DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Nieuwe bonnen VRIJDAG 26 SEPTEMBER 1941 32ste Jaargang No. 10061 Bureaux Papengracht 32. Telefoon: Redaetie 20015. Administratie 20935. Giro 103003. Postbus 11. V Onze Levenshouding Wij hebben er dezer dagen op gewezen zelfs meer dan ééns dat vooral in een tijd als deze velen zoeken naar Waarheid, velen hunkeren naar Zekerheid. En wij schreven, dat die zoekenden over het alge meen niet beginnen met de Katholieke Kerk te beoordeelen naar haar leer, maar naar de gedragingen der katholieken. In verband met deze opmerkingen willen wij citeeren de laatste alinea's uit een be kend werkje van dr. v. Noort „De Christus, zijn persoon en zijn werk": „De oude moeder-kerk! O hoe groot is het geluk dergenen, die tot haar be- hooren; hoe groot het voorrecht van ons, die zonder moeitevol zoeken, zon der de angsten en de offers aan een overgang verbonden, als kinderen in haren schoot werden opgenomen. Waardeeren we voldoende die onver diende genade? Denken we er genoeg aan, dat zij evenals iedere gave Gods haar eigenaardige verplichtingen en een hoogere mate van verantwoorde lijkheid medebrengt? Wie het voorrecht heeft katholiek te zijn, maar niet leeft overeenkomstig zijn geloof, is daardoor alleen reeds een ergernis voor zijn dwalende broeders. Hij bidt dagelijks, misschien meerma len daags met den mond: „Laat toeko men uw rijk", maar door zijn gedrag wordt hij anderen een voorwendsel of een aanleiding om van het rijk Gods verwijderd te blijven. Immers niets verduistert zoozeer den luister der ware kerk van Christus" dan het onwaardige levensgedrag harer kinderen". Het gedrag der katholieken moet altijd, maar wij mogen zeggen: vóóral in een tijd als deze, zijn: een waardig gedrag. Men moet de katholieke leer kunnen beoordee len naar onze daden, naar onze levenshou- ding. Onze levenshouding vereischt óók én ver- eischt bijzonder, dat wij toonen te begrijpen de eischen van het leven van den huidigen dag, de eischen van het heden, van van daag! Voor het tijdvak van Zondag 28 Septem ber tot en met Zaterdag 4 October zijn als nieuwe bonnen aangewezen: voor brood of gebak, vleesch of vleeschwaren en melk •Je nummers 37 en voor aardappelen bon 38 reserve, waarop wederom 3 kg. wordt verstrekt. Bonnen die afloopen De volgende bonnen zijn na Zaterdag 27 Sept. niet meer geldig. 36 Brood Brood of gebak. 36 Vleesch j Vleesch of Vl.waren 36 Vl.waren 36 Melk I Melk I 37 Reserve Aardappelen VAN HET OOSTELIJKE FRONT BLOEDIGE VERLIEZEN DER SOVJETS. Bij de gevechten in den Zuidelijken sec tor van het Oostelijke front stieten op 23 September deelen van een Duitsche pant serdivisie op 2 bolsjewistische geschutdivi- De Duitsche tanks gingen terstond tot den aanval over. De Sovjet-divisies werden in de tot ontwikkeling komende gevechten r verslagen en moesten zich onder bloedige verliezen terugtrekken. De wij kende Sovjetformaties stuwden op bij een rivierovergang. Hier werden zij opnieuw door de Duitsche tanks tot den strijd ge dwongen. Een regen van projectielen uit kanonnen en machinegeweren kwam op de bolsjewisten neer. Behalve de zware, bloe dige verliezen lieten de Sovjets bij deze ge vechten 1700 gevangenen achter. Het D. N. B. verneemt van militaire zij de, dat sterke afdeelingen Duitsche ge vechtsvliegtuigen en Stuka's ook gisteren belangrijke militaire doelen aan het Ooste lijke front met succes hebben aangevallen. Op een Sovjet-vliegveld werden talrijke vliegtuigen vernield. De operaties van het landleger werden in den Noordelijken en den Zuidelijken sector gesteund door krach tige