Momentje,
DONDERDAG 18 DECEMBER 1941 33ste jaargang No. 10131
Bureaus Papengracht 32.
Telefoon: Btdaclle 20015 Administratie 20935. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Giro 103003. Postbus 11.
Streng en soepel.
Streng en soepel. Er zyn geen aange
namer en óók geen onaangenamer men-
schen, dan zy, die deze twee schijnbaar te
genstrijdige eigenschappen in zich vereeni
gen.
Er zijn geen aangenamer menschen, dan
zy, die streng zijn in wat werkelijk
beginsel is en in de onmiddellijke, objec
tief zekere, conclusies uit het be-;nsel,
en soepel in de conclusies uit het be_.nsel,
die niet in het beginsel-zèlf liggen, maar
daaruit moeten worden getrokken langs
den weg van een feilbare rederieering en
een van omstandigheden afhangend in-
zichtj die streng zijn in de eischen, die. zij
zichzelf stellen, waarbij zy van geen con
cessies willen weten, en soepel in wat zy
van anderen verlangen, waarby zij gaarne
rekening houden met verontschuldigende
omstandigheden en menschelijke zwak
heden.
Er zijn geen onaangenamer menschen,
dan zij, die óók beide eigenschappen in zich
vereenigen, maar: in tegenovergestelden
zin; die het met het eigenlijke begin
sel niet zoo nauw nemen, maar consciën
tieus zijn in bepaalde, hun welgevallige,
toepassingen; die voor hun eigen daden al
tijd vergoeilijking weten te vinden, maar
voor anderen een streng, hoewel ongeroe
pen, rechter zijn.
Gelukkig, die op zyn levensweg ontmoet
menschen van de eerste categorie.
Beklagenswaardig vaak degene, die aan
de tweede categorie is „overgeleverd".
In een tijd, welke ons gelukkig dringt,
om ons, op veel dingen in het dagelijksch
leven te bezinnen, allereerst op onze eigen
levenshouding, kan het ook nuttig zyn, te
overwegen, tot welke categorie wij zélf be-
hooren.
Katholieken van de eerste categorie trek
ken aan naar de leer, die zy belijden
die van de tweede categorie stooten af en
bevorderen, al is 't onbewust, vaak heel
sterk het articlericalisme.
Streng en hard voor zichzelf, soepel en
mild voor anderen streng en onbuig
zaam in werkelijke beginselzaken, soepel
en meegaand in andere zaken van persoon
lijke' voorkeur of persoonlijke toepassing
van beginselen. Zulke menschen propagee-
ren in hun voorbeeld de goedheid van hun
beginsel-leven!
Machado inspecteert
Portugeesche koloniën
NIEUW CREDIET VOOR UITBREIDING
OORLOGSINDUSTRIE.
Het bericht, dat de Portugeesche mi
nister van Koloniën, Machado, een in
spectiereis door de Portugeesche be
zittingen in Afrika heeft ondernomen,
werd Dinsdagavond officieel bevestigd.
Naar het A. N. P. bericht, is de minis
ter reeds per vliegtuig naar West-Afri-
ka vertroken.
In politieke kringen te Lissabon kent
men aan deze reis groote be teekenis toe,
niet alleen omdat de minister de geduren
de het laatste halfjaar naar deze koloniën
gezonden troepen zal inspecteeren, doch
ook en voornamelijk omdat de belangstel
ling der Westelijke groote mogendheden
voor Dakar en andere punten aan de At
lantische kust een steeds ernstiger karak
ter gaat aannemen.
Zooals verder wordt bericht, is in de
.Portugeesche. Staatscourant de mede-
deeling versohenen, dat een nieuw cre-
diet ten bedrage van drie millioen vier
honderdduizend escudos ter beschikking
is gesteld voor verdere uitbreiding der
Portugeesche oorlogsindustrie.
HONKONG BRANDT
Verloop der operaties
Het van de buitenwereld afgesne
den Hongkong is na een aanhoudende
beschieting door de Japanners vandaag
in vlammen gehuld, zoo bericht
Woensdagavond het Japansche pers
agentschap Domei uit Kaulocn.
Voorts meldt de Engel&olue berichten
dienst, dat de Japanners zich thans op on
geveer tien mijlen ten Noorden van Pe-
nang bevinden. Zij vormen een ernstige
bedreiging voor Fenang, naar de gouver
neur van Singapore kort geleden openlijk
heeft toegegeven. De Engelsche berichten
dienst deelt verder mede, dat de Japan
ners op Noord-Malakka een-mans tanks
gebruiken.
