DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Met £i£den
do&cuwt
Nieuwe bonnen
Momentje.
VRIJDAG 11 APRIL 1941
32ste Jaargang No. 9921
S)e Ccid^eh^Soii/Ya/tit
Bureaux Papengracht 32.
Telefoon: Redactie 20015. Administratie 20935.
Giro 103003. Postbus 11»
Al in de liturgie van Goede Vrijdag is
iets van een overwinningstemming: de ko
ningsbanier wordt vooruitgedragen; de
Kruisgeheimenis schittert Toch hangt over
alles nog de sluier van een stil verdriet,
omdat de Meester gestorven is.
Maar op Paaschzaterdag breekt de
vreugde los in zijn volle, onweerstaanbare
gloed. Opengegaan als een pure, heldere
wintermorgen groeit deze feestvreugde uit
tot een breed, triomfantelijk stralen. Het
orgel ruischt weer, klokken luiden uitbun
dig, het alleluia steigert als een hemelsche
jubel omhoog. Ja, Paaschzaterdag is de
dag van de verloste menschheid, er is nieuw
licht en nieuw leven, wij baden ons jui
chend in de glansen der goddelijke goed
gunstigheid.
En terwijl we stralend-gelukkig en over
weldigend door dankbaarheid ons opma
ken om het witte, gezegende Paaschfeest
té gaan vieren, willen we ons toch nog een
oogenblik bezinnen op de wonderlijke wij
ze, waarop God's leidende Voorzienigheid
ons deze vreugde geschonken heeft. Zij
werd ons geschonken door het Lijden van
Jezus. Zoodat het Paaschfeest terecht het
feest van de overwinning van het Lijden
genoemd kan worden.
Dood en Leven streden een
wonderlijke strijd;
de vorst van het Leven heerscht
levend,
nadat Hij gestorven is.
Dat is een strophe uit de zegezang van
het Paaschfeest En in de processie van
Goede Vrijdag werd de geheimenis bezon
gen van dat Krtiis, waarop „het Leven den
dood doorstond en door den dood het leven
voortbracht."
Hier staan we inderdaad voor het Myster
rie van het Kruis, hier wordt ons de ver
lossende kracht van het lijden geopen
baard. En dit is werkelijk de eenige ver
klaring van het lijden, die de mensch
heid uiteindelijk met het lijden verzoenen
kan. Want ofwel bezit het lijden een ver
lossende kracht, die de enge grenzen van
dit aardsche leven overstijgt, ofwel stelt
het ons voor mysteries, die niet te ontraad
selen zijn en die het menschelijk leven
met vloek en verschrikking vervullen. De
heidenen kunnen wel schetteren met groo-
te, dikke woorden over cultuur en voor
uitgang, zij kunnen zwijmelen over aard
sche grootheid en aardsche macht, dit al
les heeft toch in werkelijkheid niets te be-
teekenen, zoolang de tegenstrijdigheid en
de schijnbare onrechtvaardigheid niet wor
den weggenomen van het feit, dat vaak de
besten zonder schuld het hevigst moeten
lijden. Dit praat men niat goed met groote
woorden over de heroiek der zelfvernie
tiging omwille der gemeenschap, omdat ten
slotte iedere mensch een persoonlijke ge-
luksdrang in zich draagt, die om bevredi
ging roept.
De waarlijk wijze mensch zal hier al be
vroeden, dat de natuur als geheel niet on
rechtvaardig kan zijn en dat er, boven de
zichtbare wereld uit, een hiernamaals met
een hoogere vergelding en een hoogere ge
rechtigheid moet bestaan, de Christen be
zit hier de middagklaarte van hemelsch
licht: hij weet, dat het lijden in de we
reld kwam als een straf voor de zonde, de
opstand tegen God; hij weet ook, dat God's
ondoorgrondelijke Wijsheid en allesover-
treffende Liefde het wapen, dat tegen den
mensch gericht was, heeft omgesmeed in
een sleutel van heil: want de Zoon van
God, die zichtbaar op aarde kwam, heeft,
hoewel Hij zelf onschudig was, vrijwillig
de schuld van de menschheid op zich ge
nomen en ze uitgeboet op het Kruis. „Hij
heeft onze schuldbrief vernietigd door ze
aan het kruis te slaan."
