2Xe óttifd tegen de Sxwjetó Momentje VRIJDAG 27 JUNI 1941 32ste Jaargang No. 9984 9e- £cld&elie(5oti/fcatit Telefoon: Redactie 20015. Administratie 20935. Giro 103003. Postbus 11. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux PapengTacht 32. Hoofdredacteur: Th. Wilmer, Leiden. Dit nummer bestaal uit twee bladen. V Voornaam bezit In een intéressant artikel: „Een bouw steen voor het nieuwe Europa", voorko mend in de „Deutsche Zeitung in den Nie- derlanden" van 10 Juni j.l., somt dr. H. Walter op hetgeen de Rijkscommissaris in één jaar aan maatregelen heeft genomen. O.m. schrijft dr. Walter: „Als een voor naam bezit kunnen de Nederlandsche ar beiders ook het voortbestaan der arbeiders organisaties boeken". De B. schrijft bij deze uitlating in het algemeen katholiek weekblad „Herstel": „Deze verklaring van Duitsche zijde be treffende het voornaam bezit, verheugt ons om meer dan één reden. Op de eerste plaats diskwalificeert zij hen, die herhaal delijk het praatje verspreiden er schij nen lieden te zijn, die het nog verspreiden dat, en immer met een datum er bij, de confessioneele vakbeweging door den Rijkscommissaris zou worden opgeheven. Wij hebben aan die geruchten niet vol doende waarde kunnen hechten. Daarvoor waren de door den Rijkscommissaris ge sproken woorden nopens het Nederland sche volk en zijn instellingen te duidelijk. De Rijkscommissaris zal voldoende zijn voorgelicht over grondslag, beteekenis, ge hechtheid van het Nederlandsche volk aan de confessioneele arbeidersbeweging, dan dat hij in ernst zou overwegen aan haar bestaan een einde te maken. Men zou zich, misschien, kunnen voorstellen, dat de Rijkscommissaris, om welke reden dan ook, voor den bezettingstijd een einde meende te moeten maken aan het bestaan der con fessioneele arbeiders- en werkgeversbewe ging, dat zou dan stellig in het begin van zijn werkzaamheid hier te lande zijn ge beurd. Dat is niet geschied, en wij behoe ven niet uitdrukkelijk te zeggen, dat het standpunt van den Rijkscommissaris ons, gegeven de Nederlandsche verhoudingen, zeer verstandig lijkt. Nu, na één jaar be leid, wordt het bezit der arbeidersorganisa ties een voornaam bezit genoemd". Het Nederlandsche volk heeft méér „voornaam bezit"! Wij mogen, wij moeten ons dit bezit bewust zijn. Het mag niet ge beuren, dat buitenlanders meer open oog voor ons bezit blijken te hebben, dan Ne derlanders zelf. Helaas zijn er Nederlan ders, van wie dat moet worden verklaard tot hun schande. Het Nederlandsche volk heeft zijn eigen aardige fouten en gebreken. In dezen tijd van bezinning moeten ons die fouten en gebreken helder voor den geest komen r te staan, om ze te verbeteren. Maar het Nederlandsche volk, als zooda nig, bezit ook zoo veel goeds dat in den vloed van dezen tijd niet mag worden mee gesleurd waarop wij trotsch mogen en moeten zijn. Zeker, er is óók veel, wat in het vërlè den goed was, maar tengevolge van ge wijzigde verhoudingen zal kun nen en moeten verdwijnen, 't Zou in den slechten zin van het woord: conservatief of reactionair moeten heeten daaraan vast te houden. Vasthouden willen wij alleen het véle goede jn het Nederlandsche'volk uit het verleden, dat goed is in alle tijden of óók goed is in den nieuwen tijd, zooals deze nu feitelijk is. ALLE SOVJET-STELLINGEN DOORBROKEN DE DUITSCH-NEDERLANDSCHE BIJEENKOMST TE AMSTERDAM. Naar wij van bevoegde zijde vernemen, kan er op gerekend worden, dat voor de genen, die met speciale treinen van de Duitsch-Nederlandsche samenkomst te Am sterdam naar hun woonplaatsen terugkee- ren, voldoende verkeersmiddelen ter be schikking zullen staan. Desbetreffende