S)e Cünmi&aanó^He fouCp
aast Cng&Cattd
£ee&epsiaaL
Ver-gaande machti
ging voorgesteld
De strijd der
Italianen
ZATERDAG 11 JANUARI 1941
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BEAD - PAG. 5
DE WIJWATER-BAKKEN
Is het gebruik van wijwater
bijgeloof? Waarom wordt het
gezouten? Stupido met een
mond vol tanden.
Stupido gaat Zondagsmorgens strijk en
eet naar een stille Mis de Hoogmis
duurt hem te lang. „Je bent je kostelijke
vrije morgen kwijt" grijnsde hij, er niet
over nadenkend, dat deze vrije morgen
hem eigenlijk wordt geschonken eenig en
alleen om naar de kerk te gaan. Nu be
hoeft men de rust en overweging op den
dag des Heeren niet zoo zwaar te hand
haven, alsof het een Joodsche Sabbath
was doch er bestaat met name bij het
Katholieke volksdeel eerder een neiging
om de Zondagsheiliging verbazend luchtig
op te nemen.
„Dajtis een insluipsel van dë laatste
jaren" zuchtte Pastoor. „Bij de meesten
bestaat de geheele heiliging in 's morgens
vliegensvlug naar de kerk hollen, en dan
is de kous af voor dien dag, en voor de
rest van de week."
„Tja!" was alles wat Stupido ver
mocht op te merken, overtuigd ook zelf
geen luisterrijk voorbeeld te zijn vein
Christelijke plichtsbetrachting.
Hij was echter onlangs naar de Hoogmis
geweest in gezelschap van een anders
denkende, die uit nieuwsgierigheid eens
„de Roomsche eeredienst" wilde bijwonen.
Stupido had tekst en uitleg moeten geven
van alles en nog wat, maar bekende ruiter
lijk aan Pastoor, dat zijn kennis in vele
opzichten was te-kort geschoten.
„De man was niks" lichtte Stupido
toe, daarmee te kennen gevend, dat zijn
andersdenkende gezel niet behoorde tot
onze Protestantsche mede-Christenen. „En
zoo nieuwsgierig als een oude ekster".
„Wat was het eerste, waar zijn ekster
oog op viel?" informeerde Pastoor.
„Het wijwatersvat. Ik zei, dat het bij
ons gebruik was bij het binnenkomen van
de kerk een kruis te maken met wijwater.
Maar wat dan wijwater was? Wel, water
dat gewijd was. Ja, maar hoe dat water
gewijd was en waarom. Omdat je er een
kruis mee maakt. Ik geloof echter, niet,
dat deze heldere verklaring hem ook maar
eenigszins bevredigde".
„Ongelijk kan ik hem niet geven" -
grinnikte de herder. „Je draafde in een
kringetje rond. De wij waters-bakken staan
aan den ingang van de kerk, om de ge-
loovigen gelegenheid te geven zich te
zuiveren. Door zich te besprenkelen met
water willen zij hun ziel reinigen, alvorens
het heiligdom binnen te gaan. Dergelijke
zuiveringen waren reeds tijdens het Oud-
Verbond in gebruik. Ik behoef er wel niet
de nadruk op te leggen, dat men tegelijker
tijd berouw over zijn fouten moet hebben.
Er wordt geen zonde vergeven zonder be
rouw".
„Je kunt toch even goed berouw hebben
zonder je hand nat te maken" zei de
eigenwijze Stupido.
„De opmerking is kinderachtig en toch
niet mal. Je kunt ook iemand begroeten,
zonder hem een hand te geven: De hand
druk is een bekrachtiging van de groet. Zoo
is ook het zich bekruisen met wijwater een
bekrachtiging van en tegelijkertijd een
aansporing tot het verwekken van berouw,
om in de goede gesteltenis het H. Offer ie
gaan opdragen. Want zelfs degenen, die
op de eerste banken zitten, moeten ter
kerke gaan alsof zij als ootmoedige tolle
naars achter-in blijven staan."
„Maar waarom moet het water gewijd
worden?" wilde Stupido nu weten.