Zoo werd Hij de bron van ons Heil, niet
van een heil, dat aan deze begrensde we
reld gebonden is, maar de oorzaak van
eeuwig Heil, een Heil, dat alle grenzen
van tijd en plaats overstijgt en eeuwige
vreugde in zich besluit. Hij, de Hoogepries-
ter, is door zyn eigen Bloed het heiligdom
binnengegaan en heeft er „eeuwige ver-
KAMPEEREN IN TENTEN EN
OVERNACHTEN IN KAJUITEN
'S NACHTS NIET TOEGESTAAN.
In een circulaire van den secretaris
generaal van Justie aan hoofdcommis
sarissen en commissarissen van politie
wordt medegedeeld, dat de hoogere S.S.-
en politieleider heeft bericht, dat naar
zijn oordeel zulks in overeenstemming
met de zienswijze van den weermachts-
befehlshaber in Nederland het kam
peeren in tenten in de open lucht alsme
de het overnachten in kajuiten van
jachten moet .worden beschouwd als een
verblijf in den open lucht in den zin van
verordening nr. 188/1940, artikel 2 en
derhalve gedurende den in die verorde
ning genoemden tijd (van middernacht
tot 4 uur) niet is toegestaan.
DISTRIBUTIE VAN MELK EN CACAO
WELKE KINDEREN ALSNOG MEER
KAARTEN KRIJGEN
De secretaris-generaal van het Departe
ment van Landbouw en Visschery maakt
bekend, dat kan worden goedgekeurd, dat
ook aan ieder kind, geboren in Februari
of Maart 1927 alsnog één melkkaart en één
cacaokart zal worden verstrekt. Kinderen
welke tot deze groep behooren, komen dus
in totaal in aanmerking voor twee melk
kaarten en één cacaokaart.
Voorts komt ieder kind, geboren in Fe
bruari of Maart 1937 alsnog in aanmerking
voor twee melkkaarten, zoodat kinderen,
die tot deze groep behooren in totaal voor
vier melkkaarten en één cacaokaart iin
aanmerking komen.
Deze aanvullingen zullen de plaatselijke
distributiediensten op nader bekend te
maken dagen uitreiken op vertoon van de
distributie-stamkaarten van de betrokken
kinderen.
TEXTIELDISTRIBUTIE
Leveringsvergunningen voor gordijnen enz.
Artikelen zooals gordijnen, matrassen,
karpetten, tapijten, loopers en matten kun
nen uitsluitend betrokken worden op een
„leveringsvergunning", afgegeven door den
plaatselijken distributiedienst. Uit de vele
brieven, die de Economische Voorlichtings
dienst dag in dag uit ontvangt van perso
nen, die bij de distributie moeilijkheden
ondervinden, is gebleken, dat dit nog on
voldoende bij het publiek bekend is.
Bij den aankoop der goederen moet de
leveringsvergunning aan den winkelier
worden afgegeven. Wil men de artikelen
koopen in meer dan één winkel, dan is het
noodzakelijk meer dan een vergunning
aan te vragen. Men houde dit goed in het
oog, daar er anders voor den kooper moei
lijkheden en voor de distributiediensten
veel extra werk ontstaat. Vraag dus twee
vergunningen, indien in twee zaken ge
kocht moet worden.
HONGAARSCHE TROEPEN
RUKKEN ZUIDSLAV1SCH
GEBIED BINNEN
BOEDAPEST, 11 April (D.N.B.).
De rijksbestuurder heeft een procla
matie tot het Hongaarsche volk gericht,
waarin hij mededeelt, dat hij bet Hon
gaarsche leger bevolen heeft, de Hon
gaarsche bevolking van het Zuidslavi-
sche gebied, dat in 1918 door Honga
rije tverd afgestaan, tegen de anarchie
in bescherming te nemen.
