De strijd tegen Engeland
De toestand op liet
Eilandenrijk
Diplomatieke actie
te Ankara
Duitsch-Kroatische
grens vastgesteld
Uit het Verre Oosten
fZk Hanneti, die 11 ttaadig Heeft!
Land- cn Tuinbouw
WOENSDAG 14 MEI 1941
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. 5
HET LAGERHUIS IN NIEUWE
VERGADERZAAL BIJEEN.
Het Britsche Lagerhuis is gisteren in
een nieuwe vergaderzaal bijeengekomen.
Churchill zeide, dat het oude gebouw zoo
veel schade heeft opgeloopen, dat het her
stel waarschijnlijk zeer lang zal duren.
Voor het geval, dat ook de nieuwe zaal
mocht worden getroffen, zijn reeds maat
regelen getroffen voor de verhuizing naar
een ander gebouw.
DE LEVENSMIDDELENVOORZIENING
IN ENGELAND.
Volgens de „New York Journal" heeft
de Amerikaansche minister van land
bouw, Wiskard, in een vertrouwelijke me-
dedeeling gezegd, dat de voedseltoestand
van Engeland aanzienlijk slechter is dan
tijdens den wereldoorlog, terwijl de toe
stand in Duitschland beter is. Engeland
heeft slechts voorraden voor enkele we
ken. Het zou binnen enkele maanden ver
hongeren, indien de leveranties uit de
Vereenigde Staten zouden worden afgesne
den. Hoe het met deze Amerikaansche le
veranties gesteld is, blijkt het best uit de
Engelsche pers zelve. Juist de schepen met
levensmiddelen, die zonder bescherming
varen, lijden bijzonder groote verliezen
volgens de Britsche bladen. Waar volgens
Amerikaansche berichten naar schatting
minstens 40 procent der Amerikaansche
wapentransporten niet in Engeland aan
komt, kan men gemakkelijk nagaan, hoe
groot het verlies bij de levensmiddelen-
transporten moet zijn.
Ook de aanvoer uit de Dominions komt
voor het grootste deel op den bodem der
zee terecht. Reeds op 16 Maart schreef de
„New York Times": De Engelsche hoop,
dat men zonder een ernstige levensmidde
lencrisis door den oorlog kan komen, ver
zinkt even gestaag als de Engelsche sche
pen. Intusschen zijn twee maanden ver
streken en op den Atlantischen Oceaan zijn
groote transporten levensmiddelen tot zin
ken gebracht, terwijl voorraden in de ha
vens en het binnenland van Engeland door
de Duitsche luchtmacht vernitigd zijn. On
ze ha ven voorraden zijn gereduceerd en
worden nog meer gereduceerd, klaagde de
Britsche minister voor de voedselvoorzie
ning eenige maanden geleden en sedert
dien is alles behalve een stilstand ingetre
den. In den wereldoorlog was het gevaar
geweken, wanneer de transporten buiten
het bereik der duikbooten waren gekomen,
thans passeeren de goederen in de havens
en op de Engelsche spoorwegen een twee
de gevaarlijke zone, waarna zij in de der
de komen, de pakhuizen. Zoowel in de
Vereenigde Staten als Engeland is men
zeer bezorgd over de verdere ontwikke
ling van het Engelsche voedselvraagstuk.
DE VERLIEZEN DER ENGELSCHE
MARINE.
De verliezen der Britsche marine, die
in April, bij de vlucht der Engelsche troe
pen uit Griekenland, zeer groot waren,
duurden in Mei voort. Tusschen 1 en 12
Mei, aldus verneemt het D. N. B., zijn zes
Engelsche oorlogsbodems tot zinken ge
bracht en vijf in gevechten ernstig bescha
digd. In de zeeën rondom Engeland heb
ben Duitsche gevechtsvliegtuigen een tor-
pedobootjager, een wachtschip van onge
veer 1000 ton, een motortorpedoboot en
twee patrouillevaartuigen tot zinken ge
bracht. Bij Malta is, eveneens door een
luchtaanval, een Engelsche duikboot ver
nield, in de Golf van Soeda bij Kreta is
een Engelsche kruiser door voltreffers ern
stig beschadigd. Bij de beschieting van
Benghazi door een Britsche eskader zijn
door den Duitschen tegenaanval, onder
nomen door Stuka's, drie Engelsche krui
sers en torpedobootjagers zwaar bescha
digd. Bovendien is een Britsche duikboot-
val door een duikboot getorpedeerd.
