ZATERDAG 9 AUGUSTUS I9«i
V= VICTORIE
Duitschland wint
voor Europa
Momentje
32ste Jaargang No. 10021
$e£ekiK^goii^a/iit
Telefoon: Redactie 20015. Administratie 20935.
Giro 103003. Postbus 11. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: Papengracht 32.
V Samenwerking.
Wij schreven deze week in een artikel
tje onder den titel „Naar een schooneren
tijd", dat de christen weet, dat hij de
Christelijke beginselen moet uitdragen in
héél het groote leven, omdat de Christe
lijke beginselen zijn en blijven de basis,
waarop de menschheid moet bouwen haar
levensgeluk, haar levensvreugde en le
vensblijheid.
Maar als wij op dit standpunt staan,
kunnen wü dan tegelijkertijd streven naar
die samenwerking van alle goedwillende
Nederlanders, welke in ons blad herhaal
delijk wordt voorgehouden als het ideaal
voor dezen tijd, en als een lichtzijde van
dezen tijd, omdat nü meer dan ooit een be
hoefte aan en een drang naar meerdere
samenwerking wordt begrepen en gevoeld?
Voor bedoelde samenwerking is de po
sitieve belijdenis en beleving van de
Christelijke beginselen en is het daad
werkelijk streven, om door de kracht dier
beginselen de maatschappij te hervormen,
geenszins een belemmering.
Op de eerste plaats omdat de waarde
van de Christelijke beginselen óók kan
worden erkend en de waarheid dier be
ginselen ook kan worden aanvaard door
niet-christenen. „De mensch is van nature
christelijk" d.w.z. dat de christelijke
beginselen, of zeer vele dier beginselen,
zóó in de natuur van den mensch liggen,
dat ze ook het bezit kunnen zijn van den
niet-christen. Wat onder „Christelijke ze
den" wordt verstaan wordt door vele niet-
christenen aanvaard als „goede zeden".
Op de tweede plaats is de bedoelde sa
menwerking daarom heel goed mogelijk,
omdat óók bij positief verschil van begin
selen in de practijk van het leven en in
concrete kwesties overeenstemming kan
worden verkregen, gemeenschappelijke
activiteit kan worden ontwikkeld.
Dus op meerdere samenwerking dan er
in het verleden is geweest kan en moet
positief het streven van alle goedwillende
vaderlanders zijn gericht!
Een belemmering voor dat streven, en
een ernstige belemmering voor dat stre
ven, is niet zoozeer het verschil in begin
selen, als wel het gebrek aan beschaving
of het aanhangen van „beginselen", waar
door men menschen, wier beginselen an-
OP ALLE FRONTEN
GROOT SUCCES IN DE
OEKRAÏNE.
Het opperbevel van de Duitsche
weermacht maakt bekend:
In vervolg op de nieuwe operaties,
die in de laatste extra-berichten zijn
aangekondigd, is in de Oekraine reeds
het eerste groote succes behaald. Het
zesde en twaalfde Sovjet-leger, bene
vens deelen van et achttiende Sovjet-
leger, in totaal omstreeks 25 divisies
infanterie, berg- en pantsertroepen,
zijn, naar zoo juist door de legergroep
van generaal-veldmaarschalk von
Dundstedt wordt gemeld, vernietigd
in samenwerking met de luchtvloot
van general-oberst Loehir. Honderd
drieduizend gevangenen, onder wie de
opperbevelhebber van het zesde en die
van het twaafde leger, zijn ons in han
den gevallen. Driehonderdzeventien
gepantserde vechtauto's, achthonderd-
acht-en-vijftig stukken geschut en een
onafzienbare hoeveelheid oorlogstuig
van anderen aard, waaronder meer
dan vijf-en-twintig-honderd vracht-
auto's, benevens volle spoortreinen,
zijn buit gemaakt. De tegenstander
heeft zeer zware, bloedige verliezen
geleden, waarvan de omvang tot dus
ver kon worden bepaald op meer dan
tweehonderd duizend man.
ders zijn, niet kan en wil begrijpen, of
zelfs beleedigt en bespot en hoont.
Deze mentaliteit is een obstakel en on
overkoombare belemmering
voor samenwerking.
