ACa öpxmnende dagen Ut ffiaemenië
Rust is weer
gekeerd
Momentje v
OPROEP
1YL DAG 27 JANUARI 1941 0 32ste Jaargang No. 9857
Bureaux Papengracht 32.
Telefoon: Redactie 20015. Administratie 20935. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Giro 103003. Postbus 11.
V Wal ons scbeldt en wal
ons vereenigt.
Men kan tè veel zien naar wat de men
schen onderling scheidt en ook tè veel naar
wat hen onderling vereenigt.
Wij hebben maar al te vaak ons schuldig
gemaakt aan het eerste: tè veel gezien
naar wat ons onderling scheidt.
In dit verband willen wij hier even de
aandacht richten op een rede, dezer dagen
gehouden door den Amsterdamschen pas
toor W. Nolet (wij citeeren uit een verslag
in de „Tijd").
In Amsterdam is een persconferentie ge
houden over de beteekenis van de Alle-
dag-kerk bij Protestant en Katholiek.
Op deze bijeenkomst hebben het woord
gevoerd ds. Boeke, ds. Dozy en pastoor
Nolet. Wij citeeren nu, wat pastoor Nolet
opmerkte:
Tenslotte sprak pastoor W. Nolet,
leider van het dagelijksch „Kwartier
voor God" in „de Papegaai" aan de
Kalverstraat. Hij wees er op, hoe de
Katholieke Kerk altijd een Alle-Dag-
Kerk is geweest; zij is principieel dege
lijks geopend. En niet alleen bij de
HH. Missen in het ochtenduur of
's avonds bij het Lof, maar geheel den
dag door wordt zij hier meer, ginds
minder, al naar de omstandigheden,
door geloovigen bezocht. De kerk heeft
voor de Katholieken dan ook een an
dere beteekenis dan voor de Protestan
ten en wel door hun geloof in de bij
zondere aanwezigheid van Christus in
het H. Sacrament.
Het dagelijksch „Kwartier voor
God", dat van één uur tot kwart over
één wordt gehouden, is mede een po
ging om Katholieken en andersdenken
den in het gemeenschappelijk gebed
door Christus tot God te voeren en
daarnaast met de illusie elkander na
der te komen.
Eeuwenlang is ten onzent slechts de
nadruk gelegd op hetgeen ons scheidt,
thans mogen wij ons meer dan ooit
bezinnen op hetgeen ons vereenigt. Het
is ook niet ieder gegeven alleen te bid
den. Velen hebben een voorganger of
gebedsformulier van noode. In Katho
lieken zin is dit dagelijksch „Kwartier
voor God" geen liturgische oefening,
daar het officieele gebed der Kerk
achterwege blijft. De gebeden zijn zóó
gekozen, dat niemand tegen de formu
le bezwaar kan hebben; deze is geheel
ingesteld op het door Christus opgaan
tot God. De Bijbellezing heeft mede
ten doel de kennis der Schrift, in welk
opzicht bij de Katholieken wel een te
kort bestaat, te bevorderen. In dit ver
band wees pastoor Nolet op de uitgif
te van den Katholieken Canisius Bij
bel, welke ook door de Protestantsche
deskundigen uitstekend is bevonden.
Hier wordt volstrekt niet wegge
doezeld, wat ons scheidt het zeer be
langrijke, zeer essentieele, wat Protestant
en Katholiek scheidt
Maar daarnaast wordt verlangd
meer aandacht, meer waardeering voor het
waardevol-schoone, wat ons vereenigt, wat
Protestant en Katholiek gemeen hebben en
wat ook basis kan en moet ^ijn voor een
gemeenschappelijken arbeid.
Wy moeten ook over de grenzen van
Katholiek en Protestant heen meer zoeken
naar wat de menschen onderling ven-
eenigt. De menschen in een zelfde on
derneming, in eenzelfde bedrijf, in een
zelfde land, in eenzelfdewereld. Als
dat zou gebeuren, inderdaad, dan zou de
wereld er anders gaan uitzien!
