32ste Jaargang No. 9911 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Burgemeester van Leiden Momentje Japonnen naar maat MAANDAG 31 MAART 1941 S)e Ceki&elieSoti/Ya/nt Bureaux Papengracht 32. Telefoon: Redactie 20015. Administratie 20935. Giro 103003. Postbus 11. Oil nummer bestaat uil twee bladen. Geen pessimisme Als wij dè toekomst inzien, dan past ons niet een pessimistische stemming. Wü moeten en wij willen gezamenlijk aan den arbeid. En van dien gezamenlijken arbeid ver wachten wij het allerbeste. Een Limburgsch blad, de „Nieuwe Koe rier", schreef dezer dagen: „Gezamenlijke arbeid zal mildheid bren gen. En er zal hard moeten worden gewerkt in het nu komende tijdperk, vooreerst om den grooten oorlog te liquideeren en ook voor het welzijn van het vermeerderend nageslacht, maar er is niets, wat nader brengt tot elkaar dan vereenigde arbeid voor het algemeen welzijn. Ook het Nederlandsche volk binnen de eigen grenzen zal die eenheid hervinden, welke boven de staatkundige verdeeldheid van het oogenblik uitgaat en onder een be wind, dat door het volksvertrouwen in ge meenschapszin zal worden gedragen. In een vredig Europa past geen verscheurd Nederland. En de nieuwe periode van ar beid sluit politiek geharrewar uit". Zaterdag schieven wij, dat het liberalis me, het kapitalisme in den nieuwen tijd moet worden vernietigd. Maar wij moeten zéker niet vergeten, dat wat de plaats zal innemen van dat stel sel, van het kapitalisme, ten slotte zijn echte waarde zal moeten ontleenen aan de gesteldheid der individuen, der enkelingen. En zoo komen wij weer tot déze waar heid, dat de enkeling, hoe eenvoudig ook overigens zijn maatschapelijke politie is, in vloed kan uitoefenen op den maatschappelij- ken toestand, den nieuwen tijd kan méde- vormen. In een gedicht „Biecht in de Goede Wéék" (waarvan wij beter de moraal kun nen waardeeren dan, in het gehaej geno men, den dichterlijken inhoud) van A. J. D van Oosten (geplaatst in „De Keten") komen o.m. deze regels voor: „dat van den eerste tot den laatste een ieder zich voor U verschuilt en wy de liefde tot c'.en naaste voor braafheid hebben ingeruild"'. De waarheid in de twee laatste regels is héél scherp. Wij moeten echter niet bang zijn, ons er pijn aan te doen! Wij zijn vaak met „braafheid'' (tusschen haakjes) tevre den geweest, als wij die in de plaats stel den van liefde voor den naaste. Liefde voor het eeuwig en ook het tijdelijk geluk, voor het geestelijk en ook het stoffe'ijk welzijn van den naaste moét het kenmerk zijn van den christen; moet het kenmerk zijn, waarmede wij den nieuwen tijd willen stempelen! Zóó zal het worden een schoone, een heerlijke tijd! De taak van den landbouw DE PLICHT VAN DEN BOER „De landbouwer moet bedenken, dat de voedselvoorziening voor Neder land in zijn hand ligt, dat het van zijn medewerking zal afhangen of Neder land bewaard blijft voor hongersnood en ondervoeding." Aldus luidt de eindconclusie van de na dere uiteenzettingen van het teeltplan voor den akkerbouw in 1941, welke wij morgen uitvoerig zullen publiceeren. De boeren van Nederland kunnen dit, aldus vervolgt de uiteenzetting, dank zij het hooge peil, waarop onze landbouw staat en waarom vele landen ons kunnen be nijden. Ondanks ons kleine grondgebied en onze dichte bevolking, kan Nederland zich zelf goeddeels redden, ook al blijft het af gesloten van den invoer van levensmidde len uit andere landen. Maar het kan dat alleen, wanneer elke landbouwer voor zich de verantwoorde lijkheid, die in dezen tijd op hem is gelegd, beseft Wanneer er van doordrongen is. dat het