DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Momentje
Nieuwe bonnen
VRIJDAG 8 AUGUSTUS 1941
32ste Jaargang No. 10020
Telefoon: Redactie 20015. Administratie 20935.
Giro 103003. Postbus 11.
Bureaux: PapengTacht 32.
VERTREK VAN HET TWEEDE CONTINGENT
VRIJWILLIGERS NAAR HET OOSTEN
Het Nederlandsche vrijwilligerslegioen
marcheert. Weer is een contingent landge-
noot.en naar Krakau vertrokken en weer
heerschte er in de Haagsche straten de
zelfde geest en hetzelfde enthousiasme
als bij het vertrek van de eerste
groep enkele weken geleden. Ook nu
was de groote zaal van den Dieren
tuin op feestelijke wijze met vlaggen
doek en eikenloof versierd. Ook nu waren
er vele autoriteiten, Duitsche en Neder
landsche. De commandant van het legioen,
de gep. luitenant-generaal Seyffardt, oud
chef van den generalen staf, begroette al
lereerst den hoeheren SS unt Polizeiführer,
SS Gruppenführer Rauter, die den Rijks
commissaris vertegenwoordigde en den
Oberst-leutnant von Müller, die de plech
tigheid bijwoonde namens den generaal
der vliegers Fr. Christiansen, den militai
ren bevelhebber in de bezette Nederland
sche gebieden. Verder waren onder meer
aanwezig generaal-majoor Schumann,
commandant van de ordnungspolizei, Ober-
bereichsleiter Eftger. die den commissa
ris-generaal voor bijzonder aangelegenhe
den vertegenwoordigde, Oberdienstleiter
Schmidt en dr. Schuen, kringleider der
N.S.D.A.P., terwijl de plechtigheid van
Nederlandsche zijde onder meer werd bij
gewoond door den secretaris-generaal van
het departement van financiën, mr. Rost
van Tonningen, den secretaris-generaal
van het departement van volksvoorlichting
en kunsten, prof. Goedewaagen, den direc
teur-generaal der stichting „Winterhulp
Nederland", den heer Piek, den raads
adviseur bij het departement van
Volksvoorlichting en Kunsten ir. van der
Vegte, den hoofdcommissaris van politie
te 's-Gravenhage, mr. Hamer en verder
door vele vooraanstaande figuren in de
N.S.B.
De plechtigheid werd opgeluisterd door
muziek, gespeeld door een muziekcorps
van de Ordnungspolizei. De circa 450 vrij
willigers, die dit tweede contingent vor
men, stonden langs de zijkanten van de
zaal in carré opgesteld, terwijl evenals de
vorige maal de familieleden een plaats
hadden genomen op de galerij. De plech
tigheid begon met een inspectie, nadat de
commandant van het contingent, kapitein
Voorwinden, de troep aan luitenant-gene
raal Seyffardt had gemeld.
Aan de inspectie namen naast luitenant-
generaal Seyffardt ook deel S.S.-Gruppen
führer Rauter, Oberst-leutnant von Müller
en generaal-majoor Schumann.
Na de inspectie sprak luitenant-generaal
Seyffardt de vrijwilligers als volgt toe:
Kameraden.
Hier staat gij aangetreden om uitvoering
te geven aan uw moedig besluit de wa
pens op te vatten om mede te gaan strij
den tegen het Aziatisch gedrocht, dat ge
reed heeft gestaan zijn bolsjewistische hor
den over Midden- en West-Europa uit te
storten, om daar de Marxistische wereld
revolutie, dat wil zeggen een chaos van
jammer en ellende, in de plaats te stellen
van onze beschaving en kuituur.
Gij staat aangetreden met den vastbe
sloten wil u in te zetten voor de vrijheid
van Europa, voor de vrijheid van Neder
land.
Ik dank u voor uw dapper besluit en ik
bewonder u. Want ik weet, dat gij vele
bezwaren opzij hebt moeten zetten, om
vrijwillig heen te gaan van alles, wat u
hier aan den vaderlandschen bodem bindt.
