STADS
NIEUWS
Weerbericht
Burgerlijke Stand
De bevolkingscijfers der gemeente
Leiden over 1940
ZATERDAG 11 JANUARI 1941
DE LE1DSCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAG.Z
Abonnementsprijs: voor Lelden 19
cent per week; 2.50 per kwartaal.
Bij onze agenten /O cent per week;
2 60 per kwartaal. Franco per post
2.95 per kwartaal. Geïllustreerd
Zondagsblad 0.50 per kwartaal
Losse nummers 5 cent, met geïll.
Zondagsblad 9 cent.
Ad verten tiën: 30 cent per regel.
Ingezonden mededeelingen dubbel
tarief. Telefoontjes hoogstens 30
woorden, 50 cent per plaatsing, al
léén Woensdag en Zaterdag.
ZONS OP- EN ONDERGANG
Zon onder 17.50 uur Zaterdagavond.
Zon op 9.45 uur Zondagochtend.
Zon onder 17.52 uur Zondagavond.
Zon op 9.45 uur Maandagochtend.
MAANSTANDEN.
11 Januari 7.32
12 Januari 8.24
13 Januari 9.09
14 Januari
15 Januari
16 Januari
17 Januari
18 Januari
19 Januari
9.49
10.25
10,55
11.25
11.52
0.40
onder, 1628 op
onder, 17.25 op
onder, 18,28 op
(Volle maan)
onder, 19.39 op
onder, 20,52 op
onder, 22,08 op
onder, 23.23 op
onder
op, 12,19 onder
,1D 11011011 CD 11011 CD 11 CD 11 CD 11 CD 11 C~
g Verduisteringstijden
0 Er is bepaald, dat er verduisterd
moet worden tusschen zonsonder- 0
0 jang en zonsopkomst
0 Deze tijden zijn voor hedenavond
en morgenochtend: U
0 ZONSONDERGANG
17,50 uur.
ZONSOPKOMST
9.45 uur.
Tusschen deze beide tijden dient Q
n er dus verduisterd te worden.
0
'JIIOII Oil Oil Oil Oil Oil Oil Oil O
BESCHIKKING INZAKE CUMULATIE
VAN WEDUWE- EN WEEZEN-
PENSIOEN.
In werking getreden 10 Mei 1940.
De Staatscourant van 10 Januari bevat
een beschikking van den secretaris-gene
raal van het Departement van Binnenland-
sche Zaken, betreffende cumulatie van
weduwe- en weezenpensioen.
Artikel 1 luidt:
1. Indien de weduwe en weezen van
een ambtenaar of gewezen ambtenaar in
den zin der Pensioenwet 1922 zoowel als
zoodanig ten laste van het Algemeen Bur
gerlijk Pensioenfonds als uit hoofde van
den militairen dienst van ha-r echtgenoot
of van hun vader ten laste van het Rijk
recht hebben op pensioen, wordt het pen
sioen ten laste van dat Fonds slechts ver
leend, in geval dat het gelijk is aan of hoo-
ger is dan het pensioen ten laste van het
Rijk.
2. Met de in het eerste lid bedoelde
weezen worden gelijkgesteld pleegkinde
ren in den zin der Pensioenwet 1922.
Artikel 2 bepaalt:
Pensioenen, in strijd met het bepaalde in
artikel 1 toegekend tusschen den datum
van inwerkingtreding en die van plaat
sing van deze beschikking in de Staatscou
rant, worden door den Pensioenraad inge
trokken met ingang van den eersten dag
van het kwartaal, volgende op laatstge
noemden datum. (Dat is dus 1 April a.s.
Red.).
Blijkens art. 3 wordt deze beschikking
geacht in werking te zijn getreden met in
gang van 10 Mei 1940.
HET BEPERKEN VAN WERK EN HET
VERBOD VAN LOONSVERLAGING
De staatscourant van gisteravond bevat
twee uitvoeringsbesluiten van verordenin
gen van den Rijkscommissaris. Het eerste is
het tweede uitvoeringsbesluit van den
waam. Secretaris-Generaal van het depar
tement van Sociale Zaken ingevolge de ver
ordening no. 8/1940 van den Rijkscommis
saris voor het bezette Nederlandsche gebied
betreffende het beperken van werk.
