DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN DONDERDAG 2 OCTOBER 1941 33ste Jaargang No. 10066 S)e £eld&e!ve(2oii/fcci/nt - Bureaux Papengracht 32. Telefoon: Redactie 20015. Administratie 209& Giro 103003. Postbus 11. Christendom en aardsche dingen. Een Christen kan niet onverschillig staan tegenover het wereld-gebeuren, te genover de aardsche dingen. Een tegenovergestelde meening wijst op een verkeerd begrip van de Christelijke beginselen. Zeker de Christelijke beginselen zijn niet inhaerent aan een bepaalden vorm van aardsche dingen, zitten niet vast bij voorbeeld aan een politiek stelsel. Geens- zins. Maar het Christendom is ook niet onverschillig voor al die dingen, niet on verschillig n.l. inzooverre die aardsche dingen een beletsel en een bevordering zijn voor de godsdienstige belangen van de menschen. Inzooverre zij dat niet zijn^ zijn die dingen onverschillig voor het Christendom. Dit wil echter nie't zeggen, dat ook de Christen, individueel, die te zorgen heeft en verantwoordelijkheid draagt voor de aardsche dingen, die aan hem zijn toever trouwd, er onverschillig tegenover moet of mag staan. Huizinga schrijft in zijn „Herfsttij der middeleeuwen" (blz. 47) „Het heimwee naar een eeuwig heil maakt den gang en den vorm van het aardsche leven onverschillig, mits daarin de deugd wordt gekweekt en onderhouden. Men laat de levensvormen en maatschap pij vormen voor wat ze zijn, maar tracht te doordringen van transcendentale zede lijkheid. Hierdoor werkt de afkeer van de wereld op de aardsche maatschappij niet louter negatief door verloochening en af wending, maar straalt ook op haar terug i: zegenrijke arbeid en praktische barm hartigheid". Het Christendom „laat de levensvormen en maatschappij vormen voor wat ze zijn" dit is waar als men het verstaat in den zin als wij hier in enkele woorden hebben uiteengezet. De Duitschers in Iran HOE ZIJ BEHANDELD EN UITGEPLUNDERD WORDEN Het vervoer van de Duitschers uit Tehe ran stond, zooals de mededeelingen der vluchtelingen op overeenstemmende wijze bewijzen, van het begin af aan in het tee- ken 'van den beestachtigen terreur der bolsjewiki, wien de Engelschen geheel de vrije hand hadden gelaten. Reeds bij het vertrek bleek de volstrekte willekeur der Sovjets, toen de militaire attache's der neutrale staten verschenen, die de lange co lonne auto's tot de Turksche grens zouden begeleiden. Deze militaire attaché's, waar onder zich ook de Turksche bevond, werden door een Sovjet-officier uitgenoodigd het Duitsche transport alleen onder Sovjet- geleide te laten. De begeleidende beamb ten van het Iraansche ministerie voor bui- tenlandsche zaken werden reeds in Kasj- win, het eerste station waar werd overnacht», door de Sovjets teruggezonden. Te Kasjwin begon de systematische schei ding van de leder^ van het gezantschap en de Duitsche kolonie. Hoe meer men de grens naderde, des te talrijker werd- ook de bege leiding door Sovjet-militairen en commis sarissen. Toen de Duitsche kolonie te Ba- sargan, de laatste plaats voor de Iraansch Turksche grens, was aangekomen, moesten de auto's op ongeveer acht kilometer af stand van de grens op een naast den weg gelegen veld rijden. Hier was alles voorbe reid voor de nu beginnende uitplundering, die door de Sovjets zelf werd gekenmerkt als een wraakneming voor hun militaire ne derlaag bij Kief. Gewapende vrouwelijke commissarissen waren intusschen gearri veerd. Over het veld, dat door zwaar ge wapende Sovjet-militairen was omringd, woedde onafgebroken een heete zandstorm. De Zweedsche consul Malmstroem, die als vertegenwoordiger der mogendheid, die de Duitsche belangen behartigt, het transport begeleidde, kreeg opdracht van de