Ik bewonder u, omdat ge'zonder lang aar
zelen hebt besloten de moeilijkheden en
gevaren tegemoet te treden, welke .u daar
ginds in Oost-Europa wachten.
Ik zeide het reeds tot uwe kameraden,
die op 26 Juli u zijn voorgegaan: gij gaat
naar een land, waarvan ge u vermoedelijk
thans nog geen voorstelling kunt maken.
Gij gaat, als het ware, de beschaafde we
reld tijdelijk achter u laten. Ge komt in
een wildernis van verschrikking en ellen
de, welke dat land te danken heeft aan
„de zegeningen van het bolsjewistische
Denkt niet, dat ik nu overdrijf. Mis
schien heeft men u dat wel willen wijs
maken. Want duizenden menschen in ons
land, die tot voor korten tijd openlijk ver
kondigden. dat het bolsjewisme de af
schuwelijkste geesel is, welke de mensch-
heid kan bedreigen, beweren thans plot
seling, dat het heusch zoo erg niet kan zijn.
Heeft niet de christelijke regeering van
Brittannia en heeft niet onze gevluchte,
zéér christelijke, vroegere regeering beslo
ten hand in hand te gaan met dat onge
dierte?
Neen. het is wel heel erg, het is af
schuwelijk.
Dit alles zeg ik natuurlijk niet om u te
ontmoedigen. Ik zeg het om u voor te be
reiden op hetgeen ge daar vinden zult, om
u te stalen in uw ijzeren moed, opdat ge
u zult harden en onverbiddelijk hard te
genover hard zult stellen.
Ik wil ook tot uwe familieleden spre
ken.
Gij vrouwen en kinderen, ouders en
bloedverwanten, die deze flinke mannen
wilt afstaan, tot u allen zeg ik, ook tot de
velen, die te ver afwonen om bij dit af
scheid tegenwoordig te zijn: weest gedankt
voor het offer, dat gij nu brengt. Als een
maal aan de vele afzijdigen van nu de
oogen zullen zijn opengegaan over de wer
kelijkheid, welke zij nu nog niet willen
erkennen, zal in geheel Nederland de
eerepalm worden toegekend niet al
leen aan de mannen, die zich nu inzetten
maar ook aan de gezinnen, die hun dier
baren voor het grootsche doel hebben af
gestaan. Gij, mannen en vrouwen, hebt ge
toond, dat de flinke Nederlandsche geest
onzer vaderen ook in u voortleeft.
Legioensoldaten, die hier staat aange
treden, twaalf dagen geleden reikte ik aan
uw kameraden de vlag over, die ook uw
vaandel zal zijn. Dat symbool van trouw
aan uw vaderland en uw volk zal u op
wachten, wanneer ge in Krakau zult aan
komen. Daar zal het u begroeten en gij
zult het voor u zien als het veldteekên,
dat u aan den vaderlandschen bodem bindt.
Ook g ij neemt dan op u die vlag, zoo noo-
dig met uw leven, te zullen beschermen
en verdedigen. En gij zult dat doen.
Mannen van het legioen. Daar voor u
staan zés diepe trommen, trommen zooals
zij in onzen glorietijd de Hollandsche ven
dels voorafgingen in dagen van strijd. De
ze trommen zult gij meevoeren, haar rof
fels zullen klinken daarginds in uwe kam
pementen. Zij zullen met dreunenden slag
u voorafgaan, als gij na volbrachte taak
met wapperend vaandel zult terugkeeren
in de vaderlandsche landouwen.
Legioensoldaten, nog een ernstig woord:
als gij daarginds voor den krijg wordt op
geleid, "betracht dan de uiterste onderwer
ping aan de krijgstucht, die onverbiddelijk
streng zal zijn. Weest hard voor u zelf,
maar zijt een goed kameraad onder uwe
kameraden. Blijft eerlijk en ridderlijk en
denkt bij alles wat gij doet, dat gij de eer
van Nederland in u draagt.
Wanneer zoo dadelijk de tonen van ons
oude Wilhelmus u zullen tegenklinken,
denkt dan aan de woorden: „Mijn schild
ende betrouwen zijt gij. o God, mijn Heer".