Het tweede is het tweede uitvoeringsbe
sluit van den waarn. Secretaris-Generaal
van het departement van Sociale Zaken in
gevolge de verordening no. 111/1940 van
den Rijkscommissaris voor het bezette Ne
derlandsche gebied betreffende het verbod
van verlaging van loonen en salarissen.
Bij deze besluiten is bepaald, dat burger
lijke rechtsvorderingen, welke voortvloeien
uit niet-naleving van het bepaalde in bo
vengenoemde verordeningen van den Rijks
commissaris worden geacht betrekkelijk te
zijn tot een arbeidsovereenkomst.
Dit beteekent, dat krachtens artikel 39
onder 3e. van de wet op de rechterlijke or
ganisatie de kantonrechter bevoegd
is van deze rechtsvorderingen kennis te ne
men.
Beide besluiten treden in werking met
ingang van den dag volgende op dien van
afkondiging.
DE PYRAMIDE VAN CHEOPS.
Graf of Bijbel in steen?
Tot ver in de vorige eeuw heeft er nie
mand aan getwijfeld, of de pyramiden wa
ren koningsgraven. De Engelschen Taylor
en Smyth hebben, na opmeting, overeen
komsten meenen te vinden tusschen hare
afmetingen en allerlei kosmische groothe
den en nog altijd zyn er velen, die deze
opvattingswijze deelen. Davidson (in ons
land gepropageerd door majoor van der
Vecht) gaat nog verder en vindt hier in
steen Gods mededeelingen aan de booze
wereld neergelegd, inderdaad dus een bij
bel in steen. Daartegen is b.v. in Het
Schild en Studiën geschreven. Dr. van
Bemmelen heeft het probleem nog eens
aangesneden 1) en stelt de opvattingen over
de Cheopspyramide: graf of symbolisch
bouwwerk tegenover elkaar. Hij deelt de
meening, dat zij wel als graf is bedoeld,
maar nooit als zoodanig is gebruikt uit
vrees voor lijkschennis. Gezien de Arabi
sche overlevering op dit punt, kan ik dit
niet aannemen. Ook blijkt hij overtuigd,
dat er nauwe overeenkomsten met astrono
mische grootheden in zijn neergelegd en
zegt, dat een verklaring daarvan nog niet
is gegeven. Zijn veronderstelling kan ik
echter niet deelen. De lezing van dit boekje
kan echter bij velen niet anders dan ver
helderend werken en wij wenschen het dan
ook eene ruime verspreiding toe. Het is te
Leiden o.a. verkrijgbaar bij het Neder-
landsch Instituut voor het Nabije Oosten,
Noordeindsplein 4a, voor 75 cent.
Jozef Janssen.
1) Dr. W. van Bemmelen, „Het Raadsel
der groote Pyramide", 1941.
Dr. RINGERS HEEFT MIDDELBURG
BEZOCHT.
De algemeen gemachtigde voor den we
deropbouw, dr. ir. J. A. Ringers, heeft de
zer dagen een bezoek gebracht aan Mid
delburg, waar hij met het gemeentebe
stuur besprekingen heeft gevoerd over den
stand van zaken bij den herbouw.
Ook bracht dr. Ringers bij deze gelegen
heid een bezoek aan het onlangs geopende
bureau van de „Stichting herbouw Mid
delburg."
BEGRAFENIS VAN BURGEMEESTER
PLOEGMAKERS TE OSS
Gistermorgen is onder zeer groote be
langstelling het stoffelijk overschot van
den heer Ploegmakers, burgemeester van
Oss, ter aarde besteld. Te tien uur stelde
zich in de Molenstraat een stoet op, waar
aan delegaties var vrijwel alle plaatselijke
organisaties met haar omfloerste vaandels
deelnamen. Onder dof tromgeroffel begaf
deze stoet zich naar het sterfhuis in de
Kromstraat.
Nadat het stoffelijk overschot was uit
gedragen, reed de rouwkoets, omgeven
door leden van de plaatselijke politie, naar
de parochiekerk van het H. Hart. Een groot
aantal belangstellenden woonde daar de
H. Mis van Requiem bij, welke werd opge
dragen door den weleerw. heer Van der
Ven met assistentie van de parochie-gees
telijkheid. Onder deze belangstellenden za
gen wij vertegenwoordigers van het college
van Gedeputeerde Staten, van de Provin
ciale Staten, het volledig college van Wet
houders der gemeente Oss, vertegenwoor
digers van het waterschap Maaskant, van
de groot-industrieën, van plaatselijke orga
nisaties, den heer P. Staal, onderdirecteur
van de N.V. Philips Gloeilampenfabriek te
Eindhoven, een delegatie van de Kamer v.
