32ste Jaargang No. 9995
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DONDERDAG 10 JULI 1941
Telefoon: Redactie 20015. Administratie 20935.
Giro 103003. Postbus 11.
Bureaux Papengracht 32.
J)e Quittehe apmcuiöch Ut het ACaatden
De folterkamer der
Gepeoe te Riga
ESTLAND BEREIKT
OSTROV, FELLIN EN PERNAU BEZET.
Aan den Noordelijken vleugel van het
front is de poging der Sovjets om aan de
grens tusschen Letland en de Sovjet-Unie
nieuwe defensieve stellingen te betrekken
mislukt. De bolsjewistische afdeelingen,
die tegen de oprukkende Duitsche troepen
in het vuur waren gebracht, werden ver
slagen. Bij die operaties werd Ostrov ge
nomen. Bij hun verder oprukken naar Est
land hebben Duitsche troepen Fellin en
Pernau bezet.
Een afdeeling Sovjetgevechtsvliegtuigen
heeft gisteren getracht een Duitsch vlieg
veld aan het front aan te vallen. Alle 27
vijandelijke vliegtuigen werden neergescho
ten.
Gistermiddag heeft een gepantserde for
matie bij verrassing een Sovjetvliegveld
bezet en daarbij 52 vijandelijke vliegtui
gen buitgemaakt. Van een groep jagers,
die nog konden opstijgen, werden twee
toestellen neergeschoten.
De Duitsche luchtmacht heeft gisteren,
behalve, dat zij de Sovjetluchtmacht voort
durend aanviel, haar operaties ter onder
steuning van den strijd van het landleger
met succes voortgezet. Verscheidene voor
de bolsjewisten belangrijke spoorlijnen
werden gebombardeerd. Op het traject
Sjitomorkiev werden zes treinen bescha
digd. Tusschen Potolsk en Newel staan *15
transport- en goederentreinen in brand.
DE VERLIEZEN DER SOVJETS.
Aan het Oostelijk front heeft de Duit
sche luchtmacht gisteren bij haar hevige
aanvallen op de achterwaartsche verbin
dingen van den vijand en bij haar opera
ties tegen strijdende afdeelingen te land
veertien spoortreinen, 275 vrachtauto's en
86 pantserwagens vernield. Bovendien
werd een groot aantal treinen tot staan ge
bracht of uit de rails geworpen en ver
nield. Op de wegen werd aan marchee-
rende Sovjet-troepen en kolonnes voer
tuigen reusachtige schade toegebracht. De
reserves aan menschen en materiaal wer
den op groote trajecten geheel vernield.
Volgens tot dusverre ontvangen berich
ten heeft de Sovjetluchtmacht op 8 Juli 128
vliegtuigen verloren. Daarvan werden er
75 neergeschoten in luchtgevechten. Op 7
Juli verloren de Sovjets 201 vliegtuigen.
Naar het A. N. P. meldt, verklaarde men
van bevoegde zijde te Berlijn naar aanlei
ding van een opmerking van journalisten,
dat de ontwikkeling en de militaire taak
in het Oosten zoo groot en dringend wor
den geacht, dat men nog niets kan zeggen
over een eventueel gebruik van gevangen
genomen Sovjet-soldaten voor doeleinden
van herbouw, hulp bij den oogst enz. Men
zeide echter, dat deze arbeidskrachten ze
ker niet lang ongebruikt zullen blijven.
DE VERNIETIGINGSSLAG BIJ
BI AL Y STOK.
Een A. N. P.-correspondent meldt uit
Berlijn:
In aansluiting op hetgeen wij omtrent
den vernietigingsslag tegen de in het ter
rein tusschen Bialystok en Minsk omsin
gelde bolsjewisten bereids hebben ge
meld, vernemen wij nog van een oogge
tuige
De eigenlijke omvang van de vernieti
ging wordt ons eerst duidelijk, als wij den
grooten weg van Bialystok naar Minsk af
rijden. Wat men hier ziet, is veel en veel
erger dan op de wegen naar Duinkerken.
