DUITSCHLAND Momentje J ZONDAGSBLAD ZATERDAG 22 NOVEMBER 1941 33ste Jaargang No. 10109 S)e Ceki&eh^Soti/fca/nt Bureaux Papengracht 32. Telefoon: Redactie 20015 Administratie 20935. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Giro 103003. Postbus 11. V Een belangrijke vernieuwing „Men getroost zich helaas te weinig moei te.. om ook dien kinderen (bedoeld zijn „straatschooiertjes") het „fijne" van onzen eeredienst bü te brengen" aldus een exclamatie of verzuchting in een artikel „De dagelijksche gebeden van onze kin deren", dat wij in het gisteren versche nen nummer van „Het Schoolbestuur" la zen. En na dezen uitroep vervolgt de schrij ver of schrijfster: Dande gebeden voor school. Dwalen, doen de oogen; knungelen, doen de handen; prevelen, doen de monden; ver weg zijn de gedachten. Wat dreunen ze eigenlijk op! Ik kon het ineens niet meer aanhóóren, en terwijl ik er één aanwees zei ik: „Ga jij alleen verder!" Het lukte niet. Ze gingen af op de klanken, maar de woorden, laat staan de samenhang en het logisch verband, ontbraken abso luut. Ik verweet het mezelf en in de eerstvolgende godsdienstles werden behandeld de gebeden vóór en na schooltijd. Nadien ging het wél! 't Prijkte op het bord.... en ik geloof heusch, dat mijn arme volk begreep, dat de zegen, die ze over zichzelf, over hun werk en ook over ons afsmeekten, hard noodig was. Zoo fijn ging het, en zelfs zoo keurig op toon! Wat bidden de kinderen toch slecht! zuchten er velen. Neen, dat is de waar heid niet. Wat zijn w ij sloom, om mee te gaan in de sleur van holle woor den en nietszeggende klanken, die de kleintjes toch al zooveel te slikken krij gen in de derde en ook nog in de vierde klas. Een mooie gedachte, die wij even ver der willen dragen, in wijderen kring: la ten wij aan de kinderen het voorbeeld ge ven van goed bidden! Onder goed bidden verstaan wij hier negatief: niet de ge beden afraffelen in een sleur van woor den, die voor ons zonder inhoud schij nen, en positief: de gebeden uitspre ken met gepasten ernst en ernstigen na druk wat heel iets anders is dan lij zige kwezelarij! Nu er ook in de gezinnen steeds meer gebeden wordt in dezen tijd, is het zoo ge- wenscht, er 'ns op te letten, hoe er gebe den wordt. Beter één Onze Vader het cns door God geleerde gebed, met de schitterende zin-volle smeekingen eer biedig en waardig gebeden, dan vijf On ze Vader's, die men opdreunt en afrabbelt. Waar we leven in een tijd van vernieu wing, kunnen misschien velen onzer ook wel eens hun methode van bidden ver nieuwen! Dit zou een belangrijke vernieuwing zijn! NEDERLANDSCHE ARBEIDSDIENST. Aanmelding keuring. Aanvang van den diensttijd op 15 December 1941. Na afloop hiervan bemiddeling voor arbeid in Nederland. Keuringen hebben plaats op 24, 25, 26, 27 en 28 November en op 1, 2, 3, 4 en 5 December 1941. Voor vrijwillige dienstneming bij den Nederlandschen Arbeidsdienst zal op on- dervermelde plaatsen en data, telkens tus- schen 9.30 en 15.00, gelegenheid zijn voor keuring voor vrijwillige dienstneming. Iedere jonge man, die aan de volgende voorwaarden voldoet, kan zich naar de diehtstbij gelegen keuringsplaats begeven en zich aanmelden bij den voorzitter van den keuringsraad. Reiskosten voor de heen- en terugreis worden vergoed. Het is aan te bevelen een broodmaaltijd ■mede te brengen. Gegadigden moeten aan de volgende voorwaarden voldoen: a. Nederlander zijn; to. niet jonger dan 17 en niet ouder dan 23 jaar zijn; c. ongehuwd zijn. MELDT U TER KEURING AAN. Zwolle, Blijmarkt 25, Maandag 24 No vember 1941. Leiden. Oude Vest 25, Maandag 24 November 1941. Rottendam, Molen