aanvallen op artillerie- en veldstellin- :en der Sovjets, op colonnes en gepantser de formaties. Spoorlijnen, die van groote 'ceteekenis waren voor het vervoer van troepen en voorraden, werden vernield. hfc Hongarije volgt men met gespannen aanwacht de houding der Sovjets tegenover Bulgarije Het blad „Magarorszag" werpt de vraag op, wat wel de achtergrond van dit streven is en komt tot de volgende con clusie: Daar de weg voor een hulpverlee ning door de Angel-Saksische mogendhe den via Wladiwkostok veel te ver is, is men in Moskou van meening, dat onverwijlde hulp slechts over de Zwarte Zee kan ko men. Wanneer het n.l. gelukt, Bulgarije te terroriseeren en met Turkije in onmin te brengen, dan zou Duitschland genood zaakt zijn Bulgarije te helpen. Dezelfde plicht zou Engeland hebben tegenover Tur kije. Op deze wijze zou de weg via Turkije geopend worden en zou het oorlogsmate riaal rechtstreeks naar den Kaukasus ge stuurd kunnen worden. De Engelsche vloot zou de Zwarte Zee kunnen binnendringen en de Duitsche operaties aan de kust van de Sovjet-Unie verstoren. DISTRIBUTIE VAN GE SMOLTEN VET DESGEWENSCHT IN PLAATS VAN BOTER. De secretaris-generaal van het depar tement van Landbouw en Visscherij maakt bekend, dat gedurende het tijd vak van 14 October tot en met 1 No-/ vember a.s. de consumenten, die in het bezit zijn van een vetkaart, op een van de beide bonnen van die kaart, welke voor bedoeld tijdvak geldig zul len worden verklaard, desgewencsht in plaats van boter gesmolten rundvet zullen kunnen koopen. In verband hiermede is bepaald, dat van Dinsdag 14 October tot en met Zaterdag 1 No vember a.s. de met 39 genummerde bon van de vetkaart naar keuze recht zal geven op 250 gr. boter of 200 gr. gesmolten rundvet. De aandacht wordt er op gevestigd, dat uitsluitend gesmolten rundvet, dat verpakt is m bekers of tabletten, waarop de woor den „zuiver gesmolten rundvet" zijn aan gebracht, op genoemden bon zal mogen worden verkocht. De prijs hiervan is vast gesteld op 1.25 per kg., dus f 0.25 per rantsoen van 200 gram. Het aldus in dis tributie te brengen vet bestaat voor 100 pet. uit zuiver gesmolten rundvet van ver- sche en goede kwaliteit. In verband daar mede is dan ook de per bon beschikbare hoeveelheid gesteld op 200 gr. d. i. dus het normale vetrantsoen, gelijkstaande met 25C gram boter. Houders van vetkaarten, die gesmolten rundvet op hun bonnen wenschen te be trekken, dienen den met 39 genummerden bon van de vetkaart zoo spoedig mogelijk, doch in ieder geval vóór Zondag 5 Octo ber a.s., bij hun slager in te leveren, waar voor zij desgewenscht een ontvangstbewijs kunnen verlangen. Na 14 October zal de consument dan de 200 gram vet per bon bij den slager in ontvangst kunnen nemen. Na 4 October a.s. mogen geen vetbonnen meer bij de slagers worden ingeleverd. Degenen, die op bon 39 van de vetkaart geen gesmolten rundyet betrekken, kunnen hierop in het tijdvak van 14 October tot en met 1 November a.s. 250 gr. boter koopen, w-.arop de normale reductie zal worden verleend. Met nadruk wordt er op gewezen, dat voor 1 October a.s. geen boter op bon 39 mag worden afgeleverd. Wellicfit ten overvloede wordt er De ondergang van het Engelsche convooi OOK EEN GROOT TANKSCHIP TOT ZINKEN GEBRACHT. Over de vernietiging van een Britsch konvooi ten Westen van Afrika verneemt het D.N.B. van militaire zijde de volgende bijzonderheden: Toen het konvooi werd ontdekt, bestond het uit twaalf schepen, die zwaargeladen naar het Noorden voeren. De Engelschen moeten de lading zeer belangrijk geacht hebben, want het konvooi werd geëscor teerd door