Nieuwe bonnen
ZATERDAG 28 FEBRUARI 1942
DE LEIDSCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAG. 2
Hoofdredacteur: Th. Wllmer, Lelden.
Red. Buitenland: Mr. H. Geise, Lelden.
Red. Stad en Sport: M. Zonderop, Lelden.
Red. Omgeving: L. Roozen. Leiden.
Red. Letteren en Kunst: Fr. Schneider*, Lelden:
Abonnementsprijs voor Leiden 20
cent per week, 2.63 per kwartaal.
Bij onze agenten 2i cent per week,
2.73 per kwartaal. Franco per post
3.10 per kwartaal. Losse nummers
6 cent.
Advertentiën 36 cent per regel
Ingezonden mededeelin-gen dubbel
tarief. Telefoontjes hoogstens 30
woorden 60 cent per plaatsing
^^jiHé^i^Woensdag^n^aterdag^^^^
WEERBERICHT
ZONS OP- £N' ONDERGANG:
Zon onder 7.14 uur Zaterdagavond.
Zon op 8.28 uur Zondagochtend.
Zon onder 7.10 uur Zondagavond.
Zon op 8.26 Maandagochtend.
Tusschcn deze tijden moet worden ver
duisterd.
MAANSTANDEN.
28 Februari: De maan komt Zaterdag
namiddag om 4.37 uur op en gaat Zondag
morgen om, 7.37 onder.
1 Maart: De maan komt Zondagnamiddag
om 5.44 uur op en gaat Maandagmorgen
om. 8.07 uur onder. (Volle maan).
i Maart: De maan komt Maandagavond
om 8,55.' uur op en gaat Dinsdagmorgen
om 8.35 uur onder.
3 Maart. De Maan komt» Dinsdagavond
om 8.09 uur op en gapt Woensdagmorgen
on. 9.02 onder.
4. Maart: De maan komt Woensdag
avond om 9.23 op en gaat Donderdagmor
gen om 9.28 uur onder.
5 Maartê De maan komt Donderdag
avond om 10.39 uur op en gaat Vrijdag
morgen om 9.56 uur onder.
6 Maart; De maan komt Vrijdagavond
om 11.56 uup.op en gaat Zaterdagmorgen
om 10.26 um^pnder.
ZEEPDISTRIBUTTB.
De secretaris-generaal van het departe
ment van Handel, Nijverheid en Scheep
vaart maakt bekend, dat de onderstaande
bonnen recht geven op het koopen van de
daarachter vermelde hoeveelheden zeep.
Tollet- en huishoudzeep.
Gedurende het tijdvak van 1 Maart tot
en met 31 Maart a.s. geeft de met „228"
genummerde bon van de „bonkaart alge
meen" alsmede de met „H" zeep gemarkte
bon van de nieuw uitgereikte zeepkaarten,
welke respectievelijk ten behoeve van kin
deren beneden den leeftijd van twee jaar
en van een leeftijd tusschen twee en acht
jaar zijn uitgereikt, recht,, op het koopen
van:
hetzij 150 gram toiletzeep (samenstelling
van na 1 September 1940);
hetzij 90 gram huishoudzeep;
hetzij 150 gram zachte zeep (samenstel
ling van na 1 Januari 1941);
hetzij 100 gram zachte zeep (samenstel
ling van na 31 Augustus 1941);
hetzij 250 gram zeeppoeder;
hetzij 450 gram waschpoeder.
Stukken huishoudzeep van 120 gram,
welke nog in omldbp zijn, mogen tegen In
levering van een bon worden uitverkocht.
Gedurende bovengenoemd tijdvak geeft
de met „H toiletzeep" gemerkte bon van
de zeepkaart, welke aan kinderen beneden
den leeftijd van twee jaar is uitgereikt,
recht op het koopen van 75 gram toiletzeep
van de oude samenstelling.
Volledigheidshalve wordt er op gewezen,
dat waschpoeder niet gekocht kan worden
door het publiek, doch 'uitsluitend wordt
beschikbaar gesteld 'ten behoeve van was-
scherijen. Evenmin is iulks het geval met
vloeibare shampob. Deze wordt uitsluitend
beschikbaar gesteld voor kappers. Een
rantsoen vloeibare shampoo bedraagt een
hoeveelheid van 200 gram.
