Weerbericht
Bulgarije
iZk huwen, die 11 naadig heeft!
VRIJDAG 21 MAART 1941
CE LEIDSCHE COURANT
EERSTE BUD PAG. 2
Abonnementsprijs: voor Leiden 19
cent per week; 2.50 per kwartaal.
Bij onze agenten 20 cent per week;
12.60 per kwartaal. Franco per post
ƒ2.95 per kwartaal. Geïllustreerd
Zondagsblad 0.50 per kwartaal.
Losse nummers 5 cent, met geïll.
Zondagsblad 9 cent
Advertentiën: 32 cent per regel.
Ingezonden mededeelingen dubbel
tarief. Telefoontjes hoogstens 30
woorden, 55 cent per plaatsing,
alléén Woensdag en Zaterdag.
ZONS OP- EN ONDERGANG.
Zon onder 7.53 uur Vrijdagavond.
Zon op 7.40 uur Zaterdagochtend,
MAANSTANDEN.
21 Maart: De maan komt Vrijdagmor
gen om 4.17 op en gaat Vrijdagmiddag om
1.22 uur onder.
22 Maart: De maan komt Zaterdagmorgen
om 5 uur op en gaat Zaterdagsmiddags om
2.25 uur onder.
23 Maart: De maan komt Zondagmorgen
te 5.36 uur op en gaat Zondagmiddag te
3.31 uur onder.
24 Maart: De maan komt Maandagmorgen
om 6.07 op en gaat Maandagmiddag om
4.36 uur onder.
25 Maart: De maan komc Dinsdagochtend
te 6.35 op en gaat Dinsdagmiddag te 5.42
onder.
26 Maart: De maan komt Woensdagmor
gen om-6.59 op en gaat Woensdagavond om
6 47 onder.
27 Maart: De maan komt Donderdag
morgen om 7.21 uur op en gaat Donderdag
avond om 7.52 uur onder.
(Nieuwe maan).
28 Maart: De maan komt Vrijdagochtend
om 7.44 uur op en gaat Vrijdagavond om
8.54 uur onder.
,*=>IICZ3 II CD II CD II CD IIOII CD IICDIICDII C"_
-
5 Verduisteringstijden
0 Er is bepaald, dat er verduisterd
- moet worden tusschen zonsonder- U
0 ?ang en zonsopkomst
0 Deze tijden zijn voor hedenavond
en morgenochtend:
0 ZONSONDERGANG
7.53 uur
0
ZONSOPKOMST r
2 7.40 uur Q
0 Tusschen deze beide tijden dient Q
n er dus verduisterd te worden. r
0
- CD 11 CD 11 CD 11 CD 11 CD ITCD11 CD 11 CD 11 CD
ONTVANGST BIJ DEN LEIDER
DER N.S.B.
Woensdagavond hebben de leider en me
vrouw Mussert in hotel „de Witte Brug" te
den Haag een avond-ontvangst gehouden.
Aanwezig waren de Rijkscommissaris
Rijksminister Seyss-Inquart en zijn echt-
genoote, de commissaris-generaal voor fi
nanciën en economische zaken Fischboeck
en zijn echtgenoote, de commissaris-gene
raal van openbare veiligheid, S.S.-Brigade-
fuehrer Rauter en zijn echtgenoote, de
commissaris-generaal voor bijzondere aan
gelegenheden, Hauptamtleiter Schmidt en
zijn echtgenoote, gezant Otto Bene, de ge
neraal der politie Schumann en vele an
dere Duitsche autoriteiten en hooge func
tionarissen van het Duitsche bestuur en
het Arbeitsbereich der N.S.D.A.P., allen
met hun dames.
Van Nederlandsche zijde noemen wij den
plaatsvervangenden leider der N.S.B., C.
van Geelkerken en zijn echtgenoote, de
secretaris-generaal van het departement
van volksvoorlichting, dr. T. Goedewaagen,
de commissaris in de provincie Limburg,
graaf M. dp Marchant et d'Ansembourg, de
commissaris in de provincie Utrecht, ir. F.
