Van het Oosten tot
het Westen
dpCaaiutg, aan den in (Ztêanië
Amerika en de
oorlog
NED. OOST-INDIE
De Vlaamsche
activisten
D3 toestand in
Roemenië
De herbouw in
Frankrijk
DONDERDAG 30 JANUARI 1941
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 5
ITAL1AAMSCHE AANVALLEN
DUITSCHE VLIEGERS STARTTEN
WEER.
Formaties van het Duitsche luchtwapen
zijn in den loop van Woensdagavond, naar
het D.N.B. verneemt, gestart, in verschei
dene golven, voor aanvallen op voor den
oorlog belangrijke doelen in Zuidoost-En-
geland. Nadere berichten zijn nog niet ont
vangen.
WISSELENDE FRONTLIJNEN.
In verschillende sectoren van het
GriekschAlbaneesche front neemt de
strijd in hevigheid toe. Het Italiaansche
luchtwapen heeft felle aanvallen op de
Grieksche linies gedaan, zoo meldt S.P.T.
uit Ochrida. In het bijzonder in den Noor
delijken sector, van de bronnen van de
Skoembi tot het meer van Ochrida.
Dinsdagochtend waren de Picchiatelli's
en gewone bommenwerpers opgestègen
van vliegvelden in Albanië. Zij gierden
over de bergkloven en de rotsblokken,
waar de Grieken hun mitrailleurnesten
en batterijen verborgen hebben. Na afloop
van den luchtaanval kwam de Italiaan
sche artillerie in actie. Aanhoudend beuk
ten granaten van middelmatig kaliber op
de Grieksche frontlijn. In Ochrida dreun
den de huizen en sprongen de vensterrui
ten.
Om ongeveer elf uur begonnen de Ita
liaansche stoottroepen met den aanval. Zij
werden beschermd door het vuur van zwa
re mitrailleurs, die over de Italianen heen
op de Grieksche linies schoten. Op hetzelf
de oogenblik beantwoordde de Grieksche
artillerie het vuur.
In het dal van de rivier de Devoli, in het
Kamma-gebergte, ten Zuiden van Pogra-
dec, worden eveneens hevige gevechten
geleverd. De Italianen gingen Dinsdag
ochtend tot den aanval over. Hoe fel hier
gevochten wordt blijkt wel hieruit, dat
het dorp Opari in drie dagen zesmaal van
bezitter is gewisseld. Des avonds hadden
de Grieken zich in de ruïnes genesteld,
waar zij trachtten een aanval der Italianen
af te slaan. Deze wisten zoo dicht te nade
ren, dat zij hun handgranaten in de ver
nielde huizen konden werpen.
Ook bij Tepeleni is de strijd zeer bloe
dig. Hier maakt de Italiaansche infanterie
meer en meer gebruik van mortieren.
In den Zuidelijken sector heerscht ech
ter rust.
MINISTER STIMSON OVER DE
HULPVERLEENING AAN ENGELAND.
De Amerikaansche minister van oorlog
Stimson heeft gisteren voor de Senaats
commissie voor buitenlandsche aangele
genheden over de wet tot hulpverleening
aan Engeland gesproken en daarbij o.a. be
weerd, dat deze wet ten doel heeft, aan de
Vereenigde Staten tijd te geven voor de
bewapening en de landverdediging. De
wet tot hulpverleening aan Engeland
vormt de eenige bescherming tegen de
„aanvallende naties". Zij zal er misschien
toe bijdragen, het moreel van het Engel-
sche volk te versterken en Engeland te
helpen om de aanstaande crisis te door
staan.
Stimson trachtte aan zijn verklaringen
meer kracht bij te zetten door de bewe
ring, dat het internationale recht, dat zoo
wel door de spilmogendheden als ook door
Engeland en de Vereenigde Staten wordt
erkend, deze hulpverleening aan Engeland
veroorlooft, omdat dit recht bepaalt, dat
een onderteekenaar, die aangevallen wordt
door anderen onderteekenaar aanspraak
kan maken op materieele hulpverleening
door een derden onderteekenaar.
