Dansoelenmiddag ei avond EVERT CÖSTELEIN
Finland als bolwerk tegen Moskou
OFFICIEELE PUBLICATIE
OFFICIEELE PUBLICATIE
M. BRINKS
INKOOP TÏjlN OUD GOUD
FEESTVIEREN
Visite-, Verlqyings-, Huwelijks-
en Gebaorlekaartén.
REISKOFFERS
DONDERDAG 14 AUGUSTUS 1941
t)E LE1DSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 6
EEUWENOUDE STRIJD OPNIEUW
HEVIG ONTBRAND.
Men schrijft ons van Finsche zijde:
De toeschouwer van 1941 heeft aan den
dagelijkschen stapel van groote gebeurte
nissen op het wereldtooneel al zooveel te
verwerken, dat hem de tijd ontbreekt acht
te slaan op het decor en de coulissen. Dag
aan dag fluiten hem de schokkende nieuws
berichten als kogels om de ooren en, voor
hij gelegenheid heeft gevonden om ergens
tot den achtergrond van de feiten door te
dringen, bespringen hem alweer nieuwe
gebeurtenissen. Zoo wendt hij den blik rus
teloos van Moermanks naar Tokio, van
Saigon naar Tobroek, van Berlijn naar
Londen, gulzig de beelden van den dag in
zich opnemend, doch niet in staat ergens
halt te houden en zich in een bepaalde
scène yan het ontzaglijke drama te verdie
pen.
Maar ofschoon die haast en de daaruit
voortvloeiende oppervlakkigheid van oor
deel niemand tot verwijt gemaakt mogen
worden, een oogenblik van stilstaan en
scherper toezien blijft nietemin onontbeer
lijk voor ieder, die op een zuiver oordeel,
op inzicht meer dan op indruk prijs stelt.
Voor hem kan bijvoorbeeld Finland's
nieuwe oorlog met de Sovjet-Unie niet al
leen maar aanleiding zijn tot het maken
van een korte notitie in het boordevolle
dagboek van 1941. Neen, in de vijandelijk
heden tusschen Russen en Finnen ziet hij
een strijd herleven, begonnen schier in de
dagen van een historisch-vaag verleden,
waarin beide volken elkander voor het
eerst ontmoetten.
Finland in oorlog met zijn machtigen na
buur. Wie denkt in deze dagen niet terug
aan die nu alweer ver af schijnende, maar
nog zoo dichtbij liggende wintermaanden
van 1939/1940? Wie herinnert zich niet de
bijna ondragelijke spanning, die in Novem
ber van dat jaar de laatste onderhandelin
gen voor het uitbreken der vijandelijkhe
den geleidde, en de verbluffende hardnek
kigheid, waarmee de Finnen bijna vier
maanden lang hun overweldigers weerston
den? En wie weet niet meer, hoe doep zijn
teleurstelling en hoe sterk zijn meegevoel
met de Finnen was, toen een militair niet
verslagen Finland niettemin het harde dic
taat van Stalin en Molotof te verduwen
kreeg? Er waren, toen al, beoordeelaars,
die in dien vrede geen einde van een boek,
hoogstens het slot van een hoofdstuk kon
den zien; die vreezend vermoedden, dat
de vraatzucht van den Russischen beer niet
gestild zou blijken te zijn met de brokken
van Hangö en de Karelische landengte.
Bladerend in het lijvige boek der geschie
denis, ontmoetten zij telkens opnieuw een
Russischen „Drang nach Westen" en zij
gingen begrijpen, dat alle Finsch-Russi-
sche conflicten herleid moeten worden tot
dien drang, niet, zeker niet hoofdzakelijk,
tot kwesties van „regime". Naar het Wes
ten, naar de Finsche en de Bothnische
Golf, wiilde Tsaar Peter even hartstochte
lijk als later Tsaar Alexander of Tsaar Ni-
colaas het wilden, en Stalln en Molotof
evenaren in dit opzicht hun voorgangers.
In alle eeuwen van hun gevaarlijk bestaan
ervoeren de Finnen den Russischen druk.
