Weerbericht
Toerisme
bij honk
ZATERDAG Z1 DECEMBER 1940
EERSTE BLAD - PAG. 2
ZONS OP- EN ONDERGANG
Zon onder 17.29 uur.
Zon op 9.48 uur.
Zon onder 17.29 uur.
Zon op 9.49 uur.
MAANSTANDEN.
21 December
22 December
23 December
24 December
26 December
27 December
28 December
29 December
1,36 op, 13,13 onder
1.40 op, 13,45 onder
(Laatste kwartier).
2.52 op, 14,13 onder
4.10 op, 14.44 onder
6.42 op, 16.01 onder
7.51 op, 16,50 onder
8.53 op, 17.47 onder
9.46 op, 18.49 onder
HOOG WATER
Te Katwijk aan Zee op Zondag 22 Dec.
voorm. 9.30 en nam. 21.55 uur; op Maan
dag 23 Dec. voorm. 10.30 en nam. 22.55
uur.
/OIIOIIOIIOIIOIIOIIOIICDIIOIIC
u
0 Verduisteringstijden
Er is bepaald, dat er verduisterd
moet worden tusschen zonsonder
gang en zonsopkomst.
Deze tijden zijn voor hedenavond
en morgenochtend:
ZONSONDERGANG
17.29 uur.
ZONSOPKOMST
9.48 uur.
Tusschen deze beide tijden dient
er dus verduisterd te worden.
Luxe Auto Verhuur en
Taxi-Bedrijf
Auto-verhuur net modern materiaal
Aanbevelend, W. A. BLOM.
Lanqebrug 99 Telef. 20396
4596
DE SITUATIE OP DE VLEESCHMARKT
IN VERBAND MET DEN VEESTAPEL.
In verband met geruchten als zou een
verhoogde export van vee naar Duitsch-
land de oorzaak zijn van het gebrek aan
aanvoer op de vleeschmarkt, heeft de
landbouwdeskundige van het rijkscommis
sariaat Graf Grothe in een persconferentie
betoogd dat op geen enkele wijze de vee-
export naar Duitschland schuld is aan de
moeilijkheden bij de vleeschdistributie.
Voorts verklaarde hij, dat de voedselvoor
ziening van de Nederlandsche bevolking
verzekerd is. Bovendien kan de boer gerust
zijn, dat niet tot al te ingrijpende maatre
gelen ten opzichte van den veestapel zal
worden overgegaan.
De omstandigheid, dat in de laatste we
ken de uitgegeven vleeschbons niet ten
volle konden worden ingewisseld, en de
daaruit voortvloeiende noodzakelijkheid
leveringsplicht voor slachtvee over
te gaan, hebben in breede kringen, zoöwel
van verbruikers als van boeren, een zekere
onrust teweeg gebracht.
Wanneer in verband daarmede, aldus
graf Grothe, herhaaldelijk de vraag gesteld
wordt, of de vleeschproductie in Nederland
voldoende is om op den langen duur de be
hoeften, met gebruikmaking van het dis
tributiesysteem, te dekken, dan kan deze
vraag ondubbelzining met ja beantwoord
worden. Als de boeren van meenr zou
den zijn, dat de productiebasis in de vee
houderij gevaar loopt, dan kan ondubbel
zinnig verklaard worden, dat dit noch in
de bedoeling ligt noch noodzakelijk is. In
tegendeel wordt als voorheen vastgehou
den aan het plan de nu eenmaal ten gevol
ge der voederschaarschte noodzakelijke be
perkingen voor het melkvee tot- een mini
mum te beperken
Evenwel is het wekelijksche aanbod
van slachtvee voor runderen als voor var
kens sinds November in een ongerecht
vaardigde mate teruggeloopen. Zoo werden
bijv. in de week van 2 tot 9 December j.l.
slechts ongeveer 1600 stuks slachtvee aan
de markt gebracht tegenover een- normaal
aanbod van 8 tot 10.000 stuks.