MOTORBRANDSTOF.
DRASTISCHE BEPERKING
NOODZAKELIJK.
De secretaris-generaal van het departe
ment van Handel, Nijverheid en Scheep
vaart, in overleg met den secretaris-gene
raal van het departement van Waterstaat,
maakt bekend:
De huidige benzinesituatie in ons land
maakt voor het oogenblik een drastische
beperking dringend noodzakelijk. Van
overheidswege moeten in dit verband de
volgende maatregelen genomen worden:
Het bij beschikking van 31 Maart 1941
aangewezen tijdvak Van 1 tot en met 30
April 1941, zijnde de 10e motorbrandstof-
distributieperiode, wordt verlengd tot en
met 31 Mei 1941.
Als 11e distributieperiode wordt niette
min aangewezen het tijdvak van 1 tot en
met 31 Mei 1941.
Als gevolg hiervan zullen wederverkoo-
pers van 1 tot en met 31 Mei a.s. zoowel
de thans geldende löa coupons met zwar
ten letteropdruk en ingedrukt in paars
het cijfer 10 mogen accepteeren als de
voor Mei ontworpen coupons van licht
bruine kleur met zwarten letteropdruk en
ingedrukt in bruin het cijfer 11.
Speciale aandacht van wederverkoopers
wordt gevraagd voor den thans verscho-
ve datum van laatste inzending aan leve
ranciers van opplakvellen met coupons.
De uiterste datum, waarop April-coupons
nog aan leveranciers ter aanvulling van
den voorraad mogen worden ingezonden,
wordt bepaald op 2 Juni 1941.
De bedoeling van de hier weergegeven
maatregelen is, dat verbruikers van mo
torbrandstof zich er reeds thans op zullen
hebben in te steller, dat zij met de hun
voor April toegewezen hoeveelheden mo
torbrandstof zullen moeten uitkomen tot
en met 31 Mei a.s.
Toewijzing voor de maand Mei kan
uitsluitend plaats hebben ten behoeve
van het goederenvervoer, het meest vi
tale personenvereeer, alsmede voor
tractoren en stationaire motoren voor
land- en tuinbouw-doeleiftden en voor
stationaire motoren in de industrie.
MEN ONDüRHOUDE DE
VERDUISTERINGS VOORSCHRIFTEN!
Niet voor niets maken wij eiken dag in
de courant melding van het tijdstip, waar
op en tot wanneer er verduisterd moet
worden!
De verduisteringsvoorschriften zijn he
den natuurlijk! evenzeer bindend als
in den aanvang van den oorlog. Helaas is
het oorlogsgeweld niet geweken en ook
niet verminderd.
Men denke er dus aan, dat tusschen
zonsonder- en zonsopgang geen licht uit
de woningen mag stralen noch aan den
weg- nocht aan den achterkant.
Wie zich hieraan niet houdt, loopt ge
vaar bestraft te worden.
lossing" gevonden.
Dat is het, waarnaar het menschenhart
haakt: eeuwige Verlossing, een geluk, dat
geen grenzen meer kent. De heiden tracht
zich vroolyk te maken over wat hij de
naieveteit van den Christen noemt: zijn
twijfelachtige vroolijkheid is de vrucht van
oppervlakkige domheid of boosaardige leu
gen. En terwijl wij vol zuivere, zielslichte
vreugde het heilige Paaschfeest vieren,
moeten we bidden voor deze armste onder
al onze broeders, opdat ook hem de oogen
geopend worden.
Laat ons dan 2ielsverheugd Paschen vie
ren, het heilige verlossingsfeest, in het be
sef, dat het voorbijgaande Paaschfeest hier
op aarde slechts de schemering van het
eeuwige Paaschfeest in den hemel is.
Dr. HENRI VAN ROOIJEN,
Kruisheer.
