DUITSCHLAND
Mamentje
WOENSDAG 3 DECEMBER 1941
33ste Jaargang No. 10118
Gcldóch^Soii/tai/rit
Bureaux Papengracht 32.
Telefoon: Redactie 20015 Administratie 20935.
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Giro 103003. Postbus ÏL
011 nummer bestaal uil
twee bladea.
V Naar een betere
waardeering.
Een tijd, als waarin wij nu leven, kan ons
een betere, een zuiverder waardeering
«chenken van het leven-zelf en van de din
gen in het leven.
Wy ontmoeten dezer dagen iemand, die
door de omstandigheden zijn betrekking en
daarmede zijn bron van bestaan had verlo
ren. Hij vond dat natuurlijk heel verdrie
tig; het drukt zwaar, als men niet door ar
beid voor zich en de zijnen kan zorgen, en
het is héél erg, als men arbeid, dien men
lief heeft, niet meer kan verrichten. Maar
toch: de man*was niet néérgeslagen. Nog
nooit heb ik, zoo zeide hy in den loop van
het gesprek, zoo dankbaar en bly gewaar
deerd de onschatbare gave van mijn fris-
sche gezondheid, waardoor ik mij bevoor
recht weet boven zoo vele mede-menschen.
Die man is een blydenker!
Als ge zoo iemand ontmoet, dan is het,
alsof hy door een draadlooze verbinding
wat van eigen blijheid ovèr zijn omgeving
en in anderen doet stralen, 't Is goed, in
gezelschap van zulke menschen te verkee-
ren!
De gave van de gezondheid is een schat,
die velen inderdaad beter gaan waardee-
ren in een tijd, als andere dingen in het
leven hun ontvallen.
Zoo is het ook met de nog veel grootere
gave van de geestelijke gezondheid en van
den godsdienst! Het is, haar wy meenen,
een vaststaand feit, dat nu méér dan in
een tijd van gemakkelijke sleur en betrek
kelijke zorgloosheid behoefte wordt ge
voeld aan godsdienstig leven.
Daarop wijst, by voorbeeld, de bijzonde
re graagte, waarmede blijkbaar zoo velen
benutten gelegenheden, hun geboden, om
zich voor te bereiden op een godsdien
stige vieripg van het aanstaand Kerst
feest, en het, naar het schijnt, nu utel bij
zonder sterke verlangen naar de beleving
van Kerstmis, als een echt godsdienstig
feest, als een feest van licht en vreug
de in de kerken en van rust ih de harten.
Kerstmis! Wij zijn in de eerste Ad-
ventsweek, de eerste Voorbereidingsweek.
Gisteren ontvingen wy een boekje, dat
zich aandient als „Franciscaansche Kerst-
brochure". De brochure is geschreven door
pater Gilbertus Lohuis. Vermelding, dat j
het een zeer levenswaardige brochure is, j
is dus overbodig.
Na Isaïas te hebben geciteerd, schrijft
pater Lohuis over de eerste Adventsweek.
„Wel zijn wy gelukkig te prijzen bo
ven Isaias; want hij mocht enkel in
den geest het verre gloren zien Van
dat triomfale rijk van God, en ons »is
reeds het begin van de verwerkelij
king te zien gegeven. Minstens in ons
eigen hart kan het waarheid zyn wat
Isaias zag:, dat er vrede heerscht en
licht en zaligheid, dat er geen kwaad
of verderf meer wordt gesticht- En
daarin, in die vrede -van ons eigen
iiart, in de heerschappij van Christus
/in onze ziel, daar ligt voor ons het ge
luk. Als we die zielevrede bezitten, dan
kunnen de geweldige beroeringen in de
wereld-buiten-ons ons niets meerde
ren. Daarom dan ook willen wy in deze
eerste adventsweek in den geest van
den serafijnschen Vader ons toeleggen
op een groot verlangen naar Jazus
Christus: dat Hij meer en meer bezit
neme van óns hart en er verdry ve alles
wat Hem nog weerstreeft om er zijn
onbetwiste heerschappij te vestigen.