be sprekingen zijn gehouden met de hiervoor in aanmerking komende tram-, autobus ondernemingen e.d. Katholiek Comité van actie „Voor God" 4NS DEEL VAN CHRISTUS' KRUIS De kruisweg van Christus is nog niet ten einde. Jezus heeft zijn kruis in duizenden deeltjes over de wereld verspreid en aan de menschen uitgedeeld. Ieder draagt zijn deel, dat deel van Christus' kruis, dat hem toe* komt; zoo moet ieder het hem toegemeten lijden voor Christus* mystiek lichaam dragen. Bommen op Hongarije, Roemenië en Finland Uit het Führerhoofdkwartier maakt het opperbevel der weermacht gisteren be kend: In het Oosten zijn de operaties te land en in de lucht systematisch voortgezet. Nadat de beslissingen in talrijke grenssla- gen te onzen gunste zijn gevallen, teeke nen zich operatieve successen van grooten omvang af. In het westen wordt de strijd tegen Groot Brittanje met succes voortgezet. Duikbooten vielen in het noorden van den Atlantischen Oceaan op de scheep vaartwegen naar het Britsche eiland convooien aan, welke door een groot aantal torpedobootjagers zwaar werden beveiligd. Verdere aanvallen waren gericht op afzonderlijk varende sche pen. In het geheel werden acht vijan delijke koopvaarders, met in totaal 48.800 brt., tot zinken gebracht. De zware kruiser „Admiral Scheer" is, onder commando van kapitein ter zee Krancke, na langdurige succesvolle actie in het noorden en zuiden van den Atlantischen Oceaan op een Duitsch steunpunt teruggekeerd. Hij heeft daar bij, zooals reeds vroeger bekend is ge maakt, in totaal 152.000 brt., o.m. een heel convooi van 18.000 brt., tot zin ken gebracht. De hulpkruiser „Pinguin", die, ter be lemmering van den vijandelijken handel in overzeesche wateren in den strijd was ge bracht, is in den Indischen Oceaan in een gevecht met den veel sterkeren Britschen zwaren kruiser „Cornwall" verloren ge gaan. De commandant en het grootste deel der bemanning vonden na heldhaftigen strijd den dood. Een deel geraakte in ge vangenschap. De kruiser „Cornwall" werd beschadigd. In een actie, die maandenlang heeft geduurd, heeft deze hulpkruiser, on der bevel van den kapitein ter zee Krue- der, den Atlantischen Oceaan en den In dischen Oceaan bevaren en ruim 140.000 brt. scheepsruimte der vijandelijke koop vaardij tot zinken gebracht en een groot aantal koopvaarders met waardevolle la ding opgebracht, die inmiddels op Duit sche steunpunten zijn aangekomen. In to taal heeft deze roemrijke en succesvolle kruistocht geleid tot het verlies van bijna tweehonderdduizend brt. scheepsruimte der vijandelijke koopvaardij. In den strijd tegen de Britsche aanvoe ren heeft het luchtwapen voor de oostkust van Engeland een koopvaarder van 1500 brt .tot zinken gebracht en met bommen treffers geplaatst op een tweeden grooten koopvaarder. Britsche formaties gevechtsvliegtui gen en jagers hebben ook gisteren bij aanvallen zonder effect op de bezette gebieden in het luchtruim van Calais zware verliezen geleden. Jagers scho ten 21, luchtafweergeschut haalde 5 Britsche jagers neer. In den afgeloopen nacht zijn lucht aanvallen gericht op havens aan de Engelsche zuidkust. Bij goed zicht op den grond werd in de door luchtaan vallen reeds op vérstrekkende wijze vernielde installaties van de ravitail- leeringshaven Southampton een reeks branden verwekt. Duitsche bommenwerpers hebben op 24 Juni in de wateren bij Tobroek Britsche vlootstrijdkrachten aangevallen en een lichten kruiser en een tankschip tot zin ken gebracht. Een zware kruiser kreeg een bomtreffer. Gisteren hebben Duitsche formaties ge vechtsvliegers met succes militaire doelen in Haifa aangevallen. Zwakke