Geldige bonnen voor Voedingsmiddelen
Nieuwe uitgaven
donderdag 14 augustus 1941
de le::::he courant
tweede blad pag. 8
Het kunstmatig drogen
van gras
Nadat in drie plaatsen in Nederland in
1938 op bescheiden schaal en begin werd
gemaakt met het kunstmatig drogen Van
gras, zijn thans reeds tachtig drogers in
bedrijf, die gezamenlijk over 104 installa
ties beschikken, zoo lezen wij in de jong
ste aflevering van Economische Voorlich
ting.
Men verwacht dit jaar een productie
van 30 tot 35.000 ton gedroogd gras, waar
van de waarde kan worden gesteld op on
geveer 12 per 100 kg., zoodat de voor dit
jaar geschatte productie een geldswaarde
vertegenwoordigt van ca. ƒ3.5 mill. In
1938 bedroeg de productie nog geen 1000
ton.
Wanneer men echter de totale kracht-
voederbehoefte van den Nederlandschen
rundveestapel zou willen vervangen door
gedroogd gras, dan zou een millioen ton
moeten worden geproduceerd. Ondanks de
zeer snelle uitbreiding van het aantal dro
gers beteekent het jongste productiecijfer,
dat Nederland toch nog maar voor 3 pet.
in zijn behoefte kan voorzien. Op het Cen
traal Instituut voor Landbouwkundig On
derzoek te Wageningen geven evenwel dr.
ir. H. J. Frankema, rijkslandbouwconsu-
lent, en zijn kleine staf van medewerkers
hun kenns en energie om dit percentage
in de naaste toekomst zoo hoog mogelijk
op te voeren.
Er zijn drie belangrijke redenen om het
kunstmatig drogen van gras te bevorderen
en wel:
1) om het krachtvoer, met name voor het
rundvee, doch gedeeltelijk ook voor de
varkens- en pluimveehouderij, te vervan
gen;
2) om verliezen, die bij andere metho
den van winning en bewaring optreden, te
Vervangen;
3) om de kwaliteit van de Nederlandsche
zuivelproducten nog beter te maken.
Hooge voedingswaarde.
Na de eerste proeven in 1938 groeide in
1939 de belangstelling. In twee plaatsen
werd zelfs door particulieren tot exploita
tie van een grasdroger overgegaan. Dit
vormde wel een bewijs, dat onder de toen
heerschende omstandigheden het grasdro-
gen een toekomst had.
De hooge voedingswaarde van het ge
droogde gras kan echter alleen worden
verkregen als inderdaad jong gras wordt
gemaaid. Dan is vooral ook het eiwitge
halte van het gras zeer hoog en het is
moeilijk, een ander gewas te vinden, dat
bij dezelfde opbrengst ook nog een groote
hoeveelheid eiwit levert.
Dit is zeer belangrijk, omdat juist vol
doende eiwit de eerste voorwaarde voor
een behoorlijke melkproductie is. Dit eiwit
is door andere conserveeringsmethoden
zeer moeilijk te bewaren. Bij normale hooi-
winning gaat ongeveer een derde verloren
en bij broei in het hooi nog veel meer. Bij
inkuilen volgens de Friesche methode, is,
aldus Economische Voorlichting, het ver
lies ongeveer 50 pet. en bij Finschen kuil
15 tot 20 pet. Daar staat tegenover, dat de
Mussolini on zijn zoon Vittorio waren te Pisa tegenwoordig bij de uitvaart van den zoon van den Duce,
Bruno Mussolini, die tengevolge van een vliegtuigongeluk om het leven kwam
(Telefoto Atlantic-Holland)
De strijd tegen het bolsjewisme. Een mitrailleurpost beschermt
een bruggenhoofd in een der belangrijke wegen van het Sovjet
gebied en neemt den vijand doeltreffend onder vuur (Orbis-Holland)
verliezen aan zetmeelwaarde en verteer
baar ruw eiwit bij het kunstmatig drogen
in vergelijking met de andere methoden
zeer gering zijn.