De heerschers in het groote Slavische rijk
mochten wisselen, St. Petersburg mocht in
Leningrad omgedoopt en het 6tarisme
door het bolsjewisme vervangen worden,
voor de grondslagen van de Russische bui-
tenlandsche politiek gold en geldt het „plus
5a change, plus ga reste la même chose".
De drang naar het Westen overleefde
alle persoons- en alle systeem-wisselingen;
de Finnen bleven altijd een uit het Oosten
bedreigd volk, vormden altijd de eerste
linie tegen een naar het Westen strevend
Russisch imperialisme met het Panslavisme
als ideologischen achtergrond.
Ziedaar den politieken „zin van hun be
staan, een zin, waarvan het besef onder hen
te allen tijde levendig is gebleven, en die
hen heeft gesterkt in een verzet, dat in der
eeuwen loop alle denkbare vormen heeft
aangenomen zonder nochtans een dag te
veranderen van karakter: het was, het is,
het blijft verdediging tegen een teugeloo-
zen drang naar het Westen van allen, die
ooit in Rusland den scepter zwaaiden. Al
leen een knagend geweten kan Molotof,
den imperialistischen bolsjewist, er toe ver
leid hebben de Finnen, met bijna komische
verdraaiing van de waarheid, te beschul
digen van een „Drang nach Oosten", van
een oogje op Leningrad of, wie weet, op
Wladiwostok. Wie nog twijfelen mocht, het
zij aan de klaarheid van Finlands begrip,
voor zijn eeuwig bedreigde situatie, hetzij
aan Ruslands werkelijke bedoelingen, ge-
neze zich aan de Finsche literatuur, de oor
logsliteratuur vooral, en voorts aan de be
palingen van het brutale vredesverdrag,
dat in den ongeluksnacht van 12 op 13
Maart tusschen Helsinki en Moskou werd
gesloten. De literatuur concentreerde zich
niet op een heftig anti-bolsjewisme, maar
veeleer op een alarm tegen de Russische
nimmer aflatende, machtspolitiek in weste
lijke richting.
De vredesbepalingen in 1940.
En de bepalingen van het vredesverdrag
zeiden geen woord over de vernietiging
van het „misdadig uitbuitingsstelsel",
waaraan volgens Molotof wel te ver
staan het arme Finsche volk was over
geleverd (een vernietiging, die, nota bene,
de inzet heette va nden strijd aan Russi
sche zijde), maar vergrepen zich alleen
maar aan strategisch-vitale deelen van het
Finsche grondgebied: aan Hangö, aan
Sredni en Rabatsji in het Noorden, aan
Kuolajarvi, aan Sortavala, aan Viipuri, de
oude koopstad, aan het eiland Suursaari in
de Finsche Golf, en aan de Karelische
Landengte, historisch zoo Finsch als de Be
tuwe Nederlandsch. In dit opzicht ver-
geefsch was dezen keer de Finsche verde
diging tegen den „erfvijand" geweest. Een
ontzaglijk belangTijk stuk Finland de
Landengste met haar agrarischen rijkdom,
met haar moderne houtverwerkings- en pa
pierindustrie en met haar grootsche wa-
terkrachtwerken werd met Oost-Kare-
lië, dat al lang in Ruslands vangram gekne
pen zat, tot de Karelisch-Finsch Sovjet
republiek vereenigd. Het bittere lot, dat
bij den vrede van Dorpat de Oost-Kare-
lische districten Repola en Porajarvi trof,
toen zij door de Finnen aan Rusland wer
den overgedragen, viel verleden jaar Maart
zoo belangrijken centra als Viipuri en Sor
tavala ten deel.
.,En nog kon Molotof van den honger
niet slapen."
Een goed jaar van gespannen wachten
en waken verliep. De houten verduiste
ringsluiken in de Finsche winkelstraten
bleven bewaard, de schuilkelders werden
intact gelaten. In Europa was de oorlogs
vlam laaiend uitgeslagen en wie durfde ver
zekeren, dat het vuur van den strijd niet
ook Finland opnieuw zou bespringen?