Koophandel te Len Bosch, van de Provin
ciale Waterstaat, den heer P. van Lanschot,
burgemeester van den Bosch, den hoofd
inspecteur van den 'rijksdienst voor werk
verruiming te 's Gravenhage, vertegenwoor
digers van het. Staatsboschbeheer en van
De Nederlandsche Heide Maatschappij.
Na de kerkelijke plechtigheid werd het
stoffelijk overschot grafwaarts gedragen,
waarna de absoute werd verricht door den
weleerw. heer van der Ven.
Een zoon van den overledene dankte ten
slotte de aanwezigen voor hun belangstel
ling.
Commissaris van Politie te 's Gravenhage
Onlangs berichten wij, dat de heer C. C.
Walraven, commissaris van politie te Alk
maar, benoemd was tot commissaris van po
litie te 's Gravenhage. Thans vernemen wij
echter, dat de heer Walraven heeft beslo
ten deze functie, in verband met zijn ge
zondheidstoestand, niet te aanvaarden. De
heer Walraven heeft thans ziekteverlof
aangevraagd.
„Tijd".
LEIDEN.
Geboren: Dirk, zoon van D. v. d.
Veur en M. v. Toom. Jan Hendrik, zoon
van Ph. J. Möhlmann en A. Lei. Hui-
bert, zoon van D. Huber en M. v. Vliet
Cornelia Maria, dochter van Th. C. Ouwen-
dijk en E. Zandvliet. Leendert, zoon van
J. Ph. Vliegenhart en J. C. P. Vrij.
Emilia Maartje Jannetje, dochter van P.
van Heeringen en G. C. Roosendaal.
Marius Franciscus, zoon van M. F. Boot
en L. Stouten. Jacoba Petronella Maria,
dochter van N. L. v. d. Akker en C. J. v.
d. Ploeg. Johannes Valentijn, zoon van
M. J. Ravensberg en A. Zandvliet. Hes-
ther, dochter van C. Hak en C. Beij.
Johannes, zoon van K. Dubbeldam en H.
Schriel.
Ondertrouw d: C. M. Dolle, jm. 31
j. en J. M. Atteveld, jd. 25 j.
O v e r 1 e d e n: J. N. Potman, man 59
j. C. v. Duijn, man 44 j.
R.K. ALMA MATER KOOR
EERSTE LUSTRUM
Dat deze lustrum-viering de warme be
langstelling van al onze katholieke Leide-
naren waard is, volgt uit de doelstelling,
welke dit uitnemende koor gedurende vijf
jaren met élan en succes nastreeft: de be
oefening en het ten gehocre brengen van
klassieke en moderne zangmuziek vol ware
schoonheid en échte kunst, ter opvoeding,
beschaving en cultureele vorming van le
den en toehoorders.
Er is in de afgeloopen jaren door het Al-
ma-Koor hard gewerkt, en er is veel be
reikt onder de uitmuntende leiding van den
bekwamen dirigent, den heer Willem Mi-
zée, wiens kunde en moeiten beloond wer
den door de groote activiteit der leden,
wier aantal vooral in het laatste jaar sterk
is gegroeid.
Onder de successen, die het R.K. Alma
Mater in deze vijf jaren bereikte, staat wel
vooraan de muzikale ontwikkeling, welke
de leden zelf hebben ervaren, en die van
zoo groot belang is in de totale vorming
van eigen persoonlijkheid. Ware muziek
veredelt, werkt beschavend en vormend.
Ook naar buiten oogstte het Alma Mater
Koor mooie usccessen, getuige de beoordee
lingen, welke van zeer bevoegde zijden
over dit koor werden gegeven, getuige ook
de warme belangstelling van velen op uit
voeringen, die hier ter stede werden gege
ven, bijzonder op de hoogstaande Passie-
herdenkingsconcerten vol v/arme katholie
ke cultuur.