E. Müller, de gemachtigden van den leider
in de provincies, voorts een aantal voor
aanstaande figuren uit de beweging die
openbare ambten bekleeden en talrijke lei
dende functionarissen in de politieke orga
nisatie en de W.A. eveneens met hun da
mes.
Mevrouw Ria Focke bracht, begeleid door
haar echtgenoot, eenige liederen ten ge-
hoore; mej. Else Nolthenius, pianiste, hield
een pianovoordracht. Een strijkje onder
leiding van den heer S. Wouters verleende
voorts zijn medewerking. De zaal was
smaakvol met tulpen versierd.
NEDERLANDSCHE MAATSCHAPPIJ
VOOR TUINBOUW EN PLANTKUNDE.
Onder voorzitterschap van jhr. G. F. van
Tets van Goidschalxoord kwam heden de
Nederlandsche Maatschappij voor Tuirnb.
en Plantkunde in een winterbijeenkomst
ibijeen.
De agenda vermeldde een drietal inlei
ders, n.l. dr. H. A. v. d. Lek, te Wageningen,
die het onderwerp „Groeistoffen in plant
kunde en tuinbouw" behandelde, de heer
J. Eveleens, ten Enschede, over het onder
werp: „Hoe kan de particuliere tuinlief-
hebberij worden bevorderd?" en drs. H. J.
Venema, die het onderwerp: „Het geslacht
der Cyclamen" belichtte.
De voorzitter van de afdeeling Utrecht,
de heer J. M. Fentener van Vlissingen,
srak na het openingswoord een kort wel
komswoord, waarna aan dr. H. A. v. d.
Lek als eersten inleider het woord werd
verleend.
De vergadering der
tuinbouwveilingen
Na de openingsrede van den voorzitter,
de heer F. V. Valstar, kwamen na de ge
wone agendapunten de verschillende voor
stellen der veilingverenigingen aan de
orde. De veilingen Utrecht, Warmenhuizen,
Leeuwarden en Deventer hadden allen een,
voorstel, dat gemakkelijk in één voorstel
vervat had kunnen worden en wat hierop
neer kwam, dat met het bepalen der maxi
mumprijzen van de tuinbouwproducten, be
halve met de bedrijfsonkosten, ook reke
ning zal worden gehouden met omstandig1-
heden, die op de prijsvorming een nadee-
ligen invloed kurnen hebben, waardoor het
lang niet zeker is, dat de vastgestelde
maximumprijzen ten allen tijde worden
verkregen. En vervolgens: alle pogingen
aan te wenden om voor de consumptievei
lingen een hoogeren maximumprijs te ver
krijgen.
Het bestuur sprak als zijn meening uit,
dat de organisatie zich met een beheer-
sching van de prijzen door de overheid
vooral onder de tegenwoordige omstandig
heden kan vereenigen. Immers, het kan
niet in het algemeen belang worden ge
acht, indien voor eenig product, hetwelk
tot de noodzakelijke levens-behoeften der
bevolking behoort, de prijs zoo zou stijgen,
dat groote groepen der bevolking zulk een
product zich niet zouden kunnen verschaf
fen en daardoor het gebruik wellicht zou
den verleeren.
Anderzijds dient echter door die zelfde
overheid de prijs der producten zóó bepaald
te worden, dat het bedrijf van den produ
cent op behoorlijke wijze in stand kan wor
den gehouden. Zeker, er zijn bezwaren te
gen het systeem; met name dreigt dcor een
gelijke betalirg de kwaliteitsproductie ern
stig in het gedrang te komen. Het bestuur
heeft alle bezwaren onder de aandacht e'er
betreffende instanties gebracht en op een
gereede oplossing aangedrongen. Het be
stuur koestert de goede hoop, dat er een
zoodanige regeling zal kunnen tot stand
komen, dat aan de voornaamste bezwaren
zal zijn tegemoet gekomen. De afgevaar
digden kunnen zich hiermede vereenigen.