Zeep^ voor wasscherijen.
De bestaande regeling ten aanzien van
wasscherijen blijft onverminderd van
kracht. De wasscherijen zijn derhalve ver
plicht voor elke twintig kilogram droge
vuile wasch een zeepbon van het publiek
in ontvangst te nemen. Zooals reeds voor
geschreven is, diepen de wasscherijen eerst
een bon van hun klanten in ontvangst te
nemen en pas daarna een hoeveelheid van
twintig kilogram waschgoed, hetzij in eens,
hetzij bij gedeelten, inbehandeling te ne
men.
De aandacht wordt er op gevestigd, dat
bovenstaand voorschrift ook geldt voor de
zoogenaamde „waschverzepders" die
slechts als tusstbenpersoon tusschen het
publiek en de wasscherijen optreden.
De wósch van kantoren, hotels, café's
enz. voor zoover het handdoeken, poets- en
stofdoeken, servetten, tafellakens e.d. be
treft. Kan ter behandeling wprden gegeven,
zonder dat daarbij bonnen behoeven te
worden afgegeven.
De hiergenoemde uitzonderingen gelden
derhalve niet voor beddegoed van hotels.
HONDEN- EN KATTENBROOD.
Hel rijksbureau voor de voedselvoorzie
ning in oorlogstijd maakt bekend, dat voor
de periode van 1 tot en met 31 Maart 1942
op bon 15 van de voederkaart yoor hon
den verkrijgbaar wordt gesteld:
voor honden van. groep 1 10 kg. honden
brood.
Voor honden van grpep 2 10 kg. honden
brood.
Voor hondep van groep 3 8 kg. honden-
brood.
Voor honden van groep 4 5 kg. honden
brood.
Voor honden van groep 5 4 kg. honden
brood -
Voor honden van groep 6 3 kg. honden
brood.
Op bon 15 van de voederkaart voor kat-
<~n (groep K.) wordt voor dezelfde perio-
1 1/2 kg. kattenbrood verkrijgbaar ge-
VI. Na 31 Maart 1942 zijn de bonnen no.
an vorenbedoelde kaarten ongeldig, zij
n niet meer worden aangenomen.
IN EEN PAAR REGELS
De Engelsche luchtmacht heeft gister
nacht verscheidene plaatsen van het Duit-
sche kustgebied aangevallen. De in woon
wijken aangerichte schade is ten deele
aanzienlijk Desondanks heeft de burger
bevolking slechts geringe verliezen gele
den. Volgens', voorloopige berichten wer
den twee <Jer aanvallende Britsche vlieg
tuigen neergeschoten.
Torpedojager In den grond
geboord.
De Britsche admiraliteit maakt bekend,
dat de vroegére Amerikaansche torpedo
boot jager Belmont, die thans onder Brit
sche vlag voer, getorpedeerd is.
Tankschip getorpedeerd.
In Washingtqn is door het ministerie
van marine bekend gemaakt, dat de tank
boot „R. Presor", van de Standard Oil
Company, Donderdagavond voor de Atlan
tische kust is getorpedeerd.
Sowjet-generaal gesneuveld.
De Moskousche berichtendienst heeft
Vrijdagavond omgeroepen, dat de Sowjet-
generaal majoor Lewasjof „bij de uitvoe
ring van een gevechtsopdracht" gesneu
veld is.
Anarchistenleiders In Spanje
gearresteerd.
De politie van Sevilla heeft 40 leidende
leden van de Iberische anarchisten-orga
nisatie gearresteerd, onder wie de vroegere
anarchisten-aanvoerder van Andalusië en
Extremadura.
Wegens communistische actie
veroordeeld.
De speciale afdeeling van het militaire
gerecht der 15de divisie in Marseille heeft
verschefdene jonge lieden wegens commu
nistische actie veroordeeld tot zware straf
fen. Twee beklaagden werden veroordeeld
tot levenslange dwangarbeid en twee an
dere tot 4 en 5 jaar gevangenisstraf.
Spoorwegongeluk In Zweden.
Eon ernstig spoorwegongeluk is Vrijdag
avond bij Soedertaelje (Zweden) gebeurd.
Tot dusver werden tien dooden en zes ge
wonden geborgen
KEGELING VAN DEN UITVOER NAAR
DUITSCHLAND.