Britsche afdeelingen gevechts vliegtuigen hebben in den afgeloopen nacht enkele brisant- en brandbommen in het Noord-Duitsche kustgebied neergeworpen. In een kamp werden verscheidene krijgs gevangenen gedood of gewond. Nachtjagers schoten twee van de aanvallende Britsche vliegtuigen neer. Van 15 tot 25 Juni werden 136 Britsche vliegtuigen neergeschoten en wel 117 in luchtgevechten en door nachtjagers, 14 door afweergeschut en 5 door eenheden der marine. In denzelfden tijd gingen in den strijd tegen Groot-Brittannië 35 eigen vliegtuigen verloren. Ter aanvulling op het weermachtbericht van heden wordt aan het D.N.B. gemeld: De gevechten aan het oostelijk front verloopen nog steeds volgens de plan nen, ofschoon de Sovjet-troepen steeds weer trachten taaien tegenstand te bie den tegen het gewicht van den Duit- schen aanval. Het verloop tot dusverre wordt" het beste gekenmerkt, op den grond door voortdurend terugdringen van de Sov jettroepen en hier en daar oprukken van Duitsche snelle troepen, gevolgd door infanterie tot diep in het land van den vijand. In de lucht door een voort durende krachtige aderlating van het luchtwapen der Sovjets. Zij had ten gevolge dat het luchtruim boven het operatiegebied beheerscht wordt door het Duitsche luchtwapen en dat de formaties Sovjetvliegers een defensieve houding hebben aangenomen. De weermachtsberichten sedert 22 Juni doen zien, dat ook aan de andere fronten de strijd voortgaat. Het toebrengen van schade aan het Britsche eiland zelf, even als aan de Britsche koopvaardij, is door lucht- zeestrijdkrachten voortgezet, met het gevolg, dat in de sedert den aanvang van den veldtocht in het Oosten verstre ken dagen in totaal 97.300 brt. als vernie tigd kon worden gemeld. Daarbij is geen rekening gehouden met het resultaat van het nieuwe optreden van den zwaren krui ser „Admiral Scheer" op den Atlantischen Oceaan, die 152.000 brt. tot zinken heeft gebracht. Opmerkelijk is de voortdurende herha ling van aanvallen van Britsche gevechts formaties op de Kanaalkust. Zij waren al len buitengewoon zwaar door jagers be schermd, klaarblijkelijk met de bedoeling in ieder geval bijzonder sterke effecten te verkrijgen. Toch zijn ook deze aanvallen tot dusverre op niets uitgedraaid. Aan den anderen kant heeft het Britsche luchtwa pen bij de aanvallen aan het kanaal in den tijd van 18 tot 25 Juni alleen reeds 136 vliegtuigen verloren. Daarmede is bewe zen, dat lo. de Britsche offensieve aanval len op de Kanaalkust mislukt geacht moe ten worden, 2e. dat de Duitsche afweer het Britsche luchtwapen gevoelige schade heeft toegebracht, en 3o. dat de Britsche leiding zich vergist heeft, wanneer zij geloofde dat het optreden van het Duitsche luchtwapen in het Oosten zou hebben kunne# leiden tot een ontblooting van het westelijk front. Iets dergelijks kan gezegd worden van het front in het oosten van de Middelland- sche Zee, waar het olieravitaillerungscen- trum Haifa in Palestina en het groote Brit sche havensteunpunt Alexandrië in Egypte herhaalde malen met succes zijn gebombar deerd. Dat ook de Britsche vloot in de wa teren van Tobroek door formaties Duitsche duikbommenwerpers opnieuw aanzienlijke verliezen heeft geleden, bewijst wederom de waakzame altegenwoordigheid van het Duitsche luchtwapen. HET RUSSISCHE FRONT OVERAL DOORBROKEN Het Duitsche opperbevel, dat zich gedu rende vier dagen in edn diep stilzwijgen had gehuld over het verloop der militaire operaties in het Oosten, heeft gisteravond in de persconferentie def buitenlandsche journalisten een tipje van den sluier opge licht, waaronder de successen van de Duit sche Weermacht verborgen liggen. Hoewel de vertegenwoordiger van het opperbevel niet in bijzonderheden afdaalde, kunnen de volgende vijf punten uit zijn betoog gedis- stilleerd worden: 1. Het verrassende element, dat ook de zen keer niet aan den aanval ontbrak, heeft flinke successen opgeleverd. 