Naasten liefde WINTERHUIP#NEDERLAND Momentje v V Officieele Publicatie ZATERDAG 15 MAART 1941 32ste Jaargang No. 9898 3)e C^ki^eHeSoii^cmt Bureaux Papengracht 32. Telefoon: Redactie 20015. Administratie 20935. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Giro 103003. Postbus 1L V De gemeenschap Het „hernieuwde gemeenschapsbesef samenhangend met de herleving der tota- liteitsgedachte op allerlei ander terrein is ongetwijfeld een vooruitgang". Wij citeeren hier mr. dr. Angelinus O.F.M. Cap. uit een artikel in de „Tijd". En deze stelling wilden wij graag uit be doeld artikel lichten, om ze ook hier te zet ten in het volle licht, om ze te onderstree- pen en te benadrukken. Deze tijd kan ons tot veel goeds brengen, niet alleen in ons particuliere, maar ook in ons sociale leven. En onder die goede din gen in het sociale leven staat voorop: het hernieuwde gemeenschapsbesef! Men overdrijve hier echter niet, door te beweren, dat dit gemeenschapsbesef nieuw is, een vinding van dezen tijd. Zeer juist, kort en kernachtig zegt pater Angelinus in hetzelfde artikel: „Sommige propagandisten doen het wel eens voorkomen, als had de nieu we tijd eigenlijk pas de waarheid ont dekt, dat de mensch geen zelfgenoeg zaam wezen is, doch van nature tot ge meenschapsleven bestemd, en de deug den uitgevonden van vaderlandsliefde, gemeenschapszin e.d. Al wie echter ook maar oppervlakkig heeft kennis ge nomen van de werken der groote mid- deleeuwsche denkers, die reeds toen de glorie uitmaakten van de Katholieke Kerk en nu door haar als kerkleeraren worden vereerd, moet hebben opge merkt, met welk een bijna ontstellende beslistheid zij het sociale karakter-van den mensch op den voorgrond plaatsen en met welk een nadruk zy op de zwa re verplichtingen wijzen, die het ge meenschappelijk welzijn den mensch oplegt. Het goede, dat in de prediking van gemeenschapsdeugden en de gedachte van gemeenschapsverplichting vervat ligt, is traditioneel katholiek erfgoed. In onze eigen eeuwenoude tradities kunnen wij alles hervinden wat wij noodig hebben om de eenig juiste hou ding tegenover het gemeenschapsleven te bepalen". Door persoonlijk- zoowel als door groeps-egoïsme was de houding van velen tegenover het gemeenschapsleven ont wricht en verwrongen, niet meer waar en echt Christelijk! Een hernieuwing van het gemeenschapsbesef is daarom nuttig en noodig is daarom „ongetwijfeld een vooruitgang". Dat hernieuwde gemeenschapsbesef brengt echter tevens gevaren met zich mee, constateert dr. Angelinus, en hij vervolgt: Dat hernieuwde gemeenschapsbesef samenhangend met de herleving der totaliteitsgedachte op allerlei ander terrein is ongetwijfeld een vooruit gang. Het brengt echter tevens gevaren met zich mee. Iedere reactie heeft nu eenmaal de neiging om te overdrijven. Men zou er toe kunnen komen, in de totale overgave van den eigen persoon aan de groote gemeenschapsidealen den verhevensten vorm van zedelijk leven te zien, die denkbaar is. Men ver geet daarbij gemakkelijk, dat er naast een overspanning van de persoonlijk heidsgedachte ook een onderschatting mogelijk is, een prijsgeven van die le- venshouding, waartoe wij; als zelfver- antwoordelijke persoonlijkheid, niet slechts gerechtigd, maar ook gehouden zijn. De juiste houding tusschen een te- weinig en een te-veel opgaan in de ge meenschap, tusschen een te veel waarde hechten aan en een verwaarloozen van het persoonlijke is niet altijd gemakkelijk. Maar een onmogelijke opgave is het geens zins! En hun, die geroepen zijn om het volk te leiden en voor te lichten, moet die juiste houding helder en klaar voor den geest staan. Anders zijn ze niet geschikt voor him taak. GEEN CACAOPOEDER VOOR FABRICAGE VAN PUDDINGPOEDERS. De Nederlandsche meelcentrale heeft thans ook de aflevering van cacaopoeder voor de fabricage van puddingpoeders ver boden. WOENSDAG j.L hebben wij in een ar tikel gewezen op den ommekeer van beginsel bij de verzorging van armen en ouden van dagen. Terwijl tot nu toe