OPBOUWDIENST-UNIFORMEN
In de week na Paschen inleveren
Aan het op 22 Maart ontslagen personeel
van den voormaligen opbouwdienst wordt
medegedeeld, dat het dit personeel van
Dinsdag 15 April a.s. af verboden is nog
het uniform van dezen dienst te dragen.
Op dien dag moeten dus allen, die d*jn op-
bouwdienst hebben verlaten zich in het
bezit hebben gesteld van burgerkleeding
en vóór Zondag 20 April a.s. moeten zij
hun uniform bij de daartoe aangewezen
Instanties hebben ingeleverd.
VORDERING VAN MIJNHOUT.
De productiecomimissaris voor den bosoh-
bouw en de houtteelt deelt mede, dat de
vrijwillig aangeboden hoeveelheden mijn-
hout niet voldoende zijn om de behoefte
der mijnen te dekken.
In verband daarmede is het noodzake
lijk, thans op grond van de bodemproduc
tie wet 1939 mijnhout voor velling en af
levering voor de mijnen aan te wijzen. De
ze aflevering zal uitsluitend mogen ge
schiede door erkende mijnhouthandelaren.
De aandacht wordt in het bijzonder ge
vestigd op den voor mijnhout vastgestel-
den maximumprijs van 11.50 per M3 op
stam. Er zal streng op worden toegezien,
dat deze maximum prijs niet wordt over
schreden.
PROTESTANTSCHE KWEEKSCHOLEN
Adres tegen opheffing van vijf. scholen
De Bond van protestants-christelijke
kweekscholen heeft aan den secretaris
generaal van Opvoeding enz. een adres
gezonden, waarin hij opkomt tegen de
eventueele opheffing van vijf der twintig
protestantsche kweekscholen.
ZWENDELGERUCHTEN
Van bevoegde zijde wordt er opmerk
zaam op gemaakt, dat het dwaas is om
op z wen delgeruchten in te gaan. Zoo loo-
pen er bijvoorbeeld in Zeeland opkoopers
rond, die den Zeeuwschen boerinnen wijs
maken, dat haar gouden sieraden door óe
overheid opgevorderd zullen worden, met
als gevolg dat deze sieraden voor een appel
en een ei van de hand worden gedaan.
Deze geruchten missen eiken grond. Naar
de herkomst wordt een politie-onderzoek
ingesteld.
UITGESLOTEN SLAGERS.
Het rijksbureau voor de voedselvoorzie
ning in oorlogstijd maakt bekend, dat
weer een dertigtal slagers wegens frau
duleuze slachtingen of het voorhanden
hebben van vleesch, afkomstig van frau
duleuze slachtingen, voor geruimen tijd
van het verkrijgen van een toewijzing van
een toewijzing van vee en vleesch door de
Nederlandsche Veehouderijcentrale zijn
uitgesloten. Onder deze slagers is er één
te Hillegom, zijn er twee te Haarlemmer
meer en twee te Lisse.
Zooals gebruikelijk zal de geldig
heidsperiode van de bonnen op Maan
dag beginnen, doch het is voortaan
toegestaan reeds den Zaterdag daaraan
voorafgaande de daarop verkrijgbare
goederen te koopen.
Derhalve kan op de bonnen, welke
met ingang van Maandag 14 April a-s.
geldig zullen worden verklaard, reeds
op Zaterdag 12 April worden gekocht.
Dit geldt voor alle bonnen, dus ook
voor die, welke een langeren geldig
heidsduur hebben dan één week.
BROOD EN GEBAK.
Gedurende he1 tijdvak van Maan
dag 14 April tot en met Zondag 20
April a.s. geeft elk der met „12" genum
merde bonnen van de broodkaart recht
op het koopen van ongeveer 100 gram
brood.
De op 20 April nog niet gebruikte bon
nen blijven voorts nog geldig gedurende
de week van 21 April tot en met 27 April
a.s., met dien verstande, dat zij g:eduren-
de laatste genoemde week -niét mogen
worden gebruikt in hotels, restaurants
e.d.