bolsje wiki den Duitschers mede te deelen, dat de leden van het gezantschap de plaats moes ten verlaten. De auto's met al de bagage werden op een andere plaats bijeenge bracht. De leden van. het gezantschap wei gerden dit bevel op te volgen en stonden er op 4e grens tezamen met het geheele transport, de bagage en de auto's te over schrijden. De bolsjewistische leider van het transport zeide tot den Zweedschen consul, dat de Duitsche diplomaten precies tien minuten tijd hadden om verder te reizen, anders zou hij ze met eigen middelen daar toe dwingen. De Zweedsche consul liet zich de verzekering geven, dat vrouwen en kin deren met de bagage na afloop der pascon trole, zouden worden nagezonden. Tijdens deze korte onderhandeling, die door de bolsjewiki op barschen toon werd gevoerd, had het gewapende geleide elk der auto's afzonderlijk omsingeld en een kennelijk dreigende houding aangenomen. Ook de Bulgaarsche zaakgelastigde, Definof, kreeg bevel met zijn personeel binnen tien minu ten door te rijden naar de Turksche grens. Als laatste neutrale getuige moest ook de Zweed de plek verlaten. Nadat de auto's met de leden van het ge zantschap waren vertrokken, bleven de vrouwen en de kinderen alleen achter. Zij werden in groepen in de tenten gedreven, waar hun onder wilde scheldpartijen de kleeren van het lijf werden gerukt, dikwijls met verwijzing naar Kief. De koffers .werden uitgepakt en andere bagage opengesneden. De in manden inge zamelde sieraden werden door de vrouwe lijke commissarissen weggesleept. Nadat de vrouwen en kinderen tot op het hemd wa ren uitgekleed en uitgeplunderd, werden hun lukraak door de commissarissen allerlei kleedingsstukken toegeworpen. De een kreeg een- rok, de ander een blouse, een enkele een mantel of schoenen, dikwijls slechts een enkelen schoen. Nadat de eerste groep grondig uitgeplun derd en met Sovjet-vrachtauto's over de ZWARE GEVECHTEN IN HET OOSTEN TUSSCHEN LADOGA- EN ONEGA-MEER Van militaire zfjde wordt aan het D. N. B gemeld, dat aan het front tusschen La doga- en Onega-meer Finsche troepen in zware gevechten op 30 September opnieuw goede vorderingen hebben gemaakt. Aan den oever van het Ladoga-meer ten Zuid-Oosten van Schlusselburg hebben de bolsjewiki 30 September landingspogingen ondernomen. De actie werd door de Duit sche soldaten bijtijds opgemerkt en ver ijdeld. De Sovjets werden met zware ver liezen afgeslagen. De zwaarste Duitsche artillerie heeft 30 September opnieuw met succes het in de haven van Kroonstad liggende Sovjet linieschip Octoberrevolutie beschotén. In de haven van Oranienbaum werd een Sov jet-kruiser met succes beschoten. De zwa re Duitsche artillerie heeft 30 September de havenwerken van Oranienbaum bescho ten, waar een groote ontploffing en een uitgebreide brand werden waargenomen. Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben naar het D. N. B. verneemt hun aanval len op Moskou ook in den nacht van 30 Sept. met succes voortgezet. Talrijke mi litaire doelen en ravitaileerings-installa- ties kregen bomtreffers. Van militaire zijde verneemt het D.N.B.: Tijdens een vernietigingsslag in het ge bied ten Noord-Oosten van Dnjeprope- trowsk' drong een Duitsch regiment pant serwagens in het centrum der tangvormig omsingelde Duitsche en Italiaansche afdee- lingen op verrassende wijze naar voren op de plaats waar de beide legers van de tang zich vereenigden en verdeelde aldus het omsingelingsgebied. Op hetzelfde mo ment joegen de afdeelingen van de Duit sche en Italiaansche legers telkens nieuwe wiggen in dé massa der bolsjewisten, die onder den indruk van het optrekken der pantserwagens in verwarring waren ge raakt. De bolsjewistische troepenmassa's werden