de overheid slechts aanvullend, sub sidiair wilde optreden, breekt het inzicht baan, dat de overheid bij de langzamer hand totaal veranderde omstandigheden een primaire taak heeft te vervullen, nl. de waarborging van het noodzakelijk le vensminimum. De kerkelijke en particu liere liefdadigheid ziet zich dan de sohoone taak toebedeeld, dit levensminimum aan te vullen, wat meer licht en wat meer warmte te spreiden, dan strikt noodig is, om het leven er op te houden. Wanneer men eenmaal als realiteit heeft aanvaard de ontoereikendheid van de vrij willige gift om een bestaansminimum te waarborgen, zal men gereedelijk kunnen erkennen, dat een doorvoering van het ge wijzigde beginsel een nieuwen en blijden glans verleen en kan aan het werk der par ticuliere liefdadigheid. Want de onmacht een voldoende steun te kunnen geven werpt een schaduw op het mooie werk. Hoe pijnlijk is het immers niet voor den gever, wanneer hij slechts een luttele bij drage kan uitdeelen in gezinnen, waar aan alles gebrek is. Hij voelt het ongerecht vaardigde maar begrijpelij-ke verwijt van den arme, dat hij met een kleinigheid wordt „afgescheept." Daarom zet het on machtsbesef aan de eene zijde en de teleur stelling aan de andere maar al te vaak een domper op de offervaardigheid en op de blijheid, waarmede gegeven dient te wor den, en worden zij oorzaak van veel mis verstand en geringschatting. En toch kan een in blijheid gegeven ga ve zooveel goed doen. Het is de blijmoe digheid der opofferende liefde, die opbeurt, die elke gave tot iets groots en waarde vols maakt. Maar dat veronderstelt op de eerste plaats een reeds bevredigde behoefte van het eerst noodige, anders is men voor milde gevoe lens weinig ontvankelijk; een op de twee de plaats een direct, een persoonlijk con tact. Dit persoonlijk contact, dit neigen van mensch tot mensch kan slechts tot bloei ko men in de particuliere liefdadigheid. Wij beweren niet, dat in eLke instelling van particuliere liefdadigheid dat ideaal prac- tisch wordt verwezenlijkt, want bij de groote toeloop van hulpbehoevenden en de beperktheid vaak van degenen, die aan het actieve werk der organisatie deelne men, ontaardt ook dit liefdewerk maar al te gemakkelijk in administratief sleurwerk. Doch bij die instellingen, broederschap pen, genootschappen, liefdewerken, con gregaties, conferenties of hoe ze alle mogen heeten, waar men den goeden geest leven dig weet te houden, waar men de vlam brandende houdt met de olie der christe lijke charitas, daar zal het weldoende per soonlijke contact opbloeien tot groot nut van de geheele gemeenschap. OFSCHOON er vele uitdrukkingen be staan, die alle hetzelfde begrip be naderen zooals: weldadigheid, middadigheid, liefdadigheid, philanthropic of menschlievendheid, armenzorg, bedee ling, maatschappelijk hulpbetoon ge bruiken wij bij voorkeur het woord chari tas, dat naastenliefde beteekent, om aan te duiden, dat de echte christelijke liefde tot den naaste de kern van alle hulpactie moet zijn. De liefde, waarvan de Apostel zegt, dat zij lankmoedig en goedertieren is, niet af gunstig, niet lichtvaardig handelend noch opgeblazen. „Zij is niet'eerzuchtig, zij zoekt zichzelve niet; zij wordt niet toornig, zij wordt niet kwaad. Zij verblijdt zich niet over de ongerechtigheid, maar verblijdt zich met de waarheid. Zij duldt alles, ge looft alles, hoopt alles, verduurt alles." Van deze liefde, onbaatzuchtig en zon der bijgedachten, moet elke hulpactie door drenkt zijn. Dat is niet altijd het geval bij die hulp acties, welke nogal eens met een van de andere bovengenoemde namen worden aangeduid, waaraan ook voor ons een bij smaakje kleeft. Onze naastenliefde spiegele zich aan het geen St. Paulus ons voorhoudt en, aldus zuiver en hoog gedragenr kan zij in alle omstandigheden, aan zichzelf overgelaten of ingeschakeld in grooter verband, (mits niet louter als administratief onder deel) op elk terrein ontelbare zegeningen om zich heen spreiden. Tot groot nut van de