Sla&t&tale (weven
ZATERCAG 20 DECEMBER 1941
DE LEIDSCHE COURANT
BLAD - PAG. 5
STUPIDO EN DE
KARBONAADJES
Het is een felix culpa geweest van den
verslaggever, jjat hy terwijl met zulk
een nauwgezetheid de namen van alle op
de begrafenis te Leiderdorp aanwezige
pastoors werden genoteerd hij den pa
pieren pastoor van de L. Ct ov%r het hoofd
heeft gezien. Een felix culpa, een gelukki
ge schuld, daar ik nu zondier gevaar van
ontdekt te worden kan onthullen, dat ik
deze reis naar de Leidsohe ommelanden
mede heb aangegrepen om ons aller on
vergetelijk en vriend Stupido 'op te zoeken.
Stupido toonde ziel. niet verrast, het
geen me wel wat tegenviel, en wij zaten
'geen vijf minuten te zamen, of hij was
reeds in de contramine. Het waren de
twee vorige brieven, die zijn ergernis
hadden, gaande gemaakt.
„Het is alles goed en wel af te geven
op onze kerkliedjes en huiselijke gebeden,
maar onze ouders, en voorouders zijn toch
ook in den hemel gekomen" knorde hij.
Ofschoon ik hem erop attent maakte, dat
de rector diit afkammend oordeel had
uitgesproken, beliefde hij daar geen reke
ning mede te houden. Dit bespaarde mij
de bekentenis: het met den rector volko
men eens te zijn.
„Mijn vader heeft zoo gebeden" zei
hij kort „en wat mijn vader deed was
goed".
Dit gezags-argument liet ik voor flat
het was, hoewel de opmerking me op de
lippen lag, dat de Kerk toch meer gezag
had dan vader zaliger van Stuipido.
Het is alleszins prijzenswaardig, dat
iemand vasthoudt aan hetgeen van vader
op zoon is overgeleverd, doch het bezwaar
van den rector (en ik ga geheel met hem
accoord) was juist, dat de overlevering van
geslacht op geslacht in neergaande lijn
had plaats gehad. Op voorzichtige wijze
trachtte ik hem dit duidelijk te maken met
als voorbeeld het gebéd vóór en na tafel.
„Wat bid je nu voor het middageten?"
vroeg ik Stupido op den man af.
En Stupido somde op: „De Engel des
Heeren, de Twaalf artikelen des Geloofs,
de Tien Geboden Gods, de Vijf Geboden
dier H. Kerk en een Onze Vader en Wees
gegroet".
„Het is meer lang, dan toepasselijk"
vond ik „want wat hebben (op het On
ze Vader na) al die gebeden en belijde
nissen met het middag-eten te maken?"
„Er staat toch geen ketterij in?" verweer
de Stupido zich.
Op die dwaasheid ging ik vanzelf
sprekend niet in, maar ik herinnerde me
(en dit vertelde ik hem ook) eens by een
gezin aan tafel gezeten te hebben, waar
dezelfde lijst werd opgezegd. Ik moet er
echter bijvoegen, dat in de meeste gezinnen
een minder dogmatische inleiding op het
middageten wordt gehouden.
„En weet je, wat naar mijn ervaring het
gevolg is van zoo'n lange reeks?" vroeg
ik hem.
Hij keek me onderzoekend aan, niet we-
tend waar ik heen wilde.
dat, terwijl de maag hongerig is en
de bruine boonen met spek en de karbo-
naadjes op tafel geuren.
„Schei uit" snikte Stupido, die door
de heugenis aan beter tijden werd overwel
digd, en zijn aandoening niet meer mees
ter was.
al die gebeden haastig worden af
geraffeld" besloot ik, zonder op de Stu-
pido's gastronome ontroering acht te slaan.
„Spek en carbonaadjes", zuchtte Stupido,
verteederd.