GEHAVEND BRITSCH ESCADER TE
GIBRALTAR BINNENGELOOPEN.
Te Gibraltar is gisteren het Engelsche
eskader, dat eenige dagen geleden door
Italiaansche vliegtuigen is aangevallen,
binnengeloopen. Het ging niet in de mili
taire haven, maar in de baai van Gibraltar
voor anker. Ongeveer de helft der vlieg
tuigen van het vliegtuigmoederschip „Il
lustrious" is verintietigd. Het vliegdek is
zwaar beschadigd. De toren van een pant
serschip is vernield, een kleine kruiser be
schadigd. Talrijke gewonden werden aan
land gebracht.
DE ROODE ZEE TOT OPERATIE
GEBIED VERKLAARD.
Officieel wordt te Berlijn bekend ge
maakt,* Na de ontwikkeling van den oor
log in het Oosten der Middellandsche Zee
moeten in de toekomst ook gevechtshande
lingen der Duitsche strijdkrachten op de
Roode Zee verwacht worden. Ieder schip,
dat dit, daarmede tot operatiegebied ge
bied geworden, zeegebied bevaart, stelt
zich bloot aan vernietiging door mijnen en
andere oorlogsmiddelen.
De Duitsche regeering waarschuwt der
halve dringend voor het bevaren van het
in gevaar gebrachte gebied, dat als volgt is
begrensd.
Het Noordelijke deel van de Roode Zee
met inbegrip van de Golf van Suez en de
Golf van Akaba tot aan den Noordelij
ken keerkring. Uitgezonderd blijven de
territoriale wateren van Saoedie Arabië.
Een regeling voor het bevaren van het
genoemde operatiegebied door speciaal ge
kenmerkte pelgrimschepen blijft voorbe
houden.
LUCHTALARM TE ALEXANDRIA
De Egyptische omroep meldt, dat giste
renochtend te Alexandrië luchtalarm is
gemaakt. Vijandelijke vliegtuigen hebben
bommen laten vallen, die, aldus de om
roep, eenige schade hadden veroorzaakt
JAMES ROOSEVELT OP KRETA.
Kapitein James Roosevelt is, naar Reu
ter uit Beiroet meldt, teruggekeerd van een
kort bezoek aan Kreta, waar hij ook den
Griekschen koning een brief van zijn va
der, president Roosevelt, heeft overhan
digd.
VON PAPEN IN DE TURKSCHE
HOOFDSTAD
Naar S.P.T. uit Ankara meldt is de Duit
sche ambassadeur in Turkije, von Papen, te
Ankara aangekomen. Op het oogenblik zijn
nog geen berichten ontvangen aangaande
besprekingen van den ambassadeur met de
Turksche regeering, doch men verwacht
dat deze besprekingen spoedig plaats zul
len hebben.
Diplomatieke kringen volgen voorts met
levendige belangstelling de intensieve be
drijvigheid, die aan den dag wordt gelegd
in Ankara door den Irakschen minister van
oorlog. De minister bevindt zich reeds ver
scheidene dagen in Turkije. Hij is in con
tact getreden met de meest invloedrijke
persoonlijkheden der politieke en militaire
wereld in de hoofdstad. De Iraksche minis
ter zou een uitvoerige uiteenzetting hebben
gegeven betreffende den toestand, die in
zijn land heerscht ten gevolge van de Brit
sche agressie. In dit verband wijst men er
op, dat de Engelsche ambassadeur alles in
het werk heeft gesteld om een onderhoud
te kunnen krijgen met den Irakschen minis
ter. Tot dusver heeft deze ontmoeting niet
plaats gevonden en de vertegenwoordiger
van Irak zou te verstaan hebben gegeven,
dat hy niet het voornemen heeft den offi-
cieelen vertegenwoordiger van Londen een
onderhoud toe te staan.
