„JMuóïcó aan Winston QhwtcfM
De Italiaansche
hulp aan Spanje
Wem tal aan sehepeti gezanüen
Staat van beleg te
Calcutta
Uit het Verre Oosten
PAUZE
Letteren en Kunst
VRIJDAG 28 FEBRUARI 1941
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. 5
VAN DE HAND IN DE TAND
„BERLIN—ROM—TOKIO" OVER
ENGELANDS POSITIE.
Het tijdschrift „Berlin-Rom-Tokio" be
vat onder het opschrift „Illusies van
Churchill" het volgende hoofdartikel:
„Zooals de „Potemkin-dorpen" in de ge
schiedenis en spreekwijze van Europa in
gang gevonden hebben, zoo moet ook het
begrip „illusies van Churchill" en „de her-
eenschimmen van Churchill's politiek en
propaganda" eens als gevleugeld woord
in den woordenschat van Europa worden
opgenomen. Deze illusies van Churchill
zijn van velerlei aard. Waar er een ver
vliegt, toovert Churchill een nieuwe te
voorschijn. Zoo zijn daar bijv. de hulp van
de Vereenigde Staten, het Zuid-Oosten van
Europa, dat de Britsche minister-president
bij voorkeur tot mogelijk oorlogstoon eel
verklaart, de verhouding tusschen Duitsch-
land en Rusland, waaruit Churchill steeds
nieuwe gevaren voor Duitschland en steeds
nieuwe voordeelen voor Engeland bedenkt,
de steeds weer bezworen solidariteit der
democraten en van de Commonwealth, en
tenslotte het zgn. „ontembare uithoudings
vermogen" van het dagelijks gebombar
deerde, ontredderde en in onbeschrijfelijke
sociale elljende levende verhongerende En-
gelsche volk, en de „oorlogsmoeheid" van
het stelselmatig verzorgde, beschermde, ze
gevierende en door een sterk idee gedra
gen Duitsdie volk. Een jaar geleden sprak
Churchill niet over „uithoudingsvermogen".
Toen heette het „vertrouwen in de over
winning, zekerheid van de overwinning,
verplettering van het nationaal-socialisti-
sche rijk, vernietiging van de nationaal-
socialistische heerschappij" en hoe de slag
woorden allemaal mochten heeten, welke
Churchill zich voor zijn overwinnmgspo-
lemiek had uitgedacht. Evenals op dit pun,t
worden ook elders vorm en inhoud der il
lusies van Churchill gewijzigd en raakt het
Engelsche volk eraan gewend, ook hier van
de. hand in den tand te leven.
Op het ongerijmde en holle der illusies
van Churchill, zijn politieke en illusoire
propaganda afzonderlijk in te gaan, zou
vergeefsche moeite zijn. Churchill's politiek
kan nog slechts vergeleken worden met de
treurige functie van een arts, die om be
paalde redenen voor zijn patiënt het sterf
uur door steeds versterkte geneesmiddelen
rekt. Bij vlagen probeert de Engelsche mi
nister-president zijn volk op te zweepen,
het met producten der fantasie, die voor
ons steeds onbegrijpelijker worden, den wa
ren toestand te verdoezelen en zijn blik af
te leiden van den weg, welke onvermijde
lijk naar het fatale einde voert. Het feit,
dat de Engelsche regeering nog slechts van
volhouden spreekt en haar volle met een
treurige, ijdele hoop probeert te troosten,
kenmerkt den Engelschen toestand beter
dan al het andere.
Het is slecht gesteld met den oorlog
van een volk, dat nog slechts vecht
ter wille van het volhouden. Er bestaat
hiervoor een precedent van niet lang
geleden: de positie van het Fransche
volk in het vorige jaar met de oproe
pen van Reynaud, de godsdienstoefe
ningen en al de andere acties om vol
te houden, waarmede de Fransche re
geerders hun volk tevergeefs bij elkaar
probeerden te houden. Engelands ne
derlaag is zeker. Steeds meer volken
en regeeringen gaan dit inzien.
Ook Amerika dat onthullen de op
marktgeschreeuw gelijkende debatten rond
om de wet tot hulpverleening aan Enge
land wil geen overwinningswapenen,
doch slechts nog uithoudingswapenen aan
Engeland in groote haast door zijn beurs-
vrienden aldaar ter beschikking stellen,
opdat dezen hun geld gunstig in de Ame-
rikaansche wapenindustrie kunnen beleg
gen en daarmede tevens de firma Enge
land zoo mogelijk uitverkocht geraakt en
voor altijd niet tot concurreeren in staat,
wanneer de Ifoodsche ophitsers het eiland
ontvluchten en de dan nog overgebleven
deelen van de Commonwealth in den schoot
eer alleenzaligmakende democratie van
Roosevelt vallen.