De Coöp. Groentenveiling Loosduinen en
Omstr. stelde voor er op aan te dringen dat
de commissie belast met de berekening der
kostprijzen, zich zooveel mogelijk zal laten
voorlichten door deskundige vaktuinders
uit de verschillende streken, opdat in den
berekenden prijs de verschillende streke-
lijke belangen tot uitdrukking komen. Het
bestuur zegt, dat, wat Loosduinen vraagt,
steeds zooveel mogelijk is gedaan. Mocht
in dit opzicht nog iets te wenschen over
blijven, dan zal het bestuur er gaarne bij
de Centrale op aandringen dat de betref
fende commissie zich zoo ruim mogelijk
doet voorlichten. Het voorstel Loosduinen
is hiermede aangenomen.
De Veilingvereeniging Den Helder stelde
voor er bij de bevoegde instanties op aan
te drirgen, dat de producten Breekpeen,
Uien en Rapen ook onder de veilplicht ko
men. Den Helder wijst er op dat, aangezien
deze producten vrij verkocht mogen wor
den, deze niet meer over de veiling gaan
hetgeen een belangrijke schadepost is en
tevens den verkoop van andere product m
buiten de veiling om in de hand werkt.
Het bestuur zegt het met dit voorstel vol
komen eens te zijn. Het heeft dan ook her
haaldelijk getracht het veilen van deze
producten verplichtend te stellen. Naar
verkregen informaties is gebleken, zijn de
voorbereidende maatregelen inzake de tot
standkoming van het verplicht veilen voor
breekpeen, uien en rapen reeds getroffen,
zoodat het in werkirg treden van het des
betreffende voorschrift zeer spoedig kon
worden tegemoet gezien. De rondvraag le
verde weinig belangrijks op. Te half twee
aangevangen, was deze anders zoo belang
rijke vergadering, reeds te half vijf be
ëindigd. Het aantal afgevaardigden per vei
ling, anders onbeperkt, mocht thans slechts
twee zijn. Niettemin waren uit geheel het
land afgevaardigden aanwezig. Hoogere in
stanties waren ook niet vertegenwoordigd
of tegenwoordig.
VAN M'N BOEKENTAFEL
Katholiek Cultureel Tijdschrift
„Studiën".
In het nummer van Maart behandelt
prof. mr. C. P. M. Romme op overzichte
lijke wijze de Bedrijfsorganisatie en de
Corporatieve Ordening. Dr. J. Beuns S.J.
betoogt, dat de Wet van Vraag en Aanbod
blijft gelden, zij het in een geheel anderen
zin, dan de verdedigers van de vrije econo
mie daaraan geven. Dr. C. H. Lambermond
O.P. geëft een belangwekkende studie over
Geert Groote, zijn stichtingen en zijn be
strijders. P. J. Rippe bespreekt de theorie
en practijk der lichamelijke opvoeding. W.
Peters S.J. schrijft over het werk van den
onlangs overleden schrijver James Joyce,
die in zijn later werk scherp is afgeweken
van wat zijn Katholieke ouders hem had
den geleerd.
Uit de vaste rubrieken stippen wij het
volgende aan: J. Wijnands S.J. wijdt uit
over het „heerlijke Zwijgen Godsdat
Zijn wijsheid en liefde hebben aangedurfd
tot heil van den kleinen, maar door Hem
oneindig beminden mensch". (Geloofsbezin-
ning). J. W. Kerssemakers S.J. bespreekt
een met tientallen figuren gevuld, en in
deze aflevering gereproduceerd Studieblad
van den schilder Jeroen Bosch. (Lijnen,
vormen en kleuren). Dr. C. Gorris S.J. be
spreekt en critiseert om redenen aan de
historische werkmethode ontleend het in
het Nederlandsch vertaalde boek van Mgr.
dr. Robert Klinsch „De Dooden Leven".
(Dingen van den Dag). In de rubriek Boek
besprekingen worden publicaties behandeld
op de gebieden van Godgeleerdheid, Wijs
begeerte, Godsdienstig en Kerkelijk Leven,
Sociologie, Kunstgeschiedenis en Geschie
denis.
in het licht der
schijnwerpers
ZES MILLIOEN INWONERS, MET EEN
BEVOLKINGSDICHTHEID VAN 116
PER VIERKANTEN KILOMETER.
(Van onzen V.P.B.-correspondent).
SOFIA, Maart 1941.
