DONDERDAG 16 OCTOBER 1941
33ste Jaargang No. 10078
Sfe £eid&eli£(Boti/fca/nt
Bureaux Papengracht 32.
Telefoon: Redactie 20015. Administratie 20935.
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Giro 103003. Postbus 11.
TWEEDE WINTERHULP-ACTIE GEOPEND
Samenkomst in Pulchri Studio
te Den Haag
De stichting Winterhulp-Nederland heeft
haar tweede tijdvak van actie ingezet met
een bijeenkomst van genoodigden en me
dewerkers in Pulchri Studio te 's-Graven-
hage.
De groote zaal was geheel bezet, het po
dium was met het embleem van de W.H.
N., het klaverblad, en met de Nederland
sche driekleur, versierd.
In zijn welkomstwoord richtte de direc
teur-generaal, de heer C. Piek, zich in het
bijzonder tot den voorzitter van het lande
lijk eerecomité, mr. dr. K. J. Frederiks,
secretaris-generaal van binnenlandsche
zaken, en tot ir. R A. Verwey en prof. mr.
J. Schrieke, secretarissen-generaal resp.
van sociale zaken en van justitie, jhr. mr.
dr. H. A. van Karnebeek en mr. Backer,
commissarissen der provincies Zuid- en
Noord-Holland, prof. ir. C. L. van der
Bilt, wnd. burgemeester van 's-Graven
hage, mr. P. C. J. M. Hamer, hoofdcom
missaris van politie te 's-Gravenhage, die
met een groep onbekend geblevenen het
initiatief tot de stichting Winterhulp had
genomen, en tot de heeren Eftger en Mül-
ler als vertegenwoordigers van het rijks
commissariaat.
Het Nederlandsch orkest 's-Gravenhage
onder leiding van Nico Verhoeff, bracht
eenige klassieke nummers ten gehoore.
REDE MR. DR. K. J. FREDERIKS.
Vervolgens was het woord aan mr. dr.
K. J. Frederiks, aan wiens rede het vol
gende wordt ontleend:
Het vaderland, dat ons zoo na aan het
hart ligt, beleeft een zwaren, duisteren
tijd, niet alleen op politiek, maar ook op
maatschappelijk gebied. Men moet echter
door de slagschaduwen van den tijd weten
heen te zien. En dan zie ik aan de zonne-
zijde van dit tijdsgewricht, dat het Neder-
landsche volk zichzelf is gébleven, zich
zelf bewust de pandhouder te zijn van een
groot verleden en verplicht tegenover het
voorgeslacht dat pand weer onbevlekt
over te geven aan de kinderen van het
heden, die de traditie zullen voortzetten.
Het saamhoorigheidsgevoel, dat thans
nog sterker zich uit dan in het verleden
moet zich ook demonstreeren in positie
ven, opbouwenden zin.
Dezen winter zal heel veel leed ver
zacht moeten worden, vele nooden zullen
luide roepen om leniging. Door alle
eeuwen heen is het Nederlandsche volk
bekend geweest om zijn zin voor welda
digheid. Het staat daarin bij geen ander
volk achter; zonder te offeren aan natio
nale overschatting moge ik zeggen, dat
het steeds aan de spits heeft gestaan.
Laat dit ook nu zoo zijn en weest mild^-
dadig in wijden kring, wanneer dezen
winter de nood grimmig aan de deuren
klopt, geeft met ruime hand aan hen, die
u na "staan. Weest indachtig aan wat uw
vaderen deden en wat zij ons als erfgoed
hebben nagelaten.
In het midden van de weldadigheids
campagne, die voor de deur staat, staat de
Winterhulp-Nederland.
Bij het probleem van de winterhulp heb
ben wij rekening te houden met de reali
teiten. Een concreet feit nu is, dat wij op
het oogenblik hebben te aanvaarden, dat
de Winterhulp-Nederland er is. Hoe men
zich ook tegenover de stichting stelt, vast
staat, dat zij het eenige kanaal is waar
langs het sociale werk van de georgani
seerde weldadigheid mag worden be
oefend. En nu staat men voor de vraag hoe
denkt men den nood het hoofd te bieden,
indien dit kanaal niet gebruikt wordt.