Maar ook moeten wij verlangen naar
de uitbreiding van zijn rijk' over alle
menschenharten. Wat zou het goed zijn
over heel de wereld, wanneer 6teeds
Jezus' Naam werd geheiligd. Als zijn
rijk alom werd erkend. Als zyn wil
overal uitsluitend als wet gold. Als dit
Kerstfeest eens Jezus opnieuw aan de
wereld bracht, wat een geluk zou er
dan heerschen. Dan was het weer:
Glorie aan God en eindelijk weer vrede
voor de menschen."
Deze tyd van bezinning kan ons zoo ont
zaglijk veel goeds brengen, als hy ons leidt
naar een betere waardeering van wat de
goede God ons in en met dit leven heeft
geschonken.
STRIJDT VOOR EUROPA
Nieuwe vorderingen
bi| Moskou
Het Duitsche weermachtsbericht van
gisternamiddag luidt als volgt:
„Aan het Oostelijk front duren de ge
vechten in het gebied van Rostof voort.
In het gevechtsgebied van Moskou zijn
de Duitsche troepen in nieuwe sectoren
diep in het vijandelijke verdedigings-
stelsel doorgedrongen. Voor Leningrad
werden verscheidene bolsjewistische
uitvalspogingen, die door krachtig ar
tillerievuur waren voorbereid, ver
ijdeld. De luchtmacht plaats* bomtref-
fers op eën vliegtuigenfabriek bij Ry
binsk aan de Wolga, bestookte vijande
lijke transporten op het ijs van het La-
dogameer en zette de vernietiging van
spoorlijnen ten Oosten van Tichwir.
voort. Gevechtsvliegtuigen hebben in
den afgeloopen nacht Leningrad en
bolsjewistische vliegvelden in den
Noordelijken sector gebombardeerd.
In de Engelsche wateren heeft de
luchtmacht een vracntschip van 2000
ton tot zinken gebracht. Twee andere
koopvaarders werden door bommen be
schadigd. Andere 'uchtaanvallen van
den afgeloopen nacht waren gèricht op
havenwerken en ravitailleeringsbedrij-
ven.
In Noord-Afrika hebben de gevechten
ten Zuidoosten van Tobroek, die vol
afwisseling waren, de laatste dagen een
voor dë DuitschItaliaansch.' troepen
gunstig verloop gehad. Bij een poging
tot bevrijding van ingesloten strijd
krachten werd de vyand met zware
verliezen teruggeworpen. Duitsche ge
vechtsvliegtuigen hebben de Britsche
ravitailleeringsspoorlyr. naar het front
van Solloem met bommen bestookt en
groote schade toegebracht aan ver-
keersinstallaties by Sid5 Barani en Mar-
se Matroeh.
Volgens de tot dusverre ontvangen
berichten zyn sedert het begin der ge
vechten meer dan 9000 gevangenen ge
maakt, onder wie 3 generaals. Behalve
talrijke stukken geschut zijn 814 Brit
sche gepantserde voertuigen buitge
maakt of vernield en 127 Britsdie
vliegtuigen neergeschoten.
De Britsche marine heeft in de maand
November gevoelige verliezen geleden.
In totaai zijn door Duitsche strijdkrach
ten* ter zee en in dè lucht tot zinken ge
bracht: 1 vliegkampschip, 1 kruiser, 3
torpedobootjagers, 4 motortorpedoboo-
ten, 1 bewakingsvaartuig en 1 patrouil
levaartuig. Bovendien werden 2 slag
schepen, 2 torpedobootjagers, 7 motor-
torpedobooten en 3 anaere oorlogsvaar
tuigen zwaar geschadigd.
In den strijd tegen d. Britsche ravi-
tailleeringsscheepvaart hebben marine
en luchtmacht in de maand November
48 vijandelijke koopvaardijschepen met
een gezamenlijken inhoud van 231.870
ton tot zinken gebracht. Verder werden
39 schepen beschadigd, voor een deel
ernstig. Voorts leed de vijand scheeps-
verliezen door ondernemingen fff ver
schillende zeeën".
MET DUITSCHLAND
VOOR
EEN NIEUW EUROPA
HET ITALIAANSCHE
WEERMACHTSBERICHT.