Verklaringen van Tojo.
Minister-president Tojo heeft gisteren in
zijm kwaliteit van minister van Oorlog in
den Rijksdag een overzicht gegeven over
den militairen toestand en hierbij o.a. het
volgende verklaard:
„Met het oog op het feit, dat de Japan
sche operaties zich over een reusachtig ge
bied uitstrekken, waarvan het oostelijk
deel van den Stillen Oceaan het centrum
vormt, was de baheersching van de zee di
rect bij het begin der krijgsoperaties een
onvermijdelijke noodzaak. Gelukkig is het
leger en marine gelukt, hun verrassings
aanvallen te ondernemen in de nauwste
samenwerking en zoodoende gunstige
voorwaarden te scheppen voor nieuwe
operaties. Dank zij dezen suocsssen in het
begin kon het leger op talrijke plaatsen
met schitterende successen landingen on
dernemen.
In den sector van Malakka zoo zeïde
Tojo verder had Engeland na langdu
rige agitatorische voorbereidende werk
zaamheden een politieken druk op Thai
land uitgeoefend en overschreed ten slotte
Zondagnacht onder de bescherming der
duisternis de Thailandsohe grens. Daar
op landden het Japansche leger en de ma
rine Maandagochtend vroeg op enkels
plaatsen van het Maleische schiereiland,
met het oog op de Br; tsche zeestrijdkradh-
ten, die aan de zuidelijke punt van Malak
ka geconcentreerd waren.
Tot en met Zondag heeft de Japan
sche luchtmacht op Malakka 133 Brit-
sche vliegtuigen neergeschoten of ver
nield, waardoor de Britsche luchtmacht
op hét Maleische schiereiland een doo-
delijken slag heeft gekregen. Desniet
temin zal de volledige verovering van
Singapore nog langen tijd duren, en
wel als gevolg van de sinds jaren
uitgegeven bedragen voor de verster
king van het belangrijkste Britsche
steunpunt in Oost-Azië en met het oog
op het zeer moeilijke terrein, dat vrij
wel uitsluitend uit oerwoud bestaat
over een afstand van ongeveer 700- k.m.
In den sector der Philippijnen concen
treerden de luchtstrijdkrachten van het
Japansche leger en de marine met succes
hun pogingen op het vernielen van de vij
andelijke luchtmacht, waardoor reeds drie
dagen na - het begin van den oorlog de
landing van Japansche troepen allereerst
op Noord-Luzon en twee dagen later ook
op Zuid-Luzon mogelijk werd. Beide troe
pen rukken thans in een tangbeweging op
in de richting van Manillia en breken
overal door de vijandelijke verdedigings
linies heen om het eiland te bezetten, dat
de Amerikanen vroeger in htm grootspraak
niet te veroveren noemden.
De schitterende successen op <3# Philip
pijnen en op Goearn zijn in zooverre bij
zonder belangrijk, omdat hierdoor de zoo
genaamde oms ingelingsring tegen Japan
vernield is en gunstige strategische voor-^
waarden voor de eindoverwinning op En-'
geland en de Ver. Staten zijn geschapen.
Tojo maakte tenslotte nog melding van
de reeds bekende landing van Japansche
troepen op Britsch-Borneo en gaf voorts
uiting aan de vastbeslotenheid van Mands-
joekwo om de verdediging van het land in
•het Noorden tot ied-eren prijs te verster
ken.
RIJKSDAG TE TOKIO KEURT
BEGROOTING GOED.
Volgens bericht uit Tokio hébben beide
huizen van den Japanschen Rijksdag de
buitengewone aanvullende militaire be
grooting ten bedrage van 2.8'milliard jen
goedgekeurd.
JAPANNERS SPOEDIG VOOR
SINGAPORE VERWACHT.
De Londensche berichtendienst meldt,
dat Malakka van Birma is afgesneden en
dat „de toestand op Malakka voor ons de
laatste dagen slechter is geworden".
