DUITSCHLAND
MAANDAG 20 OCTOBER 1941
DE LEIDSCHE COURANT
EERSTE BLAD PAG. 3
STADSNIEUWS
„VREUGDE EN ARBEID"
Gistermorgen heeft de Werkgemeenschap
van het N.V.V. „Vreugde en Arbeid" in het
Trianontheater het winterseizoen geopend
met een Zondagochtendbijeenkomst van
film en dans.
Het voorprogramma werd gevuld door
het wekelijksch journaal en de cultuurfilm
„Buigen of barsten", waarin getoond werd
hoe verschillende materialen alvorens zij in
gebruik worden genomen op stevigheid ge
test worden.
Daarna volgde het optreden van de Ned.
Indische Hindoedanseres Saba, een op Java
geboren artiste. Werkelijk een geboren ar
tiste. want als kind legde zij zich reeds op
den dans toe, waarin zij onderricht kreeg van
Baden Mas Kodrat. Later naar Ceylon ver
huisd kreeg zij les van Vishnuda Prassat.
Alvorens haar dansen voor het voetlicht
te brengen gaf Saba een verklaring van
haar dansen, zulks ter inleiding daarvan om
ze te kunnen begrijpen.
De Hindoesche dansen dateeien van vóór
Christus en zijn ouder dan de Javaansche.
De oude klassieke dansen (Katheh) zijn een
direct uitvloeisel van het religieuse Indië.
De Hindoesche dansen zijn ritueele of le
gendarische dansen; zij hebben iets te ver
halen of geven uiting aan bepaalde ge
voelens.
Het voornaamste karakter dezer dansen
is improvisatie; niet zooals wij deze direct
verstaan, maar een improvisatie op de tra-
ditioneele thema's, waarbij de kunst zich
gebonden weet aan eeuwenoude wetten.
De techniek der dansen uit zich in sym
bolische handbewegingen, gebruik van het
lichaam en de armen, mimische taal, ge
barentaal en karakteristische halsbewegin
gen.
Hierna ving Saba aan met haar dansen,
welke tot onderwerp hadden: de slangen -
bezweerster, de dans van Rada en de dans
van de slanjenvorstin Ratsi.
Zij alle deden zien hoe beheerscht deze
danseres haar kunst tot uiting brengt en
hoe volmaakt zij haar stof onder de knie
heeft. Het publiek beloonde haar optreden
met een gul applaus.
Na de pauze werd als hoofdfilm ge
draaid de Indische film „Pareh, de macht
van de Kris".
„Pareh1', opgenomen door Mannus Fran
ken en Albert Baling, is een film, waarin de
geheime krachten van sommige inlanders
werden naar voren gebracht en waaraan
de inlanders zelf nog altijd geloof hechten,
zoodat het dagelijks aanleiding is tot aller
lei voor den Westerling onbegrijpelijke ver
wikkelingen.
De film geeft het verhaal van den vis-
schersjongen Machmoed en een meisje uit
de dessa, die elkander liefhebben. De zede
van het dorp verzet zich echter tegen een
huwelijk, want de jongen komt niet uit de
desse, maar huist in een paalwoning. Het
meisje volgt echter eenvoudig de stem van
haar hart. Doch de goden, die beschikken
over den wasdom van de rijst en over den
val van den regen, denken er anders over
Zoolang de vader van het meisje in he. be
zit is van de heilige kris een wapen dat
telkens met zorgvuldige inachtneming der
ceremoniën moet worden geheiligd in
wiei'ook en in afwasschingen heeft hij
macht over den moesson. Maar als de kris
hem ontstolen wordt door een man, die
het bekoorlijke meisje eveneens tot zijn
vrouw begeert, dan is de macht van den
vader gebroken. Bandjirs breken lo£
overstroomen zijn rijstvelden. De goden
toornen, omdat zijn dochter wil troüxwen
met den visschersknaap. De diefstal komt
echter aan het licht en met de heilige kris
keert ook het geluk terug in de familie.