Op grond van een beschikking van de
secretarissen-generaal van de departemen
ten van hardel, nijverheid en scheepvaart
en van landbouw en visscherij, zullen met
ingang van 2 Maart de uitvoerverboden
niet meer gelden voor den uitvoer naar
Duitschland.
Voor een aantal industrieele producten
blijft echter een controle aan de grens be
staan op grond van de vervoerverboden der
distributiewet. Voor zoover zulks niet reeds
het geval was, gelden deze vervoerverbo
den niet alleen voor ondernemingen, doch
tevens voor particulieren.
De hierboven vermelde regeling heeft
derhalve tot gevolg, dat voor den uitvoer"
naar Duitschland van industrieele produc
ten in het vervolg noch een veryoerver-
gunning noch een exportcertificaat meer
aan de douane behoeft te worden overge
legd, behalve ten aanzien van de hieronder
vermelde goederen waarvoor een door het
betrokken rijksbureau afgegeven vervoer-
vergunning (distributievergunning) moet
worden overgelegd:
Producten van de ijzer- en metaalver
werkende industrie, gereede Hextielproduc-
ten, lompen, bereide en onbereide huiden
en vellen, drijfriemen en technische leder
waren, chemische producten: lakken en
vernissen, kunstharsen, terpentijnolie,
aethyl-alcohol, calciumcarbide, zinkoxyde,
chroomzouten, saccharine, onbelichte films,
citroenzuur, astherische oliën, kunsthoorn,
peroxvyde en per-verbindingen, caustische
of bijtende potasch (kaliumhydroxyde),
schellak, caustisahe of bijtende soda (na-
triumhydroxyde). synthetische reukstoffen,
cosmetica, tandpasta's, wasch- en reini
gingsmiddelen, tabaksproducten, papier en
papierwaren, alle soorten rondhout, alle
soorten gezaagd hout, alle soorten fineer,
alle soorten rti'nlex en multiplex, alle soor
ten houtvezelplaten, houtwoi, houten meu
belen, alle soorten klompen, alle soorten
houten zooien, alle soorten houten huis
houdelijke voorwerpen en keukenbenoo-
digdheden, ruwe kurk.
Voor den uitvoer van industrieele pro
ducten naar andere landen dan Duitsch
land blijft de bestaande regeling ongewij
zigd van kracht en moet derhalve evenals
tot dusverre een door den centralen dienst
voor in- en uitvoer afgegeven exportcerti
ficaat worden overgelegd.
De op grond van de bestaande monopo-
lieregelingen voor landbouwproducten ver-
eischte machtigirgen blijven ongewijzigd.
De voor het reisverkeer geldende bijzon
dere regelingen worden door het boven
staande niet gewijzigd.
BURGERLIJKE STAND
LEIDEN
Geboren: Gerardus Alexander, z. van
G. M. Kikkert en J. A. Blansjaar Leo
Maria, z. van L. W. G. v. Ulcten en H. M.
J. la Rivière Joannes Maria Leendert,
z. van G. W. H/ Post en A. C. M. R. v. d.
Klaauw Elisabeth, d. van H. Boeff en
Th. Marquenie Anna Lieze Dorothea, d.
van K. J. Bosma en K. I. Kaufer Corne
lia Martha Catharina, d. van J. Ravestein
en G. Hoogendoorn Daniël Jan, z. van
D. Siegers en W. v. d. Steen Maartje
Hendrika, d. van C. de Mooij en H. v. Dui
venvoorde Nicolaas Anthonius Johan
nes, z. van J. C. Kouwenhoven en H. A.
Kok Willem, z. van W. G. Nikkels en
M. A. G. Beulink Pieter Johannes, z.
van J. Lasschuijt §n C. M. P. Kettenis.
Ondertrouwd: A. J. Kwak jm. 25
J. en F. E. Busscher jd. 26 j. A. Soes
man jm. 27 j. en E. A. v. Arnhem jd. 24 j.
P. v. Vliet jm. 28 j. en C. Roosendaal
jd. 30 j. J. Delfos jm. 29 j. en H. v.
Klink jd 26 j.
