ZATERDAG 2 AUGUSTUS 1941
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. 5
In een bolsjewistisch
concentratiekamp
IN SOVJET-RUSSISCHE VERBANNING.
Ben Rusland-kenner schrijft aan het Ned.
Perskantoor te Berlijn:
Het Finsche Oostfront strekt zich uit
van het toeradragelbied 'van het schier
eiland Kola tot aan het Ladotgameer, de
Finsohe Golf en de Witte Zee. De natuur
is hier den menschen niet vriendelijk ge
zind: slechts in het Zuiden, tusschen Wi-
foorg en het Ladogameer, is het klimaat
voor den Middeleuropeer niet onaange
naam.
In het Zuiden bevinden zich de belang
rijkste plaatsen van Karelië, Wilborg, Kex-
hokn en Serdopol, waar groote inrichtin
gen en fabrieken voor de bewerking van
het hout zijn, dat den grootsten rijkdom
van het land uitmaakt. Finland1 wordt het
land der 1000 meren genoemd en Karelië
zou dezen naam eveneens met recht mogen
dragen. De vele duizenden kleine meertjes
zijn onderling door kanalen verbonden en
vormen een ideaal waterwegeninet, om de
duizenden en nog eens duizenden pijnfboo-
men naar de zaagmolens en de havens te
brengen.
De winter is in Karelië zeer koud. Wan
neer de geweldige sneeuwmassa's weg-
dooien, de berken zidh met jong groen
tooien en de rivieren het vele water bijna
niet kunnen opnemen, dan begint voor de
bewoners een nieuwe plaag: de muggen.
Zij overvallen mensch en dier, zuigen hun
het bloed' uit en maken hun leven tot een
hel. In de tropen kan zich de Europeaan
met muskietennetten tegen de muggen
verdedigen. Bovendien is overdag de plaag
niet zoo erg. In Karelië echter is het over
dag hetzelfde als 's nachts. De muskieten
komen uit de ontelbare kleine meertjes en
moerassen, die niet drooggelegd kunnen
worden. In den zomer kan men van het ka-
nalenstelsel dezer moerassen nauwelijks
gebruik maken. En toch zijn de meren, ka
nalen en stroomen de eenige verbindings
wegen.
Millioenen gevangenen.
Meer naar het Noorden houden de bos-
schen op. De hoornen houden de harde
vorst en den maandenlangen winternaoht
niet uit. Alleen de berkeboom, klein en
krom, is tegen den onbarmhartigen ijzigien
wind bestand1. Het hout van den Kareli-
sdhen berkeboom is het edelhout van
Noord-Europa en wordt veel voor meube
len gébruikt.
Toen de bolsjewieken naar een. land
zochten, waar heen zij hun millioenen. po
litieke gevangenen konden .verbannen,
besloten zij, Karelië tot een reusachtig ge
vangenenkamp te maken. Men kan zich
niet voorstellen, hoe uitgestrekt dit con
centratiekamp is. Niet alleen de scherpe
bewaking, de speurhonden en de draad
versperringen, ook de onmetelijke ruimte
verhinderen zelfs de gedachte aan een
vlucht. Slechts enkelen, wien het is gelukt,
na ongeloofeldjke moeilijijcheden en ontbe
ringen naar het naburige Finland te ont
komen, hebben mededeelingen kunnen ge
ven van de vreeselijke toestanden, dlie in
Oost-Karelië beerschen.
Roofbouw aan menschen.
Boeren uit de Oekraïne en van de Wolga,
enkele overlevenden van d|e vroegere
hoogste klasse en der geestelijkheid', poli
tieke gevangenen, landloopers, misdadi
gers, vellen de boomien, brengen het hout
naar de verzendingsplaatsen, arbeiden in
de houtzaagmolens. Te eten krijgen zij zoo
goed als niets: zwart brood en vischsoep
is de geheele voeding. In houtladingen, die
in Nederland en Engeland! aankwamen,
werden de aandoenlijlkste kreten om 'hulp
gevonden, die gericht waren aan de ge
heele beschaafde wereld' en smeekten, om
den strijd tegen het bolsjewisme. Dikwijls
waren de vodjes papier of de met potlood
op planken 'gekrabbelde regels in uitste
kend Duitsch, Fransah of Engelsch geschre
ven. De afzenders moeten dus zeer ont
wikkelde menschen zijn geweest.