Het is mogelijk dat hiervoor verschillen
de oorzaken aanwezig zijn geweest, die de
Duitsche beschouwers niet onmiddellijk in
teresseeren. Met nadruk moet hierbij al
leen worden vastgesteld, dat op geen en
kele wijze export van vee daar de schuld
van is Deze export bedroeg in de periode
van 10 Mei tot begin December circa 15.000
stuks, terwijl in de laatste drie weken geen
enkel stuk slachtvee naar Duitschland is
RIJKSCOMMISSARIS GAF EEN
KERSTFEEST.
In den Dierentuin te 's-Gravenhage.
Het A.N.P. bericht:
De rijkscommissaris, rijksminister dr.
Seyss Inquart, heeft Vrijdagnamiddag in de
zaal van den Dierentuin te 's-Gravenhage
een groot Kerstfeest gegeven, waaraan
deelnamen 50 Duitsche weezen, 50 herstel
lende gewonde militairen, voorts alle aan
het rijkscommissariaat verbonden beamb
ten en vertegenwoordigers van alle Duit
sche dienstvakken.
Tezamen vulde een 700-tal personen de
groote zaal, die uiterst smaakvol met groen
en wit gesierd was. Op het podium reikte
een prachtig verlichte Kerstboom tot aan
het dak.
Nadat men gemeenschappelijk het lied
„O Tannenbaum" gezongen had, richtte de
rijkscommissaris, die even tevoren met een
aantal van zijn naaste medewerkers was
binnengekomen, een Kerstgroet tot zijn
gasten. Hij wees er op, dat verleden jaar
het eerste Kerstfeest in oorlogstijd gevierd
werd. Men had misschien gedacht, dat dit
maal Kerstmis wederom in vredestijd zou
vallen, maar zoo is het niet geloopen. Dit
feest vindt ors echter aldus de rijkscom
missaris vastbesloten en wij gaan aan
eengesloten verder onder leiding van onzen
Führer.
De rijkscommissaris sprak in het verdere
deel van zijn korte rede de verwachting uit,
dat men de kameraadschap .welke men ook
bij dit Kerstfeest vond, zou beschouwen als
een nieuwe winst voor het komende jaar.
Hij wees nog op de beteekenis van Kerst
mis voor de kinderen, die dit feest ook
thans onbezorgd dienen te vieren en de
zorgen der ouderen niet moeten deelen.
Tenslotte sprak hij de hoop uit, dat men de
idee, dat allen tot één familie behooren
mee naar huis zou nemen en ook in het
nieuwe jaar van de echte kameraadschap
vervuld zou zijn. Allen wenschte hij een
vroolijk Kerstfeest.
Een luid aoplaus dankte den rijkscommis
saris voor zijn woorden.
Daarna werd onder het genot van spijs
en drank een mooi Kerstpro gramma afge
werkt. Voordracht en muziek wisselden
elkaar af en eenige .Weihnachtsmanner"
ontbraken niet op het appèl. Met milde hand
reikten zij Kerstgeschenken uit aan de ge
wonden en de weeskinderen. Gedurende
dezen geschenkenregen bewoog de rijks
commissaris zich onder zijn gasten.
Aan het einde van de. opgewekte Kerst
viering heeft commissaris-generaal Schmidt
den rijkscommissaris dank gebracht voor
dit mooie samenzijn en er toe opgewekt
dat ook in het nieuwe jaar ieder zijn plicht
zal doen.
Na de gelofte van trouw aan den Führer
en het zingen der Duitsche volksliederen,
was deze Kerstviering geëindigd.
ELECTRICITEITSVOORZIENING
VAN ZUID-HOLLAND.
B. en W. van 's-Gravenhage stellen aan
den gemeenteraad voor hen te machtigen
toe te treden tot de op te richten N.V.
„Electriciteitsbedrijf Zuid-Holland" en voor
deelneming met 8 aandeelen in het maat
schappelijk kapitaal ad 430.000.een be
drag van 80.000— beschikbaar te stellen.
BELASTINGTERUGGA VE
ELECTRISCHE AUTO'S.
