DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN De Japansche opmarseti op Malakka fMomentje DONDERDAG 15 JANUARI 1942 33ste Jaargang No. 10151 Bureaux Papengracht 32. Telefoon: Redactie 20015 Administratie 20935. Giro 103003. Postbus 11. V Godsdienstige menschen In aansluiting met wat wij gisteren schreven over het persoonlijk godsdien stig leven, willen wij vandaag even on der de aandacht brengen woorden van Maritain in zijn werk: „Naar een nieuwe christenheid", wanneer deze, na opgemerkt te hebben, dat de christenwereld der mo derne tijden in haar plicht is tekort ge schoten, schrijft (p. 51): „In het algemeen is dit haar fout geweest, ^dat ze de waar heid en het goddelijk leven besloten heeft gehouden binnen een beperkt gedeelte van haar bestaan: hun terrein was dat van den eeredienst en den godsdienst, en, tenmin ste bij de besten, dat van het inwendige leven. De dingen van het sociale, van het economische en politieke leven, heeft zij overgelaten aan haar eigen vleeschelijke wet, zij heeft ze onttrokken aan het Licht van Christus". Uit persoonlijk godsdienstig leven moet consequent voortvloeien, dat de godsdienst wordt beleden op het terrein van het openbare leven, omdat ten slotte het open bare leven wordt gevormd door het leven der enkelingen, door het samentreffen en samenwerken van aller persoonlijk leven. Als Maritain in het hierboven gegeven citaat schrijft over „eeredienst en gods dienst", dan bedoelt hij klaarblijkelijk godsdienst in beperkten zin, dan bedoelt hij godsdienst in verband met eeredienst, want: godsdienst omvat héél het leven! Teveel heeft men een verkeerden in houd van het woord „godsdienst" gege ven; als men b.v. sprak van een- werkge ver, die,' hoewel godsdienstig, slecht voor zijn arbeiders Is, of van een arbeider, die, hoewel godsdienstig, bij den arbeid zijn plicht verzaakt. Dergelijke uitdrukkingen geven aanleiding tot de opvatting, dat godsdienst buiten het gewone leven, bui ten hét gewone dagelijksche doen zou staan. En dit is een verderfelijke opvat ting! Godsdienstig zijn wil zeggen: God die nen. Welnu, het is redelijk, het is vanzelf sprekend, dat de mehsch God moet dienen in en door alles; dat de mensch God moet dienen alle oogehblikjsen van zijn leven. Godsdienstige menschen zün menschen, die aldus het leven begrijpen en er ern stig naar streven naar dat begrip te Aan delen. BENOEMINGEN. 's-GRAVENHAGE, 15 Januari Het. Rijkscommissariaat maakt bekend: De Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsche gebied heeft op grond van art. 3 van zijn verordening no. 108/40 (vierde verordening over bijzondere be stuursrechtelijke maatregelen) de volgende benoemingen afgekondigd: Q. Bax, gemeen tesecretaris en belastingontvanger te Graft, tot burgemeester van Barsingerhorn; J. Bakker, procuratiehouder te Den Haag, tot burgemeester van Terschelling, en Rijk de Vries, volontair in overheidsdienst te Zaan dam, tot burgemeester van Texel. 