Bulgarije heeft nooit een rol van betee-
kenis gespeeld in de wereld. Een verge
ten staat in den Balkan, waarvan men het
bestaan nauwelijks kende! Thans echter
is Bulgarije door den loop der gebeurte
nissen op den voorgrond geschoven en
staat daar, min of meer schuchter en ver
legen in het licht van de schijnwerpers
der wereldpubliciteit.
Wat is Bulgarije? Een soort lange recht
hoek in den Balkan. In het Noorden grenst
het aan Roemenië. Deze grens wordt over
bijna de geheele lengte gevormd door den
Donau. In het Zuiden grenst het aan Euro-
peesch Turkije en aan Griekenland, zoodat
het geen rêchtstreeksche verbinding bezit
met. de Egeïsche Zee. In het Westen grenst
het aan Joegoslavië en in het Oosten aan
de Zwarte Zee. Aan de steile kust van de
ze laatste bezit het slechts twee natuurlij
ke havens, die iets te beteeken en hebben:
Varna en Boergas.
Geografisch wordt Bulgarije door het
dwars van West naar Oost loopende Bal
kangebergte in twee verschillende helften
verdeeld. Ten Noorden- van dit gebergte
ligt het vruchtbare Noord-Bulgaarsche
bekken, met de talrijke, in de bergen ont
springende rivieren, die alle in den Do
nau uitmonden. Ten Zuiden ligt het bek
ken, dat door de Maritza wordt bevloeid.
In het Zuiden wordt dit bekken, naar den
kant van Griekenland, begrensd door het
hooge Rhodope-gebergte, dat om zoo te
zeggen het derde deel van Bulgarije vormt.
Steden en bevolking.
Steden met meer dan 30.000 inwoners
zijn er in het geheele land niet meer dan
zes: buiten Sofia, de hoofdstad, met 300.000
inwoners in het Noorden des lands de drie
steden Plewna met ongeveer 32.000,
Roestsjoek aan den Donau met ongeveer
50.000 en Varna aan de Zwarte Zee met
ongeveer 70.000 inwoners. In het Zuiden
van Bulgarije: Philippopel (of Plofdiv)
met ca. 100.000 inwoners en Boergas met
meer dan 36.000 inwoners.
Volgens de volkstelling van 1934 heeft
Bulgarije iets meer dan 6 millioen inwo
ners. Naar de taal gerekend zijn 87 pet.
daarvan Bulgaren, 10 pqt. Turken; de rest
bestaat uit Zigeuners, Joden, Russen en
Grieken. Het land heeft een oppervlakte
van 103.146 vierkante kilometer. Deze op
pervlakte is door den terugkeer van de
Dobroedsja toegenomen met 7726 vierk.
hooren tot de Bulgaars-orthodoxe kerk;
verder zijn er 820.000' Mohammedanen,
meer dan 48.000 Joden en 45.000 Roomsch-
Katholieken.
In economischen zin is Bulgarije een
agrarisch land; zijn bevolking bestaat voor
meer dan 80 pet. uit kleine boeren. Met
het oog op het bergachtige karakter van
een deel van het land is slechts 39 pet.
voor den landbouw geschikt. Het land is
dichtbevolkt: er wonen 116 menschen op
den vierkanten kilometer een bevol
kingsdichtheid, zooals men die alleen vindt
in de landbouwstreken in Indië en China.
De industrie staat in Bulgarije nog pas in
de kinderschoenen. De bodemschatten wor
den nog ternauwernood geëxploiteerd.
Invoer en uitvoer.
De uitvoer van Bulgarije bestaat bijna
geheel uit de voortbrengselen van den
land- en tuinbouw. De tabak alleen vormt
42 pet. van de waarde van den uitvoer
Vooral de export naar Duitschland is zeer
levendig. In 1939 ging bijna 68 pet. van
den uitvoer naar het Reich, terwijl meer
dan 69 pet. vandaar afkomstig was. Be
halve tabak exporteert Bulgarije hoofd
zakelijk vruchten, eieren, graan, mais, hui
den, wijn en vee. De invoer bestaat voor
namelijk uit metalen, metaalwerken, ma
chines, geweven goederen en chemicaliën.
