DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Kwart pond
KAAS
Momentje
ZATERDAG 14 DECEMBER 1940
32ste Jaargang No. 9823
S)e £eki&cHe(2oii/fca/iit
Bureaux Papengrracht 32.
Telefoon: Redactie 20015, Administratie 20935.
Giro 103003. Postbus 11,
V Van den rijkdom mede-
deelen
Naar aanleiding van een rede van prof.
Kraemer, over het onderwerp: „Zending
urgenter dan ooit", merkte een briefschrij
ver in „Hervormd Amsterdam" op, dat de
gemeenteleden zoo weinig weten, hoe zij
metterdaad een persoonlijk „zending" moe
ten beoefenen in hun eigen omgeving. Al
weten wij zelf rijk te zijn, wij weten daar
om nog niet, hoe anderen in den rijkdom
van het Evangelie te laten deelen, aldus de
Hervormde briefschrijver.
Opmerkelijk is, wat de Leidsche prof.
Kraemer antwoordt. Volgens hem wordt
door zijn briefschrijver hiermee het kern
vraagstuk voor het kerkelijk en christelijk
leven in Nederland aangeroerd, schrijft hij
thans in het zelfde blad. Sinds hij in 1935
uit Indië terugkeerde en hier te lande met
allerlei menschen en kringen in aanraking
kwam, heeft hij ontdekt, hoe velen gebukt
gaan onder de machteloosheid der kerk en
voelen, dat men aan de wereld moet laten
zien, dat het Evangelie werkelijk „een
kracht Gods tot zaligheid" is. Allerlei men
schen zouden graag iets doen, maar weten
niet, hoe het te doen. Dat heeft prof. Krae
mer tot het inzicht gebracht, dat het voor
naamste probleem niet is de „reorganisa- 1
tie", maar het bestaan van groote „bevro
ren geestelijke credieten". Het voornaam
ste, wat er momenteel in christelijk Neder
land te doen is, is: de bevroren geestelijke
credieten weer vloeibaar te maken. Het
voornaamste verwijt, dat de Leidsche hoog
leeraar tot de leiding der kerk zou kunnen
richten, is dit: dat zij zoo blind is geweest
voor het bestaan van deze geestelijke cre
dieten en zoo onaandoenlijk voor de ver
antwoordelijkheid van het vloeibaar ma
ken. „De geestelijke krachten in Nederland
zijn er, maar zij liggen als dood kapitaal.
Veel christenen loopen, geestelijk gespro
ken, als millionnairs rond, maar door de
eigenaardige verhoudingen in het vader
land blijft hun kapitaal volkomen rente
loos liggen, als opgestapeld goud in goed
afgesloten kelders. Wij missen den moed
in Nederland, om elkaar er op aan te spre
ken, dat dit niet mag en kan".
Tot zoover wat geschreven wordt in
„Hervormd Amsterdam" over een uiterst
belangrijk onderwerp.
Uit de eerste alinea hierboven citeeren
wij nog even dezen zin: „Al weten wij zelf
rijk te zijn, wij weten daarom nog niet, hoe
anderen in den rijkdom van het Evangelie
te laten deelen".
Helaas is 't bij vele Christenen erger ge
steld, dan hier gezegd wordt
Niet alleen, dat zij niet weten van den
rykdom, welks bezit zij zich bewust zijn, te
laten deelen, maar zij zijn zich het bezit
van dien rijkdom niet bewust, niet diep
en niet levend bewust.
En dat is wel het allerergste.
Daarnaast blijft het óók bedroevende
verschijnsel, dat Christenen, die zich het
bezit van een groot geestelijk kapitaal wèl
bewust zijn, niet weten, hoe anderen in
dien rijkdom te laten deelen.
Voor den Katholiek is dit vraagstuk ech
ter niet zóó moeilijk.
Hij weet, dat hij anderen Gods genade
kan deelachtig maken door zijn gebeden en
zijn offers, die God wil aanvaarden voor
het heil van anderen. De leer van de
gemeenschap der heiligen. De sublieme
leer, waardoor wij weten dat ieder zijn
medemensch kan helpen!
Maar behalve door gebed en offer wil de
Christen ook van zyn millioenen-schat me-
dedeelen door daden, door actie.
Wat beveelt prof. Kraemer aan voor de
Hervormden?