Hieruit moge blijken, dat het kunstma
tig gedroogde gras èn om de Imoge voe
dingswaarde èn om het hooge eiwitgehal
te onder de huidige omstandigheden van
groot belang is. Men kan daaraan nog
toevoegen het behoud van carotine,
waardoor de winterboter bij het voeren
van gedroogd gras aan de koeien vier
maal zoo rijk wordt aan vitamine A.
Verdient het kunstmatig drogen van gras
onder normale omstandigheden reeds alle
aandacht, van veel grooter belang is het,
wanneer, zooals thans, het streven moet
zijn gericht op het krijgen van meer voer
van eigen bodem. Immers, door de verlie
zen, die zich bij de bewaring voordoen, te
beperken, wordt de opbrengst even goed
verhoogd als door directe productiever
meerdering. Dit blijkt ook uit de opbrengst
aan voederwaarde, die 1 h.a. grasland kan
leveren in den vorm van gedroogd gras.
Grasdrogen beteekent in de eerste plaats,
dat men in den winter de beschikking
krijgt over weidegras ter vervanging van
krachtvoeder en ter aanvulling en verede
ling van het hooi- en kuilvoerrantsoen.
Maar het beteekent bovendien vergrooting
van de hoeveelheid door beperking van de
verliezen. Het verhoogt de opbrengst, want
in de week van 10 Aug. tot en met 16 Aug. 1941
Elk der volgende
bonnen
Geeft recht op het koopen van;
10 Aug. tot en met 16 Aug. 1941
30—4 Brood
30 Brood
4 Rants.
1 Rantsoen
Brood of Gebak
10
20
24
20
Rants-
30 Bloem
Va Rantsoen
Bloem, Brood of Gebak
1
1
1
1
Rants.
30 Vleesch
30 Vl.waren
V2 Rantsoen
1 Rantsoen
Vleesch of Vl.waren
1
3
3
3
Rants-
30 Kaag
100 Gram
Kaas
100
100
100
100
Gram
30 Eieren
1 Stuks
Eieren
1
1
1
1
Stuks
30 Melk
1V< Liter
Melk
7
Liter
30 Reserve
ïVa K-G
Aardappelen
w2
V/2
1V«
ÏVa
K.G.
10 Aug. tot
en met 6 Sept. 1941
In
tijdvak van 4 weken
107 Algemeen
1 KG
Suiker
1
1
1
1
K.G.
108 Algemeen
250 Gram
Koffie-surrogaat
250
250
250
250
Gram
109 Algemeen
500 Gram
Jam
500
500
500
500
Gram
110 Algemeen
B Rijst
250 Gram
250 Gram
Rijst
500
250
250
250
Gram
111 Algemeen
B Havermout
250 Gram
250 Gram
j Havermout of Gort
500
250
250
250
Gram
112 Algemeen
100 Gram
Vermicelli of Maizena
100
100
100
100
Gram
3 Aug. tot en met 20 Aug. 1941
In tijdvak van 18 dagen
2627 Boter
250 Gram
Boter
250
500
500
500
Gram
26—27 Vet
250 Gram
Boter met reductie
250
500
500
500
Gram
Beschikbaar per persoon
In tijdvak van één week
ANDERE DISTRIBUTIEARTIKELEN
Scheerzeep
Zeep
K (textiel)
106 (alg.)
a zeep P en Q
tot en met 31 Aug. 50 gr. scheerz., tube (pot)
tot en met 31 Aug.
150 gram toiletzeep (nieuwe samenstel
ling) of 120 gram huishoudzeep of 200
gram zachte zeep (oude samenstelling
van vóór 1 Januari 1941) of 150 gram
zachte zeep (nieuwe samenstelling van
na 1 Januari 1941) of 300 gram zachte
zeeppasta of 250 gram zeeppoeder of
gram waschpoeder. Volledigheidshalve
wordt er op gewezen, dat waschpoeder
niet gekocht kan worden door het pu
bliek, doch uitsluitend wordt beschikbaar
gesteld ten behoeve van wasscherijen.