V Centralisatie van werk-
geversvereenigingen.
Verleden week 'bevatte de courant een
mededeeling, waarboven stond: „Eenheid
van optreden op sociaal terrein in werk
gevers kringen". Wij willen even den in
houd van 'deze belangrijke mededee-
ling releveeren. Verscheidene centrale
werkgeversorganisaties hebben opgericht
een centraal orgaan voor de behandeling
van sociale aangelegenheden, genaamd
„Raad van bestuur voor arbeidszaken".
Aan dezen raad van bestuur hebben be
doelde centrale werkgeversorganisaties
haar werkzaamheden in arbeidszaken ge
delegeerd. Deze centrale werkgeversor
ganisaties zullen dus in zaken van sociale
arbeidswetgeving, van arbeidsvoorwaar
den niet meer zelfstandig
naar buiten optreden.
In de gespatieerde woorden komt ten
volle tot uitdrukking de belangrijkheid van
deze ingrijpende reorganisatie.
De centralisatie is hier heel ver gegaan.
Centralisatie op het terrein van de werk
zaamheden van sociale organisaties is een
eisch van den tijd door velen in onze
kringen reeds lang begrepen en bepleit
welke uitstekende resultaten kan opleve
ren. En, hoewel hier, zooals gezegd, de
centralisatie heel ver gaat, de zelfstandig
heid van elk der gecentraliseerde organen
b 1 ij f t wezenlijk bestaan, al zal zy zich
in haar levensuitingen beperkt zien.
Het R.K. Verbond van Werkgeversvak-
vereenigingen b.v. zal niet meer zelfstan
dig naar buiten kunnen optreden
in sociale zaken; maar het zal wel zelf
standig kunnen voorbereiden en beïnvloe
den de behandeling van en de beslissing
over concrete sociale onderwerpen, welke
in den „Raad van bestuur in arbeidszaken"
aan de orde zullen komen. En dit is een
uitermate belangrijke taak. Ook zal op
ander terrein zelfstandige activiteit van
elk der samenwerkende organisaties geen
zins verhinderd of belemmerd worden.
De vorming van werkgevers, die niet
slechts in woorden maar ook in daden,
sociale daden, christelijk zijn in de
eigen onderneming dat is al een spe
ciale taak van elke katholieke werkgevers
organisatie, welke aan deze zeker niet zal
worden ontnomen.
Wij hebben méér aan katholieke werk
gevers, dan aan katholieke werkgevers-
vereenigingen! Natuurlijk, er is hier geen
tegenstelling; alléén minder waardige de
magogie zou er een kunnen phantaseeren!
Katholieke werkgevers roepen, als vanzelf,
een katholieke werkgeversvereeniging in
het leven, waarin zij gemeenschappelijke
beginselen gezamenlijk kunnen practisee-
ren; een katholieke werkgeversvereeniging
kan een zeer gunstige invloed uitoefenen
op de katholiciteit en dezer concrete
beleving in het sociale leven van katho
lieke werkgevers.
Wij hebben vertrouwen, dat in den nieu
wen vorm van organisatie de katholieke
werkgevers een daadwerkelijke invloed
zullen uitoefenen op de nieuwe toekomst.
Wy besluiten met een herinnering aan
de peroratie van de toespraak door dr.
Cansianus Hentzen O.F.M. gehouden tij
dens de kerkelijke herdenkingflvan het zil
veren jubileum der A. K. W. V. op 2 Sep
tember 1940:
„M. Br. Ik bid U, ziet in de volle me
dewerking aan het program uwer ju-
bileerende Vereeniging, bij uw dage-
lijkschen arbeid en uw mede werking
voor een nieuwe Maatschappij, vóór
alles een apostolaat, waarin Gy Chris
tus' leiding, Zijn Waarheid, nemend
tot norm en richtsnoer uwer daden, in
Zijn liefde uw bezieling uw geestdrift
vindt. Omnia et omnibus Christus: al
les en in alls Christus!
