Weerbericht
Letteren en Kunst
STADS
NIEUWS
HIEIIWJAARS-
ADVERTENTIËN
NIEUWJAARSWENSCH
MAANDAG 23 DECEMBER 1940
DE LEIDSCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAG. 2
1
Abonnementsprijs: voor Leiden 19
cent per week; 2.5J per kwartaal
Bij onze agenten /O cent per week;
1.60 per kwartaal. Franco per post
2.95 per kwartaal. Geïllustreerd
Zondagsblad 0.50 per kwartaal.
Losse nummers 5 cent, met gei 11.
Zondagsblad 9 cent
Advertentiën: 30 cent per regel.
Ingezonden mededeelingen dubbel
tarief. Telefoontjes hoogstens 30
woorden, 60 cent per plaatsing, al
léén Woensdag en Zaterdag.
ZONS OP- EN ONDERGANG
Zon onder 17.29 uur.
Zon op 9.49 uur.
MAANSTANDEN.
23 December
24 December
26 December
27 December
28 December
29 December
30 December
2,52 op, 14,13
4.10 op, 14.44
6.42 op, 16.01
7.51 op, 16,50
P.53 op, 17.47
9.46 op, 18.49
10.29 op, 19.57
onder
onder
onder
onder
onder
onder
onder
HOOG WATER
Te Katwijk aan Zee op Dinsdag 24 Dec.
voorin. 11.50 en nam. 24.15 uur.
jOiioiioiioiioncDiionoiioiic^
5 Verduisteringstijden
0
U Er is bepaald, dat er verduisterd
moet worden tusschen zonsonder- Q
0 gang en zonsopkomst
n 0
U Deze tijden zijn voor hedenavond
en morgenochtend: 0
0 ZONSONDERGANG
n 17,29 uur. 0
ZONSOPKOMST
9.49 uur.
Tusschen deze beide tijden dient n
Q er dus verduisterd te worden.
^3NC3IIOIIOIIOIIOIIOIIOIIOIIcP
SCHRIFTELIJKE CURSUS IN DE
KATHOLIEKE LEER.
TOT NU TOE DRIEDUIZEND
DEELNEMERS.
Het Katholiek Comité van actie „Voor
God" schrijft ons:
Dezer dagen is de drieduizendste deelne
mer aan onzen Schriftelijken Cursus in* de
Katholieke Leer ingeschreven. Een ver
heugend resultaat dat bewijst dat vele
katholieken gaarne deze gelegenheid ge
bruiken om hun kennis van onzen gods
dienst te toetsen of te verrijken. Merk
waardig is, dat aan dezen schriftelijken
cursus werkelijk de grootste verscheiden
heid van menschen deelneemt: het werk
van hen, die alleen lager onderwijs geno
ten ligt naast dat van advocaten, doctoren
en ingenieurs; de arbeid van huismoeders
met vele jonge kinderen (zij maken ver
ontschuldigingen over het late-inzenden:
zij moesten eens weten hoe wij haar be
wonderen!) ligt naast het werk van ge
pensioneerden, wier kinderen al lang zelf
huishoudens hebben! Met de grootste
waardeering corrigeert de studieleiding al
dezen arbeid en zij verbaast zich over de
Ijver en bekwaamheid, waarmede vaak de
eenvoudigste menschen hun veertiendaag-
sche taak verrichten! Wel moeten wij nog
al eens hooren, dat de vragen „erg moei
lijk" zijn; men moet echter niet vergeten,
dat juist de eerste lessen (vier zijn er
thans verschenen) over Gelooven, Open
baring en Gods bestaan, geen gemakkelij
ke stof omvatten. Wanneer men geregeld
de lessen leest en bestudeert, krijgt men
vanzelf langzamerhand een beter inzicht,
waardoor alles duidelijker en gemakkelij
ker wordt.