Achtereenvolgens verdwenen als gevolg
van de sedert September 1939 ingetreden
nieuwe politieke verhoudingen in Noord-
Europa, Polen, Estland, Letland en Li-
tauen van de kaart. Zou de Russische
drang naar het Westen zich ook jegens
Finland voor den zooveelsten keer gaan
openbaren? Den 22sten Juni ging de lont in
het kruit. Duitschlands legers stormden de
Sovjet-Unie binnen. Nog hoopten de Fin
nen dat de verschrikkingen van een nieu
wen oorlog aan hen voorbij zouden gaan.
Al wisten zij, dat Moskou al in November
1940 van Duitschland dat „vrije hand" had
verlangd om Finland te liquideeren en de
verminkingen van Maart met een algeheele
inlijving van het land bij de Sovjet-Unie
te bezegelen. De hoop was ijdel. Konden
de Finnen enkele aanvankelijke uitdagin
gen van de Russen nog onbeantwoord la
ten, op 25 Juni, drie maanden na het uit
breken van de Sovjet- Duitsche vijandelijk
heden, bombardeerde de bolsjewistische
luchtmacht opnieuw Finsche steden en dor
pen. De teerling was geworpen. Finland
aanvaardde wederom de bittere consequen
tie van zijn ligging naast een begeerigen
buurman, wiens drang naar het Westen ten
grondslag lag aan alle opeenvolgende
Finsch-Russische conflicten. Weer woedt de
oorlog om Hangö, om het wijde Ladoga-
meer, op de Karelische Landengste, van
waar verleden jaar honderdduizenden Fin
nen de wijk namen om aan den greep van
Moskou te ontkomen. Weer rust in Oost-
Karelië de hoop op eenwording met het
Finsche volk, waarmee de Kareliërs vrij
wel alles, en op bevryding uit de over-
heersching door de Russen, met wie zij en
de Finnen vrijwel niets nóch taal, nóch
godsdienst, nóch ras, nóch cultuur, nóch
regime gemeen hebben.
En ook nu gaat het om niets anders dan
waarom het altijd ging: om een onafhan
kelijk volksbestaan, om het vrij behoud van
streken, die de Fin eeuwen lang als de
zijne bezeten, bestuurd, bewerkt en lief
gehad heeft. En het is, alsof de „Kaleva-
la", dat wonderbaarlijk monument van
FinschKarelische epiek, waarin licht en
duisternis op leven en dood elkaar bekam
pen, door de wijde jacht der hedendaagsche
gebeurtenissen een nieuwe, een heftige ac
tualiteit verkrijgt.
Winterhulp Nederland
Gironummer van de W. H. N.
5553
De Bank van de W. H. N. is
Kasvereeniging N.V. Amster
dam, Postgironummer
8 7 7.
Stort op 5553 of 877
Tentoonstelling „De productieslag in Europa" te
's-Gravenhage geeft in beelden weer, wat
dr. F. E. Posthuma en Staatssekretar Backe
in woorden zullen uitdrukken
VRAAGGESPREK IR. A. W. AUSEMS.
Productieslag! Dertien letters aaneenge
regen tot een woord, dat meer dan boek-
deelen spreekt.
Productieslag immers wil zeggen: alles
in het werk stellen om het eigen volk ook
in dezen buitengewonen tijd het noodige
voedsel te verschaffen, terwijl als diepere
zin de leuze: „eigen volk voeden uit eigen
bodem" erin tot uitdrukking wordt ge
bracht.'
Toen in het begin van dit jaar het Ne
derlandsch Agrarisch Front deze leuze in
luidde, vond zij weerklank in het besluit
van den Rijkscommissaris, die de commis-
sie-dr. Posthuma belastte met de practi-
sche uitvoering van de plannen om het
eigen volk nu en in de toekomst zooveel
mogelijk met producten van de eigen bo
dem te voeden.
De commissie-dr. Posthuma. die onder de
moeilijkst denkbare omstandigheden haar
taak aanving, heeft besloten tot het orga-
niseeren van een tentoonstelling onder den
titel „Productieslag in Europa", welke
Dinsdagmorgen 19 Augustus geopend
wordt in het gebouw „Pulchri Studio" te
Den Haag.