Het Italiaansch weermachtsbericht van
gistermiddag luidt:
„De slag in de Marniarische woestijn
duurt in verschillende afzonderlijke hefti
ge en verbitterde gevechten voort. Aan
het front van Tobroek bedrijvigheid van
vooruitgeschoven afdeelingen en levendig
vuur der artillerie aan weerskanten. Aan
het front van Solloem hee* onze verdedi
ging hardnekkigen tegenstuid geboden te
gen herhaalde vijandelijke aanvallen. In
Sidi Omar afwisselende gebeurtenissen. In
den centralen sector botsingen in het ge-
'bied van Sidi Rezegh, waarin den loop van
den dag in totaal oygeveei 1500 gevange
nen gemaakt werden, onder wie generaal
Miles Reginald. De ItaliaanschDuitsche
luchtmacht was zeer actief en deed doel
treffende aanvallen op troepenafdeelingen,
concentraties van auto's en ravitaillee-
ringskampen. Doelen in de vesting Tobroek
en spoorwegen in de omgeving van Sidi
Barani en Mersa Matroeh werden gebom
bardeerd, waarbij branden en ontploffin
gen ontstonden. Tijuens luchtgevechten
werden 15 vliegtuigen neergeschoten,
waarvan elf door onze jagers en vier door
Duitsche jachtvliegtuigen. Voorts werden
nog tal van andere vijandelijke toestellen
getroffen en beschadigd.
De vijandelijke luchtmacht heeft aan
vallen ondernomen op plaatsen in Lybië
en herhaaldelijk enkele veldlazaretten ge
bombardeerd en gemitrailleerd, ofschoon
deze zeer zichtbaar de onderscheidings
teekenen van het Roode Kruis vertoonden.
Hierbij werden onder de patiënten perso
nen gedood en gewond. Te Benghazi werd
het ziekenhuis Principe de Piemonte ge
troffen. Een vijandelijk toestel werd door
de luchtdoelartillerie te Derna brandend
neergeschoten.
Ter hoogte van Tobroek heeft een van
onze formaties torpedovliegtuigen met drie
torpedo's een vijandelijken kruiser van
5000 ton getroffen, waarna deze zonk".
DE ONTMOETING
GOERING-PÉTAIN
DE BETEEKENIS DER
BESPREKINGEN.
De diplomatieke correspondent van het
D.N.B. schrijft het volgende:
Het is begrijpelijk, dot de ontmoeting
tusschen Rijksmaarschalk Goering en
maarschalk Pé'ain een grooten weerklank
in de wereld heeft gevonden, temeer daar
reeds lang voor deze bijeenkomst in het
bestek van de militaire en politieke ge
beurtenissen talrijke, deels fantastische
speculaties zijn vastgeknoopt aan de vraag,
hoe het stond met de Fransch-Duitsche be
trekkingen. Van Duitsche zijde is nooit
ontkend, dat ook het Duitsch-Fransche
probleem in het kader van de aan den
gang zijnde nieuwe Europeesche orde op
gehelderd en opgelost dient te worden en
zoo mag men aannemen, dat alle. factoren,
waaruit deze problemen bestaan, in St.
Florentin Vergigny bestudeerd zyn.
Wanneer mpn te Berlijn ten aanzien
van de in de buitenlandsche pers opdui
kende vermoedens groote terughoudend
heid in acht neemt, mag men hieruit niet
een conclusie trekken aangaande de waar
de. die men te Berlijn aan deze besprekin
gen hecht, doch dient men hierin veeleer
den wensch te zien om mogelijkheden,
welke zich voordoen, niet door overhaast
innemen van een standpunt of door uit
hun verband gerukte woorden over het
een of andere onderwem in den kiem te
smoren.
Hetgeen mep te Berlijn in de eerste
plaats ziet. is inderdaad de groote lijn, zoo
dat het oogenblik, waarop de bespreking
tusschen maarschalk Pétain en Rijksmaar
schalk Goering begon, en de atmosoheer,
welke deze bespreking omgaf, voorloopig
als het belangrijkste worden beschouwd.
Deze atmospheer werd gekenmerkt ten
eerste door den strijd teeen het bolsjewis
tische gevaar, «velke strijd op het zoojuist
geëindigde congres te Berlijn is bekrach
tigd en ten tweede door de Britsche blok
kade. die geheel Europa en Frankrijk in
het bijzonder raakt en tenslotte door de
imperialistische inmeneingsoogingen der
Vereenigde Staten bii het streven naar
den Eurooeeschen opbouw.