opgerold en reusachtige hoeveel heden vernield oorlogsmateriaal, duizenden lijken en lange stoeten gevangenen vorm den een aanwijzing van de hevigheid der slag, waarin drie Sovjetdivisies werden vernield. VAN ANDERE FRONTEN HET ITALIAANSCHE WEERMACHTS- BERICHT Het Italiaansche weermachtsbericht van gistermiddag luidt: Noord-Afrika: Onze vliegtuigen hebben met succes Engelsche stellingen en opslag plaatsen van Mersa Matroe gebombardeerd. Duitsche vliegtuigen hebben een aanval ge daan op een vijandelijk koopvaardijschip en dit getroffen. Voorts hebben zij bom men geworpen op de havenwerken van Tobroek. Bovendien hebben zij een Blen heim-machine neergeschoten, die een aan- vaj probeerde te ondernémen op» een van onze koopvaardijschepen. Vijandelijke vliegtuigen ondernamen vluchten naar Benghasi en Tripolis, waarbij zij eenige verkeerswegen en woonhuizen beschadig den, Een der aanvallende vliegtuigen werd in Tripolis brandend neergehaald en een andere machine te Benghasi. Oost-Afrika: Onze afdeelingen hebben met succes stoutmoedige verkenningen ver richt tusschen de vijandelijke linies. Gister middag is een formatie van zeven vijan delijke vliegtuigen, die in scheervlucht een vliegveld op Sicilië aanvielen, onder schept door drie Italiaansche jagers, die een vijandelijke machine neerhaalden. De bestuurder van dit toestel sprong aan het valscherm in open zee ter hoogte van Punta Scarania. Een van onze Roode Kruis-vliegtuigen, dat derwaarts gestuurd werd om den Engelschen piloot te redden, werd door zeven Hurricanes aangevallen. Onze jagers grepen terstond in, bevrijdden het Roode Kruisvliegtuig en schoten twee vijandelijke toestellen brandend om laag. Dé Engelsche vloot heeft na de harde slagen, welke zij door de in het extra- bericht gemelde actie van ons luchtwapen heeft moeten incasseeren, op den terugweg naar Gibraltar nieuwe schade door onze duikbooten geleden. Deze duikbooten ope reerden in het zeegebied, waar de koop vaardijschepen varen. Vijf van onze duik booten slaagden erin ze aan te vallen en met stelligheid twee eenheden te torpe- deeren. SUCCESSEN DER DUITSCHE LUCHTMACHT Gistermiddag zijn, voor zoover tot nog toe bekend, vier van de Engelsche vlieg tuigen, die het Kanaalgebied naderden, door Duitsche jagers zonder eigen verlieze» neergeschoten. Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben gis teren een vijandelijke vrachtboot van 2000 ton in een haven van deFaroer tot zinken gebracht. Britsche bommenwerpers zijn vannacht naar Zuidwest-Duitschland gevlogen en hebben lukraak enkele bommen laten val len, die slechts onbeteekenende schade aan richtten. IraanschTurksche grens was gebracht, werden de overgeblevenen bij het invallen van "de duisternis in de auto's opgesloten om den volgenden ochtend aan de beurt te komen. DRIE MOGELIJKHEDEN. Wanneer U een inteekenlijst wordt aangeboden van Winterhulp Neder land, kunt U drie dingen doen. Ie. De deur gesloten houden; 2e. Een paar centen geven om er af te zijn; 3e. Inteekenen voor een bedrag, dat U ahders voor uw eigen genoegen of onderhoud besteed zou hebben. In de eerste twee gevallen hebt gij de noodlijdenden van U afgestooten. In het laatste geval hebt gij uw naastenplicht tegenover de hulp behoevende landgenooten vervuld. De Fransche zender Djiboeti heeft giste ren opnieuw bevestigd, dat Zuid-Afrikaan- sche troepen in het verloop van operaties, die 24 uur duurden, de grens van Fransch Somaliland geschonden hebben, en dat de gouverneur-generaal van Fransch Somali land een officieel protest tegen deze grens- schending heeft ingediend. IN 'N PAAR REGELS Moskousche conferehtie ten einde. De Engelsch-Amerikaansch-bolsjewisti- sche conferentie is afgeloopen. In