De dag te voren zullen ongeveer duizend
leidende figuren op landbouwgebied in
groote vergadering in het gebouw voor
Kunsten en Wetenschappen, eveneens te
Den Haag, bijeenkomen om te hooren wat
dr. Posthuma en Staatssekretar Backe
over de „Productieslagen" in de verschil
lende Europeesche landen en inzonderheid
met betrekking tot ons land te zeggen heb
ben.
Een redacteur van den persdienst van
het Nederlandsch Agrarisch Front heeft
zich tot een der medewerkers van de com
missie-dr. Posthuma, ir. A. W. Ausems, die
voor een belangrijk deel met de organisatie
van de expositie belast is, gewend, met het
verzoek eenige bijzonderheden te willen
meedeelen.
„De tentoonstelling", zoo zei ir. Ausems,
„brengt de woorden van de beide sprekers,
dr. Posthuma en staatssekretar Backe, op
geëigende, doch bovenal pakkende manier
in beeld.
MEENING VAN STAATS-
SCRETaR BACKE.
„Zoo zal, om maar eens een greep te
doen, staatssekretar Backe de noodzakelijk
heid van productievermeerdering uiteen
zetten. Dit laatste geldt zoowel voor het
heden als voor de toekomst. Want ook als
de toestand weer normaal is, zullen de ge
wijzigde staatkundige verhoudingen tot
productievermeerdering noodzaken. Ver
der zal deze Duitsche spreker vertellen
over de wijze, waarop Duitschland het
voorbeeld gaf om tot productievermeerde-
ring te komen.
„De blokkade tegen het Derde Rijk be
gon reeds in 1914 en werd zonder onderbre
king tot 1933 voortgezet. Ook hierna ging
de blokkade door, doch bleef door de suc
cesvolle Duitsche productie vermeerdering
waarvoor 7 slagwoorden werden uitge
geven en opgevolgd zonder resultaat.
Bovendien schiep het nieuwe regiem bij
onze Oosterburen de basis, waarop de boer
rustig werken kan; erfhoeverecht en
marktordening werden doorgevoerd.
DR. F. E. POSTHUMA.
„Sinds vorig jaar is de blokkade tot ge
heel Europa uitgebracht", zoo vertelde ir.
Ausems verder, „en hierdoor werd het
noodzakelijk, dat, wat Duitschland als eer
ste begonnen is, ieder land in ons wereld
deel moet navolgen, willen de volken van
Europa niet verhongeren". „In aansluiting
op het betoog van staatssekretar Backe,
die, zooals u merkt, de zaken in grooter
verband beziet, zal dr. F. E. Posthuma een
uiteenzetting geven over hetgeen er in Ne
derland reeds is gedaan, waarna richtlij
nen zullen worden uitgestippeld van wat
er nog dient te geschieden. Hierbij is er
vanuit gegaan, dat slechts een volk, dat
zichzelf kan voeden, een zelfstandig volk
kan zijn.
„De zaak is", zoo vervolgde ir. Ausems,
„dat, daar onze land- en tuinbouwproduc-
tie, wat de hoeveelheid betreft, aan de spits
van de wereld staat, productieverhooging
voor Nederland pas een tweede taak van
de commissie-dr. Posthuma is. Dit wil na
tuurlijk geenszins zeggen, dat we in zelf
genoegzaamheid op ons peil van prestatie
mogen blijven staan. Overal, waar de pro
ductie op te voeren is, zal dit dienen te ge
schieden.
Ondanks dit alles echter, kwamen volk
en boer in de verdrukking, omdat onze
productie gericht was op de wereldmarkt.
Onze afzet was hierdoor sterk aan schom
melingen onderhevig en bovendien uiterst
kwetsbaar.
De voedselvoorziening van het eigen
volk kwam in de achter ons liggende jaren
slechts voor een veel te klein deel uit eigen
bodem. Dit was 'n zeer onvoorzichtige
landbouwpolitiek, daar het oorlogsgeweld
na de vrede van Versailles ieder oogenblik
kon losbarsten. Nu dit dan gebeurd is, is
onze voedselpositie direct sterk op den
voorgrond getreden. Daarom is de eerste
opgave voor de productieslag in Neder
land de land- en tuinbouw zijn basis te ge
ven in eigen land met als eerste doel: het
voeden van ons eigen volk. In zijn rede zal
dr. Posthuma uitvoerig uiteenzetten, wat
hiertoe dient te geschieden".
