DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Momentje DONDERDAG 20 MAART 1941 32ste Jaargang No. 9902 S)e £eui&eli£(Soti/fca/nt Bureaux Papengracht 32. Telefoon: Redactie 20015. Administratie 20935. Giro 103003. Postbus 1L Dit nummer bestaat uit twee bladen. Mr. P. J. M. Aalberse. Vandaag is Aalberse 70 jaar geworden. Er zal niemand in het land zyn, die de zen harden en eerlijken socialen wer ker vandaag niet zou willen aanbieden zyn hartelijke gelukwensohen. Aalberse de sociale werker. Men kan niet van hem zeggen, dat bij zijn ar beid, bij de uitvoering van zyn werkpro gram, van zijn levenstaak vóórzat de dienst van zijn persoonlijke belangen. Hij wilde dienen Kerk en Vaderland, hij wilde verbeteren de geestelijke en stoffe lijke positie van de volksgenooten, die tot dan toe te veel onder druk en dwang van kapitalistische overheersching leefden. Aalberse oprichter en directeur van het Centraal Bureau der K. S. A. te Lei den, wethouder van de gemeente Leiden, gedurende een kwart eeuw lid van de Tweede Kamer, hoogleeraar aan de Tech nische Hoogeschool te Delft, zeven jaar minister van Arbeid, lid van den Raad van State, minister van Staat. Een staat van dienst, die diepen eerbied afdwingt. Maar vóór ons staat naast er bóven al die hoo- ge ambten en eervolle waardigheden de persoon van Aalberse: waar, eerlijk en oprecht; eenvoudig van-binnen-uit en een voudig in zijn uiterlijk milieu, betrekkelijk zeer bescheiden levend en met weinig te vreden de persoon van Aalberse, in hoofd en hart kind der Katholieke Kerk, in merg en been zoon van het Vaderland. Aan een artikel gisteravond in de „Utrechtsche Courant" geschreven door mr. A. baron van Wijnbergen ontleenen wij hier gaarne enkele passages. „Leerling van Schaepman, had hij van dezen ook ontvangen diens heerlijke harts tochtelijke liefde voor de Kerk, voor den Paus. En waar het gevraagd werd, stond hij steeds op de bres om de rechten van God's Kerk te verdedigen. Steeds toeonde hij op voorbeeldige wijze stiptelijk te wil len leven gelijk het door de Moeder wordt gewenscht, zich dan ook onder Haar schut- se, in welke moeilijke omstandigheden ook, rustig en veilig voelend." „Deze man van arbeid was vóór alles man van gebed; moedig en blijmoedig ver richtend den vaak zwaren arbeid, nadat in een hartelijk gebed den onmisbaren zegen daarover afgebeden was, een man van rotsvast, kinderlijk Geloof, en daarin wor telend onwankelbaar Godsvertrouwen, dat hem ook in de meest sombere tijden, blijde opgewektheid, onverstoorbaar optimisme behouden deed." .Trouwe zoon ook van het Vaderland. In een tijdvak als dat van de laatste halve eeuw, waarin dringend hervormin gen gevraagd werden op maatschappelijk terrein, waarin de „Rerum Novarum" zou moeten worden ten uitvoer gelegd, waarin richtlijnen, door zoovelen uitgestippeld in binnen- en buitenland, zouden moeten worden bestudeerd en met elkaar in ver band gebracht, mag ook het Vaderland zich gelukkig prijzen in Aalberse een socia len werken, een socialen leider gevonden te hebben." „En toch.... het resultaat van zooveel arbeid zou allicht heel wat kleiner ge weest zijn, had Aalberse niet het voor recht gehad dagelijks te genieten de sfeer Vein een zonnig Katholiek gezin, het voorrecht omgeven te zijn door een lieve vrouw, en lieve kinderen, door een vrouw, die, gelijk hij zelf het voor mij eens kort samenvatte, den man „laatwerken"." Wij spreken ook heel in het bijzonder na mens Leiden, de geboortestad van den ju bilaris, de hartelijke bede uit, dat God de zen zoo vitalen man nog vele jaren moge sparen! De nieuwe vleeschbon Ook voor paarden- en schapenvleesch Gedurende het tijdvak van Donderdag 20 Maart tot en met Zondag 30 Maart, geeft zcoals wij reeds hebben ge meld elk der vier met „08 vleesch" ge merkte bonnen van de vleeschkaart recht op het koopen van 100 gram vleesch, been inbegrepen, of een rantsoen vleeschwaren. Be met „08 worst, vleesch- waren" gemerkte bon geeft uitsluitend recht op het koopen van een rantsoen