De ontdekking van de
wereld
WOENSDAG 30 JULI 1941
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. 8
DE SPANJAARDEN GEDROEGEN ZICH BEESTACHTIG IN DE NIEUWE
WERELD DE INDIANEN UITGEMOORD DAMES, DIE EEN MA
TROOS OPPEUZELDEN CACA OBOONEN IN PLAATS VAN GELD
DE EERSTE MAN, DIE EEN REI S OM DE WERELD MAAKTE.
Toen <ie zestiende eeuw ten einde liep
waren van de vijf werelddeelen er drie ont
dekt.
Amerika en Australië „waren er nog
niet" ten minste niet binnen den ge
zichtskring van onze voorouders.
De bevolking van Amerika en Australië
leefde er niet minder gelukkig om.
Het populaire verhaal wil, dat toen Co
lumbus op een goeien morgen van het jaar
1402 in Amerika aan land stapte, de be
volking ijlings de kuiten nam, alsmaar
roepend: „we zijn ontdekt, we zijn ont
dekt"!
Deze lezing is gelijk we reeds vroeger
omstandig verhaalden niet bepaald
overeenkomstig de feiten. De bevolking
van de Middel-Amerikaansche eilanden
(waar thans onze Nederlandsche kolonie
Curasao enz. ligt) heeft Columbus met
groote eerbied en groote hartelijkheid ont
vangen. Hadden de Indianen echter gewe
ten van welke een verschrikkelijke pesti
lentie deze blanke mannen die voorboden
waren, dan zouden zij geen seconde geaar
zeld hebben om Columbus mitsgaders al
zijn gezellen met de tomohawk in de pan
te hakken.
Of Amerika dan niet ontdekt zou zijn?
Columbus is viermaal op en neer geva
ren van Spanje naar de nieuw-ontdekte
gebieden. Columbus zocht koortsachtig,
wat hij nooit gevonden heeft en wat hij
ook niet zoo gauw zou vinden ook: hij
zochtJapan!
Hij heeft 'ot zijn dood toe gezworen een
nieuwe zeeweg naar Indië ontdekt te heb
ben; hij had het niet in de link, dat zijn
ontdekking veel grootscher was: n.l. een
geheel nieuw werelddeel.
Wanneer men de zwerftochten van Co
lumbus en zijn eerste navolgers op de kaart
uitzoekt, begint men te popelen van ver
wachting: nu zal de ontdekker toch wel in
de gaten krijgen, dat hij niet op een eiland
is verzeild geraakt, maar op een onmete
lijk groot vastland.
Maar Columbus, die geen kaart had ge
lijk wij, zag iedere baai en iedere kaap
voor een eiland aan en deze eilanden
zoo redeneerde hij behooren tot de Ja-
pansohe archipel, dus als ik maar kris-kras
rondzeil, moet ik wel ergens doorvaart vin
den. Doch deze doorvaart is er niet, want
Noord- en Zuid-Amerika zijn door een
bergachtige land-engte aan elkaar verbon
den.
(Door deze landengte is tegenwoordig
met ontzaglijke kosten het Panama-kanaal
gegraven).
Columbus is als een teleurgesteld man
gestorven aangeklaagd, dat hü de Ko
ning en Koningin van Span je voor den gek
had gehouden en dat hij, in plaats van
Japan, een stelletje door onbeschaafde in
boorlingen bevolkte eilanden had ontdekt.
Toch zou wilde men den grooten ont
dekker willen eeren Amerika eigenlijk
Columbia moeten heeten.
Uit deze naamgeving blijkt weer het
nadeel, dat een stille man, die het werk
doet, heeft naast een luidruchtig iemand,
die de praatjes maakt.
Het nieuwe werelddeel heeft de naam
ontvangen van een zekeren mijnheer Ame-
rige Vespucci, die ook een keertje
was overgestoken, en over zijn reis een
dik boek schreef vol met verzinsels en
leugens!
De eerste bladzijden uit het geschiede
nisboek van de Nieuwe Wereld haddien be
ter niet geschreven kunnen worden. Het
zou voor de Indianen niet kwaad geweest
zijn indien zij iets later waren ontdekt!
Op het gerucht, dat op de pas-ontdekte
eilandien goud werd gevonden, stroomden
alle avonturiers van Spanje derwaarts.
Zij hebben zich in één woord
beestachtig gedragen. Beestachtig is nog
een veel te mooi woord, want beesten ge
dragen zich nooit zoo misselijk als de Span
jaarden in Amerika. Beesten zijn feitelijk
nooit „beestachtig"; alleen sommige men-
scben zijn „beestachtig!"