waterweg 28 (achter zijde station D.P.) Kleuterschool. Maandag en Dinsdag 24 en 25 November 1941. Groningen, Violenstraat 2, Dinsdag 25 November 1941. Haarlem, Gasthuisstraat 32, Dinsdag 25 November 1941. Assen, Javastraat 7, Woensdag, 26 No vember 1941. Alkmaar, Doelenstraat 15, Woensdag 26 November 1941. Dordrecht, Munt 9, Woensdag 26 Novem ber 1941. Almelo, Oude Kloosterweg 1 (militiege bouw), Donderdag 27 November 1941. Bergen op Zoom, de Hollandsche Tuin, Huybergschestraat 14, Donderdag 27 No vember 1941. Amsterdam, Rokin 84 (meldingsbureau), Donderdag en Vrijdag 27 en 28 Nov. 1941. Apeldoorn, van der Heydenlaan 64, Vrij dag 28 November 1941. Breda, Leuvenaarstraat 97, Vrijdag 28 November 1941. Arnhem, Menthenstraat 12, Maandag 1 December 1941. Tilburg, Langeschij flstraat 66, geb. pu- V Victorie Duitschland wint voor Europa op alle fronten Rosto! ingenomen HOOFDKWARTIER VAN DEN FUEHRER, 22 Nov. (D. N. B.). Het opperbevel van de Duitsche weermacht deelt mede: Snelle troepen van het leger en for maties der Waffen S.S. onder opper bevel van den kol. generaal von Kleist hebben na felle gevechten de stad Rostof aan den benedenloop van de Don ingenomen. Daarmede is een handels- en verkeerscentrum in onze handen gevallen, dat voor het voort zetten van den oorlog van bijzondere beteekenis is. Aan de tot dit succes leidende operaties hebben de formaties van het luchtwapen onder leiding van generaal Ridder von Greim een schit terend aandeel gehad. v OPLAAIENDE GEVECHTEN IN N. AFRIKA STERKE BR1TSCHE FORMATIES STUITEN OP TAAIEN TEGENSTAND. Het verloop van de militaire operaties in de eerste phase van den slag in de woestijn van Marmarica wordt in militaire kringen te Rome totdusver gunstig beoor deeld. De vanuit den sector Sidi Omar aanvallende Engelsche formaties zijn op krachtigen tegenstand van Duitsche en Ita- laanische pantserformaties gestooten, idie thans tot sterke gecombineerde tegenaan vallen zijn overgegaan. De Halfaya-pas is in weerwil van het feit, dat sterke Engel sche vlootstrijdkrachten zich in den strijd hebben gemengd, stevig in handen van de Duitsche en Italiaansche troepen. In den Zuidelijken sector van de oase Dzjaraboeb zijn de Engelsche aanvallen eveneens gestooten op den krachtigen af weer van Italiaansche divisies. Een lichte Engelsche erkenningsafdeeling probeer de vandaar uit een aanval te ondernemen naar het binnenland van de Cyrenaica- woestijn. Aan het front van Tobroek heerscht le vendige activiteit van de artillerie zonder dat het totdusver tot eigenlijke operaties is gekomen. Een bijzondere correspondent van Ste- fani meldt onder andere, dat het gevechts front zich uitstrekt over een lengte van ongeveer 150 KM, van Solloem eerst in Zuidelijke, dan in Westelijke richting. Op 19 November begon de eigenlijke slag. Britsche pantserformaties geraakten ten Zuidwesten der grens tusschen Cyrenaica en Egypte in contact met Italiaansche pant serformaties. De Britten werden bij de Italiaansche tegenaanvallen omsingeld, waarbij een deel der Engelsche strijdkrach ten de vernietiging door de vlucht probeer de te ontgaan, terwijl de overigen werden ingesloten en in de pan gehakt. Denzelf den dag gingen Duitsche pantserformaties tot den tegenaanval over in den sector van Sidi Omar en vernietigden aldaar vij andelijke pantserafdeelingen. De strijd, waarvan niet te zeggen valt hoelang hij zal duren, is nog in vollen gang. Engeland heeft bij deze onderneming, zoo meldt de correspondent verder, ster kere strijdkrachten in het veld gebracht dan ooit te voren bij een strijd in Afrika. Aan den strijd nemen alle bijzondere for