vleeschwaren. De bonnen, welke op 30 Maart a.s. nog niet zijn gebruikt, blijven nog geldig tot en met Woensdag 2 April. De aandacht wordt er op gevestigd, dat thans ook paarden- en schapenvleesch onder de distributie vnT-len, zoodat de rantsoenen ook gelden voor deze vleesch- soorten. Het rantsoen vleeschwaren, dat per bon kan worden gekocht bedraagt 75 gram voor gerookt of gekookt varkens-, rund-, kalfs-, paarden- en schapenvleesch en voor gekookte worstsoorten, rolpens en knakworst, 125 gram voor leverartikelen, tongenworst en nierbrood en 150 gram voor bloedworst. WINTERHULPEN EDERLAND Gironummer van de W. H N. Stort op 5553 of 877. Kasvereeniging N.V., A'dam. Postgironummer 877. De Bank van de W. H. N. is 5553 De houtvoorziening in Nederland Een gevolmachtigde zal productie en verbruik regelen Tusschen de bevoegde Duitsche en Ne- derlandsche dienstorganen wordt overleg gepleegd over de aanwijzign van een ge volmachtigde voor de bosch- en houtvoor ziening, met het oog op de tegenwoordige en toekomstige verzekering van de be hoefte aan hout als grondstof, wiens be moeiingen zich uitstrekken over alle vraag stukken, welke met de productie en leve ring van ruw hout verband hebben. De beteekenis van deze grondstof is steeds grooter geworden, zoodat zij thans op de eerste plaats van alle ruwe materialen is gekomen. Hout wordt gebezigd in het bouwbedrijf, den mijnbouw, den scheeps bouw, de papier-, lucifers-, meubel-, spring stof-, textiel- en veevoederindustrie, in duizenden chemische producten, voor de vervaardiging van synthetische benzine, bij de spoorwegen en in andere takken van bedrijf, die hier niet alle genoemd kunnen worden, zoomede als materiaal voor aller lei kunstvoorwerpen. Men kan gerust zeggen, dat hout het meest veelzijdige van alle ruwe materialen is, omdat het een gansche rij van sleutel posities inneemt, waarop andere industrieën zijn aangewezen. Niet vergeten rij, dat hout ook als brandstof wordt gebruikt, doch de situatie in de houtwereld bestemt dit ma teriaal voor doeleinden van hooger belang. Hout is een natuurproduct, het product van het boschwezen. Daardoor is de betee kenis van het boschbedrijf gelijktijdig met zyn product toegenomen. Op het gebied van de bebossching blijft in ons land steeds nog zeer veel te doen, hoewel een klein, doch voortreffelijk staatsboschbeheer in de laatste jaren te zamen.met de Nederland- sche Heidemaatschappij goede vorderingen in den boschstand heeft weten te verkrij gen. De in het Duitsche Rijk sedert jaren juist gebleken stelregel, alle takken van be drijf, in welker middelpunt het hout staat, organisch te ordenen en in een centrale samen te brengen, dient nu ook In Neder land toepassing te vinden. Hierbij kan met zekerheid worden gere kend op een belangrijk voordeel voor de Nederlandsche volksgemeenschap, wan neer de bestuursmaatregelen worden ver eenvoudigd, plannen en de uitvoering daar van doeltreffend worden geleid en de hout voorziening den lande meer dienstbaar wordt gemaakt. Met het bosch is bovendien een reeks van belangen voor de bevolking verbonden. Ook deze moeten worden bevorderd. Voorzoover de natuur- en heembescherming met boschzorg, boom- en struikaanwas sa menhangt, zal deze evenzoo tot de taak van den gevolmachtigde dienen te behooren. Een verder arbeidsgebied voor hem is de regeling van de jacht-aangelegenheden in overleg met de vertegenwoordigers van den landbouw. Uit de hier in het kort genoemde belan gengroepen zullen den gevolmachtigde vak kundige medewerkers ter zijde staan. Tege lijkertijd zullen de leiders van de betref fende departementen zoo mogelijk vele hunner volmachtei aan het nieuwe insti tuut, dat onder hun leiding werkt, over dragen. Hierdoor wordt een eenvoudige en snelle werkmethode verkregen, die in de tegenwoordige situatie van bijzonder be lang is. De verhooging van den tabaksaccijns DE ZEGELS VOOR HEFFING DER OPCENTEN. Geen navordering van opcenten voor voorraden. Wij hebben melding gemaakt van de te wachten