In enkele jaren tijd was de bevolking
van de eilanden totaal uitgemoord on
danks het heftig verzet van de priesters,
die ter bekeering mede waren uitgetrok
ken. Br viel al spoedig niemand meer te
bekeeren tenzij dan de Spanjaarden
zelf!
Vooral een bisschop, die edele Monseig
neur De Las Casas, stuurde felle aanklach
ten naar het Spaansche Hof maar in
Spanje, dat zoo eindeloos ver weg was, kon
men bitter weinig tegen de bende avon
turiers uitrichten.
Nu moet men niet denken, dat alle Span
jaarden onrruensoben en alle Indianen en
gelen waren, want het is onbetwistbaar
zeker, dat sommige ïndianenrstammen een
nog akeliger opvatting hadden van het ge-
bod: bemint elkaar. Zij aten elkaar met
huid en haar op.
Vanaf een ontdekkinigsschip, dat in een
mooie, windstille baai voor anker ging, zag
men op het strand een groote menigte
uiterst luchtig gekleede dames, die tame
lijk preutsch deden. Een jongeman roeide
aan wal, om eens te informeeren waar het
schip zich bevond.
De dames omhelsden den jonkman, ech
ter met geen ander oogmerk dan waarme
de de slager een vette koe betast.
Toen dat onderzoek tot volle tevreden
heid afliep, kwam -een oude tante stilletjes
van achteren aanloopen, en sloeg den
Spanjaard met een knuppel neer.
Er zijn van hem nog slechts afgekloven
botjes gevonden....
Dat verontschuldigt de wreedheden der
Spanjaarden echter slechts ten halve. Er
waren zeer vele Indianen-stammen, die
beste maatjes met de blanke indringers
trachten te worden en desondanks op een
afschuwelijke manier werden uitgemoord:
men wierp ze ijskoud voor de honden!
Het was geen wetenschappelijke zucht
naar nieuwe kennis, die Columbus opvol
gers voortdreef op 'het pad der ontdekking;
het was de zucht naar goud.
De Indianen wisten te vertellen van ko
ninkrijken in het binnenland, waar alles
van goud was.
De Indianen begrepen trouwens' hoege
naamd niet, waarom de Spanjaarden zoo
verkikkerd waren op dit gele metaal, want
hun geld bestond uit cacao-boonen.
Dat is voor dc eerste maal, dat de be
schaafde wereld kennis maakte met Cho
cola (vóór dien totaal onbekend) en met
tabak (dito). Men zag de Indianen met
stokje in den mond, waarin zij geurige bla
den rookten, die althans volgens hun
zeggen! zeer bevorderlijk waren voor
de gezondheid.
Een van de Spaansche goudzoekers
Balboa tevens iemand, die niet geheel
van menschelijkheid en zeker niet van on
dernemingslust was gespeend, was de eer
ste, die de Stille Oceaan ontdekte.
Hij klom op het gebergte van de land
engte van Panama en zag de twee onme
telijke oceanen van weerszijden: aan den
eenen kant de Atlantische en aan den an
deren kant de Stille Ooeaan.
En nog begrepen de Spanjaarden niet
(het was twintig jaar na de ontdekking), dat
zij een nieuw werelddeel hadden ontdekt
en dat Japan en China nog eindeloos ver
W©g lagen.
Toen Balbao aan de oevers van de Stille
Oceaan kwam, waadde hij tot kniediepte
in het water, trok zijn zwaard en riep alle
aanwezigen als getuigen op, dat hij deze
zee voor Spanje in 'bezit nam!
Initussohen was die roem van de nieuwe
ontdekkingen ook naar andere landen door
gedrongen.
De Portugeezen waren er als de haan
tjes bij en ontdekten, wat tegenwoordig
Brazilië is. (Met dat gevolg, dat thans ge
heel Middel- en Zuid-Amerika Spaansch
spreekt, behalve Brazilië, waar Portugeesoh
de landstaal is).
De Ewgelschen wier handelsgeest toen
pas begon te ontwaken zochten het
Noordelijker om niet met het machtige
Spanje in conflict te komen en belandden
in Labrador, waar zij het verschrikkelijk
koud vonden wat niemand hun kwalijk
zal nemen.
Maar de Spanjaarden gingen staag en
stug door met het zoeken van het voorge
spiegelde goudland en zij. zijn er gekomen
ook. Het zijn sinds dat bezoek de armste
landen van Zuid-Amerika gebleven!