Niet te tellen pantserwagens liggen langs
de straat: verwrongen, verfrommeld, uit
elkaar gescheurd, als waren zij van papier
en niet van het dikste staal vervaardigd.
Zelfs de grootste Sovjet-strijdwagens lig
gen daar als vertrapt kinderspeelgoed. Ka-
nonnenloopen zijn als stroohalmen doorge-
knakt. Vrachtwagens en auto's van aller
lei soort zijn uitgebrand en liggen daar op
nauwelijks herkenbare hoopen. Benzine
tankwagens zijn uitgebrand of in de lucht
gevlogen. Doode paarden liggen nog in het
gareel voor de wagens en het geschut. De
lijken der Sovjet-soldaten rijen zich als
neergemaaid langs den weg.
En zoo is het niet alleen op en langs den
weg, doch over een breede strook van hon
derden meters: puin, lijken, lijken en puin.
Een beeld van de meest volkomen vernie
tiging.
HONGAARSCH LEGERBERICHT.
Het Hongaarsche legerbericht van gis
teren luidt als volgt:
Onze snelle afdeelingen zijn langs de
Zbrlcz in gevecht om de rivier over te
kunnen trekken. De rijwieltroepen hebben
door het afleggen van groote afstanden en
de troepen pioniers docr onvermoeiden ar
beid in aanzienlijke mate abijgedragen tot
de totdusver behaalde successen.
SOVJET-METHODEN.
Uit een door het D. N. B. ontvangen be
richt blijkt, dat de Duitschers op de bin
nenplaats van de gevangenis in het bevrij
de Kaunas onder de Sovjet-gevangenen
een man vonden, die zich duidelijk onder
scheidde van zijn smerige in lompen ge
hulde lotgenooten. Het was een Fransch-
man, die, in den oorlog tusschen Duitsch-
land en Frankrijk gevangen genomen, naar
Oost-Pru'sen was gezonden om daar land
arbeid te verrichten. Met eenige landgenoo-
ten was h;i naar Sovjetgebied gevlucht, op
grond van geveinsde beloften in een Sov
jet-pamflet, dat bij de gevangenen de ron
de had gedaan. In strijd met de gegeven
beloften werden de Franschen op Sovjet
gebied onmiddellijk gearresteerd en on
danks hun protest als gevaarlijke misda
digers opgesloten. Op alle manieren tracht
te men hen rijp te maken voor de bolsje
wistische agitatie in Frankrijk; men dreig
de hen te zullen neerschieten, indien zij
niet gewillig waren. Menigeen werd onder
daad doodgeschoten. Toen bij het naderen
der Duitsche troepen de Litauers de ge
vangenissen openden, vluchtte de Fransch-
man niet naar de bosschen, doch in de ge-
vangems wachtte hij de komst van de
Duitschers af.
Uit een ooggetuigeverslag, dat het D. N.
B. heeft ontvangen van een stoottroep aan
het Moldavische front, blijkt, van welke ge
vechtsmethoden de bolsjewisten zich ook
dit cieel van het front bedienen. De
Duitsche stoottroep werd, toen hij over de
rivier was getrokken aan de overzijde uit
de boomen beschoten. Nadat de bolsje
wisten naar beneden gehaald waren, vond
men bij hen verscheidene patronen met af-
geveilde punt, dum-dumpatronen dus. Ook
loklen de Sovjets Duitsche soldaten door
Diutsch te spreken, naderbij om hen daar
na neer te schieten. Op deze wijze wer
den verscheidene Duitschers gewond. Doch
ook door deze gluiperige oorlogsvoering
kon de Duitsche aanval niet worden tegen
gehouden.
Het M. T. I. meldt uit Stanislau, dat een
groot aantal Sovjetsoldaten de laatste da
gen in Hongaarsche gevangenschap is ge
raakt doordat zij zich dood of gewond hiel
den. Deze Sovjetgevangenen verklaarden,
dat zij van de Gepeoe-commissarissen be
vel hadden gekregen door dezen list de
Roode Kruissoldaten der verbonden mo
gendheden. naar zich toe te lokken en hen
dan te vermoorden. Zij verklaarden ech
ter voorts, dat zij er zelfs niet aan ge
dacht hadden deze bevelen op te volgen,
want zij waren blij op deze wijze uit de
Sovjethei ontkomen te zijn.