Hij wil dat er „kleine kringen" worden
gevormd, die den kerkeraden gaan „bele
geren met verzoeken", om die kerkeraden
te kunnen helpen, „om de kerk en het le
ven van Christus zichtbaar en tastbaar te
maken in haar omgeving". Hij wil, dat men
kleine groepen verzamelt, „die geregeld bij
elkaar komen om waarachtige voorbidders
te zyn voor den nood der Christenheid en
den nood der wereld. Wij moeten nu een
maal leeren leven uit de elementaire din
gen des geloofs", aldus prof. Kraemer.
Dat lijkt erg veel op de „Katholieke
Actie" door den Paus zoo nadrukkelijk ge
meld als vorm van leeken-apostolaat!
Mocht de Katholieke Actie, zooals de
Paus die wil, doordringen in alle kringen,
in alle parochies, opdat Katholieken, zich
hun onschatbaren rijkdom bewust, daarvan
ook weten mede te deelen aan anderen.
OP BON 35
De secretaris-generaal van het departe
ment van Landbouw en Visscherij deelt
het navolgende mede met betrekking tot
de distributie van kaas:
Het is mogelijk gebleken, naast het
rantsoen kaas, dat aangeschaft kan
worden tegen afgifte van de reeds voor
het tijdvak van 2 tot en met 29 De
cember aangewezen bonnen van het
algemeen distributiebonboekje, welke
elk recht geven op het koopen van 100
gram kaas, een extra-rantsoen kaas
beschikbaar te stellen.
Gedurende het tijdvak van Maandag
16 tot en met Zondag 29 December zal
de met „35" genummerde bon van het
algemeen distributiebonboekje recht
geven op het koopen van 125 gram
kaas. De geldigheidsduur van bon „35"
eindigt 29 December a.s., zoodat deze
bon na dien datum niet meer gebruikt
kan worden.
Het ligt in het voornemen, voor het
tijdvak van 30 December tot en met 12
Januari naast de bonnen ter verkrij
ging van het gebruikelijke rantsoen
van 100 gram wederom een bon aan te
wijzen ter verkrijging van een extra
rantsoen kaas van 125 gram.
De aandacht wordt er op gevestigd, dat
in den handel nog een voorraad smeerkaas
in verpakkingen van 125 en 250 gram ver
krijgbaar is. Door het aanwijzen ^van bon
„35" voor het koopen van 125 gram kaas
is thans de gelegenheid geopend, smeer
kaas in deze verpakkingen te koopen. Voor
smeerkaas in verpakkingen van 250 gram
dienen vanzelfsprekend twee bonnen „35"
te worden afgegeven.
De aandacht van détaillisten wordt ge
vestigd op de in een officieele publicatie
vermelde bijzonderheden betreffende het
inleveren van bonnen.
BOTER EN KAAS.
Kaasproducenten kunnen als boter-
producenten worden toegelaten.
Bij beschikking van den secretaris-ge
neraal van het departement van Land
bouw en Visscherij, in de Nederland-
sche Staatscourant van 13 dezer opge
nomen, wordt de mogelijkheid ge
opend om:
le. kaasproducenten als producent van
boter toe te laten en
2e boterpakkers als boterhandelaren
toe te laten.
Voorts is hierin vastgelegd, dat aan
allen, die fabriekmatig ten minste 2000
K.G. boter per jaar bereiden dan wel
zulks aannemelijk maken, een ompak-
vergunning zal worden verstrekt.
LEVERING VAN BOTER AAN
HANDELAREN.
De secretaris-generaal van het Departe
ment van Landbouw en Visscherij heeft
een wijziging gebracht in het Crisis-zuivel-
besluit 1940, waardoor het aantal hande
laren, aan wie de boterproducenten ver
plicht zijn een gedeelte van him productie
te leveren, wordt beperkt tot hen, die in
de basisperiode van de totale door hen in-
gakochte hoeveelheid boter, zijnde ten
minste 250.000 K.G., ten minste 60 pet.
rechtstreeks hebben betrokken van pro
ducenten en ten minste 60 pet. hebben ver
handeld aan anderen dan consumenten.
BRANDSTOFFEN-BIJSLAG.
Ook op de kostwinnersvergoeding.
Het hoofd van het Afwikkelingsbureau
heeft aan de burgemeesters het volgende
medegedeeld, hetwelk geldt zoowel voor
hen, die zich nog in militairen dienst be
vinden, als voor hen, die tot den Opbouw-
dienst behooren.