Laat die gedachte u schragen, zooals zij
den grooten Zwijger heeft geschraagd, ook
in de zwaarste omstandigheden.
Trekt dan nu heen, mijne kameraden,
met moed en vertrouwen naar het onbe
kende land. God zegene u en de uwen.
Leve het vaderland!
Het muziekkorps speelde hierna het
Wilhelmus. Vervolgens bood luitenant-
generaal Seyffardt het vertrekkende con
tingent namens het legioen de in zijn toe
spraak genoemde zes trommels aan, waar
mede de plechtigheid was afgeloopen.
De vrijwilligers stelden zich na afloop
op het Malieveld op en marcheerden, voor
afgegaan door het muziekkorps en een
eere-bataljon van de Duitsche weermacht,
daarna af in de richting van het Spui in
het centrum van de stad, waar zij voor
luitenant-generaal Seyffardt, SS-Gruppen-
führer Rauter, Oberst-leutnant von Mül
ler en generaal-ma.ior Schumann defileer
den. De belangstelling van de zijde der
Haagsche bevolking voor deze bijzondere
gebeurtenis was bijzonder groot. Éen dui
zendkoppige menigte stond op de trottoirs
opgesteld en sloeg het voorbij mar cheeren
der vrijwilligers gade. Aan enthousiaste
toeiuichingen ontbrak het hierbij niet. Het
zelfde beeld herhaalde zich korten tijd
later op het station Hollandsche Spoor,
van waar de trein, met voorop een met
eikenloof versierde locomotief, vertrok.
Van ieder der vrijwilligers namen luite
nant-generaal Seyffardt en de SS-Grup-
penführer persoonlijk afscheid. Geestdrif
tige toejuichingen en vele goeden wen-
schen vertolkten de gevoelens van hen,
die achterbleven, toen de trein om onge
veer half acht onder het spelen van de
Duitsche volksliederen het perron uitreed.
r- V= VICTORIE
Duitschland wint
OP ALLE FRONTEN
voor Europa
Belangrijke verbeteringen
in sociale verzekeringen
De heer H. J. Woudenberg, commissa
ris van het N. V. V., heeft heden in een
bijeenkomst van functionarissen van het
Ned. Verbond van Vakvereenigingen te
Amsterdam eenige urgente problemen van
den dag behandeld en tevens eenige zeer
belangrijke maatregelen van socialen aard
aangekondigd.
Wij zullen morgen van deze bijeenkomst
een uitvoerig verslag geven.
Wij willen nu reeds vermelden, dat de
wettelijke ZIEKTE-VERZEKERING zoo
danig zal worden gewijzigd, en aanmerke
lijk verbeterd, dat er ook uitkeeringen zul
len geschieden voor ziekenverpleging.
Ook in de INVALIDITEITS- en OUDER
DOMSRENTE zal een belangrijke verbe
tering worden aangebracht.
Er zal op de wettelijk vastgestelde rente
een toeslag worden gegeven: van 25 pet.
voor rentetrekkers, die 65 jaar zijn; van 50
pet. voor trekkers van invaliditeitsrente,
die nog geen 65 jaar zijn, en voor het ge
val de rentetrekker gehuwd is, komt er
nog 25 pet. bij; voor ieder kind komt er
verder 20 pet. bij, met dien verstande, dat
de totale toeslag niet meer dan 195 pet.
mag bedragen boven de wettelijk vastge
stelde rente.
Op het weduwen- en weezenpensioen
wordt een toeslag van 50 pet. gegeven;
voor iederen wees wordt de toeslag ver
hoogd met 25 pet., ingeval dat weduwen-
en weezenpensioen gelijktijdig bestaan.
Zooals gezegd, komen wij op de rede
van den heer Woudenberg morgen uitvoe
rig terug.
PRIESTERJUBILEA.
Op 15 Augustus a.s. zullen hun 40-jarig
priesterfeest vieren: de hoogeerw. heer
kanunnik J. C. Aalberse, officiaal van het
Bsdom en de zeereerw. heeren Th. M.