Het is een betrekkelijk eenvoudig ver
haal, doch de omstandigheid, dat het zich af
speelt in ons verre Indië temidden van de
heerlijke natuur der Preanger en omgeven
door de ceremoniën en gebruiken der in
landers, verleent er een ongekende beko
ring aan. Het heiligen van de kris, het of
feren aan de rijstgoden, het bidden bij den
heiligen waringin, het breken van de bran
ding aan de zeekust, dat alles vormt ta-
freeltjes van cultuur-historische beteeke-
nis, maar.ook van boeiende schoonheid. De
Soendaneezen, welke in deze film als ar
tiesten fungeeren, zijn intelligente
schen; sommigen van hen zijn waarlijk ge
routineerde filmsterren. Dat zij natuur
kinderen zijn en niet zijn groot gebracht
de studio's van Hollywood verleent aan het
filmwerk nog een bijzondere charme.
M. Zonderop,
PLOTSELINGE DOOD.
Gisteren is de 15-jarige C. P., hier ter
stede woonachtig, die deelnam aan een
wandelmarsch van 35 K.M., op den Zoe-
terwoudschen weg plotseling doodgebleven.
De jongen bleek te onvoldoende voorbereid
te zijn geweest voor een dergelijken af-
standsmarsch.
PORTEMONNAIE GEKAAPT.
Mej. G. J. P. uit Voorburg heeft bij .de
politie alhier aangifte gedaan, dat zij Za
terdagavond kennis gemaakt had met een
heer, die zoo vriendelijk was geweest haar
tasch te dragen. Hij had zich Koos van
Leeuwen genoemd en toen zij wilde ver
trekken had hij aan het tramstation naar
het vertrek uur der tram geïnformeerd
met medeneming van de tasch. Toen zij
eenmaal in de tram was, zeide de galante
heer nog even naar 'n zekere plaats te
moeten, maar hij keerde niet terug. Toen
kwam de juffrouw tot de ontdekking, dat
haar portemonnaie met f 1.75 uit haar
tasch verdwenen was!
,,'T VELDBOUQUET".
Een avond van goede kleinkunst.
Leiden heeft, in de Stadsgehoorzaal, Za
terdagavond, de première gehad van het
nog nieuwe cabaretgezelschap van „beter"
gehalte ,,'t Veldbouquet", onder directie
van Dirk Klarenbeek. En deze eerste ken
nismaking is een prettige geweest. Jam
mer was het, dat de opkomst van het pu
bliek nog niet groot te noemen was. Nog
niet op dezen eersten avond, want we twij
felen er niet aan, dat het steeds crescendo
zal 'gaan. Het gebodene staat daar borg
voor. Uitmuntende kleinkunst werd er ge
geven met eerste klas artisten en boven
dien beschaafde kleinkunst. De directeur
bracht het dan ook op de juiste wijze on
der woorden, toen hij sprak, dat alle be
gin moeilijk is, maar dat hij er niet aan
twijfelde, dat directie en artisten aange-
naahx zouden samenwerken, door vertrou
wen in elkaar te stellen en in het Neder-
landsche publiek, dat zeker niet zal ach
terblijven in hun waardeering voor een
kleinkunst-cabaretprogramma, gebracht
door Nederlandsche artisten van naam.
Het programma begon met het optre
den van de Los Magela's, een trio bestaan
de uit een dame en twee heeren, die op
uitnemende wijze de liederen van het zon
nige Californië ten beste gaven. Hun samen
werking was buitengewoon goed. Een ge
heel ander nummer was dat van de Spaan-
sche danseres Maria Soledat. Zij bracht
dansen uit het land van den volksdans,
Spanje, op de manier die ons verplaatste
in het land van de toreadors en castagnet
ten. Een dansnummer, dat geheel anders en
moderner was bracht het danspaar Ma
rion en Francois. Een acrobatische salon-
dans opende hun programma en deze oogst-
tezamen met hun gebrachte tangofantasie
een dankbaar applaus. Trouwens het ap
plaus was niet van de lucht, hetgeen be
wees, dat men het gebodene ten zeerste
op prijs stelde. Dan was er nog iemand, die
in den smaak viel en dat was de conferen-
cière Henny Verra, die behalve de ondank
bare taak de nummers aan elkaar te „lij
men", hetgeen haar goed afging, ook veel
bijval kreeg met haar leutige liedjes waar
van we „De ideale echtgenoot" het best
geslaagd vonden. Haar Fransche chanson
kwam niet zoo tot zijn recht. Stem en
voordracht waren heel goed, maar de ver
sterker maakte het geheel wat metaalach
tig. Dan waren er nog nummers met artis
ten, die door de radio tot in de verste uit
hoeken van het land en daar buiten be
kend zijn. Wie kent de namen van Louis
Noiret en „De Harmonie Zusters" niet? Wat
moet men van hen eigenlijk zeggen en
schrijven. Het beste is te herinneren aan
het spreekwoord van „de wijn en de
krans". Zonder toegiftje kwamen zij er
niet af. Een ovatie kreeg Marion met haar
dans „De elastieke man".