Een aantal inschrijvers heeft geen tijd of
lust om werk in te zenden. Toch heeft de
cursus ook voor deze zijn nut. Immers men
komt er vaak niet gemakkelijk toe „dikke
boeken" door te werken: nu krijgt men
ééns in de veertien dagen een les toege
stuurd en kan dan zóó deze belangrijke
studie (toch eigenlijk de belangrijkste van
alle!) gemakkelijk bijhouden.
De eerste les verscheen begin Novem
ber 1.1. Men kan echter altijd inschrijven,
daar voor de nieuwe deelnemers de cursus
aanvangt op den dag hunner inschrijving.
1 Januari 1941 is voor velen wellicht een
goedgekozen inschrijvingsdag! Wij hopen
het! Een prospectus wordt gaarne toege
zonden op aanvrage: Postbus. 2. Heem
stede.
DE PAARDEN VOOR DE MONSTERING
Het rijksbureau voor de voedselvoorzie
ning in oorlogstijd maakt bekend, dat het
verkoopen van paarden, die zijn aangewe
zen om ter monstering voor de Duitsche
vorderingscommissies te verschijnen, ten
strengste verboden is.
De paarden, die voor deze monstering
zijn bestemd, moeten in ieder geval wor
den voorgeleid en het wegblijven van deze
monstering kan inbeslagneming van de
paarden tengevolge hebben.
Koopers van paarden wordt er op gewe
zen, dat het koopen van een paard, dat
nog ter monstering moet verschijnen, even
eens verboden is en dat inbeslagneming van
een dergelijk paard kan volgen.
„DE WEG IS BETER DAN DE HERBERG"
Waarom dit Nederlandsche tooneehverk
als het beste verkozen werd
De jury voor den tooneelprijs der ge
meente Amsterdam, bestaande uit Mevr. T.
van RhijnNaeff en de heeren Jan Engel
man, Cor van der Lugt Melsert, Victor E.
van Vriesland en Prof. dr. Jan Walch, heeft
thans rapport uitgebracht waarin het be
sluit, den prijs van 500 toe te kennen aan
den inzender van het blijspel in drie bedrij
ven „De weg is beter dan de herberg", den
heer Dick Ouwendijk, wordt gemotiveerd.
De jury was van meoning, dat het be
kroonde tooneelwerk niet alleen uitmunt
door innerlijke hoedanigheden, maar dat
het ook een welgemaakt stuk is, geschreven
in een waarlijk tooneelmatigen vorm. Menig
tooneelwerk dat haar om den inhoud en
naar den geest na aan het hart lag, heeft de
juiy in de laatste ronde moeten afwijzen.
In „De weg is beter dan de herberg" vond
zij zoowel het een als het ander: een ern
stig gegeven, op lichte, min of meer badinee-
rende wijze boeiend verwerkt, in een een-
voudigen en gesloten vorm. De auteur ver
stond de kunst van „voorbereiding" en
wist bijna naar klassiek model eenheid van
tijd en plaats te bewerkstelligen.
De aan Cervantes ontleende titel: „De weg
is beter dan de herberg" zal misschien niet
onmiddellijk tot den toeschouwer spreken
en dit is kenschetsend voor het geheele
werk, dat met satierieken inslag „afstand"
houdt. Veel wordt hier langs den neus weg
gezegd, ofeshoon het een ingrijpende waar
heid omvat, de bewogenheid blijft onder
het oppervlak, dat koel aandoet. Het stuk is
in dien gevoelstoon echter een hoogstaand
pleidooi voor den innerlijken vrijen en
waardigen mensch, die de waarachtigheid
van het leven intuïtief of welbewust be»
lijd* en er de consequenties van aanvaardt.
Vrij van theoretische smetten laat het alle
belanghebbenden, oud en jong, bij het con
flict van de hoofdpersoon Therese aan den
lijve ervaren, hoe „ruim voelend" en te
gelijkertijd bekrompen, hoe vastgeworteld
in eigen tijd en zijn conventies elke genera
tie (als collectieve eenheid) altijd weer is,
en hoe zeldzaam de persoonlijkheid die,
zoi.der er ophef van te maken, durft te le
ven naar haar eigen innerlijke wet.
