VRIJDAG 1 AUGUSTUS 1941
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DUITSCHLAND
Nieuwe bonnen
Letteren en Kunst
Mamentje
Bekendmaking.
32ste Jaargang No. 10014
Ste- Céld&eli^Soti/fca/nt
Telefoon: Redactie 20015. Administratie 20935.
Giro 103003. Postbus 11.
Bureaux: Papengracht 32.
Dit nummer bestaat uit
twee bladen.
V Rijk bezit
Als wij het leven willen genieten zoo
als God het ons te genieten geeft dan
moeten wij ons bewast zijn van ons bezit,
van onzen rijkdom.
Wij zijn vaak, zonder er ons van bewust
te zijn, zoo rijk aan bezit.
Is het niet een rijk bezit, gezond te zijn
en zóó van onze vrijheid van beweging
te kunnen profiteeren?
Is het niet een rijk bezit, van een betrek
kelijk gunstigen welstand te mogen genie
ten?
Is het niet een rijk bezit, in staat
te zijn, te waardeeren de schoonheid in
de natuur en in zoovele uitingen van den
menschelijken geest, in muziekkunst, in
schilderkunst, enz.
Wij Zijn dikwijls onbewust zoo rijk!
Is het voor den katholiek niet een rijk
bezit, kind te zijn der Kerk vooral in een
tijd, als welken wij nu beleven?
De Kerk. Zij is niet als een klein ka
pelletje, ergens verscholen liggend, stich
tend voor de weingen, die het weten te
vinden en 'er binnenkomen. Zij is als een
groote, machtige wereld-kathedraal, die
alle menschen kan bevatten, waarin hoo-
ge ramen klaarte gieten over het leerend
en leidend Gezag.
De Kerk. Zij is niet voor een bepaal
den tijd of voor een bepaald volk en eep
bepaald land. Zij is voor alle tijden en alle
volkeren en alle landen.
De Kerk. Zij is de onder ons levende
Christus. Lees en overweeg, hoe de op la-
teren leeftijd tot het katholicisme overge
gane R. H. Benson schrijft over de Kerk.
Als hij heeft verklaard de vriendschap
met Christus in de Kerk, die „niet slechts
leiden moet tot een zeer nauwgezette uiter
lijke gehoorzaamheid en tot geformuleerde
geloofsdaden, maar tot een inwendige over
eenstemming van zienswijze, tot een in
stinctmatige eenparigheid van denken"
vervolgt hij:
„Als gij eenmaal beseft, dat de Katho
lieke Kerk is de historische uitbeelding van
Christus Zelf; eenmaal aanschouwt in haar
oogen den goddelijken glans en in haar
gelaat het gelaat van Christus; eenmaal
hoort van haar lippen de stem, die altijd
spreekt „als een, die met gezag is be
kleed", zult gij inzien, dat er voor een
menschelijke ziel geen edeler leven moge
lijk is, dan „zichzelve te ontbinden" in die
roemrijke vereeniging, welke Christus'
Lichaam is; dat er geen grooter wijsheid be
staat, dan met Haar te denken, geen zuiver
der liefde, dan welke brandt in het hart van
Haar, die, daar Christus haar ziel is, inder
daad de Verlosseres der wereld mag wor
den genoemd."
Christus' Kerk blijft door alle eeuwen
heen.
„Men heeft altijd verondersteld, dat zü
bij haar tijd ten achter w;as en toch is zij
altijd blijven bestaan.
Minstens honderd man hebben iedere
eeuw sinds haar ontstaan de klokken ge
luid voor haar begrafenis, maar het lijk is
nooit verschenen.
Zij schaffen steeds doodkisten voor haar
aan, maar moeten deze ten slotte gebrui
ken voor zichzelf!"
Aldus is een artikel in „Sint Bavo".
Zijn wij allen in waarachtige nederig
heid, zonder eenige schijn of schaduw zelfs
van zelfverheffing ons bewust van het
rijk bezit, gelegen in het kindschap der
Kerk? ?ijn wij er oprecht dankbaar voor
vooral in dezen tijd?