Eén naam is thans nog niet vermeld en
wel van den man, die het minst op den
voorgrond trad, maar toch een pluim ver
diende n.l. Piet Groenwoud, die een voor
treffelijk pianist bleek te zijn.
Ten slotte was daar het dankwoord van
den directeur aan hen, die op dezen eer
sten avond het programma zoo goed gedra
gen hadden. Allen werden in de bloemen
en kransen gezet, hetgeen ten volle ver
diend was. Alles bijeen waarbij men de
buitengewoon geslaagde costuums niet mag
vex-geten, voorspellen wij directeur en ar
tisten veel succes voor de toekomst, het
geen zij met hun kleinkunstcabaret
Veldbouquet" zeker zullen oogsten.
F. Schneiders.
Bij een gisteren door de politie gehou
den controle werden drie minderjarige
meisjes hier ter stede aangehouden, resp.
afkomstig uit Leischendam, Wassenaar en
Rijnsburg.
Voor het can,didaatsexamen voor werk
tuigkundig ingenieur is aan de Technische
Hoogeschool te Delft geslaagd de heer J,
A. Sala, alhier.
RIJNSTREEK
LEIMUIDEN
Inbeslagname van varkensvleesch.
Door de politie alhier in samenwerking
met de marechaussee te Oude-Weterimg
zijn infbeslag genomen 8 manden met
vleesch, totaal 457 kilogram, grootendeels
bestaande uit varkensvleesch. Dit vleesch
was afkomstig van frauduleus geslachte
varkens en een kalf., Het zou vervoerd
worden van Leimuiden naar Amsterdam,
alwaar het door den kooper, een zekere A.
Klinkhamer, wonende te Amsterdam, zou
worden afgehaald. Deze persoon door de
politie aangehouden en voor den burge
meester van Leimuiden geleid, erkende
dit vleesch gekocht te hebben van een on
bekend persoon. Tegen Klinkhamer zal
proces-verbaal worden opgemaakt.
Geboren: Geiritje dochter van C. Ze
mel en A. de Vos.
Overleden: Jan J. van der Meij, 65
jaar, echtgenoot van C. M. Benschop eer
der wedn. van T. de Graaf.
NIEUWVEEN
Kapelaansbenoeming. In plaats van
den weleerw .heer J. G. van der Kley is
benoemd de weleerw. heer J. Th. A.
Goudt, sinds eenige maanden assistent te
Amstelveen.
LAATSTE BERICHTEN
BINNENLAND.
DE UITKEERING BIJ BEVALLING
Met ingang van 1 November a.s. treedt
een belangrijke nieuwe voorziening op so
ciaal gebied in werking, namelijk de bepa
ling, dat aan de echtgenoote van dengene,
die krachtens de Ziektewet verzekeixl is,
bij gezinsvermeerdering, een bijdrage in de
kosten van de- bevalling groot vijf en vijf
tig gulden wordt toegekend. Dit geldt ook
voor bevallingen van dochters, stief- en
pleegdochters, die in het gezin van den
verzekerde leven. De uitkeering geschiedt
door den Raad van Arbeid of door de be-
drijfsvereeniging, waarbij de werkgever
van den verzekerde, voor de uitvoering
van de Ziektewet is aangesloten.
Evenals de aangifte van ziektegevallen,
moet ook de kennisgeving van een plaats
gehad hebbende bevalling door den werk
nemer geschieden. De op grond van artikel
17 der Ziektewet in ieder bedrijf aanwe
zige kaart wijst hem den weg tot welken
raad van arbeid of bedrijfsvereeniging hij
zich hiervoor heeft te wenden.