De onverantwoordelijke roofbouw aan
menschenmateriaal in het Oost-Karelische
concentratiekamp paste zeer goed in de
kraam der heeren te Moskou. Immers, wat
zou men anders met die vele millioenen
menschen hébben moeten doen, die zich
tot slaven wilden laten (maken? Wanneer
er jaarlijks honderdduizenden stierven,
namen nieuwe honderdduizenden hun
plaats Weer in en hoe geringer de onder
houdskosten voor de houtarbeüders waren,
hoe voordeeliger het was voor dè bolsje
wieken, die aan den hout/uitvoer naar het
buitenland schatten verdienden.
ECONOMISCHE OORLOG
TEGEN JAPAN
DE BETEEKENIS BIGT OP POLITIEK
GEBIED.
De diplomatieke medewerker van het
„Hamburger Fremdenblatt", Adolf Halfeld,
schetst in een hoofdartikel den omvang
van den Angelsaksischen - economischen
oorlog tegen Japan.
Onder het opschrift „De economische oor
log in het Verre Oosten" schrijft hij:
Naar aanleiding van de verdedigings
maatregelen, die Japan en Frankrijk ge
meenschappelijk hebben genomen ter be
scherming van Indo-China is de latente
spanning tusschen het eilandenrijk in het
Verre Oosten en de tegenstanders van een
reorganisatie in Oost-Azië in een nieuw
stadium gekomen. EVenals in Europa heb
ben de Ver. Staten van president Roose
velt ook hier het streven aan den dag ge
legd eerst als rustverstoorder en dan als
rechter op te treden. Zij zijn van meetaf de
eigenlijke leider der politieke acties ge
weest, die tegen Japan werden gevoerd.
Onderstaatssecretaris Sumner Welles,
noemt als doel der Amerikaansche politiek
evenwijdig optreden van alle belangheb
bende mogendheden tegen Japan's positie
in het Zuiden van den Stillen Oceaan.
Het zichtbare resultaat is het economi
sche oorlogsfront, dat onder leiding van de
Ver. Staten tegen Japan is gevormd. De
bevriezing van de Japansche saldi in de
Ver. Staten was de eerste stap. Engeland
sloot zich hierbij aan met een bevriezings
verordening en met de opzegging van het
Engelsch-Britsch-Indisch-Burmaansch han
delsverdrag. Nieuw-Zeeland zegde even
eens de bestaande handelsovereenkomsten
op. Ten slotte nam Nederlandsch-Indië, die
tot op dat oogenblik de onafhankelijkheid
van zijn politieke besluiten poogde te be
waren, in overeenstemming met de moei
lijkheden van zijn situatie, eveneens stel
ling in het Anglo-Amerikaansche front.
Zelfs werd den Ibero-Amerikaanschen
staten door Washington de wenk gegeven
overeenkomstige economische stappen te
gen Japan te nemen. Voor den onpervlak-
kigen toeschouwer moet deze geheele op-
marsch een doodelijke aanklacht op de
economische grondslagen van de Japansche
machtpositie lijken. Maar te Tokio heeft
niemand zich laten misleiden. Een groot
deel van de Angelsaksische acties staat
slechts op papier, daar de betrokken ver
dragen al lang verouderd waren gebleken.
Ook zal Nederlandsch-Indië zich wel drie
maal bedenken, alvorens in ernst te den
den aan stopzetting van den petroleumuit-
voer naar Japan. Bovenal heeft het eilan
denrijk niet getalmd met zijn antwoord.
Het Japansche ministerie van financiën
heeft eveneens een bevriezingsverordening
uitgevaardigd, het toezicht op dertig groo
te Amerikaansche holdingscompagnies, in
Japan overgenomen en voor ruwe- en ge
sponnen zijde invoering van exportcontrole
gelast. Naar men weet is de geheele con-
fectieindustrie van de V. S. afhankelijk,
van den Japanschen zijdeaanvoer. Men kan
zich dus afvragen, in welken omvang de
Vereenigde Staten nu werkelijk kunnen
overgaan tot volledige toepassing van den
economischen oorlog tegen Japan. De cri
teria zouden zijn werkelijke stopzetting
van Batavia's olie-export naar Japan en
beslag op de Japansche koopvaarders in
Amerikaansche havens. Voorloopig hoort
men daar nog niet erg veel van.