Wat dit aan de andere Therese be
zorgt aan teleurstelling en leed, wordt
ons aan het slot van het stuk schrijnend dui
delijk, doch geenszins uitzichtloos voorge
steld. Het stuk blijft, ook in zijn smartelijke
en smadelijke erkeninngen, een blijspel.
De jury heeft een zeer omvangrijke taak
te verrichten gehad en niet minder dan 165
stukken moeten lezen en beoordeelen. Be
halve voor „De weg is beter dan de her
berg" had zij bijzondere waardeering voor
de stukken, die waren getiteld „Drie vrije
menschen", „Als sterren vallen", „Het on
bewoonde eiland", „De droom en de sire
ne", „Roccoco" en „Zand en Klei".
De jury stelt er prijs op mede te deelen,
dat naar haar meening in verscheidene
stukken een merkwaardig talent voor het
tooneelschrijven aan den dag is gelegd en
wel in de meest uiteenloopende genres. Een
groot gedeelte van de inzendingen stond op
zeer behoorlijk peil en wekte verwachtin
gen voor de toekomst van een eigen too-
neelrepertoire in ons vaderland. Het is dan
ook de overtuiging van de jury, dat er bij
de niet bekroonde stukken talrijke zijn, die
bij een eventueele vertooning een welver
diend succes zouden behalen. De prijsvraag
kan dus als geslaagd worden beschouwd.
Hierbij dient echter te worden vermeld,
dat de goede resultaten het meest werden
behaald in het burgerlijke drama of blijspel
en in het psychologisch probleemstuk, en
dat slechts zeer weinig inzenders talent
hebben vertoond voor het drama of blij
spel in verzen geschreven. Zoodoende wet
tigt de prijsvraag vermoedelijk geen con
clusies over de vermogens der Nederland
sche djehters op het gebied van het theater
stuk.
VOETGANGERS,
er dreigt U groot gevaar,
indien gij loopt op den rijweg
en niet op het trottoir!
Vereeniging voor Veilig Verkeer.
PAROCHIE VAN O. L. VR. HEMEL
VAART EN ST. JOSEPH.
I. Wie voor de Nachtmis met Kerstmis
een vertrouwd geleide naar de kerk
wenscht, de voortrekkers hebben daar
voor hun diensten aangeboden kan zich
daartoe wenden tot den heer van Hame
ren, v. d. Duynstraat 28.
I. In de Nachtmis zijn bij de leden van
het Leekenapostolaat de gewone missaaltjes
alsook de gezangenboekjes verkrijgbaar,
echter niet in het portaal, doch achter in
de kerk. Dringend verzoek, om met gepast
geld te betalen.
III. In de nachtmis is het zangkoor al
leen toegankelijk voor de werkende leden.
KATHOLIEK LEIDEN.
Algemeene Jaarvergadering
In de bovenzaal van „De Harmonie"
hield de vereeniging „Katholiek Leiden"
gistermorgen om 11 uur haar algemeene
jaarvergadering. De bijeenkomst werd ge
opend door den voorzitter, den heer- W.
Kriek, die eèn bijzonder welkomstwoord
richtte tot den nieuwen geestelijk adviseur,
Rector R. Bernefeld, terwijl hij dank
bracht aan den afgetreden adviseur, De
ken A. Homulle, wien een insigne als eere
voorzitter zal worden overhandigd.
Spr. herdacht de Leidsche gesneuvelden
uit den oorlog en deelde mede, dat de ver
eeniging voor hun zielerust in de katholie
ke kerken heilige missen heeft doen op
dragen. Spr. drong ten slotte aan op een
heid en saamhoorigheid. Hierna opende
spfr. de vergadering met den chr. groet. On
der de mededeelingen memoreerde de
voorzitter het 25-jarig jubileum van den
heer Nijhuis als voorzitter van den R.K.