gemeenschap, welke ons allen dier baar is. PRIJZEN EN VRACHTTARIEVEN. In „Economische Voorlichting", het weekblad van den Economischen Voorlich tingsdienst, wordt een samenvatting van de vele voorschriften, welke met betrek king tot de prijzen van goederen en dien sten zijn uitgevaardigd, gepubliceerd. Daar in wordt o.m. medegedeeld, dat zeer bin nenkort een algemeene regeling zal wor den getroffen voor het in rekening bren gen van de op 10 Februari j.l. ingevoerde verhooging der vrachttarieven bij de Ned. Spoorwegen. WINTERHULP KLOPT AAN DE DEUR. In de komende week gaat de Winterhulp overal in den lande, dus van de grootste stad tot het kleinste gehucht, letterlijk aan de deur kloppen, n.l. met een lijstencol- lecte. Dat wist ik al, zoo zal menige lezer wel licht zeggen. Goed zoo, maar weet ge ook, hoeveel voorbereidend werk aan zulk een lijsten- rondgang vastzit? Het schijnt vrij eenvou dig: iedere collectant heeft een lijst bij zich en belt huis aan huis in afwachting van hetgeen de bewoner voor zijn hulpbe hoevende medemenschen wil afstaan. .Doch zoo eenvoudig is de zaak niet, want het is wenschelijk gebleken, den collectant com plete namenlijsten mee te geven, die zoo wel den hoofdbewoner als eventueel inwo nende zelfstandige personen vermelden. In een kleine plaats gaat dat uiteraard vrij ge makkelijk, doch in een stad als Amster dam of Den Haag vereischt dit een heele voorbereiding. Wij waren in de gelegenheid kennis te nemen van de in Den Haag daartoe ver richte werkzaamheden, waarbij de heer P. Veelders' die de organisatie hiervan leidt, ons te midden van zijn drukken arbeid in lichtingen verschafte. We hebben, aldus de heer Veelders, prachtige medewerking gehad van het be volkingsregister, welks ambtenaren een deel van hun vrijen tijd hebben geofferd om voor de Winterhulp 8000 lijsten straat- gewijze alfabetisch gerangschikt, elke lijst met ongeveer 20 namen van bewoners, in te vullen. U begrijpt: alleen met de na men, het bedrag, dat achter die namen al dan niet zal verschijnen, wordt aan de wel willendheid van den bewoner overgelaten. Zoo Werden 160.000 namen van Haagsche ingezetenen verzameld. Toen moest een sorteering volgen, want men kan maar niet zoo aan iederen collec tant eenige lijsten meegeven, indien niet tevoren is uitgezocht, r/e ke wijk in ver band met den afstam* i ':ner - zoning voor hem of haar de mees-<%v schikte is. Daarom werd de s\0* *n «en aantal col lectewijken (het ciji'ei- voor Den Haag is toevallig 13) ingedeeld en werden de lijs ten gerangschikt naar die wijken. Daarmee was men er echter nog niet, want nu moes ten weer onderverdeelingen volgen in groe pen van zestig namen en ten slotte dien de een sorteering voor de overschotten en' aansluitingen te geschieden. Voor iederen collectant is namelijk ge rekend op een verwerking van zestig na- Nieuwe bonnen BOTER EN VETTEN. Gedurende het tijdvak van Maandag 17 Maart tot en met Zondag 23 Maart a.s. geeft de met „08" genummerde bon van de boter- en vetkaart recht op het koopen van 250 gram boter of marga rine. De met „08" genummerde bonnen, die op 23 Maart nog niet gebruikt zijn, blijven voorts nog geldig tot en met Zondag 30 Maart a.s. BROOD EN GEBAK. Gedurende het tijdvak van Maandag 17 Maart tot en met Zondag 23 Maart a.s. geeft elk der met „08" genummerde bonnen van de broodkaart recht op het koopen van ongeveer 100 gram brood. De op 23 Maart nog niet gebruikte bon nen blijven voorts nog geldig gedurende de week van 24 Maart tot en met 30 Maart a.s., met dien verstande, dat zij ge durende laatstgenoemde week niet mo gen worden gebruikt in hotels, restau rants e.d. KOFFIE EN THEE. Het ligt in de bedoeling de distributie van thee en koffie, welke artikelen, zoo als bekend, tot dusverre naar keuze op denzelfden bon verkrijgbaar werden ge steld, te vertangen door een distributie van thee en koffiesurrogaat. In verband daarmede zal met ingang van Maandag 28 April a.s. het publiek tegen inlevering van een nader aan te wijzen