Overblijiselen uit vroager tijden Op verschillende plaatsen, in Buiksloot treit men
nog de zware keien aan, welke gediend hebben, om den Noorder Ij-dijk tegen
het door Zuid Westerstormen opgejaagde water van het Binnen-U te beschermen
(Paz-Holland)
DE NIEUWE GRENSLIJN ONGEVEER
100 K.M. LANG.
Het D.N.B. meldt uit Zagreb:
In het regeeringsgebouw hier heb
ben de gevolmachtigden van het Duit
sche Rijk en den Kroatischen staat gis
teren een verdrag gesloten, waarbij de
grenzen tusschen beide landen worden
vastgelegd. Dit is het eerste verdrag,
door Kroatië met een andere mogend
heid gesloten.
De nieuwe Duitsch-Kroatische grens is
ongeveer 100 km. lang. Zij begint in het
Oosten bij den drielandenhoek bij Varas-
din, gaat dan in Westelijke richting, Zui
delijk voorbij Rogitsj en Windisch-Lanz-
berg, loopt daarna langs het riviertje de
Sutla tot de plaats, waar die in de Save
uitmondt, vervolgens verder naar het Wes
ten over den berg Dorianci tot enkele kilo
meters van Kalje. Daar begint de Italiaan
sche demarcatielijn.
In het Duitsch-Kroatische verdrag wordt
onder meer bepaald, dat de Duitsch-Kroati
sche grens in het algemeen overeenkomt
met de vroegere administratieve grens tus
schen de Oostenrijksche kroonlanden Krain
en Stiermarken eenerzijds en het konink
rijk Kroatië, Slavonië en Dalmatië ander
zijds. Deze grens zal zoo spoedig mogelijk
door een Duitsch-Kroatische commissie af
gebakend worden, waarbij rekening zal
worden gehouden met de oeconomische si
tuatie. De ratificatie-oorkonden zullen zoo
spoedig mogelijk te Berlijn worden uitge
wisseld. Het verdrag werd door de onder-
tepkening van kracht.
Na de onderteekening en de zegeling der
beide oorkonden hield de Duitsche gezant,
Kasche, een toespraak, waarin hy zeide:
„Het is voor het Duitsche Riik een bijzon
dere voldoening, dat het vandaag dit eerste
verdrag tot vastlegging van de door den
Föhrer bepaalde Duitsch-Kroatische gren
zen heeft gesloten. De wederziidsche sym
pathie en het begrip, dat Duitschland en de
onafhankelijke Kroatische staat voor elkan
der hebben, hebben den weg tot dit verdrag
gemakkelijk geëffend. Het is immers een
oprechte wensch van het Duitsche Riik den
jongen Kroatischen staat hierdoor een nieu-
den grondslag te geven voor een snelle or
dening van zijn binnenlandschen toestand,
voor zijn buitenlandschen hetrekkin<»en en
voor een gezonden bloei. Een Kroatië, dat
naar binnen en naar buiten krachtig is, dat
nationaal geordend is en op oeconomisch
gebied bloeit, is een waardevol bestanddeel
van het.nieuwe Europa".
In zijn antwoord zeide de staatssecretaris
Lorkowitsj onder meer: „Het verheugt ons,
dat het onafhankelijke Kroatië reeds een
maand na zijn stichting door het eerste ver
drag, dat het Kroatische volk na een lang
tijdperk van vernedering weer als drager
van volledige souvereiniteit en als zelfstan
dig subject der volk en-rechtelijke orde
sluit, zijn eerste definitieve grenzen krijgt.
Het Groot-Duitsche Rijk heeft door de be
paling der grenzen het Kroatië opnieuw
een grootmoedige bijdrage tot de consoli
deering van het herrezen Kroatië geleverd.
Wij gelooven, dat het oogenblik niet ver
meer is, waarop ook de andere Kroatische
grenzen vastgesteld zullen worden. Met
groote dankbaarheid richten zich onze ge
dachten tot den Fiihrer, Adolf Hitler".