vier torpedojagers en drie be wakingsvaartuigen, een groot tankschip werd voortdurend door twee jagers be schermd. Volgens een uitgewerkt plan zet ten de Duitsche duikbooten den aanval in. Onmiddellijk werden twee schepen getor pedeerd. Daarna* kwam er beweging in het konvooi. De j agens voeren wild heen en weer. De vrachtschepen wijzigden hun koers tegelijk, met de be wakings vaartui gen, doch dit hielp niet. Bij den volgen den aanval gingen drie schepen verloren. Nu verzamelden zich alle jagers om het groote tankschip, dat niettemin getorpe deerd werd. Intusschen was het konvooi tot de helft ingekrompen. De duikbooten bleven de schepen achter volgen tot den volgenden dag en nog vijf schepen werden tot zinken gebracht. Slechts een klein schip ontkwam aan den ondergang, door te vluchten toen de duik booten met grootere schepen bezig waren. De escorte-schepen, die aanvankelijk naar alle windstreken verstooid waren, concen treerden zich tenslotte om dit eene kleine schip. De door de Duitsche duikbooten volgens het weermachtsbericht van gisteren tot zinken gebrachte 78.000 brt. scheepsruimte der Britsche koopvaardij komen, naar het D.N.B. van deskundige zijde verneemt, overeen met 110.000 ton gewicht, 5500 wa gons, elk van 20 ton. zouden noodig zijn geweest om deze lading per rail te ver voeren, d.w.z. dat 110 goederentreinen van 50 wagons voor het transport noodig zou den zijn geweest. Elke trein zou dan een lengte van een halven kilometer hebben gehad. Als de inhoud had bestaan uit le vensmiddelen, zou een stad als Huil zeven maanden van die hoeveelheid hebben kun nen leven. AMERIKA EN DE OORLOG „PANTSERWAGENS EN NOG EENS PANTSERWAGENS". De Ver. Staten komen nader bij de deel neming aan den oorlog, aldus de „New York Daily News" in verband met den wensch van Roosevelt naar wijziging van de neutraliteitswet in dier voege, dat Ame- rikaansche schepen bewapend kunnen wor den. Daaruit zullen schietpartijen ontstaan, aldus het blad en Roosevelt zelf heeft ver klaard, dat schieten oorlog beteekent. De recente rede van den minister van marine, Knox, naar aanleiding van het van stapel loopen van het slagschip „Massachussets" is in dit opzicht nog duidelijker. Knox heeft al maanden lang steeds het eerst gezegd, wat Roosevelt korten tijd later wilde zeg gen. Knox spreekt in overeenstemming met Roosevelt, want, wanneer dit niet het geval is, zou hij geen twee minuten meer de mi nister van marine van Roosevelt zijn. Roo sevelt drijft het Amerikaansche volk in den oorlog, ofschoon 80 pet. van de Amerikaan sche bevolking geen oorlogsverwikkeling wil. Een partij oorlogsophitsers gesteund door Britsche oorlogshoofdmannen, drijft het Amerikaansche volk den oorlog in. Bij deze oorlogsopruiers heeft zich thans ook Sovjet-ambassadeur te Londen, Maiski, gevoegd. Een aan het begin van de week bekend gemaakte smeekbede van Maiski: „Wij heb ben pantserwagens noodig, meer pantser wagens en nog eens pantserwagens. Stuurt ze snel en zoo veel mogelijk" bevat reeds een eerste indrukwekkende bekentenis om trent de geweldig verminderde productie capaciteit van de Sovjetunie, aldus meldt het A.N.P. uit Berlijn. In deze verklaring wordt de omvang van de zwakte der bolsjewieken weerspiegeld. Na een veldtocht van drie maanden is de reusachtige wapening waarop zij jarenlang gepocht hebben en die de vrucht was van een twintig jarigen slavenarbeid der volke ren van de Sovjetunie, in het vuur der Duitsche vernietigende slagen uitgegloeid tot een hoop sintels. Moskou voert thans reeds, zooals de Prawda dezer dagen juist heeft ingezien, een wanhopigen