maties van het leger, de luchtmacht en de marine deel. Onder de vijandelijke troepen werden Engelschen, Zuid-Afrikanen, Ca- nadeezen, Indiërs en Nieuw-Zeelanders opgemerkt. Tot dusver heeft het verloop der operaties in Noord-Afrika nog geen bijzondere resultaten voor den vijand op geleverd. Integendeel, de Engelschen be leefden verrassingen, want zij waren niet voorbereid op de tegenaanvallen van de Italiaansche pantserformaties. De Itali aansche en de Duitsche troepen hebben den strijd aangebonden in rotsvast ver trouwen op eigen kracht, in een taaien wil tot verzet en in een stemming van de grootste geetdrift. blieke werken. Maandag 1 December 1941. Den Haag, Huygenspark 23, Maandag en Dinsdag 1 en 2 Dec. 1941. Nijmegen, Ridderstraat 4, Dinsdag 2 De cember 1941. 's-Hertogenbosch, stadhuis, ingang ach ter het stadhuis 3 2e etage, Dinsdag 2 De cember 1941. Leeuwarden, school St. Anthonystraat 4, Woensdag 3 December 1941. Utrecht, school Draaiweg 29 (gouver- neurschool), Woensdag 3 December 1941. Eindhoven, Kruisstraat 53, Parochiehuis, Woensdag 3 December 1941. Heerlen, Esschenerweg 25a, Centrale Werkplaats, Donderdag 4 December 1941. Gouda, Oosthaven 50, gem. consultatie gebouw, Vrijdag 5 December 1941. Ieder die wordt goedgekeurd en overi gens aan de te stellen eischen voldoet, wordt op 15 December 1941 opgeroepen om gedurende 5V* maand in den Nederland schen Arbeidsdienst te dienen. Na beëindiging van den dienstijd van 5J4 maand kan de vrijwilliger bij gebleken geschiktheid in aanmerking komen voor een van de 3-volgende groepen: a. opleiding tot kader; b. vrijwillig nadienen gedurende te be palen tijd; c. na eervol ontslag voorkeur bij ar beidsbemiddeling in Nederland. STRIJDT VOOR EUROPA Nieuwe vorderingen aan de Donets HOOFDKWARTIER VAN DEN FUEHRER, 21 Nov. (D. N. B.). Het Dpperbesvel der Duitsche weermacht deselt mede: Bij de gevechten in de bocht van de Donets en in den centralen sector van het Oostelijke front zijn nieuwe vor deringen gemaakt. Voor Leningrad zijn uitvaLspogingen van den vijand door het Duitsche afweervuur ver ijdeld. Voor de Britsche kust hebben motor- torpedobooten in den nacht van 19 op 20 November een krachtig be schermd convooi aangevallen en twee vijandelijke koopvaardijschepen, waar onder een tankschip, met een gezamen- lijken inhoud van 9000 ton, tot zinken gebracht. Twee andere schepen werden eveneens getorpedeerd en waarschijn lijk tot zinken gebracht. Bij een nieu wen nachtelijken aanval ontspon zich een gevecht op korten afstand met Britsche bewakingsvaartuigen en mo- tortorpedobooten. Daarbij werd een Duitsche motortorpedoboot door een botsing ernstig beschadigd. Midden in het gevecht werd het vaartuig door andere motortorpedobooten op sleep touw genomen, doch op de thuisvaart moest het tot zinken worden gebracht. Na een vijandelijken luchtaanval in den ochtend met succes te hebben af geweerd. keerden alle andere motor torpedobooten op haar basis terug. Gevechtsvliegtuigen, die een gewa pende verkenningsvlucht ondernamen, hebben overdag in de Engelsche wate ren een Britsch patrouillevaartuig door bomtreffers beschadigd. In Noord-Afrika vordert de tegen aanval der Duitsch-Italiaansche troe pen; Duitsche torpedo vliegtuigen en Stuka's hebben aan de Libysch-Egyp- tische grens concentraties van Britsche pantserwagens en auto's verstrooid. Bij Marsa Matroeh zijn militaire in stallaties met goed gevolg gebombar deerd. Bij luchtgevechten verloor de vijand vier vliegtuigen. Van 12 tot 18 November heeft de Britsche luchtmacht 43 vliegtuigen verloren. In dezelfde periode gingen in den strijd tegen Engeland