De beteekenis van den Anglo-Ameri-
kaanschen opmarsch tegen Japan ligt der
halve op politiek gebied. Men wil in de
wereld en ook bij het eilandenrijk den in
druk wekken, dat men werkelijk een soli
de front vormt, dat eventueel bereid is ook
een militair offensief tegen Japan over te
gaan. Men heeft ook economisch het appa
raat voor een algeheele blokkade van den
Stillen Oceaan uit opgesteld. Men behoeft
slechts op een knopje te drukken dat
moet men althans in Tokio gelooven en
de raderen van het Japansche bedrijfsle
ven kunnen niet meer worden gesmeerd.
Dat is het internationale interventionis-
me van Franklin Roosevelt in Oost-Azië.
Van het veilige verblijf in een ver verwij
derd continent uit, meent hij de economi
sche machtsmiddelen, te bezitten om een
groot rijk, dat uitsluitend aanspraak maakt
op de leiding in zijn eigen leefruimte, de
politieke duimschroeven aan te leggen. Zoo
ergens dan wordt tegenwoordig in het Ver
re Oosten bewezen, dat de Pax Americana
nooit of te nimmer vrede, doch economi
sche overheersching van de wereld na
streeft.
REDE VAN GOEBBELS.
Minister Goebbels heeft gisteren de
gouw-gemachtigden van de NS-Volkswohl-
fahrt uit geheel Duitschland ontvangen,
die te Berlijn zijn bijeengekomen voor een
werkvergadering van enkele dagen.
Goebbels betoogde in zijn toespraak, dat
niemand nog de socialen wil van Duitsch
land kan betwijfelen. Deze sociale orde,
die voor het Duitsohe volk reeds vanzelf
spreekt, werkt ook op andere volken aan
lokkelijk en fascineerend.
De minister zette daarop in bijzond-
heden uiteen, welke taak voor de NS-
Volkswohlfahrt voortvloeit uit de groote
politieke conflicten en verklaar4e, dat het
Duitsohe volk thans beseft, dat het dezen
oorlog moet voeren ter handhaving van
zijn levensrecht, ter verdediging van zijn
sociale orde en daarmee voor het bestaan
en het welzijn van het geheele land. Het
geheele volk begrijpt, waarom het ditmaal
gaat. Het weet, wat in dezen oorlog te win
nen is, maar ook in welk gevaar wij ons
bevonden en wat ons had bedreigd, als het
bolsjewisme uit het Oosten in een onbe
waakt oogenblik Duitschland had overval
len. In deze gigantische worsteling zal de
overwinning bevochten worden door de
Duitsche weermacht onder het veldheer
schap van den Fuehrer.
DE VOLLEDIGE BEZETTING VAN BESSARABIë VOLTOOID.
Aan Roemenië is wederom de Boekowina
en Bessaraibië toegevoegd), twee belangrijke
Roemeensche gebieden die eertijds door
de Sovjettroepen waren bezet en sinds 29
Juli volledig door de Duitsche en Roe
meensche strijdformaties op den vijand zijn
veroverd.
Kaart van Pelt.
Op de 'kaart zijn deze gebieden duidelijk
aangegeven alsmede de steden in Bessara-
bië die dikwijls zijn genoemd in de Duit
sohe weermachtsberichten.
Het kaartje in den linkerhoek geeft de
grenzen aan van het huidige Roemenië.
FINLAND BREEKT MET
LONDEN
BRITSCHE GEZANT TERUGGEROEPEN.
Het Foreign Office te Londen heeft de
volgende mededeeling gedaan over het af
breken van de diplomatieke betrekkingen
tusschen Engeland en Finland.
Vrijdag is de Finsche gezant, Gripen-
berg, door Eden ontvangen. In opdracht
van zijn regeering berichtte Gripenberg
het afbreken van de diplomatieke betrek
kingen tusschen Finland en Groot-Brittan-
nië.
HERDENKINGSFEEST IN
ZWITSERLAND
Bij een stralende zon zijn vandaag in ge-
hel Zwitserland de herdenhingsplechtigihe-
den ter gelegenheid van het 650-jarig be
staan van het Eedgenootschap begonnen.