DE TOESTAND TE MOSKOU.
De Fransche pers publiceert een van het
agentschap Fournier van de Sovjetgrens de
dato 8 Juli ontvangen bericht over den
toestand te Moskou.
Drastische maatregelen reglementeeren
sinds vijftien dagen het leven der in Mos
kou wonende menschen, zoo wordt in dit
bericht gezegd. De burgerbevolking mag
vanaf het oogenblik, dat het uitgaansver
bod in werking gaat, niet meer op straat
gaan. Alleen personen, die een openbare
functie bekleeden, zijn gemachtigd over
straat te gaan, doch zij moeten voorzien
zijn van een speciale vergunning. Alle rei
zigers, die te Moskou aankomen, worden
aan een streng verhoor onderworpen en
moeten ook de redenen van hun reis op
geven. Moskou verlaten? Onmogelijk. Al
leen de bezitters van een vergunning, die
uitgereikt wordt door de centrale direc
tie van de Gepeoe, hebben het recht de
Sovjethoofdstad te verlaten. Zelfs de bui-
tenlandsche diplomaten moeten om de stad
te kunnen verlaten van een machtiging
zijn voorzien, die zoowel door het volks
commissariaat van buitenlandsche zaken
als door de politie onderteekend moet zijn.
Op de stations heerscht een intensief ver
keer. Steeds meer treineii, die volgeladen
zijn met soldaten, tanks en alle soorten
oorlogsmateriaal rijden door de hoofdstad.
De luchtbeschermingsdienst is zeer ac
tief. Er zijn in Moskou - weinig bomvrije
kelders, derhalve worden in de onder-
grondsche stations van Moskou inderhaast
onderkomens gereed gemaakt. Het bij zich
hebben van gasmaskers is verplichtend. De
bruggen over de Moskawa kunnen zoo op
geblazen worden. Rondom de stad zijn
loopgraven en prikkeldraadversperringen
aangelegd. Op de strategische punten zijn
luchtdoelbatterijen en mitrailleurs opge
steld, terwijl op de betonnen terrassen troe
pen der luchtdoelartillerie koortsachtig
hun kanonnen opstellen. Moskou bereidt
zich op iedere mogelijkheid voor.
DE OPSTAND IN LITAUEN.
Een A. N. P.-correspondent meldt uit
Berlijn: Uit de thans te Berlijn binnen
komende berichten blijkt, dat de snelle op-
marsch der Duitsche troepen in de Balti-
sche landen door een opstand der bevol
king tegen het Sovjet-onderdrukkingsre
gime krachtig gesteund werd.
In Kaunas (Kowno) b.v. begon de vrij
heidskrijg reeds den eersten dag van den
oorlog tusschen Duitschland en de Sovjet-
Unie. Dien Zondag begonnen de gezinnen
der bolsjewistische gardisten, de leden van
den commissarissenraad der U.S.S.R., de
bolsjewistische journalisten, leden der
Tsjeka, communistische partij- en jeugd-
functionnarissen, Joden enz. met hun eigen
of geroofde ambtsauto's te vluchten. Ter
stond trachtten toen de Litauers de onbe
waakt gebleven gebouwen tegen plunde
ring te bewaren. Meest waren het jonge
lui, studenten en leerlingen der hoogste
klassen der middelbare scholen, maar ook
arbeiders en kantoorbedienden, die zich
tevens tot taak hadden gesteld, om brand
stichtingen en het opblazen van de brug
gen enz. te voorkomen.
De kern der opstandelingen werd ge
vormd door de activisten, die steeds onder-
ling nauw contact met elkaar hadden be-
waard en nauwkeurig van den toestand op
de hoogte waren,
i Met iedere minuut groeide het aantal
De „Deutsche Allgemeine Zeitung"' pu
bliceert een bericht over een bezoek aan
de „Folterkamer der Gepeoe" in Riga.