„En", zoo vroegen wij onzen zegsman,
„hoe brengt de tentoonstelling dit nu in
beeld?"
„In Pulchri Studio", gaf ir. Ausems ten
antwoord, „zullen groote wandborden met
duidelijk sprekende beelden het hierboven
geschetste inlustreeren. Voor wat het Ne
derlandsche deel betreft, is de tentoonstel
ling aangekleed met een keur van produc
ten der Nederlandsche tuinbouw en kwee-
kerij.
„In het middelpunt staat het gezin van
Jan Jansen te Ieverstad.
„Jan Jansen heeft een vrouw, een oude
moeder en twee kinderen. Deze personen
staan bij elkaar twee hectaren Nederland
sche grond ter beschikking, waarop zij zijn
geboren en getogen, waarop zij leven en
werken en waaruit nu en In de toekomst
minstens hun noodzakelijke levensbehoef
ten moeten komen.
„Eigenlijk staat hun nog geen twee hec
taren ter beschikking daar de bevolkings
dichtheid in ons land 250 inwoners per
vierkante k.m. bedraagt. Dit is nog geen
40 are per hoofd. Dus ook nog geen 2 hec
taren per vijf inwoners (het gezin Jansen).
Om echter afgeronde getallen te houden
hebben we de grond van Jan Jansen en
zijn gezin op 2 hectaren gesteld.
„In een tweetal maquettes wordt de ver
deeling van den Nederlandschen bodem,
zooals die was vóór 10 Mei 1940, plastisch
uitgebeeld. De tweede maquette geeft aan,
hoe de verdeeling er in de toekomst uit zal
zien.
„Midden tusschen de maquettes staat de
gedekte tafel van de familie Jansen met
een maaltijd, geheel samengesteld uit pro
ducten van eigen bodem en volgens het
huidige bonnenrantsoen".
Tot slot heeft ir. Ausems nog verteld,
wie er alzoo aan deze mooie expositie mee
werkten. Het fruit, de groenten en de bloe
men worden beschikbaar gesteld door de
Nederlandsche Groenten-, Fruit- en Sier
teelt-Centrale, de Bond van Veilingen, de
Aalsmeersche kweekers, de Veiling Berkel,
de Bloemenveiling Westland en de Veiling
Rijnsburg. De heeren Zeilmakers en Vel-
ders verzorgen voor dit onderdeel de uit
voering.
Zeer op prijs werd gesteld de groote me
dewerking, ook voor 't Nederlandsche ge
deelte van de Vorbereitungsstelle Kundge-
bungen van den Reichsbauernführer.
Aan ieder, die belang heeft bij de voed
selvoorziening van ons volk en dat is
vanzelfsprekend niet alleen de producent,
hetzij boer of tuinder doch eigenlijk
iedere Nederlander, wordt aangeraden
deze tentoonstelling „Productieslag in
Europa", welke van 1923 Augustus ge
houden wordt in het gebouw „Pulchri Stu
dio", Lange Voorhout 15, 's-Gravenhage, te
bezichtigen. „Volkskrant'
VAN DEN GEMACHTIGDE VOOR DE PRIJZEN.
Bericht No. 20.
In bericht no. 19 betreffende de hoogst toelaatbare prijzen van groenten en fruit,
dat Dinsdag 12 Augustus jl.l is verschenen, zyn in een aantpl dagbladen eenige on
juistheden geslopen.
Hieronder volgt daarvan de verbetering.
Komkommers:
boven 850 gram t 0.22 per stuk
boven 700/850 gram 0.19
boven 600/700 gram 0.15
boven 500/600 gram 0.11
Kropsla: 0.08
Hiermede vervallen de overeenkomstige opgaven in bericht No. 19.
EEWAAR DEZE OPGAVE EN GEBRUIK HAAR.
Nieuwe opgaven kunnen de vroegere ongeldig maken. 872
VAN DEN GEMACHTIGDE VOOR DE PRIJZEN.
Bericht No. 21.
WILD.
Bij verkoop door den kleinhandel mogen
hoogste aan het publiek in rekening worden
zorging en het panklaar maken inbegrepen).