Eén ding js jammer: dat er onder ons,
Katholieken, nog zoo velen zijn, dié de
groote waarde van een koor als het Alma
Mater Koor ten opzichte var. ons katholieke
cultureele leven nog maar niet begrijpen
en nog maar niet willen weten, dat een
goede smaak en een beschaafd gemoed, dat
cultuur en ontwikkeling het gezonde le
vensgeluk kunnen verhoogen, onze inzich
ten verbreeden, onzen invloed ten goede
vergrooten en de glorie Gods en de glorie
der Kerk ten goede komen. Het is een
schaamtevolle bekentenis, dat zeer veel ka
tholiek cultureel werk van katholieke too-
neelgezelschappen en katholieke koren on
mogelijk wordt gemaakt door groot tekort
aan belangstelling van ons Katholieken zelf.
Verblijdend in deze is, dat in de rijen on
zer katholieke jeugdbeweging in deze een
kostbare verbetering te constateeren valt,
waarmede ook het Alma Mater Koor haar
voordeel zal doen.
Katholieke Leidenaren! Geeft uw belang
stelling aan uw R.K. Alma Mater Koor, dat
bij gelegenheid van deze lustrum-viering
drie prachtige concerten biedt: Donderdag
13 Februari een concert te geven door het
A Capellakoor onder leiding van den diri
gent W. Mizée, met werken van Hubert
Cuypers, Brahms, e.z. Donderdag 3 April
ons jaarlijksch Passieherdenkingsconcert
door het R.K. Alma Mater Koor, met ver
bindende tekst van den zeereerw. heer Hen
ri de Greeve. Donderdag 8 Mei een Mei-spel
door het R.K. Alma Mater Koor, de leden
van verschillende Jeugdbewegingen: K. J.
M. V., K. J. C., Voortrekkers, St. Josephs-
gezellen en Vrouwelijke Jeugdbeweging in
samenwerking met de Sint Odo-Koorkna-
pen, getiteld: „De Blanke Dageraad".
Alzoo een schitterend winterprogram van
drie avonden voor den toegangsprijs van
slechts 1.25 plus belasting voor alle avon
den tesamen.
Kapelaan E. A. M. PAAP,
Moderator.
CONGREGATIE DER H. FAMILIE
JUBILARISSEN
De beide afdeelingen, mannen en
vrouwen, van de H. Familie gaan morgen
op grootsche wijze het Titelfeest vieren
van hun Congregatie in de kerk van O. L.
Vr. Hemelvaart en St. Joseph. Alle leden
worden uitgenoodigd, des morgens om
kwart voor negen de H. Mis bij te wonen
in genoemde kerk en onder deze H. Mis te
communiceeren.
Om half vier wordt een Plechtige Con
gregatie gehouden voor de beide afdeelin
gen, waaronder de Feestconferentie wordt
gehouden door den Z. E. Pater W. de
Leeuw. Verschillende nieuwe leden zullen
dan hun opdracht doen, terwijl allen hun
Opdracht zullen hernieuwen en zich bij
zonder zullen stellen onder de bescherming
van de H. Familie.
Tevens zullen vele jubileerende leden
worden gehuldigd, die zich jaren en jaren
trouwe leden hebben betoond van deze
heerlijke Godsdienstige Vereeniging, welke
thans zeer zeker evenals vroeger van groot
belang is en ten zegen voor onze Katho
lieke huisgezinnen. We willen hier de na
men laten volgen van onze jubileerende
leden:
65 jaar lidmaatschap: M. de Bolster;
60 jaar: A. Hakkaart; 50 jaar: Mej. A.
Lalou, Carolina v. Egmond-Schols,
Cath. v. Valderen, J. Langezaal-Boot
en Mej. Nijssen-Ouwerkerk. Eveneens
50 jaar: F. Giezen, J. Devilee, J. v. Zijp,
J. de Vrind, H. J. Maas en M. Overdijk
25 jaar: M. Overdijk, J. Boot, P. Prins,
M. Opdam, N. J. v. d. Meel, J. A. Ver-
kuylen, M. Nijssen, H. Lut en A. Sau-
nier. Eveneens 25 jaar: Mej. Zandvliet,
M. v. d. Kwartel-Langezaal, Joanna
Helversteijn-Boot, M. K. Overdijk-
Koree, Gesina Helverstijn en Mej. P.
