De verwoestingen te
Bristol
ötad gaat órfiuil in taafruioCken
Wat de oorlog
kost
Aan het Grieksche
front
Hoe staat het met
Berlijn?
Berlijn diplomatiek
centrum
De Dodeeanesos
Oosfaziafiscli blok
DINSDAG 26 NOVEMBER 1940
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 5
HET DUIT SC HE WEERMACHT-
BERICHT.
Het Duitsche weermachtbericht van gis-
ieren luidt als volgt:
Een van de in overzeesche wateren ope-
reerende oorlogsschepen meldt als totaal
resultaat van zijn bedrijvigheid het tot zin
ken brengen van 95.000 brt. vijandelijke
handelsscheepsruimte.
De vergeldingsaanvallen van het lucht-
wupen tegen Londen duurden ook in den
nacht van 23 op 24 November voort. Bat-
tersea, Southwark en andere stadswijken
waren het doel van succesvolle bombarde
menten. Talrijke Duitsche gevechtseskaders
bestookten bovendien, zooals reeds gemeld,
in onophoudelijke aanvallen Southampton
met bommen van alle kalibers. In de ha
ven- en industrieele installaties braken
geweldige branden uit, die tot in Frank
rijk te zien waren. Ook verschillende voor
den oorlog belangrijke doelen aan de West
en Zuidkust van Engeland werden met
succes gebombardeerd. Het leggen van
mijnen voor de Britsche kust werd voort
gezet.
Overdag vielen Duitsche vliegtuigen tij
dens bewapende verkenning Londen en
eenige plaatsen aan de Kanaalkust met
bommen aan.
In den nacht van 24 op 25 November
wierpen Britsche vliegtuigen in Noord-
Duitschland eenige bommen neer, zonder
noemenswaardige uitwerking. Het bericht
van het Britsche ministerie van voorlich
ting, dan in den nacht van 23 op 24 No
vember Britsche vliegtuigen in Berlijn
stations met bommen hebben bestookt, is
onjuist. Geen enkel vijandelijk vliegtuig
heeft in dezen nacht boven Berlijn gevlo
gen.
In een luchtgevecht werd een Britsch
vliegtuig neergeschoten. Drie Duitsche
vliegtuigen worden vermist.
DE VERWOESTINGEN TE BRISTOL.
Duitsche verkenningsvliegtuigen zijn
gisteren opgestegen om de te Bristol aan
gerichte verwoestingen in oogenschouw te
nemen. De geheele stad was in zware
zwarte rookwolken gehuld, die moeizaam
door den nevel en de vochtige lucht opste
gen, af en toe onderbroken door helle
vlammen van nog niet gebluschte branden.
De verkenners telden niet minder dan 45
groote branden, terwijl daartusschen een
aantal kleine en middelgroote branden
woedden, die heele straten en huizenblok
ken hadden aangetast.
Het Zuidelijke deel van de haven schijnt
bijzonder zwaar getroffen te zijn. In de fa
brieken en industrieele installaties zag
men tien loodsen van 150 tot 200 meter
lengte in brand staan. In het Noord-Wes
telijke deel der stad werden vijftien uitge
strekte branden geteld. Een 400 meter
hooge steekvlam schoot op uit de door bri
santbommen getroffen gasfabriek van de
Britol Gascompany and Floting Harbour.
Fen gashouder is na het bombardement
met een reucachtige ontploffing in de
lucht gevlogen en volkomen verpulverd.
De bijzonder talrijke maalderijen en
graan pakhuizen, die te Bristol gevestigd
zijn. brandden mede door den krachtigen
wind. als stroo. waardoor ontzaglijk groo
te schade si aangericht aan de ravitaillee-
riotf van stad en omgeving.
Omtrent den aanval zelf verneemt het
D. N. B. van het ooperbevel der weer
macht. dat de Duitsche toestellen onafge
broken achter elkaar boven de stad vlo
gen. Er werden bommen geworpen van
zoo zwaar kaliber, dat heele blokken hui
zen instortten, hetgeen de bemanningen
der vliegtuigen duidelijk konden waarne
men in den vuureloed. die de stad als bii
dag verlichtte. B'i een easfabriek ontplof
ten verscheidene «ashouders. hetgeen met
geweldige steekvlammen gepaard ging.
Aanvankel;;k was het vuur van het lucht
afweergeschut goed gericht, maar al spoe
dig werd het minder trefzeker geplaatst.
DE BETEEKENIS VAN BRISTOL
VOOR ENGELAND.