„Bijna alle voorwerpen en stoffen, die
de Kerk bij haar eeredienst gebruikt, wor
den door een wijding, een zegening, aan
het alledaagsche gebruik onttrokken, en
voor den dienst des Heeren geheiligd. Het
kerkgebouw zelf, de kaarsen, de kleeding
van de priesters, de wierook alles wordt
gezegend. Met wijwater is dat in bizondere
mate het geval, omdat ban wijwater een
bizondere kracht wordt medegegeven in
velerlei omstandigheden van het moeilijke
menschelijk leven".
„Hou me ten goede" Stupido schaam
de zich voor zijn eigen tegenwerping
„riekt dat niet een beetje naar bijgeloof?"
„Wis en waarachtig niet" sprong de
herder op. „Het wijwater heeft deze
kracht niet omdat het water is, maar om
het gebed der Kerk bij de zegening van
dat water. Die gebeden zijn bizonder mooi,
en als de geloovigen ervan op de hoogte
waren, zouden zij nog meer dan tot nu
toe met een sterk geloof en goed inzicht
van dat water gebruik maken. Ze zijn
misschien wat lang....
,,'k Heb alle tijd" moedigde Stupido
aan.
„Een van deze gebeden is het volgende:
God, die tot heil van het menschelijk
geslacht de grootste geheimen door
middel van het water uitwerkt, aan
hoor genadig onze aanroepingen en
stort over deze zelfstandigheid, door
velerlei zuivering voorbereid, de
kracht van Uwen f zegen uit; opdat
Uw schepsel (het water Are.) tot ver
wezenlijking Uwer geheimen dienende,
het uitwerksel der goddelijke genade
verkrijge tot verjaging der duivels en
verdrijving der ziekten; opdat al het
geen in de huizen en plaatsen der ge
loovigen door dat water zal besproeid
zijn, van alle onreinheid bewaard
blyve en behoed worde voor schade:
dat daar geen verpestende geest heer-
sche of bedervende adem; dat alle
hinderlagen van den verborgen vijand
verijdeld worden; en als er iets is wat
het welzijn der inwoners bedreigt, of
hunne rust, dat het dan door de be
sproeiing met dat water vluchte en
verdwijne: opdat het welvaren, door
het aanroepen van Uw heiligen naam
afgebeden, tegen alle aanvallen veilig
zij. Door onzen Heer.... enz.
„Dat is inderdaad een indrukwekkend
gebed" beaamde Stupido.
„Er is nog een ander gebed in deze
zegening"' zei de herder „dat de be
doeling van het wijwater-gebruik nader
toelicht. Nadat de Kerk God verheerlijkt
heeft als de „Koning van een onoverwin-
baar rijk" gaat zij verder:
U, Heer, bidden en smeeken wij in
alle nederigheid, dat Gij genadig
nederziet op dit schepsel van zout en
water, dat Gij het goedgunstig ver
edelt, en door den dauw Uwer goeder
tierenheid heiligt, opdat overal waar
het gesprengd wordt, door de aan
roeping van Uw heiligen naam, elke
aanval van den onzuiveren geest ge
keerd worde, en de vrees voor de gif
tige slang verdwijne: en de tegen
woordigheid van den H. Geest altijd
bij ons zij, die Uwe barmhartigheid af-
smeeken. Door onzen Heer Jezus
Christus.... enz."
„Die gebeden zijn voor mij een open
baring". prees Stupido. „Er is sprake
van zout; hoe komt dat erbij te pas?"
„Zout behoedt tegen bederf. Het is das
een symbool, een teeken van iets wat het
zielenbederf tegengaat. Het zout wordt na
vooraf gezegend te zijn, in het water op
gelost. Het wijden van water geschiedt,
ieaeren Zondagmorgen voor de Hoogmis."
„Ik kom wel 'ns te laat" biechtte
Stupido.
„Het gebeurt in de sacristie" troostte
de herder. „Daarna komt de priester op
het altaar, bekleed met de koorkap".
„Om de kerk te zegenen" vulde Stupido
gretig aan.
„Om de geloovigen te zegenen" ver
beterde Pastoor. „Daaruit volgt, dat
iemand, die een stille Mis bijwoont wel
zijn hand in de wij waterbak moet doopen,
maar niet voor de Hoogmis. Dan verricht
immers de priester de zuivering. Ook is
het overbodig, dat de geloovigen bij het
verlaten van de kerk nogmaals geestelij
kerwijs gesproken in het bad gaan. Er is
geen bezwaar tegen om'ook bij het uit
gaan een kruisje met wijwater te maken,
maar noodig is het niet".