Maar zij is niet de geestesgesteldheid
van den Christen ,den Katholiek; zij is
niet onze mentaliteit.
Midden in het Openluchtmuseum op den Waterberg te Arnhem staat de
karakteristieke Friesche wind-watermolen, waarvan men nog enkele specimina in
de betreffende provincie aantreft (Pax-Holland-De Haan m)
NIEUWSBERICHTEN
OM 19.10 UUR
INSTELLING VAN EEN ACTUEEL
HALF UUR.
De Persdienst van den Nederlandschen
Omroep meldt: Van Zondag 10 Augustus
a.s. af zullen de eerste avondnieuwsberich
ten in plaats van op 20.00 uur reeds om
19.10 uur uitgezonden worden. Tegelijker
tijd wordt een z.g. actueel halfuurtje inge
steld als omlijsting der nieuwsberichten.
De programma's zien er aldus uit:
Hilversum 1: 19.0019.10 Actueel
praatje.
19.1019.20 Nieuwsberichten.
19.2019.30 Spiegel van den dag.
Hilversum 2: 19.0019.10 Vragen
van den dag.
19.1019.20 Nieuwsberichten.
19.20—19.30 Muziek.
Zondag vervalt evenwel het actueele
praatje en beginnen de nieuwsberichten
om 19.00 uur.
Vourts zal Max Blokzijl zijn bekende
causerie houden op Maandag en Donder
dag over Hilversum 2, n.l. van 19.4520.00
uur.
Op de overige dagen zal op dezen tijd een
reportage worden gegeven.
VERGUNNINGEN VOOR HET SPER
GEBIED EN VOOR HET VERBLIJF IN DE
OPEN LUCHT TUSSCHEN 24 EN 4 UUR.
De Burgemeester van Leiden wijst er de in
gezetenen op, dat aangezien gedurende den
laatsten tijd de verzoeken om vergunning
tot het betreden van verboden landsdeelen
zoo talrijk worden, dat de Duitsche instan
ties, die met de behandeling van deze ver
zoeken zijn belast, niet meer tot tijdige af
doening daarvan in staat zijn, voortaan
slechts in dringende gevallen zoodanige
vergunningen zullen worden verleend.
De desbetreffende aanvragen moeten der
halve beperkt worden tot die gevallen,
waarin dringende redenen het verzoek
rechtvaardigen.
Ook de verzoeken om een vergunning tot
het zich ophouden in de open lucht tus-
schen 24 en 4 uur dienen tot een minimum
te worden beperkt. Deze moeten mitsdien
slechts in zeer noodzakelijke gevallen wor
den aangevraagd.
STEVENINCK,
Burgemeester.
NOG ENKELE OEFENWEDSTRIJDEN
Het bestuur der Nederlandsche Zeil- en
Roei-vereenigingen heeft besloten de
oefenwedstrijden op den Westeinderpias,
die tot nu toe zeer geslaagd zijn geweest,
ook in Augustus en September te houden.
Bij wijze van proef worden voor deze wed
strijden ook de Int. 12 M2-klasse en de
Olympiajollenklasse uitgeschreven. Deze
wedstrijden zullen alleen gehouden wor
den als tenminste 6 booten in een klasse
zijn ingeschreven.
Zoo mogelijk zullen op 17 Augustus de
groepswedstrijden in de 12 M2-klasse, die
5 Augustus niet konden worden beëindigd,
worden uitgezeild. De zeilers, die hierin
zouden moeten uitkomen, kunnen niet in
den oefenwedstrijd zeilen
NOODLOTTIGE VAL.
Gisteren speelde het 1-jarig dochtertje
van den landbouwer B. van Kampen te
Beesd (Gld.) in het achterhuis van de
ouderlijke boerderij. Op een gegeven mo
ment kwam de kleine zoo te vallen, dat zij
roerloos bleef liggen. De ijlings ontboden
geneesheer kon slechts den dood consta-
teeren.