Het gebruik maken van het kanaal stuit
nu echter op moeilijkheden. En deze moei
lijkheden vinden hun oorsprong weer in
concrete feiten, die men niet als een struis
vogel voorbij kan gaan.
Een psychologisch volkomen begrijpelij
ke trek bij, ik denk wel elk volk, welks
land een bezetting draagt, is wantrouwen.
Zulk een wantrouwen wordt te gevaarlij
ker, wanneer het wortel schiet in een
nuchter, zakelijk volk als het onze. On
loochenbaar nu is in ons volk een stem
ming, die de Winterhulp-Nederland op
zijn zachtst uitgedrukt niet welgezind is.
Maar dan zeg ik tot het Nederlandsche
volk: blijf bij uw oordeel toch altijd staan
op den bodem van de nuchterheid en de
zakelijkheid, die het kenmerk van ons volk
- is, vertroebel de verhoudingen niet door
overdrijving, misken niet de lessen der
historie.
Maar van den anderen kant richt ik mij
tot de leiders van de Winterhulp-Nederland
om hun op het hart te binden, zoo reëel te
zijn, dat zij begrijpend staan tegenover de
gevoelens, die in het Nederlandsche volk
leven. Treden zij die gevoelens tegemoet
niet alleen met woorden maar met da
den, die zoo oneindig meer waard zijn dan
het schoonste woord.
Maar er is meer. In dat licht van de ge
voelens in het Nederlandsche volk moeten
de leiders van de Winterhulp-Nederland
ook de moeilijke positie zien van de Ne
derlandsche burgemeesters.
De Nederlandsche burgemeesters ver
richten hun zware taak in dezen ernstigen
tijd op een wijze, den hoogsten lof waar
dig. Beter dan wie ook kan ik daarover
oo-rdeelen, die nu reeds bijna anderhalf
jaar aon het hoofd sta van het Nederland
sche bestuursapparaat. Zij moeten leiding
geven bij hun arbeid voor de Winterhulp
evenzeer als in het uitgebreide veld van
hun bestuurstaak. Maar bij het geven van
die leiding moeten zij zich ook steeds voor
oogen houden de massieve ware staats
manswijsheid, dat kracht niet geschraagd
door beleid, gedoemd is in onvruchtbaar
heid onder te gaan. Miskennen zij dezen
primairen regel van publieke gezagsuit
oefening dan boeten zij in het onmisbare
vertrouwen van hun burgerij. De leiders
van de Winterhulp-Nederland, die zich
reeds zooveel arbeid in de maanden, die
achter ons liggen, hebben getroost, mogen
zich deze realiteit klaar voor oogen stel
len.
Van beide zijden is een goede wil noo-
dig om te komen tot een resultaat, dat
waard is ernaar te streven, daar zoo groo
te belangen op het spel staan.
Met dezen wensch, dat alle Nederlanders
zich hiervan bewust zijn, wil ik mijn in
leidend woord besluiten.
De heer C. Piek, directeur-generaal, zet
te tenslotte in een uitvoerige rede de re
sultaten van de winterhulp-actie in het
afgeloopen tijdvak uiteen. In alle gemeen
ten werd het winterhulpwerk onder lei
ding van de burgemeesters verricht. In-
tusschen is een aanvang gemaakt met een
blok-, wijk- en buurtschaps-organisatie.
De inzamelingen en vrijwillig toegezon
den bijdragen leverden een totaal van
7.200.000 op. Per week worden twee- a
driehonderdduizend loten voor de Winter
hulp verkocht. Alleen aan aardappelen
werd aan behoeftigen een hoeveelheid ver
strekt overeenkomende met den inhoud
van een aaneengesloten rij vrachtauto's
van 's-Gravenhage tot Leiden. Er werden
316.000 porties warm voedsel verstrekt en
5.179.000 waardebonnen, en voorts giften
en goederen in natura tot een totaal van
ƒ6.144.000.
