Ongeregeldheden In
Roemenië
V&mtyezette aanaattm
te* ^ee
OP BRITSCHE CONVOOIEN
De oorlog in
Griekenland
Nieuwe orde in
Europa
64 aanhangeió uan Qxvwl g&fuóiMe&td
Opklaring op den
Balkan
De oriënteering
van Hongarije
DONDERDAG 28 NOVEMBER 1940
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. S
Luchtaanvallen ondanks
slecht weer
HET BOMBARDEMENT VAN
AVONMOUTH
Naar het D. N. B. verneemt, hebben Duit-
sche gevechtsvliegtuigen Woensdag over
dag en des avonds weer met succes ver
scheidene aanvallen op Britsche convooien
gedaan. Voor den mond van de Theems
krteg een Britsch hulpschip een voltreffer,
waardoor het in brand geraakte. Twee an
dere bommen vielen vlak bij het schip. Aan
den westelijken toegang tot het Kanaal
werd een hulpkruiser, die als geleideschip
in een convooi voer, zoo ernstig getroffen,
dat deze in korten tijd zonk. Hij mat 6000
tot 7000 ton.
Ten aanzien van het weermachtsbericht
verneemt het D.N.B. aanvullend nog de
volgende bijzonderheden:
Ondanks de zeer ongunstige weersom
standigheden werden vooral acties ten uit
voer gelegd, die zich bewogen binnen het
kader van de laatste op Bristol gerichte
groote aanvallen en die de successen heb
ben vergroot, welke bij het bombardement
op deze stad waren bereikt. In den nacht
van Dinsdag op Woensdag waren de aan
vallen nl. gericht op de voorhaven van
Bristol, Avonmouth. Avonmouth is een
groote haven aan de monding van de Avon
in het kanaal van Bristol. Voor de voorzie
ning van Engeland van brandstoffen en
levensmiddelen is Avonmouth van bijzon
dere beteekenis. De havenwerken nemen
het grootste deel van het buiten-Europee-
sche verkeer van Bristol op. Hier kunnen
vracht- en tankschepen met een diepgang
tot 8,5 M. binnenloopen. Behalve het ha
venbassin bevinden zich hier uitgebreide
tankinstallaties met 126 groote reservoirs
van 700.000 ton en graansilo's van de mo
dernste constructie met een capaciteit van
62.000 ton, groote maalderijen, koelhuizen,
zinkbedrijven en meststoffenfabrieken.
Het weermachtsbericht van Woensdag
bepaalt zich er toe te constateeren, dat het
bombardement op deze belangrijke haven
stad verscheidene branden heeft doen ont
staan.
Het Duitsche luchtwapen kon voorts een
mooi.succes behalen bij een aanval op een
convooischip bij Falmouth. Deze plaats ligt
aan den zuidelijken oever van de rivier
Penryn in het graafschap Cornwall, dus in
het westelijke deel van de Britsche zuid
kust, en wordt bij voorkeur gebruikt als
verzamelplaats voor convooien. Ook is Fal
mouth van beteekenis als haven voor troe
pentransporten en transports, van oorlog-
tuig, benevens als vluchthaven voor lichte
zeestrijdkrachten, die worden gebruikt voor
kustbescherming en beveiliging der koop
vaardij. Niet ver van den ingang tot dezen
schuilhoek van lichte Britsche oorlogs
bodems en vrachtschepen slaagden Duit
sche gevechtsvliegtuigen er in een concooi-
schip van 7000 br.t. met inslaande bommen
tot zinken brengen. Ook voor de mon
ding van de Theems deden Duitsche bom
menwerpers een aanval op een convooi. Zij
brachten schade toe aan twee koopvaardij
schepen van gemiddelde grootte.
Bij Avonmouth kon verder nog een klein
koopvaardijschip in brand worden gescho
ten. Avonmouth vormt dan ook een voor
beeld van den gelijktijdigen strijd van het
Dutsche luchtwapen tegen haveninstalla
ties en den Britschen aanvoer.