verhooging van den tabaksaccijns, waarop met ingang van 1 April a.s. 100 op centen zullen, worden geheven. Uit een in de Staatscourant van 19 Maart gepubliceerde mededeeling van den secretaris-generaal van het Departement van Financiën blijkt thans, dat deze op centen worden berekend over het accijns- bedrag, dat blijkens den op het tabaksze gel vermelden kleinhandelsprijs voor een verpakking of voor een sigaar (indien stuksgewijs gezegeld) verschuldigd is. De opcenten worden geheven in heele of hal ve centen; onderdeelen van een hal ven cent worden voor een halven cent gere kend. Voor de heffing van de opcenten worden de zegels, welke ter voldoening van den acyns worden gebruikt, gebezigd. Op die zegels staat daartoe het aan opcenten ver schuldigde bedrag gedrukt onder den klein handelsprijs. Andere wijziging hebben de zegels niet ondergaan, behalve het zegel voor het stuksgewijs zegelen van sigaren, hetwelk een andere teskening heeft gekre gen; de vorm daarvan is nagenoeg dezelf de gebleven. Van 1 April 1941 af mogen tabaksfabri katen uit fabrieken, entrepots of bergplaat sen, bedoeld in artikel 38 der Tabakswet, slechts voorzien van zegels voor den ver hoogden accijns worden uitgeslagen om in het vrije verkeer te worden gebracht. Navordering van de opcenten ten laste van hen, die tabaksfabrikaten in het vrije verkeer ten verkoop in voorraad hebben, zal niet plaats vinden. In den klein verkoonmogen tabaksfabri katen niet tegen een'hoogeren of lageren prijs worden verkocht dan den kleinhan delsprijs, vermeerderd met het bedrag aan opcenten. Zooals boven opgemerkt, ondergaat slechts het zegel voor het stuksgewijs ze gelen van sigaren, een wijziging. Deze ze gels vertoonen één middenvak, bestemd voor de vermelding van den kleinhandels prijs en van het bedrag aan opcenten; op de rugzijde van die zegels wordt de naam van den fabrikant of van den importeur vermeld. (De andere zegels vertoonen drie vakken). Blijkens een beschikking van den secre taris-generaal van het Dep. van Financiën, tnoeten zegels voor den vó5r 1 April 1941 geldenden accijns, indien ze op dien da tum nog niet op verpakkingen of om si garen zijn aangebracht en onbeschadigd zijn, door fabrikanten en groothandelaren franco worden opgezonden aan den con troleur op den aanmaak en het beheer van zegels voor den tabaksaccijns te Haar lem, vergezeld van een inventaris. Zegels op verpakkingen en om sigaren, welke zich op 1 April 1941 bij fabrikanten en groothandelaren bevinden, moeten on der toezicht van ambtenaren der accijn zen worden vernietigd of onbruikbaar ge maakt. Verzoeken hiertoe moeten worden gericht tot de inspecteurs der accijnzen. Een en ander geschiedt met verrekening van den accijns en, voor wat sigaretten be treft, tevens met verrekening van de op centen. Zoowel de opzending van de zegels als de verzoeken om toezicht bij de vernieti ging moeten vóór 3 April 1941 hebben plaats gehad. De nieuwe zegels kunnen niet eerder dan 1 April 1941 worden aangevraagd. De controleur te Haarlem zal terstond met de aflevering van de zegels aanvangen. Ten einde overbelasting te Haarlem te voor komen, zullen belanghebenden zich bij de eerste aanvraag moeten beperken tot die hoeveelheden van zegels, welke zij strikt noodig hebben. Naar het oordeel van de ontvangers te groote aanvragen zullen worden geweigerd. Zegels voor den niet verhoogden accijns kunnen na 27 Maart 1941 niet meer worden aangevraagd. Voor nadere bijzonderheden omtrent een en ander verwijzen wij naar de Staatscou rant van 19 Maart. Mr. L. J. A.Trip verlaat Dep. van Financien en Ned. Bank EERVOL ONTSLAG VERLEEND. De secretaris-generaal van het departe ment van Financiën, mr. L. J. A. Trip, heeft den rijkscommissaris voor het bezet te Nederlandsche gebied rijksminister Seyss Inquari verzocht, hem ontslag te verleenen uit zijn ambt van secretaris-ge neraal van het departement van Finan ciën, en hem dit ontslag eervol te verlee nen. De rijkscommissaris heeft aan dezen wensch voldaan, terwijl hij