Reeds in den afgeloopen nacht vond op de
Rütli-weidie aan den Zuidelijken arm van
Ihet Vierwoudstedenmeer, waar het Eed
genootschap werd1 gesticht, in tegenwoor
digheid van enkele duizenden personen een
eenvoudige plechtigheid plaats. De hoofden
van de kantons Uri, Sohwyz en Unterwal-
den ontstaken in een machtigen houtstapel
het bondsvuur.
Vervolgens werd door het hoofd van het
'kanton Uri een toespraak gehouden, waar
in de gelofte tot uitdrukking kwam het
heilige legaat onvoorwaardelijk trouw te
blijven. Hierna staken de vertegenwoor
digers^ van alle kantons hun fakkels aan'
het Rütli-vuiur aan. Met booten en verder
door fietsers, bereden manschappen en
wandelaars werden de fakkels daarop naar
die verschillende kantons overgebracht.
Hedenavond zullen met deze fakkels de
vaderlandsohe Augustusvuren worden ont
stoken.
Naar de bladen melden is tusschen Peru
en Ecuador den 31 en Juli om 22.00 uur
G.M.T. een wapenstilstand gesloten.
Het ofificieele Peruaansohe tegenbericht
deelt mede, dat kort vóór het sluiten van
den wapenstilstand de Peruaansche troe
pen een overwinning hadden behaald. Zij
hadden acht plaatsen bezet, onder welke
Maohale, de 'hoofdstad van de provincie
El O to.
De negeering van Ecuador heeft tegelij
kertijd medegedeeld, dat de lichtingen
1916 tot 1919 gedemobiliseerd zijn.
DE NIEUWE ORDE IN HET
VERRE OOSTEN
In een hoofdartikel van de „Berliner
Boersenzeitung bespreekt Karl Megerle
den toestand in het Verre Oosten en met
name de kwestie Indo-China. De nieuwe
ordening in het Verre Oosten onder lei
ding van Japan, zoo schrijft hij, heeft groo
te vorderingen gemaakt. Tusschen Japan
en Frankrijk is een verdrag gesloten, waar
in de beide regeeringen zich tot gemeen
schappelijke verdediging van Indo-China
verplichten en Japan met inachtneming van
de territoriale onschenkb aarheid en de
Fransche souvereiniteit over Indo-Ghina,
het recht krijgt, daar steunpunten in te
richten. Op 29 Juli heeft Japan daarvan
gebruik gemaakt. De politieke beteekenis
van dit verdrag ligt voor de hand. De recht-
streeksche Japansche invloed is een ge
weldig stuk naar het Zuiden opgeschoven
in een gebied, waarin zich tijdens dezen
oorlog de agressieve ^n vijandige krach
ten tegen Japan steeds duidelijker gegroe
peerd hadden. Het inzicht in dit feit en
de teleurstelling, dat Japan de Engelsch-
Amerikaansche agressie is voorgeweest,
islpreekt uit de verontwaardiging, waar
mee Engeland en Washington het Japan
sche optreden hebben opgenomen. Deze
verontwaardiging heeft een dubbelen
grondslag. Nooit was het Japansche op
treden gerechtvaardigder dan thans. On
ze bondgenoot in het Verre Oosten heeft
het niet eens noodig, zijn aangelegenheid
met eigen argumenten te rechtvaardigen.
De argumenten zoowel als de methoden
heeft hem president Roosevelt zelf gele
verd. Toen Roosevelt verleden jaar den
Engelschen de steunpunten in West-Indië
afnam, hebben wij geschreven, dat men
goed op dit precedent moet letten. Door
dat Roosevelt van de Engelschen steun
punten vroeg op het Westelijke halfrond,
en Engeland dit verlangen inwilligde, is
de politiek van steunpunten tot een inter
nationaal gebruik geworden. Wanneer het
voor Roosevelt geen misdaad is, steunpun
ten aan een andere mogendheid te ontne
men, en voor Engeland geen schande, die
steunpunten af te staan, dan kan men niet
inzien, waarom Welles te keer gaat tegen
een politiek, die zijn president zelf heeft
uitgevonden.