Verder wordt in het Duitsche legerbe-
richt gezegd, dat aan Duitsche patrouille
booten een bijzonder opmerkelijk succes
beschoren was. Britsche vliegtuigen deden
een aanval zonder ook maar een treffer te
kunnen plaatsen. Daarentegen slaagde eeh
patrouilleboot er in een vijandelijk vlieg
tuig neer te schieten. Wanneer men weet
welk een superieure schutterskunde er voor
noodig is om van een schommelend varend
klein schip een met de grootste snelheid
voortrazend doel te treffen, begrijpt men
eerst op de juiste wijze de buitengewone
prestatie.
BRITSCH SCHIP TOT ZINKEN
GEBRACHT
Uit Stockholm meldt het D.N.B.Het
Britsche koopvaardijschip Port Brisbane is
volgens een bericht uit Londen, naar de
Australische minister van Marine, Gughes,
heeft medegedeeld, vijf dagen geleden op
den Indischen Oceaan door een Duitschen
oorlogsbodem tot zinken gebracht. Een
Australisch oorlogsschip is in een Austra
lische haven aangekomen met 27 overle
venden. De Port Brisbane was 8700 br.t.
groot en was in Londen geregistreerd.
EVACUATIE VAN LONDENSCHE
KINDEREN GEëlSCHT
De uitvoerende raad van de Britsche
Arbeiderspartij heeft, naar uit Londen
wordt gemeld, Woensdag den eisch ge
steld, dat alle nog te Londen wonende
kinderen zoo snel mogelijk gedwongen ge-
evacueerd worden.
LAGERHUISCRITIEK OP ENGELSCHE
REGEERING
Enkele Lagerhuisleden, onder wie de
voormalige minister van Oorlog, Hore Be
lisha, en de bekende Labour-afgevaardigde
Shinwell, hebben gisteren in het parlement
hevige aanvallen op de Engelsche regeering
gericht, naar uit Londen wordt gemeld. Zij
beweerden, dat de scheepsbouw den laat-
sten tijd in Engeland ernstig te kort was
geschoten. Shinwell verlangde, dat de re
geering in de toekomst meer voor den En-
gelschen scheepsbouw zou doen. Ook moest
de nog steeds groote werkloosheid in het
land verdwijnen.
Hore Belisha en een andere nationaal-li-
berale afgevaardigde critiseerden de situa
tie van Engeland op scheepvaartgebied
scherp. Het is te betreuren, zoo betoogde
Belisha, dat Engeland er niet in is geslaagd,
Italië's deelneming aan den oorlog aan de
zijde van den tegenstander te beletten,
want daardoor is Groot-Brittannië niet in
staat sterke vlootstrijdkrachten uit de Mid-
dellansche Zee voor gebruik in de Engel
sche wateren terug te trekken.
Op deze aanvallen antwoordde minister
Greenwood o.a.: Niet te ontkennen valt, dat
de toestand tegenwoordig voor de Brit
sche koopvaardij er „eenigszins donker uit
ziet". De scheepvaart heeft over het alge
meen zwaar geleden onder de Duitsche aan
vallen. Men bevindt zich in een toestand,
die gelijkt op dien van April 1917. De regee
ring zal evenwel alles doen om den scheeps
bouw te stimuleeren. Engeland hoopt daar
bij ook op de hulp van de V. S.
GEWONDE FRANSCHE MATROZEN
TE TOULON AANGEKOMEN
Bijna 1300 zieke en gewonde Fransche of
ficieren en matrozen, die door de Engelschen
werden vastgehouden, zijn vrijgelaten en
gisteren met het hospitaalschap „Canada"
te Toulon aangekomen.
ITALIAANSCH WEERMACHTS
BERICHT.
Stefani meldt van ergens in Italië. Het
173ste communiqué van het Italiaansche
hoofdkwartier luidt:
„Aan het Grieksche front normale be
drijvigheid en verkenningsafdeelingen en
patrouilles. Onze luchtmacht is voortdu
rend in actie geweest tegen vijandelijke
installaties en troepen, bovendien waren
alle wegen van den vijand het voorwerp
van hevige aanvallen. De kruispunten te
Perati, Delvinaki en Doljana en de centra
Erseke en Minima werden vele malen ge
troffen. De bruggen over de Kalamas, bij
Peratie en Minima werden getroffen, zoo
dat de verbinding werd verbroken. Het
vliegveld van Janina is gebombardeerd.
Op Korfoe zijn het nieuwe fort, de ka
den'aan de haven en de heuvels van Gora-
kiana getroffen. Al ons vliegtuigen zijn te
ruggekeerd.