VERSCHILLENDE AMENDEMENTEN.
De commissie voor buitenlandsche za
ken van het Amerikaansche Huis van Af
gevaardigden is tot overeenstemming ge
komen over verschillende amendementen
op het wetsontwerp op den steun aan En
geland. De voorzitter der commissie,
Bloom, heeft verklaard, dat behalve de
aangenomen amendementen vijftien ande
re waren ter tafel gebracht, doch die wer
den verworpen, o.m. het republikeinsche
voorstel om het afstaan van Amerikaan
sche oorlogsschepen aan een vreemde mo
gendheid zonder toestemming van het
Congres te verbieden.
In Amerikaansche Congreskringen vindt
men het bijzonder opmerkelijk, dat de
commissie vermeden heeft de in het ont
werp opgenomen passage betreffende de
havenrechten voor Engelsche oorlogssche
pen te wijzigen. Men is in Congreskringen
van meening, dat bij de desbetreffende
besluiten van de commissie vooral reke
ning is gehouden met de verklaringen, die
de minister van oorlog, Stimson, heeft af
gelegd voor de Senaatscommissie. Zooals
men weet, had Stimson er op gewezen,
dat een ver strekkende vrijheid van on
derkomen en reparaties voor Engelsche
oorlogsschepen in Amerikaansche havens
Uit de berichten, welke de laatste dagen
zijn binnengekomen, blijkt, dat de Italia
nen den meesten druk uitoefenen in den
centralen sector van het front vooral in
het dal van de Devoli. In dit gebied zijn
aanzienlijke versterkingen, o.a. gemotori
seerde afdeelingen, aangevoerd. Het doel
der Italianen schijnt te zijn de Grieksche
linies te forceeren om daarna bij Klisoera
de Grieken in de flank aan te vallen.
Omtrent den afloop dezer gevechten valt
nog weinig te zeggen. De frontlijn veran
dert voortdurend en waarschijnlijk zal de
partij, die er in slaagt voortdurend versche
troepen in het veld te brengen, een beslis
sing kunnen forceeren.
Sinds eenigen tijd doen in de Joega-Sla-
vische pers geruchten de ronde, dat behal
ve Engelsche vliegers ook Britsche infan
terie en artillerie aan het front van Alba
nië vechten. Tot nu toe heeft echter geen
enkel bericht van het Grieksch-Italiaan-
sche front in Albanië gewag gemaakt van
de aanwezigheid van Britsche troepen. Uit
gesprekken van vluchtelingen, die af en
toe het meer van Ochrida oversteken,
blijkt, dat ook aan het front zelf niets om
trent deze geruchten bekend is.
DE DUITSCHE TROEPEN IN ROEMENIë
De Duitsche opleidingstroepen in Roe
menië krijgen voortaan slechts een' deel
van hun soldij uitgekeerd. Deze maatregel
dient om te voorkomen, dat in de plaat
sen, waar zich groote afdeelingen der
Duitsche weermacht bevinden, schade of
moeilijkheden bij de verdeeling kunnen
ontstaan voor het Roemeensche bedrijfs
leven. De persoonlijke behoeften der leden
van de Duitsche weermacht worden door
verhoogden toevoer uit het vaderland ge
dekt.
SPECULANTEN
EN BOMBARDEMENTEN.
Teneinde verdere speculatieve aankoo-
pen van stukken grond, waarop bommen
zijn gevallen, te verhinderen, is volgens
Amerikaansche berichten uit Londen, een
speciale commissie gevormd. In het Lager
huis is bekend gemaakt, dat er tegenwoor
dig talrijke speculanten zijn, die dergelijke
terreinen opkoopen, teneinde ze na den
oorlog tegen hooge prijzen weer aan de
stad te verkoopen. Ook voor de Londen-
sche radio wordt geconstateerd, dat de
Londensche City een paradijs geworden is
voor grondspeculanten, die reusachtige
winsten verwachten uit het opkoopen van
thans waardelooze terreinen.
een belangrijk punt is in de wet op de on
dersteuning van Engeland, omdat daarme
de voor de Vereenigde Staten de mogelijk
heid bestaat in geval van nood de resten
van de Britsche vloot in veiligheid te
brengen.