Wij kunnen, ondanks zoo véél néér-
drukkends, ons, ook in dezen tijd, ophef
fen tot een geestdrift van dankbaarheid en
dankbare vreugde, als wij ons bewust wor
den van de zekerheid, welke wij bezitten
door het kindschap der Kerk.
Is het voor allen geheel overbodig, als
het katholiek dagblad even wil herinne
ren aan dat rijk bezit?
BONNEN
HEDEN EN MORGEN
NOG GELDIG.
28 Brood
28 Vleesch, Vleeschwaren
28 Eieren
28 Melk
28 Reserve (aardappelen)
2425 Boterkaart
-425 Vetkaart
101 Algemeen (Suiker)
N. B. De bonnen 26, 27, 28 en 29 voor
Kaas blijven geldig t/m 9 Aug. 1941.
STRIJDT VOOR EUROPA
VERSCHERPTE
OMSINGELING
Het opperbevel van de Duitsche
weermacht maakte gisteren bekend:
Bij de achtervolging van de in
de Oekraine verslagen Sovjetlegers
zijn DUtsche strijdkrachten diep in
de vijandelijke achterwaartsche
Verbindingswegen doorgedrongen.
De omsingeling van den vijand ten
Oosten van Smolensk werd verder
verscherpt. De in Estland strijdende
formatie^ dreven den vijand naar
het Noorden terug. Gevechtsvlieg
tuigen bestookten in den afgeloopen
nacht militaire doelen te Moskou
alsmede het spoorwegknooppunt
Orel op doeltreffende wijze met
bommen.
Duikbooten achtervolgden de ver
strooide resten van het in den A11 a n-
tischen Oceaan aangevallen
konvooi en brachten vijf andere ge
wapende koopvaardijschepen van te
zamen 24,000 brt. tot zinken. De ge
zamenlijke verliezen van den vijand
door dezt operaties zijn daarmede tot
140,500 brt. gestegen.
In den strijd tegen Engeland
heeft het luchtwapen met bommen
eert groot kocpvaardijschop ten Oos
ten van Lowestoft zwaar bescha
digd. Andere bomaanvallen wer
den vannacht ondernomen op vlieg
velden in het Zuid-Oosten en Zuid-
Westen van het eiland. De aanvals-
poging van 40 Britsche vliegtuigen,
welke van een vliegkampschip in
de Noordelijke IJszee naar de ha
ven Kirkeness waren opgestegen,
werd verijdeld.
De vijand verloor hierbij in lucht
gevechten 23 vliegtuigen, door
luchtdoelartillerie en marine-artil
lerie vijf vliegtuigen. Boven de
Duitsche Bocht schoten jachtvlieg
tuigen vijf toestellen omlaag, die tot
een formatie van acht Engelsche
bommenwerpers behoorden. Mari
ne-artillerie haalde twee Britsche
gevechtsvliegtuigen omlaag, en een
marine vaartuig één Engelsche
machine.
Op eenige plaatsen van West-
Duitschland wierpen Britsche
vliegtuigen in den afgeloopen nacht
brisant- en brandbommen. Onder de
burgerbevolking ontstonden eenige
verliezen aan dooden en gewonden.
V= VICTORIE
Duitschland wint
OP ALLE FRONTEN
voor Europa
V..
NEDERLANDSCH INDIë EN JAPAN.
TOKIO, 1 Aug. (D.N.B.). Nadat van
Nederlandsoh Indische zijde in het eerst
was ontkend, dat de olieovereenkomst met
Japan was opgezegd, wordt hier thans be
kend, dat volgens verklaringen van de Ne-
derlandsoh Indische regeering verdere olie
leveranties naar Japan practisch onmoge
lijk zijn, wanneer niet een nieuwe moge
lijkheid van betaling door Japan is gevon
den. Tot dusver heeft men het clearing-
verschil in ht handelsverkeer tussohen de
beide landen telkenmale van Japansche
zijde in Amerikaansohe dollars moeten
vereffenen. Dat is thans na de blokkeering
van de Japansohe saldi in de Ver. Staten
niet meer mogelijk.