Volksbond en wenschte hem de kracht nog
vele jaren de leiding van den Volksbond
te kunnen blijven voeren. Ook wenschte
spr. de H.K.W. geluk met haar 30-jarig
bestaan op 14 Nov. 1.1., wat in intiemen
kring is herdacht. Spr. herinnerde voorts
aan den Christus-Koning-middag en aan
het spel der katholieke jeugd op 5 Januari
a.s. in de Stadsgehoorzaal. Spr. deed ver
volgens mededeeling van het voorstel van
het bestuur om dezen winter voor de aan
gesloten leden een drietal lezingen te doen
houden, terwijl spr. ten slotte memoreerde
het vertrek van Rector Reynen en de li
quidatie van het bibliotheekfonds.
Na voorlezing der notulen der vorige
jaarvergadering volgde het jaarverslag
over het jaar 1989, dat gewaagde van góede
samenwerking en een werkzaam vereni
gingsleven. Thans zijn 26 organisaties bij
„Katholiek Leiden" aangesloten.
Het jaarverslag van den penningmeester
sluit in inkomsten en" uitgaven op 609.46.
De begrooting 1940 werd vastgesteld op
619.73.
Door de kascommissie werd bij monde
van den secretaris, den heer H. van Buel,
verslag uitgebracht, waarna de penning
meester met dank werd gedéchargeerd.
Tot nieuwe leden der kascommissie werden
benoemd de heeren de Bekker, Goossens
en Zandvliet en tot plaatsvervangende le
den mej. Aalders en de heeren Heemskerk
en Melet.
Hierna was het woord aan Rector F.
Bernefeld, die een korte uiteenzetting gaf
van de plannen van het bestuur om voor
de aangesloten leden een drietal lezingen
te doen geven. De geestelijk adviseur zet
te eerst uiteen de voordeelen van mindere
activiteit in het vereenigingsleven. Voor
eerst wordt het al te drukke leven van
vele bestuursleden hierdoor ontlast, zoodat
zij zich meer aan hun gezin kunnen geven.
Vervolgens wilde spr. deze gedwongen
rustperiode beschouwen als een retraite om
zich te bezinnen op het verleden en op de
toekomst. Vooral de jongeren bond spre
ker op het hart te letten op het ontzaglijk
veel goede, dat door het vereenigingsleven
is bereikt, waarvoor spr. verwees naar den.
tijd van „Rerum Novarum" en van „Qua-
dragesimo anno", eerst de tijd van sociale
verbeteringen, daarna de tijd van katho
lieke actie. Als wij dit alles zien in deze
periode van rust, kan dit ons veel goed
doen, daarbij wel wetend, dat het groote
werk nog moet worden gedaan. Ten derde
moeten wtf in deze gedwongen periode
van rust ons innerlijk versterken, om
straks weer te zijn toegerust voor de her
nieuwing van het sociale en cultureele le
ven in den geest van Christus. „Omnia
instaurare in Christo". Het zou daarom
jammer zijn als deze periode niet daarvoor
gebruikt werd .Wat er ook uiterlijk kan
veranderen, wij moeten den christelijken
geest bev/aren en voortgaan daarvan de
maatschappij te doordringen. Wij moeten
lezen, ernstige boeken vooral, als bijvoor
beeld de boeken en geschriften van de Ka
tholieke Actie voor God. Geef ze desnoods
aan de leden cadeau. Daardoor kan men
zich verdiepen in den christelijken geest,
wat later van groote waarde zal zijn. In
deze gedachte heeft het bestuur het plan
opgevat om op 3 Zondagen eenige lezingen
te laten houden over verschillende proble-
men.
Leven beteekent altijd actie. Laten wij
die actie nu voeren naar binnen om deze
later weer naar buiten te kunnen voort
zetten.