MAXIMUM SCHULD IN V.S. BIJNA
BEREIKT.
De Amerikaansche minister van Finan-
cin, Morgenthau, heeft in de financieele
commissie van het Huis van Afgevaardig
den opnieuw den eisch gesteld de maxi
mum-grens der staatsschuld van 45 tot 65
milliard dollar te verhoogen.
De schatkist heeft op 887 millioen dollar
na het geheele toegestane bedrag van 45
milliard dollar verbruikt, en op 2.7 mil
liard dollar na ook de bijzondere volmacht
voor verdedigingsdoeleinden uitgeput. De
verhooging van de schuldengrens is noo-
dig geworden door de uitvoering van het
verdedigingsprogram van president Roose
velt, ten bedrage van 28.5 milliard dollar.
De obligaties moeten aan het publiek en
niet aan banken verkocht worden, omdat
het noodig is zooveel mogelijk van den
werkelijken spaarder te leenen. Belasting
ontheffing voor staatsfondsen is met de
„democratische financiering" van het ver
dedigingsprogram onvereenigbaar. De
schatkist hoopt een groot deel van het be
wapeningsprogram uit werkelijke spaar
gelden van het volk te kunnen dekken.
OORLOGSBROOD IN VATICAANSTAD.
Met ingang van gisteren is in Vaticaan
stad de verkoop van wittebrood gestaakt.
De bakkerij van Vaticaanstad zal voortaan
meel gebruiken met een mengsel van 33
procent.
OLIE UIT NED. INDIc VOOR JAPAN.
D.N.B. meldt d.d. 29 Januari uit Tokio:
De minister van buitenlandsche zaken,
Matsoeoka, heeft heden in de begrootings-
commissie van den rijksdag medegedeeld,
dat Japan zich tijdens de onderhandelingen
in Nederlandsch-Indië van een aanzienlij
ke hoeveelheid petroleum verzekerd heeft.
Daar er nog geen concrete overeen
komst bestaat, kan er over de naar Japan
te vervoeren hoeveelheid nog geen opga
ve verstrekt worden. De tot dusver ver
kregen hoeveelheid is echter grooter dan
het minimum dat Japan in ieder geval wil
de verkrijgen.
IEN COMMISSIE VOOR EER- EN
RECHTSHERSTEL
Volgens het Belgische blad „Volk en
Slaat" had verleden week Vrijdag de
eerste openbare zitting plaats van de
comnrssie voor eer- en rechtsherstel voor
de idealisten, die tijdens den oo.:log van
19141918 tegenover de bezettende over
heid een loyale houding hadden aangeno
men en gedreven door de liefde voor hun
volk daden hebben bedreven, die ten on
rechte en tegen de uitdrukkelijke bepalin
gen van de wapenstilstandsovereenkomst,
die bindend was voor de Belgische over
heid, door verpolitiekte rechters, na den
oorlog als misdadig werden aangeduid en
al Jus gestraft.
Op 6 September 1940 heeft de Duitsche
overheid dan ook een verordening uitge
vaardigd, die het eer- en rechtsherstel van
deze veroordeelde, gefolterde, gebrood
roofde en zelfs vermoorde idealisten van
het activisme beveelt.
Een aantal leden van de pers werd op
deze eerste openbare zitting uitgenoodig j.
Alvorens de zitting geopend werd, gaf de
heer dr. Brass, gevolmachtigde van den
Militarbefehlshaber, enkele woorden van
toelichting.
Het herstel werd theoretisch vastgesteld
in dien zin, dat het alleen en uitsluitend
in aanmerking komt voor personen, die
hun idealisme of idealistische daden
daden werden geschaad. Dus niet voor
personen, die uit economische of materi
eele egoistische belangen hebben gehan
deld. Deze rechtspleging is eenig in de ge
schiedenis. Voor de eerste maal wordt
thans op de ruïnen van 25 jaar geleden
uitspraak gedaan voor eer- en rechtsherstel
Iedere week heeft er een zitting plaats. Een
reeks zaken kunnen zonder onderzoek be
handeld worden, andere zaken moeten
onderzocht en besproken worden en thans
zijn reeds de eerste practische gevolgen
zichtbaar.