Vijandelijke vliegtuigen hebben Valona
gebombardeerd zonder slachtoffers te ma
ken of schade te veroorzaken. Tijdens een
gewapende verkenning boven Malta is een
vijandelijke jager in zee geschoten na een
ge vecht, met onze jagers. Een onzer vlieg
tuigen is niet teruggekeerd.
In Noord-Afrika hebben vijandelijke
vliegtuigen bommen op Tripoli geworpen.
Twee personen werden gewond. In het ha
vengebied is schade van weinig beteekenis
aangericht. Andere vijandelijke toestellen
hebben aanvallen gedaan op de schans
Maddalena, op Garnoel Grein en onze in
de nabijheid gelegen stellingen. Een vijan
delijk vliegtuig, dat door het afweergeschut
getroffen was, stortte brandend neer. Een
lid der bemanning, dat zijn leven redde
door met zijn valscherm uit het toestel te
springen, is gevangen genomen.
Volgens geloofwaardige berichten zijn
bij den aanval, dien onze. escadrilles op
19 November met bommen van zwaar ka
liber op de haven van Alexandrië hebben
ondernomen, zes oorlogsschepen, de her
stel werkplaatsen der kanaalmaatschappij,
die door de vijandelijke vloot gebruikt wor
den, en de vliegvelden van Helwan en
Aboesier ernstig getroffen. Op laatstge
noemd vliegveld zijn vier vliegtuigen in
brand geraakt en vernield.
In Oost-Afrika hebben onze luchtmacht-
formaties vijandelijke batterijen ten Wes
ten van Gallabat gebombardeerd. Vijande
lijke vliegtuigen wierpen bommen op As-
sab, Massawa en Danghila, er zijn geen
slachtoffers te betreuren. Bij de vijf vijan
delijke vliegtuigen, die bij den aanval op
Leros werden neergeschoten en waarvan
het vorige communiqué melding maakte,
kan een zesde gevoegd worden, dat door
het afweergeschut der marine is neerge
haald.
Vijandelijke vliegtuigen, die uit de rich
ting van Zwitserland kwamen, hebben
bommen en brandbommen op Turijn ge
worpen. In het centrum en aan den rand
der stad werden eenige huizen beschadigd.
Een begin van brand in een glasblazerij
werd onmiddellijk bedwongen: Talrijke
bommen kwamen op het platteland te
recht, waar twee boerderijen werden ver
nield. Een op wacht staand soldaat werd
gedood. Twee personen zijn door bomscher
ven gewond."
„VRIJWILLIGE AANVAARDING DER
DUITSCHE LEIDING NOODIG"
In vooraanstaande Duitsche bladen wordt
het beginsel uiteengezet, dat de Europee-
sche volksgemeenschap, welke uit de nieuwe
ordening van het Europeesche vasteland te
voorschijn zal komen, algemeen en ondeel
baar zal zijn, en dat daarom geen enkel
volk zich daaraan zal kunnen onttrekken.
Zoo schrijft de „Völkischer Beobachter":
Aan elk Europeesch volk wordt thans reeds
de vraag gesteld, of het uit vrijen wil en
helder inzicht aan den nieuwen opbouw van
Europa wil meewerken. Elk volk moet
daarbij het volgende punt duidelijk voor
oogen staanrDuitschland en Italië zullen
het geen oogenblik dulden, dat op eeniger-
lei plaats gebrek aan begrip of zelfs aan in
zicht, om niet te spreken van kwaadaardig
heid, dit opbouwende werk zal saboteeren.
Niemand kan zich thans nog als stille
vennoot van de Britsche firma beschouwen,
anders verliest hij voor de toekomst het
recht om in Europa ook slechts de beschei-
denste rol te spelen. Dit inzicht moge voor
al den volkeren, die hun aanhankelijkheid
jegens Engeland met een vernietigende ne
derlaag hebben moeten betalen, zwaar val
len, het is echter onvermijdelijk.