De inrichting cn de stoffeering van deze
in het voormalige ministerie van binnen-
landsche zaken ondergebrachte folterkamer
overtreft, naar de correspondent schrijft,
alle verwachtingen. Door een breede poort
komt men op een door steile muren omge
ven niet al te groote binnenplaats. Door
deze poort werden de slachtoffers binnen
gebracht. In dit deel van het gebouw za
ten ook de Gepeoe-agenten. In verzegelde
vertrekken werden de gegevens en foto's
van vele burgers van Riga bewaard, die
het noodlot intusschen wel zal hebben ach
terhaald. De op de binnenplaats zichtbare
sporen van autobanden leiden, zoo gaat de
correspondent verder, naar een soort bree
de garage. De ruimte was „versierd" met
een groote Sowjetster op rood doek ge
spannen. Daarvoor lag een stapel met
bloed bevlekte lappen, die als lijkkleeden
werden gebruikt. Aan den rechter kant
van de ongeveer veertien meter lange
ruimte leidden drie gecapitonneerde deu
ren naar drie vertrekken. Het achterste
vertrek was alleen voorzien van twaalf ge
nummerde garderobe-haken. De betegelde
vloer is van onderen af te verwarmen.
Hier werden de slachtoffers bij duisternis
en hitte, met honger en dorst binnenge
bracht om verhoord te worden. In een
aangrenzend vertrek zit de Gepeoe-com-
missaris, die het verhoor afneemt. Van
hier uit gaat men naar het derde vertrek,
dat een isolatie heeft van vijftig centime
dikte. Hier wérden de onschuldige
slachtoffers uit den weg geruimd. Een
spoelinstallatie zorgde er voor dat er geen
bloedsporen achter bleven. In de met hout
betimmerde wanden waren de gaten van
revolverkogels te zien. Bloedsporen in
deze kamer en ook in de garageruimte
voltooiden dit vreeselijke beeld.
Het is opmerkelijk, zoo besluit de corres
pondent zijn schildering, dat wij nog een
barak vonden, die verbouwd was tot een
zelfde cellensysteem, en die de schilders,
terwijl zij pas voor de helft klaar waren,
in den steek hebben gelaten. Ooggetuigen
verklaren, dat in de straat tusschen deze
barak en het groote huis in de afgeloopen
dagen een pantserwagen heeft gestaan.
Deze wagen vormde kort voor de bezet
ting van Riga het begin van een kleine
autocolonne, waarmede de Gepeoe-agen
ten Riga verlieten.
MedetCandóeh tegieen tegen het
ietaióme
strijders, want elke Litauer trad met de
grootste geestdrift tot de rijen van het be
vrijdingsleger toe. Spoedig hadden zich
groepen gevormd, veelal onder leiding van
vroegere officieren, die zich allereerst van
wapenen trachtten te verzekeren. Vele
bolsjewisten gaven vrijwillig hun geweer
af. In andere gevallen moest er geweld ge
bruikt worden.
Dit alles geschiedde, terwijl de stad nog
door het Sovjet-leger was bezet. De Litau-
sche kranten staan dan ook vol van staal
tjes van moed en vermelden trots de na
men dergenen, die in die eerste vreeselijke
dagen voor hun land en in den strijd te
gen het gehate bolsjewistische juk geval
len zijn. Geleidelijk aan kwamen de op
standelingen onder een centraal comman
do en groot was de vreugde, toen de eer
ste Duitsche stoottroepen in de stad aan
kwamen.
Ook na de'bezetting der stad door de
Duitschers hebben de vrijwilligers zich
zeer verdienstelijk gemaakt met het zoe
ken naar achtergebleven Sovjet-francti-
reurs.
De dankbaarheid en de vreugde der Li
tauers, die na een jaar eindelijk van het
communistische schrikbewind zijn bevrijd,
kennen geen grenzen. Nergens zijn de Duit
schers zoo hartelijk en zoo geestdriftig bin
nengehaald als juist hier.
OPROEP VAN DEN
RIJKSCOMMISSARIS.
NEDERLANDERS.
De strijd in het Oosten is voor u geen
schouwspel, geen verstoring van uw rust,
doch uw lot.