zes Duit sche vliegtuigen verloren. HET ITALIAANSCHE WEERMACHTSBERICKT- Het Italiaansche weermachtsbericht van gisteren luidt: De slag in de woestijn van Marmarica heeft zich gisteren verder ontwikkeld. De Italiaansche en Duitsche gepantserde groe pen gingen, nadat zij tegen nieuwe aanval len van den vijand hardnekkigen tegen stand hadden geboden, tot tegenaanvallen over en sloegen de vijandelijke pantseraf- deelingen terug, waarbij talrijke pantser wagens vernietigd en gevangenen ge maakt werden. De luchtmacht der spil- mogendheden had een actief aandeel in de gevechten. Aan het front van Tobroek heftig artille rievuur van weerszijden. Britsche vliegtui gen hebben Tripolis en Benghazi gebom bardeerd zonder schade aan te richten. In de nabijheid van de kust der Syrthe wer den drie Engelsche vliegtuigen door den afweer neergeschoten, zii vielen in zee. Aan het front van Gondar strandden nieuwe krachtige aanvallen van den vijand. die met een steeds aanzienlijke overmacht aan strijdkrachten en materiaal ondernomen werden, op den dapperen te genstand van onze afdeelingen. die in her haalde tegenaanvallen den vijand dwon gen zich met zware verliezen terug te trek ken. In den afgeloopen nacht hebben Britsche vliegtuigen opnieuw Napels, Brindisi en Messina gebombardeerd. Woonhuizen wer den getroffen. Te Brindisi werden zes menschen gedood en vijf gewond. Te Mes sina. waar de bevolking een voorbeeldige rust en discioline in acht nam. werden 26 menschen gedood en 24 gewond. Te Napels geen verliezen. Door afweergeschut werd een vijandelijk toestel neergeschoten, dat tusschen Procida en Ischia brandend neer stortte. Onze vliegers hebben opnieuw militaire doelen gebombardeerd op Malta, waar groote branden uitbraken. In den vroe gen ochtend van gisteren heeft een onzer jachtafdeelingen in scheervlucht een vliegveld op Malta aangevallen en vier op het veld staande vliegtuigen in brand ge schoten. Een andere afdeeling heeft in een gevecht tegen kleine vijandeliike groepen drie Hurricanes neergeschoten". Bij den strijd tegen communistische ben den in Servië zijn, naar het blad „Obno- va" meldt, op twee gesneuvelde commu nisten papieren gevonden, waaruit bleek, dat deze beide oproerkraaiers Engelsche officieren waren. Zij hielden zich sinds de ineenstorting van Joegoslavië in de bos- schen verborgen. Het blad schrijft: „Men weet. dat'er zich onder de communistische benden nog negen andere Engelsche staats burgers bevinden, van wie enkele soldaten zijn en andere leden van de Intelligence Service". MET DUITSCHLAND TEGEN HET KAPITALISME DE STRIJD IN HET OOSTEN BALANS VAN VIJF MAANDEN. De Duitsche weermacht sluit, naar het D N.B. van militaire zijde verneemt, vijf maanden veldtocht op den 22sten Novem ber af met een balans, waarop zij trotsch kan zijn. 1.700.000 K.M.2 terrein werden in het Oosten bezet. In deze bezette ge bieden wonen 75 millioen van de in to taal 190 millioen inwoners van geheel Rus land. Volgens berichten, die tot 20 November beschikbaar waren, verloor de Sovjet-Rus sische weermacht 3.792.600 gevangenen, 389 bolsjewistische divisies werden versla gen en gingen voor de Sovjet-Unie verlo ren. De Sovjet-Unie kan rekenen, dat zij 8 millioen soldaten heeft verloren. De uit rusting van deze 8 millioen man werden óf vernietigd óf viel den Duitschers als buit in handen. Meer dan 22.000 pantserwagens, 27.452 stukken geschut 15.877 vliegtuigen werden vernield of buitgemaakt. De bols jewistische oorlogs- en de koopvaardij vloot in de Oostzee en in de Zwarte Zee werden gedecimeerd. 