Tot dezelfde conclusies komt de perschef
der regeering van het gouvernement-gene
raal, Wilhelm Zarske, in een artikel, dat
handelt over de verhouding van Duitsch-
land tot de in den oorlog overwonnen lan
den en waarin hij betoogt, dat deze ver
houding slechts op wederkeerigheid ge
grondvest kan zijn. Duitschland zal tezamen
met zijn Italiaanschen vriend op het Euro
peesche vasteland den toon aangeven. Daar-
eischt het verstand, dat de vroegere
oorlogstegenstanders uit eigen beweging
dienovereenkomstige conclusies trekken
r hun eigen verhouding tot het Duitsche
volk. Duitschland zal de Franschen, Bel
gen, Nederlanders en Noren zoo behandelen
als hun hquding is jegens Duitschland. Ter
verduidelijking van dit beginsel wordt de
verhouding tusschen Duitschland en Fran
krijk vooral daarvan afhankelijk gesteld, of
Frankrijk door eigen bijdragen het bewijs
wil leveren, dat het eerlijk het voornemen
koestert, zich in het nieuwe Europa onder
Duitsch-taliaansche leiding te schikken.
De toekomst van België, Nederland en
Noorwegen tenslotte houdt tèn nauwste
verband met de bereidwilligheid in elk op
zicht tot het Duitsche volk toenadering te
zoeken, waarbij dit besluit uit eigen bewe
ging, na zeer nauwkeurig eigen onderzoek,
dient genomen te worden. Deze overwegin
gen en vermaningen laten uitkomen, welk
groote beteekenis naar Duitsch inzicht
gehecht moet worden aan een heldere op
vatting van de nieuwe Europeesche werke
lijkheid voor de vercteie ontwikkeling van
de verhoudingen op het continent.
ANTI-JAPANSCHE
STEMMING IN NED-INDIË
EEN JAPANSCH PROTEST TE
VERWACHTEN
De Japansche minister van buitenland-
sche zaken Matsoeoka zal, naar te Tokio
wordt verwacht, binnenkort een krachtig
protest indienen bij den Nederlandschen
gezant, generaal J. C. Pabst, tegen het
herhaalde anti-Japansche optreden in
Nederlandsche Indië en formeele veront
schuldigingen, schadevergoedingen en een
garantie voor de toekomst eischen.
Kort geleden hebben zich drie ernstige
gevallen voorgedaan:
1) De Japansche eigenaar van een ijzer
fabriek is te Batavia op 11 November aan
gevallen en mishandeld door een Neder
landschen politiebeambte.
2. Op 23 November is de Japansche vlag,
die by een kapperszaak te Bandoeng uit
hing, verbrand.
3. Denzelfden dag werd de kanselier van
het Japansche consulaat-generaal te Bata
via, Ariyoshi, bij het passeeren van de
ambtswoning van den gouverneur-generaal
van Nederlandsch-Indië door een schild
wacht aangeroepen en met geweld naar
het politie-bureau opgebracht Hij werd
echter spoedig op vrije voeten gesteld, om
dat niet alleen de beschuldiging van het
illegaal fotografeeren van het paleis van
den gouverneur volkomen ongegrond bleek
te zijn, zooals hij zelf met nadruk had ver
klaard, doch het fotografeeren ook wette
lijk was toegestaan, waaruit de onnoodige
onderdrukking door de Nederlandsche
autoriteiten blijkt
Er wordt verder nog melding gemaakt
van enkele minder belangrijke gevallen,
o.a. geweldpleging door Nederlandsche
soldaten.
AMERIKAANS CHE WET TEGEN
SABOTAGE
De Amerikaansche Senaat heeft met al-
gemeene stemmen een wetsontwerp aan
genomen, op grond waarvan personen, die
de defensie-industrie door sabotage bena-
deelen, tot zware straffen kunnen worden
veroordeeld. Het wetsontwerp is reeds door
het Huis van Afgevaardigden aangenomen
en wordt thans aan Roosevelt ter onder-
teekening voorgelegd.
Personen die zich aan sabotage schuldig
maken, kunnen met tien jaar gevangenis
of tien duizend dollar boeten worden ge
straft.
Moord In militaire
gevangenis
OPGEWONDEN LEGIONNAIRS.
In den nacht van Dinsdag op Woens
dag om 01.30 uur zijn in de militaire
gevangenis Jilavy ondergebrachte po
litieke arrestanten in totaal 64 door een
ggroep legionnairs doodgeschoten.