ARC.
Katholiek Comité van actie
„Voor God"
Almachtige, eeuwige God, Gij
leidt terzelfder tijd de dingen
van den hemel en van de aarde;
verhoor op milde wijze het
smeeken van Uw volk en schenk
Uw vrede in onze dagen.
(2e Zondag na Driekoningen)
HET INGEDIENDE WETSONTWERP.
De wet tot hulpverleening aan Engeland,
die afkomstig is van president Roosevelt,
ic gisteren aan het congres voorgelegd.
In deze wet wordt voorgesteld den presi
dent tot de volgende punten machtiging
te verleenen:
1. Elk soort oorlogsmateriaal te laten
maken voor die regeeringen en landen,
welker ondersteuning de president nood
zakelijk acht voor de verdediging van de
Vereenigde Staten;
2. aan zulk een regeer ing oorlogsmate
riaal te verkoopen, te leveren, uit te rui
len, te leen en, te verpachten of op andere
wijze af te staan
3. elk soort oorlogsmateriaal voor zulk
een regeering te beproeven, te herstellen
of te maken;
4. aan zulk een regeering bewapenings
inlichtingen te verstreken, die met bewa
pen ingsmateriaal in verband staan, dat
aan de betrokken regeering gegeven
wordt;
5. elk soort oorlogsmateriaal voor zulk
een regeering voor den uitvoer beschik
baar te stellen.
Voorts verbiedt het ontwerp o.a.: aan
el-ka buitenlandische regeering oorlogsma
teriaal en inlichtingen der Vereenigde Sta
ten zonder toestemming van den president
aan eenige andere regeeririg te verstrek
ken. De regeering der Vereenigde Staten
moet gemachtigd worden om oorlogsma
teriaal in Amerikaaneohe republieken, in
Canada of in andere landen te koopen wan
neer dit materiaal voor de verdediging der
Vereenigde Staten belangrijk en in de Ver
eenigde Staten niet verkrijgbaar is.
Het wetsontwerp wordt gelijkertijd be
studeerd door het Huis van Afgevaardig
den en door den Senaat.
Roosevelt verklaarde, dat het geenszins
zyn voornemen was, alle daarin vervatte
volmachten te gebruiken. Hij had deze
machtiging evenwel noodig om in geval
van nood terstond beslissingen te kunnen
nemen. Natuurlijk konden niet alle orders
direct worden uitgevoerd en in het gun
stigste geval zouden in Juli gedeeltelijke
leveringen kunnen beginnen.
Roosevelt zeide verder, dat het plan in
zake de hulpverleen ing voor 99 procent
op toekomstige ordeTs betrekking heeft,
d.w.z. op oorlogsmateriaal, dat eerst be
steld en vervaardigd moet worden. Om
trent de kwestie van waarborgen voor het
uit te leenen oorlogsmateriaal alsmede
omtrent de te boek stelling er van gaf
Roosevelt ontwijkende antwoorden. Hij
ontkende opnieuw, dat het afstaan van tor
pedojagers in het voornemen ligt.
OORDEEL VAN AMERIKAANSCHE
POLITICI.
Het gisteren bij het Congres ingediende
wetsontwerp, dat bedoelt toestemming te
geven voor het leenen van oorlogstu'g
aan Engeland, beteekent naar het oordeel
van Amerikaansche politici een verande
ring van de heutraliteitswet, die inhoudt,
dat door oorlogvoerende landen gekocht
wapsnmateriaal contant moet worden be
taald. In regeeringskringen beweert men
echter, dat de neutraliteit wet gericht is
tegen verkoop op crediet door Amerikaan
sche particulieren of ondernemingen, niet
tegen een dergelijken verkoop door de re
geering. In de tweede plaats, aldus zegt
men daar, is hier geen kwestie van ver
koop, maar van uitleening van oorlogsma
teriaal.
Naar de meening der „kroonjuristen"
zou de Amerikaansche regeering dus het
recht hébben plompverloren oorlogsmate
riaal aan Engeland af te sta-.n.'Men heeft
er echter van afgezien dit te doen zonder
speciale machtiging door het Congres, om
zich niet bloot te stellen aan het verwijt,
dat men eigenmachtig optreedt.