De gedachte aan een samenwerking,
zooals deze ontstond bij de ontmoeting te
Montoire tusschen den Fuehrer en maar
schalk Pétain schijnt in weerwil van vele
intermezzo's en vertragende momenten bij
de Franschen met een werkeliik inzicht en
vooruitziende blik niet geheel op on-
vruchtbaren bodem te zijn gevallen.
Of St. Florentin-Vergignv als een nieu
we etappe óp dezen "weg moet worden be
schouwd, zal de tijd móeten leeren.
Een vraag, waaraan in buitenlandsche
kringen bijzonder groot belang wordt ge
hecht. is, of de afvaardiging van een per-
soonliikheid als Rijksmaarschalk Goering
voor het voeren van dergelijke besprekin
gen duidt op de behandeling van specifiek
militaire kwesties. Een dergelijke vraag
wordt reeds beantwoord door het eenvou
dige feit,* dat het arbeidsterrein van den
Rijksmaarschalk ver uitbaat boven zuiver
militaire belangen en dat iuist hii als gè-
volg van de ervaringen, die hii op dit ar
beidsterrein heeft ontdaan, bii het be-
studeeren en zoo mopeliik ophelderen van
kwesties. znoal< met maarschalk Pétain
ziin behandeld, door hoogere motieven ge
leid wordt.
Een speciale A.N.P.-correspondent meldt
uit Berlijn:
Van bevoegde zijde "was men niet in
staat eenige mededeeling te doen ,over het
vraagstuk der Franscbe krijgsgevangenen,
dat ook te Sf PlcTcntin Verei«*nv bespro
ken moet ziin. Alle geruchten over een
■moedige renatriatie van een half millioen
Fransche krijgsgevangenen missen voor
loog» iederen grond.
Geruchten over een wijziging in het
Fransche 'kabinet, waarbij voornamelijk de
naam van Laval wordt genoemd, werden
te Berlijn riet bevestigd.
DE BEZETTING VAN
SURINAME
AMERIKAANSCH IMPERIALISME.
Het imperialisme van Roosevelt, dat als
een strijd tegen de totalitaire mogendheden
en als steun aan de z.g. democratieën ge
camoufleerd is, treedt, naar men op grond
van verschillende berichten en inlichtin
gen in de Wilhelmstrasse te Berlijn ver
klaarde, thans geheel openlijk aan den
dag. De bezetting van Suriname door de
troepen der Vereenigde Staten had, naar
uit een opzienbarend artikel in de „Times
Herald" blijkt, voornamelijk ten doel, daar
een reusachtig vliegveld aan te leggen,
dat thans gebouwd wordt dicht by de Bra-
ziliaansche grens. Van het bauxiet, dat
men eerst als voorwendsel opgaf voor deze
maatregel, wordt thans bijna niet meer
gesproken, evenmin als van een z.g. Nazi
putsch, die te elfder ure verijdeld zou zijn.
Het vliegveld, waaraan nu in Suriname
koortsachtig gewerkt wordt, heeft, naar
men in politieke kringen der Rijkshoofd
stad aanneemt, mede ten doel den weg
naar Afrika en dien naar Zuid-Amerika te
beheerschen.
Het departement van oorlog te Washing
ton maakt thans op sensationeele wijze
bekend, dat Amerikaansche troepen het
vroegerp Duitsche hoofdkwartier te Para
maribo hebben bezet en dat de leider der
nat.-socialisten, een zekeren Erdmann, die,
nadat de Duitsche troepen Nederland wa
ren binnengerukt, had gepoogd, de Ne-
derlandsche regeering in West-Indië af te
zetten, zich in een concentratiekamp be
vindt. Van Duitsche zijde merkt men hier
bij op, dat de genoemde Erdmann een be
kend Duitsch koopman is, die in Neder-
landsch-West-Indische kringen uitstekend
stond aangeschreven en tegen het Neder-
landsch bestuur al heel weinig kon uit
richten, daar hij, evenals al zijn landge-
nooten sinds 10 Mei 1940 geïnterneerd was.