Aan de speldjes is veel zorg besteed,
waardoor meer handwerk kon worden ver
kregen, dat vreugde bracht aan degenen,
die ze vervaardigden.
Iedere burgemeester kan getuigen, wat
de Winterhulp doet: ieder te helpen, die in
nood verkeert.
Wie aan de zuiverheid van de Winter
hulp-werkzaamheden twijfelt, wete. dat
de W.H.N. in een glazen huis zit en dat
V=Victorie Duitschland
wint voor Europa op
alle fronten
Dubbele slag bij Brjansk
nadert het einde
Het opperbevel der Duitsche Weer
macht maakte gisteren in een extra-
bericht bekend:
De dubbele slag van Brjansk en
Wjasma nadert het einde. In den loop
van heden zijn ook de strijdkrachten,
die ten Noorden van Brjansk zijn in
gesloten, onder zeer zware, bloedige
verliezen van den tegenstander ver
pletterd. De zuivering van het bosch-
gebied ten Zuiden van Brjansk van de
aldaar omsingelde overblijfselen der
verslagen vijandelijke legei's heeft
"og voortgang.
De groote massa der Duitsche strijd
krachten, die hebben deelgenomen aan
dezen geweldigen doorbraak- en om-
ingelingsslag is reeds vrijgekomen
voor de voortzetting van de Operaties.
Tot nog toe zijn 560.000 gevangenen
bijeengebracht en 888 tanks en 4133
stukken geschut zijn buitgemaakt of
vernietigd.
v
ieder volledige inzage daarin kan verkrij
gen. Critiek zal er altijd blijven, de mede
werkers van de Winterhulp stellen daar
tegenover telkens opnieuw de daad, we
tende, dat honderdduizenden in Nederland
daarop wachten.
Spr. eindigde zijn rede met de plechtige
verzekering, dat alle Winterhulpwerk uit
sluitend ten goede komt aan onze behoef
tige landgenooten.
De strijd aan het Oostelijk front
Ellende in Leningrad
Van bevoegde zijde te Berlijn wordt me
degedeeld: Formaties van het Duitsche
luchtwapen hebben volgens tot dusver
ontvangen berichten op 14 October 39 Sov
jetvliegtuigen in den luchtstrijd vernietigd,
terwijl afweergeschut zeven vliegtuigen
neerhaalde. Zes Sovjetmachines werden op
den grond vernield, zoodat de Sovjets in
totaal 52 toestellen verloren.
Op 14 October hebben de bolsjewieken
in den sector van een Duitsch legercorps
in het Zuiden van het Oostelijke front ver
scheiden tegenaanvallen ondernomen. Door
gebruik te maken van de zwaarste pant
serwagens probeerden de bolsjewieken den
gestadigen Duitschen opmarsch te remmen,
waarbij zij met zware verliezen werden
afgeslagen. De Duitsche troepen vernietig
den vele bolsjewistische pantserwagens en
maakten talrijke gevangenen.
Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben in
den nacht van 14 op 15 October met succes
de bolsjewistische hoofdstad Moskou aan
gevallen. Talrijke zware bommen vielen op
belangrijke militaire doelen. Bij het ver
trek namen de Duitsche vliegers een groot
aantal zware branden waar.
Roemeensche artillerie heeft gisteren
met succes Odessa beschoten. Roemeensche
gevechtsvliegtuigen bombardeerden tege
lijkertijd de havens en werven. De Roe
meensche bommen richtten groote ver
woestingen aan.
LENINGRAD IN KOU EN IJS.
De correspondent van de Chicago Tribu
ne te Helsinki meldt op grond van verha
len van vluchtelingen, die de Finsche linies
hebben bereikt, over de toestanden in het
belegerde Leningrad het volgende:
De sneeuw in de straten, welke drie
duim dik ligt, is door de voeten van dui
zenden, die wanhopig naar voedsel en
warmte zoeken, tot hard ijs geworden. In
de baai van de Newa toonen de uit het
water stekende masten de plaats van on
dergang van groote en kleine oorlogssche
pen aan. In de bosschen ten Noordwesten
van Leningrad huizen hongerend en hevige
koude lijdend meer dan 250.000 menschen
in ellendige hutten, die gemaakt zijn van
takken en mos. Dit zijn boeren en arbei
ders uit de dorpen en steden in de omge
ving, die door de bolsjewistische autoritei
ten gedwongen werden de vlucht te nemen.