Helverstijn-Roovers.
Wel een grootsche lijst jubileerende H.
Familieleden! We zullen hen huldigen
Zondag!! Natuurlijk ontbreekt er Zondag
middag half vier geen enkel H. Familie
lid!!
Kapelaan E. A. M. PAAP
Kapelaan P. HOFSTEDE
KERKBERICHT
PAROCHIEKERK VAN
O. L. VROUW ONB. ONTVANGENIS
Zondag, eerste Zondag na Driekoningen,
te 6 uur, half 8, 9 uur en 11.30: gelezen
H.H. Missen, te 10.15: Hoogmis, te 12.30 Ma-
ria-Congregatie, laagste afdeeling jongens,
's Avonds te 6 uur Lof en Rozenhoedje met
Litanie.
Maandag, 's avonds te 5 uur Lof voor de
overledenen van het Zielenboek. Tevens
gelegenheid om te biechten.
Dinsdag, te kwartier voor 8: gez. H. Mis
ter eere van den H. Antonius van Padua,
te 9.30 uur uitstelling van het Allerheilig-
sten. 's Avonds te 5 uur Lof ter eefe van
den H. Antonius.
Woensdag, 12.30 uur catechismus voor de
jongens der plechtige H. Communie in de
kerk.
Vrijdag, te 4 uur: Biechthooren voor de
schoolkinderen 's avonds te 5 uur: Lof en
Oefening van den H. Kruisweg.
Zaterdag, 's morgens te half 8 uur alg.
H. Communie voor de schoolkinderen, 's na
middags vanaf 4 uur gelegenheid om te
biechten tot half 9 uur.
UITBREIDING INSPECTIE DER
DIRECTE BELASTINGEN.
Met de gemeenten Oegstgeest, Leiderdorp,
Zoeterwoude en Noordyvijk.
Met ingang van 1 Januari 1L zijn afge
scheiden van de inspectie der directe be
lastingen te Leiden le afd., de gemeenten
Oegstgeest, Leiderdorp en Zoeterwoude en
van de inspectie der directe belastingen te
Leiden 2e afd.. de gemeente Noordwijk.
Deze vier gemeenten zijn ingedeeld bij
de inspectie der registratie te Leiden, Sta
tionsweg 8A, welke derhalve de behande
ling van de zaken van alle Rijksbelastin
gen betreffende genoemde gemeenten
heeft overgenomen.
CURSUSSEN HUISHOUDELIJKE
VOORLICHTING.
Onder verwijzing naar de advertentie in
dit blad worden alle huisvrouwen bijzonder
opgewekt om zich te doen inschrijven voor
een cursus „Voeding in Oorlogstijd".
Van 2 October tot 23 December 1940
volgden reeds pl.m. 180 huisvrouwen uit
alle standen met groeiend enthousiasme
eeen dergelijke cursus. Ook voor de naai
cursussen (speciaal voor de vrouwen van
werkloozen en door de tijdsomstandigheden
getroffenen) wordt de bijzondere aandacht
gevraagd.
3e ABONNEMENTS CONCERT
RESIDENTIE-ORKEST.
Door bijzondere omstandigheden is het
3e Abonnemtens-Concert dat aanvankelijk
werd vastgesteld op Zondag 19 Januari,
verplaatst naar Zaterdag 18 Januari a.s.
Als solist zal optreden Josef Pembaur,
piano.
BILJARTCLUB T. E. P.
Donderdagavond j.l. werd de eerste feest
avond gehouden van de bovengenoemde
club. Precies 8 uur werd door den voorzit
ter geopend, waarin hij de aanwezigen har
telijk welkom heette. Het eerste nummer
van het program was „De Baby Boxband"
m.a.w. de groote koffers met de kleine in
strumenten. Het volgend optreden was
eenige solo's van de accordeonnist Frans
Houps. Hiermede oogstte hij een goed suc
ces. Vervolgens brachten twee leden een
stukje ten tooneele „Twee dagen vrijgezel"
gevolgd met het eerste optreden van „de
Singing Boys". Zij zongen eenige populaire
nummers, welke ten zeerste bij de leden
in den smaak vielen. Het hoogtepunt van
dit nummer was de biljarttekst, die ge
maakt was op de bekende Foxtrot „Jozef-
Jozef". Daarna volgde de pauze, waarin
eenige consumpties werden uitgereikt en
een ronde prijsgebiljart werd om mooie
prijzen. Na dé pauze werd door den heer
J. Compier opgevoerd „Schoolmeester
Knobbel", waarmede hij groot succes boek
te. Vervolgens werden eenige declamaties
opgevoerd, gevolgd met het tweede optre-
Gemeentel. Aankondiging
ARBEIDSDIENST.