Fraser verklaart voor den berichten
dienst, dat Japamacbe strijdkrachten in-
tussohen steeds - verder Zuidelijk, in de
richting van Singapore oprukken. De Ja
panners schijnen ook in de wateren van
de ZuLd-Chineesohe Zee veel minder Brit
sche marine-strijdkrachten te ontmeten,
dan in ons voornemen lag. De vijand ver
heugt zich op het oageniblik in een mooi
succes te land, ter zee en in de lucht. Wij
moeten er binnen zeer korten tijd op re
kenen, dat het grootste deel van het Ma
leische schiereiland door den vijand ver
overd wordt en dat hij voor de poorten
van Singapore verschijnt Wanneer Singa
pore in handen van den vijand zou vallen,
zou dit voor de zaak der geallieerden een
waar ongeluk zijn. Hierdoor zou het den
vijand mogelijk zijn den Indischen Oceaan
wijd en zijd te beheerschen, de Oost-Indi
sche eilanden te overmeesteren en zelfs
tot op het Australische vasteland door te
dringen.
BOTSING TUSSCHEN THAILANDSCHE
EN BRITSCHE TROEPEN
Bij een verkenningsactie in Noordwest
Thailand is een zwakke afdeeling Thailand-
sche troepen op een BritschBirmaansche
troepenafdeeling gestuit. De Britten werden
teruggeslagen, waarbij zij eenige verliezen
leden. Overigens hebben zich geen verde
re incidenten in Noord-Thailand voorge
daan.
DE LANDING OP BRITSCH BORNEO
De Japansche bladen schenken de aller
grootste aandacht aan de berichten over de
succesvolle landing op Britsch Borneo. In
het bijzonder wijzen de bladen op de be
langrijke oliebronnen aldaar. Met de lan
ding op Britsch Borneo staat niet'slechts,
zoo schrijven zij, een nieuw steunpunt van
Engeland in het Zuiden van den Stillen
Oceaan voor de ineenstorting, maar deze
operaties zijn tegelijkertijd van verstrek-
kenden invloed'op het toekomstige mili
taire optreden tegen Singapore. Britsch
Borneo wordt, naar de Tokio Ni.tsji Nitsji
meldt, door deskundigen een uiterst pro
ductief oliegebied genoemd, dat niet alleen
tot 'dusverre groote hoeveelheden olie heeft
geproduceerd, maar welks opbrengst door
een systematische uitbuiting zoo kan wor
den opgevoerd, dat Japans olievoorziening
daardoor een belangrijke aanvulling zou
krijgen, nog geheel afgezien van de andere
grondstoffen van Borneo.
KIMMEL OPGEVOLGD DOOR
NIMITZ
Naar de Britsche Berichtendienst meldt,
heeft de Amerikaansche minister van Ma
rine, Knox, medegedeeld, dat admiraal
Kimmel is ontheven vanhet opperbevel
over de vloot in den Grooten Oceaan en
dat schout-bij-nacht Nimitz bevel heeft ge
kregen, hem te vervangen. Tot aan de aan
komst van Nimitz op Hawaii zal het bevel
worden gevoerd door vice-admiraal Pye.
Nimitz was tot dusverre chef van het
scheepvaartbureau van het departement
van Marine.
VLUCHTELINGEN UIT MALAKKA
NAAR NED.-INDIë.
De plannen om geëvacueerden uit het
naburige Britsche gebieden, speciaal Ma
lakka, in Nederlanclsch-Indië onder te bren
gen, zijn reeds in vergevorderden staat van
voorbereiding. Nu de opmarsch der Japan
ners in Malakka dit vraagstuk urgent
maakt, is in Nederlandsch-Indië een com
missie benoemd tot regeling van het onder
brengen dezer geëvacueerden.
Inter-Amerikaansch overleg
Volgens Amerikaansche pefsagentschap-
pen zou de conferentie der ministers van
Buitenlandsche zaken der Amerikaansche
staten op 5 Januari tc Rio de Janeiro wor
den geopend.
s/oeQTUiCEfs» MOGENJ Mi ET WocipE.r4
VOOqjGE.DuWoOA.M INDlEfJ
UOINGOPECN ZOODANIGE WlJZE
GEPLAATST, BAT DE BESruuRDELC^iAA£}
EEN VRjj UITZ.IO-.HEEFT.'
DENK. BAAR AAN J
AOrZ V/EC>ENN/EC^K.E£tRS(REOei_lMC».