„Laten wij by ons onderwerp blyven"
zei ik gevoelloos. (De boeren vergeten hun
pastoor niet bij de slacht!) „Het gaat om
de gebeden, die wij voor en na tafel op
zeggen als dankbetuiging voor het geno-
tene. Deze dankbetuiging voor ons voedsel,
voor ons lichamelijk onderhoud is een eer
ste plicht van den mensch
„Zelfs de karbonaadjes" vergistte Stu
pido zich „knorren nog als ze eten kry-
gen".
en het is dus gewenscht, dat wy die
eerste plicht met aandacht en weloverwo
gen vervullen. Er komt soms weinig van
i terecht, en daarom is het warm aan te prij
zen, dat door de Katholieke Actie op karton
met groote letter en fraaien druk de tafel
gebeden worden verspreid, welke onze Moe
der de H. Kerk sinds eeuwen voor Haar
kinderen heeft opgesteld".
En ik haaïde uit mijn tasch de gevouwen,
in rood en zwart gedrukte kaart, waarop
deze gebeden %taan geschreven.
Stupido bekeek de kaart argwanend, als
of hij ketterij rook, doch hij moest zich wel
gewonken geven toen hij zag, dat de Aarts
bisschop van Utrecht er zyn goedkeuring
aan had gegeven.
„De~bedoeling van deze kaart is" licht
te ik toe, „dat het hoofd van het gezin voor
bidt en de andere aanzittenden de korte
antwoorden geven. Het moet iederen keer
opnieuw een plechtig oogenblik zijn, wan
neer vader temidden van zyn gezin een
kruisteeken slaat en begint:
Heer, zegen ons en deze gaven, die
wij van Uw mildheid zullen ontvangen,
ei^van groot tot klein geantwoord wordt:
Door Christus onzen Heer. Amen.
In beurt-wisseling gaat het gebed voort:
Heer ontferm U over ons. Christus
ontferm U over ons. Heer ontferm U
over ons.
Dan volgt het Onze Vader, langzaam en
met nadruk uit te spreken, en tot slot een
smeeking, waardoor de aardsche maaltijd
geadeld wordt:
De Koning van de eeuwige heerlijk
heid make ons tot deelgenooten van
het hemelsch gastmaaL Amen.
Als allen aan tafel hun best hebben ge
daan en de leege schalen overblijven, bidt
vader de dankzegging:
en de rest antwoordt:
Die leeft en-heerscht in de eeuwen der
eeuwen. Amen.
Wederom wordt de smeekbtde: „Heer,
ontferm U over ons"herhaald, gelijk vóór
tafel, evenals het Onze Vader, en tot slot
de herdenking van allen, die eens ook aan
tafels behagelijk zaten te" eten, doch uit
den familie- en kennissenkring zijn weg
genomen:
Dat de zielen van de overleden geloo-
vigen door de barmhartigheid van God
in vrede rusten. Amen.
Het gebed vóór het avondmaal luidt pre
cies eender als dat voor het middagmaal;
alleen wordt dan in plaats van het slot ge
lezen:
De Koning van de eeuwige heerlijkheid
geleide ons tot het Avondmaal van het
invrede rusten. Amen.
„Mag ik het hebben?" vroeg Stupido,
toen hij de kaart had doorgelezen.
„Kan het dus ook jouw goedkeuring
wegdragen?" spotte ik.
„Alles ^at ik straks gezegd heb, trek ik
in. Dit is een prachtig gebed, en ik weet
zeker, dat als mijn vader deze tafelgebe
den had gekend
„Ze zijn toch eeuwen en eeuwen^oud"
merkte ik op.
..hij aan die eeuwen-oude gebeden de
voorkeur zou hebben gegeven op allerlei
insluipsels van later tijd.
„Bravo!" riep ik, en zoo zijn we we
derom als dikke vrinden gescheiden.
PASTOOR.
BINNENLAND
GORT OP HAVERMOUTBONNEN.
De secretaris-generaal van landbouw en
visscherij maakt bekend, dat de met „1
rantsoen havermout" gemerkte bonnen in
den vervolge, behalve op het koopen \an
een rantsoen havermout, havervlokken, ha-
verbloem, havergrot, aardappelmeelvlok-
ken of gruttenmeel (gemengd meel) tevens
recht zullen geven op het koopen van een
rantsoen gort, gortmout, gortbloem, alle
soorten gruttenmeel, rijstgries en aardap-
peltapioca.