bon naar keuze een beperkte hoeveelheid thee of een bepaalde hoeveelheid koffiesurro gaat kunnen koopen. Koffie zal derhalve na genoemde datum niet meer verkrijg baar worden gesteld. Er zullen slechts bepaalde 6oorten kof fiesurrogaat, welke een van overheidswege vastgestelde samenstelling hebben, in dis- men per halven dag, hetgeen beteekent, dat ongeveer 3200 halve-collectanten-da- gen noodig zouden zijn (waarbij rekening is gehouden met uivallers, dubbele bezoe ken enz.) om alle 160.000 candidaten te bereiken. De heer Veelders verzekerde ons, dat deze uitzoekerij 2ijn medewerkers en hem slapelooze nachten had bezorgd Van al die namen zijn op de bureaux van de Winterhulp staten aangelegd, aan de hand waarvan de ingevulde bedragen en bedragjes kunnen worden opgesteld en geboekt. Ter geruststelling van mogelijk nog aan wezige twijfelaars aan het doel en het nut van deze inzameling zij opgemerkt, dat de collectanten niets anders mogen invullen dan het bedrag, dat zij ontvangen, of, in dien onverhoopt geen penningske zou kun nen worden geofferd, een liggend streepje achter den naam. Evenmin is het den col lectanten geoorloofd tijdens de huisbezoe-„ king uiting te geven aan hun politieke ge zindheid of eenige pressie op de bewoners uit te oefenen. Voor het gansche land is nu een gelijk luidende regeling getroffen, waardoor per soonlijke gevoeligheden vrijwel als uitge schakeld kunnen worden beschouwd. Tegen een dergelijke inzameling kan geen goedwillend burger bezwaar hebben en dus moet zij slagen. Gironummer van de W. H N. Stort op 5553 of 877. Kasvereeniging N.V., A'dam. Postgironummer 877. De Bank van de W. H. N. is 5553 Distributie van boter, margarine en vet De secretaris-generaal van het depar tement van landbouw en visscherij maakt het volgende bekend. Met ingang van Maandag 24 Maart a.s. zullen de bonnen van de boterkaart uit sluitend recht geven op het koopen van boter. De bonnen van de vetkaart zullen met ingang van dien datum om de andere week recht geven op bet koopen onder scheidenlijk van boter of margarine of vet naar keuze en boter of margarine naar keuze. Dit wil dus zeggen, dat de voor de week van 24 tot en met131 Maart a.s. aan te wij zen bon van de vetkaart recht zal geven op het koopen van boter of margarine of vet naar keuze, de voor de week van 1 tot en met 8 April aan te wijzen bon op boter tributie worden gebracht. Deze surrogaten zijn kenbaar, doordat op de verpakking het woord „vergunning" en het nummer dier vergunning staan aangegeven. Het ver vaardigen van andere surrogaten dan de bovenbedoelde is sedert eenigen tijd ver boden. Op deze wijze wordt vermeden, dat het publiek voor de bonnen, welke recht geven op koffiesurrogaat, eventueel min derwaardige soorten daarvan zou ontvan gen. De thans nog bij den handel aanwezige voorraden koffiesurrogaat, waarvan de vervaardiging niet heeft plaats gevonden volgens van overheidswege gegeven voor schriften voor de samenstelling en welke dus ook niet verkrijgbaar zijn in de bo venomschreven officieele verpakking, val len geheel buiten de distributie en worden dus uitverkocht, zonder dat men daarbij bonnen behoeft in te leveren. Bij wijze van overgangsmaatregel wordt gedurende het tijdvak van Maan dag 17 Maart tot en met Zondag 27 April op de mét „18" gemerkte bon van de „bonkaart algemeen" naar keuze 50 gTam thee of 125 gram koffie of 250 gram koffiesurrogaat, voorzoover voorradig, beschikbaar gesteld. De grossiers en de detaillisten zullen door dezen maatregel in de gelegenheid worden gesteld de nog in hun bedrijf voor radige hoeveelheid koffie uit te verkoo- pen. Aangezien deze hoeveelheden be perkt zijn, zal uiteraard lang niet iedere consument gedurende de komende distri butieperiode nog koffie kunnen koopen. Met betrekking tot het beschikbaar stel len van koffiesurrogaat wordt er met na druk de aandacht op gevestigd, dat met het omschakelen der industrie van koffie op koffiesurrogaat uiteraard eenige tijd gemoeid is, zoodat