DE STRIJD IN N. AFRIKA
DE BRITSCHE VOORNEMENS MISLUKT
Het voorbarige voornemen der Engel-
schen om de zwakkere strijdkrachten van
Rommel met een verpletterende meerder
heid in aantal binnen enkele dagen te
verslaan, is door de dapperheid van de
Duitsche soldaten in Afrika en hun Ita-
liaansche bondgenooten met groote ver
liezen mislukt, zoo schrijft de „Voelkischer
Beobachter".
Het blad verklaart, dat de opgegeven
getallen 9000 gevangenen, onder wie
drie generaals, talrijke vernielde stukken
stukken geschut, 814 vernielde of buit
gemaakte tanks en 127 vernielde vlieg
tuigen reeds op zich zelf zeer indruk
wekkend zijn en des te duidelijker spreken
voor de gevechtskracht van het Duitsche
corps in Afrika, hoe meer men zich de
steeds herhaalde Engelsche beweringen
omtrent de overmacht in aantal van de
Britten aan menschen en materiaal voor
oogen houdt. Deze getallen winnen nog
aan waarde, wanneer men rekening houdt
met de Afrikaansche omstandigheden,
waaronder iedere blanke troepeneenheid
vele malen zeldzamer en waardevoller is
dan op Europeesche oorlogstooneelen en
waar iedere verloren tank en ieder neer
geschoten vliegtuig veel moeilijker te ver
vangen is dan op ons vasteland.
Soortgelijke commentaren worden ge
publiceerd door alle Berlijnsche bladen.
LIDDELL HART IS TELEURGESTELD
Liddell Hart brengt in een artikel in de
„Daily Mail" de latente teleurstelling van
het Engelsche publiek over het verloop
van den veldtocht in Libye duidelijk tot
uitdrukking. „De tweede fase van het
offensief, zoo schrijft hij, is moeilijker ge
weest dan de eerste. Ondanks het groote
voordeel, dat de troepen van Cunningham
door den strategischen opmarsch verkre
gen hebben, rechtvaardigt de tactische
voortzetting van de operaties nauwelijks de
verwachtingen, die door den snellen op
marsch der Engelsche strijdkrachten dwars
door de achterwaartsche verbindingen van
den vijand algemeen gewekt werden. Wan
neer het Engelsche offensief werkelijk een
zoo groote verrassing geweest is als men
aanneemt, dan hebben generaal Rommels
troepen zich opvallend goed hersteld, voor
al in aanmerking genomen, dat het weer
slechter is geworden. De voorspelling van*
den minister-president, dat evenals in een
zeeslag „alles misschien in twee uur be
slist zou zijn" is niet vervuld. Na een
zeeslag te land heeft de veldtocht den
vorm van een slag met vervólg, als in een
feuilleton, aangenomen. In vele gevallen
zijn wellicht de afzonderlijke voortzettin
gen in overeenstemming geweest met de
beeldspraak van Churchill, maar in het
algemeen is de beslissing Steeds meer
vertraagd. Het is den vijand* niet alleen
gelukt zijn operaties op dezelfde hoogte te
houden, doch hij heeft zijn te gen-aanvallen
zelfs zoodanig ontplooid, dat hy angst
wekkend dicht bij een Duftsch eindsucces
gekomen is".
DE „SYDNEY" EN
PARAMATTA" GEZONKEN"
KRUISER TEGEN DUITSCHER HULP-
KRUISER
Naai* de Britsche berichtendienst uit
Canberra meldt, heeft de Australische
minister-president Curtin medegedeeld,
dat de Australische kruiser „Sydney" ver
loren is gegaan. De bemanning, bestaande
uit 42 officieren en 603 man, wordt ver
mist. Blijkens een mededeeling van het
A.N.P. uit Berlijn heeft de Britsche admi
raliteit een bericht uitgegeven, volgens
hetwelk de „Sydney" door een Duitschen
hulpkruiser tot zinken is gebracht.
Buitenlandsche journalisten te Berlijn
achten dit een opzienbarende gebeurtenis,
daar het, naar zij verklaren, het eerste ge
val zou kunnen betreffen, dat het een be
wapend koopvaardijschip In een zeege
vecht met een kruiser, gelukt is de over
winning te behalen. Naar de Britsche be
richtendienst nog meldt, heeft de publi-
NIEUWE ZAAK
Ik lees in de krant, dat er nieuwe
bepalingen zyn gemaakt inzake de
vestigingswet vqor klein-bedryven.