KOLEN. 01, 02, 03 (haarden en kachels
J) 01, 02, 03, 04 (haarden en kachels K)
01, 02, 03, 04, 05, 06, 07, 08, 09, 10, 11
(centrale verwarming L)
05, 06, 07 (haarden en kachels J)
05, 06, 07, 08 (haarden en kachels K)
04 K.F. (kaarten M en N)
Generatorturf achtste periode
Generatoranthraciet achtste periode
tot en niet 31 Dec.
tot en met 31 Dec.
tot en met 31 Aug.
tot en met 31 Aug.
tot en met 31 Aug.
één eenheid
brandstoffen.
vast
195 kg. persturf
200 kg. baggerturf of
275 kg. turf uit de
Peel of 200 kg. ande
re turf.
één eenheid vaste
brandstof, uitgezon
derd fabrieksturf.
50 stuks baggerturf
1 hl. anthracietnootjes
of 50 stuks turfcokes
voor het winnen van het te drogen gras
kan een perceel land in een seizoen vier
tot vijf maal worden gemaaid. De op
brengst per h.a. geoogst gras bedraagt 2000
a 2500 k.g. per snede of circa 10.000 k.g.
in totaal.
Vooral verwerking van
jong gras.
Er werd reeds op gewezen, dat, om een
hoogere voedingswaarde te verkrijgen, in
derdaad jong gras moet worden gemaaid.
Het instituut voor landbouwkundig onder
zoek te Wageningen krijgt van iedere par
tij gras, die wordt gedroogd in de week
van 23 tot 28 Juni 273 monstens ontvangen.
Deze worden op kwaliteit onderzocht.
Waarna het instituut den grasdrogers aan
wijzingen kan geven.
Friesland staat met 33 installaties ver
aan den kop. Zuid-Holland (met 19). Over
ijssel (12), Utrecht (10) en Groningen (9)
komen vervolgens goed voor den dag. Het
is opmerkelijk, dat in Noord-Holland ten
Noorden van het IJ in het graslandgebied,
behalve de lucerne-drogerjj in de Wierin-
germeer, nog geen grasdrogerij is ge
bouwd, ondanks het feit,1 dat een vooraan
staande landbouwvereeniging in dit gebied
de eerste uiteenzettingen van prof. B. Sjol-
lema in een voordracht heeft kunnen ver
neven. In Drenthe wordt de beteekenis van
de grasdrogerij ten volle beseft. Er staan
in dit gewest vier drogerijen, waarvan drie
voor gras en een voor andere doeleinden.
In Gelderland wordt dit jaar het grasdro
gen nog maar zeer weinig toegepast. Men
schat dè productie in deze provincie Vobr
1941 op slechts 2700. ton, terwijl de opper
vlakte grasland 183.000 h.a. bedraagt en
Gelderland na Friesland de tweede provin
cie is in de rij der gewesten in de volg
orde van de oppervlakte grasland. In de
overige provincies;waarvan Zeeland en
Limburg als overwegende akkerbouwpro-
vincies uit den aard der zaak minder be
teekenis hebben, zijn nog drie drogers in
bedrijf. Mogelijk ware in Limburg méér
aandacht te besteden aan het drogën van
voedergewassen.
Wanneer men derhalve de kaart van Ne
derland thans bezit, dan zijn de voornaam
ste graslandcentra van grasdrogers voor
zien, al is het stippenveld nog veel te ijl.
Doch het voor 1941 verwachte resultaat
van 30 tot 35.000 ton gedroogd gras mag
genoemd worden en Nederland zal waar
schijnlijk wel aan de spits staan wat den
omvang van de toepassing betreft, zoo be
sluit genoemd weekblad.
Katholiek Cultureel Tijdschrift
„Studiën".