zijn plichf is, thans meer dan ooit er naar te streven de productie vAi zijn bedrijf niet alleen op te voeren, maar ook op de eerste plaats er naar te streven zoo veel mogelijk voedsel voor den mensch te produceeren, dan zal de voedselpositie van Nederland veilig zijn. Dan zal ons land be waard blijven voor de rampen, die hon gersnood en ondervoeding met zich sleepen. KLASSIEKE VERBONDSDAG TE AMSTERDAM. Zaterdag hield het Nederlandsch Klassiek Verbond zijn uitgestelden, zeer drukken verLondsdag. Wegens ongesteldheid van den voorzitter, prof. Slotemaker de Bruïne, leidde prof. Fr. Muller (Leiden) de verga dering. Spreker was professor B. A. van Gro ningen (Leiden) over „De Boodschap der Grieksche Tragedie" (thans in druk ver schenen by Tjeenk Willinke Zwolle 0.60). Het was niet zijn bedoeling na te gaan, welke rechtstreeksche boodschap zy tot de hooders harer dagen heeft gehad, maar wat zy aan latere er veel latere geslach ten, ook tot ons nog te zeggen heeft. Want zij is van blijvende schoonheid en waar heid gebleken. Juist in dit laatste opzicht, waarvan de inhoud is: datgene, waarby de mensch zelf betrokken is, het mensche- ïyk leven dus, geeft zy ons in hare perso nen een ondubbelzinnig en betrouwbaar antwoord: „Ziehier het leven, ziehier u w leven". Maar naast het leven in vollen rijkdom stelt zy den dood, die alles doordeesemt, naast het licht, de duisternis. Wel is het leven een bonte, maar eindige werkelyk- heid, de dood is ook werkelijk, maar niet eindigend. De tragedie nu meet het leven aan den dood. Want het grootste stuk van 's menschen bestaan ligt buiten deze aar de. Het lijden loutert ons daartoe, want al les is boete voor schuld en deze boete heeft de waarde van verzoening. Maar het lijden is een weg, geen doel of einde. Het einde ligt verder: het is het andere vader land, dat den mensch roept. Na een gezellig samenzenn werd Ovidius' Phaeton in vertaling voorgedragen, even als een fragment uit Aristophanes' wolken. Vooral dit laatste was zeer mooi een prestatie, waarvoor de tocneelgroep Knoop Groenier alle lof toekomt. MUTATIE BIJ DE NED. BANK. Dr. Bühlcr volgt staatsraad Wolthat op als commissaris. Officieel wordt medegedeeld: De commissaris by De Nederlandsche Bank, Mihisterialdirektór Lb.v staats raad H. C. H. Wohjthat, werd dóór de hogste rijksautoriteiten voor een gewichtige functie elders in het buitenland bestemd. Dientengevolge heeft de Rijkscommissa ris voor het bezette Nederlandsche ge bied, Rijksminister Seyss Inquart, staats raad Wohlthat van zijn functie als com missaris by De Nederlandsche Bank ont heven, terwijl hy hem voor de in deze functie bewezen diensten zyn dank be tuigde. Tegelijkertijd heeft de Rijkscommissa ris den Ryksbankdirecteur dr. Albert Bühler tot commissaris by De Nederland sche Bank benoemd. De commissaris by De Nederlandsche Bank staat bij de uit oefening van zijn functie onmiddellijk on der den commissaris-generaal voor Finan ciën en Economie, minister dr. H. Fisch- boeck. LICH. OPVOEDING RIJKSINSPECTIE Benoeming van den heer R. IJzer als hoofdinspecteur te wachten Naar wy vernemen zal binnenkort de functie van Rijksinspecteur voor de Licha melijke Opvoeding weer in eere hersteld worden. Men zal zich herinneren .dat wy vroeger drie Rijksinspecteurs voor de Li chamelijke Opvoeding bezaten, elk met een bepaald district belast, doch dat hieraan om bezuinigingsredenen een einde werd gemaakt. Binnenkort is n.l. de benoeming te ver wachten van de heeren R. IJzer te Heem stede tot Rijkshoofdinspecteur en van de heeren P. J. Rippe te Amsterdam en Th. J. H. van 