Op het verzoek van de K.NAC. om elec-
trisch aangedreven auto's vrij te stellen
van het verhoogde tarief der motorrijtui
genbelasting is d.d. 14 December gunstig
beschikt. Dientengevolge kan voor derge
lijke auto's de reeds betaalde verhoogde
belasting van 14 December af worden ge
restitueerd. Hiertoe dient men de thans
geldige belastingkaart in te leveren by
het betreffende belastingkantoor, waarna
men tegelijk met het gerestitueerde bedrag
een nieuwe belastingkaart ontvangt.
Tegenover deze verhoudingen meende
het departement van Landbouw en Vis-
scherij de opgetreden moeilijkheden slechts
door het opleggen van een afleverings
plicht tegemoet te kunnen treden.
De tot 28 Februari 1941 gevorderde le
veringen van slachtvee moeten, ongeacht
de voor later beoogde veranderingen, on
der alle omstandigheden worden voldaan.
Het departement van Landbouw en Vis-
scherij is doende maatregelen ten uitvoer
te leggen, die e envlotte verzorging in de
toekomst verzekeren.
Iedere speculatie op verhooging van
de productieprijs is vergeefsch. Wie
van de betrokken groepen, boeren, han
delaren of slagers, in de toekomst pro
beert, hetzij door incorrecte aflevering
of zelfs door geheime huisslachting of
prijsopdrijving, de vastgestelde prijzen
te ontduiken en de vleeschvoorziening
te verstoren, heeft de scherpste straf
te verwachten, omdat hij zich schuldig
maakt aan een vergrijp tegen het be
lang van het geheele Nederlandsche
volk.
De vleeschvoorziening geschiedde in nor
male tijden voor rond 50 pet. met varkens-
vleesch en rond 50 pet. met rundvleesch.
Er staan niet voldoende voedermiddelen
ter beschikking om de varkensmesterij in
den vroegeren omvang in stand te houden,
zoodat in de toekomst slechts ongeveer 25
pet. van de behoefte met varkensvleesch
kan worden gedekt. Om te verhinderen,
dat van de voorhanden varkens een groot
deel te jong zou zijn geslacht, heeft het
Duitsche Rijk veevoeder ter beschikking
gesteld, om via de centrale voor 400.000
varkens mestcontracten te kunnen sluiten.
bedoeling hierbij was in de eerste
plaats de op het veredelingsbedrijf inge
stelde kleine boeren effectieve hulp te
verleen en.
Het grootste deel van de vleeschbehoefte
moet dus met rundvee worden bevredigd.
Dat is niet zonder meer mogelijk, daar de
algemeene veevoederpositie een ingrijpen
in de rundveestapel noodzakelijk maakt.
Voor het afzonderlijke bedrijf mag dit be
treurenswaardig zijn, er moeten echter
maatregelen getroffen worden, dat de in
beperkte mate ter beschikking staande
voedermiddelen in grootere mate ten goe
de komen aan de dieren met groote presta
ties, in het belang van een zoo groot mo
gelijke melkproductie en vleeschproductie,
en niet zoo maar dienen voor de instand
houding van een groot aantal willekeurige
dieren.
Volgens de opvatting van deskundige
kringen moet de thans bestaande abnor
maal hooge stapel van meer dan twee-ja
rige runderen ongeveer 20 pet. worden
verminderd, waarbij ieder boer noodge
dwongen uit zijn stapel op de weinig pro
ductieve oudere dieren zal teruggrijpen.
Dat beteekent voor den geheelen rundvee
stapel een vermindering van ongeveer 10
pet. Deze ingrijpende maatregel kan door
de teelt van moederkalveren, van welke
teelt in grootere mate is vrijgelaten, ten
naaste bij weder worden goedgemaakt.
Wat gebeurt, is dus alleen een verschui
ving ten gunste van de jongere jaarklasse.
Voor den export zijn volgens de voorloo-
pige raming slechts 8 pet. van het aantal
van die dieren bestemd, welke ter verzor
ging van de Nederlandsche consumenten
noodig zyn, en waarvoor zoowel melkvee
als slachtvee kan worden aangeboden.
De helaas noodzakelijke beperking van
den pluimveestapel heeft verschillende
pluimveehouders die bijna uitsluitend van
de kippenfokkerij leefden, hard getroffen.