Bristol met zii^SO.OOO inwoners en met
een jaarliikschen omslag van omstreeks
?.l millioen ton ter waarde van bijna veer
tig millioen pond. is evenals Southampton,
op het gebied van den buitenlandschen
handel voor Engeland van de allergroot
ste beteeken is.
Noe belangrijker dan Southampton is
Bristol vooral voor de voorziening van Lon
den met invoerartikelen van aller'ei slag.
Soeciaal levensmiddelen, die in kon
vooien aan de Westkust aangevoerd wor
den en dan per sooor via Swindon en Rea
dme naar Londen gaan.
Uit een oogpunt van handelspolitiek heeft
genoemde haven vooral beteekenis voor
den invoer van graan en meel. dat in
reusachtige silo's in de haven ongeslagen
wordt. Tien procent van den Britschen
craaninvoer kwam in vredestijd via Bristol
Hnnen. De kade-installaties van het ha-
venbekkeu zijn ook dicht bezet met lood
sen voor het opslaan van groote hoeveelhe
den hout en tanks voor petroleum. De ver
nieling van deze installaties is opnieuw een
zware slag voor het Britsche economische
leven in zijn geheel.
De havens van het Portishead Dock met
hun uitgestrektheid van omstreeks ander-
halven kilometer omvatten o. a. de groote
eiectrische centrale, waarvan de stroom
voorziening van het geheele district van
Bristol afhangt. De vernieling van deze
centrale leidt tot ernstige storingen in het
haven- en andere verkeer, alsmede voor de
industrie en het leven der bevolking in het
geheele gebied van Bristol. Door de ont
ploffingen van de gashouders en gasfabrie
ken is Bristol bijna geheel zonder gastoe-
voer.
„OORLOG KOST NEGEN MILLIOEN
PER DAG."
De Britsche minister van Financiën,
Kingsley Wood, heeft in een gisteren te
Glasgow gehouden rede verklaard, dat de
huidige oorlog de duurste is, dien de we
reld ooit heeft gekend. In dé eerste 77 da
gen van het tweede oorlogsjaar bedroegen
de dagelijksche oorlogsuitgaven negen mil
lioen pond sterling. Het is onze plicht, zoo
verklaarde Wood verder, om niet de be
langrijke oorlogsuitgaven te verhinderen,
maar er voor te waken, dat het geld niet
wordt verspild. De belasting heeft reeds
een aanzienlijken omvang aangenomen en
zal niet voldoende opbrengen om de totale
kosten van den oorlog te dekken. Het gat
tusschen inkomsten en uitgaven moet met
andere middelen worden gestopt dan met
belastingen. Het moet in zijn geheel door
het Britsche volk worden gestopt door te
sparen en geld aan de regeering te leenen.
GEEN MIJNEN MEER IN DEN ELZAS.
De in Straatsburg verschijnende bladen
melden, dat thans het geheele gebied van
den Elzas. dat langs den Rijn voor een der
de gedeelte door het Fransche leger on
dermijnd was, weer van mijnen is bevrijd.
In totaal zijn 40.000 mijnen en talrijke an
dere explosieve inrichtingen opgeruimd. Bij
dit gevaarlijke werk zijn vijf personen ge
dood en 35 gewond.
ITALIAANSCHE LEGERBEK1CHT.
Het 171ste communiqué van het Itali-
aansche hoofdkwartier luidt;
Aan het Grieksche front doeltreffende
tegenaanvallen van onze afdeelingeri.
Onze 'luchtmacht heeft de vijandelijke
stellingen gebombardeerd, vooral langs de
kust van Epirus. Vijandelijke vliegtuigen
hebben een aanval gedaan op Durazzo,
waarbij eenige menschen gewond werden
en lichte schade werd aangericht. Eén vij
andelijk vliegtuig werd neergehaald.
Onze jagers hebben een tweemolorig
vliegtuig van het type Wellington achter
volgd en het ten Noorden van Malta in zee
geschoten. Een onzer jachtescadrilles heeft
in duikvlucht een aanval gedaan op het
vliegveld Micabba. Talrijke aan den rand
van het veld staande vliegtuigen werden
met machinegeweervuur bestookt," drie
geraakten onmiddellijk in brand. Het vuur
breidde zich snel uit, waarvan ontploffin
gen het gevolg waren. Het vuur nam zulk
een omvang aan, dat het van de Siciliaan-
sche kust af gezien kon worden. Alle vlieg
tuigen zijn teruggekeerd.
Onze vliegtuigen hebben een aanval
ondernomen op de vlootbasis te Alexadrië
en vele malen doelen in de haven getrof
fen. Andere vliegtuigen keerden zich tegen
de militaire werken in het gebied ten Zui
den van Mersa Matroe.