't Lam en Lambrechts te Haar lem tot Rijksinspecteur voor de Lichame lijke Opvoeding. DIPLOMA ATHLETIEK-LEIDER Nar wy vernemen heeft de Nederland sche Arbeidsdienst besloten tot het instel len van een diploma voor athletiekleider- arbeidsdienst. Aan het examen voor dit diploma, dat waarschijnlijk over eenige maanden zal worden gehouden, zullen zy kunnen deel nemen, die den sedert eenigen tijd onder leiding van den heer Houtzager -ingestel- den leiderscursus voor athletiek volgen. De exameneischen zullen zich zoowel op practisch als op theoretisch terrein be wegen. Een behoorlijke kennis van alle onderdeelen der athletiek zal worden ge- eischt, terwijl van de candidaten ook zal worden. Men zal zich herinneren, dat wy les kunnen aantoonen, dat zy het leiders- diploma waardig zyn. In de examencommissie zullen ook ver tegenwoordigers van de Ned. Athletiek Unie zitting hebben. „De Courant" DE TOEWIJZING VAN VASTE BRANDSTOFFEN De identiteitskaarten moeten worden 4 bewaard Het rijkskolenbureau vestigt de aandacht op het volgende: De aan verbruiker* van vaste brandstof fen van de groepen V.. C. en D. destijds door de brandstoffen-commissies uitgereik te z.g. identiteitskaa. ten, op vertoon waar van by de distribuLoiiensten toewijzingen voor vaste brandstol-n verkrijgbaar wer den gesteld, zullen .Tjder geen omstandig heden mogen worde-o vernietigd. Het ligt n.L in de bedoeling deze kaarten zelfs al zouden 3! daarop voorkomen de vakjes door den iistributiedienst reeds zyn afgekruist nog te gebruiken voor de brandstoffen na 31 Maart 1941. Deze iden titeitskaarten dienen derhalve zorgvuldig uitreiking van toewijzingen van vaste te worden bewaard. STAMPPOT-MAALTIJD VAN W.H.N. TE AMSTERDAM Zaterdagmiddag heeft Winterhulp Ne derland te Amsterdam een eersten stamp pot-maaltijd georganiseerd. In de beneden zalen van Kras waren lange tafels ge plaatst, waaraan de ruim 1200 gasten zich neerzetten. De wethouder van openbare gezondheid en ziekenhuizen, dr. v. d. Bent hield een begroetingsrede, waarin hy dank- bracht aan den propagandist, den heer Waterland, aan de directies, die door hun geldelijken steun het mogelijk maakten dezen middag aan te bieden. Vervolgens sprak de leider van de af- deeling scholing van W.H.N. de heer Surink De maaltijd werd opgeluisterd door een dansgroep van de Nederlandsche Vereeni- ging voor Volksdansen, door de Young Ramblink Cowboys met Amerikaansciie liedjes en den goochelaar „mr. Palmer" die evenals de conferencier-zanger Jan Brink veel succes oogstten. WAT ANDERE BPADEN SCHRIJVEN INDRUK VOOR BEWIJS. Uit de Volkskrant: „De heer mr. K. L. C. M. I. baron de Wykerslooth de Weerdesteyn, die een ocgenblik gewaand heeft de Karei van Ho- gendorp van dit tijdsgewricht te zyn, is thans een gerespecteerde N. S. B/er. Voor de rechtbank heeft hy verklaard, zich niet aan den indruk te kunnen ont trekken, „dat het internationaal politiek katholiscme en de internationale vrijmet selarij in deze dagen samenwerken." Als wy schreven de indruk te hebben, dat de heer De Wykerslooth niet wél by het hoofd is, zou men ons van grove voor barigheid en erger kunnen beschuldigen. In een even ernstig geval: de veronder stelde samenwerking van internationaal politiek katholicisme en internationale vrij metselarij, mag men evenmin op indruk ken afgaan. De heer De Wykerslooth heeft in zyn bibliotheek veel boeken, maar in welke heeft hy het bewijs, zelfs maar een aanwij zing minder kan het toch niet ge vonden voor zijn veronderstelling? Katholicisme en vrijmetselarij zijn als het ware vuur en water. De Pausen heb ben de