(Polygoon-Seym)
DE STRIJD AAN HET
OOSTELIJK FRONT
Door de gevechten van den laatstén tijd,
die zware verliezen hebben opgeleverd,
verzwakt en door den slechten toestand
der wegen gehinderd heeft de vijand in
den Zuidelijken sector van het Oostelijk
front Dinsdag zyn aanvallen slechts op
twee plaatsen met vrij sterke strijdkrach
ten herhaald. Overdag sloegen de Duitsche
troepen een aanval van ongeveer tien bols
jewistische bataljons af. Bij het vallen der
duisternis stortte een plaatselijke aanval
van een vijandelijk regiment op een heu
velachtig terrein in het Duitsche afweer-
vuur ineen. In den sector vein een vrij
groote Ouitsche eenheid werden de bols
jewisten uit drie plaatsen geworpen, waar
bij ook een station werd veroverd. De be
zetting ter sterkte van driehonderd man*
nam de vlucht in Oostelijke richting; een
bolsjewistisch bataljon, dat een tegenaan
val trachtte te ondernemen, werd terugge
slagen. Talrijke Duitsche gevechtsvliegtui
gen ondersteunden de krijgsoperaties van
het leger in de andere sectoren van het
Oostelijk front door veelvuldige acties te-
geh bewegende-en vaste doelen. Verschei
dene plaatsen met sterke bezetting werden
met bommen aangevallen. Bolsjewistische
colonnes werden uiteengedreven. Tótnutoe
wordt de vernietiging gerapporteerd van
ongeveer honderd vrachtauto's, twee bat
terijstellingen en eenige locomotieven.
LUITENANT GENERAAL BERliECKER.
Eenige dagen na de verovering van
Charkof heeft Lt.-generaal Ernst Bernec-
ker, artilleriecommandant van een leger
corps, den heldendood gevonden. De wa
gen van den generaal reed bij het opruk
ken tegen de stad op een mijn, die tot
ontploffing kwam, waarbij de comyiandant
gedood werd.
SOLDAN OVER DEN STELLINGENOOR
LOG AAN HET OOSTELIJKE FRONT.
De bekende militaire deskundige, luite
nant-kolonel Soldan, schrijft in de Voelki-
scher Beobachter over het onderwerp: „Van
de aanvalsoperaties naar den stellingen
oorlog het volgende:
Evenals de oorlog in de woestijn, is ook
de oorlog in het Oosten afhankelijk van
bijzondere omstandigheden van het kli
maat. Het Duitsche leger nestelt zich in
stellingen, die het niet alleen tegen de
ongunstige weersgesteldheid, doch ook te
gen vijandelijke invloeden moeten bescher
men. Deze door het seizoen voorgeschreven
frontwijziging veronderstelt uiteraard, dat
bepaalde ver in het vijandelijke gebied
vooruitgeschoven aanvalswiggen worden
achteruitgeschovèn. Een degelijke wijzi
ging van frontlijn is evengoed onderhevig
aan de geboden van de strategie als tevo
ren de aanvalsoperaties. De overwegingen
van de Duitsche legerleiding zijn niet ge
lijk die van het Britsche opperbevel of van
het bolsjewistisch leger door prestigebe-
hoeften voorgeschreven. De Duitsche veld
tocht tegen de Sovjet-Unie streeft drie
doeleinden na: 1. de vernietiging der bols
jewistische strijdmacht. 2. De vernietiging
van de voornaamste bewapeningscentra. 3.
De bescherming van die gebieden, die het
Europeesche continent noodig heeft om
bestand te zijn tegen de blokkade.
Na vier maanden oorlog zijn deze voor
waarden grootendeels vervuld. De voltooi
ing van deze taak kan door de klimdats-
nmstandigheden van het jaargetijde wel
vertraagd, maar nooit in twijfel getrokken
worden.
HET FINSCHE LEGERBERICHT.
In het Finsche legerbericht van 17 De
cember wordt medegedeeld, dat de vijand
l&gs het geheele front van de Swir talrij
ke aanvallen heeft ondernomen, die echter
alle zijn afgeslagen. Bij deze gevechten
heeft de vijand gisteren ruim 1000 man
verloren. In den Zuidelijken sector van het
Oostelijke front heeft de vijand mislukte
aaiivalspogingen ondernomen, waarby hij
verscheidene honderden man verloor. Ook
in een Noordelijken sector ondernam de
vyand een aanval, die echter met groote
verliezen voor hem werd afgeslagen. De
Finsche luchtstrijdkrachten hebben het
bombardement van de Moermansklijn voort
gezet en voltreffersggeplaatst op rails en
treinen.