een ge meenschappelijke verklaring, gepubliceerd •door Beaverbrook en Hamman, wordt ge zegd, dat de Sovjet-Unie /bijna" alles ge kregen heeft wat zij verlangd heeft. Sovjetplannen met Iran. In politieke kringen in Teheran is men ernstig ongerust over het voornemen der Sovjets om een deel van Noord-West Iran met Tebrjs in te schakelen in de Armeen- sche Sovjet-republiek. Men verklaart, dat generaal Wavell, die voor besprekingen met de Sovjets in Teheran vertoeft, reeds uit naam van,het Britsche rijk goedkeuring heeft gehecht aan dit plan. Deat uit het ziekenhuis. Marcel Déat, die op 27 Augustus bij een communistischen aanslag zwaar gewond werd, is Woensdagmiddag uit het zieken huis van Versailles vertrokken. Orkaan in Nicaragua. Nicaragua is. door een zwaren orkaan geteisterd. Men raamt het aantal dooden op ruim 400 Ongeluk in Italiaansch droogdok. In een droogdok der scheepswerven van Monfalcone is een ernstig ongeluk ge beurd. Toen een ploeg werklieden over een hoogen loopplank liep. liet deze plotseling ios, waardoor de arbeiders ruim twintig meter in de diepte stortten. Acht hunner vonden daarbij den dood. Boschbranden in Amerika. In den Amerikaanschén staat Alabama woeden achttien groote boschbranden. Hotelstaking te Pittsburgh. De grootste acht hotels der stad Pitts burgh zijn door een staking van het perso neel practisch gesloten. TSJANGSJA WORDT WEER ONTRUIMD. Van „ergens aan het Hoenanfront" wordt gemeld, dat de persafdeeling van de Ja- pansche strijdkrachten in Centraal China gistermiddag om 4 uur bekend heeft ge maakt, dat de Japansche troepen zich van- oaag uit Tsjangsja zullen terugtrekken, aangezien het doel van de huidige campag- ne volledig tpt stand is gebracht. TAIFOEN TEISTERT WEST-JAPAN. Gisterochtend heeft een vreeselijke tai foen het Westen van Japan geteisterd en overstroomingen en grondverschuivingen doen ontstaan, tengevolge waarvan een aantal personen om het leven is gekomen en ernstige schade is aangericht aan de spoorwegen, zoodat het verkeer moest worden stopgezet. De zwaarste schade is aangericht in de prefecturen Foekosoka en Qaga Het ministerie van binnenlandsche za ken heeft medegedeeld, dat als gevolg van den taifoen 18 menschen het leven verlo ren hebben en nog 15 vermist worden ]\e schade aan den oogst is nog niet te schat ten. Wat de materieele schade betreft, zijn 181 huizen zwaar beschadigd, terwijl'9000 huizen onder water staan. Het spoorwegongeluk op het eiland Kioesjoe is, naar uit het tot dusver inge stelde onderzoek gebleken is, eveneens veroorzaakt door de zware stormen en re gens. Tot dusver is bekend, dat 50 menschen omgekomen zijn en 100 gewond zijn. Uit Sjikokoe wordt voorts een nieuw spoorwegongeluk gemeld. Evenals op Kioesjoe stortte ook ditmaal een gecombi neerde personen- en goederentrein van een brug in de rivier. Dit ongeluk ge schiedde in de buurt van Kotsji, eveneens als gevolg van een taifoen en regen. Twee passagiers en acht spoorwegemployés zou den zijn omgekomen. Tenslotte wordt nog gehield, dat 50 vis- schers uit het gebied van Nagarsaki wor den vermist, nadat hun bootjes in een tai foen waren gekapseisd. EDEN OVER FINLAND. Naar de Engelsche berichtendienst meldt, heeft de Britsche minister van bujten- landsche zaken, «Eden, in het Lagerhuis verklaard, dat de Engelsche regeering, in dien zij geen antwoord van de Finsche re geering op haar laatste nota mocht ontvan gen, Finland als openlijken vijand moet beschouwen, zoodra het in het oude gebied der Sovjet-Unie binnendringt. BINNENLAND DISTRIBUTIE VAN GESMOLTEN RUNDVET. De secretaris-generaal van het departe ment van landbouw en visscherij deelt het volgende mede: Hoewel destijds duidelijk is