De bewoonsters der Ukraine zijn reeds goede maatjes met de Duitsche soldaten, die door de
bevolking als bevrijders begroet zijn (Orbis-Holland)
Tijdelijk half rantsoen
aardappelen
Tekort wordt later ingehaald
Zooals reeds is uiteengezet, hebben de
moeilijkheden, waarmede men op het
oogenblik bij de aardappelvoorziening te
kampen heeft, niets te maken met de
voorraden, welke dit jaar uiteindelijk ter
beschikking zullen komen. Deze voorra
den zullen dat staat na den inmiddels
gevallen regen wel vast zeker voldoen
de zijn voor de voorziening van een ruim
rantsoen voor de geheele Nederlandsche
bevolking tot aan den volgenden oogst.
Inmiddels zijn de tijdelijke moeilijkhe
den door het aanhoudende slechte weer
nog niet overwonnen. Op een deel van de
bonnen, waarvoor de bevolking in deze
week aardappelen had moeten betrekken,
is nog niet geleverd. Deze bonnen blijven
daarom ook in de volgende week gelden
en het ligt voor de hand, dat er in de
eerste plaats op deze bonnen zal moeten
worden geleverd.
Dit zal waarschijnlijk niet kunnen, als
er thans weer een bon met het volledige
rantsoen van 3 kg .voor de volgende week
geldig werd verklaard. Het zou echter ook
bezwaar medebrengen, nog in het geheel
geen nieuwe bonnen bekend te maken,
omdat de bevolking in die plaatsen, waar
de voorziening in deze week nog behoor
lijk functionneerde en men dus op al de
oude bonnen reeds aardappelen heeft ge
kocht, nog in groote moeilijkheden zou
komen.
Daarom zal voorloopig een bon voor
11/2 k.g. worden bekend gemaakt,
met de bedoeling, om, zoodra dit mo
gelijk is, nog een aanvullenden bon
van 11/2 k.g. bekend te maken. In
dien de weersomstandigheden gunstig
worden, zal dit reeds in den loop van
de volgende week mogelijk zijn. In
ieder geval zal het tijdelijk tekort op
het rantsoen van 3 k.g. in de naSste
toekomst worden ingehaald door een
extrabon of een tijdelijk verhoogd
rantsoen.
Om inmiddels het rooien en leveren van
aardappelen voor de telers zoo aantrek
kelijk mogelijk te maken, wordt op de
reeds bekend gemaakte wijze bij uitzonde
ring gedurende de volgende week een
rooipremie van 50 cent per 100 k.g. ver
leend, zoodat de prijs, welken de telers
ontvangen voor alle soprten aardappelen,
vanaf de maat 28 m.m., in deze week 4.75
per 100 k.g. af boerderij en f 4.90 per 100
k.g. per levering aan schip of wagon is.
Er wordt uitdrukkelijk op gewezen, dat
het verleen en van een rooipremie na1 17
Augustus niet meer zal worden toegepast,
zoodat de prijs dan slechts 4.95 per 100
k.g. af boerderij zal bedragen voor groep
1, en 4.00 voor de groepen 2 en 3.
Verbetering
sociale verzekeringen.
Het is gewenscht, dat de aandacht wordt
gevestigd op de door den heer Woudenberg
aangekondigde uitbouw van de wettelijke
ziekteverzekering en de regeling van de in-
validiteits- en ouderdomsrente, welke aan
gekondigde verbetering van sociale wetten
voor alle arbeiders van belang is, voor alle
arbeiders geldt.
Het was zoo, dat de arbeider, die zich
wcnschte te verzekeren tegen de gevolgen
van ziekte, invaliditeit of ouderdom, dit
slechts kon doen naar mate van zijn per
soonlijken materieelen welstand.
Behalve de practische uitbreiding, welke
de zorg voor den arbeider in geval van ziek
te thans zal ondergaan, zal premie thans niet
meer worden geheven op basis van het aan
tal gezinsleden, doch in percenten van het
loon.
Zooals aangekondigd zal deze maatregel
een sterkere concentratie van het zieken
fondswezen ten gevolge hebben, daar het
meerendeel van deze fondsen niet in staat
zou zijn, aan de eischen, welke door dezen
nieuwen koers gesteld worden, te voldoen.
Wat de verbetering voor de rentetrekkers
betreft, kan men eigenlijk kort zijn. Er
zijn aangekondigde toeslagen op de inva-
liditeits- en ouderdomsrente, welke variee-
ren van 25 tot 195 pet.
BOLLEBOOS.