De inwoners van Leningrad leven als ha
ringen in een ton. lederen morgen worden
mannen en vrouwen van pleinen en stra
ten met vrachtauto's naar de voorsteden
gebracht om loopgraven aan te leggen in
een omtrek van 25, vervolgens van 15 en
tien mijlen en thans nog dichter rondom
de stad. Het middageten, dat deze op zich
zelf reeds verzwakte arbeiders krijgen, be
staat uit een loep van zoute visch en een
half pond brood. In de straten en parken
van de stad worden de inwoners door mid
del van groote luidsprekers door de com
munistische leiders aangespoord, zich tot
den laatsten druppel bloeds te verdedigen.
Brood wordt in den sluikhandel gekocht.
Een brood kost het loon van een geschool
den monteur, dat hij in twee dagen ver
dient. Openbare bijeenkomsten zijn verbo
den.
In het hoofdkwartier van de Gepeoe in
de Gorokavijastraat zouden des nachts
massa-executies geschieden. De ellende in
Leningrad is thans groote dan ooit. Tien
duizenden zijn reeds dood, honderdduizen
den loopen met den dood in de schoenen.
De vluchtelingen vertellen, dat de demon
stranten, die den moed hadden him stem
te verheffen tegen de terreur, te zamen
met de toehoorders werden omsingeld, op
vrachtauto's gezet en weggevoerd, zonder
dat men ooit meer iets van hen heeft ge
hoord. Op de markten vertellen de men
schen elkaar,dat het z.g.n. onoverwinlijke
bolsjewistische leg'/ overal verslagen is.
Zij lachen bitter over de enkele Engelsche
vliegtuigen, die in Moermansk zijn aange
komen, en maken grappen over de „Brit-
sche hulp". Hun angst voor de Duitsche
soldaten is verdwenen. Zij wachten met
een Oostersche kalmte en onverschilligheid
op het innemen van de stad.
DE VERDEDIGING VAN MOSKOU.
Volgens een bericht uit Londen in Goe-
teborgs Posten z n in Moskou wapens uit
gereikt aan de burgerbevolking, en niet
alleen aan de mannen, maar ook aan de
vrouwen. In de straten van Moskou wor
den barricades opgeworpen. Artillerie en
afweergeschut zijn op pleinen in Moskou
opgesteld en op de hoeken der straten, op
de huizen en de barricades zijn machine
geweren geplaatst. Treinen met geëvacu
eerde vrouwen en kinderen blijven van de
Moskousche stations vertrekken.
BELANGRIJKE PLAATS VEROVERD.
Naar het D.N.B. van militaire zijde ver
neemt, hebben Duitsche en Italiaansche
troepen in de afgeloopen drie dagen een
belangrijk spoorwegkruispunt in de Sov
jet-Unie bezet en den bolsjewisten zware
verliezen toegebracht. Hevige gevechten
werden geleverd bij de verdedigingslinie
voor de plaats. De Duitschers en Italianen
slaagden er in, stellingen van den vijand
op te rollen, de versperringen te doorbre
ken en natuurlijke hindernissen, waaron
der verscheidene rivierbeddingen, te over
winnen. Vervolgens drongen zij de plaats
binnen en verdreven de bolsjewisten. Dit
succes, zoo wordt van bevoegde zijde ver
klaard, is van_ groote beteekenis, omdat op
deze plaats vier belangrijke spoorlijnen
bijeenkomen.
Strijd beslist, doch nog
niet geëindigd
REDE VAN DR. GOEBBELS.