De leidsman van de Spanjaarden, de
meergenoemde Balbao, maakte het Hof te
Madrid van te voren happig door een hoe
veelheid goud te zenden, welke hij van de
inboorlingen aan de kust had afgeperst.
De Koning zond als antwoord daarop een
vloot uit om de binnenlanden te veroveren.
De aankomst van deze vloot werd door
Balbao met blijdschap begroet, doch zijn
blijdschap sloeg om in een tranen-bad,
toen de vlootkapitein uit haat en naijver
hem in boeien sloeg en, zeer tegen den
zin van den Koning van Spanje, een kopje
kleiner maakte.
Het was een „zoodje" en dat bleef dat
ook.
De tegenwoordige Mexicanen, in zoover
re zij van blanken bloede zijn, kunnen zich
niet beroemen op een booge afkomst; het
was rapalje van het ergste soort.
Na den dood van Balbao werd het zoe
ken naar het Goudland eenigen tijd opge
heven.
Dat wil niet zeggen, dat de ontdekkings
reizen werden stopgezet. Met name de ge
durfde onderneming van Magelhaens dient
met eere vermeld.
Hij zeide om de Zuidpunt van Zuid-
Amerika heen een toaht, die tot de hel
dendaden van de wereldhistorie kan wor
den gerkend.
Vermakelijk is een incident, dat zich
voordeed met enkele Indianen, die woon
den in het tegenwoordige Argentinië. De
Indianen bleken zeer schuw. Slechts één
inboorling waagde zich aan boord. Magel
haens liet hem een zilveren schaal zien en
liet hem vragen, of hij dit metaal kende.
De Indiaan knikte van ja en gaf te ken
nen, dat hij er thuis meer van had. Hij
ging van boord en nam de schaal mee. Men
heeft noch hem, nóch de schaal terugge
zien!
Tijdens een hevige storm, die de vloot
van Magelhaens teisterde, deden vele zee
robben in angst de gelofte, dat zij bij be
houden thuiskomst kloosterbroeder zouden
worden. Het zou een fraai kloosterje ge
weest zijn!!
Magelhaens kwam aan het Zuidpuntje
van Amerika, terwijl bet winter was; hij
had er geen rekening mede gehouden, dat
op het zuidelijk halfrond de jaargetijden
tegengesteld zijn aan die op het Noordelijk
halfrond.
Hij overwinterde in de bittere koude,
zeilde door de zeestraat, die sindsdien met
recht en eere zijn naam draagt, stak de gie-
heele Stille Oceaan over en landde veilig
en wel "op Borneo!
Op een der Molukken werd hij ver
moord.
Wat Columbus dus gezocht had, heeft
Magelhaens gevonden: een weg naar In
dië om Amerika heen.
Handelsbelang heeft deze omslachtige
zeeweg nooit gehad, maar wetenschappelijk
des te meer.
Magelhaens, die in vroeger tijden reeds
Indië en de Molukken had bezocht volgens
de route rond Afrika, was de eerste mensch
op aarde, die een reis om de wereld heeft
gemaakt.
Deze merkwaardige man stierf, vermoord
door de Indische bevolking, in 1520.
WEEST ZUINIG
MET ELECTRICITEIT
BRANDT HET GAS
MET SPAARZAAMHEID
Met vereende krachten voorwaarts. De slechte toestanden der wegen In de
Sovjet-unie stellen de Duitsche troepen dikwijls voormoeilijke opgaven, doch ook
deze worden steeds met succes opaelost (Orbis-Holland)
Europa strijdt tegen het bolsjewisme. De Spaansche
vrijwilligers zijn reeds goede maatjes met de Duitsche
soldaten (Orbis-Holland)
Rijksmaarschalk Hermann Gdrlng ont
ving den Kroatischen maarschalk Kva-
ternik In zijn hoofdkwartier
(Orbis-Holland)
Vrijwilligers voor den strijd tegen het bolsjewisme. Overal, waar de extra-treinen stiinouoen, woraen
de manschappen, die naar het Oostfront gaan. hartelijk verwelkomd. Een Spaansche afdee .ng wordt
feestelijk onthaald (Urbis-nolland)
Het Duitsche luchtwapen brengt de Sovjet-legers harde slagen toe. -
van Witebsk werd door een bombardement volkomen verwoest
Ook In den Amstardamschen Hortus Botanicus Is de v.ctoria neg.a, oe „on.ng...
planten, tot bloei gekomen. De reusachtige bladeren trekken ee h
talrijke bezoekers, die den bloei van de plant komen bewonderen (Pax-Holland de H. m
Het goederenstation
(Orbis-Holland)