Steeds krachtiger wordt in de wereld het
bewustzijn van het feit, dat er niets te
veranderen valt aan de Duitsch-Italiaan-
sehe eindoverwinning, welke zich op den
achtergrond der Engelsche illusies scherp
af teekent. Het is daarom begrijpelijk, dat
in deze omstandigheden de bereidwillig
heid tot medewerking aan de nieuwe rege
ling van de Europeesche vraagstukken en
aan de nieuwe ordening in deze gebieden
steeds grooter wordt. Zoo kan het Zuid-
Oosten van Europa thans over het alge
meen als een min of meer gesloten aan
hanger van de politiek der nieuwe orde
ning beschouwd worden. Ook andere lan
den zullen in toenemende mate van het
feit overtuigd geraken, dat de in het verle
den met Engeland aangeknoopte verbin
dingen voor een alliantie-politiek sinds lang
verbroken zijn en dat de belangen van hun
volken beter beschermd zijn, wanneer hun
staatslieden rekening houden met de nieu
we werkelijkheid in Europa in plaats van
te treuren om opvattingen of combinaties
welke door de gebeurtenissen al lang zijn
achterhaald.
De macht van de in het driemogendhe-
den-pact verbonden mogendheden, Duitsch
land, Italië en Japan, en van de daarbij
aangesloten staten, en het vernuft van hun
nuchtere politiek kan en zal ook in de toe
komst in toenemende mate hen tot inzicht
brengen, die uit vrees of wanbegrip meen
den hun sympathieën aan Engeland te
moeten schenken. Desondanks zal Winston
Churchill probeeren, het Engelsche volk
de wereld met zijn illusies te blijven be
driegen. Wij herinneren hier aan het En
gelsche spreekwoord: „Men kan eiken
soms, vele menschen telkens, maar niet
alle menschen telkens voor den gek hou
den." Ook aan Churchill zal de waarheid
van dit spreekwoord niet ontgaan. De sta
ten van het driemogendhedenpact en van
de bij hen aangesloten landen bereiden
zich echter op de eindoverwinning voor.
De daarvoor benoodigde wapenen zijn ge
smeed. Geweldig staan alle deelen van de
Diitsche weermacht voor den slag gereed,
vast aaneengesmeed staan het front van
de strijders en het thuisfront. Vast aaneen
gesmeed staan de verbonden tegenstanders
Engeland, als een vastberaden levens
gemeenschap. Met hun wapenen echter zul-
len zq de illusies Van Churchill als een
schim verdrijven."
OFFICIEELE LIJST MET GEGEVENS TE
ROME GEPUBLICEERD.
Met betrekking tot de in de rede van
Mussolini vermelde hulp, welke Italië in
de jaren 1936, 1937 en 1938 aan Spanje
verleend heeft, is een officieele lijst ver
schenen van het aan Spanje ter beschik
king gestelde oorlogsmateriaal, met een
volledige opsomming van de uitgebreide
hoeveelheid wapenen, munitie, voertuigen,
benzine, toestellen, uitrustingstukken e. d.
voor legerdoeleinden, voorts vliegtuigen,
motoren, bommen e. d. voor de luchtmacht
alsmede schepen voor het vervoer van
troepen en materiaal voor de marine. Bo
vendien werden in den zomer van 1937 tal
rijke duikbooten aan generaal Franco af
gestaan.
Van de op genoemde lijst gepubliceerde
cijfers vermelden wij hier, dat 1930 stukken
geschut werden geleverd en 10.135 stuks
automatische wapenen, w.o. 7449 mitrail
leurs. Verder ontving Spanje 7668 gemo
toriseerde voertuigen, 763 vliegtuigen en
16720 ton vliegtuigbommen. Ruim 5000
bombardementen zijn uitgevoerd en
12 000.000 kg. bommen geworpen.
Alle eenheden der vloot zijn aan Italië
teruggegeven, uitgezonderd twee duikboo
ten, vier torpedojagers en vier motortor-
pedobooten.
DUITSCHE LUCHTACTIE
DUITSCH WEERMACHTSBERICHT.
Het Duitsche weermachtsbericht van gis
termiddag-luidt als volgt:
Een motortorpedoboot heeft aan de En-
gelsdhe kust een bewapend koopvaardij
schip van 4.500 b.r.t. tot zinken gebracht.