De te behandelen gevallen kunnen in
drie categoriën worden gegroepeerd.
Ten eerste, hebben wij, de personen, die
alieen en uitsluitend eerherstel vragen.
Deze krijgen een oorkonde en de justitie
wordt verzocht hun naam in het straf
register te schrappen. Ten tweede, hebben
wij de gevallen van personen, die, in hun
titel en dienstrang moeten worden hersteld.
De betrokken organismen worden dan ook
verwittigd. Ten derde krijgen wij dan
nog de gevallen van beambten van staats
instellingen, die te oud zijn geworden om
in hun ambt te worden teruggeplaatst en
die dan op wachtgeld of pensioen worden
gesteld. Zij. die nog jong genoeg zijn kun
nen weer in hun ambt aangesteld worden,
doch kunnen geen aanspraak daarop ma
ken. De commissie treedt dan op als be
middelaarster om, voor deze personen, in
de Belgische of Duitsche diensten een ambt
te verkrijgen, dat gelijk staat met wat zij
vroeger hadden. De beslissingen van de
commissie zijn zonder beroep.
Na deze uiteenzetting nam dr. Borms het
woord om den heer dr. Brass te bedanken
voor zijn uiteenzetting en de hulp en steun
die de commissie dankbaar van hem ont
vangen heeft. Het werk van de commissie
wordt zoo vlug mogelijk uitgevoerd en het
is volstrekt nutteloos, dat belanghebben
den aanvragen sturen die alleen het werk
storen.
DE SLACHTOFFERS
Thans zijn officieel cijfers bekend ge
maakt over de slachtoffers van den opstand
der vorige week.
In het geheele land met uitzondering
van Boekarest zijn 14 man van het leger,
waaronder twee officieren, gedood, terwijl
46 man van het leger, waaronder 2 offi
cieren, gewond werden.
Verder werden 32 burgers, waaronder
een officier van justitie, gedood en 32
burgers gewond. Voor Boekarest zijn de
cijfers slechts gedeeltelijk bekend gemaakt.
Verklaard werd, dat zich in de zieken
huizen 444 gewonden bevinden. Aan doo-
den zijn slechts opgegeven, die welke in
een bosch zijn gevonden en die welke in
de ziekenhuizen aan hun verwondingen
zijr, bezweken. Hun aantal bedraagt 370.
Volgens 'n officieele mededeeling heeft de
speciale krijgsraad van het 15e legercorps
vonnis gewezen in de zaak tegen 17 leer
lingen Vein de vliegerschool der lucht
macht, die van deelname aan den opstand
beschuldigd werden. Alle beklaagden wer
den schuldig bevonden. Drie hunner wer
den veroordeeld tot 10, een tot 7 jaar
dwangarbeid. Twee werden tot 5 jaar en
elf tot 3 jaar zware kerkerstraf veroor
deeld. Bovendien zijn alle gedegradeerd.
Voorts wordt officieel bekend gemaakt,
dat de schuldigen aan de radio-uitzendin
gen, die de rebellen over den Boekarester
radio-zender hadden verzorgd, konden
worden gearresteerd. Het zijn allen leden
van het personeel der omroepmaatschap-
pijen, waaronder een waarnemend direc
teur.
De uitgebreide vernielingen, die op last van
de Fransche autoriteiten waren aangericht
aan wegen, bruggen, kanalen, spoorwegen
enz. om de Duitsche troepen op te houden,
hebben 't Fransche bedrijfsleven veel scha
de toegebracht. Na het einde van den strijd
beschikte men aan Fransche zijde niet over
de technische middelen, die noodig waren
om deze schade weg te nemen.
Terwijl de Duitsche organisatie-Todt zorg
de voor het herstel der wegen en den aan
leg van noodoverwegen, stelden de Duit
sche autoriteiten arbeidskrachten der Duit
sche „technische noodhulp" beschikbaar
voor speciale, technisch moeilijke, werk
zaamheden.