strijd om zijn bestaan. Landen echter als de Vereenigde Staten en Engeland, tot wie Stalin zich thans richt om zijn geweldige verliezen te neutralisee ren, overtreffen elkaar in het opsommen van de moeilijkheden welke een snelle en doeltreffende hulpverleening in den weg staan. De New York Herald Tribune schrijft: Nu er slechte berichten uit het Oosten ko men, nu Kiew gevallen is eri de Duitschers het Donetzbekken en waarschijnlijk ook het gebied van den Don bedreigen, grijpt men zich te Washington en Londen in de haren en zoekt wegen om de Sovjetunie tanks, vliegtuigen, kanni-n^n enz. te leve ren. Drie maanden heeft men ongebruikt la ten voorbijgaan. De Londensche nieuws dienst beloofde op hetzelfde tijdstip, dat de Engelsche en Amerikaansche delegaties in Moskou aankwamen, dat voorloopig noch de Britsche, noch de Amerikaansche pro ductie een zoodanige hoogte zal bereiken, dat zij kan voorzien in de behoeften van de Sovjetunie. Zelfs indien het benoodigde materiaal geproduceerd werd, zou het niet in voldoenden omvang naar de Sovjetunie kunnen worden vervoerd. Na drie maanden lang gepraald te hebben met mooie belof ten herinnert men zich thans opeens, dat de transportwegen voor een snelle hulpver leening ontbreken. De in Amerika bespro ken mogelijkheid om over zee langs Noord- Siberië materiaal aan de Sovjetunie te le veren is gedurende den winter uitgesloten. Zelfs in den zomer is dit slechts mogelijk met behulp van sterke ijsbrekers. Een le verantie via Moermansk kan met het oog op het nabije front nauwelijks geschikt ge acht worden, om nog maar te zwijgen van de problematische wegen zooals over Iran. In deze ontbrekende vervoermogelijkheden schuilt reeds een der „physieke grenzen" voor de Angelsaksische hulpverleening. Het moet de Sovjetunie voldoende zeggen, dat Engeland en Amerika moeten toegeven, dat de eigen wapenvoorraden niet voldoende zijn om tot de vereischte snelle en uitge breide zending van materiaal over te gaan. HET ITALIAANSCHE WEERMACHTSBERICHT. In zijn weermachtbericht no. 479 maakt het Italiaansche opperbevel het volgende bekend: Noord-Afrika: Groote activiteit in de lucht in de Marmarische woestijn en aan de grens van Cyrenaica en Egypte. De Duitsche luchtmacht haalde acht vijande lijke vliegtuigen neer. De Engelschen on dernamen luchtaanvallen op Tripolis, Ben- ghasi en Bardia, waar een ziekenhuis ge troffen werd. Drie patiënten werden ge dood en zes gewond. In Tripolis werd een bommenwerper door het luchtdoelgeschut neergehaald. Oost-Afrika: Een afdeeling nationale en koloniale troepen uit het garnizoen van Culquabert heeft een versterkte positie van den vijand aangevallen. Na een hevigen strijd werd de vijand verdreven. De vijand leed groote ^erliezen aan menschen, bewa pening en materiaal. In de andere sectoren van het gebied van Gondar: activiteit van de artillerie en gevechten tusschen vooruit geschoven afdeelingen, welke voor onze troepen gunstig verliepen. In den afgelooperi nacht hebben Engel sche vliegtuigen boven Palermo gevlogen en een aantal brisant- en brandbommen la ten vallen, die schade hebben verricht aan woonwijken. Tot dusver werd geen melding gemaakt van slachtoffers. Ons luchtdoelge schut heeft een vijandelijk vliegtuig bran dend neergehaald. Eenheden van de Italiaansche luchtmacht hebben de laatste nachten luchtbases op het eiland Malta aangevallen en een klein vijandelijk schip in het Oostelijk bekken van de Middellandsche Zee beschadigd. IN 'N PAAR REGELS Fransch Somaliland. De gouverneur van Fransch Somaliland heeft het aanbod van den Engelschen ge neraal Cunnygham, tot