2. Het Sovjet-leger is reeds gedurende, de eerste dagen van den strijd zwaar getrof fen. Ondanks een localen heftigen weer stand konden de Sovjet-troepen de Duit sche bewegingen niet belemmeren. Over het geheele front werden alle grensstellin gen van den vijand onderbroken, waarna men diep in het Russische gebied kon door dringen. 3. Het Duitsche luchtwapen slaagde er in aan het Sovjet-luchtwapen zware verlie zen toe te brengen. Duitschland heeft de heerschappij in de lucht tusschen de IJszee en de Zwarte Zee. 4. Nadat Finland bésloten had, actief aan den strijd deel te nemen, zijn ook door de Finsche troepen reeds successen geboekt. 5. Tot nu toe zijn de verliezen van Duit sche zijde buitengewoon gering. Voorts werd nog medegedeeld, dat ook de marine in de Oostzee en in de Zwarte Zee groote sucessen behaald heeft. Militaire kringen te Berlijn zijn de vaste meening toegedaan, dat de eerste resultaten van dien aard zijn geweèst, dat zij een be- slissenden invloed op het verder verloop van den veldtocht zullen hebben. SOVJETVLIEGVELD OMSINGELD EN IN BRAND GESCHOTEN Naar aan het D.N.B. wordt gemeld, heeft een regiment op 25 Juni op een vliegveld van het Sovjet-luchtwapen, 28 jachtvlieg tuigen, die voor de start gereed stonden vernietigd, alsmede de geheele installatie van het vliegveld en een groote hoeveelheid oorlogstuig buitgemaakt. Het regiment baande zich tezamen met een batterij der stormartillerie, in hevige afzonderlijke gevechten een weg. Ieder huis en ieder graanveld moest doorzocht worden. Plotseling kwam van voren het verrassende bericht, dat zich ter hoogte van het volgen de plaatsje een vliegveld van het Sovjet- luchtwapen bevond, waarop zich een groot aantal voor den start gereed staande vlieg tuigen bevond. De kolonel en commandant van het regiment liet onmiddellijk de stormartillerie oprukken en het vliegveld omsingelen, zonder dat dit door de Sovjets werd bemerkt. Met de uiterste voorzichtig heid werden de stukken geschut en mi trailleurs in stelling gebracht. Daarop gaf de kolonel het bevel om te vuren. Het ge schut en de mitrailleurs namen de voor den start gereed staande jachtvliegtuigen onder vuur, zoodat het slechts een vlieg tuig gelukte te ontkomen. Alle overige 28 vliegtuigen werden totaal vernietigd. Rondom het vliegveld stonden de bran dende toestellen, waaruit zeer groote steek vlammen omhoogschoten. Van de vliegtui gen sprong het vuur op hangars en barak ken over en hulde het geheele vliegveld met alle toestellen en apparaten, een buit van de oprukkende infanterie en de haar toegevoegde stormartillerie. Naar het D.N.B. verneemt, heeft een groep stuka's gisteren 15 Sovjet-transport treinen vernietigd. De treinen waren bezet met troepen en vervoerden ook auto's en oorlogsmateriaal. Toen de Stuka's te voor schijn kwamen en steeds weer tot den. aan val overgingen, sprongen de Sovjetsoldaten uit de treinen: zij trachten aan den bommen regen te ontkomen. De vluchtende solda ten werden door den luchtdruk der ont ploffende bommen meters ver weg geslin gerd. De aanvallen werden pas gestaakt, toen alle 15 treinen vernield waren. Volgens het rapport van een verkennings vliegtuig waren alle treinen uit de rails geworpen, naast de spoorbaan was het één groote ravage van spoorwagens, rails en dwarsliggers, machinegeweren en ander