STADSNIEUWS
DE TAAK DER KAMERS VAN
KOOPHANDEL IN VERLEDEN
EN TOEKOMST
Afscheidsrede van den heer
D. ten Cate Brouwer
In verband met de opheffing op 1 Maart
as. van de alhier gevestigde Kamer van
Koophandel en Fabrieken voor Rijnland
als zelfstandige instelling; hield deze Ka-i
mer Donderdagmiddag in haar gebouw aan
den Stationsweg onder voorzitterschap van
den heer D. ten Cate Brouwer haar laatste
openbare vergadering, welke door eep groot
aantal burgemeester^ uit het district werd
bijgewoond.
Nadat eenige zaken van ondergeschikt
belang Waren afgedaan, werd het Bureau
der Kamer gemachtigd de loopende aan-
gelègenheden naar eigen inzicht af te han
delen.
Na afdoening der agenda hield het Bu-
reaü.der Kamer e,en afscheidsreceptie, aan^
het einde waarvan de heer ten Cate Brou^
wer een uitvoerige béschouwing wijdde
aan de taak der Kamers van Koophandel
in het verleden en ^in de toekomst, zoo
mede aan de plaats Van het Nederlardsche
bedrijfsleven ten-opzichte van het geheele
economische bestel van het Europeesche
continent.
Daaraan is het volgende ontleend. Spr.
herinnerde er alleréer/t aan, dat hier ter
stede 125 jaar geleden een K. v. K. werd
opgericht en vervolgde dan: Bij eenig na
denken dringt het tot ons door hoe de be
sluiten tot oprichting en opheffing geno
men werden in tijden, die voor alle ko
mende nageslachten, als van wereldhiato-
rische beteekenis, zullen staan geboek
staafd.
Voor de derde maal in iets meer dan 125
jaren hebben honderdduizenden van Euro
pa's beste zonen hun leven geofferd in een
onderlingen strijd, hebben millioenen oude
ren en jongeren de rampzalige gevolgen on
dergaan van het smartelijkste leed, diepe
ellende en kommer, uit deze Europeesche
verdeeldheid voortvloeiend.
Men moge met zijn sympathieën staan
aan deze of gene zijde, zulks verhindert
niet, dat bij alle verstandige menschen zich
de vraag onweerstaanbaar moet opdrin
gen of oorlogen tusschen volkeren van het
zelfde continent tusschen volkeren, die da
gelijks met elkander te maken hebben en
als het ware door hunne geographische lig
ging voor eikaars welvaart, op elkaar aan
gewezen zijn, niet de grootste waanzin is,
welke zich denken laat. Want als leden
van een Kamer van Koophandel, die ook
uit ervaring weten dat de crisisjaren, welke
Nederland heeft moeten doormaken, in
hoofdzaak te wijten waren aan de ineen-
schrompeling van het vrije ruilverkeer tus
schen de volkeren, realiseeren wij ons maar
al te goed, dat verzwakking van één der
Euaopeesche staten, die ons in economisch
opzicht toch veel meer kunnen biéden dan
Staten uit andere werelddeelen, verzwak
king van ons eigen bestaan beteekent.
Wanneer wij ons in dit vraagstuk ver
diepen, om de oorzaak van deze voor de
Europeesche beschaving zoo ruïneuze twee
spalt na te gaan, moeten we komen tot de
erkenning, dat deze oorlog, evenals die van
1914, in het diepst van zijn wezen, te wij
ten is aan de machtsbegeerte van een niet
tot onze cultuurgemeenschap behoorende
natie, van een Rijk, dat op het vasteland
van Europa in feite niets te zoeken en niets
te maken heeft. Een natie voor wie een
duurzame* tweespalt en haat tusschen de
volkeren van het Europeesche vasteland
een noodzakelijkheid is, teneinde eigen
machtspositie onaangetast te behouden;
voor welke natie een verdeeld Europa dus
levensvoorwaarde is. Moet dat hoodlot
Europa beschoren blijven, zoo vraag ik
me af?
Een in hart en nieren oprecht Neder
lander, die het eerlijk meent met de toe
komst van land en volk, moet zich heden
in de eerste plaats de vraag stellen, wat
het waarachtig belang van het eigen volk
en land onder de gegeven omstandigheden
van ons eischt' om na te gaan in hoeverre
zulks bereikbaar is.
Ik moet daarom iederen Nederlander toe
roepen, blijf toch ook na het leed, dat over
ons vaderland is gekomen, in de eerste
plaats Nederlander, laat daarom het lands
belang steeds het uitgangspunt zijn van uw
handelen en denken.