overgave van dit gebied, zonder meer van de hand gewezen, ofschoon de Britten gedreigd hebben de blokkade in nog sterker mate te zullen voortzetten. Amerikaansche marinevliegtuigen neergestort. Twee marinevliegtuigen zijn bij Pensaco- la in den staat Florida tijdens stormachtig weer neergestort, zoc- meldt de Associated Press. Zes Amerikaansche piloten vonden daarbij den dood. Hertog van Windsor in Washington. De hertog en hertogin van Windsor zijn gisteren uit Miami in Washington aangeko men. Tegen den middag werden de hertog en de hertogin door president Roosevelt ontvangen. Gelukwensch van Hitier aan den Deenschen koning. De Fuehrer heeft den koning van Dene marken ter gelegenheid van diens verjaar dag telegrafisch gelukgewenscht. .De activiteit van de Smeroe. Op den Javaanschen vulkaan Smeroe heb ben zich nog twee nieuwe kraters gevormd, zoodat in totaal thans zeven kraters actief zijn. De streek onmiddellijk nabij de ge vaarlijke zone is reeds geëvacueerd. Mijnen ontploft aan het meer van Genève. Gistermiddag zijn bij Chillon aan het meer van Genève mijnen ontploft. Door vallende rotsmassa's werden een spoorbaan en een weg, alsmede een deel van een goederentrein bedolven. Een schildwacht, een spoorwegbeambte en twee arbeiders kwamen om het leven. nog de aandacht op gevestigd, dat de met „39" genummerde bon van de vet kaart geen extra bon is, zoodat daar naast voor het tijdvak van 14 October tot en met 1 November a.s. nog slechts éen bon van de vetkaart zal worden aangewezen voor het koopen van 250 gram boter. Voorts zuilen voor dat tijdvak twee bon nen van de boterkaart worden aangewe zen, elk recht gevende op 250 gram boter, doch niet op rundvet. Voor de houders van boterkaarten brengt de bovenomschreven regeling dus geen enkele wijziging in den normalen gang van zaken. In een officieele publicatie zijn enkele nadere bijzonderheden, welke voor de dé taillisten van belang zyn, vermeld. WIJZIGINGEN IN ARGENTIJNSCHE VLIEGERSCORPS. Het Argentijnsche ministerie van oorlog maakt bekend, dat de chef van de Argen tijnsche luchtmacht, generaal Zuloaga, ter beschikking gesteld is. Zooals bekend, wordt de luchtmacht beschouwd als de stuwende factor bij de militaire incidenten der laatste dagen. De bladen schrijven, dat nog meer uitgebreide veranderingen in het Argentijnsche vliegerscorps te ver wachten zijn. De minister van oorlog ad interim, schout-bij-nacht Firicati, heeft tegenover journalisten den achtergrond en den om vang der gebeurtenissen in den boezem van de Argenfijnsche weermacht uiteenge zet. De minister bevestigde de arrestatie van verscheidene officieren van de lucht macht onder wie den commandant van de opleidingsschool voor vliegers te Cordoba, luitenant-kolonel Sustaita. Tot deze arres taties, zoo verklaarde Fincati, is men over gegaan tijdens een onderzoek wegens het verdwijnen van 34 kisten munitie uit le- gervoorraden. Daarop heeft men reeds verscheidene dagen geleden alle munitie van de militaire vliegvelden weggehaald. Voorts deelde de minister mede, dat ook andere factoren en geruchten aanleiding gegeven hadden tot het onderzoek, dat op het oogenblik nog voortduurt. V Victorie Duitschland wint voor Europa op alle fronten Bi)na een half millioen gevangenen HOOFDKWARTIER VAN DEN FUEHRER, 26 Sept. (D. N. B.). Het opperbevel van de Duitsche weermacht maakt bekend: „De vernietiging van de ten Oosten van Kiew nog ingesloten resten van den vijand duurt onverbiddelijk voort. Het aantal gevangenen is tot 492.000 gestegen. Dit aantal neemt nog voort durend toe." DE WINKELSLUITING EENIGE WIJZIGINGEN. In