In politieke kringen legt men er den na
druk op, dat bij deze motiveering de be
langrijke factor wordt vergeten, dat de re
geering zich in ieder geval tot het Congres
moet wenden, omdat zij de m.ddelen en
financiën voor de leveranties aan Enge
land noodig heeft. Men wil echter gaarne
het netelige debat vermijden, dat in pers
en congres zou ontstaan als de regeer ing
wijziging der neutraliteitswet zou voor
stellen.
Men heeft daarom den uitweg gekozen
in de nieuwe wet een zinsnede in te voegen
waarin wordt gezegd, dat „alle bepalingen
van vroegere wetten, die met de nieuwe
in strijd mochten zijn, geen belemmering
opleveren voor de uitvoering der nieuwe
wet." Toen gisteren naar aanleiding hier
van op de persconferentie in het Witte
Huis een vraag werd gesteld, deed Roose
velt haar af met de opmerking, dat het ge
bruikelijk is, dat een nieuwe wet tegen
overgestelde bepalingen van oudere wet
ten te niet doet.
ITALIAAN SC HE AANVAL OP
VLIEGTUIGMOEDERSCHIP.
Een bijzondere correspondent van Stefani
meldt: Een Italiaansch torpedovliegtuig
heeft gistermiddag in de Straat van Sicilië
een vijandelijke vlootformatie ontdekt. On
danks het hevige afweergeschut en de aan
vallen der vliegtuigen, die van het moe
derschip waren opgestegen, dat van de
formatie deel uitmaakte, slaagde onze be
manning erin zich in een gunstige positie
te plaatsen en een torpedo op het vlieg-
tuigmoederschip te laten neerkomen, dat
midscheeps getroffen werd. Een dikke
wolk rook en ?toom legde getuigenis af van
het succes van den aanval. Een kort daar
op ondernomen verkenning deed uitkomen,
dat het vliegtuigmoederschip zwaar be
schadigd was. Nog steeds steeg er een rook
wolk uit het schip op, dat langzaam vooruit
kwam, alleen gelaten door de andere een
heden van het eskader.
ITALIë IS VAST BESLOTEN.
De diplomatieke redacteur van Stefani
schrijft:
„Op den smaad der Britsche propaganda
antwoordt het Italiaansche volk met een
hernieuwden strijdbaren geest en een
krachtige actie op alle fronten. In Albanië
hebben de Grieken tot dusverre het voor
deel van een meerderheid in getalsterkte
en strijdmiddelen gehad, hetgeen bevestigt,
dat de regeering-Metaxas reeds sedert lang
een offensief langs de Albaneesche grenzen
heeft voorbereid. Bij het begin der krijgs
verrichtingen in Epirus stond één Italiaan
tegenover drie Grieken. Maar in zekere
ardere zones was de wanverhouding nog
sprekender: In den sector, waar kolonel
Zacco aan het hoofd van het 84e regiment
infanterie den heldendood is gestorven,
stonds gemiddeld één Italiaan tegenover
tien Grieken. Ondanks deze groote meer
derheid zijn de Grieksche massa's er niet
in geslaagd, de Italiaansche liniën te door
breken.
In de woestijn van Marmarica brachten
de Engelschen 250.000 man, 800 tanks en
1090 vliegtuigen bijeen. De heldhaftige ver
dediging van Bardia hield deze strijdkrach
ten bijra een maand tegen. Op alle plaat
sen zal het verzet onbuigzaam en hard
blijven. Intusschen geven de Italiaansche
vloot en luchtmacht den vijand geen enkel
respijt. Een Britsch slagschip is getroffen,
twee Engelsche duikbooten zijn tot zinken
gebracht Dit alles is een bewijs van de
macht en de strijdvaardigheid der Italiaan
sche weermacht, die vaster dan ooit beslo
ten is den oorlog tot de eindoverwinning
voort te zetten".
OPROEP VAN BISSCHOP VAN PARMA.