Gedurende het tijdvak van Maandag
14 April tot en met Zondag 20 April
a.s. geven de met „12" genummerde
bonnen van de broodkaart elk recht
op het koopen van een rantsoen gebak.
Dit omvat voor de hierna genoemde bak
kerijproducten telkens ten minste het
daarachter geplaatste aantal grammen:
.Beschuit 75 gram, biscuits en wafels 90
gram, speculaas 140 gram, andere koekjes
200 gram, koek 160 gram, cake 300 gram,
gevuld klein korstgebak (b.v. amandel-
broodjes) 400 gram, gevuld groot korstge
bak (b.v. boterletter) 500 gram, taart en
gebakjes 600 gram.
Voor geheel of ten deele uit meel of
bloem gebakken producten welke hierbo
ven niet genoemd zijn geldt, dat een rant
soen een hoeveelheid omvat, waarin 70
gram meel of bloem is verwerkt.
Op de met „12" genummerde bonnen mag
dus reeds op Zaterdag 12 April a.s. wor
den gekocht en de bonnen, die op 20 April
nog niet zyn gebruikt blijven nog geldig
in de week van 21 tot en met 27 April, met
dien verstande, dat zij gedurende die week
niet in hotels, restaurants e.d. mogen wor
den gebruikt.
BOTER EN VETTEN.
Gedurende het tijdvak van Maan
dag 14 April tot en met Zondag 20
April a.s. geeft de met „12" genummer
de bon van de boterkaart recht op het
koopen van 250 gram boter. De met
„12" genummerde bon van de vetkaart
geeft gedurende bovengenoemd tijdvak
recht op het koopen van 250 gram bo
ter of margarine.
De met „12" genummerde bonnen, die op
20 April nog niet gebruikt zijn, «blijven
voorts nog geldig tot en met Zondag 27
April a.s.
EIEREN.
Gedurende het tijdvak van Maandag
14 April tot en met Zondag 20 April
a.s. geeft de met „84" genummerde bon
van de „Bonkaart Algemeen" recht op
het koopen van één ei.
De bonnen, welke op 29 April nog niet
gebruikt zijn, blijven- geldig tot en met
Zondag 27 April "s., met dien verstande,
dat zij gedurende de week van 21 April
tot en met 27 April niet gebruikt mogen
worden in hotels, restaurants e.d.
SUIKER.
Gedurende het tijdvak van Maan
dag 14 April tot en met Zondag 11
Mei a.s. geeft de met „21" genummerde
bon van de ,3onkaart Algemeen" recht
op het koopen van 1 'logram su'ker.
TOTALISATOR.
De secretaris-generaal van het de
partement van justitie heeft het rad
der fortuin, dat jaren geleden op onze
renbanen door den minister van ju
stitie was stilgezet, weer een duw ge
geven. Het rad draait weer. Wij kun
nen weer ryk worden of nog armer.
Al naar het rad draait en de paarden
loopen. Het apparaat, dat bij dit gok
spel wordt gebruikt, heet totalisator.
Ik erken, dat ik er geen verstand van
heb en mijn naïviteit heeft zelfs deze
verklaring gevonden, dat het aldus
wordt genoemd, omdat men zijn cen
ten totaal verspelen kan. Ik heb tot
nu toe heel ouderwetsch mijn jaar-
lij ksche gave geofferd aan den Staat
der Nederlanden via de Nederland
sche Staatsloterij en aan allerlei lief
dadige instellingen via loten van 10
cent tot 1 gulden waarop men respec
tievelijk een koffiemolen, een radio
toestel en een paar boekensteunen
kon winnen.