Bij luchtaanvallen op schepen in het zee
gebied rondom Engeland werden een pa
trouillevaartuig en een koopvaardijschip
van 2.000 b.r.t. tot zinken gebracht. Een
groot koopvaardijschip werd zwaar bescha
digd. Een aanval van lichte gevechtsfor
maties op het vliegveld Lympne in Zuid-
Engeland richte aanzienlijke verwoestingen
aan.
Sterke formaties gevechtsvliegtuigen en
duikbommenwerpers van het Duitsche vlie
gerkorps in Italië, onder leiding van den
generaal der vliegers Geisler hebben onder
bescherming van Duitsche en Italiaansche
jagers een geslaagden luchtaanval onder
nomen op het vliegveld Luca, op het eiland
Malta. Tien vijandelijke bommenwerpers
werden op den beganen grond vernield,
een aantal werd zwaar beschadigd. Twee
vliegtuighangars, gebouwen, barakken en
brandstofopslagplaatsen gingen in vlam
men op. Bij luchtgevechten hebben Duit
sche jagers vier en Italiaansche jagers
twee vijandelijke jachtvliegtuigen neerge
schoten.
In de Middellandsche Zee hebben Duit
sche gevechtsvliegtuigen een vrachtschip
van 5000 b.r.t. tot zinken gebracht en een
torpedojager in de haven van Tobroek in
brand geworpen.
In den afgeloopen nacht hebben sterke
formaties gevechtsvliegtuigen geslaagde
aanvallen op Londen en Cardiff onderno
men. In beide havens braken zware bran
den uit. Bij aanvallen op vliegvelden in
Zuid-Oost-Engeland werden verscheidene
vijandelijke vliegtuigen op den beganen
.grond vernield en twee Britsche vliegtui
gen boven hun eigen vliegveld neerge-
haafd. Jachtvliegers en luchtdoelgeschut
hebben gisteren een poging der Engelschen,
een aanval op Calaiste ondernemen, ver
ijdeld. Hierbij verloor de vijand zes vlieg
tuigen in luchtgevechten. In den nacht van
26 op 27 Februari heeft de vijand op eeni-
ge plaatsen in West-Duitschland lukraak
bommen geworpen, hoofdzakelijk op dor
pen.
Er ontstond slechts geringe materieele scha
de aan niet-militaire gebouwen. Eenige
burgers werden gedood of gewond.
In het tijdvak van 23 tot 26 Februari
heeft de Duitsche luchtmacht 33 vijande
lijke vliegtuigen vernield, waarvan 18 in
luchtgevechten en 3 door luchtdoelgeschut.
De rest werd op den beganen grond ver
nield. In dezelfde periode gingen 10 eigen
vliegtuigen verloren.
Luitenant-kolonel Mölders heeft giste
ren zijn 60ste overwinning in de lucht be
haald.
CONVOOI OP ATLANTISCHEN OCEAAN
AANGEVALLEN.
Het opperbevel der Duitsche weermacht
deelt nog mede:
Duitsche lan ge-afstandsbommenwerpers
hebben op 26 Februari op 500 K.M. ten
Westen van Ierland een beschermd Britsch
convooi aangevallen. Zij brachten in een
stoutmoedig uitgevoerden aanval 9 sche
pen met een totale tonnage van 58.000 b. r.
t. tot zinken. Bovendien werden 3 sche
pen zoo zwaar beschadigd, dat aangenomen
kan worden, dat zij verloren zijn. Vier an
dere schepen kregen zware treffers.
DOWNINGSTREET 10 VERNIELD?
Het Hongaarsche blad „A Mai Nap" heeft
uit Londen bericht ontvangen, dat het ge
bouw Downingstreet 10 heeft opgehouden
het hart te zijn van het Britsche wereld
rijk. Sedert het gebouw door Duitsche
bommen is getroffen, heeft Churchill met
zijn naaste medewerkers een particulier
paleis in Londen betrokken, waarvan de
ligging natuurlijk geheim wordt gehou
den. De werkvertrekken van den eersten
minister liggen in den kelder, alsook zijn
particuliere vertrekken, die echter hoogst
primitief ingericht zijn.
EDEN TE ANKARA.
Terwijl de Britsche minister van buiten-
landsche zaken, Eden, Woensdag zijn voor
genomen bezoeken aan den Turkschen mi
nisterpresident, den voorzitter der natio
nale vergadering en den Turkschen minis
ter van buitenlandsche zaken bracht, heeft
de chef van den Britschen generalen staf,
Dill, zijn Turkschen ambtsgenoot maar
schalk Tsjakmak, en dienst plaatsvervan
ger, generaal Dunduz, bezopht.