De bisschop van Parma, de leider van de
Katholieke Actie in Italië, heeft een op
roep gepubliceerd, waarin hij het bij de
intrede van Italië in den oorlog tot alle le
den gerichte verzoek, zich geheel voor het
vaderland te geven, naar aanleidirg van
het begin van het nieuwe jaar herhaalt en
alle Katholieken er aan herinnert, dat zij
juist op het punt van plichtsvervulling en
offervaardigheid bij niemard mogen ach
terstaan. De Italiaansche Katholieken mo
gen ook niet verzuimen, in hun gebeden.
God zijn bijstand voor het toekomstige wel
zijn van Italië af te smeeken.
DUITSCH—RUSSISCH ACCOORD
INZAKE BEVOLKINGSRUIL
De laatste weken zijn te Riga en Kowno
tusschen Duitsche en Russische delegaties
onderhandelingen gevoerd over de ver
huizing van Rijks- en Volksduitschers uit
de Litausche, Letsche en Estlandsche
Sovjet republieken naar Duitrrhland en
over de verhuizing van Litausche staats
burgers alsmede personen, die tot het
Litausche, Russische of Belo-Russische
volk behooren, uit Duitschland en wel uit
het vroegere Memel en Soewalkigebied,
naar de Sovjet Unie. Deze onderhandelin
gen zijn den tienden Januari geëindigd met
de onderteekening van accoorden in Riga
en Kowno, die alle met deze verhuizing
verbonden kwesties regelen. Op grond van
deze accoorden kunnen de hiervoor be
doelde personen, voor zoover zij den
wensch geuit hebben, te verhuizen, bin
nen 2# maand na onderteekening der ac
coorden, op de door de accoorden bepaalde
wijze overgebracht worden.
Tegelijkertijd is te Moskou tusschen
Duitschland en de Sovjet Unie een accoord
onderteekend tot regeling van de met deze
verhuizing verbonden wederzijdsche ver
mogensaanspraken.
IBuiteniandsctie Berichten
SPOORWEGONGELUK IN SPANJE
Nabij het station Casparrates, 15 K.M.
van Teruel, heeft zich een spoorwegonge
luk voorgedaan. Van een goederentrein
geraakten verscheidene wagons los. Zij
liepen in een bocht uit de rails en stortten
van den dijk. Daarbij werd van het trein
personeel een persoon gedood, terwijl er
drie zwaar werden gewond
WOLVEN OVERVALLEN SPAANSCHE
DORPEN
Troepen uitgehongerde wolven zijn van
de bergen omlaag gekomen en overvallen
de dorpen in het gebied van Orense
(Galicië), waarbij zij schade toebrengen
aan het vee. De boeren hebben drijfjach
ten georganiseerd.
NOODLOTTIGE VERGISSING
Naar de „Liberte" meldt, heeft zich in
een laboratorium in Freiburg (Zwitser
land) een noodlottige vergissing voorge-
clan. Veertien dagen geleden waren kin
deren van het instituut Monrevers te Frei
burg tegen diphteritis ingeënt. Gisteren
zou de inenting herhaald worden, doch in
plaats van het antitoxine heeft men de
gifstof gebruikt. Zes kinderen zijn volgens
het blad reeds overleden, andere zijn ern
stig ziek.
SCHIJNDOOD
In het Joego-Slavische dorp Segetitsj
bjj Oejvideck was een 68-jarige boer be
wusteloos ineengezakt. Men meende, dat
hij was overleden, zoodat hij in een kist
werd gelegd. Toen men bezig was met het
dichtspijkeren van de kist, keerde de
doodgewaande tot het bewustzijn terug.
Hij zeide, dat hij niet aan sterven dacht en
eerst het einde van den oorlog wilde be
leven.
TREINENLOOP IN JOEGO-SLAVIë
BEPERKT
Wegens gebrek aan steenkool zijn vijftig
treinen in Joego-Slavië uit den dienst
vervallen.
Terwijl oe g>achten tot prachtige schaatsbanen zijn omge.oo*erd, b ijtt menig voorbijganger even
staan, om te genieten van dit echt wintersch tafreeltje
(Foto Pax-Holland)
Het Canadeesche vrachtschip -Novadoc" strandde tijdens storm ter hoogte van Pentwater. Door de
hevige koude werd het vaartuig spoedig met een ijsaag overdekt
(Foto Weltbild)