Beukers, pastoor te L e i d e n (St. Petrus),
H. W. J. Hoosemans, pastoor te Amster
dam (O. L. Vr. Rozenkrans), B. J. Her
mans, pastoor te Oosterblokker, G. J. M.
Maat, deken en pastoor te Poeldijk, A. J.
M. van Meeuwen, emeritus-pastoor van
Boskoop.
Hun zilveren priesterfeest vieren de hoog
eerw. heer J. H. Niekel, directeur van het
Philosophicum te Warmond, A. A. v.
d. Berg, pastoor te Akersloot, Th. N. Boo
nekamp, pastoor te Hem en Venhuizen, H.
J. C. van den Burg, pastoor te Rotterdam,
H. M. Brandehof, pastoor te Monninken-
dam, P. van Diepen, pastoor te Zandvoort,
J. M. Halkes, pastoor te Maasland, C. J.
Hesp, pastoor te K a t w ij k a. d. R ij n,
B. G. Hosman, pastoor te L a n g e r a a r,
A. J. C. Melchers, deken en pastoor te
Haarlem, C. M. Mol, pastoor te Hilligers-
berg (St.Lidwina), L. Oudejans, pastoor te
Beverwijk (O.L.Vr. v. Goeden Raad), R. J.
Reijnen, pastoor te Soheveningen (O. L.
Vr. van Lourdes), J. G. A. Saraber, pas
toor te Oud e-W e t e r i n g, A. J. van
Schaik, pastoor te Moordrecht, D. Schoen
maker, pastoor te Ouderkerk aan de Am-
stel, J. D. Sistermans, pastoor te De Rijp,
H. Ulleman, pastoor te Overzande, S. A.
vioothuis, pastoor te Koog a. d. Zaan, P.
M. Simons, pastoor te Rwadendamme.
Emeritus-pastoor C. B. L. Devoghel,
Heemstede, viert op 15 Augustus, zijn gou
den priesterfeest.
Moskou onder de slagen van het Duitsche luchtwapen. De eerste
luchtfoto van de felle aanvallen der bommenwerpers. Fabrieken en
kazernes staan in brand (Telefoto Orbis-Holland)
De Nederlandsche
volksdienst
De Nederlandsche Volksdienst heeft
zich tot taak gesteld het Nederland
sche volk op sociaal gebied op groot
sche wijze te verzorgen. Hierbij zal
niet de nadruk worden gelegd op de
materieele verzorging, doch meer op
de onderlinge hulp en steun, die onze
landgenooten elkaar willen verleenen.
De N. V. D. hoopt door een groot
aantal medewerkers, die alom in den
lande, in iedere stadswijk, in elk hui
zenblok, in ieder dorp en gehucht
werkzaam zullen zijn, dat breede be
middelende contact tusschen alle Ne
derlanders te kunnen leggen.
Tienduizenden kunnen hierbij wor
den ingeschakeld. Iedere man en
vrouw, die in een sociale taak, groot
of kleine een opgave ziet, melde zich
als vrij williger (ster) aan bij het on
derstaande adres(sen), waar alle in
lichtingen zijn te verkrijgen.
De uitvoering van het sociale werk
van den N. V. D. brengt natuurlijk kos
ten met zich mede. Daar de bijstand
zal bestaan uit een directe, verant
woordelijke hulp van een medeland
genoot en niet van een ambtelijk bu
reau, dienen de uitgaven bestreden te
worden uit volbewuste offers van
hen, wien het lot van ons volk ter
harte gaat. Daartoe is door den N. V.
D. een lidmaatschap ingesteld, waar
aan een vaste maandelijksche bijdrage
is verbonden.
Meldt u aan als lid van den N. V. D.
en helpt mede het welzijn van ons volk
te verzorgen. Inlichtingen en aanmel
ding bij het bureau van den N. V. D.
m uw stad of provincie.
De provinciale directeur van den
Nederlandschen Volksdienst in Zuid-
Holland is drs. W. F. van'Leeuwen, Ja-
vastraat 27a, 's-Gravenhage.