Evenals het vorig jaar zal over den win
ter 194041 brandstoffenbijslag op de
kostwinnersvergoeding worden toegekend
ten aanzien van dienstplichtigen, die ten
tijde van hun opkomst steun genoten of
in werkverruiming geplaatst waren. Het
zelfde geldt ten aanzien van hen, te wier
aanzien kostwinnersvergoeding is of wordt
toegekend, berekend naar het inkomen,
hetwelk zij zouden hebben genoten, indien
zij in steun waren opgenomen of in werk
verruiming zouden zijn geplaatst, om het
even of zij hoofd- of medekostwinner zijn.
Deze bijslag, welke over het tijdvak
van 27 October 1940 tot en met 29
Maart 1941 kan worden toegekend, be
draagt 1.30 per week, waarin 5 pet.
voor duurtebijslag begrepen is.
Zij, die het voorschot van ƒ5.75 hebben
genoten, moeten dit voorschot terugbeta
len door middel van inhouding op het te
goed, dat reeds is ontstaan door de bepa
ling, dat de bijslag wordt berekend van 27
October 1940 af. Voor zoover het dienst
plichtigen geldt, die inmiddels den wer-
kelijken militairen dienst of den Opbouw-
dienst hebben verlaten, behoeft dit voor
schot niet te worden terugbetaald.
Bloembollen en bloemen
TOELATINGSEISCHEN VOOR
KWEEKERS EN HANDELAREN
De secretaris-generaal van het departe
ment van Landbouw en Visscherij heeft,
gelet op artikel 9 der Landbouw-Crisiswet
1933 en in overeenstemming met de ver
ordeningen van den Rijkscommissaris voor
het bezette Nederlandsche gebied, vast
gesteld:
Bloembollen.
Als vereischten, bedoeld in de artikelen
1, lid 2, van het Bloembollensaneeringsplan
1938 (Teelt), van het Bloembollensanee
ringsplan 1938 (Export) en van het Bloem
bollensaneeringsplan 1939 (Handel).
I. voor zoover betreft toelating tot de
groepkweekers van bloembollen, dat de
aanvrager moet aantoonen, dat:
a. hij voldoende opleiding heeft gehad
als kweeker van bloembollen;
b. hij een leeftijd heeft van ten minste
21 jaar, tenzij hij aantoont, dat hij kost
winner is of binnenkort zal worden;
IL voor zoover betreft toelating tot de
groep handelaren in bloembollen, dat de
aanvrager moet aantoonen, dat:
a. hij voldoende opleiding heeft gehad
als handelaar in bloembollen;
b. hij een leeftijd heeft van ten minste
21 jaar, tenzij hij aantoont, dat hij kost
winner is of binnenkort zal worden;
c. hij financieel in staat is handel in
bloembollen naar behooren te drijven;
IIL voor zoover betreft toelating tot de
groep exporteurs van bloembollen:
1. dat de aanvrager moet aantoonen, dat:
a. hij voldoende opleiding heeft gehad
als exporteur in bloembollen;
b. hij een leeftijd heeft van ten minste
21 jaar, tenzij hij aantoont, dat hij kost
winner is of binnenkort zal worden;
c. hij financieel in staat is den export
van bloembollen naar behooren te drijven;
2. dat de aanvrager, zoo zulks door de
instantie, die over de toelating oordeelt,
wordt verlangd, moet overleggen een
schriftelijk bewijs, afgegeven door den
Bond van Bloembollenhandelaren, geves
tigd te Haarlem, waaruit blijkt, dat deze
bond tegen diens toelating tot de groep
geen bezwaar heeft.
Bloemkweekerij.
Als vereischten, bedoeld in artikel 1,
1, lid 2, van het Crisis-Bloemkweekerij-
besluit 1937, dat de aanvrager tot toe
lating in de groep kweekers van bloem-
kweekerijproducten moet aantoonen, dat:
a. 1. hij voldoende opleiding heeft ge
had als kweeker van bloemkweekerij-
producten, hetgeen wordt aangenomen, in
dien hij gedurende drie jaren, onmiddel
lijk aan de aanvrage voorafgaande, in het
bloemkweekerij bedrijf is werkzaam ge
weest;
2. deze opleiding gericht was op het
stichten van een eigen bloemkweekery-
bedrijf;
b. hij den leeftijd heeft van ten minste
21 jaar, tenzij de aanvrager kostwinner is
of binnenkort wordt;
c. hij financieel in staat is een bloem-
kweekerijbedrijf te stichten en te be-
heeren.