Blijkens in de Staatscourant gepubliceer
de besluiten mogen grossiers met ing&ng
van vandaag abrikozen- en oranjepulp
slechts afleveren aan verwerkende indus
trieën; sucade mag tevens aan kleinhan
delaren worden geleverd.
Deze producten dienen over de vaste
klanten te worden gedistribueerd overeen
komstig de hoeveelheid, welke deze in de
jaren 1938'39 hebben afgenomen.
INLEVERING KAARTEN VOOR
HONDEN- EN KATTENBROOD.
Het rijksbureau voor de voedselvoorzie
ning in oorlogstijd maakt bekend, dat alle
tot dusverre uitgereikte distributiekaarten
voor honden- en kattenbrood voor 31 De
cember 1941 gezonden moeten worden
naar de sectie bijzondere diergroepen van
genoemd rijksbureau, Prins Hendrikplein
2, Apeldoorn. Aan de op te zenden kaarten
moeten aanwezig zijn de bonnen nos. 2, 3,
20, 21, 22, 24 en 25. Bij ontbreken van een
of meer van deze bonnen of by inzending
na 31 December, zal in geen geval een
nieuwe kaart worden uitgereikt. De bon
nen nos. 18 en 19 dient rrten voor opzending
van de kaart te verwijderen en dus niet
mede te zenden, aangezien deze bonnen
geldig zijn voor respectievelijk Januari en
Februari 1942.
Tevens wordt medegedeeld, dat de voed
selpositie het noodzakelijk maakt, dat de
aanfok voor honden zooveel mogelijk ach
terwege blijft. Derhalve zal voor pups in
het jaar 1942 in het algemeen geen voeder-
kaart worden uitgereikt.
Er komen stuivers van zink
In de Nederlandsche staatscoucant is
opgenomen een besluit van den secretaris
generaal van het departement van Finan
ciën tot invoering van den zinken stuiver.
Hierbij worden verschillende artikelen
van de muntwet 1901 gewijzigd en aange
vuld, waarbij de stuiver in zink wordt in
gevoerd. Bepaald wordt o.a., dat niemand
verplicht is stuivers tot een hooger bedrag
dan van een gulden aan te nemen. Om
trent den beeldenaar van den zinken stui
ver wordt het volgende bepaald. Op de
voorzijde in een vierkant het zonnesym-
bool en de Saksische paardenkoppen,
waaronder op een band „Nederland". Op
de keerzijde de waarde-ipanduiding 5 c. op
gearceerd veld, ter weerszijden golven en
korenaren, benevens het jaartal en het
muntteéken. De stukken hebben den vorm
van een vierkant; de hoekpunten zijn af
gerond.
Het besluit trad Vrijdag j.l. in werking.
TOEZICHT OP HET BANK
EN CREDIETWEZEN
In het Verordeningenblad is opgenomen
een besluit van den secretaris-generaal voor
bijzondere Economische Zaken en van de
secretarissen-generaal van de 'departemen
ten van Financiën, van Justitie, van Han
del, Nijverheid en Scheepvaart en van
Binnenlandsche Zaken betreffende het
bank- en credietwezen.
Als credietinstellingen in den zin van dit
besluit worden niet beschouwd:
de Nederlandsche Bank, Banken van
Leening in den zin van de Pandhuiswet
(Staatsblad 1910, no. 321), Borgstellings
fondsen, de Rijksverzekeringsbank en Ver
zekeringsondernemingen.
De secretaris-generaal kan voorts ten
aanzien van bepaalde credietinstellingen of
ten aanzien van groepen Van zoodanige in
stellingen uitzonderingen op dit besluit toe
laten.
Het algemeen toezicht op de credietin
stellingen berust bij den secretaris-gene
raal, die ten aanzien van prineipieele
vraagstukken in overleg met de directie
van de Nederlandsche Bank handel;.
De feitelijke uitoefening van hel toez'chi
geschiedt door de direct'e van ue Neder
landsche Bank, voor zoover de secretaris
generaal zich deze niet in bepaalde geval
len voorbehoudt of daarmede andere in
stanties belast.
De credietinstellingen zijn verplicht
aan den secretaris-generaal, aan de direc
tie van de Nederlandsche Bank en aan de
andere instanties, mét de feitelijke uitoefe
ning van het toezicht belast, alle door hen
binnen hun bevoegdheid gevraagde inlich
tingen te versterkken en elk in te stellen
onderzoek, in het bijzonder ook dat van
boeken en bescheiden, te gedoogen.