In het nummer van Augustus be
spreekt H. Duurkens S.J. dén oorsprong
der katholieke liturgie, haar verband met
den vroegeren eeredienst, en haar verhou
ding tot het inwendig leven. Prof. mr. C.
P. N. Romme geeft een nadere beschou
wing op zijn vroeger artikel in „Studiën"
betreffende de Bedrijfsorganisatie in de
Corporatieve Ordening. Het Oekrajiensche
vraagstuk in Europa, dat van het jaar 1906
dateert, wordt door L. J. M. van den Berk
toegelicht. Volkslied en volkszang in Ne
derland is het onderwerp eener critische
en muziekhistorische beschouwing door
Will G. Gilbert. Dr. J. Tesser S.J. be
schrijft de tragische levensomstandighe
den van Philips-Willem, den katholieken
prins van Oranje.
Uit de vaste rubrieken stippen wij het
volgende aan:
J. Wijnands S.J. gaat na welke de aard
is van de hoop, die met kennen en bemin
nen de diepste levensbehoefte vormt van
den mensch hier op aarde (Geloofsbezin-
ning). J. W. Kerssemakers S.J. schrijft met
waardeering over een door den Japanschen
schilder Foujita geteekende prent van een
slapend katje (Lijnen, Vormen en l^eu"
ren). Naar aanleiding van het verschijnen
eener door dr. J. L. Hermans verschenen
dissertatie over het aandeel van Engeland
aan de vorming van het staatswezen der
Noord Amerikaansche Unie worden door
K. J. Derks S.J. bijzonderheden verteld
over „Het Plakkaat van Verlating tegen
Philips II van 1581" en de geschriften van
den Jezuiet Parsons in het einde der zes
tiende eeuw (Geschiedenis). De Corpora
tieve opbouw in Portugal, zooals deze is
uiteengezet in het bekende werk van mr.
dr. W. Brongersma. wordt door Anr. Borret
S.J. volgens het licht van een maatschap
pij, ordening getoetst (Dingen van den
Dag). De rubriek Boekbespreking behelst
publicaties op de gebieden van Geloofsleer
en Godsdienstig Leven. Sociologie, Natuur-
philosofie, Kunstgeschiedenis, Letteren en
Romans.
Duizenden tomaten rijpen op het oogenblik in debloemenkassen
te Aalsmeer, waar de bloemkweekers het goede voorbeeld geven en
hun kweekerljen dienstbaar maken aan de voeding van ons volk
(Pax-Holland-De Haan m)
Officieele publicatie van het Departement
van Handel, Nijverheid en Scheepvaart
IMPORT, HANDEL EN VERBRUIK VAN ZWAVEL
De Directeur van de Sectie Pyriet en Zwavelzuur van het Rijks
bureau voor Chemische Producten te 's Gravenhage, daartoe
gemachtigd door den Secretaris-Generaal van het Departement
van.Handel, Nijverheid en Scheepvaart, maakt bekend:
Met ingang van 1 Augustus 1941 geldt de dispensatie van het
verbod .tot het koopen van zwavel als bedoeld in art. 6, lid 1,
der pyriet- en zwavelzuurbeschikking 1939 no. 1 slechts voor
hoeveelheden van minder dan 1000 kg.
Hoeveelheden van 1000 kg. of meer mogen alleen gekocht wor
den op schriftelijke vergunning van den Directeur van boven
genoemde sectie.
Met ingang van 1 Augustus 1941 geldt tot nader order voor in
geschrevenen bij de sectie Pyriet en Zwavelzuur een dispen
satie van het verbod tot verkoopen en afleveren van hoeveel
heden van 1000 kg. of meer geschiedt tegen in ontvangstne
ming van een door den directeur van bovengemelde sectie af
gegeven koopvergunning.