's-GRAVENHAGE, 15 Januari Het Rijkscommissariaat maakt bekend: De Rijkscommissaris voor het bezette Ne derlandsche gebied heeft op grond van art. 3 van zijn verordening no. 108/40 (vierde verordening over bijzondere bestuursrech- telijke maatregelen) dr. D. J. Kok, dieren arts te Haarlem, benoemd tot hoogleeraar in de veterinaire physiologie aan de univer siteit van Utrecht. TABAKSSURROGATEN Die veel te duur zijn. De schaarschte aan tabak heeft een han del in tabakssurrogaten in het leven ge roepen. Dit is op zichzelf, wanneer al niet toe te juichen, toch begrijpelijk. Als de ge zondheid door deze surrogaten niet ge schaad wordt, kaYi men tenslotte met het gebruik hiervan door hen, die nu eenmaal hoe dan ook rooken willen, vrede nemen. Het is echter, zoo merkt de „Utr. Crt." terecht op, ten zeerste gewenscht, dat geen tabakssurrogaten voor echte tabak ver kocht worden, en dat de surrogaten als zoodanig herkenbaar zijn. Eisch is ook, dat de prijzen der surrogaten behoorlijk zijn en dat daarbij dus tenminste een redelijke verhouding tot den prijs van echte tabak in acht wordt genomen. Of dit het geval is moet betwijfeld worden, wanneer men prijzen voor de surrogaten bedongen ziet van 3.50 tot 4.per kilo. Deze surro gaten bestaan waarschijnlijk slechts uit kersen-, beuken- en braam-bladeren, die men wellicht nog wat bijkleurt en fermen teert. In ieder geval is de grondstof uiterst goedkoop en wettigt deze als zoodanig hoo gs prijzen niet. Het Rijksbureau voor tabak en tabaks- surrogaten houdt, naar de V.P.B. melden, reeds een waakzaam oog op den surroga- tenhandel, en verbiedt bij dit bureau in geschrevenen de productie en den handel zondej: vergunning en zonder uitdrukkelij ke vermelding, dat het surrogaten betreft. Vergunning wordt door dit bureau alleen maar verleend voor surrogaten ter vervan ging van kunstomblad. Een landing op Ned. Borneo Nadat de Japansche troepen door het bergachtige gebied van Oost-Malakka zijn getrokken is de staat Pahang ge heel in hun handen. Zooals Reuter mededeelde, is het eenige bericht, dat in Londen Woensdag over Oost-Azië te verkrijgen was, dat de Brit- sche terugtocht op Malakka voortgaat. Volgens bericht uit Tokio hebben zware Japansche bommenwerpers Dinsdagavond het vliegveld Mingsladon, een voorstad van Rangoon, aangevallen. Zij Veroorzaak ten daarbij brand in twee bombardements vliegtuigen. Volgens de „Deutsche Ztg. L d. Nied." heeft de Britsche berichtendienst een officieele mededeeling uit Batavia bekend gemaakt, dat het Japanschen troepen gelukt is ook op het vasteland van Ned.-Borneo vasten voet te krij gen. Naar uit Tokio wordt gemeld, noemde de woordvoerder der Japansche regeering als reden voor het optreden van Japan de vijandelijke gezindheid der regeering te Batavia, die zich als werktuig van En geland en Amerika laat misbruiken. De militaire maatregelen van Japan, zoo verklaarde de woordvoerder, richten zich edhter geensains tegen de inboorlin gen der betrokken gebieden, noch tegen die landen, welke onder dwang vijandelij ke handelingen tegen Japan plegen. De houding van - Japan tegenover de inheem- sohe bevolking blijkt reeds uit de omstan- dighiöidTdat de Japansche troepen bijv. op Malakka en op de Fhilippijnen zijn ver- welkomd door de bevolking, die haar be reidheid tot medewerking tot uitdrukking bracht. Tegenover deze bevolking koest rt Japan evenmin vijandelijke gevoelens als tegenover alle andere volken van Oost- Azië, die met Japan willen samenwerken. Deze volken kunnen derhalve van een overeenkomstige behandeling door Japan zeker zijn. De Londtensche correspondent van „Nya Daglight Allehanda" geeft Engelsohe pers temmen weer, welke de wanhoop in Londen over den toestand op Ma lakka weerspiegelen. Ward Price, de po litieke medewerker van de „Daily Mail", aldus de correspondent, neemt geen blad voor den mond. In zijn critiek op de on derschatting van den Japanner zegt Price, dat Japan al den tijd