VOEDINGSRAAD.
Het voorlichtingsbureau van den
Voèdingsraad zweert by vitaminen.
Nog gisteren stond er w.eer een artikel
vol wijze raadgevingen over deze we
zens in onze krant en het spijt mij dan
ook, dat ik er alweer over moet be
ginnen, maar dat is mijn schuld niet.
U kunt het overigens zoo onaangenaam
of vervelend vinden als u wilt, het feit
blijft niettemin bestaan, dat wij zon
der vitaminen ten doode zijn opgeschre
ven en waar wij over onze voeding
nogal eens iets te klagen hebben, moe
ten wij dus de vitaminen te vriend
houden.
Dat voorlichtingsbureau van den
Voedingsraad dan gaat blijkbaar uit
van de stelling: „de druppel holt de
steen uit, niet door geweld, maar door
dikwijls te vallen" en daarom prijst
het bureau nu voor de zooveelste maal
aardappelen in de schil en groenten
zonder water of liefst heelemaal rauw
aan. Maar weet u, meneer de Voed-
selraad, wat mijn vrienden zeggen, als
zij met bonnen 'beladen bij ons ten
maaltijd zijn genood?
Dan zeggen zij:
Wy zijn vandaag te grazen ge
vraagd by kenpissen.
Of als de maaltijd gedaan is. zegt
mevrouw heel vriendelijk tot mijn ega:
't Was heerlijk mevrouw, wan
neer komt u nu eens bij ons grazen?
Maar dan moet u het groen tusschen
haar sierlijke tandjes en de wraaklust
in haar oogen zien.
U zult dus begrijpen, dat mijn ega
eenige bezwaren heeft tegen uw goede
raadgevingen. En bovendien zijn wij
bang, dat wij over een poosje nog moe
ten herkauwen ook.
Maar overigens: niets dan lof over
uw wijze vitaminen!
v*l
„HET BOOS GERUCHT".
Hedenavond van 19.45 tot 20 uur spreekt
Max Blokzijl, over den zender Hilversum
II. in de serie „Brandende Kwesties", over
het onderwerp: Het boos gerucht".
INLEVERING VAN BONNEN VOOR
CACAOPOEDER DOOR
CONSUMENTEN.
Van bevoegde zijde deelt men ons het
volgende mede:
Het is gebleken, dat hier en daar misver
stand bestaat aangaande de inlevering van
consumentenbonnen voor cacaopoeder. De
genen. die cacaopoeder wenschen te koo-
pen, dienen de voor een periode van vier
weken aangewezen bonnen in de eerste
week van deze periode bij hun leveran
cier in te leveren. De detaillisten betrekken
gedurende de tweede week van deze pe
riode de cacaopoeder, welke zij dan gedu
rende de derde en vierde week van de pe
riode kunnen leveren aan de klanten, die
daarvoor bonnen hebben afgegeven.
De thans loopende (tweede) periode voor
cacaopoeder is begonnen 30 November j.l.
en eindigt dus 27 December a.s. Afleve
ring van de cacaopoeder, waarvoor bonnen
zijn afgegeven in de week van 30 Novem
ber tot en met 6 December j.l. volgt dus
thays in het tijdvak van 13 tot en met 27
December. Wanneer evenwel bonnen ter
verkrijging van cacaopoeder na 6 Decem
ber j.l. zijn ingeleverd, kan eerst afleve
ring plaats vinden in de laatste twee we
ken van de eerstvolgende distributieperio
de. derhalve gedurende het tijdvak van 11
tot en met 24 Januari a.s.
De aflevering geschiedt dan dus tegelijk
met de aflevering van cacaopoeder, welke
tegen afgifte van den voor het tijdvak van
28 December tot en met '24 Januari daar
voor aangewezen bon in de week van 28
December tot en met 3 Januari a.s. wordt
besteld.
MET
DUITSCHLAND
VOOR EEN
VRIJ
NEDERLAND
Gedenk uw evenmensch. - Op 22 en 23 December zal Winterhulp weer
beroep doen op de llefdadigheidszin van iederen reehtgeaarden Nederlander.
Bovenstaand* hangertjes zullen bij de groote Kerstcollecte ten bate van het goede
doel verkocht worden- Pax-Hollend-D* Haan m