Duizenden jonge Nederlanders hebben
dit reeds begrepen. Zij zijn te wapen ge
sneld en strijden in dit uur reeds in de
rijen van het Duitsche leger- om het be
staan en de toekomst van Europa en daar
mede van het Ncderlandsche volk.
Duizenden Nederlanders, zich bewust
van hun verantwoordelijkheid voor Euro
pa, gaven zich in de laatste weken en da
gen op om, tezamen met hun strijdmakkers
uit Bulgarije, Denemarken, Duitschland,
Finland, Frankrijk, Italië, Kroatië, Noor
wegen, Portug tl, Roeemnië, Zweden, Slo
wakije, Spanje en Hongarije, als Nederland-
sche afdeeling voor de verdediging van het
Avondland en voor een eensgezind en sterk
Europa, waarin de vrede verzekerd zal zijn,
aan te treden. Luitenant-generaal H. A.
Seyffarth heeft zich ter beschikking ge
steld teneinde deze afdeeling samen te
stellen.
Ik voldoe hierbij aan dezen wensch en
roep alle Nederlanders, die zich willen in
zetten, op om,in het
Vrijwilligerslegioen Nederland
te strijden tegen het bolsjewisme en voor
volk en vaderland.
De Rijkscommissaris voor het
bezette Nederlandsche gebied,
SEYSS-INQUART,
Rijksminister.
OPROEP VAN LUITENANT-GENERAAL
SEYFFARDT
NEDERLANDERS.
Nu de strijd in het Oosten begonnen is
kanhet niemand meer ontgaan, dat ons
werelddeel aan den vooravond van de be
slissing over zijn leven of zijn dood staat.
Hoe ook ieder van u den gang der gebeur
tenissen tot nu toe moge hebben beoordeeld,
alle verschillen van opvatting moeten thans
van ons afgezet worden, in het heldere be
wustzijn, dat het lot van Europa het lot van
ons vaderland is. In het licht van de naaste
toekomst, krijgt eindelijk het jongste ver
leden zijn duidelijksten zin.
Het begrip alleen, dat het ook voor ons
volk, om alles gaat, verplicht ons in over
eenstemming daarmede te handelen.
Het Duitsche volk heeft voor geheel
Europa den strijd met de bolsjewistische
bedreiging, met den Aziatischen vijand,
aangebonden. Het zal overwinnen, ook zon
der onze hulp. Maar het komt er niet op
DE BOLSJEWISTISCHE TERREUR.
RIO DE JANEIRO. 10 Juli. (A.N.P.). De
berichten van neutrale persvertegenwoor
digers over de bolsjewistische terreur in
de door de Duitsche troepen bezette gebie
den van de Oekraine worden door de Bra-
ziliaansche dagbladen groot opgemaakt. In
commentaren wordt de ontsteltenis van de
Braziliaansche openbare meening over het
lot van de door Moskou onderdrukte vol
keren tot uitdrukking gebracht. De dag
bladen van Rio de Janeiro wijzen op de
medeplichtigheid van Engeland aan de
Sowjet-terreur, want Engeland is de bond
genoot van de Sowjet-Unie, terwijl
Duitschland de verdediging van Europa en
de- menschelijke beschaving op zich heeft
genomen. Het zwijgen der Engelsche dag
bladen over de Russische gruwelen wordt
aan de kaak gesteld, terwijl er op wordt
gewezen, dat de Engelsche bladen in plaats
daarvan lofhymnen zingen op de „dappere
Sowjet-soldaten", die Engeland en de Brit-
sche zaak redden. Het blad „Meiodia" ver
klaart, dat de wereld daaruit moet con-
cludeeren, dat de Britsche zaak en de
bolsjewistische gruwelen één zijn. „Enge
land is de bondgenoot van den duivel", zoo
verklaart het blad. Het bondgenootschap
tusschen Engeland en de Sowjet-Unie ont
hult de huichelarij van de democratische
voorvechters van de vrijheid, de bescha
ving en God. Engeland vergeet door zijn
bondgenootschap met de Sowjet-Unie de
idealen, waarvoor het heeft voorgegeven
te strijden en hoopt daarvan de redding
van zijn goud.
aan, of onze hulp beslissend zal zijn. Wie
geeft, wat hij heeft, is waard dat hij
leeft. Het gaat er om. dat wij als volk
bewijzen, dat .vij waard zijn in de toe
komst te leven.