ENGELSCHE LUCHTAANVALLEN.
Slechts geringe schade.
In den nacht van Donderdag op Vrijdag
zijn slechts weinig Engelsche vliegtuigen
boven het Nederlandsche grondgebied ver
schenen. Op verschillende plaatsen zijn bri
santbommen geworpen, waardoor eenige
boerderijen en schuren schade opliepen.
Eén boerderij moest worden ontruimd;
eenige koeien zijn gedood of gewond. In
het algemeen is de materieele schade niet
groot. Er is overigens niemand gedood of
gewond.
EEN SOEPELE ZOOL VAN HOUT.
De nieuwste uitvinding op het gebied der
leervervanging.
De houten zool heeft niet lang op zich la
ten wachten, maar dat zij niet spoedig po
pulair zou worden, kon ieder bevroeden,
die zich even de geringe buigbaarheid van
zoo'n houten geval realiseerde. Voor ons
nuchtere gevoel is een schoen met een hou
ten zool een klomp. Een klomp van goede
familie misschien, maar een klomp.
In Chemonitz woonde 'n meneer Paul Zie-
rold, die er al net zoo over dacht. Dies zet
te hij zidh aan het uitvinden van een goe
de houten vervangingsmogelijkheid voor
lederen zolen. En op de Leipziger Herbst-
messe van 1940 kwam hij met de resulta
ten van zijn uitvindersarbeid voor den dag:
een buigbare houten zool. Daar thans ook
in ons land reeds eenige firma's schoenen
met deze zool, waarvoor de firma Schlich-
ter en van de Vijver te Amsterdam de
rechten voor Nederland heeft verworven,
adverteeren, willen wij onzen lezers iets
van dit novum vertellen.
Het principe, waarop de buigbare zool,
die in ons land als harmonica-zool aan de
markt wordt gebracht, is vrij eenvoudig.
De zool wordt afgewisseld van links naar
rechts en van rechts naar links voorzien
van evenwijdige insnijdingen, die het vlak
geheel in tact laten. Hoewel men bevreesd
was voor het binnendringen van zand en
kleine steentjes in de inkepingen, bleek
hiervan geen sprake te zijn; binnendrin
gende stoffen worden door de beweging ook
weer naar buiten gedrongen.
Tot heden bleek voor deze zool beuken
hout een ideaal materiaal te zijn. En de
hoeveelheid beukenhout, die de autoritei
ten ter beschikking stelden, is vrijwel on
beperkt. Niet slechts voor damesschoenen,
doch ook voor heerenschoenen wordt de
nieuwe houten zoel toegepast. Zelfs werden
door de overheid reeds eenige honderddui
zenden zolen besteld voor zware werk
schoenen.
Een moeilijkheid bood nog de opgave
schoen en zool tot een soepele eenheid te
maken, maar de heer Zierold meent ook
voor dat vraagstuk een oplossing gevon
den te hebben, door de toepassing van een
lijmsoort van bijzondere samenstelling.
Bij het college van rijksbemiddelaars is
een verzoek tot algemeen verbindendver
klaring van de gewijzigde loonen in het
schildersbedrijf, opgenomen in een loonre-
gister, ingediend door partijen bij de col
lectieve arbeidsovereenkomst voor het
schildersbedrij f
Het verzoek ligt tot 23 Augustus 1941 ter
visie bij de districtshoofden der arbeids
inspectie te Amsterdam, Haarlem, 's-Gra
venhage, Rotterdam, Utrecht, Breda, Maas
tricht, Arnhem, Deventer en Groningen, en
bij het college van rijksbemiddelaars, Be-
zuidenhout 87 te 's-Gravenhage, aan welk
laatste adres tevens bezwaarschriften te
gen bedoeld verzoek kunnen worden inge
diend.