als tegenstander van Groot-Brittan is onderschat, en keert zich tegen een reeks frases over Japan, zooals „de Japanners zijn handig in de imitatie, maar kunnen niet improvisee- ren", „de Japanners hebben hun groote schapen nooit gereed voor den strijd", „dfe Japansche vliegers worden duizelig, want zij leven van rijst" enz. enz. Hot is heele- maal niet zoo prettig te moeten zeggen, dat de Japanners meer van de bosschen op Malakka en de muskieten weten dan de Britten, die daar hun heele leven heb ben doorgebracht, zoo vervolgt Price. Zooals tenslotte de correspondent van het ZvfeecLsche blad zegt, wordt het Enge land thans langzamerhand duidelijk, dat het zich ben aanzien van Japans militaire kracht minstens evenzeer vergist, heeft, als ten opzichte van die van Duitschland. DE POSITIE VAN SINGAPORE. Radio-Melbourne noemt de positie van Singapore peer kritiek. Het verlies van Singapore zou, naar de radio mededeelt, meer zijn dan een militaire nederlaag. Het zou een schande zijn voor Groot-Brittannië welke het niet meer zal kunnen uitwis- schen. De stemming te Singapore is zeer pessimistisch. Engelsohe officieren te Sin gapore, zoo verklaarde de radiospreker verder, zijn van .meening, dat Singapore niet in staai is een Japanschen aanval te weerstaan, wanneer niet aanzienlijke ver sterkingen uit Australië en Enigeland aan komen. De Australische pers eischt even eens het onmiddellijk zenden van verster kingen, want met de verovering van Sin-, gapore is Japan heer en meester over het Zuidwestelijk deel van den Stillen Oceaan en over den Indisohen Oceaain. De groote wlnler-afweer£lag HOOGE VERLIEZEN DER BOLSJEWIEKEN. In aanvulling op het weermaehtbericht van gisteren wordt aan het D.N.B. gemeld: Aan het front tegen de bolsjewieken duurt de groote vripter-afweerslag, die tot zeer harde gevechten heeft geleid, nog steeds voort. Aan deze afweergevechten neemt ook de Duitsche luchtmacht eiken dag op de brandpunten actief deel zoodat de dikwijls massale aanvallen der Sovjets tot ernstige verliezen voor den tegenstan der leider; veelal ontstaan deze verliezen reeds terwijl hij zich voor den aanval ge reed maakt. Het is gebleken, dat de Duitsche soldaaf, hoewel hij aan deze wintersche omstan digheden niet gewend is, toch met verbe ten taaiheid zijn stellingen verdedigt en plaatselijke doorbraken van den tegenstan-» der door tegenaanvallen weer ongedaan heeft kannen maken. Hierdoor wordt ver klaard. dat de bolsjewieken tot dusver nog geen successen hebben kunnen behalen. Anderzijds is het zonder meer duidelijk, dat wekenlange aanvallen steeds met mas sale strijdkrachten bij een hardnekkige verdediging met moderne wapenen, als ge volg van de onvermijdelijk hooge verlie zen, langzamerhand de kracht van den aaiyvaller moeten aantasten. De bolsjewie ken, die blijkbaar door gebruik te maken van de wintersche omstandigheden ge meend hadden 'de Duitsche weermacht voor de poorten Van Moskou te kunnen doen ineenstorten, zien zich thans in-deze hoop teleurgesteld. AANVAL OP FEODOSIA. Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben Dinsdag, naar het D.N.B. van militaire zij de verneemt, de haveninstallaties van Feo- dosia gebombardeerd; verschepingen der bolsjewisten en verzamelingen van allerlei oorlogsmateriaal werden" met bommen bestookt. In den centralen sector van het Ooste lijk front hebben sterke formaties ge vechtsvliegtuigen, 'duikbommenwerpers en jagers bolsjewistische aanvalsformaties, ra- vitailleeringscolonnes en veldstellingen aangevallen. Behalve Zware verliezen aan manschappen, verloren de bolsjewieken vijf stukken geschut^ twee batterijen veld en afweergeschut, benevens een groot aan tal vrachtauto's en beladen en bemande sleden. Gisteren verloren de bolsjewieken ne gentien vliegtuigen. In luchtgevechten werden twaalf Sovjet-toestellen neerge schoten, drie vliegtuigen werden door het afweergeschut neergehaald en vier toestel len werden op een vliegveld vernietigd. De laatste dagen is heftig gestreden in het gebied ten Oosten van Koersk. Steeds weer probeerden de bolsjewieken van een door hen bezet dorp uit, door het Duitsche front heen te breken of het op te 'schui ven. De gevechten namen nog in hevigheid toe, toen Duitsche eenheden tot, den tegen aanval overgingen. Verscheidene dagen herhaalden de Duitsche soldaten, ondanks de strenge vorst, hun aanvallen op het door den vijand taai verdedigde dorp, tot het hun ten slotte gelukte den vijand uit de huizen en straten te verjagen en naar het Noordoosten terug te werpen. Op het slagveld in en om het dorp telde men meer dan driehonderd dooden. Bovendien liet de vijand pantserwagens, lichte en zware mitrailleurs, granaatwer pers en talrijke hand vuurwapenen achter. Bont en wol voor de soldaten De wolinzameling van het Duitsche volk heeft, naar gisteravond werd medegedeeld, in totaal 67.232.686 stuks van verschillende soort opgeleverd. 4.003 wagons met bont en wolartikelen zijn reeds aan de weer macht afgeleverd en voor het grootste deel reeds aan de troepen uitgereikt. Minister Goebbels heeft gisteravond per radio het Duitsche volk het resultaat dér wolinzameling medegedeeld, dat den voor- loopicen uitslag 'Vin j.l. Zondag met bijna 11 millioen stuks overtreft. Goebbels dankte allen, die aan de inza meling hun krachten hebben gegeven, vooral de vrouwen, die de kleed in g onver moeid hebben gemaakt en hersteld. Uit het resultaat blijkt ditmaal nog meer dan bij andere gelegenheden de goedgeefsghheid van ons volk. aldus de minister. Slechts onze vijanden hebben aan deze zaak een politiek karakter trachten te ge ven. Als Engelsche kranten enkele dagen geleden schreven, dat deze inzameling door het geheele Duitsche volk veront waardigd werd afgewezen en dat zn slechts uitvoerbaar was doordat de politie den voorbijgangers met geweld bontmantels en jassen van het lijf rukte, als de Londen- sche radio wist te melden, dat Berlijnsche vrouwen het vertrek der goederentreinen met de wol- en winterartikelen naar het front probeerden te beletten door «op de rails te gaan liggen, dan besnaar ik mü de moeite daarop te antwoorden. Dergelijke even gemeene als domme en dwaze leu gens veroordeplen zichzelf. Nog vanochtend kwam de Moskousche radio met het bericht, dat de inzameling maar een zeer schralen oogst heeft opgele verd: in totaal zouden 22 bontmantels bij eengebracht zijn. Ook hier ga ik er niet toe over het aantal van bijna 4 millioen opgehaalde bontmantels als overtuigend tegenbewijs aan te voeren. Het Duitsche volk heeft van de inzame ling, waacyan^onze vijanden een politiek dispuut wilden maken, een nolitieke daad gemaakt. Zij is thans derhalve meer dan een aangelegenheid van gemeensch^ope- lijke huloverleenine. zij in een overtuigend bewiis voor de vastberedenheid, waarmee het Duitsche volk bereid is dezen oorlog tot de overwinning voort te zetten. De houding van Ierland DE VALERA VERKOOPT