NEDERLANDERS.
Beseft, dat in zeldzame uren als die, wel
ke wij doorleven, de gang der wereldge
schiedenis voor eeuwen bepaald wordt. Be
seft, dat uw beslissing over het leven van
uw kinderen en kindskinderen beschikt.
Ik heb het mijn plicht geacht het initiatief
te nemen tot het oprichten van een Neder-
landsch vrijkorps, dat zijde aan zijde met
de reeds strijdende troepen van alle Euro-
peesch-denkende volken het Duitsche leger
en die Nederlanders, die reeds in zijn rijen
staan, te hulp kon t en hun taak verlicht.
Ik zie daarin niet slechts een plicht, maar
acht het een voorrecht, dat wij onze Euro-
peesche vrijheid, het behoud onzer kuituur
kunnen bevechten en deze niet straks als
aalmoes uit andere hand behoeven te aan
vaarden.
Met toestemming van den Rijkscommis
saris zal dit „vrijwilligerslegioen Nederland"
onder eigen vlag en eigen officieren aan den
strijd deelnemen. Daarmede wijst de verte
genwoordiger van den Führer ons opnieuw
den weg der toekomst, daarmede opent hij
ons volk opnieuw de mogelijkheid een
volk te blijven.
NEDERLANDERS.
Begrijpt dit, bevrijdt u van de onvrucht
bare verstarring der „afwachters". Er valt
niet meer te wachten, want de beslissing is
gekomen
Ik roep u allen op, vrijwilligers, in de
eerste plaats hen, die reeds in den wapen
handel geoefend zijn, officieren, onderoffi
cieren en manschappen van het Nederland
sche leger, voorts allen, die bereid zijn hun
dienst in het belang van ons vaderland te
geven.
Nederlanders! Bewijst nu, dat gij dien
naam waard zijt en meldt u met opgave
van uw dienstgraad. troepenonderdeel en
nadere bijzonderheden omtrent uw kun
digheden aan bij een der bureaux van het
vrijwilligerslegioen Nederland.
's-Gravenhage, 10 Juli 1941.
H. A. SEYFFARDT,
luitenant-generaal b. d.
oucf-chef van den generalen staf.
Aanmeldingsbureaux:
Amsterdam: Hotel van Gelder, Damrak 34.
Heerlen: Hotel Pommé, Stationsstr. 17.
Groningen: Rademarkt 23a.
Arnhem: Hotel Keizerskroon, Markt 32.
Breda: Boschstraat 67.
Deventer: Hotel van Wely, Stationsstr.
Utrecht: Hotel Parlia, Stationsplein.
Den Haag: Koninginnegracht 22.
WAT ANDERE BLADEN
SCHRIJVEN
NIEUWE LESSENTABELLEN.
De Rotterdammer schrijft:
„Prof v. Dam, de secretaris-generaal van
het departement van Opvoeding, Weten
schap en Cultuurbescherming heeft nieu
we tabellen vastgesteld voor de lesuren op
Hoogere Burgerscholen en gymnasia. Daar
op trekken wel in het bijzonder de aan
dacht de uren, welke voor Nederlandsch,
Duitsch, Engelsch en Fransch zijn toege
wezen.
Dat Nederlandsch er op vooruit zou
gaan, viel niet anders te wachten en was
ook hoog noodig. Meer uren voor de Duit
sche taal zullen evenmin iemand verwon
deren, die aan toekomstige economische
perspectieven denkt.
Het Fransch, dat steeds den langsten
voorbereidingstijd had, gaat nogal belang
rijk achteruit. De Engelsche taal cn letter
kunde daarentegen behoeven slechts be
scheiden offers te brengen. Dat men zich
door een en ander overvallen zal gevoelen,
gelooven we niet. Het geheel kan zelfs
weinig verwonderen allen, die met eenige
aandacht hebben gevolgd hetgeen sinds
maanden aan de nu genomen beslissing is
voorafgegaan.