,.Het Duitsche Rijk kan door een blok
kade niet meer uitgehongerd worden en
wat de grondstoffen betreft, treedt in het
bijzonder thans onze ondubbelzinnige su
perioriteit tegenover onze vijanden duide
lijk aan den dag", aldus de Duitsche rijks
minister van propaganda, dr. Goebbels in
een' rede, die hij voor talrijke vooraan
staande vertegenwoordigers der N. S. D.
A. P. te Berlijn heeft gehouden.
„De vijand heeft langzamerhand moeten
ervaren, dat, zoo zeide de Rijksminister
verder, het Duitsche Rijk zoowel in militair
als in economisch opzicht onaantastbaar
geworden is. Dank zij het heldendom Van
de Duitsche soldaten beschikt de Sovjet-
Unie thans practisch niet meer over
in miiltair opzicht in aanmerking komen
de aanvalslegers. Toch ligt het binnen het
bereik der mogelijkheden, dat de overge
bleven bolsjewistische divisies nog gedu
rende bepaa'den tijd een totaal nutteloo-
zen, wanhopigen weerstand zullen bieden.
De oorlog tegen de Sovjet-Unie is wel is
waar beslist, doch nog niet geëindigd. Het
Duitsche volk heeft echter thans de kal-
meerende zekerheid, zoo verklaarde dr.
Goebbels tenslotte, dat dit dreigende ge
vaar uit het Oosten definitief bezworen is".
DOORBRAAK DOOR VER
DEDIGINGSLINIE VAN
ODESSA
De stad staat in brand
BOEKAREST, 16 October D.N.B. I.
Het Roemeensch weermachtsbericht
meldt:
„Onze troepen zijn door de verdedi
gingslinies van Odessa heengebroken.
De vijand trekt zich over het geheele
front terug. Gnjljakovo, Dalnjk en Ta-
rarea bevinden zich sedert 8.00 uur in
onze handen. Onze gevechten worden
voortgezet. Odessa brandt.
Aan andere fronten
In den nacht van Woensdag op Donder
dag heeft de Britsche luchtmacht met
zwakke strijdkrachten boven West-Duitsch-
land gevlogen. Een aantal neergeworpen
brand- en brisantbommen richtte slechts
geringe schade aan.
Volgens de totdusver ontvangen be
richten werden door nacht jagers en lucht
doelartillerie drie vliegtuigen neergescho
ten.
Het aantal Britsche vliegtuigen, dat gis
termiddag werd neergeschoten, is, naar het
D. N. B. van militaire zijde verneemt tot
18 gestegen, waaronder 11 Bristol Blen
heim en 7 Spitsfires. Duitsche jagers scho
ten 14 en luchtdoelartillerie 4 vliegtuigen
Een Duitsche duikboot heeft op 14 Octo
ber in de Straat van Gibraltar een Brit-
schen torpedojager aangevallen. De torpe
dojager kreeg een torpedotreffer en zonk.
Aan het front in Noord-Afrika zijn 14
October aanvalspogingen van Britsche ver
kenningstroepen op het omsingelingsfront
van Tobroek afgeslagen. De Duitsche troe
pen maakten verscheiden gevangenen.
TOENEMENDE ONTEVREDENHEID
ONDER HET ENGELSCHE VOLK.