tevens aan mr. Trip ontheffing verleende van zijn func tie als president der Nederlandsche Bank, en hem zijn dank tot uitdrukking bracht voor den in het belang van het Nederland sche economische leven verrichten arbeid. PENNINGEN VOOR BONNEN Automatieken kunnen blijven leveren Nu „slaatjes' en „hapjes" en andere soortgelijke lekkernijen op den bon zijn gekomen, zijn de houders van automa tieken in moeilijkheden geraakt. De auto maten zijn er immers niet op ingericht, dat zij eerst iets leveren als er behalve het dubbeltje of het kwartje ook een vetbon- netje in het gleufje geworpen wordt. Voor deze moeilijkheden is thans een oplossing gevonden, schrijf de „N. Rott. Crt." De Bond van Automatiekhouders in Nederland laat penningen maken, die iets grooter zijn dan een dubbeltje. Die pen ningen zal men by den automatiekhouder kunnen koopen, als tevens een vet- of boterbon wordt ingeleverd. Daarmee kan men zich dan bij de automaten van het gewenschte voorzien. De automatiekhouders krijgen van de distributiekantoren een maand boter en vet in voorschot, maar moeten dan elke maand bonnen inleveren voor nieuwe toe wijzingen. De distributiekantoren hebben opdracht gekregen, op de naleving van deze bepaling streng toe te zien. HOOFDCOMMISSARIATEN VAN POLITIE Naar de „N. Rott. Crt." verneemt, zou het niet alleen in de bedoeling liggen, een hoofdcommissaris van politie te benoemen in de gemeenten met meer dan 100.000 in woners, doch een hoofdcommissariaat ook in te stellen in die plaatsen, met minder ingezetenen, welke uit politioneel oogpunt belangrijk zijn. GEWONE STIJFSEL BONVRU Onlangs werd het misverstand opgehel derd, dat was ontstaan bij de laatste bon- aanwyzing voor grutterswaren, toen werd bepaald, dat bon 10 van de „bonkaart alge meen" o.m. recht geeft op het koopen van ryststijfsel, glansstijfsel en kookstijfsel. Daar nog steeds onjuiste opvattingen zyn blijven bestaan en zich vooral in Zeeland de vraag voordoet, hoe het moet gaan met de fraai gesteven kappen, waarop de vrouwelijke bewoners met recht trotsch zijn, wordt nogmaals medegedeeld, dat bovengenoemde bonaanwijzing slechts be trekking heeft op eetbare styfselsoorten (z.g. rijstzetmeel), welke niet als zoodanig, doch in judding en puddingsauspoeders verwerkt in den handel zijn. De normale stijfsel, waarmede stoffen worden gesteven, blyft dus buiten de distributie. Men kan deze als voorheen zonder bon kopen. CENTRALE COMMISSIE VOOR HANDELS- EN VAKONDERWIJS. Be beschikking van de secretarissen-ge neraal van de Departementen van Handel, Nijverheid en Scheepvaart en van Opvoe ding, Wetenschap en Cultuurbescherming zyn in de Centrale Commissie voor Han dels- en Vakonderwijs benoemd: Tot lid en voorzitter dr. W. L. Groene- veld Meijer, administrateur by het depar tement van Handel, Nijverheid en Scheep vaart: tot lid en ondervoorzitter de heer W. de Boer, administrateur bij het depar tement van Opvoeding, Wetenschap en Cultuurbescherming en tot leden de heer K. de Boer, vertegenwoordigende den Na- tionalen Coöperatieven Raad te 's-Graven- hage, ir. G. Hofstede, inspecteur-generaal van het Nijverheidsonderwijs te 's-Graven- hage, C. W. Jacobsen, vertegenwoordigen de het Ned. Verbond van Vakvereenigin- gen, het R.K. Werkliedenverbond in Ne derland en het Chr. Nationaal Vakverbond in Nederland, te Amsterdam, drs. H. L. Jansen, vertegenwoordigende de Onder- wijscentrale van den Ned. R.K. Midden standsbond, te 's-Gravenhage, F. L. van der Leeuw, vertegenwoordigende het Insti tuut voor Middenstandsontwikkeling, te 's-Gravenhage, dr. F. L. van Muiswinkel, vertegenwoordigende de Onderwijscen- trale van den Chr. Middenstandsbond in Nederland, te 's-Gravenhage, mr. G. A. J. M. Mutsaerts, vertegenwoordigende den Raad voor het Grootwinkelbedrijf in Ne derland, te Amsterdam, dr. C. Visser, ver tegenwoordigende de Kamer van Koophan del en Fabrieken te Delft. Tot lid en secretaris is benoemd de heer H. de Vos, hoofdcommies bij het depar tement van Handel, Nijverheid en Scheep