Boomkweekerij
Als vereischten, bedoeld in artikel 1,
lid 2, van het Crisis-Boomkweekerijbesluit
1937, dat de aanvrager tot toelating in de
groep kweekers van boomkweekerij produc
ten moet aantoonen, dat:
a. 1. hij voldoende opleiding heeft gehad
als kweeker van boomkweekerij producten,
hetgeen wordt aangenomen, indien hij ge
durende drie jaren, onmiddellijk aan de
aanvrage voorafgaande, in het boom-
kweekersbedrijf is werkzaam geweest;
2. deze opleiding gericht was op het
stichten van een eigen boomkweekerij-
drijf;
b. hij een leeftijd heeft van ten minste
21 jaar, tenzij de aanvrager kostwinner is
of binnenkort wordt;
c. hij financieel in staat is een boom-
kweekerybedrijf te stichten en te be-
heeren.
STEUNVERLEENING AAN DEN
TUINBOUW..
Naar wij vernemen verkeeren de
voorstellen tot het toekennen van een
steuntoeslag op in 1940 ter veiling aan
gevoerde en verhandelde producten in
een' gevorderd stadium van voorberei
ding. Binnen afzienbaren tijd kan dan
ook de bekendmakirg van de tweede
steunuitkeering aan den tuinbouw over
1940 tegemoet worden gezien.
PAARDENMARKT TE UTRECHT GAAT
NIET DOOR.
Naar wij vernemen gaat de paarden
markt, welke a.s. Maandag te Utrecht zou
worden gehouden, niet door.
GEEN BEPERKING VAN HET
REIZIGERSVERVOER MET DE
FEESTDAGEN.
Een valsch gerucht.
Een hardnekkig gerucht van de laatste
dagen is dit: dat er tussohen Kertmis en
Nieuwjaar maar zeer beperkte gelegenheid
tot reizen zou bestaan. Zulks in verband
met het vervoer van Duitsche verlofgan
gers in die dagen.
De directie der N. S. deelt ons op een
desbetreffende vraag mede, dat deze ge
ruchten allen grond missen.
Zooals het spoorboekje thans geldt, zal
het de heele maand December gelden en
ieder kan zich dan ook gerust op reis be
geven.
Wel zal het zaak zijn, dat ieder zoo vroeg
mogelijk op reis gaat met de komende
feestdagen, omdat by al eerder 'beperkte
vervoersmogelijkheid van reizigers ten ba
te van het goederenvervoer een vlotte af
wikkeling van het treinverkeer daarmee
zeer gebaat zou zijn.
„Vaderland."
In verband met de vele tot haar gerich
te vragen deelt de directie der Nederland
sche spoorwegen mede, dat haar niets be
kend is van plannen om de treinen alleen
open te stellen voor personen, die in het
bezit zouden zijn van een reisvergunning
in den een of anderen vorm.
UNIFORME CALCULATIE VOOR
SCHOEN- EN LEDERINDUSTRIE.
Een winst van vijf procent van den omzet
Het Rijksbureau voor huiden en leder
heeft nieuwe maatregelen getroffen voor
de ordening in de schoen- en lederindu
strie.
Thans is een algemeen geldend calcula
tieschema ingevoerd, dat aan schoenfabri
kanten vijf percent van den omzet winst
garandeert.
Aan de hand van vastgesteld formulie
ren moeten de fabriekanten hun kostprijs
opmaken en inzenden aan genoemd 'bu-
Ter controle moeten de schoenfabrikan
ten van alle artikelen, die zij vervaardi
gen, een prijscourant samenstellen en in
leveren aan het bureau. De verkoopen
moeten geschieden aan de hand van een
nummer van de prijscourant, zoodat de
coi-trole eenvoudig wordt.
Overleder- en lederfabrikanten moeten
telkens, binnen vijf dagen na beëindiging
van het productieproces een schematische
calculatie inzenden.
Alvorens fabrikanten nieuwe producten
in den handel brengen, moeten zij op de
ingezonden calculatie een vergunning tot
verkoop hebben ontvangen.
Voor schoenfabrikanten, die hun pro
ducten distribueeren door middel van
eigen winkels, gelden dezelfde maatrege
len. Ook het winstpercentage is voor hen
hetzelfde.
BEWERKEN EN VERWERKEN VAN
AARDAPPELEN WEDER MOGELIJK.
De secretaris-generaal van het departe
ment van Landbouw en Visscherij heeft
ontheffing verleend van het verbod tot het
bewerken, doen bewerken, verwerken en
doen verwerken van aardappelen, indien
hiertoe door de Stichting Nederlandsche
Inkoopcentrale van Akkerbouwproducten,
gevestigd te 's-Gravenhage, vergunning is
verleend en de zoo noodig aan deze ver
gunning te verbinden voorwaarden zijn na
gekomen.