Onder deze doodgeschoten personen be
vinden zich de vroegere minister-president
en minister van Oorlog, generaal Arges-
cianoe, die ervoor verantwoordelijk gesteld
wordt, dat na den dood van Calinescoe
meer den duizend voor het grootste deel
onschuldige legionnairs zijn vermoord, de
vroegere minister van Openbare Veiligheid
en prefect van politie te Boekarest, gene
raal Marineseoe, die voor ex-koning Carol
een eigen spionnage- en inlichtingendienst
heeft georganiseerd, de generaal der gen
darmerie, die het bevel heeft gegeven
voor het vermoorden van Codreanoe en
dertien andere legionnairs, vertien gendar
mes en een aantal andere persoonlijkheden
van het Carol-regiem.
Het vonnis over deze 64 menschen is
voltrokken, voordat het graf van Codrea
noe, dat 'bedekt is door een zware beton
nen plaat, geopend werd. Het staat nog
niet vast wie het bevel heeft gegeven.
De regeering keurt deze moord af.
Het Roemeensche ministerpresidium
heeft een officieel communiqué uitgegeven,
dat als volgt luidt.
In den afgeloopen nacht is een groep le
gionnairs, die bezig waren met de opgra
ving van Codreanoe en de anderen, die in
de militaire gevangenis van Jilava ver
moord waren, de gevangenis binnenge
drongen en heeft enkele der aanwezige
politieke arrestanten dood geschoten. De
ze legionnairs hebben de doodgeschoten
personen schuldig geacht aan den moord
op Codreanoe en de anderen.
Generaal Antonescoe en Horia Sima
keuren deze daad af. Generaal Antonescoe
en de legionnaire beweging staan op het
standpunt der gerechtigheid en wettigheid.
De daders worden streng gestraft.
Proclamatie van Horia Sima,
Horia Sima heeft een proclamatie aan
de legio nnairsbeweging uitgevaardigd.
Deze luidt als volgt.
„Er bestaat een enkele wet: de redding
van het vaderland. Alle individueele initia
tieven brengen het vaderland in gevaar.
Dat zijn misdaden en zij zullen worden
gestraft. Ik beveel alle legionnairs op het
standpunUvan den capitain te blijven staan
die ons steeds gerechtigheid heeft bevo
len." De oproep eindigt met de woorden:
Kameraden, orde en discipline.
In een tweede proclamatie aan de le-
gionnairsbeweging vernieuwt Horia Sima
namens de beweging de gelofte van trouw
aan generaal Antonescoe en belooft hem
onvoorwaardelijke gehoorzaamheid.
GEARRESTEERD EN WEER
VRIJGELATEN.
Uit Boekarest wordt nog gemeld, dat
gisterochtend vroeg andere persoonlijkhe
den van het oude regiem gearresteerd zijn,
waaronder de laatste minister-president
van het Carolregiem, Gigoertoe, de vroe
gere minister-president en leider van de
financieele arkt Argetoianoe en generaal
Ilasievici, de laatste chef van het militaire
kabinet van koning Carol. Later op den
dag zijn zij echter weer op vrije voeten ge
steld. Door toedoen van den plaatsvervan-
genden premier en commandant van de
Legionnairsbeweging, Horia Sima, bega
ven zij zich naar het ministerie van bin-
nenlandsche zaken, waar zij op het oogen
blik nog in een soort vrijwillige hechtenis
vertoeven.
Naar van bevoegde zijde verluidt, ge
schiedde ook hun arrestatie in den loop
van den nacht met het doel, hen te be
schermen voor de bijzondere maatregelen,
die, gezien de groote opwinding der le
gionnairs over de beestachtige wijze van
vermoording van Codreanoe, wiens graf
Woensdag blootgelegd werd, mogelijk
werden geacht.
Behalve reeds gemelde terechtstellingen
in den nacht van 26 op 21 November in de
militaire gevangenis van Jiliva bij Boeka
rest, zijn in den loop van den dag nog
meer gewezen functionarissen door legion
nairs doodgeschoten, doch hieromtrent ont
breken nog nadere bijzonderheden. Be
kend is slechts, dat zich onder hen de vroe
gere secretaris-generaal van de Nationale
Boerenpartij, Madgenoe, bevindt, die, zij
het ook niet onder de Carol-dictatuur, her
haaldelijk minister was, doch als buiten
gewoon sterk links georiënteerd was.