Volgens een bericht uit Cairo zal Eden
ook een bezoek aan Athene brengen.
TEGENSPRAAK BETREFFENDE
GRAZJANI.
De in het buitenland verspreide geruch
ten, als zou maarschalk Graziani in Rome
zijn, reeds in Januari zijn ontslag hebben
ingediend en zich thans in hechtenis bevin
den, worden van bevoegde Italiaansche zij
de tot in alle bijzonderheden tegengespro
ken.
DE AMERIKAANSCHE DEFENSIE
Het Amerkaansche Huis van Afgevaar
digden heeft het gevraagde buitengewone
crediet van VA milliard dollar voor leger
en vloot toegestaan. Het ontwerp gaat nu
naar den Senaat.
De minister van Oorlog, Stimson, heeft
bekend gemaakt, dat de Amerikaansche
luchtstrijdkrachten in Alaska versterkt
zijn. Drie eenheden van het luchtwapen
hebben onlangs reeds de Westkust op weg
naar Alaska verlaten. Drie andere eenhe
den zullen binnen twee maanden volgen.
Voorts deelde Stimson mee, dat proefne
mingen met parachutetroepen zooveel suc
ces hebben gehad, dat het leger vier batal
jons wil vormen. Er bestaat nog slechts één
bataljon parachutisten.
De productie van bewapeningsmateriaal
beantwoordt aan de verwachtingen, maar
het grootste deel van het programma is nog
in het stadium van voorbereidingen.
TOENEMENDE ONGEREGELDHEDEN
IN BRITSCH-INDIë
Volgens een bericht van de „Messaggero"
uit Kaboel is na ernstige onlusten in
Britsch-Indië, waarbij dooi schietpartijen
tusschen de politie en Mohamedanen 27
dooden en 22 gekwetsten te betreuren vie
len aan de zijde der Britsch-Indiërs en
11 dooden aan de zijde der politie, de staat
van beleg voor Calcutta geproclameerd.
De opstand in Waziristan is oritianks het
Engelsche ultimatum in omvang toegeno
men. Afdeelingen van de oproerige stam
men rukken reeds op tegen Vannoe, waar
gevechten met de posten van de daar gele
gen Britsche cavaleriekazerne geleverd
worden. Voor het eerst in de geschiedenis
van deze opstanden zijn de rebellen er in
geslaagd, tot aan de poorten van een vrij
groote stad op te trekken, die door sterke
Britsche strijdkrachten verdedigd wordt.
De oproerlingen krijgen onderweg steeds
versterking. Ook in de zone van Deracan
is een Engelsche nederzetting door de
Britsch-Indiërs genomen. De huizen zijn
in brand gestoken, de inwoners als gijze
laars meegenomen. Op deze wijze ver
schaffen de oproerlingen zich de mogelijk
heid de aangekondigde Engelsche repre
sailles met dezelfde maatregelen te beant
woorden.
De ernstige anti-Engelsche incidenten
hebben zich te Calcutta voorgedaan, waar
40.000 Britsch-Indiërs bij straatrelletjes de
tramwagens omgooiden en er barricaden
van maakten. Talrijke electrische leidingen
werden vernield. In geheele wijken was er
geen licht, maar wel viportdurende schiet
partijen, zoodat de grootste paniek zich van
de bevolking meester maakte.
DE VREDESBEMIDDELING VAN
JAPAN
Naar het blad „Asahi Sjimboen" meldt,
heeft de Fransche ambassadeur, Arsène
Henry, gisteren van Vichy antwoord ont
vangen op het jongste Japansche bemidde
lingsvoorstel in het grensgeschil tusschen
Thailand en Fransch Indochina.
Waarschijnlijk zal Henry krachtens deze
nieuwe instructies tegenvoorstellen doen.
Het blad schryft in dit verband, dat de Ja
pansche regeering vast besloten is vóór het
einde van deze week een oplossing van de
aangelegenheid te bewerkstelligen.
De bijzondere afgezant van de regeering
van Thailand, minister Badakaroe, is per
vliegtuig in Tokio aangekomen. Hij ver
klaarde aan journalisten niets te kunnen
zeggen over de betrekkingen tusschen
Thailand en Fransch Indochina, zoolang de
vredesconferentie geen resultaat heeft op
geleverd. Thailand, zoo zeide de minister,
hoopt op een spoedigen succesvolien afloop
van de conferentie.
Naar de „Jomioeri Sjimboen" meldt,
heeft minister Badakaroe belangrijke in
structies voor Tokio ontvangen. Behalve
deelneming aan de vredesconferentie zou
zijn taak bestaan in de versterking der be
trekkingen van vriendschap tusschen Ja
pan en Thailand.