GEEN DUIN BREED GROND. De ondubbelzinnige verklaring van de Valera, dat geen diuimibreed Iersch grond gebied te koop is, heeft volgens de berich ten van Zweedschie bladen Londen fce meer ontnuchterd, daar Maandag noig gefluis terd werd over een toenadering tusschen de Engelsohe regeering en Ierland inzake den afstand van drie havens aan die West kust. Het staat thans ook voor de laatste twijfelaars absoluut vast, dat de regeering van de Valera onder geert omstandigheid en voor geen enkele belofte haar politiek van strikte neutraliteit zal opgeven. Daar mede staat Engeland voor de steeds acuter wordende vraag, Koe het zich in bezit kan stellen van de steunpunten in Ierland. Volgens aanduidingen der Zweedsohe bla den uit Londen schijnt «het nauwelijks meer aan twijfel* te zijn onderworpen, dat een plan is gemaakt Ierland met dat doel te Ned.-Indië en de oorlog De Japansche regeering heeft in een of ficieele verklaring, die Maandagavond werd uitgegeven, gezegd, alles gedaan te hebben om de bewoners van Ned. Indië de verschrikkingen van een oorlog te bespa ren. Wij herinneren in dit Verband aan de langdurige besprekingen met Batavia. D^ regeering van Ned. Indië aldus vervolgt de verklaring heeft echter aan de Japansche regeering meegedeeld, dat tusschen Ned. Indië en Japan de staat van oorlog bestond, omdat Indië zich verbon den had aan de Vereenigde Staten en Groot-Brittanrfië. Daarenboven stelt de •verklaring vast, dat Ned. Indië sindsdien de meest uiteenloopende vijandelijke han delingen tegenover Japan heeft begaan, zoodat Tokio zich genoodzaakt zag het vijandige optreden van Ned. Indië te on derdrukken De Japansche bladen constateeren, dat er twee redenen waren voor de militaire actie tegen Ned. Indië n.l. het, ingrijpen van Indië in den Groot Aziatischen oorlog en de bereidwilligheid van Batavia om het gebied ter beschikking te stellen aan de Anglo-Amerikaansche landen ate basis voor verdere operaties tegen Japan. Het is te betreuren, dat Batavia niet al les in het werk heeft gesteld om buiten het A.B.C.D.-front en buiten den oorlog te blijven. Doch gedane zaken nemen geer. keer. Men kan slechts met bezorgdheid de toe- kofnst voor ons overzeesch gebied tege moet zien. HET NED. INDISCHE LEGER. Tengevolge van een betreurenswaardig technisch misverstand werd in een bericht van de V.P.B. d.d 13 Januari j.l. de sterk te van het Nederlandsch-Indische leger ge schat op 1.000.000 man. Bedoeld werd 100.000 (één honderd duizend) man, het aantal, waarvan ook sorake is ain de ver klaring van den heer Kerstens. welke door de „Frankfurter Zeitung" werd geciteerd. Ten aanzien van de in hetzelfde bericht genoemde opname van Nederlandsch-Indi sche officieren in den staf van het geal lieerde opperbevel, gelieve men op te mer ken, dat deze opname genoemd werd in één adem met die van Chineesche, Austra lische en officieren van andere nationali teiten. terwiil de ter beschikking van dit opperbevel staande troepen voor het over- groote deel Nederlandsch-Indische zijn. Ook is. de vraag, welke rol deze Neder landsch-Indische officieren in dergelijke functies zouden vertolken, vooralsnog on beantwoord gebleven. MInatiassa, de lu'n van Celebes WELVARENDE STREEK MET CHRISTELIJKE BEVOLKING. Het grillig gevormd,e eiland Celebes wordt gevorm door langgerekte bergrug gen, waarvan de Noordelijke uitloopt in de Minahassa. Dit .landschap, dat altijd een bijzondere plaats in de Indische archjpel