Voor het tijdvak van 3 tot en met 9
Augustus zijn de bonnen „29" aange
wezen voor de gebruikelijke rantsoe
nen brood, vleesch en vleeschwaren,
kaas, eieren en aardappelen (bon „29"
reserve).
Voorts is op bon „29" van de melk-
kaart in dat tijdvak beschikbaar 7 li
ter melk voor kinderen tot en met 3
jaar en 3% liter melk voor kinderen
van 3 tot en met 13 jaar.
Tenslotte zal in het tijdvak van 3 tot
en met 9 Augustus op bon „105" al
gemeen beschikbaar .zijn 250 gram
suiker.
Van de boterkaart zijn voor het tijd
vak van 3 tot en met 20 Augustus aan
gewezen de bonnen „26 en 27", welke
ieder recht geven op het koopen van
250 gram boter, terwijl in dit tijdvak
op elk van de bonnen „26 en 27" van
de vetkaart 250 gram boter met re
ductie verkrijgbaar zal zijn.
Inkrimping van onzen
veestapel
Vooral varkens en kippen
Ir. LOUWES OVER VERDERE
BEPERKENDE MAATREGELEN
Op de persconferentie van Donderdag
te Den Haag heeft de directeur-generaal
voor de voedselvoorziening, ir. S. L.
Louwes, medegedeeld, dat de zeer slechte
veevoederpositie, tengevolge van het uit
vallen van den import, het noodzakelijk
maakt, dat ten opzichte van bepaalde on-
derdeelen van den veestapel zeer vergaan
de beperkende maatregelen worden ge
nomen.
Uit den aard der zaak zullen hierdoor in
de eerste plaats worden getroffen die dee-
len van den veestapel, die vrijwel geheel
op den import van krachtvoeder waren
aangewezen. Voornamelijk dus het pluim
vee en de varkens. Voor den rundveestapel
is reeds bekend gemaakt, hoever de be
perking zal gaan. Verdere inkrim
ping van den rundveestapel
zal, in het nationale belang,
zooveel mogelijk worden voor
komen.
Teneinde de ingekrompen rundveestapel
zoo gezond en zoo productief mogelijk door
den winter te krijgen, moet een groot deel
van het veevoeder voor dit deel van den
veestapel worden gereserveerd.
Waar op het voer voor de paarden, op
wier werkkracht we nu meer dan ooit zijn
aanwezen, slechts zeer weinig bezuinigd
kan worden, spreekt het vanzelf, dat dat
gene wat overblijft voor den pluimvee
stapel en den varkensstapel, niet veel zal
kunnen beteekenen.
Bij de verdeeling van het weinige, nog
beschikbare veevoeder voor den pluim
vee- en varkensstapel, zal er op worden ge
let, dat bij eventueele verbetering in de
voorziening met veevoeder deze beide
onderdeelen van de veehouderij weer zoo
snel mogelijk tot een behoorlijken omvang
kunnen worden uitgebreid. In het alge
meen zal het voer dus worden bestemd
voor den opfok. Bij varkens zal dit dus
neerkomen op een zeer snelle rouleering
van den stapel, bij pluimvee op een reser
veering van het voer voor die bedrijven,
die het best in staat zijn om zoo snel mo
gelijk een goede plyimveestapel weer op
te bouwen.
De pluimveestapel zal op korten termijn
moeten worden teruggebracht op onge
veer een derde van den huidigen omvang.