De voorzitter lichtte dit vervolgens nog
toe met de mededeeling, dat voor deze drie
lezingen drie sprekers zullen worden uitge-
noodigd. De lezingen zullen worden ge
baseerd op de onderwerpen behandeld door
de „Kath. Actie voor God" waarna er een
aantal van deze boekjes zal worden uitge
reikt. Besloten werd deze lezingen des
Zondagsmorgens te doen houden. Deze bij
eenkomsten zullen ongeveer 1 uur duren,
zoodat allen aanwezig zullen kunnen zijn.
Het verslag van het bibliotheek-fonds
liet een saldo zien van 298. Bij liquidatie
beef na terugstorting aan de schenkers over
een bedrag van 156.48.
Besloten werd voor dit bedrag boeken
aan te koopen en deze te schenken aan de
R.K. Bibliotheek.
Het bestuursbeleid leverde geen bespre
kingen op, zoodat het beleid van het be
stuur werd goedgekeurd.
Bij de rondvraag wees Rector Bernefeld
erop, dat wij ook nu moeten voortgaan de
K.R.O. te steunen en hiermede vooral niet
mochten ophouden, opdat deze haar groote
taak kan blijven vervullen.
Tenslotte wenschte de voorzitter allen
een Zalig Kerstfeest en een Zalig Nieuw
jaar. Hierna sluiting.
R.K. RECLASSEERINGSVEREENIGING
Het bestuur van de R.K. Reclasseerings-
vereeniging Afdeeling Leiden brengt ter
kennis, dat tot nadere aankondiging de
bureauzittingen zullen worden gehouden op
iederen eersten en derden Zaterdag van
de maand, des namiddags van 4 tot 5 uur.
In spoedeischende gevallen kan men zich
schriftelijk wenden tot het secretariaat der
afdeeling Frederik Hendriklaan 27 Oegst-
gcest. Bezoeken aan huis kunnen alleen
plaatsvinden na oproep.
P.T.T.-DIENST TIJDENS DE
KERSTDAGEN.
De Directeur van het P.T.T.-Kantoor te
Leiden maakt bekend, dat de dienst op den
lsten Kerstdag wordt uitgevoerd als op
Zondag.
Op den 2den Kerstdag is dat eveneens
het geval, behoudens het hiernavolgende:
Er worden op den 2den Kerstdag één
brief- en één pakketpostbestelling uitge
voerd; de gelegenheid tot afhaling van
correspondentie komt daardoor te verval
len.
De postagentschappen zijn op beide
Kerstdagen voor alle diensten gesloten.
ERNSTIGE FRAUDE MET
BROODBONNEN ACHTERHAALD
Vier personen gearresteerd
Zooals wij in den loop der vorige week
reeds meldden, werd door de Leidsche po
litie een man aangehouden die broodbon
nen op opplakvellen aan bakkers te koop
aanbood.
De politie kreeg hiermee de draad in
handen van een uitgebreiden bonnenzwen-
del, waarbij de bedoeling voorzat om deze
kostbare stukjes papier, welke voor het
publiek niet meer geldig waren, te Verkoo
pen aan bakkers, die op de ingeleverde
bonnen meer toewijzingen voor nieuwe
-voorraden meel konden krijgen.
De aangehoudene, de winkelier P. C.,
bleek in het bezit te zijn van 2000 op op
plakvellen geplakte broodbonnen, maar bij
een huiszoeking kwamen niet minder dan
10800 broodbonnen te voorschijn.
Aangezien de aangehoudene pertinent
weigerde iets omtrent de herkomst van
deze bonnen los te laten, stond de recher
che voor een moeilijk orobleem, maar het
is haar tenslotte toch gelukt den draad ver
der af te spinnen.
Het spoor naar de herkomst der bonnen
leidde al spoedig naar Leiderdorp, en he+
bleek, dat de directeur van het distributie-
Gemeentel. Aankondiging
OPHALEN HUISHOUDELIJK AFVAL.