De secretaris-generaal is bevoegd voor
schriften te geven ter regeling van rente,
provision, commissien.
Hij kan in het bijzonder voorschriften
geven betreffende: de uitoefeningen van
het toezicht op de credietinstellingen. de
voorwaarden voor de oprichting, „fusie en
liquidatie van credietinstellingen. de uit
oefening van het credietbedrijf. de liquidi
teit van credietinstellingen en de inrichting
van haar balansen; de bestraffing van over
tredingen van dit besluit en van de op
grond van dit besluit uitgevaardigde voor
schriften.
De op het stuk van het bank- en crediet
wezen geldende wetten, koninklijke be
sluiten en ministerieele- beschikkingen, als
mede de sedert 10 Mei 1940 op dat gebied
afgekondigde verordeningen, besluiten en
andere rechtsvoorschriften, blyven van
kracht, voor zoover zij vereenigbaar zyn
met dit besluit.
OOK HUISDUÏVEN VALLEN ONDER DE
DUiyENCONTROLE
Als gevolg van daaromtrent gestelde
vragen, heeft de Hoehere Wehrmacht
Nachrichten-offizier bekend gemaakt, dat
ook de zoogenaamde „huisduiven", die
door sommigen, vooral .ten plattelande, in
een kooi of hokje binnenshuis warden ge
houden, onder de bepalingen van de con
trole op post- en sierduiven vallen.
De houders van huisduiven dienen lid
te zijn van den Nederlandschen Bond van
Sierduiven-Fokkers-Vereenigingeiv. Be-
verninglaan 36, te Gouda. Wil men als be
zitter van huisduiven niet in moeilijkhe
den geraken, dan diene men met het bo
venstaande rekening te houden.
Conservator Aartsbisschoppelijke Musea.
Tot conservator van de aartsbisschoppe
lijke musea, nl. die van oude kerkelijke
kunst en die van moderne kerkelijke kunst,
is benoemd de heer. J. M. Timmers, conser
vator van het museum „Het land van Sit-
tard" te Sittard.
DE KAMERS VAN KOOP
HANDEL
-Het Verordeningenblad bevat een be
sluit van den Secretaris-generaal van het
Dep. van Handel, Nyverheid en Scheep
vaart inzake de samenstelling, inrichting
en bevoegdheid van de Kamers van Koop
handel en Fabrieken. Aan dit besluit wordt
het volgende ontleend omtrent de orga
nisatie der Kamers.
De Secr.-generaal van het Dep. van
Handel. Nyverheid en Scheepvaart be-
«aajt het aantal, de gebieden en de zetels
er Kamers, gehoord het toporgaan van
het georganiseerde bedrijfsleven.
De Secr.-igoneraal kan voor gedeelten
van het gebied eener Kamer plaatselijke
kantoren van die Kamer instellen.
J?» Kanuers vormen afdeelingen voor de
industrie, het ambacht, den handel en het
verkeer ter behartiging van de bijzondere
belangen van deze takken van bedrijf
binnen haar gebied.
Bovendien kunnen, zy voor de overige
takken van bedrijf, waarin een hoofdgroep
bestaat, in overleg met deze afdeelingen
vormen.
Indien binnen het'gebied van een Kamer
gewestelijk^ of plaatselijke afdeelingen
van bedrijfsorganisaties bestaan, worden
deze met de betrokken af deeling der Ka
mer verbonden.
Ten aanzien van het verrichten van
werkzaamheden op vakgebied zijn de in
het vorige lid bedoelde gewestelijke of
plaatselijke afdeelingen gebonden aan de
aanwijzingen van de bedrijfsorganisaties,
waarvan zij deel uitmaken.