het verschijnen der nieuwe, van overheidswege voorgeschreven surrogaten in den handel eerst tijdens de tweede helft der Maandag a.s. ingaande distributie-periode kan worden tegemoet gezien. Degenen, die met bon „18" koffie surrogaat willen koopen, kunnen derhalve dezen bon bewaren, totdat zij dezen voor het koopen van koffiesurrogaat kunnen be steden. Met het oog daarop is dan ook de Maandag a.s. ingaande distributieperiode gesteld op zes weken. De volgende perio den zullen vier weken duren. In een officieele publicatie worden de voor de detaillisten en instellingen van be- EENBIJGELOO VIGE KOSTER. Het bijgeloof kenf velerlei vormen. Maar wist U, dat U rampen kunt af wenden door spijkers in Uw deur te slaan? Maar U moet dit doen met een ijzeren voorwerp, anders helpt het niet. Nog maar kort geleden heb ik hier ge waarschuwd voor bijgeloof aan den loopenden band en nu lees ik weer van een koster nogwel, ergens in een Bel gisch stadje, die spijkers in zijn deur heeft geslagen om zich tegen rampen te beschermen. En omdat hij zoo gauw geen hamer bij de hand had, nam hij het eerste het beste metalen voorwerp, dat hij in zijn buurt zag liggen. En dat was toevallig een achtergebleven gra naat uit den oorlog, die natuurlijk prompt explodeerde en den koster voor goed van alle aardsche rampen bevrijdde. Zoo bezien hebben de spijkers in de deur wel goed geholpen, Geen ramp zal den koster hier op aarde meer tref fen. In zooverre heeft hij dus wel suc ces gehad met het spijkerslaan. Maar mij lijkt dit voortreffelijke resultaat van een bijgeloovige handeling al te doeltreffend. En ik waag het zelfs te betwijfelen of deze .goede" uitkomst des kosters 'bedoeling is geweest. Maar wat doet een man, die zijn da- gelijksohen arbeid vindt in den dienst des Heeren, dan ook bijgeloovig te zijn? Ik wil hier verder niet op ingaan, ge denkend de spreuk: Van de dooden niets dan goeds! H\j ruste dus in vrede! of margarine naar keuze, en zoo vervol gens. Gedurende de week van 17 Maart wordt voor het publiek nog geen onderscheid tusschen de boterkaart en de vetkaart ge maakt. Gedurende die week kunnen derhalve ook de houders van de boterkaart desge- wenscht nog margarine koopen. Hiertoe is bepaald, dat gedurende het tijdvak van Maandag 17 Maart tot en met Zondag 23 Maart a.s. de met „08" gemerkte bon van zoow^g >- boterkaart als de vetkaart recht geeft' op 'het koopen van 250 gram boter of margarine. De met „08" gemerkte bon nen, welke op 23 Maart nog niet gebruikt zijn, blijven voorts nog geldig tot en met Zondag 30 Maart a.s. In een officieele publicatie zijn de voor de detaillisten van belang zijnde bijzonder heden betreffende de boter- en vettoewy- zingen vermeld. lang zynde bijzonderheden betreffende de koffie- en theetoewijzingen vermeld. EIEREN. Gedurende het tijdvak van Maandag 17 Maart tot en met Zondag 23 Maart a.s. geeft de .,82" genummerde bon van de „bonkaart algemeen" recht op het koopen van één ei. De bonnen, welke op 23 Maart nog niet gebruikt zijn, blijven geldig tot en met Zondag 30 Maart a.s., met dien verstande, dat zij gedurende de week van 24 Maart tot en met 30 Maart niet gebruikt mogen worden in hotels, restaurants e.d. SUIKER. Gedurende het tijdvak van Maandag 17 Maart tot en met Zondag 13 April a.s. geeft de met „17" genummerde bon van de „bonkaart algemeen" recht op het koopen van een kilogram suiker. VAN DEN GEMACHTIGDE VOOR DE PRIJZEN. VASTGESTELDE MAXIMUMPRIJZEN. De achter de hieronder genoemde arti kelen vermelde prijzen zijn tot nadere aan kondiging de hoogste prijzen waartegen die artikelen aan het publiek in rekening mo gen worden gebracht. Aardappelen: Kleiaardappelen Zeeuwsche bonte en blauwe 0.08 p. K.G. Eigenheimers 0.07 y7 Alpha 0.07 Bintje 0.07 Zand- en veenaardappelen 0.06 Voor thuisbezorging mag 1 cent extra per K.G. worden berekend. Het vragen van hoogere prijzen is strafbaar. BEWAAR DEZE OPGAVE EN GEBRUIK HAA^.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1941 | | pagina 1