In verband nfet de^s. Kerstdagen zal
het ophalen van|huish^Hdelij« afval uit die
perceelen, welk# gewKnlijkscop Woensdag
worden bediend? deze weelg^jlaats vinden
op Dinsdag 24 Iiecepïber. a
Voor de perceelen, welkg~gewoonlijk op
Donderdag worden Jbediemjj zaljJifcjfeeschie-
den op Vrijdag ^yj^)§cem1^§lfT,'"-^
De DireCteur Gm. Reinigings- en
OntsmetSugsdienst.
4624
bedrijf aldaar, de 20-jarige H. S. E. v. B.,
hier te stede woonachtig, fraude pleegde
door de door bakkers ingeleverde broodbon
nen niet vernietigen, maar ze te verkoopen
of de gelegenheid te bieden ze te ontvreem
den.
Het onderzoek werd voortgezet en had
tot resultaat, dat nog werden aangehouden
de 32-jarige boekbinder J. B. K. en de 20-
jarige koopman J. W. H., beiden eveneens
hier ter stede woonachtig.
Alle vier gearresteerden hebben tenslotte
bekend zich aai deze ernstige fraude te
hebben schuldig gemaakt.
Een verder onderzoek wordt ingesteld
naar de plaatsen, waarheen de bonnen
verdwenen zijn.
Van B. wordt voorts nog van andere mis
drijven verdacht, waaromtrent het onder
zoek nog gaande is.
KONING WINTER DEED
ZIJN INTREDE
Morgenmiddag jeugdwedstrijden
op de Leidsche Ijsbaan
Na een klein voorproefje van den winter
bracht het afgeloopen weekeinde plotseling
een vrij strenge vorst, hetgeen tot gevolg
had, dat zich allerwege ijs vormde. De ijs
banen in de eerste plaats, maar ook de klei
nere slooten in stad en omgeving bleken
Zaterdagmiddag en gisteren reeds berijd
baar en zoo hebben velen hun vrijen tijd
dankbaar benut om de ijzers onder te bin
den en een baantje te rijden. Van tochten
maken kon uit den aard der zaak nog niet
gesproken worden.
Inmiddels zijn de eerste wedstrijden reeds
op- komst, want het bestuur van de Leid
sche IJsclub heeft tegen morgenmiddag 2
uur wedstrijden uitgeschreven op de ijs
baan, voor kinderen van 816 jaar.
De Kerstvacantie zet dus goed in!
SLACHTOFFER VAN DE DUISTERNIS
Zaterdagavond is de 51-jarige G. A. de
W. door de duisternis aan de Aalmarkt te
water geraakt. Do'or voorbijgangers werd
hij door middel van een reddingsbaak op
het droge gebracht en na in een nabijgele
gen woning van droge kleeren te zijn voor
zien door den E.H.D. ter observatie naar
het Acad. Ziekenhuis vervoerd.
TE WATER GEGLEDEN
Aan gevolgen overleden
Zaterdagmiddag is de 68-jarige J. P. v. d.
L., woonachtig aan de Uiterstegracht, al
daar langs den waterkant uitgegleden en in
het water terecht gekomen. Door enkele
voorbijgangers werd de man vrij spoedig
uit het water gehaald, waarna hij door den
E. H. D. naar het Acad. Ziekenhuis werd
vervoerd.
Hedenmorgen is het slachtoffer aan de ge
volgen van het ijskoude bad overleden.
Vanaf heden tot en met 28 Dec.
a.s. is de gelegenheid openge
steld, aan ons Bureau, Bezorgers
in de stad, en bij onze Agenten,
om in het nummer van 31 Dec.
den gebruikelijken Nieuwjaars
groet te plaatsen. De prijzen
dezer Advertentiën zijn a contant
1—4 regels
5 8
912
13-16
DE ADMINISTRATIE
Ondergeteekende vorzoekt plaatsing van den onderstaanden NIEUWJAARSGROET in
het nnmmer ran 31 December van „De Leidsche Courant", Papengracht 32, Leiden
S.y.p. duidslijk mot potlood invullen.