Bezaten wij meer werkelijkheidszin, dan
zou het geheele Nederlandsche volk ér min
stens van doordrongen moeten zijn, en de
consequenties daarvan moeten aanvaarden,
dat hoe ook de oorlog moge afloopen, onze
geographische lieging. t.a.v. het overige
deel van Europa dezelfde zal blijven. Daar
aan kan niemand, ook een overwinning
van Engeland en Amerika, iets veranderen.
En wat beteekent nu deze ligging en wat
zijn de mogelkheden voor ons land en volk
aan deze ligging verbonden?
Wanneer ons tegenwoordig geslacht iets
te zeggen zou hebben gehad over de indee
ling van Europa, dan zouden wij voor ons
land economisch en cultureel bezien, geen
beter plekje hebben kurnen uitkiezen dan
het plekje, waarop wij thans leven. Aan de
ééne zijde gelegen aan de voornaamste toe
gangspoort tot de drukst bevaren zee ter
wereld en aan de andere zijde grenzend
aan het Europeesch Continent, een levens-
ruimtq van vele tientallen millioenen men
schen, waarborgt deze ligging aan onze
bevolking in normale omstandigheden een
duurzaam levenspeil, dat in andere deelen
van de wereld moeilijk kan worden be
reikt.
Men vergete niet, dat het Nederlandsche
bedrijfsleven de gevolgen van de ineen-
schrompeling van het handelsverkeer tusL-
sevhen ons land en Duitschland aan den
lijve gevoelig heeft ervaren want met onze
volkswelvaart ging het in de laatste voor-
oorlogsche jaren sterk bergaf, waarbij voor
al land- en tuinbouw het kind van de re
kening werd.
Engeland met zijn handelspolitiek, ge
bonden aan het verdrag van Ottowa, waar
bij de Dominiorts zich het voorkeursrecht
van leveranciers van land- en tuinbouw
producten wisten te verwerven, kon onzen
Land- en Tuinbouw niet helpen. Voor on
zen industrieeëlen export zag het er niet
beter uit, overal stootte men op invoer
verboden of prohibitieve invoerrechten.
Men behoefde dan ook waarlijk geen eco
noom van professie te zijn om te begrij
pen, dat om de economische positie van
land in ^gunstigen, zin1 te stimuleeren
een- verbetering van de handelsbetrekkin
gen met Duitschland een eisch van gebie
dende noodzakelijkheid was.
Hoe kwam het dan toch, dat deze ver
betering maar niet lukte. Men vergat naar
mijne bescheiden meening, in de allereer
ste plaats een verbetering in de politieke
betrekkingen tusschen ons land en
Duitschland moest intreden. Officieel
heetten deze betrekkingen weliswaar cor
rect, maar in werkelijkheid zag men ge
laten toe, dat een deel der Nederiandsche
Pers de kloof tusschen beide landen steeds
meer trachtte te verbreeden.
Economisch zaten wij in de knel. Onze
export stokte. Onze binnenlandsche markt
was te klein. Het ééne noodige, een be
hoorlijk afzetgebied ontbrak. Het was dan
ook niet te verwonderen, dat er allerlei
pogingen in het werk werden gesteld nieu
we afzetgebieden te vinden.
Wjj oriënteerden ons daarbij evenwel,
wie kan zulks ontkennen, bewust naar het
Westen, hierdoor bleef het handelsverkeer
met Duitschland zich ongunstig ontwikke
len, zooals spr. met tal van cijfers tóe-
lichttt.
Thans is aan onze Oostelijke grens een
Europa in wording, ddt eendrachtig en
daardoor sterk, een nog rijker bron van
welvaart kan worden voor alle landen,
die aan den opbouw van het Europa mede
werkten. Laten wü mannen in dezen voor
ons land en volk zoo hoogst belangrijken
tijd, toch uitsluitend met ons verstand te
rade gaan. Wij worden geplaatst voor'eenr
keuze, die 'van enorme beteekenis is voor
de toekomst van eigen land en volk.»