Door samenwerking tusschen de „tech
nische noodhulp", de organisatie-Todt,
bouwcompagnieën, bataljons pioniers en
Fransche ondernemingen zijn thans twee-
derne van de 1400 vernielde bruggen her
steld De overige bruggen zullen binnen
kort weer gebruikt kunnen worden. Ook
alle belangrijke waterleidingen en electri-
sche centrales werken weer.
Van de „technische noodhulp" zijn in
totaal in Frankrijk 5000 man tewerkge
steld. Fransche ondernemingen hadden een
groot aandeel in de werkzaamheden. In-
tusschen zijn de herstelde installaties weer
aan de Fransche autoriteiten overgedra
gen. De „technische noodhulp" blijft, op
dat de bedrijven hun arbeid onge
stoord kunnen voortzetten, den Fran-
schen autoriteiten en ondernemingen be
hulpzaam, vooral op het gebied van ma
teriaal- en steenkolenvoorziening.
DE NIEUWE GRIEKSCHE MINISTER
PRESIDENT
De nieuwe Grieksche minister-president
heeft gelijk met het minister-president
schap alle dcor Metaxas beheerde porte
feuilles, n.l. de ministeries van buitenland
sche zaken, oorlog, marine en luchtvaart
overgenomen. Dr. Koritsis is in de eerste
regeering Metaxas minister voor Nationale
Economie geweest.
De. Grieksche regeering heeft wegens
het overlijden van Metaxas een boodschap
gelicht tot het Grieksche volk, waarin zij
verklaart het nationale en sociale program
van opbouw van den overledene te willen
voortzetten. Als voornaamste doel van de
regeering wordt genoemd „den oorlog met
een r verwinning te beëindigen".
DE COMMUNISTISCHE LEGERS VAN
TSJANG KAI SJEK.
Tsjang Kai Sjek heeft in zijn kwaliteit van
opperbevelhebber v. 't Tsjoenkingleger me
degedeeld, dat hij een van zijn beide com
munistische legers heeft ontbonden, tenein
de daarmede het voorbeeld te stellen van
een disciplinaire maatregel. Hij beschul
digde dit leger er van aanvallen te heb
ben ondernomen op kameraden, verzet te
hebben gepleegd en oproerige handelingen
te hebben verricht. Tsjang Kai Sjek ver
klaarde, dat zijn optreden alleen is ingege
ven door den wensch de trefkracht van
China tegen Japan te behouden, niet door
een politiek gevoel of van een party
standpunt. Ook ontkende hij de berichten,
volgens welke zijn optreden burgeroorlog
zou beteekenen. Het incident zal volgens
Tsjang Kai Sjek de betrekkingen van
Tsjoengking met het buitenland op gee
nerlei wijze benadeelen.
Buitenlandsche Berichten
SPOORWEGONGELUK IN AMERIKA.
Een ernstig spoorwegongeluk wordt uit
Sandersville (Missouri) gemeld. Een troe
pentransporttrein, die op weg was naar
Camp Shelby, ontspoorde en de locomotief
en zes wagons sloegen om. De machinist
werd gedood en 25 leden van de nationale
garde zwaar gewond.
SCHEEPSBOTSING IN SPAANSCHE
WATEREN.
Het Spaansche vrachtschip „Galdano" is
in de mist ter hoogte van kaap Santa Maria
in aanvaring gekomen met de visschersboot
„Conchita", die weldra zonk. Men slaagde
er in, 17 leden der bemanning te redden.
AUTOBUS-ONGELUK IN FRANKRIJK.
Op den straatw. van Clermont-Ferrant
naar Aulnay heeft zich een autobus-onge
luk voorgedaan, waarbij zes personen ge
dood en twintig gewoond werden. De oor
zaak van het ongeluk was een botsing tus
schen twee vrachtauto's. Een autobus, die
kort daarna op de plaats des onheils aan
kwam, kon beide voertuigen, die den weg
versperden, niet meer ontwijken. Eij de
daarop volgende botsing werd de autobus
grootendeels vernield.