medegedeeld, dat houders van vetkaarten, die op bon „39" van deze kaarten gesmolten rundvet wilden betrekken, deze bonnen bij hun slager dienden in te leveren, is gebleken, dat velen deze bonnen bij hun winkelier in vleeschwaren of kruidenier ingeleverd hebben. Dit is ten eenen male onjuist, daar deze laatste categorieën van personen in geen geval voor toewijzingen voor rund- vet in aanmerking komen. Derhalve wordt er nogmaals nadrukke lijk op gewezen, dat nu de met „39" ge nummerde bonnen van de vetkaarten uit sluitend bij den slager dienen te wor den ingeleverd. In de gisteren verschenenStaatscourant is opgenomen een beschikking van de organisatie-commissie (commissie-Wolter- som)'"- betreffende de organisatie van de textielindustrie. Hierbij wordt ingesteld als uitsluitende vertegenwoordigster uit vak oogpunt van haar tak van bedrijf de be drijfsgroep „textielindustrie" behoorende tot de hoofdgroep „industrie". De bedrijfsgroep, waarvan het secreta riaat gevestigd is te 's-Gravenhage, is onderverdeeld in tien vakgroepen. De- be schikking is gisteren in werkirtg getreden. VERGOEDING INGELEVERDE METALEN De Staatscourant bevat een besluit van den secretaris-generaal van handel, nijver heid en scheepvaart, waarbij wordt be paald, dat de uitbetaling van de vergoe dingen voor ingeleverde metalen op 31 December 1941 moet zijn geëindigd. NIEUWE BURGEMEESTERS. Het Rijkscommissariaat maakt bekend. De commissarisigeneraal voor bestuur en justitie heeft op grond van art. 3 van de verordening no. 108/40 (vierde veror dening over bijzondere bestuursrechtelijke maatregelen) alsmede op grond van art. 4 alinea 1 der verordening no. 3/40 over de uitoefening der regeer in gsbevoegdheden in Nederland tot burgemeesters benoemd: den ambtenaar van den burgerlijken stand te Valkenburg en vroegeren burge meester te Schin op Geul, den heer J. H. Ruyipers, tot burgemeester van Roosteren, Grevenbioht en Obbioht-Papemhoven; Mr. C. -A. F. Kalhorn, advocaat te Velp, tot burgemeester van Rheden; den heer P. C. van Dierendonck, gepensionneerd ka pitein te Bloemendaal, tot burgemeester van Ede, en den heer A. Th. A. Paro, ge meente-ambtenaar te Eindhoven, tot bur gemeester van Incuyk. De „Limburger Koerier" geeft een aantal bijzonderheden omtrent de personen der Zaterdag benoemde nieuwe burgemeesters in Limburg. Daaraan ontleenen wij, dat de nieuwe burgemeester van Kerkrade, mr. A. P. Thomassen, als hoofd der gemeente Heer, Cadier en Keer (welk ambt hij 24 jaren vervulde), een politiek voerde, wel ke gericht was op krachtige bevordering der volksgezondheid. Sinds October 1-940 is hij lid der N.S.B. De heer Thomassen is 54 jaar o\id. De nieuwe burgemeester van Sitlard, de heer M. F. L. H. Welters, werd in 1884 te Echt geboren. Als technicus werkte hij in Zuid-Amerika, tijdens de mobilisatie in 1914'18 was hij officier in het Nederland- sche leger. In 1920 werd hij directeur van de Kleiwarenfabriek „Tiglia" te Tegelen. In deze gemeente werd hij in 1927 raadslid van de R.K.S.P. Hij verliet de R.K.S.P. in 1937, om toe te treden tot de N.S.B.waar in hij als groepsleider optrad. Mr. J. I'. Zanders; de nieuwe burgemees ter van Venlo, is ge^n lid der N.S.B. Hij is 33 jaar en een bekende'figuur in de R.K. Middenstandsorganisatie. De nieuwe burgemeester"van Echt, de heer A. den Rooyen, behoort tot geen poli tieke richting. Hij is 27 jaar. De heer Regout, die tot burgemeester van Maasbree werd benoemd, is sinds 1934 lid der N.S.B. Hij was werkzaam in Ned.