vaart. BANDEN Er is wat aan de hand met onze fietsbanden. Je moet tegenwoordig vijftien kilometer per dag fietsen om een fietsband te mogen koopen en als ik bijvoorbeeld dat ideaal zou wil len bereiken, moet ik iederen dag een aardig eindje om fietsen. Ik kan na tuurlijk via Sassenheim van de Hoogewoerd naar de Papengracht gaan, maar zoo iets doe je alleen als je wielrenner van beroep bent. Maar toch schijnt deze banden- regeling een goed middel te zijn om de misdaad in te perken. Ik ben tot deze overtuiging gekomen, nadat ik een prentje had gezien in de krant van een fietsen-stilleven. Tegen een boom leunden enkele wiellooze fietsen. De wielen lagen erbij op den grond, maar zonder banden. Ik vind dus, dat wy er op vooruitgaan, vroeger stal men heele fietsen, nu alleen nog maar de banden. Wat hebben de zwijntjes jagers tegenwoordig aan een fiets? Fietsen heeft rijwielend Nederland nu niet noodig, banden moet het hebben. En dus schijnen zij ook al onmiddellijk hun fietsenbedryf te hebben omgezet in een bandenbedrijf. U hebt dus kans, dat U uw fiets vandaag of morgen ge demonteerd ergens terugvindt Wy zouden natuurlijk om onze banden eventueel als ons eigendom te kunnen herkennen, onzen naam er in kunnen prikken in gaatjes. Maar welbeschouwd is het toch een bandeloos gedoe WERKLIEDENRETOURS VERKRIJG BAAR. Voor wie deze verkrijgbaar rijn. Naar wy vernemen zyn van heden af aanvraagformulieren voor de nieuwe werk liedenretours aan de stations verkrijgbaar. Zooals bekend, zijn de werklieden- retours eenmaal in elke twee opeen volgende weken verkrijgbaar voor die werknemers, die hoofd van een gezin zijn en buiten de woonplaats van het gezin werken, terwijl de looninkom- sten bruto niet hoogêr mogen zijn dan 158 gulden per maand, 38.80 per week of 16.per dag. De afstand tusschen beide stations moet tenminste 150 K.M. bedragen. Zy zijn alleen voor de derde klasse ver krijgbaar en zijn geldig van Vrijdag tot en met den eersten werkdag van de daar op volgende week. De prijs is gelijk aan dien van een gewone retourkaart derde klasse. Om voor deze retours in aanmer king te komen, moet men een nauwkeurig ingevuld aanvraagformulier overleggen, aan de achterzijde waarvan alle nadere bijzonderheden zijn vermeld. WARM VOEDSEL VOOR ARBEIDERS GEPLAATST BU WERKVERRUIMINGS OBJECTEN. De Rijksdienst voor de Werkverruiming heeft dezer dagen aan de gemeentebestu ren een schriftelijke mededeeling gezonden betreffende voedselverstrekking op de werkverruimingsobjecten. Aan de in deze objecten geplaatste arbeiders, die dage lijks langen tijd van huis zijn, zullen n.L des middags warme maaltijden worden verstrekt op Maandag t/m Vrijdag. De hieraan verbonden kosten bedragen 13 cents per dag, dus per week 65 ets., terwijl door de arbeiders, die hieraan deelnemen, wekelijks één vetbon en drie vleeschbon- nen moeten ingeleverd worden. In overleg met den Voedingsraad zullen de menu's worden samengesteld. Vrijdags, voorafgaande aan de week, waarin de voeding wordt verstrekt, zal de werkleiding bonstrooken verkoopen, welke bestaan uit 5 bonnen, geldig gedurende een week, en die recht geven op een maal tijd. Tegelijkertijd bij dezen verkoop moe ten de arbeiders dan hun in te leveren bonnen afgeven. Zelf worden zij geacht te zorgen voor een bord, een lepel en een vork. Hoewel gewoonlijk 's Maandags ar beiders voor den eersten keer worden uit gezonden naar een object, zullen zij niet tegenstaande alsnog gelegenheid krijgen tot het koopen van bonstrooken. Bij ziekte van een arbeiders kunnen de niet-gebruik- te bonnen bij de gemeente ingeleverd worden tegen ontvangst van 13 ets. per bon. Waar het kan voorkomen, dat menschen, die niet ver van hun woonplaats werken, op één object zijn geplaatst met arbeiders die wèl ver weg wonen, zal nochttans aan alle arbeiders warm voedsel worden ver strekt. Arbeiders, die In kampen zijn onderge bracht, komen voor deze voedselverstrek king r:~t in r

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1941 | | pagina 1