederiand in nieuw-
Europa".
Tuchthuisstraf voor
luisteren naar verboden
zender
De Nederlander J. Gr. heeft in zijn
woning herhaaldelyk naar een verbo
den zender geluisterd. Bovendien heeft
hij zich schuldig gemaakt aan het ver
spreiden van vijandelijke radiobe
richten, doordat hij eenige andere per
sonen in de gelegenheid stelde, vijan
delijke radiouitzendingen mede te
hooren. Hij is door het Duitsche
Landgerecht veroordeeld tot 11/2 jaar
tuchthuis.
Een andere beklaagde, die zich aan.
hetzelfde stjafbare feit heeft schuldig
gemaakt en'bovendien zich nog schul
dig heeft gemaakt aan voor Duitsch-
land vijandige uitlatingen, is door het
Duitsche Landgerecht veroordeeld tot
een tuchthuisstraf van 2 1/2 jaar.
FIETSEN OP DEN BON
Veertien dagen lang zal de verkoop
stil staan
De secretarisgeneraal van het departe
ment van Handel, Nijverheid en Scheep
vaart maakt bekend, dat ter voorbereiding
van de distributie van rijwielen het koo-
pen, verkoopen en afleveren van alle soor
ten toerrijwielen, sport- en racerijwielen,
invalidewagens, transportwielen, carriers,
onderstellen van carriers, alsmede van
frames voor genoemde soorten rijwielen, in-
vaiidewagens en carriers gedurende het
tijdvak van Maandag 2 Maart tot en met
Zondag 15 Maart verboden is.
Het college van Rijksbemiddelaars heeft
blijkens de Staatscourant van heden een
regeling getroffen ten aanzien van de ar
beidsvoorwaarden voor de werknemers in
de timmerfabrieken in Nederland. Deze re
geling, die in werking treedt op Maandag
9 Maart 1942, is vastgesteld zooveel moge
lijk conform de landelijke collectieve ar
beidsovereenkomst voor de timmerfabrie
ken in Nederland, waarvan de door par
tijen verzochte algemeen verbindendver
klaring om technische redenen niet moge
lijk bleek.
De regeling sluit nauw aan bij de rege
ling van de arbeidsvoorwaarden voor de
bouwbedrijven.