Dif jubileum uwer Vereeniging valt
in de moeilijkste en zorgvolste periode
van haar bestaan. God alleen weet wat
de toekomst, ook de nabije toekomst,
brengen zal. Zijn Voorzienigheid re
geert.
Maar op dezen herdenkingsmorgen
en bij dit altaar van Jezus Crhistus,
bid ik U: houdt U aan Hem, aan Zijn
Evangelie en aan Zijn liefde! Onze
katholieke werkgeversvereeniging ga
de nieuwe toekomst in, de oogen ge
heven naar de wereld-en-eeuw en-
overstralende figuur van Christus, het
hart ontgloeid in de bezieling Zijner
liefde. En boven al het geweld en het
rumoer van dezen tyd uit, schalie het
steeds in uwe ooren en trille het im
mer door diep in uwe zielen, dat
koninklijk woord van den Apostel
Paulus, het woord, dat het verleden
getuigt, het heden bevesigt en de toe
komst ons zal openbaren:
Jezus Christus heri et hodie, Ipse et
in saecula!
Jezus Christus gisteren!
Jezus Christust heden!
Jezus Christus' morgen! altijd!
eeuwig!"
GEEN ENGELSCHE BOMMEN.
Zaterdagnacht zijn geen Engelsche lucht
aanvallen in Nederland gemeld.
BENOEMING IN HET BISDOM HAARLEM
Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem heeft
den weleerw. heer J. Duyves, thans kape
laan te 's Gravenhage (H. Willibrordus) be
noemd tot Pastoor te Rinnegom (St. Adel-
bertus).
HET LEGER BEHIELD DE OVERHAND.
fn heel Roemenië is na de spannende da
gen van de vorige week weer rust en orde
teruggekeerd. De «overheid is den toestand
meester. De opstandige beweging is ver
slagen en de tegenstanders van het bewind
(.ebben het verzet, dat zij aan het einde
van de week nog poogden te handhaven,
opgegeven en zich overgegeven. Er is een
gelieele reeks arrestaties verricht. Roe-
meensche militairen bewaren de orde. Af-
deelingen van het Roemeensche leger ry-
den op vrachtauto's en pantserwagens door
Boekarest. De openbare gebouwen zijn door
soldaten bezet. Ook het plein rondom het
gebouw van den ministerpresident wordt
nog bewaakt.
Het burgerlijke leven keert weer tot
zijn normalen gang terug. De toevoer van
levensmiddelen heeft in het geheel niet ge
leden en ook de aanvoer van brandstoffen
wordt weer hervat. Het telefoonverkeer
werkt in de geheele stad, uitgezonderd in
ue wijken waar de leidingen beschadigd
zijn. Trams en autobussen rijden weer. Ook
de post bestelt weer normaal. In de be
drijven bij de openbare diensten wordt
v/eer gewerkt en het zakenleven onder
scheidt zich in niets van dat der vorige
week. Alleen in dc Jodenwijken zijn de
meeste zaken gesleten. Daar is ook de
grootste schade aangericht. Ook in de pro
vincie is de rust en orde hersteld. Overal
zyn de wapens zonder verder bloedvergie
ten neergelegd. Naar vernemen wordt,
zou het in de bedoeling van generaal An-
tonescoe liggen, de regeering te reorgani-
seeren.
Generaal Antenescoe heeft een wetsont
werp geteekend, waarbij alle politieposten
aan de grens in havens en stations en op
vliegvelden gemilitariseerd worden. Deze
pusten komen onder. Gezicht van den ge-
neralen staf te staan.
Op bevel van den minister-president is
gisteravond het personenvervoer per spoor
in beperkte mate hervat.
OPROEP VAN ANTONESCOE.