De Bulgaren trokken in den loop van
de groote Europeesche volksverhuizing
van den Donau binnen en stichtten het
rijk van de Donaubulgaren. In 864 trad
Vorst Boris in de Grieksch-Kathölieke
kerk; zijn zoon Simeon nam den titel van
Tsaar aan. Omstreeks het jaar 1000 kwa
men de Bulgaren onder Byzantijnsch be
stuur. Twee honderd jaar later gelukte het
hun, zich van dit juk te bevrijden. De
opmarsch van de Turken maakte echter
ook aan dit nieuwe rijk een einde, In 1393
liet Sultan Sasejid den laatsten Tsaar van
Tirnowo ombrengen en lijfde het Bulgaar-
sche land in bij den Turkschen staat.
Bijna vijf eeuwen lang bleef Bulgarije
een Turksche provincie. In weerwil van
alle gevaren en in weerwil ook van het
feit, dat vele kringen overgingen tot den
Islam, bleef het volk zijn innerlijke kracht
bewaren.
Eindelijk van het Turksche juk bevrijd.
Talrijke opstanden werden door de Tur
ken bloedig onderdrukt. Na het einde van
den oorlog tusschen Rusland en Turkije
werd in 1879 op het Berlijnsche Congres
een nieuw, zelfstandig Bulgarije geboren,
hoewel het nog schatplichtig bleef aan
Turkije. De eerste vorst was Prins Alexan
der van Battenberg, die echter in 1886 ten
gevolge van de vijandige houding van Rus
land weder moest aftreden. Zijn opvolger
was prins Ferdinand van Coburg. In 1912
nam het deel aan den algemeenen oorlog
van de Balkanvolken tegen Turkije, werd
echter na afloop daarvan door zijn eigen
bondgenooten aangevallen en verslagen.
In den wereldoorlog koos het de zijde van
de centrale mogendheden.
MET DE PIJP NAAR BED.
Mail in de rook gestikt.
Woensdag kwam zekere G. W. te Swol-
gen terug uit de gevangenis te Roermond,
waar hij enkele dagen gezeten had voor
strooperij van wild. Na zijn thuiskomst be
gaf hij zich na wat gebruikt te hebben
en een pijpje te hebben gerookt vroeg
tijdig te bed. Zijn kinderen waarschuwden
hem nog om de pijp goed uit te kloppen.
Een heelen tijd later ging een ders-zoons
eens een kijkje nemen, of vader wel sliep.
De oude man had evenwel de deur geslo
ten. Op het geroep van den zoon kwam
geen antwoord,evenmin als op het klop
pen. De zoon vertrouwde dit niet en trapte
daarom de deur in. Hij vond daar zijn va
der voor de deur liggend, de kamer vol
rook en het bed verkoold. Toen de vader
buiten gedragen was trachtte men geruimen
tijd de levensgeesten op te wekken, doch
te vergeefs. Waarschijnlijk is de man door
den. rook gestikt.
N.Z. H. rijdt tot tien
uur 's avonds
Naar wij van de directie van de N.Z.H.-
T.M. vernemen is thans toestemming ver
kregen voor een rijtijd van zes uur des
morgens tot tien uur des avonds.
De nieuwe dienstregeling zal Zaterdag
a.s. ingaan.
Het vertrek der laatste trams is als
volgt:
Van Haarlem naar Leiden 20.32. Van
Leiden naar Haarlem 20.35. Van Den Haag
naar Leiden 21.09. Van Leiden naar Den
Haag 20.47. Van Katwijk naar Leiden 21.30.
Van Leiden naar Katwijk 20.17. Van Noord-
wijk naar Leiden 21.30. Van Leiden naar
Noordwijk 20.48. Voor de stadslijn vertrekt
de laatste tram naar Oegstgeest van den
Hooge Rijndijk 21.30 en van de Leidsche
Buurt naar H. Rijndijk 21.15.
BON
WAREN
GELDIG
HOEVEELHEID
08
Brood
of Gebak
Van 17 Maart t/m 23
Maart
(30 Maart)
100 gram roggebrood of 100 gram
ander brood of een rantsoen
gebak
5
.Bloemkaart)
Meel of bloem
of brood ol gebak
Van 24 Febr. t/m 23
Maart
35 gram meel of bloem of 50
gram roggebrood of 50 gram witte
brood of 1/2 rantsoen gebak
08
(Boterkaart)
Boter of
Margarine
Van 17 Maart t/m 23
Maart
(30 Maart)
half pond boter of half pond
margarine.