Het beslissende oogenblik is er. Immers
een Europa waarin de volkeren zullen sa-
rhenwerken voor het gemeenschappelijk
belang, kan niet anders dan een welvarend
Europa zijn. Economisch en cultureel kan
en zal een saamgebonden Europa tot on
gekende ontwikkeling komen, waarvan ook
Nederland de rijke vruchten zal pipukken.
Door ons krachtig een welbewust te
©riënteeren op de Oost-Europeesche
markt, zal onze Industrie, onze land
en tuinbouw en ook onze visscherij
weer een gezonde stevige basis krij
gen. Deze voor ons land zoo natuurlij
ke afzetmarkt ls, Ik zou bijna zeggen,
onverzadigbaar.
Niemand zal loochenen, dat het Duitsche
volk als volk ons in afstamming het naast
staat. Daarom juist zal er, dank zij een
van nature aangeboren saamhoorigheidsge-
voel, ook cultureel de meest vruchtbare
samenwerking, die men zich maar zal kun
nen wenschen, mogelijk zijn. Ik gevoel mij
in geest en lichaam verbonden met ons
volk en ons land. Ik heb slechts één wensch
en deze is ons land weder vrij, ons volk
weder gelukkig te zien. Dè plechtige ver
zekeringen, welke in dit opzicht gedaan
zijn, aanvaard ik met het grootste ver
trouwen
Duizenden vooraanstaande zakenmen-
schen moeten erkennen, en doen zulks ook,
dat wij economisch staan of vallen met on
zen oosterschen nabuur. Een verslagen
Duitschland beteekent eert economisch en
financieel ontredderd Nederland. Betee
kent armoede voor allen, de nekslag voor
Land- en" Tuinbouw, beteekent voor onze
industrie en handel de vernietiging van
onbekend- gunstige, reëele perspectieven,
Ik weet, dat gij allen het niet met mij
eens zijt. Toch zou ik u dringend willen
aanraden nog eens rustig na-te denken
over hetgeén ik u in deze laatste zitting
heb gezegd. Ik sta op het standpunt, dat
de tiid gekomen is, dat ieder die denkt als
ik, zfch openliik moet uitspreken.
Heti s mHn eerlijke overtuiging, dat
een gelukkige toekomst van Nederland,
als ze'Mandige natie, economisch af
hankelijk is van een onder Duit^ch-
land's leMlng overkoepeld eensgezind,
dus krachtig en vrij. en daardoor wel
varend Midden-Europa.
Wanneer wij ons nu de vraag stellen, of
door de thans ingevoerde'reorganisatie van
de Kamers van Koophandel, deze over
heidsinstanties in staat zullen zijn," de haar
opgedragen taak ten volle- te kunnen ver
vullen, zal het noodig zijn, willen wij daar
op een juist antwoord geven, dat wij de
positie en doelstelling van de bestaande
Kamers van Koophandel, hare samenstel
ling en ten slotte ook de ambtsgebieden
eens nader bezien.
Wat het uitbrengen van adviezen over
onderwerpen, die in de belangensfeer van
het economisch leven lagen, aangaat, be
paalde de wetgever, dat de Kamer ver
plicht was, dezeadviezen, werden zij ge
vraagd. te verstrekken.
Het behoeft geen betoog, dat, indien de
wetgever het omgekeerde had bepaald, n.l.
dat over onderwerpen van economlschen
aard. het advies der Kamer moest worden
ingewonnen of indien de Wetgever had
bepaald dat met het ingewonnen advies
der Kamer zeer ernstig rekening moest
worden gehouden, de positie der Kamer
aan gezag aanzienlijk zou hebben gewon
nen.
Officieel was de Kamer de vertegen
woordigster van het 'bedrijfsleven, maar
wij weten allen, dat het politiek georgani
seerde bedrijfsleven buiten de Kamer om,
haar belangen, zelfstandig, door goed ge
outilleerde bureaux bij de autoriteiten be
pleitte, met een dikwijls beschamende ne
gatie van de taak der Kamer. Vooral in
de laatste voor-oorlogsche jaren nam het
gezag van de Kamers daardoor meer en
meer af.
Eenigen invloed op de besluitep van den
Staten-Generaal 'had de Kamer gewoon
lijk, wanneer het standipunt der Kamer
strookte met het inzicht van de politieke
partijen. De Kamer kon, om een populaire
uitdrukking te gebruiken, praten als
Brugman, wanneer de geldmiddelen var
Rijk, Provincie of Gemeente het wensche-
lijk maakten, dat belemmerende taTieven
voor het bedrijfsleven gehandhaafd moes
ten worden, of waneer het in de kraam van
de politieke organisaties om andere rede
nen paste, gebeurde er niets of weinig.