DE VOORJAARSOFFENSIEVEN VAN HET
JAPANSCHE LEGER
Het Mei-offensief van het Japansche le
ger in China is begonnen, zoo deelde de
woordvoerder van de Japansche militairen,
luitenant-kolonel Akiyama mede. Hij ver
klaarde, dat het ditmaal, in tegenstelling
tot de vroegere operaties, gaat om gelijk
tijdige actie van de Japansche troepen in
vyf verschillende provincies. In het Zuiden
van de provincie Sjansi, waar de operaties
op 10 Mei zijn begonnen, zijn, naar de Ja
pansche woordvoerder verklaarde, bijna
200.000 Chineezen omsingeld. Deze hebben
tot dusver 15.000 dooden en 8000 gevange
nen verloren.
In de provinsie Hoepeh, tusschen Hankau
en Istjang, zijn gevechten tegen het leger
van generaal Litsoengjen, dat bijna 250.000
soldaten telt, aan den gang. De eerste ge
vechten zijn veelbelovend. In de provincie
Tsjekiang hebben Japansche troepen tien
Chineesche divisies aangevallen, die bij
Tsjoeki geconcentreerd lagen. Tenslotte zijn
in Zuid-China in de omgeving van Hong
kong operaties in vollen gang om het goede
renverkeer tusschen Hongkong en Tsjoeng-
king af te snijden. In totaal zijn van Chi
neesche zijde op het oogenblik bijna een
mililoen soldaten in strijd gewikkeld met
Japansche troepen.
Het Mei-offensief, zoo merkte de woord
voerder ten slotte op, beoogt niet alleen het
verkrijgen van terreinwinst, doch ook de
vernietiging van den wil tot verzet bij den
tegenstander.
Met den krijtmo en aan het Noord Hollandsch kanaal bevat het landelijk gedeelte
van Amsterdam bij het voormalige Buiksloot nog vele merkwaardigheden. Een
typisch tafreeltje in de onmiddellijke nabijheid van de hoofdstad (Pax-Hol land)
19
18
01
15
15
31
16
15
30
65,75
86
28
23
21
27
24
25
26
K
29
Per. 10
OI k.f.
v. M.enN
Per. 4
Per. 4
Brood of gebak
Bloemkaart)
Meel, brood enz.
(Boterkaart)
Boter
(Vetkaart)
Boter, Margarine
Vleesch en
Vleeschwaren
Koffiesurr. Thee
Peulvruchten
Rijst enz.
(21: Boter- en
vetkaart)
Maïzena enz.
Havermout enz.
Macaroni enz.
Scheerzeep
Textielkaart
11—17 Mei (21 Mei)
(bon 16 t.m. 14 Mei)
4—24 Mei
12—18 Mei (21 Mei)
(bon 17 t.m. 14 Mei)
21 April—18 Mei.
8—25 Mei (28 Mei).
6—25 Mei (28 Mei).
12 Mei—6 Juni
15—22 Mei (24 Mei)
(Bon 14 t/m. 17 Mei)
•25 Mei
(bon 18 hm. 11 Mei)
5—18 Mei (1 Juni)
64, 74 tJiu 18 Mei
12—18 Mei (21 Mei)
(bon 95 tm. 18 Mei)
21 Apr.18 Mei.
6—25 Mei
I Apr.15 Juni.
21 Apr.15 Juni.
21 Apr.15 Juni.
21 Apr.15 Juni.
1 Mei31 Aug.
28 Apr.—31 Mei
Brandstoffen
Generator-anthr.
I Generator-turf
t.m. 15 Juni
HOEVEELHEID
100 gram brood, gebak.
IK Kg.
(kinderen beneden 4 jaar 3/4 kg.)
35 gram tarwe-meel of -bloem,
roggemeel of 50 gram wittebrood
of 1/2 rantsoen gebak
250 gram boter
250 gram boter of margarine
50 gram vleesch, half rantsoen
vleesch waren.