Voorts bevat het besluit bepalingen om
trent de benoeming van het bestuur. De
Secr.-generaal benoemt een voorzitter in
een Kamer voor den tijd van twee jaren,
die jaarlijks voorzitters benoemt voor de
gevormde afdeelingen. De voorzitter van
een Kamer wordt geadviseerd en bijge
staan door een Raad van Bijstand, waar
van de Secr.-generaal het aantal leden be
paalt en vaststelt, hoeveel hunner voor
elk der takken van bedrijf moeten worden
aangewezen. De voorzitters van de hoofd
groepen en bedrijfsgroepen, wier onder
nemingen baar hoofdzetel in het gebied
der Kamer hebben, moeten in ieder geval
tot leden van den raad van bystand worden
benoemd.
De voorzitter van een Kamer benoemt
een algemeen secretaris, in overleg met
den Secr.-generaal
Voorts zyn in het besluit bepalingen op
genomen betreffende de geldmiddelen van
en heit toezicht op de Kamers. Dit toezicht
wordt geoefend door den Secr.-generaal,
die besluiten, strydig met een' wettelijke
bepaling of het algemeen belang, kan
schorsen of vernietigen.
Tenslotte wordt nog het volgende be
paald:
Dit besluit treedt met ingang van 1 April
1942 in werking. Tegelijkertijd treedt de
wet op de Kamers van Koophandel (St.-
bld. 1920. no. 152) buiten werking, even
als alle bepalingen, welke met dit besluit
in strijd zyn.
Met ingang van 1 April 1942 zijn de be
staande Kamers van Koophandel en Fa
brieken ontbonden.
De rechten van het by de ontbonden
Kamers werkzame personeel, dat door de
nieuw ingestelde Kamers in een over
eenkomstige positie wordt overgenomen,
bly ven gehandhaafd voor zoover de Secr.-
generaal niet by wijze van uitzondering
anders bepaalt
De P.T.T.-kantoren hebben beide Kerst
dagen dienst als op Zondag. Dit beteekent,
dat ook op Tweeden Kerstdag dit jaar geen
bestelling zal plaats hebben, niet van brie
ven, enz., maar ook niet van pakketten.
Bij 'het verzenden van paketten met een
inhoud, die aan bederf onderhevig is,
houde men daarmede rekening.
De secretaris-generaal van het departe
ment van Opvoeding, Wetenschap en Cul
tuurbescherming heeft aan de besturen van
gesubsidieerde en ongesubsidieerde bijzon
dere scholen voor gewóón, uitgebreid en
buitengewoon lager onderwijs, de bestu
ren der bijzondere kweekscholen voor on-
derwyzers(essen), de burgemeesters der
gemeenten, die dergelijk^ scholen in stand
houden, een circulaire gericht waarin hlj^
er de aandacht op vestigt, dat dezer dagen
in de Ned. Staatscourant een beschikking
zal worden opgenomen, waarbij de be
schikking van 29 April 1941, betreffende de
aanwijzing van bladen voor het plaatsen
van een oproep bij vacature in het onder
wijzend personeel, met ingang van 1 Jan.
1942 wordt ingetrokken en van dien datum
af voor het plaatsen van een oproep wordt
aangewezen het door het departement uit
te geven half-mandelyksch tijdschrift.
Hoofdpijn-
Helpen vei hg el
ZELF BAKKER
Het voorlichtingsbureau van den voe
dingsraad schrijft:
Wat smaakt er beter dan de zelfgebak
ken lekkernijen,' waar menig huisvrouw
haar gezin in den Kersttijd op tracteert en
wat dragen ze by tot de gezelligheid van
de feestdagen.
Wie de moed heeft ook dit jaar iets te
bakken, moet andere recepten volgen dan
zij tot nog toe gewend was en zy moet het
een en ander gespaard hebben. Dat is
moeilijk, maar waar een wil is. is een weg
en de huisvrouw is zeer vindingrijk.
Enkele aanwijzingen zijn daar wel voor
te geven. Tegen de feestdagen spaart men:
Brandstof door veelvuldig gebruik
te maken van rauwe groenten en de maal-
tyd in één pan te bereiden.
Boter door de boterham te beleggen
met een smeuig groentenslaatje.
Bloem door de voorafgaande weken
fijn gewreven aardappelen of aardappel
meel als bindmiddel te gebruiken.
Suiker door het gebruik ervan In
dranken en sappen te beperken.
Wanneer het daardoor gelukt is, het een
en ander over te houden, kunnen onder
staande recepten waarschijnlijk dienst
doen.