Generaal Antonescoe heeft in een
oproep aan het land een overzicht gege
ven van den opstand der laatste da
gen. Deze opstand, zoo zeide hij, is door
den vroegeren minister van Binnen-
landsche Zaken en den directeur der
Algemeene Veiligheid georganiseerd.
Daar alle oproepen om de orde te be
waren vergeefsch bleven, was hij
Antonescoe genoodzaakt geweest
het leger te hulp te roepen. Het leger
heeft echter nergens het eerst gescho
ten. De leiders van de opstandelingen
verdienen de zwaarste straf.
Vervolgens prijs generaal Antonescoe na
drukkelijk het leger, dat de orde in het
land hersteld heeft. Roemenië zal zijn toe
komst zoo vormen, als het voorbeeld van
de as zulks leert. Vervolgens deelt de op
roep mede, dat de scherpste maatregelen
genomen zijn om de orde te handhaven
Ten slotte doet Antonescoe een beroep op
de jeugd, de wapens neer te leggen en
diegenen te vervolgen, die den opstand
georganiseerd hebben, ten einde daarna
aan het opbouwende werk te beginnen. Hij
eindigt met een oproep tot samenwerking
van alle leeftijden en standen.
DE TOESTAND VOLMAAKT RUSTIG.
Volgens een bericht van Stefan! is in
de Roemeensche hoofdstad en in het ge
heele land de toestand volmaakt rustig.
Buitengewone openbare maatregelen zijn
genomen. Op bevel van generaal Antones
coe zullen plechtige eerbewijzen gebracht
worden by de begrafenis van de officieren
en soldaten, die bij de conflicten van de
afgeloopen dagen gesneuveld zijn en aan
hun gezinnen wordt pensioen toegekend.
I)e rebellen kunnen slechts begraven wor
den ter plaatse, waar zij gevallen zijn.
LEGIONNATRE PERS NIET MEER
VERSCHENEN.
De pers van de leigionnaire beweging
heeft, naar het D. N. B. meldt, haar publi
catie stopgezet. Het ochtendblad Cuventul
is reeds Zaterdagmorgen niet meer ver
schenen. Ook het avondblad Buna Vestire,
het avondblad Axa en het boulevardblad
Eiruintza zullen niet meer uitkomen. Een
nadrukkelijk verbod is tot dusver even
wel niet uitgevaardigd.
Naar het Joego-Slavicche blad „Vreme"
uit Roemenië meldt, kan het thans als
vaststaand beschouwd worden, dat generaal
Antonescoe de situatie meester is en orde
en veiligheid hersteld zijn. De Joodsche
wijk in Boekarest heeft onder de gebeur
tenissen van de laatste dagen geleden. Tal
rijke synagogen zijn verwoest. Ook in de
provincie is de rust door de militairen
hersteld.
DE MEENING VAN BERLIJN
Het A. N. P. meldt: In politieke krin
gen te Berlijn qualificeert men de ge
beurtenissen in Roemenië als een zui
ver intern-Roemeensche aangelegenheid
en rrïfen wijst in dit verband ook op
het feit, dat bij de gebeurtenissen al
daar de in het land aanwezige Duit-
sche instructietroepen volstrekt op
den achtergrond gebleven zyn.
Men uit te Berlijn voorts het vermoeden,
dat generaal Antonescoe thans een bewe
ging zal stichten, waarop hij zich kan ver
laten en acht het waarschijnlijk, dat hij
zich tevens zal distancieeren van de krin-
gén, die hem hebben teleurgesteld en hem
de gehoorzaamheid hebben opgezegd bij
zijn streven naar opbouw van het land.
Men acht het in politieke kringen te Ber
lijn prematuur thans reeds aan te geven
met welke krachten uit de legionnairsbe-
weging generaal Antonescoe thans van
zins is voort te arbeiden en hoe de ont
wikkeling in Roemenië zal loopen. Men
verheelt evenwel niet, dat de vestiging van
geordende toestanden in Roemenië en be
vordering van den opbouw aldaar tevens
ook het streven van Duitschland zyn.