de eerste plaats kunnen zich gevallen voordoen, waarin de naleving van de ver duisteringsvoorschriften voor een bepaal den winkel op bijzondere bezwaren stuit. Dit kan het geval zijn bij sommige van die winkels, welke thans verplicht zijn tot 6 uur n.m. open te blijen, b.v. groote kle dingmagazijnen. Om hieraan tegemoet te komen, is aan den burgemeester de be voegdheid gegeven om voor die winkels ontheffing te verleenen van de verplich ting tot openstellig voor het tijdvak van half zes tot zes uur n.m. voor de dagen, dat het tijdstip van zonsondergang voor 6 uur valt. Voorts is de mogelijkheid in het leven geroepen, om winkeliers, die op grond van godsdienstige overwegingen op bepaalde dagen hun winkel plegen te sluiten, van de verplichting tot openstelling van dien winkel voor die dagen, ontheffing te ver leenen. VERPLICHTE OPENSTELLING UITGEBREID. De uitvoeringsbeschikking van het win- kelsluitingsbesluit is thans zoodanig gewij zigd, dat de verplichting tot openstelling in den vervolge niet rneer uitsluitend zal gelden voor de z.g. speciale zaken, doch voor alle zaken, waarin de met name ver melde waren worden verkocht. 1) Dit be teekent, dat deze verplichting o.m. ook zal komen te gelden voor de warenhuizen. Ten slotte is de omschrijving van de kleedingwinkels gewijzigd, waardoor scherper is omlijnd, welke winkels tot deze groep worden geacht te behooren 2). De beide laatstgenoemde wijzigingen treden eerst met ingang van 6 October a.s. in werking. 1) Winkels waar dus tevens brood, ban ket, suikerwerk, chocolade, coiisumtieijs, kruidenierswaren, melk en zuivelproduc ten, groenten, aardappelen en fruit, vleesch of vleeschwaren, kleeding, rijwielen en rij- wielonderdeelen worden verkocht, mo^cn dus met ingang van 6 October van 's mor gens tien uur tot 's avonds zes uur ge opend zijn. (red.). 2) De omschrijving luidt: heeren- of da mesonder- of -bovenkleeding in geconfec- tionneerden vorm, dan wel stoffen ter ver vaardiging van deze kleeding. KAPPERS MOETEN HAAR- AFVAL BEWAREN Het koopen, voorhanden of in voorraad houden, bewerken, verwerken, doen ver werken, te koop aanbieden, verkoopen of afleveren van menschel ijk haar is thans verboden aan alle ondernemingen, met uit zondering van kleinhandelaren en tus- schenhandelaren, die in het bezit zijn van een vergunning, alsmede de houders van een bijzondere door het Rijksbureau ver leende vergunning voor den handel in of de bewerking van ongezuiverd menschel ijk haar. Ingevolge de opneming van menschel ijk haar onder de oude materialen en afval stoffen zijn thans de kappers verplicht, den in hun bedrijf ontstanen haarafval te bewaren en aan den erkenden vakhandel af te leveren. Van deze verplictihng wordt dispensatie verleend, zoolang niet voor het geregeld afhalen daarvan wordt zorg ge dragen. De pantser- en rijwielafdeelingen heb ben een belangrijk aandeel gehad In de verovering van het gebied van Aunus in Oost Karelië (Suomen-Holland) RAAD VAN TOEZICHT RIJKSVERZEKERINGSBANK. De secretaris-generaal van het Departe ment van Sociale Zaken heeft aan A. Sta pelkamp en A. C. de Bruyn beiden te Utrecht, eervol ontslag verleend als lid en aan W. de Jong en Jos. Veldman, beiden te Utrecht, en B. A. Alofs te Amsterdam, als plaatsvervangend lid van den raad van toezicht, op de Rijksverzekeringsbank en als lid van dezen raad aangewezen G. Kleinn en B. Ponstein, beiden te Amster dam; en als plaatsvervangend lid: J. J. Koster te Amsterdam, H J. v. d. Laan, te Rotterdam en mr. A. J. Leliveld te War mond.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1941 | | pagina 1