oorlogsmateriaal. Talrijke wagens stonden in brand en herhaaldelijk kon men kleine ontploffingen in de munitielading waarne men. Mussolini heeft gisterochtend, naar Ste- fani officieel meldt, in een stad in de Po- vlakte, de eerste gemotoriseerde divisie van het expeditiecorps geïnspecteerd, dat naar het Sovjet-front gaat vertrekken. Op industrieele doelen in Leningrad zijn de beide laatste dagen buitengewoon felle luchtaanvallen gericht, zoo verneemt het D.N.B. van bevoegde zijde. In Leningrad bevinden zich groote metaalfabrieken, werfinstallaties, de grootste vliegtuig- onderdeelenfabrieken en fabrieken voor springstoffen en werktuigen, welke de stad tot het middelpunt van de oorlogsindustrie der Sovjet-Unie maken. „De positie van Finland is opgehelderd", dit antwoord heeft men heden in de Wilhelmstrasse gegeven op desbetreffende vragen van vertegenwoordigers der buiten landsche pers. Nadat gisteren, zoo voegde men hieraan toe, bommenwerpers en troepen der Sovjet- Unie, Finsch gebied hadden aangevallen, is het Finsche leger thans aangetreden ter bescherming van het Finsche grondgebied en aan de zijde van Duitschland overge gaan tot den tegenaanval op de Sovjet- Unie. Officieel wordt medegedeeld: het Sovjet- luchtwapen heeft Donderdag om 13.00 een luchtaanval gedaan op Kassa. Verschei dene gebouwen werden vernield. Onder de burgerbevolking vielet. vijf slachtoffers en een vrij groot aantal gewonden. Om 17.30 uur herhaalden de Sovjet-vlie gers den aanval. Zij werden echter door de Hongaarsche luchtdoelartillerie verdre ven. Donderdag tegen 12.00 uur hebben Sovjet vliegtuigen in scheervlucht een aanval ge daan op den sneltrein KörösMezöBuda pest in de nabijheid van het plaatsje Raho. De vliegers openden een hevig mitrailleur- vuur. Eén persoon werd gedood en drie gewond. Gisterochtend heefj de Sovjet-lucht macht twee aanvallen gedaan op het pa- OP REIS Wij leeren wat in dezen zomer. Wij zijn altijd gewend geweest in de va- cantie zoo'n beetje op reis te gaan. Dichtbij of ver weg, liefst, als het kon, zoover mogelijk weg, maar altijd naar een plaats, waar wij vonden, dat het mooi was. Je moest je dan soms een beetje behelpen, het was er soms erg druk en heel efg heet en je bleef toch 's middags en 's avonds niet thuis. Je moest toch al transpireerend en met looden beenen genieten, nietwaar. In huis blijven, kon je thuis ook. Dat was dus allemaal heel prettig en het pret tigste was misschien nog wel het zen den van prentbriefkaarten aan oom Theo, die het nooit verder had ge bracht dan Majorca. Dat is nu uit. Wij gaan nu weer naar Groningen, naar de Veluwe of de Peel. En dan is het nóg een heele soesah met al die bonnen. Maar daarmee zijn wij dan ook meteen tot de juiste verhoudingen te ruggekeerd. Zoolang er niet met bom men gesmeten wordt, hebben wij ten minste rust en ik zie niet in, waarom een dag visschen in de Haarlemmer- trekvaart minderwaardig zou zijn aan een dag forellen vangen ergens in de Schotsche Hooglanden. Ik heb een man gesproken, een soort dorpsgek, die erg dik in de duiten zit, de heele wereld heeft rondgereisd en nu hardnekkig blijft zitten in zoo iets als Zwammerdam. Die zegt: 't kan maar ergens mooi zijn, waarom zou ik dan twee dagreizen verder gaan, waar het óók mooi is? Dat is nog zoo gek niet. Laat ons dus dezen zomer in Zwam merdam of zooiets blijven triarchale paleis te Boekarest, den zetel van den metropoliet en het heiligdom van de Roemeensch orthodoxe kerk. Er vielen 20 tot 25 bommen van klein en middelbaar kaliber, die uitsluitend terecht kwamen in de woonwijken rondom het paleis en eeni- ge particuliere huizen