Slechts voor een deel van het pluimvee,
datnog aangehouden mag worden, zal
voer worden beschikbaar gesteld. Op de
boerderij zal men een 10 a 15 stuks pluim
vee mogen houden, mits deze gevoederd
worden met afval van de boerderij. Het
voer, dat voor pluimvee beschikbaar is
zal, zooals boven gezegd, zóó moeten wor
den verdeeld, dat de her-opbouw van onze
pluimveestapel zoo goed mogelijk ver
zekerd wordt. Mocht dus blijken, dat de
omstandigheden in het voorjaar van dien
aard zijn, dat tot uitbreiding van den
pluimveestapel kan worden overgegaan,
dan zal geen onherstelbare schade zijn aan
gericht. Natuurlijk beteekent een en ander,
dat we over zeer weinig eieren de beschik
king zullen krijgen, welke slechts voor bij
zondere instellingen en voor bijzondere
omstandigheden, in de eerste plaats zie
kenhuizen, beschikbaar zullen worden ge
steld.
Een zeer aanzienlijke inkrimping zal ook
onze varkensstapel dienen te ondergaan.
Gezien de hoeveelheid veevoeder, die we
ter beschikking hebben, is onze varkens
stapel nog veel te groot. Het is niet alleen
r.oodig, dat de inkrimping plaats heeft,
maar deze moet ook zoo snel mogelijk
plaats hebben. Hier doet zich nu een mo
gelijkheid voor door een wijziging in het
met Duitschland gesloten ruilcontract vee
voeder tegen varkens
De Duitsche autoriteiten zijn bereid ge
bleken het contract, waarbij tegen veevoe
der varkens zouden worden geleverd, om
te zetten in een, waarbij gedeeltelijk ge-
bruiksvee, gedeeltelijk loopers worden ge
leverd. Dit heeft voor ons twee voordeelen.
Onze veestapel en vooral ook onze vee
voederpositie zijn er niet op berekend om
het aantal stuks vee, waarmede nu een
keer deze veestapel moet worden inge
krompen op tijd slachtrijp te krijgen. De
ze kunnen nu als gebruiksvee worden afge
zet. Daarnaast zullen in plaats van een
groot deel gecontracteerde vette varkens
loopers kunnen worden geleverd.
Deze loopers zullen door deze overeen-
koms geruild worden tegen uit Duitsch
land te verkrijgen veevoeder. Het is voor
een behoorlijke afwikkeling van deze af
spraak noodzakelijk, dat de hiervoor te
leveren loopers op de overeengekomen
tijden en plaatsen ter beschikking komen.
Om in een regelmatige levering te voor
zien, zal iedere varkenshouder, in het bezit
van loopers, mededeeling krijgen van de
hoeveelheden en de plaats, waar bij deze
moet leveren.
Met deze voorgenomen export zijn wij
er, tengevolge van onze vee voederpositie,
nog niet. Ook aan die varkens, die niet
als loopers (voor degenen, die deze term
niet kunnen, zij medegedeeld, dat varkens
van pl.m. 40 kg. levend gewicht zijn) wor
den afgenomen, zal geen lang leven be
schoren zijn. Zij zullen, tenminste voor
zoover een deel hog niet op lichter ge
wicht, dus practisch als looper, hoogstens
bij een gewicht van 60 kg. moeten worden
afgenomen.
HALT.
Na jarenlange voorbereidingen, na stel
selmatige ondermijning, na een tijdperk
van onafgebroken cellenbouw, dachten
Stalin en zijn satellieten eindelijk tot den
aanval op Europa te kunnen overgaan,
maarde Duitsche legers hebben de
Bolsjewistische horden een donderend
halt toegeroepen.
Niet alleen hebben de beschermers van
het Nieuwe Europa den aanval verijdeld,
maar onmiddellijk zijn zij tot den tegen
aanval overgegaan.
Zij hebben de verraste millioenenlegers
teruggedrongen, omsingeld en vernietigd,
geheele pantserdivisies teruggeworpen,
luchtvloten vernietigd, vestingen en bun
kerstellingen bestormd en genomen, mach
tige linies opgerold. Een donderend halt
was het antwoord op de brutale provoca
ties van de gewetenlooze bandieten uit
Moskou. En dit antwoord, donderend rol
lend langs duizenden kilometers front uit
de metalen monden van de kanonnen en
stuka's der Duitsche weermacht, heeft alle
landen in Europa wakker geschud.