47 Oorlogsschepen werden tot zinken gebracht, 54 zwaar be schadigd 119 Koopvaardijschepen met een tonnage van 385.650 b.r.t. en 89 andere koop vaardij vaartuigen, waarvan de tonnage niet bekend is, zijn in den grond geboord. 122 koopvaard-schepen zijn zwaar bescha digd. Daarbij komt nog het enorme verlies aan locomotieven, treinen, munitietreinen, tankwagons en andere middelen van ver voer, zooals b.v. op zijn minst 17.000 vracht auto's. Van dergelijke verliezen kan geen leger ter wereld zich meer herstellen, ook het bolsjewistische niet, te meer daar de Sovjet-Unie met de 1.7 millioen vierkante kilometer grondgebied 3/4 van haar indus trie heeft verloren. De geweldige prestatie der Duitsche weermacht gedurende de vijf maanden veldtocht in het Oosten zal pas in de toe komst in vollen omvang kunnen blijken. DE SPANNING IN HET VERRE OOSTEN De „New York Times" meldt omtrent de besprekingen, die de minister van bui tenlandsche zaken, Cordell Huil, Donder dag heeft gevoerd met de Japansche am bassadeurs Koeroesoe en Nomoera, dat de ze onderhandelingen volgens het departe ment van buitenlandsche zaken nog steeds van „inleidenden aard" zijn geweest. Huil heeft den Japanners evenwel duidelijk ge maakt, dat op den grondslag der verkla ring van Tojo van Maandag geen regeling mogelijk is. Zoowel Roosevelt als Huil heb ben betoogd, dat deze voorwaarden zelfs geen basis voor de onderhandelingen kun nen vormen. Het departement heeft voorts verklaard, dat alle onderhandelingen op verlangen van Japan zijn geopend. De Vereenigde Staten zijn tot geenerlei compromis bereid, zelfs niet op minder belangrijke punten. Te Washington is men algemeen van meening, dat het Amerikaansche departe ment van buitenlandsche zaken waar schijnlijk een algemeene regeling in den Stillen Oceaan van de hand zal wijzen, zoolang de Duitschers kans hebben om te overwinnen en Japan niet bereid is met de As te breken. De Washingtonsche correspondent van de „Herald Tribune" meldt, dat de om standigheid, dat de besprekingen nog van inleidenden aard worden genoemd, te Washington wordt opgevat als een aan wijzing, dat in het geheel geen of slechts geringe vorderingen zijn gemaakt. DE HOUDING VAN AUSTRALIë EN NED.-INDIë. Op het verzoek om een standpunt te be palen inzake de door Washington afgeleg de verklaring, dat Australië en Ned.-Indië toegezegd zouden hebben, dat zij in geval van oorlog onmiddellijk aan de zijde van de Vereenigde Staten aan dezen oorlog zouden deelnemen, verklaarde de woord voeder der Japansche regeering, Tomaka- zoe Hori, dat hij een dergelijke houding van deze beide landen in geval van een oorlog zeer waarschijnlijk achtte, hoewel te Tokio hierover nog geen officieel be richt was ontvangen. HET HEENGAAN VAN WEYGAND LEER EN VERGEET. Bladerend in oude geschriften in den tijd, dat de schoolbanken aan mijn broeken knaagden, vind ik daar aller lei vragen, die mij in die heerlijke da gen toen zoo allemaal bij overgangs examens en proefwerken werden ge steld. Mijn hemel, wat héb ik dien tyd toch allemaal moeten leeren? En hoe druk moet ik het hebben gehad om dat alle maal weer te kunnen vergeten. Als ik die vragen zoo nog eens door lees, zie ik, dat er van mij verlangd werd te weten, het gerundivum en ge rundium van amare, wie Lysios was wanneer leefde hij en geef de titels van zijn voornaamste redevoeringen), waar om Mucius Scaevola bekend is, wie Leicester was en wie Parma, van wien de wijze spreuk „Gnóti sauton" afkom stig is, wat timeo Danaos et dona fe- rentes 'befceekent en in welk verbandi en door wien deze woorden werden ge bezigd, wie, waar, waarom en wanneer een Romeinsch keizer en een Fran- schen revolution-nair