heeft ingenomen, bestaat uit eenige onder- afdeelingen van de afdeeling Menado. Op een oppervlakte van ruim 5000 K.M.2 telt het meer dan 300 000 inwor.ers, zoodat dit gebied met een bevolkingsdichtheid van 60 per K.M.2 een der dichtstbevolkte dee- len der Buitenbezittingen is. Het Nederlandsche gezag in de Minahas sa dateert uit de zeventiende eeuw, toen ter plaatse van de huidige hoofdstad Me nado een fort werd gebouwd. Enkele jaren later verklaardep de hoofden der Mina hassa trouwe onderdanen der Compagnie te willen zijn én sindsciien heeft déze streek zich zoo gunstig ontwikkeld, dat zij soms „de twaalfde provincie van Nederland" ge noemd wordt. Reeds meer dan eeri eeuw is de geheele bevolking tot het Christendom bekeerd. De Minahassers zijn waarschijnlijk uit het Noorden, van de Philippijnen, geïmmi greerd, hitgeen o.m. nog uit hun eenigs- zins Mongool^che (rékken blijkt. Door gods dienst en onderwijs, dat hier reeds vroeg op ruime schaal werd gegeven, behooren zij tot de meest vooraanstaande volken van Ned. Indië. Van nature niet licht geneigd tot koelie- en veldarbeid, zoeken mannen zonder grondbezit, de „burgers", een be staan bii leger, bestuur of onderwijs en veelal met succes. Een gevolg hiervan is, dat meer dan 10 pet. der Minahassers bui ten hun geboortestreek wonen. De zeer vruchtbare bodem heeft een in- tensieven 'andbouw in het leven geroepen. Klappercultuur met de daarmede verbon den cop^abereiding en koffiecultuur wer ken voor de Europeesche markt. Toch heeft de hoofdplaats Menado zich riet tot een handelscentrum van beteekenis ont wikkeld. In de geheel uit houten huizen gebouwde stad vormt het oude forteNieuw- Amsterdam, steunpunt van het Nederland sche gezag in de zeventiende, eeuw, het eenige steenen bouwwerk. VEERTIEN LUCHTAANVALLEN OP EEN DAG. Malta heeft Dinsdag 14 luchtaanvallen doorstaan, hetgeen tot dusver het grootste aantel op één dag is, aldus de Britsdhe nieuwsdienst. Sedert het begin van dit jaar heeft dit eiland al meer dan 100 luchtaanvallen doorstaan. Gisteren zijn het er zes geweest. ECONOMIE. Het is tegenwoordig een pietsle deneer aldus: als twee menschen een transactie doen, hopen zij er allebei wat rijker van te worden. Maar ik heb altijd gemeend, dat de rijkdom van den een ten koste van den ander gaat. Dat wil zeggen, dat als een zijn bezit vermeerderd ziet er noodzakelijk iemand ander? armer moet zijn gewor den. Aldus terugkeerend tot de twee, die met elkaar een transretie Verrich ten en in de veronderstelling, dat zij er alle twe^ rijker van worden, moet er noodzakelijk ergens ter wereld iemand anders armer geworden zijn. Maar die heeft met de transactie van die twee feitelijk niets te maken. Ik vraag ..mij af: hoe zit dat? Misschien zult u zeggen, dat ik geen verstand heb van economie, maar hoe langer ik er over nadenk, hoe ingewikkelder wordt het. Ik bied u dus liever gratis een min der ingewikkeld middel aan om rijk te worden. Wordt goochelaar, vraag in de zaal wat bankbiljetten en roep: „brand!" Zoo gaat het ook. overweldigen. Het heet zelfs, dat maatre gelen tot dat doel reeds met den minister president van Noord-Ierland, Andrews, tijdens zijn laatste bezoek aan Londen zijn besproken BROOD EN SPIJSVERTERING. BEWAAR UW GEESTELIJK EVENWICHT En kauw goed. Prof. dr. J.. Slee^wijk schrijft in de „Te legraaf" een artikel over brood en spijsver tering. Prof. Sleeswijk spreekt eerst het praatje, dat er gemalen bloembollen door