In al deze landen staan mannen op, die
begrijpen dat ook zij een taak te vervul
len hebben. Overal worden vrijwilligers
legioenen opgericht. Overal maken de
besten zich gereed de eer van him land
hoog te houden.
In Nederland is het luitenant-generaal
H. A. Seyffardt, die het Nederlandsche
volk te wapen roept en zijn stem wordt
gehoord en verstaan. Ook in ons land wor
den de bataljons geformeerd, klinken de
commando's, vertrekken de contingenten
bestaande uit vastberaden strijders.
De Duitsche weermacht was het, die
Stalin een dwingend „halt" toeriep. De
vrijwilligerslegioenen zijn het, die samen
met de beste soldaten ter wereld, het Bols
jewistische gevaar voor altijd zullen af
wenden, die als een onoverwinnelijke
Europeesche macht de communistische
wereldpest zullen uitroeien.
Het Nieuwe Europa vecht voor zijn toe
komst. Nederlandsche mannen hebben be
grepen, dat het gaat om de toekomst van
onze kinderen. Daarom melden zij zich en
trekken ten strijde en daarom is het ook
uw plicht U aan te melden bij het
VRIJWILuSsiEGIOEN
Koninginnegracht 22, Den Haag.
NEDERLANDSCHE TOONEELSTUKKEN
Het departement van volksvoorlichting
en kunsten deelt mede:
Aan den oproep in de dagbladen van
den 12den Juni j.l. tot het inzenden van
tooneelstukken aan de afdeeling theater en
dans van het departement werd door méér
dan honderd Nederlanders gevolg gege
ven.
Buitendien is gebleken, dat velen eerst
kennis hebben genomen van den oproep
door het jongste vraaggesprek in de pers
met den leider van het dramaturgisch bu
reau. In verband hiermede bereikten het
departement vele verzoeken met de vraag,
de sluitingstermijn voor inzendingen later
te stellen. Hieraan kan thans gevolg wor
den gegeven, daar de beoordeeling der
stukken geruimen tijd in beslag zal nemen.
De afdeeling theater en dans maakt
thans als laatste termijn van inzending
den 16den Augustus 1941 bekend.
DE SMOKKELARIJ AAN DE
NEDERLANDSCH-BELGISCHE GRENS.
BRUSSEL, 1 Aug. (A.N.P.) Ondanks den
verscherpten douanedienst tiert de smok
kelarij weer welig aan de Belgisch-Neder-
landsche grens. De smokkelaars maken dik
wijls van de slimste misdadigerspraktijken
gebruik en schrikken er niet voor terug,
daarbij tegen de beambten met de vuur
wapenen op te treden, wanneer zij ver
rast worden. Zoo zagen verscheidene be
ambten op den landweg naar Koewacht
een groep smokkelaars, die op de vlucht
gingen, toen zij werden aangeroepen. Een
der smokkelaars loste verscheidene scho
ten op de douanebeambten. De beambten
beantwoordden het vuur, waarbij een der
smokkelaars doedel ijk getroffen werd.
Katholiek Comité van actie
„Voor God'*
God, hoor mijn gebed,
en geef acht op mijn smeeken.
Verhoor mij om Uw trouw
en om Uw barmhartigheid;
treed niet in het gericht met Uw
dienstknecht,
want geen levende is voor Uw
aanschijn rechtvaardig.
(PS. 142)
IN DEN REGEN
Er zijn menschen, die in Augustus
naar Scheveningen gaan. Mijn tante
zegt: motte zullie weten. En in het
kielzog van mijn tante varend, vraag
ik mij werkelijk af: wat doen die lui
in Scheveningen? Ik zeg maar zoo:
nattigheid an d'r lijf hebben ze thuis
ook. Hoeven ze alleen maar in d'r
tuintje te gaan staan. Dan zijn ze zoo
aan een verregend katoentje#40 tex
tielpunten kwijt.
En dus; wat doen menschen, die
buiten de vacantie hun tijd plegen
door te brengen in harden arbeid in
Scheveningen?
Winkels kijken?