- Indië en nadien bij de Raiffeisenbank te Utrecht. DANSEN IN HET OPENBAAR De „Hoehere SS und Polizei-fuehrer" en commissaris-generaal voor de veilig heid maakt bekend: Om allen twijfel weg te 'nemen wijs ik erop, dat onder de in alinea 1 van mijn of ficieel mededeeling van 26 Juni 1941 ge noemde openbare dansgelegenheden het geheele dansvermaak ook van Vereenigin- gen en beslopen gezelschappen verstaan' moet worden. 1 Uitsluitend zijn toegelaten het geven van danslessen alsmede het houden van oefen avonden en bals, voor zoover 'beperkt tot personen die werkelijk aan de danslessen deelnemen, vermeld staan in de admini stratie van den dansleeraar en in het be zit zijn van een leerlingenkaart, waarop staat aangegeven, dat de houder het les geld voor den loopenden cursus aan den dansleeraar heeft betaald. HOOGLEERAAR TE GRONINGEN. Dr. Th, C Vriezen, thans leeraar aan de Christelijke hoogere burgerscholen te 's-Gravenhage, is met ingang van den dag, waarop hij zijn ambt zal aanvaarden, be noemd tot gewoon hoogleera^r in de facul teit der godgeleerdheid aan de rijksuni versiteit te Groningen, om onderwijs te geven in de Israëlietische letterkunde, de uitlegging van he oude testament, de ge schiedenis van den Israëlietischen gods dienst en de Hebreeuwsche taal en ar- chaeologie. KERKNIEUWS DOM J. DE PLNIEX' DE PARRY TEN GRAVE GEDRAGEN Woensdagmorgen hebben de Benedictij nen van de St. Paulus-abdij te Oosterhout hun abt Dom Jean de Puniet de Parry ten grave gedragen. In de abdijkerk droeg Z. H. Exc. Mgr. P. Hopmans, bisschop van Breda, de H. Re quiemmis op. Als presbyter-assistens fun geerde Dom J. Hessing; troondiakens waren de prior en sub-prior van de priorij Eg- mond: Dom Ruijben en Dom Schutte. Dia ken en subdiaken bij de H. Mis waren Dom Steuris en Dom v. d. Pavoordt. Assistenten in koormantel waren de paters De Roos, De Vos, Tholen en Van Cranenburgh. De lijkrede werd uitgesproken door Mgr. Willenborg, pastoor te Bloemendaal. Bij de plechtigheid waren aanwezig de abten van de Trappistenkloosters van Zun- dert, Achel en Tilburg, de Proost van St. Catharinadal te Oosterhout. Mgr. F. Frenc- ken uit Breda en vele geestelijken van het bisdom Breda. FATHER J. J. M. VAN LIEMPT. f Bij dé familie te Helmond is bericht ont vangen van het overlijden in de missie in Britsch Oost-Afrika van pater J. J. M. van Liempt van de congregatie der missionaris, sen van Mill-Hill. 1 Mei 1901 te Helmond geboren maakte pater van Liempt zijn stu dies te Tilburg, Roosendaal en, Mill-Hill en werö 19 Juli 1925 te Londen priester ge wijd. Van 1925 tot 1935 was hij leeraar aan het seminarie der congregatie in Hoorn. Daarna vertrok hij naar Eritsch Oost-Afri ka, waar hij aanvankelijk een jaar op een missiepost werkzaam was, om daarna als leeraar verbonden te worden aan het op leidingsinstituut voor inlandsche priesters. JUBILEA PATERS FRANCISCANEN. Morgen 3 October herdenken de volgende Minderbroeders hun gouden pro- tessiefeest: Pater Vincentius Heijmans, geb. te Hefjt- huizen, vic. te Hoogcruts; pater Mareianus Dercks, geb. te Delft, missionaris in China; pater Valontinus v. d. Stok, geb. te Leiden, assistent te Alverna; pater Everardus Kraaijvanger, geb. te Rotterdam, rector te Delft; pater Albericus van Lubeek, geb. te Dreummel, rector te Buggenum; pater Me thodius MUider, geb. te Herinaarderadeel, assistent te Nieuwe Niedorp; pater Phili- bertus Sweep, geb. te Geertruidenberg, as sistent te Maastricht; pater Engelmundus Willemse, geb. te Leiden, kapelaan te Go- rinchem; 15 Nov. broeder Everardus Witte, geb. te Hoorn, te Megen. Voor welke moeilijkheden de Duitsche soldaten bij hun opmarsch in het Oosten komen te staan, toont deze we^ in Oost Karelië, welke in een erbarmelijken toestand verkeert Dergelijke hindernissen vermogen echter niet den opmarsch te stuiten (Orbis-Holland)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1941 | | pagina 1