BOSCHBRANDEN IN ARGENT^NIë.
In de bergwouden v?n het Zuidelijke ge
bied Chubut aan de CMleensehe grens is
eenige dagen geleden een brand ontstaan,
die intusschen een verontrustende omvang
heeft aangenomen. Tot dusver z;m onge
veer 1090 H.A. voor een groot deel uit
waardevol, edel hout, bestaand bosch aan
de vlammen ten prooi gevallen. De omge
ving van het brengende woud is in verre
omgeving met asch bede'rt. De aangren
zende nederzettingen en doroen zijn Pe-
deeltei;ik door de bewoners vpri^W we
gens de onver^raapbjire hitte en het drei-
pende gevaar. A"n de rookwolken kan men
zien, d^t verscheidene afzonderi'jke brand
haarden aanwezig z>'m, zoodat venno'-dt
WOrdi". dat. d" 1niot do<vr rniroor^i^h-
ti<*beid, maar miselven door veedieven of
smokkelaars aangesticht is, toen zij zich
trachtten te n«*i^^,-1-en a'n a-di^^-vo'"ing
door de gen^orm^rie. De lo1raV autoritei
ten hekken de re**eerirg verzocht om zen
ding van vliegtu'gen met brand^vsch-
annrraten ;°n de mPitri-en, die te
zamen met de bewoners dag en n-eht wer
ken aan de bestriding van d°n brand, de
vl"""rrDn niet meester wordon.
Uit Alpachiri in het ten Westen van de
nrovincie Buenos A'^s e°le"en geHed La
Pemoa, wordt gemeld, dat d°er een reus
achtige brand, is gebluscht, die een week
lang gewoed heeft on e-m grootgrordbezit-
tersterrein. Ruim 7000 H.A. bo<=-ch, akke'- en
weide werden verwoest. Groote aantal1 en
paarden en runderen korden niet vluch'en
uit de met prikkeldraad afgerasterde wei
den. Zij kwamen in de vlammen om.
ROOFOVERVAL IN NEW YORK.
In een zakenwijk te New York is een
opwindend incident gebeurd, dat onder de
bevolking groote onrust heeft gewekt. Drie
bandieten deden een overval op het kan
toor van een bor.tfirma en roofden 4000
do'lar loongelden. Zij slaagden er in dóór
den dichten stroom van menschen, die zich
op straat bevond, te ontkomen.
TWINTIG MILLIOEN KATHOLIEKEN
IN NOORD-AMERIKA.
Aan de resultaten van een onlangs ge
houden officieel onderzoek naar het aantal
godsdienstgenootschanoen in de Vereenig
de Staten van Amerika ontleenen wij, dat
men daar 256 religieuse genootschappen
telt.
Twintig millioen inwoners van Noord-
Amerika behooren tot de Katholieke Kerk.
Sinds de vorige telling, die in 1926 werd
gehouden, is het aantal katholieken in
Amerika met 1.3 millioen toegenomen.
ARCHEOLOGISCHE ONTDEKKINGEN
IN SPANJE.
De directeur van het provinciale museum
te Alicante heeft in de buurt van La Go-
teta de resten van een archaisch dorp ont
dekt, dat uit den tijd van 2500 jaar vóór
Chr. schijnt te stammen.
Tijdens graafwerk voor den bouw van
een huis in de buurt van Cordova werd op
acht meter diepte een begraafplaats uit de
vierde eeuw van onze tijdrekenirg gevon
den. Behalve verschillende andere voor
werpen, heeft men twee graven blootge
legd.
OPVOLGER VAN BADEN POWELL
BENOEMD.
Tot opvolger van wijlen den leider van
de padvindersbewegirg, lord Baden Powell,
is lord Summers benoemd. Deze is vroeger
Britsch gouverneur van Victoria geweest
en leider van de padvindersbeweging in
Australië.
De eerste arbe'ders uit Noorwegen, vijt honderd in getal, zijn u«t Oslo
vertrokken, om werk te vinden in Duitschland. Een groep bij het
vertrek uit de Noorsche hoofdstad (Foto Weltbild)