Wanneer de Sovjet-Unie verslagen is
kan Duitschland niet meer overwonnen
worden. Dit is de meening van het Engel
sche volk, zegt de publicist Spearman in
een telegram uit Londen, dat gepubliceerd
wordt door het Argentijnsche blad „La Na_
cion". Spearman bericht daarin voorts over
de toenemende ontevredenheid onder het
Engelsche volk over de onvoldoende mili
taire hulpverleening aan de Sovjets. Het
Britsche publiek heeft ingezien, dat de
oorlog op een kritiek punt is gekomen. De
ernstig in gevaar verkeerende Sovjet-Unie
heeft dringend het door Groot-Brittannië
beloofde oorlogsmateriaal noodig om tegen
den druk der Duitsche troepen te kunnen
standhouden. In de Engelsche pers en in
particuliere gesprekken wordt scherpe cri
tiek geoefend op het gebrek aan actie van
de Engelsche regeering. Men ziet wel in,
dat Groot-Brittannië na de nederlaag van
de Sovjets slechts weinig kans heeft het
verzet tegen het militair superieure Duitsch
land, dat bovendien over alle Europeesche
grondstoffen beschikt, voort te zetten. Het
publiek eischt derhalve de grootst moge
lijke hulp, niet alleen door het zenden van
wapens, doch ook door een invasie op het
continent. Naar de meening van bepaalde
kringen is een invasie echter moeilijk uit
te voeren. Groot-Brittannië is van Duin
kerken nog altijd niet hersteld. Een troe
pentransport over het Kanaal zou boven
dien uiterst moeilijk gaan. Ten slotte mag
men niet vergeten, dat het potentieel van
de geallieerde strijdkrachten niet verge
leken kan worden met de militaire kracht
van Duitschland.
AANVAL OP DUITSCH CONVOOI.
Een Duitsch convooi is onverwachts door
24 Britsche jagers en bommenwerpers aan
gevallen. Naar het D. N. B. van militaire
zijde verneemt, schoten Duitsche patrouille
vaartuigen, welke het convooi bescherm
den, drie Britsche bommenwerpers neer.
Van Duitsche zijde werden geen verliezen
geleden. Het convooi bereikte zijn plaats
van bestemming. De bommen der Engel-
schen vielen bijna allemaal in het water.
Britsche hulp via Archangel?
GERUCHTEN. WELKE GEEN
BEVESTIGING VINDEN.
In het hooge Noorden der Sovjet-Unie,
waar eindelooze wouden de vlakten be
dekken, zijn volgens vage berichten en
kele Engelsche soldaten ontscheept.
Deze geruchten worden echter niet offi
cieel bevestigd. Men houdt het in Lon-
densche kringen evenwel niet voor onmo
gelijk, dat eenige strijdkrachten aan land
zijn gegaan. Men verheelt niet, dat groote
waarde aan Archangel wordt gehecht, in
zijn hoedanigheid van verbindingshaven
tusschen Engeland en Rusland.
Archangel is door haar ligging aan de
Dwina, die een goede verbinding met Mid
den-Rusland vormt, van oudsher van
groote beteekenis geweest voor den Rus-
sischen handel. Reeds de Noormannen
stichtten er volksplantingen, maar vooral
in de zestiende eeuw geschiedde de econo
mische ontsluiting van Rusland via Ar
changel. Eigenlijk was dit slechts aan een
toeval te danken, daar van een Engelsche
handelsvloot, die naar den Noord-Oostelij
ken doorvaart zocht, een der schepen Ar
changel bereikte. De kapitein reisde door
naar Moskou en werd door door tsaar
Iwan den Verschrikkelijken vriendelijk
ontvangen. Als gevolg van dit bezoek ont
wikkelde zich tusschen West-Europa en
-Momentje
HUMOR IN HET VERKEER.
Leiden is beroemd pm vele dingen.
Zijn strijd tegen de Spanjaarden, zijn
universiteit, zijn oude geveltjes en
nog eenige andere historische zaken.
Voor mij is Leiden evenzeer aantrek
kelijk om zijn politie-agenten. Die
aantrekkelijkheid schijnt vooral sterk
te zijn in de combinatie: agenten-ver-
keersreglementen-Watersteeg. Eenige
jaren geleden fietste ik door de Wa-
tersteeg, recht in de armen van een
agent. Hij vroeg mij mijn naam en ik
overhandigde hem mijn visitekaartje.
Zoo, wilt u duelleeren? vroeg
hij lachend.
Ja antwoordde ik morgen
vroeg om zes uur op het Schutters
veld, als ik er niet ben, begint u maar
vast. De vriendelijke agent liet mij
ongestraft gaan.
Niet lang geleden fietste ik weer
door de Watersteeg. Ik dacht nu op
recht, dat het mocht, daar ik een jon
geman in andere richting door de Wa
tersteeg zag fietsen. En wéér fietste
ik in de armen van een Leidschen
agent.