vrijmetselaren herhaaldelijk veroor deeld. En zegt men: ik spreek niet van het ka- tholiscisme, maar van het „internationaal politiek katholicisme" dan heeft men aller eerst aan te toonen dat dit ding bestaat, en als dit is gelukt materiaal voor de samen werking bij te brengen. Geen poging daartoe is zelfs maar be proefd." ENGELSCHE LUCHTAANVALLEN Noch gisteren noch eergisteren zijn aan vallen van Engelsche vliegtuigen op het bezette Nederlandsche gebied gemeld. GEVAARLIJKE MIJNVELDEN BIJ SINGAPORE. TOKIO, 31 Maart. (D. N. B.). De kapitein van het Japansche s.s. „Milan Maroe" dat gisteren, komende van Johore op het Ma gische schiereiland, te Jukohama is bin nengevallen, deelde mede, dat bij Singapore een Noorsche koopvaarder en een Britsch stoomschip op mijnenen geloopen en gezon ken zijn. Het Britsche schip was 7000 ton groot en met een lading munitie op weg naar Hongkong. De Japansche kapitein zei- de, dat deze ongelukken veroorzaakt wer den door de groote oppervlakte der En gelsche mijn velden. Den laatsten tyd zyn reeds talrijke stoomrehepen, jonken en kleine vaartuigen op mijnen gelopen. Het Rijkscommissariaat maakt bekend: De Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsche gebied heeft op grond van par. 1 van zijn verordening nr. 3 lf.10 over de uitoefening van de regeeringsbe- voegdheid in Nederland, met ingang van 31 Maart 1941 den burgemeester van de stad Leiden, mr. A. van de Sande Bakhuy- zen, eervol ontslag verleend met toeken ning van pensioen. Tot zijn opvolger heeft de Rijkacommis- saris met ingang van 14 Aprl 1941 majoor mr. R. N. de Ruyter van Steveninck, thans leider van de juridische afdeeling in het afwikkelingsbureau van het departement van defensie benoemd. ..In den tijd tot 15 April neemt de be voegde wethouder de functie waar. Het gei acht, dat reeds enkele dagen door de stad ging, is nu officieel bevestigd: Burgemeester van de Sande Bakhuyzen heeft zijn burgemeesterlijken loopbaan ge ëindigd. Mr. Adriaan van de Sande Bakhuyzen werd den 18den April 1874 te Leiden ge boren als zoon van prof. H. G. van de San de Bakhuyzen, die directeur der Leidsche Sterrewacht was. Na zijn gymnasiale studies werd de jon ge v. d. Sande Bakhuyzen op 27 Sept. 1893 aan de Leidsche universiteit ingeschreven als student in de faculteit der rechten, waarna hy op 7 December 1900 promoveer de tot doctor in de rechtswetenschappen op een proefschrift getitèld: „Nederlandsch Onderdaanschap." Na zijn promotie was mi. van de Sande Bakhuyzen eenigen tijd als volontair werk zaam aan het Departement van Buitenland- sche Zaken. Hij koos daarop de consulaire loopbaan en werd in 1911 benoemd tot vice-consul in algemeenen dienst. Vervolgens werd hy consul te New Yotk, waar hij later den persoonlijken tifel van consul-generaal kreeg, in welke rang hij ook te Singapore fungeerde. Na eenige jaren werd hij werkzaam ge steld bij de Ned-Indische regeering en wel als tijdelijk hoofd van het kantoor voor buitenlandrc'he aangelegenheden, waarbij hy den titel ontving van adviseur voor bui- tenlandsche handelsaangelegenheden. In 1916 werd hem op zijn verzoek eer vol ontslag als zoodanig verleend en hij keerde terug naar het vaderland, waar hij werd benoemd tot waarnemend directeur van het Rijksbureau voor de Scheepvaart in Nederland. Verder was mr. v. <L Sande Bakhuyzen o.a. secretaris-generaal van de te Den Haag gehouden Russische Conferentie, welke een uitvloeisel was van de Internationale Eco nomische Conferentie te Genua. Na een korten werkkring aan het Mi nisterie van Buitenlandrche Zaken werd hij benoemd tot