Aangezien een dispensatie uitsluitend geldt voor ingeschreve
nen oij genoemde sectie, dienen niet-ingeschreven importeurs,
handelaren en agenten ten spoedigste een verzoek tot inschrij
ving te richten tot de sectie Pyriet en Zwavelzuur van het
- Rijksbureau voor Chemische Producten te 's Gravenhage, Laan
Copes van Cattenburch 16.
Er zal een heffing van 2 per 1000 kg. zwavel verschuldigd zijn:
1. over op 1 Augustus 1941 aanwezige voorraden zwavel; deze
heffing is verschuldigd per 1 Augustus 7941;
2. over na 1 Augustus 1941 geimporteerde hoeveelheden zwavel;
deze heffing is verschuldigd op het oogenblik van aflevering
of verwerking door den importeur.
Officieele publicatie van het Departement
van Landbouw en Visscherij
INZAMELING BINDTOUW
Het Rijksbureau voor de Voedselvoorziening in Oorlogstijd
maakt het volgende bekend.
In verband met de steeds grooter wordende schaarschte aan
materiaal voor vezelbindtouw voor graanmaaiers/zelfbinders
in den landbouw, is het dringend noodig, dat evenals het vorige
jaar, de landbouwers eindjes touw inzamelen bij het dorschen,
deze zorgvuldig bewaren en zoo spoedig mogelijk aan den han
delaar of coöperatie inleveren tegen een door dezen handelaar
of coöperatie af te geven inleveringsbewijs.
Ook thans zal evenals het vorige jaar, hiervoor aan den teler
25 cents per kg. ingezameld touw worden betaald, op voor
waarde, dat het touw droog en volkomen vrij is van vreemde
bestanddeelen.
De in te leveren hoeveelheid zal, evenals het vorige jaar, weder
als maatstaf dienen voor het voor het volgende seizoen te ver
strekken bindtouw. De beschikbare hoeveelheden zullen het
volgend jaar waarschijnlijk zoo gering zijn, dat er niet aan
gedacht kan worden om degenen, die niet gezameld hebben,
toch nog in de gelegenheid te stellen, zij het dan tegen ver
hoogden prijs, vezelbindtouw te verkrijgen.
Begin Januari 1942 zal er gelegenheid worden gegeven om
bindtouw voor het volgende seizoen aan te vragen, waarbij dan
de inleveringsbewijzen voor het ingezamelde touw aan de
aanvraagformulieren moeten worden gehecht. Hieruit volgt,
dat het noodig is om te zorgen, dat men einde December vol
doende eindjes heeft ingeleverd.
Tuinders, die z.g. tomatentouw gebruiken voor het binden van
tomaten, boonen en dergelijke gewassen, wordt aangeraden om
het gebruikte bindtouw zooveel mogelijk in te zamelen, ten
einde het nogmaals te gebruiken in een volgend seizoen, doch
er zal 'geen gelegenheid zijn om dit gebruikte tomatentouw in
te leveren, daar gebleken is, dat het voor herspinnen niet meer
geschikt is.
HOOI EN STROO
Het Rijksbureau voor de Voedselvoorziening in Oorlogstijd
brengt ter kennis van belanghebbenden, dat het in de bedoeling
ligt de prijzen voor hooi en stroo vast te stellen op hetzelfde
bedrag als voor den vorigen oogst. In de desbetreffende prij-
zenbeschikking, waarin tevens de marges voor de verschillende
door de Nederlandsche Inkoopcentrale voor Akkerbouwproduc
ten erkende handelaren in hooi en stroo zullen worden ge
noemd, zullen tevens de prijzen zijn opgenomen voor erwten
en boonenstroo.
Zooals bekend, is voor het stroo van den ouden oogst een
bewaarloonvergoeding betaald, welke thnns in totaal 1.per
ton bedraagt. Vanzelfsprekend komt deze gulden voor het
stroo van den nieuwen oogst thans te vervallen. In de reeds
eerder genoemde prijzenbeschikking zal tevens de bewaarloon-
regeling voor den nieuwen oogst zijn opgenomen. 874