Het verdrag tusschen Japan en Frank
rijk is in ieder geval niet onrechamatiger
dan dat tusschen Roosevelt en Churchill.
Trouwens, Japan houdt zich trouw aan het
beginsel der zelfbeperking tot de natuur
lijke leefruimte, zooals vastgesteld in het
Driemogendhedenpact, en blijft streng bin
nen zijn gebied, terwijl Roosevelt en En
geland hun steunpunten gestuwd hebben
naar andere gebieden en met geweld aan
zwakke staten ontnomen hebben. Japan is
in het Verre Oosten, zooals Europa in het
Westen, bevoegd en verplicht, om op al
les te zijn voorbereid met het oog op de
geen grenzen kennende uitdaging van Roo
sevelt. Na een jarenlange agressieve poli
tiek van bedreigingen, speldenprikken en
economischen druk door de Ver. Staten, had
Japan het recht, de dienovereenkomstige
defensieve maatregelen te treffen. Evenals
Duitschland, heeft het Japan niet gebaat,
met het uiterste geduld een politiek van
vreedzaamheid en reserve tegenover Roo-
sevelts uitdagingen te voeren. Den laatsten
tijd heeft het moeten constateeren, dat de
dreigende maatregelen in zijn leefruimte
zich zóó opstapelden, dat er geen twijfel
over de voornemens meer mogelijk was. De
samenwerking van Roosevelt met Enge
land, Tsjoenking en Nederlandsch-Indië
droeg een duidelijk anti-Japansch ken
merk. Alleen onder Engelsch-Amerikaan-
schen invloed hebben de autoriteiten van
Nederlandsch-Indië het aangedurfd, de Ja
pansche economische wenschen van de
hand te wijzen. Bovendien kon Japan de
samenwerking van de Angelsaksen met de
Gaullisten niet over het hoofd zien. Het
moest in Syrië waarnemen, hoe dit Fran
sche gebied door de Engelschen veroverd
en min of meer aan de Gaulle werd uitge
leverd. Nadat met Engelsche hulp reeds
vroeger in de Zuidzee, Caledonië door de
Gaullisten is bezet, heeft zoojuist ook in
Tahiti een de Gaulle-putsch plaats gevon
den. Dezelfde krachten waren merkbaar in
Indo-China, tezamen met den Engelsch-
Amerikaanschen invloed, welke Japan ove
rigens reeds bij zijn bemiddelingsactie tus
schen Thailand en Indo-China duidelijk be
speurd heeft.
In de totale Japansche politiek moet de
ze bescherming van den Zuidelijken flank,
ook in verband met de samenwerking der
Angelsaksische mogendheden met Tsjoen
king en het bolsjewisme, gezien worden.
Het heeft niet aan Engelsche stemmen' ge
mankeerd, die eischten, dat zoowel van
China als van Sovjet-gebied uit, Japan
moest bedreigen. De positie van Japan in
dit gebied is door dit verdrag geweldig ver
sterkt. Zijn aanzien als leidende mogend
heid in de nieuwe ordening van het Verre
Ooslen is in alle omliggende gebieden
enorm gestegen. Uitereerd kon het bij zijn
optreden op het begrip van zijn bondge-
nooten vertrouwen. Het proces van de
nieuwe ordening schrijdt in het Verre Oos-
voort, evenals in Europa.
Te Truro (Nieuw-Schotland) hebben vol
gens Associated Press 500 Canadeesche sol
daten gisternacht een Lunapark aangeval
len om een kameraad te wreken, die bij
een i;uzie was doodgeschoten. Zij overwel
digden de afzetting van vijftig militaire po
litiemannen en vernielden alle kramen, ca-
roussels en andere inrichtingen. Toen nog
145 militaire politiemannen ter verster
king waren gekomen, vielen zij zelfs voor
de tweede maal aan om de vernielingen te
completeeren.
Rookwolken duiden de plaatsen aan, waar voltreffers van de Finsche artillerie de sovjet-stellingen vernietigen. Een overzicht
aan het Finsche front, waar de bolsjewisten onder den sterken druk der oprukkende troepen terugtrekken (Suomen-Holland)
Wat door da Duitsche artillerie gepresteerd werd. Een ge
motoriseerde colonne der bolsjewisten, die volkomen vernietigd
werd (Orbis-Holland)