OUD-BURGEMEESTER VAN
MAASTRICHT OVERLEDEN.
In den ouderdom van 70 jaar is te Maas
tricht Maandagmorgen in het ziekenhuis
Calvariënberg overleden mr. L. B. J. van
Oppen, oud-burgemeester van Maastricht.
Hij was ruim een kwart eeuw de hoog-
e magistraat van de gewestelijke hoofd
stad in Limburg. In 1871 geboren, promo
veerde hij in 1894 te Utrecht tot meester
in de rechten, waarna hij zich te Maas
tricht als advocaat vestigde. In 1897 werd
hij benoemd tot hoofdcommies ter secre
tarie. In 1898 tot gemeentesecretaris en in
1910 tot burgemeester van Maastricht.
De ambtsperiode van burgemeester van
Oppen is door twee feiten sterk bemoei
lijkt. De oorlogsjaren van 19141918 brach
ten vooral voor Maastricht als grensplaats
allerlei nieuwe problemen mede, en ten
tweede de groote stadsuitbreiding, welke
1920 het zielenaantal van Maastricht
vrijw*l verdubbelde.
De thans overledene had vele jaren zit
ting in het hoofdbestuur van het Neder
landsche Roode Kruis en was lid van de
vereeniging van burgerwachten in Neder
land.
Hij was o.a. ridder in de orde van den
Nederlandschen Leeuw, commandeur van
de Orde van Leopold 2 en ontving onder
scheidingen van het Roode Kruis in Ne
derland, Duitschland en België.
INSTALLATIE VAN DEN NIEUWEN
BURGEMEESTER VAN MAASTRICHT.
De officieele installatie van den nieuwen
burgemeester van Maastricht mr. L. Ph. J.
Peeters zal plaats hebben Zaterdag 25 Oc
tober a.s. des middags om 3 uur door den
commissaris der provincie graaf M. V. E.
de Marchant et d'Ansembourg.
STRIJDT VOOR EUROPA
Verder oprukken in het
Donetzgebled
HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜH-
RER, 20 Oct. (D.N.B.) Het opper
bevel van de Duitsche weei-macht
maakt bekend:
In het Zuidelijke deel van het Oos
telijk front rukken de Duitsche, Ita-
liaansche, Hongaarsche en Slowaak-
sche divisies steeds verder in het in
dustriegebied van het Donetzbekken
op. Ook in de overige frontsectoren
verloopen de operaties met succes.
Het luchtwapen ondernam aan het ge-
heele Oostelijke front doeltreffende
aanvallen op belangrijke spoorlijnen
en verkeersverbindingen.
In het Zuidoosten, Zuiden en Zuid
westen van het Britsche eiland wer
den havens en belangrijke militaire
inrichtingen gebombax-deerd. In de
wateren van het Kanaal van St.
George wierpen gevechtsvliegtuigen
een groot koopvaardijschip in brand.
In Noord-Afrika vielen Duitsche ge
vechtsvliegtuigen op 19 Oct. en in den
nacht van 19 op 20 Oct. met succes de
havenwerken van Tobrock aan.
De vijand vloog niet naar het ge
bied van het Duitsche Rijk.
GENOOTSCHAP VOOR GESCHIEDENIS
DER GENEESKUNDE, WISKUNDE EN
NATUURWETENSCHAPPEN.
Najaarsvergadering te Leiden.
Bovengenoemd genootschap hield giste
ren in het Academisch Ziekenhuis alhier
een algemeen ledenvergadering, welke
werd gevolgd door een Wetenschappelijke
vergadering. Hierin werden voordrachten
gehouden door prof. dr. J. A. J. Barge
(Leiden) over: „Reinier de Graaf her
dacht (16411941)", dr. F. M. G. de Feyfer
(GeldermaLsen) over: „Paracelsus (1493-
1541).", dr. F. W. T. Hunger (Voorschoten)
over: „Nieuwe gegevens omtrent Clusius"
en door ir. R. J. Forbes (Amsterdam) over:
„Zink en messing in de oudheid".
HET INMAKEN VAN ZUURKOOL EN
ZURE ROODE KOOL.