Bij verkoop door jagers, groothandelaars
hoogste de prijzen, genoemd in de tweede
zijn de kosten van verzending, verpakking
Wilde eenden
Fazanthaan
Fazanthen
Korhaan
Korhen
Jonge patrijzen
Oude patrijzen
Houtduiven
Talingen
Wilde ganzen
Houtsnippen
Watersnippen
Goudpluvieren
Wilde konijnen
Hazen volle
(meer dan 3 kg.)
Hazen 3/4 (2 kg.
tot 3 kg.)
Hazen y2 (lichter
dan 2 kg.
Edelwild geheel
rug
achterb.
andere deelen
Damwild geheel
rug
achterb.
andere deelen
Reeën geheel
rug
achterb.
andere deelen
Wilde zwijnen geh.
rug
andere deelen
Mouflon geheel
rug
achterb.
andere deelen
Tamme konijnen
f 2.10 per stuk
2.70
1.50
1.00
0.75
0.90
3.00
1.70
0.80
tot 1 Oct. per stuk
van 1 October af
kg.
stuk
n de eerste kolom genoemde prijzen ten
gebracht. (In deze prijzen is de thuisbe-
en opkoopers aan het publiek mogen ten
kolom worden berekend. (In deze prijzen
en panklaar maken niet inbegrepen.
1.25
1-35
2.10
2.00
2.10
2.00
1.00
0.50
0.40
0.50
1.00
1.15
0.50
0.50
1.10
1.85
2.70
1.70
1.55
1.85
2 70
1.70
1.55
2.85
4.10
2.55
2.85
4.10
2.55
1.90
2.70
2.65
1.75
in de huid zonder darm kg.
1.10
1.00 levend gewicht
2.00 geslacht gewicht
HET VRAGEN VAN HOOGERE PRIJZEN IS STRAFBAAR.
BEWAAR DEZE OPGAVE EN GEBRUIK HAAR.
Nieuwe opgaven kunnen de vroegere ongeldig maken.
Morgen Vrijdag 15 Augustus van 3—5.30 en 7-9.30 uur
in onze school Langebru| 6 A. Wiü U uyr leskaart meenemen?
Inschrijving voor oiie nieuwe lessen vanaf 30 Aug. 855
EXTRA AANBIEDING RIJWIELEN
Damesrijwielen met Torpedonaaf fnz. f 1
Heerenrijwielen met Torpedonaaf jenz.
876 LANGEZAAL - HOOI
Rog sterke banden en garantie
SO, 149.50, f55.-
50, f47.50, f49.50, f55.-enz.
tD 123 B
HAARLSTRAAfnVTEL. 21074
737 t/o Donkersteeg
TURFMARK^11 T*L 22336
tegen de hlogste waarde.
Eerste J Leidsche
Begrafenlsonde
voor Room
GEVESTI]
G. H.
PIETER DE LA
TRAMSPORT .{TEL
Tarief en uitvoering fn
met Mutsei} vanaf 3 ctsx leuke Liedjes
50 en de nieuwste Voordrachten, Vlaggen-
slingers 7 meter |0 cfe., Schilden,
Confetti, Serpentines. Bruidzakjes enz
Fa. G. VAN BRUSSEL
HAARLEMMERSTRAAT 267
Firma G. VAN BRUSSEL
HAARLENiMEntpTft. 267
Vlaggt leverlag Lag, prjjz.n
Reiskoffers in alle maten vanaf 40 c.M. tot
80 c.M. lang#- lederen Acte- eiLSchooltaa-
schen vanaf 14,75, Lede;
kooptassChen de. Luxe, ooM^ndere ^iverse
kleuren "damestasschen, KO^ert aschn
perkte voorraad. poxkalfSPortemotbiaies,
Portefeuiïtee; Abonpement-qjuis, PeÉsoons-
bewijs-étuis, ZilveJfbon-étJiis$|£nz. Jtubber-
zolen voor Dames en Heeren zlFdn 35 cent
p. paar. KlinkbogtjeV'^ Spijkers, gereed
schappen enz. Aanbevelend,
N. A. VAN WIJK
HAARLEMMERSTRAAT 161