250 gram koffie-surrogaat of
40 gram thee.
Elk der bonnen 100 gram kaai.
Nog geen nieuwe bon aangewezen.
250 gram
250 gram
100 gram (op 2 bonnen 1 pakje)
?C gram scheerzeep
120 gram huishoudzeep, enz.
voor de keuken 2 liter
1 hectoliter
50 stuks baggerturf
ONDERHANDELINGEN TUSSCHEN
BANGKOK EN BATAVIA
Het Japansche telegraafagentschap meldt,
dat de leider van het Thailandsche departe
ment voor propaganda tijdens zijn verblijf
in Batavia met de autoriteiten van Neder-
landsch-Indië besprekingen heeft gevoerd
over de petroleumvoorziening van Thai
land. De diplomatieke vertegenwoordiger
van Thailand in Batavia voert eveneens be
sprekingen over het openen van een lucht-
verbinding tusschen Bangkok en Batavia.
BESPARING VAN METAAL.
Lezing door Prof. Kessner.
Van bevoegde zijde schrijft men ons net
volgende: De metaalverzorging van een
land is afhankelijk van de hoeveelheid en
de soort der binnenlandsehe ertsen, van de
eigen hoogovenproductie en van den in
voer van buitenlandsche ertsen of ruwe
metalen. Volgens 'betrouwbare geologische
onderzoekingen is vast te stellen, dat geen
land ter wereld, ook niet de Ver. Staten
uit eigen ertsvoorraden zijn gezamenlijke
imetaalbehoefte kan dekken. Daarom is
door den oorlog in alle landen der wereld
een zekere metaalschaarschte ontstaan en
is ieder thans tot zuinigheid met de grond
stoffen verplicht. In Duitschland zijn reeds
door het vierjaarsplan organisaties gescha
pen, die een juiste verdeeiing van schaar-
sche grondstoffen mo,gelijk maken.
Wij moeten ons er op instellen, dat het
gebruik van bepaalde grondstoffen, in het
bijzonder van metalen en de toewijzing
van metaal-voorraden nog verscheidene
jaren zal blijven 'bestaan. De groote behoef
te aan metalen bij alle takken der idustrie
'kan slechts dan zonder stagnatie worden
gedekt, wanneer naast de verwerving ook
een doordacht gebruik en een juiste ver
deeling van metalen hier op dezelfde wij
ze geleid worden als in Duitschland.
Over de met het gebruik der meta
len in verband staande belangrijke
problemen zal prof. dr. A. Kessner van
de Technische Hoogesohool te Kar&l-
ruhe thans bijzonder gevolmachtigde
in het Duitsche Rijksministerie voor
'bewapening en amunitie, Donderdag
15 Mei te 's-Gravenhage een lezing hou
den waarin hij in het bijzonder de con
structieve maatregelen tot besparing
van metaal bij de algemeene machine
constructie zal behandelen.
Uit den inhoud der lezing citeeren wij
thans reeds de volgende te behandelen on
derdeden: Constructie en vervaardiging,
taak van den constructeur, voorbeelden
van besparing van grondstof en vervan
ging van grondstof bij magazijn-organen
en bij het verwerken van slakken, aandrijf-
machines, werkmachines, armaturen, che
mische apparaten en overige deelen van
machines en vervoermiddelen, taak van
den bedrijfsingenieur, blik in de toekomst.
De lezing wordt in het gebouw Kneuter
dijk 20 gehouden.
VEILINGPRIJZEN TUINBOUW
PRODUCTEN.
Volgens mededeeling van de Groenten-
en Fruitcentrale zijn voor de hieronder ge
noemde producten de volgende maximum-
veilingprijzen voor het binnenland vastge
steld: Roode kool per 100 K.G. 9, Sa-
voye kool (geel en groen) 7.650, Witte
kool per 100 K.G. 6.70, Uien 9, Breek-
peen ongewasschen ƒ6.per 100 K.G.,
Breekpeen gewasschen 7 per 100 K.G.,
Rapen 4 per 100 K.G. Deze producten zijn
niet meer bestemd voor export.