Het voorlichtingsbureau van den Voe
dingsraad schrijft ons:
In het algemeen heeft men uit voedings
oogpunt bezien niet veel meer aan groen
ten, die in het zout zijn ingemaakt. Door
de verschillende bewerkingen, die deze
groenten ondergaan, verliezen zij practisch
alle voedingsstoffen.
Zuurkool, zure roode kool en zure snij-
boonen maken hierop een gunstige uitzon
dering. Zij worden ook met zout ingemaakt,
maar met een kleine hoeveelheid, zoodat
normale rotting, gisting en schimmelvor
ming uitgesloten zijn, doch melkzuur bac
teriën goed kunnen leven. De melkzuurbac
teriën vexborzaken een gisting in de groen
ten, waardoor deze lichter verteerbaar wor
den en een aangename smaak verkrijgen.
Het vitamine-C-gehalte van zuurkool,
zure roode kool en zure snijboonen loopt
weliswaar terug, maar na 7 maanden is dit
gehalte toch nog zoo hoog, dat het zeker
niet weg te cijferen valt. Gedurende de
wintermaanden en vooral tegen het voor
jaar, zal deze inmaak dus een waardevolle
bron van vitamine C kunnen zijn. Boven
dien heeft deze inmaakmethode het voor
deel, dat de groenten niet afgekookt be
hoeft te worden, ja zelfs rauw kan gegeten
worden en dat men de groente voor het be
reiden niet behoeft te wasschen, wanneer
men tenminste zelf ingemaakte groente ge
bruikt. Zoo gaan er dus vrijwel geen voe
dingsstoffen verloren. Hieronder volgen
de recepten voor het inleggen van zuurkool
en zure roode kool. Na 6 a 8 weken is deze
inmaak goed, d. w. z. dan heeft zij de goede
smaak om gebruikt te worden.
Den huisvrouwen, die voor het eerst op
deze wijze inmaken of het slechts weinig
gedaan hebben, wordt de onderstaande in
maakmethode ten sterkste aangeraden,
waarbij men de groente kneedt tot er pe
kel gevormd is. Men kan de gesqhaafde
groente, n.l. ook direct laag om laag met
het zout in de inmaakpot aanstampen,
maar wanneer dit niet op de juiste wijze
geschiedt, bestaat er kans, dat het zout niet
door de geheele groente dringt en de in
maak bederft.
Zuurkool 1.
2 maal zooveel witte als savoyekool. Per
k.g. schoongemaakte kool 10 a 12 g. zout,
2 peperkorrels of 4 jeneverbessen.
De kool schoonmaken, zeer fijn schaven
en met het zout zoolang kneden tot er pe
kel gevormd wordt. De jeneverbessen of
peperkorrels er door roeren. De kool over
doen in een schoongemaakten Keulschen
pot, stevig aandrukken, een schoone doek
er op leggen en langs de kanten instop
pen, een plankje en een steen erop plaat
sen en voor het stof een doek, bord of
deksel op den pot leggen. De pot op een
koele, vorstvrije plaats laten staan en na
14 dagen de kaamlaag (schimmel), die
zich op de pekel boven het doekje ge
vormd heeft, verwijderen. Steen, plankje
en doek schoon wasschen en weer op de
zuurkool leggen en deze bewerking her
halen, wanneer dit noodig blijkt.
Zuurkool 2.
2 maal zooveel witte als savoyekool. Per
kg. schoongemaakte kool: 10 a 12 g. zout,
1 zure appel, 4 peperkorrels of 6 jenever
bessen. Naar verkiezing wat dille toevoe
gen.
Het voorgaande recept volgen. Het vat
beginnen te vullen met een zeer dun laag
je in schijven gesneden appel, daarop kool,
telkens onderbroken door een laagje ap
pelen. De inmaak afwerken als in het vo
rige recept. Deze zuurkool is buitenge
woon geurig en smakelijk.
Zure roode kool.
Per kg. roode kool: 10 a 12 g. zout, 1 le
pel kaï-nemelk en 2 peperkorrels of 4 je
neverbessen.
De kool behandelen op de manier als in
recept 1 beschreven. Bij het overdoen in
den Keulschen pot zoo nu en dan een
scheutje karnemelk toevoegen.
HET ITALIAANSCHB
WEERMA.GHTSBERICHT.