DUITSCHLAND EN BULGARIJE
Het standpunt van Duitsche politieke
kringen tegenover de in het buitenland ver
spreide geruchten over Duitsche invasie-
plannen jegens Bulgarije wordt door de
Bulgaarsche bladen op een opvallende wijze
gepubliceerd en door het publiek n et vol
doening ontvangen. De bladen brengen op
nieuw den wensch naar voren van de Bal-
kanlanden, buiten het conflict te blijven.
„Mir" wijst in dit verband op een oorlogs
gevaar, dat ontstaan kan door een even-
tueele houding van Engeland. Het blad
schrijft: Zou Engeland troepen uit Afrika
of van de Grieksche eilanden naar Grieken
land zelf overbrengen, dan zou er een toe
stand ontstaan, welke door de asmogend-
heden niet geduld zou kunnen worden.
NEEN, ZOO ALS GE Nü VAST....!
Uit den Profeet Isaias, hfdst 53 v. 39.
Zoo spreekt de Heer:
Ziet, op uw vastendag zoekt gij uw
voordeel
En beult gij al uw arbeiders af.
Ziet, gij vast onder kijven en twisten,
En slaat er ruw met de vuisten op in.
Neen, zooals ge nü vast,
Zal uw stem in den hooge niet worden
gehoord!
Is dit soms een vasten, die Mij
aangenaam is,
Een dag, waarop de mensch zich
vernedert?
Zijn hoofd laten hangen als een riet,
In zak en asch gaan liggen:
Noemt ge dat soms vasten,
Dat soms een dag, die God behaagt?
Is dit niet een vasten
Zooals Ik het wil;
Is de godsspraak van den Heer:
Zondige boeien slaken
Knellende banden ontbinden;
Verdrukten de vrijheid geven,
Ieder juk verbreken?
Is dat niet een vasten:
Den hongerige uw brood breken
Arme zwervers in huis opnemen;
Den naakte kleeden, dien gij ziet,
Uw eigen broeder niet verstooten?
Dan eerst zal uw licht als de dageraad
gloren,
En uw wonde spoedig genezen,
Uw gerechtigheid voor u uitgaan,
De glorie des Heeren u volgen.
SCHILDERIJ VAN REMBRANDT
VOOR 20.000 GULDEN
Een Ruysdael voor 1400 gulden.
Het schilderij van Rembrandt, voorstel
lende de vader van Rembrandt als priester,
met expertise van dr. Bredius, dat gister
middag op de openbare verkooping bij Van
Marle en Bignell geveild is, heeft 20.000
opgebracht.
De Madonna met kind van P. P. Rubens,
met expertise van prof. Vogelsang, ging
voor 830 weg en twee zeilende schepen
van S. Ruysdael, eveneens met expertise
van prof. Vogelsang, voor 1400.
„Vaderland".
NEDERLANDSCH TOONEELSTUK
IN DUITSCHLAND
Onze V.P.B.-correspondent meldt uit
Berlijn:
Het Schauspielhaus te Bremen heeft het
opvoeringsrecht van het tooneelstuk „De
Vreemdeling", van den Nederlandschen
schrijver Antoon Coolen, in de uitstekende
Duitsche vertaling van Piet Mertens, voor
het komende speelseizoen verworven.
LIJST DER NOG LEVENDE ZOUAVEN.
In verband met berichten in verschillende
bladen, dat de laatste oud-zouaaf zou zijn
overleden, plaatsen wij hier een lijst van
de nog levenden in ons land.
J. Bakker, wapennummer 5533, Amster
dam.
F. Bakker, 5123, Grootebroek.
H. P. de Bruin, 5658, Utrecht.
H. Jansen Limkens, 7304, Venlo.
1 P. v. d. Linde, 4831, Malden.
H. Nieuwenhof, 9515, Zwolle.
R. A. Post, 10768, Schagen.
C. Romijn, 10388, Culemborg.
N. Slootjes, 7113, Leiden.
L. B. Snoek, 9989, Rotterdam.
P. N. Verbeek, Rosmalen.
F. Villier, 9822, Herreveld.
Winterhulp Nederland' aan den arbeid. Dag in dag uit moeten de leiders
en hun helpers en helpsters bergen werk verzetten. Een o.erzich in het
kantoor te Amsterdam tijdens het schillen der aanvragen en het invull.n der
desbetreffende lijsten (Foto Pax Holland)
Aan boord van een Duitsche voorpostenboot
De bemanning is voor een genoegelijk intermezzo
aangetreden (Foto Weltbild)