ons broodmeel worden vermengd, nog eens beslist tegen. Hij schrijft dan verder het volgende: 1 De werkelijke samenstelling van het meel, waaruit thans ons dagelijksch brood wordt bereid, is geen geheim. Hier volgen de recepten. Het z.g. wittebrood bestaat uit: 40 pet. inlandsche tarwe 5 pet. buitenlandsche tarwe 45 pet. inlandsche rogge 10 pet. inlandsche gerst Uitgemalen tot 85 pet. Van dit mengsel wordt 90 pet. genomen en daaraan nog 10 pet. aardappelmeel toe- gevóégd. Hèt meel voor het z.g. bruine brood be staat uit: 50 pet. inlandsche tarwe 50 pet. inlandsche rogge. (Uitgemalen tot bijna 99 pet.). Een hooge uitmalingsgraad van het meel beteekent, dat ook het grootste gedeelte der zemelen ,die nog kostbare voedings stoffen bevatten, wordt verwerkt, zoodat er bij deze economische werkwijze weinig bij het bruine brood bijna niets voor onze voeding verloren gaat Wat nu de werkelijke, goed gefundeerde klachten van sommige menschen over hun spijsvertering betreft, nog het volgende:' Zooals ik boven reeds schreef, worden door de sterkere uitmaling van het graan wel is waar kostbare voedingsstoffen voor het meel behouden, die anders met de zemelen zouden verdwijnen, maar wordt bet daar van gebakken brood voor sommigen tevens eenigszins moeilijker verteerbaar. De oor zaak hiervan ligt in het grootere gehalte aan cellulose, afkomstig van de celwanden der graankorrels. Deze deeltjes werken in hoofdzaak mechanisch, ze prikkelen den darmwand, waardoor de voortbeweging der spijsmassa wordt bevorderd, wat op zich zelf geen bezwaar en zelfs noodig is. Bjj personen met bijzonder gevoelige ingewan den kan die prikkel nu wel eens wat te sterk worden, met de storende gevolgen daarvan: onaangename sensaties in maag en darm, geroinmel en dunne ontlasting. Er is nog een andere oorzaak voor der gelijke stoornissen. De verhouding tusschen eiwit, vht en koolhydraat is in onze tegen woordige voeding verstoord. Wij gebrui ken veel minder van cje beide eerste en naar verhouding meer koolhydraten (brood en aardappelen). Aan deze wijziging moe ten de organen onzer spijsvertering zich aanpassen en ook de bacteriënflora van ons darmkanaal, die bij de chemische omzettin gen der spijsmassa eveneens een belang rijke rol speelt. Bij den een heeft nu die aanpassing aan de gewijzigde voeding moei lijker en langzamef plaats dan bij* hon an der; het voornaamste storende verschijnsel daarbij is een overmatige gasvorming. Hoe nu deze stoornissen te overwinnen? Vooreerst herhaal.ik mijn reeds vroeger gegeven raad: goed kauwen! Verder ver dient het gebruik van beschuit (voor zoo ver verkrijgbaar) aanbeveling. Er zijn nog andere middelen, waarover men echter zijn huisarts moet raadplegen (vitamine B 1 bijvoorbeeld). Een ding dient men intusschen bij dit al les niet te vergeten. Alle levensfuncties van ons lichaam staan onder voortdurende invloed van het zenuwstelsel. Aan dit laat ste worden in dezen tijd bij óns allen hooge eischen gesteld. Stoornissen in het zenuw leven uiten zich zeer vaak ook in de spijs vertering. Daarom is het ook ter wille van onze di gestie, meer dan ooit noodig ons geestelijk evenwicht te bewaren, ons niet van de wijs te laten brengen door onnoodige onrust verwekkende praatjes, maar ons integen deel te versterken met de vaste hoop en vertrouwen op een betere toekomst, waar en hoe wij ons die dan ook mogen wen- schen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1942 | | pagina 1