vernielden of be schadigden. Verscheidene burgers werden gedood of gewond. DE LUCHTAANVAL OP TURKU Over den aanval van Sovjetvliegtuigen op Turku in Finland wordt gemeld, dat ze ven personen gedood en 27 gewond wer den. O.m. werden arbeiders op weg naar hun werk met bommen bestookt. De Fin sche jagers verdreven de Sovjet-Russische bommenwerpers en verhinderden een twee den aanval. De aanval werd verricht in drie golven, waarbij in totaal 38 toestellen bo ven de stad verschenen. LIT WIN O F WEER IN DE SOVJET- REGEERING? Buitenlandsche diplomaten in Ankara hebben verklaard, zoo meldt de Associated de Press uit de Turksche hoofdstad, dat de vroegere minister van buitenlandsche za ken van de Sovjet-Unie, Litwinof, naar Moskou zal terugkeeren, om zich te belas ten met een belangrijke regeeringsfunctie. Vermoedelijk zal hij belast worden met de leiding van de betrekkingen der Sovjet- Unie met Engeland en Amerika. Nieuwe bonnen Bon 89 van de bonkaart „algemeen": 30 Juni tot en met 6 Juli, Eén ei per bon. AARDAPPELEN. Bon „08" van de aardappeldistributie- bonkaart: 30 Juni t/m. 6 Juli, 2 K.G. per bon. Bon „23" van de melkkaart: 3# Juni t/in. 6 Juli, 1 3/4 liter per bon. KAAS. Bon „69" en „79" van de „bonkaart alge meen": 30 Juni t/m. 13 Juli, 100 gram kaas per bon. De bonnen blij ven geldig t/m. 27 Juli a.s. BOTER. Bon „22" en „23" van de boterkaart: 30 Juni t/m. 16 Juli, 250 gram boter per bon. Bon „22" en „23" van de vetkaart: 30 Juni t/m. 16 Juli, 250 gram boter per bon. Op de bonnen van de vetkaart wordt per 250 gram boter 15 cent reductie verleend. De bonnen, welke zijn geldig verklaard voor een op Zondag of Maandag aanvan gende distributieperiode, mogen reeds den daaraan voorafgaanden Zaterdag worden gebruikt. TOILET- EN HUISHOUDZEEP. Gedurende het tijdvak van Maandag 30 Juni tot en met Zondag 3 Augustus a.s. geeft de met „38" genummerde bon van de „bonkaart algemeen" recht op het koopen van 150 gram toiletzeep (nieuwe samenstel ling) of 120 gram huishoudzeep of 200 gram zachte zeep (oude samenstelling van vóór 1 Januari 1941) of 150 gram zachte zeep (nieuwe samenstelling van na 1 Januari 1941) of 300 gram zachte zeeppasta of 250 gram zeeppoeder of 600 gram waschpoeder. Volledigheidshalve wordt er op gewezen, dat waschpoeder niet gekocht kan worden door het publiek, doch uitsluitend wordt beschikbaar gesteld ten behoeve van was- scherijen. Zeep voor wasscherijen. De bestaande regeling ten aanzien van de wasscherijen blijft onveranderd van kracht. De wasscherijen zijn derhalve verplicht voor elke twintig kilogram droge vuile wasch een zeepbon van het publiek in ont vangst te nemen. Zooals reeds voorgeschre ven is, dienen de wasscherijen eerst een bon van hun klanten in ontvangst ^e ne men en pas daarna een hoeveelheid van twintig kilogram waschgoed, hetzij ineens, hetzij bij gedeelten in behandeling te ne men. De aandacht wordt er op gevestigd, dat bovenstaand voorschrift ook geldt voor de zoogenaamde „waschverzenders", die slechts als tusschenpersoon tusschen het publiek en de wasscherijen optreden. De wasch van kantoren, hotels, café's, enz., voorzoover het handdoeken, poets- en stofdoeken, servetten, tafellakens e.d. be treft, kan ter behandeling worden gege ven zonder dat daarbij bonnen behoeven te worden afgegeven. BONNEN HEDEN EN MORGEN NOG GELDIG. Bon 07 Aardappelen (Aardappelen- Bon 22 Melk (Melkkaart). Bon 67, 77 Kaas (Bonkaart Alge meen). Bon 37 Eieren (Bonkaart Algemeen). Bon 35 Zeep (Bonkaart Algemeen). Bon 19 en 20 Boter (Boterkaart). Bon 19 en 20 Boter (Vetkaart).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1941 | | pagina 1