Gisteren vlogen vijandelijke vliegtuigen
boven de plaatsen Comiso en Licata op Si
cilië en lieten brisantbommen vallen, die
grootendeels in zee vielen. Er vielen geen
slachtoffers en er werd geen schade aan
gericht. In luchtgevechten werden twee
Britsche vliegtuigen aan de kUst van Sici
lië neergeschoten en vier andere machines
getroffen. Onze vliegtuigen leden geen
verliezen.
Noord-Afx-ika: Groote formaties Italiaan-
scbe jagers vielen vijandelijke eenheden
op den weg van Boegboeg aan, alsmede
tentenkampen en automobielen in het ge
bied van Sidi el Barrani. Verschillende
automobielen geraakten in brand en andere
voertuigen werden beschadigd. Duitsche
vliegtuigen bombardeerden inrichtingen en
stellingen luchtdoelgeschut voor Tobroek.
De vijand ondernam een aanval op Ben-
ghasi. In de omgeving van de stad werd
eenige schade aangericht.
Oost-Afrika: Drie colonnes nationale en
koloniale troepen onder bevel van den
commandant der stellingen van Culqua-
bert, kolonel Augusto Ugolini, hebben op
18 Oct. een uitval gedaan en zijn diep in
het door den vijand bezette gebied doorge
drongen. Na een hevigen strijd, waarbij
een krachtig verdedigde vijandelijke stel
ling bestormd en in brand gezet werd,
werd de vijand op de vlucht gedreven, met
achterlating van meer dan 200 dooden op
het slagveld. Onze colonnes maakten wa
pens, materiaal en levensmiddelen buit.
Bi.i deze zegevierende actie hebben zich de
afdeeling der carabinieri en de 14e en 240e
bataljons der zwarthemden, alsmede het
67e bataljon koloniale troepen door taaien
aanvalsgeest onderscheiden.
In het Oostelijke bekken van de Middel-
landsche Zee hebben onze vliegtuigen tij
dens een gewapende verkenning een vijan
delijk koopvaardijschip aangevallen en tot
zinken gebracht.
ONGERUSTHEID OVER UITBLIJVEN
VAN ENGELSCHE COMMISSIE.
STOCKHOLM, 20 Oct. (A.N.P.) Df
Engelsche commissie voor de Britsch-Ame
rikaansche hulpverleening aan de Sovjet'
Unie, die in Moskou gestationneerd was, is,
zooals in Londen verluidde, „onderweg".
In Engelsche kringen is men zeer bezorgd
over het uitblijven van berichten omtrent
deze commissie, die de Sovjet-hoofdstad
verlaten heeft en thans op weg is naar een
andere plaats, waar zij haar arbeid zou
kunnen verrichten.
WAT ZIJN EIGENLIJK VITAMINEN?
De vitaminen worden van elkaar onder
scheiden door de toevoeging van een let
ter van het alfabet. De wetenschap ont
dekte ongeveer dertig jaar geleden, dat het
voortdurend ontbreken van een bepaald
vitamine een bepaalde ziekte veroorzaakte.
Zoo werd men gewaar, dat bij gebrek aan
vitamine A een zware oogziekte, aan vita
mine B 1 beri-beri, aan vitamine C scheur
buik, en aan vitamine D rachitis ontstond.
Wanneer echter de beteekenis der vitami
nen slechts beperkt bleef tot deze zware
ziekteverschijnselen, dan zouden zij niet
zoo populair zijn geworden. De genoemde
iekten zijn weliswaar minder geworden,
maar er zijn een groot aantal ziektetoestan
den ontdekt, die eveneens door gebrek aan
vitaminen ontstaan.
De afstand tusschen het volkomen gebrek
m bepaalde vitaminen, de z.g. avitami
nose, en het maximum aan vitaminen, dat
alle ziekten, die door het geheel of gedeel
telijk gebrek ontstaan, verhindert, is zeer
groot. Dit hqeft zijn voordeelen, daar hier
door menige ziekte vertraagd wordt en zich
eerst door voorboden kenbaar maakt. Aan
den anderen kant kunner. ook toestanden
opti'eden, die door een gedeeltelijk gebrek
ontstaan, dat niet ontdekt wordt en waar
door het lichaam niet in het volle bezit van
zijn krachten kan komen. Dit is dikwijls
het geval bij gebrek aan eetlust, spoedig
vermoeid zijn, spierpijn, gewichtsverande
ringen en vatbaarheid voor bepaalde be
smettelijke ziekten. Het gebrek aan vita
mine kan ook op de geestelijke krachten
wei-ken. Afgezien van de persoonlijke scha
de aan het lichaam kan ook van econo
misch standpunt bezien de schade zeer be
langrijk zijn. Het is daarom de plicht van
den arts, ook in het algemeen belang van
de jongste ontdekkingen op dit gebied ge
bruik te maken.