FACILITEITEN VOOR HET GOEDEREN
VERKEER TUSSCHEN NEDERLAND
EN DUITSCHLAND.
De Duitsche Rijksminister van financiën
heeft door een in den „Reichsanzeiger" van
11 December 1940 gepubliceerde verorde
ning betreffende wijziging van douaneta
rieven ter vergemakkelijking van het goe
derenverkeer tusschen Nederland en
Duitschland bepaald, dat van 16 December
1940 ai de goederen, afkomstig uit de be
zette Nederlandsche gebieden, vrij
van douanerechten zyn.
De regeling geldt niet voor goederen, die
zich op den dag van het inwerkingtreden
der verordening reeds in het douanever-
keer van het Duitsche douanegebied bevin
den.
IR. VAN DER VEGTE.
Omtrent den gisteren benoemden raad-
adviseur bij het departement van Volks
voorlichting en Kunsten, Ir. W. L. Z. van
der Vegte, die tevens benoemd is tot voor
zitter van den Radio-raad, kunnen wij, op
gezag van het „Nationale Dagblad" mede-
deelen, dat hy lid is van de N.S.B.
Ook de nieuw-benoemde hoofdcommies
bij genoemd departement, de hfeer M. Vink,
is lid dezer beweging.
RECLAME.
't Is maar een kwestie van recla
me. Ik ontving gisteren met de post
een schoone, hemelsblauwe enveloppe,
die er zoo zonnig uitziet, dat ik bij
voorbaat den afzender reeds dank
zegde in mijn hart. Maar het was een
drukwerk en drukwerken maken den
mensch achterdochtig. Daar staat al
tijd iets in, dat zoo noodzakelijk is of
zoo mooi of zoo apart, maar altijd iets,
waaraan je portemonanie te pas moet
komen. Ook in deze zonnige enve
loppe zat zoo iets. En er stond trou
wens een zon op deze blauwe enve
loppe, een zon met een gulle lach en
vele stralen.
In die enveloppe zat iets moois, pre
cies zooals ik gedacht had. Op de voor
zijde van dat iets stond een snoeperig
landhuisje-in-het-groen en aan-het-
water en dat landhuisje was ontspro
ten uit de schoonste fantasie. En daar
vóór in het blauwe water lag een zeil
jacht met twee menschen waar
schijnlijk de twee uit dat huisje, die er
juist op uit trokken om te gaan zei
len. U begrijpt al, dat het van een lo
terij was en dat je dat landhuis en dat
zeiljacht kan winnen als je maar loten
kocht. Ik heb wel zin in dat landhuis
en dus dacht ik erover maar een lotje
te nemen. Maar ik keek eerst nog even
aan den achterkant.
En daar stond: 240.000 loten 1000
prijzen. Dat klonk ook heel aanlokke
lijk. Maar ik ben er toen over gaan
peinzen, wat reclame toch belangrijk
is. Want als reclame niet belangrijk
was, zou men er wel hebben gezet:
240.000 loten 239.000 nieten. Maar
dat gaat niet. Dan zou er niemand een
lot koopen. Ik ook niet.
En dan zou dat snoeperige landhuis
zeker mijn neus voorbij gaan.
WINTERHULPEN EDERLAND
Gironummer van de W. H. N.
5553
De Bank van de W. H. N. is
Kasvereeniging N.V., A'dam.
Postgironummer 877.
WAARHEEN GAAT HET GELD?
Mr. L. J. A. Trip, secretaris-generaal,
wnd. hoofd van het departement van Fi
nanciën, zal als voorzitter van de finan-
cieele commissie der Stichting Winterhulp
Nederland Zondag 15 December van 18.55
uur tot 19.00 uur over beide zenders spre
ken over het thema: „Waarheen gaat het
geld van de eerste collecte?"
HAARLEM HELPT ZIJN KUNSTENAARS
De gemeenteraad van Haarlem heeft
Donderdagmiddag een voorstel van B. en
W. aangenomen, om een bedrag van 1200
te bestemmen voor aankoop van werken
van Haarlemsche beeldende kunstenaars.
Dit bedrag wordt beschikbaar gesteld uit
het fonds voor kunsten en wetenschappen
dat destijds gevormd is uit het batig saldo
van de in Haarlem gehouden Frans Hals
tentoonstelling.
Bij «en groot aantal bewaakte over
wegen zijn thans speciale stoplichten
en zgn .katte oogen" aangebracht ten
behoeve van het verkeer in de duisternis
(Foto Pax-Holland)