Er zijn echter maatregelen genomen, dat
zij niet in economischen nood geraken. De
beperking van den kippenstapel tot onge
veer acht milloen hennen was evenwel
noodzakelijk, wanneer de broodvoorziening
gegarandeerd wilde worden.
Uit het bovenstaande blijkt met welk
een begrip men van Duitsche zijde tracht
rekening te houden met de belangen van
den Nederlandschen landbouw en van het
behoud der landbouwproductie, ondanks de
door den oorlog moeilijke omstandigheden.
Verwacht moet worden, dat van produ
cent tot verbruiker deze pogingen erken
ning en medewerking vinden. Wie met mis
kenning van den huidigen toestand tegen
werking pleegt, vergrijpt zich aan het be
lang van de gemeenschap en moet er re
kening mee houden, dat hij hiervoor ter
verantwoording zal worden geroepen.
PAARDEN TER MONSTERING.
Koopen of verkoopen verboden.
Het Rijksbureau voor de Voedselvoorzie
ning in oorlogstijd maakt bekend, dat het
verkoopen van paarden, die zijn aangewe
zen ter monstering voor de Duitsche vor
deringscommissies, ten strengste verbo
den is.
De paarden, die voor deze monstering zijn
bestemd, moeten in ieder geval worden
voorgeleid en het wegblijven bij deze mon
stering kan inbeslagneming van de paar
den ten gevolge hebben.
Koopers van paarden wordt er op gewe
zen, dat het koopen van een paard, dat nog
ter monstering moet verschijnen, eveneens
verboden is en dat inbeslagneming van een
dergelijk paard kan volgen.
NEDERLANDSCH AGRARISCH FRONT.
In aanwezigheid van ir. A. A. Mussert,
leider der N.S.B., oud-minister dr. F. J. M.
E. Posthuma, graf Grothe, landbouwdes
kundige van het rijkscommissariaat, en
van verscheidene vertegenwoordigers van
sympathiseerende instellingen, is gisteren
het gebouw van het Nederlandsch Agra
risch Front aan de Zeestraat 69 te 's-Gra
venhage, tegenover het Willem-de-Zwij-
gerhuis in gebruik genomen.
Als organisatieleider van het Neder
landsch Agragrisch Front heette de heer
W. Slog uit Hoofddorp allen welkom.
Vervolgens hield de leider van het Boe-
renfront, de heer E. J. Roskam, een inlei
dende rede.
Dr. F. E. Posthuma verkreeg hierna het
woord en zei Agrarisch Front te zien als
den frisschen morgen.
Hulde bracht spreker aan den stichter
van landbouw en maatschappij, den heer
Smid, die acht jaren lang pionierswerk
heeft verricht om den Nederlandschen
landbouw weder in volksche banen te lei
den en wiens arbeid nu door het Neder
landsch Agrarisch Front is overgenomen.
Grat Grothe sprak vervolgens enkele
woorden als gast.
Ir. Mussert sprak hierna als stichter van
het Agrarisch Front en zette in een rede
de beteekenis van Agrarisch Front uiteen.
HET GROOTE HUS OP DE
ST. JACOBSGRACHT
LIL
Het behoort tot de voornaamste plichten
aan prinsen en prinsessen van den bloede
opgelegd, met een ruiker op hun elboog
door lange zalen met kinderbedjes te
schrijden, minzaam glimlachjes uit te dee
len en hier en daar een vorstelijke dirk te
plaatsen.
Bij ontstentenis van prinsen en prinses
sen schijnt deze taak aan ondergeteekende
te zijn overgedragen. Hoeveel bedden wij
op onze rondgangen door Leiden niet ge-
inspecteerd hebben! Bedden met blozende
kinderbolletjes, bedden met uitgeteerde,
wegsuffende oude mannen, bedden met
was-gele doodenmaskers, een lange film
van bedden, witte bedden, in het gelid ge
schaard, zalen vol, huizen vol. We zijn
langs al die ledikanten getrokken, in min
zaamheid zijn we niet tekort geschoten,
maar een ruiker bloemen, neen, daarmee
zijn'we nooit vereerd. Vreemd!