Jongemannen tusschen 18 en 23 jaar
kunnen zich vrijwillig aanmelden voor
den Arbeidsdienst.
De aanmelding moet geschieden vóór 20
Januari a.s.
Aanmeldingsformulieren en inlichtingen
zijn te bekomen aan de afdeeling „Bevol
king, Burgerlijke Stand en Milit. Zaken",
Stille, Rijn 3. - - -
LEIDEN, 11 Januari 1941.
De Burgemeester,
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN.
ZIEKENFONDS VOOR DE GEZINS
LEDEN VAN DE NEDERLANDSCHE
ARBEIDERS, DIE IN DUITSCHLAND
WERKZAAM ZIJN.
De Burgemeester van Leiden maakt
hierbij bekend, dat met ingang van Maan
dag )3 Januari a.s. aanvragen om genees
kundige verzorging enz. van de gezinsle
den van de Nederlandsche arbeiders, die
in Duitschland werken, zullen worden be
handeld door den Gemeentelij ken Genees
kundigen- en Gezondheidsdienst, Nieuwe
Mare no. 13a.
LEIDEN, 11 Januari 1941.
De Burgemeester voornoemd,
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN.
den van de „Singing Boys", waarin eenige
verzoeknummers werden ten beste gege
ven. Het volgend nummer was het aloude
stuk „De begrafenis van Manke Nelis".
Voor den heer J. Meiman, die in echten
stijl dit stukje opvoerde, werd veel geap
plaudisseerd. Na enkele bekende schlagers
van de band volgde het optreden van Frans
Houps met een aardige Amsterdamsche
voordracht. Het programma werd afgewis
seld met eenige goocheltoeren en het op
voeren van het Medium. Aan het slot van
den avond dankte de senior allen die me
degewerkt hebben aan het slagen van deze
zeer gezelligen avond. Na afloop volgde
een half uurtje gezellig samenzijn.
VERDACHT VAN BONTMANTEL
DIEFSTAL.
Op verzoek van de politie te Ede is door
de politie alhier aangehouden de 21-jarige
mej. S. M. v. N., hier ter stede woonachtig,
verdacht van diefstal van een bontmantel
ter waarde van 200.
EENDEN-BEDELBRIEF
De eenden, meerkoeten en meeuwen,
die in het Galgewater en de Oude Vest
hun toevlucht hebben gezocht, doen bij
deze een beroep op alle buurt-bewoners,
hen te bedenken met de kruimeltjes, die
afvallen van de disch. Zij hebben welis
waar geen bonnetjes, maar zij zijn met
weinig tevreden.
Geslaagd voor het examen boekhouden
en aanverwante vakken, afgenomen door de
Vereeniging van Leeraren in de Handels
wetenschappen, den heer A. J. P. Roze-
meijer, opgeleid door den heer Ph. G. L.
van der Reyden.
Voor het examen Engelsche Handels
correspondentie Ver. van Leeraren slaag
den de heeren J. Brandenburg en J. Koop
man alhier, leerlingen van mevr. Nell Kagie
De loop der bevolking over het jaar 1940 in deze gemeente was als volgt:
M. Vr. Totaal
Bevolking op 31 December 1939: 38.180 40.037 78.217 -
M.
Vr. Totaal
Vermeerd. door:
a. geboorte 803 761 1564
b. vestiging 1985 2248 4233
2788 3009 5797
Vermindering door:
a. overlijden 335 311 646
b. vertrek 2030 2219 4249
2365 2530 4895
Verschil tusschen de geheele vermeerdering
en de geheele vermindering 423
Bevolking op 31 December 1940 38.603
Aantal voltrokken huwelijken 685 (v. j. 845).
Aantal ingeschreven echtscheidingen 31 (v. j. 32).
479
40.516
902
79.119