Algemeen zal men zich wel verheugen
over de bijzondere zorg, welke het Neder
landsch heeft ondervonden. We kunnen
daarvoor prof. v. Dam, die het op zijn
verantwoordelijken post in dezen tijd al
lerminst gemakkelijk heeft, erkentelijk
zijn, evenals voor het beleid, ten aanzien
van andere talen en vakken. Natuurlijk
blijft er te wenschen over, vrij zeker zelfs
ook voor den man, die geroepen was het
besluit te nemen. Het volmaakte zal wel
altijd bezwaarlijk bereikbaar zijn in deze
wereld, waar het een steeds relatieftot
zijn recht kan komen, omdat het andere,
dat is veel anders, al evenzeer zijn eischen
doet gelden binnen een raam van niet dan
beperkte mogelijkheden.
Bij alle tevredenheid is er niettemin een
„maar".
Het zal nu de taak zijn van de leeraren
om met de gegeven uren te woekeren, er
in onderling verband productief mee werk
zaam te zijn, om veel van de klachten,
welke ook met name ten aanzien van de
kennis der Nederlandsche taal vele en
veelsoortig waren, té doen verdwijnen, al
thans sterk te doen verminderen.
Met iets minder „Einspannerei" zal dat
ook wel kunnen en ontstaat de mogelijk
heid om aan de studeerende jeugd tevens
wat meer aan geestelijke bagage mee te
geven op hun reis door het leven. Wat
minder intellectualisme en oprichting en
wat ruimer verrijking van het hart en van
de geheele waarden, zal aan ons geheele
volk ten goede kunnen komen, te meer nu
tevens aan de geschiedenis iets ruimer
aandacht zal worden geschonken.
Theoretisch en practisch, zoo wil het
voorkomen, is een stap vooruit gedaan.
Onze leeraren zullen er in het algemeen
zich wel mee kunnen vereenigen.
Aan hen de taak om de beslissing van
prof. v. Dam, die ook op ander gebied
toont voor argumentatie en de eischen der
practijk vatbaar te zijn, voor haar bedoe
ling te verwezenlijken en hem daarin ze
kere vergoeding te bieden voor allerlei
onzakelijke soms denken we: politieke
en dus onbillijke critiek, welke tegen
hem gericht wordt. Deze komt wel niet van
vele zijden, maar ze is er dan toch".
DE DUITSCHE RECHTERLIJKE MACHT
VOOR STRAFZAKEN.
Bij verordening van den Rijkscommissa
ris voor het bezette Nederlandsche gebied
is bepaald, dat de verordening no. 521940
betreffende de Duitsche rechterlijke macht
voor strafzaken als volgt wordt gewijzigd:
In het eerste lid van paragraaf 2 ver
vallen de woorden: „of voormalig Duit
sche".
Dit lid komt daardoor als volgt te lui
den:
„De Duitsche gerechten zijn met uitslui
ting van de Nederlandsche rechterlijke
macht bevoegd om delicten, die door Duit
sche staatsburgers of door staatsburgers
van het protectoraat Bohemen en Moravië
begaan worden, te vervolgen en te vonnis
sen".
Voorts wordt het eerste lid van para
graaf 13 als volgt gelezen:
„Wanneer de dader noch Duitsch staats
burger noch staatsburger van het protec
toraat Bohemen en Moravië is, kan de
zaak aan de Nederlandsche autoriteiten,
met strafvervolging belast, worden over
gegeven, ten einde te worden vervolgd en
berecht".
NOG GEEN GASLOOZE UREN IN DE
GROOTE GEMEENTEN.
In verband met een bericht betreffende
de invoering van gaslooze uren in de ge
meenten Amsterdam, Rotterdam en
's-Gravenhage met ingang van Donderdag
10 Juli wordt ons van de meestbevoegde
zijde medegedeeld, dat deze aangelegen
heid tot nader order is opgeschort.