MAJOOR DöRING BEGRAVEN.
Uit Weenen meldt D. N. B.: Met alle mi
litaire eerbewijzen is Zaterdagmiddag op
het centrale kerkhof van Weenen de in
Boekarest vermoorde majoor van den ge-
neralen staf, Helmuth Döring, ter aarde be
steld. De rouwstoet werd geopend door een
muziekkorps en eere-afvaardiging van het
leger. Officieren met getrokken sabel ver
geelden de lyklcist.
Daarop volgden de familieleden van den
doode, talrijke generaals, gouwleider Von
Sriiiraoh «n een _Roemeenr,che militaire
delegatie. De plaatsvervangende bevelvoe
rende generaal van bevelhebber in het mi
litaire district 17 legde aan het graf den
krans neer van den Führer en oppersten
bevelhebber. Een vertegenwoordiger van
de Roemeensche weermacht legde een
krans neer namens Koning Michaël en ge
neraal Antonescoe.
VERKLARING VAN TWEE
AMERIKAANSCHE SENATOREN.
De Amerikaansche senatoren Wheeler en
Nye hebben Zondag in een gemeenschap
pelijke verklaring hun voornemen te ken
nen gegeven om Maandag in het Congres
een resolutie in te dienen, waarin de En-
gelschen zouden worden uitgenoodigd of
ficieel hun oorlogsdoelstellingen en vredes
voorwaarden bekend te maken, evenals al
le eventueele bestaande geheime verdra
gen betreffende gebiedsverdeeling na het
einde van den oorlog. De beide senatoren
motiveerden hun voornemen er mede, dat
de oor'.ogsdoelstellingen duidelijk moesten
worden gemaakt vóór de Vereenigde Sta
ten zich in den oorlogsbrand stortten. De
meeste historici zijn het er over eens, zoo
wordt in de gemeenschappelijke verklaring
van Wheeler en Nye gezegd, dat het Ver
drag van Versailles verantwoordelijk is
voor den tegenwoordigen oorlog. Voordat
de Vereenigde Staten verder gaan op den
weg naar den oorlog, behoorden wij een
toezegging te hebben van hen, die waar
schijnlijk onze bondgenooten zullen wor
den, dat de Amerikaansche jeugd niet
iedere 25 jaar onder den Europeesche
grond zal worden geploegd. De Vereenig
de Staten hebben tot hun ontzaglijk na
deel ervaren, hoe buitengewoon nutteloos
de laatste wereldoorlog is geweest. Wij heb
ben offers gebracht aan bloed, tranen en
dollars om de democratie te redden en toe
komstige oorlogen onmogelijk te maken.
Na het einde van den oorlog hoorde het
volk der Vereenigde Staten echter van ge
heime verdragen tusschen Engeland en
Frankrijk, die duidelijk toonden, dat hun
strijddoel de veroverde landen en volken
en niet het behoud van de democratie was
geweest.
PAST OP UW DISTRIBUTIEBESCHEIDEN
Bij verlies worden geen nieuwe verstrekt.
Zooals reeds eerder werd bekend ge
maakt, zullen in het algemeen verloren
geraakte distributiebescheiden niet meer
vervangen kunnen worden door nieuwe
exemplaren. Het publiek zal dus in verband
hiermede de grootst mogelijke zorgvuldig
heid met de verschillende distributiekaar
ten en bonnen dienen te betrachten.
Aangezien van slle distributiekaarten,
met uitzondering van de textielkaarten,
losse bonnen gebruikt mogen worden,
wordt in het belang van het publiek aan
bevolen bij het doen van inkoopen slechts
.je losse bonnen mede te nemen, welke
I daarbij benoodigd zyn. De mogelijkheid
van verliezen van geheele kaarten zal daar
mee uitgesloten zijn.
POSTBODE.