08
(Vetkaart)
Boter of
Margarine
Zelfde als boterkaart.
17
Suiker
Van 17 Maart t/m 13
April.
1 kilogram
08
Vleesch en
Vleeschwaren
Van 20 Maart t/m 30
Maart.
(2 April)
75 gram voor gerookt of gekookt
varkens-, rund-, kalfsvleesch, paar
den- en schapenvleesch en voor
gerookte worstsoorten, 100 gram
voor gekookte worstsoorten, rol
pens en knakworst, 125 gram
voor leverartikelen, tongen worst en
nierbrcod en 150 gram voor bloed
worst.
18
Koffie of Thee
Van 17 Maart t/m 27
April.
125 gram koffie, of 250 gram koffie-
surrogaat of 50 gram thee.
61, 71,
Kaas
Van 10 Maart t/m 23
Maart
(6 April)
Elk der bonnen 100 gram kaas.
82
Eieren
Van 17 Maart t/m 23
Maart
(30 Maart)
1 ei
15
Peulvruchten
Van 24 Febr. t/m 30
Maart.
1 pond
11
Rijst of Rijste-
mëel of -gries
of Gruttemeel
(gemengd meel)
Van 24 Febr. t/m 23
Maart
J4 pond
10
Maïzena of
"riesmeel of Sago
of Aardappel
meel of Pudding
poeder of Pudding
sauspoeder
Van 24 Fdbr. t/m 20
April
1 ons. Op twee bonnen mag 1
pakje maïzena van 225 gram
worden gekocht, in verpakkin
gen welke vóór 22 Juli 1940 zijn
vervaardigd.
07
Havermout of
Havervlokken of
Haverbloem of
Aardappelmeel-
vlokken
Van 24 Febr. t/m 20
April
pond
08
Gort of Gortmout
of Grutten
Van 24 Febr. t/m 20
April
pond
09
Macaroni of
Vermicelli of
Spaghetti
Van 24 Febr. t/m 20
April
1 ons
117
Scheerzeep
Van 1 Jan. t/m 30 April
50 gram scheerzeep, of een tube
scheercrême, of kleine tubes, of
een pot scheerzeep
16
Zeep
Van 1 t/m 30 Maart
120 gram huishoudzeep, of 200
gram zachte zeep oude samenstel
ling of 150 gram nieuwe samenstel
ling, of 200 gr. vloeibare zeep, of
250 gram zeeppoeder, of zelfwer
kende waschmiddelen, of 125 gram
zeepvlokken, of 150 gram toiletzeep
of 600 gram waschpoeder.
Periode e
Periode 9
Petroleum
t.m. 31 Maart
t.m. 20 April
voor verlichting 2 liter
voor de keuken 2 liter
REGELING BRANDSTOFFEN: Bonnen No. 15, 16 en 17 (haarden en kachels);
BONNEN 35 t/m 41 (centrale verwarming t/m 31 Maart één eenheid vaste brand
stoffen.
Gedurende het tijdvak van Zaterdag 1 Maart t/m Maandag 31 Maart a.s. geven
de met „brandstoffen één eenheid vijfde periode" en de met „cokes één eenheid
vijfde periode" gemerkte bonnen recht op het koopen van één eenheid vaste brand
stoffen. De met „generator anthraciet tweede periode" gemerkte bonnen geven
recht op het koopen van één H.L. (max. 75 Kg.) anthracietnootjes V.
De met de woorden „generator-turf tweede periode" gemerkte bonnen zullen
gedurendè bovengenoemd tijdvak recht geven op het koopen van 50 stuks baggerturf
De verbruikers in de groepen b. c en d met een verbruik van meer dan 25 een
heden per periode, dienen zich in de maand Maart tot de distrioutiediensten op door
deze diensten te bepalen tijdstip te wenden, ten einde de toewijzingen in ontvangst
te nemen.