Hoe het precies in plkaar zit, ontgaat
my. daar ik geen klein-bedryf heb. Ik
heb heelemaal geen bedrijf of het
moest de productie van deze moment
jes zijn. Uit den aard der zaak kan ik
dergelijke besluiten dus veilig vol
maakt negeeren. Maar daar ik nogal
nieuwsgierig ben uitgevallen, heb ik
dat verhaal wel gelezen en ik heb
daaruit geleerd, dat je tegenwoordig
nog niet klaar bent als je een klein
bedrijf hebt. Het lijkt mij een heele
studie om te weten wat je allemaal
niet moogt. Er staan in deze nieuwe
wetgeving overigens wetenswaardige
dingen. Er staat ook dit:
„Om'een voorbeeld te noemen mag
een gevestigde sigarenwinkel zonder
vergunning geen wijn of gedistilleerd
gaan verkoopen".
Vanaf deze passage heb ik met
spanning verder gelezen. Ik verwacht-
.te nu:
„Het is" verboden een eigen lyn Rot
terdamAmsterdam aan te leggen,
zonder vergunning van den directeur-
generaal van de erven Lucas Bols".
„Het is verboden een eigen ministe
rie van buitenlandsche zaken op te
richten zonder in het bezit te zijn yan
het middenstandsdiploma".
De maker van deze wetten weet
misschien niet, dat dit heden ten dage
minstens even moeilijk is als het op
richten van een zaak in gedistilleerd.
Maar misschien merkt hij het straks,
als hjj jarig is
catie van dit verlies in geheel Australië de
gemoederen sterk geschokt.
Ook de Australische torpedobootjager
..Paramatta" is, naar de Engelsche berich
tendienst uit Canberra meldt, ten 'onder
gegaan. Het schip is getorpedeerd.
Curtin heeft dit bericht bevestigd. De
i Paramatta" is getorpedeerd, toen hy
andere schepen begeleidde. 141 officieren
en manschappen van het 1000 ton groote
schip worden vermist en aan EngelscHe
zijde neemt men aan, dat zij dood zijn. Er
werd niet bekend gemaakt, waar het schip
lot zinken is gebracht. Officieel is echter
medegedeeld, dat het schip in Mei naar
j een haven in de Middellandsche Zee was
i vertrokken.
SÜEZKANAAL MAASCHAPPU STAAKT
BETALINGEN.
V.P.B. meldt uit Berlijn: De Compagnie
Universel du Canal de Suez heeft haar be
talingen gestaakt, nadat zij reeds gerui-
men tijd loonen en salarissen van haar
sterk gereduceerd personeel niet meer had
uitbetaald, aldus de „Deutsche Allgemei-
ne Zeitung".
De Suez-Kanaal Maatschappij heeft op
deze wijze de consequenties getrokken uit
de ineenstorting van de Britsche scheep
vaart in de Middellandsche Zee. Onlangs
beweerde de Britsche admiraal, die in* dit
gebied het opperbevel heeft, dat de Brit
sche vloot de Middellandsche Zee be-
heerscht. zoodat het faillissement voor de
Suez-kanaal Mij., die de machtspositie der
Britsche vlag bij uitstek representeert,
daarvan wel een drastische illustratie is.
De administratie van het Suez-kanaal,
waarin Engelsch kapitaal een overheer-
schende rol speelde, ook al hadden er in
den raad van commissarissen 21 Fransche.
2 Egyptenaren, 1 Nederlander en slechts
10 Engelschen zitting, was in werkelijkheid
niets anders als een onderneming ter uit
buiting van de internationale scheep
vaart. De tarieven van den vaart door het
Suez-kanaal waren, ondanks alle pogingen
der geïnteresseerde reederijen om deze
verlaagd te krijgen, zoo hoog, dat niet wei
nig schepen er de voorkeur aan gaven om
de Kaap naar Oost-Azië te varen.
De schaapskooi van Kraloo, het «enige Drentsche gehucht, waarmede het bedrijf
van den scheper in deze provincie nog nauw verbonden is, zal waarschijnlijk haar
beteekems verliezen, wanneer binnenkort de laatste kudde schapen hier verdwenen
zal zijn, waartoe de plannen bestaan (Van Buiten)