Ik heb medelijden met den post
bode. Ik heb altijd een zwak voor den
postbode gehad, omdat hij zoo'n pret
tige, vriendelijke man is, die ongezien
veel goed doet, die je gezellige brieven
brengt soms bar ongezellige, bij
voorbeeld van de belasting, maar daar
kan hij niets aan doen. Maar hij brengt
ook gezellige giro's, een geurig lila
envelopje en een lieven brief van
oma.
Ik lees nu hier en daar, dat wij dikke,
witte strepen moeten trekken om de
brievenbus, om de bel en om het huis
nummer en dat doet my opeens besef
fen, dat deze man recht heeft op onzen
grootsten eerbied. Ik heb hier al eens
mijn medeleven betuigd met den tram
conducteur, wiens oogen even hard
knippen als de tang in het schrale duis
ter van zijn compartiment. Maar wat
doet die man, vergeleken bij den post
bode? Die scharrelt maar zoo'n beetje
rond in z'n wagen. Wat doet zelfs een
verkeersagent? Staan! Anders niets.
En argelooze verkeersanarchisten uit
blaffen en verbaaltjes geven. De
postbode daarentegen doet goed in het
verborgene. Hij speurt in het duister
naar onze bussen en onze huisnummers
en gaat ongezien verder. Hij houdt de
verbinding in stand met de wereld
rondom ons.
Daarom besef ik eerst nu pas goed,
dat wij den postbode teveel hebben
achtergesteld bij den verkeersagent. Die
werd bij tijd en wijle gehuldigd voor
vijf en twintig jaar staan.
En de postbode loopt. Jaar in, jaar
uit. En nu in het duister. En hy wordt
niet gehuldigd.
Maar wat dan te zeggen van hen, die
zitten
V
Weer boonen en
capucijners verkrijgbaar
PEULVRUCHTEN OP BON 102.
GELDIG VAN 27 JANUARI TOT EN MET
16 FEBRUARI.
De secretaris-generaal van 'het de
partement van Landbouw en Visschery
maakt bekend:
Gedurende het tijdvak van Maan
dag 27 Januari tot en met Zondag 16
Februari geeft de met „102" genum
merde bon van het algemeen distrlbu-
tiebonboekje recht op het koopen van
H k.g. peulvruchten.
In verband hiermede wordt er de aan
dacht op gevestigd, dat de Nederlandse he
Inkoopcentrale voor Akkerbouwproducten
behalve erwten, ditmaal ook bruine boo
nen, witte boonen en capucijners ter be
schikking van den handel heeft kunnen
stellen. De detaillisten hebben derhalve
met de reeds aan hen uitgereikte toewijzin
gen behalve erwten, ook boonen en capu
cijners van de grossiers kunnen betrekken,
of zullen dit, voor zoover zij de toewijzin
gen nog in hun bezit hebben, alsnog kun
nen doen. Het publiek zal dus met den
thans aangewezen bon 102 behalve erw
ten, ook boonen en capucijners, voor zoo
ver voorradig, kunnen koopen.
WINTERHULPS#NEDERLAND
Gironummer van de W. H N.
Stort op 5553 of 877.
Kasvereeniging N.V., A'dam.
Postgironummer 877.
De Bank van de W. H. N. is
5553
De Winterhulp Nederland heeft een
groot corps van vrijwillige medewer
kers noodig.
Er moeten steeds menschen gereed
staan als collectanten, als huisbezoe
kers, om de nc.oden te kunnen vast
stellen en om voor een doelmatige ver
deeling van de bijeengebrachte goede
ren t* kunnen zorg dragen.
Stelt een gedeelte van uw vrijen tyd
ter beschikking van dit mooie werk.
Meldt u zoo spoedig mogelyk aan
by het gemeentehuis of het stedelijk
bureau der W. H. N. in uw woonplaats.
Helpt mede, de nooden van den
winter»yd te verzachten.
Bouwt mede aan een krachtig
Nederlandsch volk.