Naar de zee kijken?
Baden? Neen, dat geloof ik niet. De
zee is ook nat. Maar als het regent heb
je geen zee noodig.
Door het hotel dwalen?
Over de Pier wandelen?
Het lijken mij allemaal maar scha
mele geneugten voor veel geld, voor
al als je gewoon bent je vacantie in
het buitenland door te brengen.
Voor joffers is dat nog iets anders.
Die kleeden zich en vertoonen zich
dan in jolige complets, kleurige om
slagdoeken en verbijsterende coiffures.
Maar wij mannen?
Wij drinken.
Gisteren zag ik zulk een Scheve-
ninger vacantie-slachtoffer in Atlanta
in Rotterdam.
Hij zei: Je moet toch ergens heen,
als je op vacantie bent in Scheveningen
Van de wijdheid was hij meegezogen
in de grauwe leegte van den Cool-
singel.
Je zou toch zeggen, dat ons land een
pietzie te klein is....
V.
Gemeente). Aankondiging
In de laatste dagen zijn verschillende
voorvallen gemeld, waarbij in het bijzon
der de jeugd zich aan ongeoorloofde ge
dragingen heeft schuldig gemaakt, aan
welke feiten de Duitsche Overheid in het
algemeen en de Duitsche Bezetting in het
bijzonder aanstoot hebben genomen,
onbehoorlijk gedrag is niet^flefhts i ;e
gaan van onvo!wasei)fn,
denten.
Ik wijs er
plicht van i<
leen
aten,
Werk I
van anderen te
een groote verant-
voogden en on-
fcdien feiten, als in
zelf dergelijk
maar ook all|:
zoodanige
voorkomen.
Met name
woordelijkheid
derwijzend personeel,
de laatste dagen zijn voorgevallen, zich
herhalen, zullen afgezien van de maat
regelen, welke thans reeds worden geno
men, nog andere, hoogst ingrijpende
maatregel van de zijde der overheid on
vermijdelijk zijn. Deze maatregelen zullen
niet alleen de bedrijvers dezer feiten, maar
ook de overige bevolking op ernstige wijze
treffen. Het is de plicht van een ieder, die
liet met de stad en haar bevolking goed
meent, alles te doen wat in zijn vermogen
ligt om herhaling van wangedrag en ver
storing van orde en rust te voorkomen.
De Burgemeester van Leiden,
STEVENINCK.
Leiden, 1 Augustus 1941.
8700 K.G. PEPER VERBEURD
VERKLAARD.
Een inkoop venoen iiging van winkeliers
in koloniale waren had' vóór Mei 1940 een
groote partij zwarte peper gekocht. In den
zomer van het vorige jaar werden alle
specerijen, dus ook deze partij van 8700
k.g., gevorderd door de Nederlandsohe
groenten- en fruitcentrale. De aldus ge
blokkeerde voorraden geeft men in ge
deelten vrij voor aflevering aan winkeliers,
teneinde de voorziening met specerijen
gedurende langeren tijd te waarborgen en
tevens den sluikhandel tegen te gaan.
De directeur van deze inkoopvereeniging
echter kwam met een zakenrelatie over
een, dat deze bij een mogelijken kooper
zou informeeren, naar den prijs welken
men voor de geheele partij zou wal
len betalen. Verwacht iyerd, dat deze
veel hooger zou zijn dan de normale han-
delsprijs van 3 per k.g. De vermeende
kooper waarschuwde evenwel het Rijks
bureau voor voedselvoorziening in oorlogs
tijd en de peper werd in beslag genomen.
De directeur der inkoopvereeniging, v.
d. L. te Rotterdam, moest zich wegens po
ging tot prijsopdrijving voor den inspec
teur voor de prijsbeheersehing te 's-Gra-
venhage verantwoorden.
Wegens poging tot overtreding van de
prijzenbeschikking werd v. d. L. veroor-
deld tot en boete van 1000. Daarenboven
werd de partij van 8700 k.g. zwarte peper
verbeurd verklaard.