8 AUGUSTUS.
Vandaag begin ik aan mijn tweede
jaar. Ik mag dat wel even memoree-
ren. Versta mij goed. Dat wil niet zeg
gen, dat ik vandaag mijn tweede le
vensjaar inga, zulk een jeugdige me
dewerker kent geen enkele krant. Dit
beteekent, dat ik vandaag het tweede
jaar van mijn Momentjes ben inge
stapt, dat wil zeggen, dat ik u van
daag. op den dag af, een jaar lang op
Momentjes heb mogen onthalen. Ver
leden jaar op den achtsten Augustus
verscheen het eerste van deze kleine
artikeltjes en vandaag zie ik op den
kalender, dat het wéér 8 Augustus is
en ik zie dus terug op een jaar vol
Momentjes.
Wie zal mij dat euvel duiden?
Het dankbaarst echter zie ik terug
op uw medeleven. Het is voor iederen
mensch prettig, eens een enkele maal
te ervaren, dat men niet preekt voor
de blauwe lucht en die ervaring is de
prikkel om het werk voort te zetten.
Laat mij dus heden u dank zeggen
voor de betoonde medewerking of ten
minste voor uw welwillende aandacht
voor deze kleine rubriek.
En op dezen achtsten Augustus zeg
ik u dus:
Ik dank u allen zeer!
Gedurende het tijdvak van Zondag 10
tot Zaterdag 16 Augustus zullen op de bon
nen nummer „30" van de daarvoor aange
wezen kaarten verkrijgbaar zijn de gebrui
kelijk boeveelheden brood, bloem (70 gram
per bon), vleesch en vleeschwaren, kaas,
eieren en melk
De bonaanwijzing voor aardappelen zal
nog nader worden bekend gemaakt.
Voorts is voor het tijdvak van Zondag 10
Augustus tot en met Zaterdag 6 Septem
ber (vier weken) beschikbaar gesteld:
Op bon „107" algemeen 1 K.G. suiker.
Op bon „108" algemeen 250 gram koffie-
surrogaat.
.Op bon „109" algemeen 500 gram jam.
Op bon „110" algemeen 250 gram rijst.
Op bon „b rijst" (voor kinderen t./m.
3 jaar) 250 gram rijst.
Op bon „111" algemeen 250 gram ha
vermout of gort.
Op bon „b haveimout" (voor kinderen
t/m. 3 jaar) 250 gram havermout of gort.
Op bon „112" algemeen 100 gram vermi
celli of maizena.
De bonnen „30" voor kaas blijven geldig
tot en met Zaterdag 6 September.
De bonnen „29" voor aardappelen blij
ven geldig tot en met Zaterdag 16 Augus
tus.
KOFFIE-SURROGAAT EN THEE
De secretaris-generaal van het departe
ment van Landbouw en Visscherij, vestigt
er de aandacht op, dat de nieuw aangewe
zen met 108 genummerde bon van de bon
kaart „algemeen", uitsluitend récht geeft
op het koopen van Koffie -surrogaat
De eventueel bij de detaillisten aanwezige
restantvoorraden thee mogen dus tot nader
bericht niet meer worden uitverkocht.
Bonnen die afloopen
De volgende bonnen zijn na Zaterdag
9 Aug. niet meer geldig.
29 brood brood of gebak
29 vTeÏÏfhwaren! vleesch of vleesehw.
2629 kaas
29 eieren
29 Melk I
105 Algemeen 'suiker
104 Algemeen koffie-surrogaal
103 Algemeen jam
10 bloem, bloem, brood of gebak
102 Algemeen i
A Rijst I rijst
45 Algemeen gort
54 Algemeen vermicelli
55 Algemeen maizena
N.B. De bonnen 30 voor Kaas blijven
geldig t/m 6 September
De bonnen 29 voor aardappelen blij
ven geldig tot en met 16 Aug.
BINNENKORT KOLENKAARTEN VOOR
WERKKAMERS EN VOOR PENSION
EN KAMERBEWONERS.
Naar wij van bevoegde zijde vernemen,
is dezer dagen de regeling te verwachten
voor de uitgifte van kolenkaarten voor
werkkamers. Met de uitgifte daarvan zal
dan ook zeer spoedig worden begonnen.
Ook vcor pension- en kamerbewoners is
binnenkort, n.l. in het begin A an Septem
ber een regeling te verwachten.