Toch afgezien van een gepaste bloe
menhulde bij het binnentreden hebben
wij ons over de ontvangst in 't geheel niet
te beklagen gehad. Dat stemt des te meer
tot erkentelijkheid, omdat onze bezoeken
altijd onverwacht kwamen en onze opdrin
gerigheid onaangediend.
Zoo stonden wij ongenoodigd voor de
deur van het Roomsch-Katljoliek Wees- en
Oudeliedenhuis, met den uitgesproken
wensch deze eerbiedwaardige stichting
grondig in oogenschouw te nemen. Daarte
gen bleek niet het minste bezwaar.
„Maar" zei de portierster in haar sta
tig Dominicaansch habijt „een bouquetje
kan ik tot mijn leedwezen niet aanbie
den".
Het Weeshuis aan de St. Jacobsgracht is
een tamelijk oud en tamelijk ingewikkeld
gebouw. Het deed me denken aan het
„Witte Paard" te Ipswich, waar Pickwick
eens in een pik-donkere nacht verdwaalde
in een verkeerd bed terecht kwam..
Een wirwar van gangen, gangetjes, over-
loopen, trappen, opstapjes, sloppen en ste
gen een puzzle voor den oningewijden.
Als mej. Gründemann er niet was geweest,
zou ik deerlijk verdoold zijn in dit wees-
oudeliedenhuis en 's avonds stiekem
onder de wol zijn gekropen, op gevaar af
dat mij hetzelfde avontuur overkwam als
den weledelen heer Pickwick, P.P.C.
Zoo'n oud, telkens vernieuwd, opgelapt
en bijgebouwd huis heeft misschien vele
ongemakken, maar toch één voordeel, een
groot voordeel: het is er gezellig, het is er
huiselijk, en dat is het toch juist, wat wij
aan onze weezen en bejaarden willen ge
ven: een tehuis, waar hun het gemis van
een thuis vergoed wordt.
Dat ligt natuurlijk niet alleen aan de
grillige samenhang van de vertrekken, dat
ligt wel op de voornaamste plaats aan de
moederlijke zorgen van de Zusters Domini
canessen, die sedert 1916 (in October dus
een zilveren pretje!) de huishouding van
dit instituut op zich hebben genomen.
Het gesticht bestaat uit drie af deelingen,
die van elkaar gescheiden, doch door mid
del van de reeds opgesomde verkeersmoge-
lijkheden ook weer met elkaar verbonden
zijn te weten: het Weeshuis.
„Hebt u onze jongste gezien?" vroeg
de Priorin, Moeder Eulalia, met ongeveins
de trots. De jongste van dit huis heeft juist
zijn eerste levensjaar voltooid. Er zijn 70
weesjes en wezen in oploopende lengtes,
het Oudeliedenhuis
waar in de warme, met allerlei snuiste
rijen en godvruchtige prentjes verluchte
zalen de bejaarde menschen heel genoege-
lijk hun dagen slijten
en het St. Domini cushuis
waar echtparen hun eigen home ingekap-
Agenda
LEIDEN.
Zondag, „Katholiek Leiden", jaarvergade
ring in de Harmonie, 11 uur v.m.
Zondag, Uitvoering Burger Zangschool van
„Goudsprookjes Tooverlied", Stads
gehoorzaal, 2 uur.
Maandag, Watt en Half Watt op avontuur
door „De Hagenaars", Stadsgehoor
zaal, 2.30 uur.
De Zondagsdienst der huisartsen te Lei
den wordt waargenomen door de dokters:
Bertel, Hartman, v. Leeuwen, v. d. Meer
en Verbrugge.
De Zondagsdienst der huisartsen tt
Oegstgeest wordt waargenomen door dr.
Hugenholtz, Tel. 390.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
apotheken te Leiden wordt van Zaterdag
21 December 20 uur tot Dinsdag 24 Decem
ber 8 uur waargenomen door: de Apotheek
van Driesum, Mare 110, Tel. 20406 en de
Zuid er Apotheek, Lammenschansweg 4,
Tel. 23553.
Te Oegstgeest door: De Oegstgeestsche
Apotheek, Wilhelminapark 8, Tel. 26274.