Kerstkransjes. 9
100 g. bloem, 100 g. gekookte aardappe
len, een klontje boter, wat suiker, melk,
$out.
De aardappelen fijn maken (geen vocht
toevoegen) en met de bloem, het zout en
de boter zoolang kneden tot een soepel
deeg verkregen is.
Het déeg zeer dun uitrollen en met 2
dekseltjes of glaasjes van verschillende
grootte kransjes uit de deeglap steken. De
kransjes op een met wat boter besmeerd
bakblik leggen, met wat melk bestrijken,
met wat suiker bestrooien en in een vrij
warmen oven goudbruin en knappend bak
ken (ongeveer 15 min.).
Cake.
125 g. bloem, 100 g. suiker (waarvan een
gedeelte vanillesuiker), 15 g. custardpoeder,
15 g. maizena, ruim 1 dl. melk, 5 g. bak
poeder, zout.
Bloem, custardpoeder, maizena. zout en
bakpoeder samen zeven. De melk toevoe
gen en de massa roeren tot ze gelijkmatig
is. Het deeg overdoen in een vet gemaak-
ten vorm, waarvan de bodem met een vet
gemaakt boterhampapiertje bedekt is en
het in een matig warmen oven laten rijzen
en gaar bakken (ruim 11/2 uur).
Kerstkrans (zonder amandelen
en met zéér weinig boter).
Voor het deeg: 125 g.' bloem, 125 g. dro
ge kwark, 1/2 dl. water, zout en 30 g.bcr-
ter.
Voor de s p ij s: 125 g. witte boonen, 125
g. suiker, wat amandelessence, zout.
Alle kwark en 100 g. van de bloem in
een kom doen, water en zout toevoegen en
het deeg niet langer dooreenmengen dan
totdat het water door de bloem wordt
vastgehouden.
De tafel en de deegrol met bloem be
strooien. De deegmassa door wat bloem
wentelen en voorzichtig rollen tot met een
gelijkmatig deeg verkregen heeft. Het deeg
regelmatig (als een zakdoek) opvouwen,
uitrollen tot 1/4 c m. dikte en weer op
vouwen. Dit nog tweemaal herhalen. De
laatste keer «1/3 deel van de boter in stuk
ken op het aeeg leggen en het dan weer
opvouwen. Het deeg een tydje op een
koele plaats laten rusten.
Het deeg weer uitrollen en nog tweemaal
op de bovenomschreven wijze behandelen.
Zoodoende de rest van de boter erin ver
werken. Na de derde rustpoos het deeg
uitrollen tot een lap, die 1/4 c.m. dik en
8 c.m. breed is. Het rolletje spijs op het
midden van de deegreep leggen. Het deeg
erom heen slaan en de randen met iets
water op elkaar plakken. De uiteinden in
elkaar schuiven en aan elkaar plakken.
De krans op een met bloem bestrooide
bakplaat leggen (de dicht gemaakte kant
van het deeg naar onderen). De krans be
strijken met wat melk en suiker en in%een
heeten oven gaar en bruin bakken (30 mi
nuten). De gebakken krans met wat jam
bestrijken en koud laten worden.
Voor de s p ij s: de boonen gaar koken,
zeven (het vocht voor de soep bewaren)
en met de suiker vermengen. Dit mengsel
inkoken tot het een zeer stijve massa is.
Wat amendelessence erdoor mengen en het
op e^n bord laten bekoelen.
Van de spys een rol maken. Als het
mengsel wat vochtig is, de rol door bloem
wentelen. Dit onderdeel van de kerstkrans
kan een dag van tevoren gemaakt worden.
De Finsche vrouwen helpen dapper mede bij het herstellen van
de militaire uitrustingstukken, welke tijdens de'gevechten aan
het Oostfront gehavend zijn Suoman-Holland
Van Kirkenas »ot aan de Spaanscha *an ne ^osuront. - uuttscne inramerisien, goea oescnui xegen
grens «trekt *.ch «en gordel van steun- de koude en gecamoufleerd tegen den vijand, wachten op het
punten uit Een bunker wordt ga- bevel tot den aanval Orbis-Holland
bouwd Atlantic-Holland