doodde en wat de gevolgen daarvan waren, wat een oude Griek nog meer droeg dan een chitoon en bij welke gelegenheden, wat de Leidsche flesch en de Maagdentour - gerbollen zijn, wat de aoristus is van paideuein en nog enkele andere din gen als Fransch, Duitsch, Engelsch, handelscorrespondentie in vijf talen, boekhouden, handelsrekenen (dat blijkbaar heel anders is dan gewoon netjes rekenen) en nog zoo het een en ander. En toen ik dat officieel allemaal bleek te weten, kreeg ik een heel aardig baantje als volontair, later met verhooging (verlaging kon niet) tot 40 per maanid en pas toen ik dat allemaal vergeten was, kon ik behoor lijk leven. Doe dus je best. jongelui. Leer en Vergeet! Dit nummer bestaat uit twee bladen. Tot onzen spijt moeten wij den abonné's op ons Geïllustreerd Zondagsblad mededeelen, dat dit door de papier- schaarschte vanaf heden niet meer zal verschijnen. DE DIRECTIE nog in Duitsche politieke kringen commen taar dienaangaande te leveren. Daarente- gen uit men wel en zelfs op scherpe wijze zijn verontwaardiging over do wijze, waarop Engeland en vooral Ameri ka van dit feit gebruik maken, om een nieuwe, tegen Duitschland gerichte ophit sende campagne te ontketenen. Nadat ra- dio-Londen onlangs reeds beweerd had, dat generaal Huntziger door de Duitschers uit den weg was geruimd, omdat hij te veel wist, verbaast men zich in de Wil- helmstrasse, wat Engeland betreft, over niets meer. Dat het „formeel" neutrale Amerika echter in de pensioneering van een 75-jarigen generaal notabene, nadat men het ontslag van den 60-jarigcn Brit- schen opperbevelhebber sir John Dill als iets volkomen normaals had voorgesteld aanleiding vindt voor de meest fantasti sche beweringen, noemt men onbegrijpe-' lijk. om geen ander woord te gebruiken. Dat groote Amerikaansche nieuwsagent schappen sensationeele verhalen de wereld inzenden over een Duitsch ultimatum aan maarschalk Pétain, hetwelk de Duitsche ambassadeur Abetz overhandigd zou heb ben en waarin het dreigement vervat was. dat Duitsche troepen het onbezette deel van Frankrijk zouden bezetten, wanneer Weygand niet binnen 24 uur van zijn post was verwijderd is reeds kras genoeg. Dat echter het Amerikaansche staatsde- partement deze lasterpraatjes eenvoudig als zuivere waarheid aanvaardt en er de officieele verklaring op baseert, dat de Vereenigde Staten zich gedwongen zien, nu de regeering van Vichy voor nieuwe Duitschen druk is bezweken, zijn houding jegens de regeering-Pétain te herzien, is in de eerste plaats een ongehoorde inmen ging van Washington in Europeesche aan gelegenheden. Daar men te Washington tevens nog laat doorschemeren, dat men Frankrijk wil „straffen" met een nieuwe vermindering van den toch al zoo gerin gen toevoer van levensmiddelen, kan men alleen nog maar spreken van weergalooze laagheid. V.P.B. meldt uit Berlijn, dat het nieuws der pensioneering van de algemeene gede legeerde der Fransche regeering voor Afri ka, generaal Weygand. te Berlijn reeds bij geruchte bekend was, voor het officieel te Vichy werd gepubliceerd. Om te bevesti gen, dat Duitschland er niet aan denkt, zich te mengen in de Fransche binnenland- sche politiek, weigerde en weigert men BRITSCHE BRIGADEGENERAAL VERONGELUKT. GENèVE, 22 Nov. (D. N. B Naar de „Daily Telegraph" uit Kaapstad meldt, ifi '••rigade-generaal H. G. Eady, lid van de Britsche militaire missie voor Zuid-Afrika om het leven gekomen, toen hij met een vliegtuig in de bergen tusschen den Oranje Vrijstaat en Natal neerstortte. Ook de pi loot kwam om het leven.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1941 | | pagina 1