consul-generaal, belast met de functie van zaakgelastigde van, Neder land te Budapest. Bij koninkrijk besluit van 31 December 1926 werd hij benoemd tot burgemeester van Leiden a!s opvolger van jhr. mr. dr. N. C. de Gyselaar. als hoedanig hij op 15 Februari 1927 plechtig werd geinstalleerd. Op 13 Januari 1938 werd de burgemees ter benoemd tot curator der Leidsche Uni versiteit en na aftreden van jhr. de Gijse- laar als prerident-curator, volgde hij hem cok in deze functie in den Academischen Senaat op. Burgemeester van de Sande Bakhuyzen is met het burgemeesterschap belast ge weest offider vaak zeer moeilijke omstan digheden. Wij behoeven maar te herinne ren aan den- brand van het stadhuis met él de gevolgen daarvan. De opbouw van een nieuw stadhuis heeft hij nog kunnen mee maken en leiden tot aan de voltooiing. Den nu afgetreden burgemeester wen- HET TEXTIEL VRAAGSTUK Het textielvraagstuk is opgelost. Daar staat U misschien van te kijken, maar het komt er slechts op aan goed uit je oogen te kijken en alle gelegen heden te benutten. Maar doet U dit. dan behoeft U ook niet meer in de war te zitten omdat U gebrek hebt aan de noodzakelijkste onderdeelen dei- meest noodzakelijke kleeding. Er is wel geen terrein waarop de vinding rijkheid van de huisvrouw zich zóó kan botvieren als op het terrein der textielproducten. Ik behoef daar niet verder over uit te wijden, op dit ge bied zyn de huismoeders vindingrijker dan ik, maar wat kan er al niet ge maakt worden van een broek van vader? Ik las nu in een krant, dat de bewoners van het Zweedsch stadje Strömstad een losgeslagen versper ringsballon hebben bemachtigd en onder elkander verdeeld. Het bleek, dat hieruit 150 overjassen konden worden gemaakt. Het gaat er dus maar om een versperringsballon te be machtigen, en daar deze niet onder de gedistribueerde goederen valt, is dat een waardevol bezit. U zult mij tegenwerpen, dat niet iedereen in de gelegenheid wordt gespeeld, een ver sperringsballon te bemachtigen, die stiekum voor zyn eigen is begonnen. Dat hoeft ook niet. Eerder dan de Zweedsche menschen uit dat Zweed- sche stadje ben ik reeds op die ge dachte gekomen. Mijn vrouw had ge brek aan gummi-luierbroekjes. Voor de baby. En die zyn niet meer te krygen. Ik had nog een oude, water dichte regenjas. Kortom: de baby draagt nu mijn regenjas. Ik wil maar zeggen, dat overleg het halve werk is. In tijd van nood snijdt men boterhammen met een ladder, nietwaar! ONZE ZAAK I, vanaf DlHSDAG 1 APRIL a.s., u tgebre d met deze NIEUWE AFDEELING. Een chef-coupeuse mot ruim 10-|arige ervaring staat U tan dienste. 1637 I. J. VAN EGMOND ZOON BREESTRAAT 173 BONTWERKERIJ - KLEERMAKERIJ Foto L. Crt. schen wij van ganscher harte toe nog vele gelukkige levensjaren. Met voldoening mag hij terugzien op den velen toegewij- den arbeid, waarmede hij heeft gediend de belangen van de stad Leiden, die hem lief was. De banden van hoogachting, waardee ring en sympathie, in die jaren gelegd, zullen door den tijd niet worden verbro ken. OMZETBELASTING VAN TABAKS FABRIKATEN X In verband met de verhooging van den tabaksaccijns, welke op 1 April in wer king zou treden en de onzekerheid, welke tijdens de voorbereiding daarvan bij de industrie en den handel bestond ten aan zien van dn invloed van die verhooging op de detailprijzen van tabaksfabrikaten, is het wenschelijk voorgekomen de verhoog de heffing van omzetbelasting en invoer- belasting, welke voor deze artikelen op 1 April a.s. in werking zou treden, uit le stellen tot 1 Mei a.s.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1941 | | pagina 1