Maar nu krijgen wij weer zoo iets
als onze eigen Nederlandsche Sweep
stake, nu ja niet heelemaal precies zoo,
maar het is toch ook een loterij met
paarden. Ik zei U al, dat ik van dat
wedden op renbanen geen verstand
heb, maar' ik redeneer aldus: Ons le
ven is nu eenmaal afhankelijk van het
geld en wie gaat wedden op den ren
baan, echt wedden, maakt zijn geld
afhankelijk van de paarden. Diens le
ven is dus evenveel waard als de
snelheid van een bepaalden knol.
Neen, laat men ons dan maar liever
reeds op de lagere school les geven in
sjoelbakken
DERTIGDUIZEND GULDEN BOETE
WEGENS PRIJSVERHOOGING VAN
MELKPOEDER.
De inspecteur voor de prijsbeheersching
te Amsterdam heeft een coöperatieve fa
briek van melkproducten veroordeeld tot
een boete van 30.000, wegens overtreding
der prysvoorschriften van melkpoeder.
Tusechen November en Februari bracht
deze fabriek groote partijen magere melk
poeder in den handel, waarvoor prijzen
werden gevraagd, welke .belangrijk uit
gingen boven den geldenden maximum
prijs. Zoo vroeg men voor doozen, bevat
tende 12 blikken van 34 kg. melkpoeder,
een bedrag van f 5,41 per doos, terwijl de
fabriek, indien zij binnnen de grenzen
van het prijzenbesluit 1940 (zuivelproduc
ten) was gebleven', slechts 3.35 had mo
gen bedingen. Een nog grootere marge be
stond tusschen den prijs, welken zij vroeg
voor doozen, inhoudende 24 blikken 34
kg. en den toelaatbaren prijs. De verschil
lende transacties hadden betrekking op
meer dan 100.000 k.g. melkpoeder.
In haar verweer beriep verdachte er zich
op, dat een belangrijk gedeelte van de door
haar verkochte melkpoeder vóór de vast
stelling van den maximumprijs op 21 No
vember van het vorige jaar was gekocht.
Zij meende ten aanzien van deze hoeveel
heid te moeten worden beschouwd aLs han
delaar in melkproducten. Zij zou dus den
door haar betaalden inkoopsprijs mogen
verhoogen met de gebruikelijke, op 9 Mei
1940 geldende, in geld uitgedrukte winst
marge.
De inspecteur voor de prijsbeheersching
verwierp evenwel de opvatting,, dat ver
dachte niet uitsluitend als producent doch
ook als handelaar te beschouwen zou zijn.
Een dergelijke opvatting zou ertoe leiden,
dat de prijzen van melkpoeder oneindig
zouden kunnen worden verhoogd, indien
zich maar voldoende schakels zouden be
vinden in den keten tusschen producent en
consument. Dat dit niet de bedoeling is,
blijkt uitdrukkelijk uit het prijzenbesluit
1940, waarin wordt verbbden gebruik te
maken van andere handelskanalen dan
vroeger. Ten aanzien van alle transacties,
dus, welke verdachte verrichtte, valt zij als
producent te beschouwen, en, daar zij als
tusschenschakel fungeert, dient zij haar
winst te zoeken in een korting op den
door haar te betalen inkoopsprijs. In de
tweede plaats werd het verweer verwor
pen, omdat een eventueele in geld uitge
drukte winstmarge slechts mag worden
berkend binnen den vastgestelden maxi
mumprijs en niet boven den in afwijking
daarvan betaalden hoogeren inkoopsprijs.
By de bepaling van de strafmaat hield
de inspecteur rekening met de overwegin
gen, welke verdachte ertoe hadden bewo
gen de overtredingen te begaan. Voor haar
fabriek waren door den sterk verminder
den aanvoer van melk geringere p:x>ductie-
mogelijkheden van melkpoeder en een
daarmede gepaard gaande daling van in
komsten. Bij het bepalen van de boete op
30.000,is verder rekening gehouden
met de financieele draagkracht van ver
dachte en met de overweging, dat van de
betaling van dit bedrag het personeel niet
de dupe mag worden.
Als bijkomende straf werd publicatie
van het vonnis opgelegd.