Was het te verwonderen, dat vooral in
de laatste jaren het gezag en de invloed
van de Kamers van Koophandel afnamen
en dat de taak der Kamers hoe langer hoe
meer culmineerde in de verzorging van het
Handelsregister, het afgeven van certifi
caten van oorsprong en andere verklarin
gen? Te moeilijkeV was de positie der Ka
mer, omdat het ambtsgebied der JCamer
zeer willekeurige grenzen vertoonde, waar
bij noch van een geographische, n'ooh van
een economische eenheid kon worden ge
sproken. Bovendien stond het groote aan
tal der» Kamers een nauw onderling,
vruchtbaar contact dikwijls in den weg.
Ook de wettelijke regeling van de ver
kiezing van de leden der Kamer gaf in de
practij'k geen voldoening. Soms bleek het
niet mogelijk het bedrijfsleven in een zoo
ruim mogelijke nuancering in de Kamer
vertegenwoordigd te krijgen. Men stelde
zich immers op het standpunt, dat de ze
tels der Kamers zooveel mogelijk gelijk
matig bezet zouden worden door de diver
se politieke organisaties. Dat onder deze
omstandigheden de Kamers van Koophan
del zich niet hebben kunnen ontwikkelen
op de wijze, die de wetgever in 1922 ver
wachtte, behoeft geen betoog.
De Kamer van Koophandel en Fabrie
ken voor Rijnland heeft haar taak hoofd
zakelijk gezocht in het behartigen van de
belangen van het economisch leven in haar
district. Zij plaatste zich daarbij op het
standpunt dat, wilde zij deze taak naar
behooren vervullen, een» goede samen
werking met de Gemeentebesturen nood
zakelijke voorwaarde was. In de uitvoe
ring van deze taak is de Kamer van Koop
handel voor Rijnland niet te kort gescho
ten.
Het zou mij te ver voeren, wanneer ik u
een volledig verslag zou willen geven van
wat in de jaren van haar bestaan door de
Kamer -js tot stand gebracht. Laat mij vol
staan met in het algemeen te zeggen, dat
de Kamer gedurende de 20 jaren van haar
bestaan, zich te allen tijde van haar taak#
bewust is geweest. Nooit tevergeefsis er
op haar een beroep gedaan.
Hare roeping getrouw, heeft zij met alle
haar ten dienste staande middelen, handel,
industrie en ambacht, waar deze in moei
lijkheden verkeerden, geholpen. Zij heeft
tot zegen van het algemeen, in conflicten
tusschen ondernemers of groepen van on
dernemers vaak een bemiddelende rol ge
speeld, elders weer het initiatief genomen
om een tak van bedrijf, die wegkwijnde,
weer op de been te heipen.
De Kamer strekte hare bemoeienissen
vaak verder uit, dan van een Kamer van
Koophandel en Fabrieken zou mogen wor
den verwacht. De Kamer was dikwijls de
initiatiefneemster, daar waar het particu
liere initiatief ontbrak of faalde. Op de
bres stond ze overal, waar het bedrijfsle
ven bedreigd werd, waar al te strenge of
onbillijke bepalingen den opbloei van 'n
tak van nijverheid belemmerden. Dat'haar
pogingen niat altijd het gewenschte resul
taat hadden, is de Kamer niet te verwijten.
Toen door de crisisjaren de financieele
kracht van talrijke kleine ondernemers ge
broken was, nam de Kamer het initiatief
tot de stichting van het Rijnlandsch Borg
stellingsfonds, het eerste fonds in den lan
de, waardoor vele nijvere middenstanders
in het district der Kamer voor den onder
gang werden behoed. De stichting van het
Persgasstation, door de Kamer tot stand
gebracht, ligt ons allen nog versch in het
geheugen. Thans blijkt, elke dag weer, hoe
hier een waarlijk zegenrijk werk is ver
richt.