De avond-, nacht en Zondagsdienst der
apotheken te Leiden wordt van Dinsdag 24
December 20 uur tot Donderdag 26 Decem
ber 8 uur, waargenomen door de Apotheek
Duyster, Nieuwe Rijn 18, Tel. 20523.
Te Oegstgeest door: De Oegstgeestsche
Apotheek, Wilhelminapark 8. Tel. 28274.
De avond-, nacht en Zondagsdienst der
apotheken te Leiden wordt van Donderdag
28 December 8 uur tot Zaterdag 28 Decem
ber 8 uur waargenomen door: de Apotheek
Du Croix, Rapenburg 9, Tel. 24807 en de
Apotheek „Tot Hulp der Menschheid",
Hooigracht 48, Tel. 21060.
Te Oegstgeest door: De Oegstgeestsche
Apotheek, Wilhelminapark 8, Tel. 26274.
JUBILEUM BIJ DE „TILBURGSCHE
COURANT".
Maandag 23 December a.s. zal het veer
tig jaar geleden zijn, dat de heer Leo J. J.
Aarts verbonden werd aan de „Nieuwe Til-
burgsche Courant" te Tilburg, aanvanke
lijk als adjunct-directeur, later als direc
teur.
De heer Aarts ls een bekende figuur in
de kringen van het dagblad- en boekdruk-
kersbedrijf. Hij is voorzitter van de Ka
tholieke Dagbladpers, vereeniging van di
recteuren van R.K. dagbladen en vice-
voorzitter van de vereeniging de Neder
landsche Dagbladpers.
Het is door deze functies, dat de heer
Aarts werd aangewezen om plaats te ne
men in den raad van voorlichting der Ne
derlandsche dagbladpers tot voorbereiding
eener Nederlandsche Perskamer. Reeds
dertig jaren beweegt de heer Aarts zich in
het vereenigingsleven van de grafische be
drijven; eerst provinciaal als voorzitter
van den R.K. Provincialen Bond van Boek
drukkerijen in Noord-Brabant en later lan
delijk.
Zoo is de jubilaris thans secretaris van
de R.K. Vereeniging van Nederlandsche
Drukkerspatroons en hoofdbestuurslid van
de federatie van werkgeversorganisaties
in het boekdrukkersbedrijf.
De heer Aarts die, in verband met de
tijdsomstandigheden, die jubileum niet
feestelijk zal herdenken, is Maandag af
wezig.
EENDENEIEREN EN PARATYPHUS.
Nu en dan worden gevallen van paraty-
phusbesmetting bekend, veroorzaakt door
het gebruik van eendeneieren.
Om het optreden van deze ziekte door
het gebruik van eendeneieren' te voorko
men is het noodig de eendeneieren hard
te koken (10 minuten) en ze in bak waren
slechts te gebruiken, indien deze hard ge
bakken worden.
Met aandrang wordt het publiek
daarom aangeraden eendeneieren niet
te gebruiken voor de bereiding van
pudding, vla, taartvullingen, zacht ge
bak, cake, pannekoeken, flensjes, kort
om niet voor eetwaren, welke niet of
niet voldoende verhit worden.
EEN STUDIEKRING VAN DEN BOND
VAN NEDERLANDSCHE ARCHITECTEN
Het dagelijksch bestuur van den Bond
van Nederlandsche Architecten meent, dat
naast de vraagstukken die de maatschap
pelijke positie van den architect betreffen,
toch ook reeds nu aandacht moet worden
gewijd aan de belangen der bouwkunst zel
ve. Met name wenscht het bestuur voort
te gaan met de practische bestudeering
van het vraagstuk van de restauratie van
oude gebouwen.
Tot deze studiekring zullen worden uit-
genoodigd vertegenwoordigers van monu
mentenzorg. voorts architecten die op het
gebied van het restauratiewerk hun spo
ren hebben verdiend en anderen, van wie
kan worden aangenomen, dat zij op dit
gebied belangrijke denkbeelden naar vo
ren zullen brengen, alsmede eenige beeld
houwers en stedebouwkundigen.
seld hebben. Ook in dit huis „zijn vele wo
ningen", die alle een eigen voordeur heb
ben, uitkomend op een soort Passage zon
der winkels.