De examens zijn zoo ongeveer ten
einde. De tijd, dat de eene helft van
Nederland ondervraagd wordt door de
andere helft is voorbij. Een ongelijke
strijd, die veel lijkt op de beide par
tijen bij een executie. Dan bevindt de
ter dood veroordeelde zich ook altijd
min of meer in het nadeel. Maar als er
dan ook een zegevierend uit den strijd
komt, is dit wel de moeite van het
vermelden waard.
Dat is ook nu het geval. Het schitte
rende rapport van den Haagschen jon
gen van 17Yi jaar, die drie tienen, heel
wat negens en twee achten behaalde
bij zijn eind-examen gymnasium, is
overtroffen door een 1614-jarigen Am
sterdammer. Hij haalde zijn eind
examen H.B.S. 5-jarigen cursus met
nog twee tienen meer. Het rapport
ziet er als volgt uit:
Algebra 10; Stereometrie 9; Me
chanica 10; Natuurkunde 9; Schei
kunde 10; Plant- en dierk. 10; Staat-
huishoudk. 8; Aardrijksk. 9; Geschie
denis 9; Nederlandsch 9; Duitsch 9;
Engelsch 10 en Fransch 9.
Een respectabele lijst, met als laag
ste cijfer nog steeds een acht.
Men zou in den chaos van het oogen
blik zulke phenomenen totaal over het
hoofd zien. En dat ware een onver
gefelijke fout. Want ik lees daarbij,
dat deze laatste bolleboos op een
zijner eerste vacantiedagen, toen Pa
en Ma uit waren, rustig in de keuken
stond te koken. Misschien is zijn wis
kundige kennis daarbij al te pas ge
komen. Maar als hij even goed kookt
als examens aflegt, wil ik daar wel
eens te eten worden gevraagd.
Dit nummer bestaat uit vier
bladen, vv. o. geïllustreerd
Zondagsblad.
GOEBBELS OVER DE BRITSCHE
LEUGENCAMPAGNE.
In het bekende weekblad Das Reich
rekent minister dr. Goebbels in een arti
kel onder het opschrift „het Britsche of
fensief van den grooten mond" af met het
Engelsche dilettantisme op het gebied der
propaganda, dat na het aftreden van Duff
Cooper is versterkt door zijn opvolger,
Brandon Bracken. De minister wijst er
op, dat het op den duur vervelend wordt
de verzinsels van den nieuwen Britschen
minister van voorlichting te dementeeren,
omdat zijn geheele leugencampagne, die in
de eerste plaats geconcentreerd is op de
zoogenaamde ontheffing van Duitsche mi
litaire of politieke persoonlijkheden uit
hun ambten of op hun interneering in con
centratiekampen, hun zelfmoord of hun
veroordeeling, zich immers vanzelf moet
dementeeren.
De minister verklaart, dat overigens
duidelijk is, wat men eigenlijk voor heeft
met deze kinderachtige leugens. Het is in
het geheel niet belangrijk voor Engeland
of deze geruchten allemaal waar zijn. Be
langrijk is slechts, dat zy bestaan, en dat
het Duitsche volk ze waar acht. Het Duit
sche volk gaat daar aan echter met een
medelijdend schouderophalen voorbij, al
dus dr. Goebbels. Deze wijst er op, dat het
bijna onbenullig is zich in te laten met
het school jongenswerk van den heer Bran
don Bracken: de Sovjettroepen zouden
Warschau en Danzig binnen getrokken
zijn, Duitsche soldaten zouden den laatsten
tijd met kettingen aan de kanonnen ge
klonken worden. Oostenrijksche mitrail-
leurschutters zouden aan hun mitrailleur
vastgeklonken zijn en wat er nog meer
voor leugens zijn. Want vast staat, dat de
Britten niet in staat zyn hun bolsjewisti-
schen bondgenoot doeltreffende hulp te
verschaffen, behalve dan van dit offensief
van den grooten mond.
Dit offensief kan Duitschland evenwel
reeds daarom niet schaden, daar het de
werkelijkheid ongewijzigd laat.
In hel Duitsche hoofdkwartier. De Führer, Adolf Hitler, tijdens een bespreking
met zijn legerleiding. Links generaal-veldmaarschalk von Brauchitsch
(Telefoto Orbis-Holland)