Niet vergeten mag ik te wijzen op het
goede werk, dat de Kamer verrichtte door
een schakel te zijn tusschen de Gemeente
besturen van het district der Kamer. Zon
der overdrijving mag ik zeggen, dat de
goede geest vansamenwerking, welke er
tusschfen de Gemeenten in het district der
Kamer thans bestaat, in hoofdzaak te dan
ken is aan het beleid der Kamer en aan
het gezag, dat de Kamer zich in haar 20-
jarig bestaan heeft kunnen verwerven.
Hoe staat het nu mét de nieuwe Kamers
van Koophandel?
Wanneer wij dan de bevoegdheden na
gaan, welke de Kamers van Koophandel nu
krijgen en wij schenken aandacht aan de
positie, welke de nieuwe Kamers in het
economisch leven zullen gaan innemen, dan
valt het dadelijk op, dat het gezag van de
Kamers door deze reoganisatie aanzienlijk
wordt versterkt.
Tal van beslissingen, het economische le
ven betreffend, worden gelegd in handen
van de Kamers. De Gemeentebesturen zul
len in de toekomst bij het'vaststellen van
diverse verordeningen, terdege met de mee
ning der Kamers moeten rekening houden.
Van niet té Onderschatten beteekenis is
voor de Kamer eveneens het feit, dat de
Kamer thans de centrale organisatie van
een onverdeeld saamgebonden bedrijfsle
ven zal zijn. Weliswaar zullen de bedrijfs
groepen, in de toekomst, grootere bevoegd
heden ontvangen ter regeling en ter behar
tiging van eigen belangen, doch deze be
drijfsgroepen zullen door hare vertrou
wensmannen in de Kamer vertegenwoor
digd zijn. De taak der Kamer zal daardoor
een meer algeemen bemiddelend karakter
dragen. Vooral dus in de behartiging van
het algemeen belang en het tegen elkaar
afwegen van alle belangen, zal de taak der
nieuwe Kamer liggen.
Dat daardoor het gezag en de invloed,
maar ook de verantwoordelijkheid van de
Kamers aanzienlijk zal toenemen, dat meer
dan voorheen, meer vruchtbaar en meer
degelijk Werk zal worden verricht en dat
mef groote omzichtigheid zal moeten wor
den opgetreden, behoeft geen betoog.
Ook in de samenstelling der Kamers is
naar mijn meening een betere methode ge
volgd. De leden van den Raad van Bijstand
zullen, zooals hierboven reeds vermeld, in
het algemeen de vertrouwensmannen zijn
van alle bedrijfsgroepen. Dat voorts t de
grenzen van het ambtsgebied van de Ka
mers zullen samenvallen met de provin
ciale grenzen, waardoor het gebied der Ka
mer een geographische eenheid wordt, acht
ik voor eencentrale behartiging van de
belangen van het bedrijfsleven, zeer bevor
derlijk. Men denke b.v. eens aan de belan
gen van het verkeer, zóówel te water als
te land, voor zoover provinciale voorschrif
ten of verordeningen dit verkeer regelen.
Alles komt nu in één hand. Op boven
staande gronden is dus de reorganisatie
van de Kamers van Koophandel een flinke
schrede voorwaarts op den goeden weg om
door een doelbewuste hecht opgebouwde or
ganisatie, de belangen van het economisch
leven te verzorgen. Dat het in de toekomst
mede de Kamers zullen zijn, die bij het be
palen van de voor ons land meest ge
wenschte handelspolitiek, voorlichting zul
len geven, acht ik van. de allergrootste be
teekenis voor de welvaart van ons land.
Tenslotte richtte spr. woorden van dank
tot allen met wie de Kamer en spr. per
soonlijk in de afgéloopen 20 jaar op de
meest aangename wijze heeft mogen samen
werken, t.w. de burgemeesters van Leiden
en de andére gemeenten in het district;
den Dijkgraaf van het Hoogheemraadschap
Rijnland, het Bureau der Kamer, in het bij
zonder den secretaris, mr. dr. P. G. Knibbe
en den voorzitter van de afd. Kleinbedrijf,
den heer H. M. Simonis en ten slotte tot de
leden, wien spr. namens het Bureau dec Ka
mer een stoffelijke herinnering aanbood.
Op het vervolg dezer bijeenkomst en op
het verloop van den maaltijd, dien de voor
zitter na afloop den leden in café-restau
rant „In 'den vergulden Turk" aanbood,
komen wij nader terug.