Ergens maar ik zou den weg erheen
niet weten te vinden is de kapel, een
rustige kapel met achter het altaar een
wandbeschildering, door Schmierman,
voorstellende het laatste Avondmaal. Het
kan de gelijknamige schepping van Leonar
do da Vinei niet evenaren, maar het is
toch wel heel mooi; de rijzige in witte
kleeren gehulde figuur van den Christus,
die de eerste consecratie verricht, terwijl
de leerlingen (van wie slechts vier zijn
weergegeven) in eerbiedige verbazing de
heilige handeling gadeslaan, of diep-neer-
gebogen het groot geheim vereeren.
In de regentenkamer van het Parochiaal
Armbestuur, dat parochiaal heet, maar niet
parochiaal is, hangen eenige oude schilde
rijen: een milde pastoor, een zeer goed ge
lukt echtpaar (waarvan de vrouw top
zwaar is door een enorme pruik) en een
omvangrijke nogal forsche dame met een
rose baby-mutsje op de glimmend-zwarte
lokken. Enkele ingelijste litanieën met re
genten- en regentessen-namen; enkele
reeksen legaten (er is nog een plaats
open....) en een paar fraaie Empire-
kasten en bureautjes.
De geschiedenis van het Weeshuis staat,
behalve in vergeelde notulen in een twee
tal jubileum-uitgaven, gegrift, wel niet in
marmer, dan toch in steen.
Het gebouw neemt de plaats in van de
St. Valentijns-kapel (het is jammer, dat
de tegenwoordige kapel niet aan dien on-
gewonen en vroolijken heilige is toege
wijd), was eerst een „houhuis" van de
Waalsche diaconie, werd in 1739 een Ka
tholiek gesticht (maar het was verboden
er kruisen of beelden neer te zetten) en
werd bij de buskruit-ramp in 1807 danig
toegetakeld. Koning Lodewijk Napoleon,
die hier-te-lande eenige jaren de lakens
uitdeelde, stelde fondsen beschikbaar voor
den wederopbouw. Dit wordt op een steen
in den voorgevel omstandig gememoreerd:
„Toen D'Arme Roomsche Wees,
Wanhopend Nederzat,
Of, Schreyend, Doolde Op 'T Puin Der
Halfverwoeste Stad,
Werd Hem Op D' Eigen Grond Van Zyn
Vernielde Woning
Dit Ruim Verblijf Gesticht, Door
Holland's Eersten Koning.
Thans Zegnen Hier Te Zaam Des
Vorsten Gunst En Deugd
Behoeftige Ouderdom En Hulpelooze
Ieugd
Help Nu, Weldadigheid, Dit Werk Der
Liefde Kroonen
De God Der Liefde Zelf Zal 'T Eenmaal
Ryklyk Loonen".
Van den manken Franschman wil men in
dit gesticht geen kwaad hóóren. (Lode
wijk was inderdaad een goeie vent, veel te
goed vond zijn keizerlijke broeder). Ook
een gevelsteen in het verblijf van de jon
gens herinnert aan Lodewijks inmenging:
„Toen Leydens Roomsche Weezen
Treurden,
Lei Hier Den Eersten Steen Van
Beurden
Zoo Als Hier Boven Staat Vermeld,
Maar Gansch Vernield Door Buskruids
Woede
Heeft Koning LODEWIJK De Goede
Dit Liefde Huis Zoo Schoon Hersteld".
En op de derde plaats wordt 's „ICo-
nings" mild gemoed geprezen door een
portret-gravure in de Regentenkamer.
Het Weeshuis is niet het eenige monu
ment, dat Lodewijk Bonaparte's edelmoe
digheid tot in het verre nageslacht be
wierookt. Het „Lodewijkie" op de Steen-
schuur is toegewijd aan 's Konings konink
lijken beschermheilige om beider naan
in eere te houden. Waarom dat zullej
wij te zijner tijd verhalen.
VENATOR VAGANS.
I