Ik dacht, dat het mocht zei ik.
Er hangen toch aan alle kanten
zulke borden zei hij.
Toen heb ik hem in breede bewoor
dingen uiteengezet, dat hij waarlijk
niet kon eischen de beteekenis van
al die borden te begrijpen. En wit
bord met een roode band, of een rood
met een witte band, met een wagen,
een auto, een fiets, met of zonder
verticale of horizontale streep.
Dat houd ik nooit uit elkaar
zei ik.
Hij heeft mij toen uiteengezet, dat
ik in de Watersteeg wel fietsen mocht
in de richting Hooigracht, maar niet
andersom.
Maar ik moest niet naar de
Hooigracht antwoordde ik.
Hij zuchtte eens om zooveel onver
stand en zei: probeer het nu eens te
onthouden en schrijft er geen „Mo
mentje'' over.
Ik wil maar zeggen, dat de Leidsche
agenten gevoel voor humor hebben.
En dat is een beter wapen dan de
scherpste sabel of een revolver aan de
heup.
winterhulp^nederland
KOOPT EEN WAPEN
Opdat de nood bij behoeftige landgenoo
ten bestreden kan worden.
Op 17 en 18 October zal Winterhulp
daartoe de wapens (van de provinciën en
de stad Amsterdam) ten verkoop aanbie
den.
ONZE OORLOGSINVALIDEN.
De radiorede van Max Blokzijl over
„onze oorlogsinvaliden nu en straks",
had niet gisteravond plaats, doch wordt
heden (Donderdag)avond gehouden van
19.4520 uur.
Radiohoorspel: „Mijnheer, u bent er
verantwoordelijk voor".
Morgenmiddag te half vier zal onder re
gie van Louis GiwJperg over Hilversum II
worden uitgezonden het laatste van de
vier hoorspelen, waarin humoristische si
tuaties worden gegeven, welke zich door
de bezuiniging van gas en electriciteit
kunnen voordoen.
Dit hoorspel heeft den titel: „Mijnheer,
u bent er verantwoordelijk voor".
DE 31/2 PCT. STAATSLEENING.
Inschrijving van niet-commercieele
Vereenigingen en Stichtingen.
De commissaris voor niet-commercieele
vereenigingen en stichtingen maakt be
kend, dat hij op grond van art. 6 der
verord. 41/1941 aap niet-commercieele ver
eenigingen en stichtingen vergunning ver
leent in te schrijven op de 3 1Ï2 pet. Ne
derlandsche Staatsleening 1941.
Zoodra de toewijzing heeft plaatsgehad,
dienen de bedragen, waarvoor is deelgeno
men, onverwijld aan den commissaris
voornoemd te worden meegedeeld.
Rusland een levendige handel in pelte
rijen en Oostersche producten. Dit han
delsverkeer liep over Archangel, eerst on
der leiding der Engelschen, maar na 1600
wisten de Hollanders zich in de gunst van
den tsaar te dringen. In de achttiende
eeuw nam de beteekenis van Archangel
door de stichting van St. Petersburg
sterk af.
Na den wereldoorlog werd de stad, om
gedoopt in Stalinport, wederom van veel
belang voor de scheepvaart in de Noor
delijke IJszee. Om niet afhankelijk te zijn
van den reeds in vredestijd overbelasten
transsiberischen spoorweg hebben de Sov
jets langs de Noordkust van Siberië een
aantal radioposten, vliegvelden en kolen
stations aangelegd, zoodat het nu met be
hulp van ijsbrekers mogelijk is schepen
tusschen de Witte Zee en den Stillen
Oceaan te laten varen. Een dergelijk ko
lenstation bevindt zich ook te Archangel,
dat echter in tegenstelling tot Moermansk
's winters dichtvriest.
De stad is door luchtlijnen met verschil
lende plaatsen in de Sovjet-Unie verbon
den. Een spoorweg leidt naar Moskou,
maar deze is niet geschikt voor vervoer
van troepen en oorlogsmat"^