Het bekendste zijn de vitaminen D en C.
De vitamine B 1, dat eenige jaren geleden
in de Bayer-laboratoria voor het eerst syn
thetisch werd vervaardigd, neemt een bij
zondere plaats in. Het werd in 1897 ontdekt
en gaf den stoot tot alle verdere onderzoe
kingen. De meest voorkomende ziekte, die
door het ontbreken van vitamine B 1 ont
staat, wordt veroorzaakt door het feit, dat
in Oost-Azië breede kringen der bevolking
van gepelde rijst leven; de vitamine be
vindt zich in de buitenste laag van de rijst
en gaat verloren bij het pellen. Belangrijke
zenuwstelsels worden bij dezè ziekte aange
tast, gepaard met verschijnselen van ver
lamming. Ook z.g. neuritiden en neural
gieën vinden hun verklaring in het gebrek
aan vitamine B 1 en waren vroeger zeer
moeilijk te behandelen. Thans, nu de vita
mine B 1 langs synthetischen weg kan wor
den bereid, kan zij in al deze gevallen met
goed gevolg en zonder groote kosten wor
den aangewend.
Vroeger werd de vitamine B 1 uit gist of
zemelen bereid. De kosten van deze berei
ding waren een veelvoud van de kosten der
synthetische bereiding. Nu mag men de
waarde van dit synthetische product niet
overschatten. Het zal nooit zoo Ver komen,
dat de natuurlijke voeding der synthetische
vitamine-tabletten vervangen kan worden.
Het zal altijd de hoofdzaak zijn, de natuur
producten in zooveel mogelijk onverander-
den toestand aan het lichaam toe te voeren.
Dan weet men zeker, dat de noodige hoe
veelheid vitaminen in den natuurlijken
vorm door het bloed wordt opgenomen. De
vitaminen zijn geen „voedingsmiddel" en
hebben ook geen „voedingswaarde". Alleen
bij ziekten of in tijden, dat versehe groen
ten en fruit ontbreken, b.v! in den winter,
is het goed, van de gunstige uitwerking der
vitamine-preparaten gebruik te maken.
MARKTBERICHTEN
LEIDSCHENDAM, 18 Oct. Veiling. Eng.
komkommers le soort f 13.50, 2e soort 11,
3e soort 8.50, wankleurige 3.stek
1.001.50, gele komkommers le soort
11,2e soort 8.50, 3e soort 5.50, stek
1.001.50, kropsla le soort f 3.2de
soort 2.50, stoofsla 47, peen f 7.
bloemkool le soort f 11.50, 2e soort f 8.50,
uitschot f 1.5C6.50, tomaten midd. 8.
gr. ronden f 8.—, 2e soort 8.—, 3e soort
f 8.—, bonken 6.—, uitschot 3.50, rijp
6.andijvie per 10 kg. 50 cent, spinazie
per 4 kg 40—60 cent, postelein 15.ra
barber per 100 kg. 5.snijboonen f 17,
spercieboonen f 17, radijs f 1.001.50, prei
f 7.selderie f 12.
KATWIJK a. d. RIJN, 18 Oct. Veiling.
Per 100 stuks: bloemkool I f 11.5014.50,
idem II 6.609.50, bospeen 5.507.00,
sla 2.102.50, knolselderie A f 5.80.
7 50, per Kist van 20 kg.: waspcen 5.60
7.00 kroten 2.204.00, per 100 kg.: roode-
kool 3.50, gele kool f 3.403.50, uien
3.50, andijvie f 45
Bijzonder hevig is de uitwerking van de Duitsche luchtaanvallen
op de achterwaartsche verbindingen der sovjet-troepen. Een
bomtrechter op het station Krasnoje Selo (Orbis-Holland)