Den geheelen middag is de ministerraad
bijeen geweest.
DE HOUDING VAN BULGARIJE.
De vroegere Bulgaarsche minister-pre
sident professor Alexander Zankof heeft
in de Sobranje, tijdens de debatten over
het antwoord op de Troonrede van den Ko
ning, een opmerkelijke redevoering gehou
den, die in de wandelgangen van het par
lement zeer druk besproken wordt.
Thans, zoo betoogde Zankof, staan twee
wereldstelsels in strijd tegenover elkaar;
het stelsel van het socialisme, vertegen
woordigd door Duitschland, Italië en de
Sovjet-Unie, en het stelsel van het kapi
talisme van Engeland en van de Vereenig-
de Staten van Noord-Amerika. Bulgarije
behoort ongetwijfeld tot het stelsel van
het socialisme.
Voorts constateerde Zankof met voldoe
ning de ontwikkeling der betrekkingen
tusschen Bulgarije en de Sovjet-Unie. Zeer
scherp critiseerde Zankof de Turksche
pers, die hij verweet, volkomen ongegron
de verdachtmakingen aan Bulgarije te
richten.
De secretaris-generaal van het Sovjet-
Russische volkscommissariaat van buiten-
landsche zaken, Sobolew, die Woensdag
ochtend uit Sofia in de Bulgaarsche ha
venstad Roesse (Roestsjoek) aan de Donau
is aangekomen, heeft tegenover persverte
genwoordigers verklaard, dat de horizon
op den Balkan opklaart. Turkije en Bul
garije, zeide hij, wenschen geen oorlog.
Rusland heeft steeds voor Burgarije sym
pathie bewaard en zal het ook in de toe
komst steunen.
EEN UITEENZETTING VAN
GRAAF CSAKY.
De Hongaarsche minister van buiten-
landsche zaken, graaf Csaky, heeft voor de
buitenlandsche commissies van beide hui
zen van den Rijksdag een eensluidende
verklaring afgelegd, waarin hij de rede
nen uiteenzette, welke Hongarije tot toe
treding tot het Driemogendhedenpact be
wogen hebben.
Het Driemogendhedenpact van Berlijn,
zoo betoogde de minister, biedt Hongarije
tastbare voordeelen. In dejfcdoelstellingen
van dit pact is niets vervat wat met de
buitenlandsche politieke doelstellingen van
Hongarije onvereenigbaar is. Hongarije
heeft met de toetreding ook het doel ge
had, zijn in een 22-jarigen harden en
taaien strijd verkregen resultaten in het
kader der machtsgroepeering van het
Driemogendhedenpact te beveiligen. Het
heeft ook tijd moeten winnen om den in-
wendigen opbouw des lands met volledige
energie voort te zetten, om in rust de voor
waarden te scheppen tot een succesvollen
strijd tegen mogelijk nog te verwachten,
teisteringen, en om tenslotte de uitbreiding
van het buitenlandsche politiek stelsel te
kunnen voortzetten.
De Hongaarsche regeering wil haar be
trekkingen jegens Joegoslavië nog nauwer
aanhalen. Ik heb, zoo zeide Csaky letter
lijk, reden om aan te nemen, dat men er
in Belgrado net zoo over denkt. Wij heb
ben er geen belang bij, dat de Joegoslavi
sche staat politiek of economisch zwakker
wordt en ook Joegoslavië heeft belang bU
een sterken en betrouwbaren noordelij
ken nabuur.
Ten aanzien van het conflict tusschen
Griekenland en Italië merkte de minister
op, dat sommigen zich tevergeefs erover
verheugen, dat Italië Griekenland tot dus
ver niet bezet heeft. De tijd speelt voor de
asmogendheden geen rol. Hongarije weet
de offervaardigheid van Italië te waardee-
ren, waarmede het ervoor gezorgd heeft,
het Balkanconflict te isoleeren. Wij heb
ben, zoo besloot de minister zijn betoog,
eenig risico op ons genomen, doch zonder
risico is ge^n bloei mogelijk.
Voor de Engelsche soldaten is
masker geconstrueerd, dat speciaal het
hoofd tegen verwondingen moet be
schermen (Foto Weltbild)