Vijandelijke vliegtuigen wierpen bom
men op Tobroek en Bardia, waar lichte
schade werd toegebracht. In Bardia wer
den eenige menschen gewond. Een aan
val werd ook gedaan op Dema, waar een
vacantiehuis werd getroffen. Er zijn vijf
dooden en twee gewonden. Te Apollonia
is een hospitaal, dat duidelijk van het Roo-
de-Kruisteeken was voorzien, door vijan
delijke vliegtuigen gebombardeerd en van
zeer dichtbij met machinegeweervuur be
stookt. Hier is iemand gewond. Ten Oosten
van Amseat is een Blenheim-vliegtuig, dat
door onze jagers was ingehaald, neerge
schoten. Het stortte brandend omlaag.
VERKLARING VAN EGYPTISCHE
PREMIER.
De nieuwe Egyptische premier, Sirry
Pasja, heeft gistermiddag een eerste ver
klaring voor het parlement afgelegd, naar
uit Cairo gemeld wordt. Het vorige Egyp
tische kabinet, zoo verklaarde hij o.a. kon
met geduld, verstand en onwrikbaarheid
alle ernstige crises overwinnen, die wij
moesten doormaken. God moge ons helpen
de politiek van het vorige kabinet voort
te zetten. Ons program is in de troonrede
vastgelegd. De huidige situatie en de moei
lijkheden, waarin ons land, zich bevindt,
eischen de eenheid van de geheele natie en
groote omzichtigheid.
JOURNALISTEN OVERTUIGEN ZICH.
De onware beweringen van den Engel-
schen berichtendienst zijn gistermorgen te
Berlijn op overtuigende wijze weerlegd. De
Engelsche radio heeft in verscheidene be
richten beweerd, dat in den nacht van Za
terdag op Zondag op Berlijn zware aanval
len zouden zijn gedaan. De aanvallers zijn
vroeg in den avond boven Berlijn gekomen
en zouden het station Putlitzerstrasse en
het Lehrtengoederenstation tegen 20.00 uur
hebben gebombardeerd. Tevens zouden on
geveer duizend brandbommen op spoorma-
gazijnen tusschen het Potsdammer en An-
halterstation zijn neergeworpen. De aange
richte branden zouden een dusdanigen om
vang hebben aangenomen, dat zij het inte
rieur der aanvallende vliegtuigen daghelder
verlicht hebben. In het officieele Engelsche
bericht werd ook gesproken over een vol
treffer op het Potsdammer station.
In tegenwoordigheid van den rijkspers-
chef dr. Dietrich en luitenant-generaal Bo-
denschatz hebben de vertegenwoordigers
van de binnen- en buitenlandsche pers, als
mede de militaire en luchtvaart-attaché's
van Japan, de Sovjet-unie, Amerika, Span
je, Zweden, Roemenië, Hongarije, Finland,
Zwitserland, Bulgarije, Joegoslavië en Boli
via de stations en plaatsen die volgens de
officieele Engelsche berichten gebombar
deerd zouden zijn, bezichtigd.
In een kort welkomstwoord wezen de
rijksperschef dr. Dietrich en luitenant-ge
neraal Bodenschatz erop, dat dergelijke be
richten iederen dag weer door het Reuter
bureau en door den berichtendienst van het
Engelsche ministerie van Luchtvaart over
de geheele wereld verspreid en ook in de
neutrale pers aan het publiek worden voor
gezet en zoo voor een gedeelte dienen voor
het vormen van een oordeel. Deze berichten
zyn, naar de rijksperschef constateerde,
van het begin tot het einde onwaar. Derhal
ve wordt de pers en den luchtvaart-attaché's
opnieuw gelegenheid gegeven, zichzelf van
de onwaarheid van de officieele Engelsche
berichten' te overtuigen. Het gaat bij de En
gelsche beweringen over een luchtaanval
in den nacht van Zaterdag op Zondag, niet
om een op zichzelf staand geval, doch om
een voorbeeld uit honderden van dergelijke
berichten.
Luitenant-generaal Bodenschatz, die in
den wereldoorlog als jacht vlieger dienst
deed in het Richthofen-eskader, zeide, dat
men toentertijd met achting den degen ge
kruist heeft met den Engelschen vijand. Het
speet hem, dat in verband met deze on
waardige leugens der Engelsche vliegers
deze achting niet gehandhaafd gebleven is.
Op een tocht langs het Putlitzstrasse-sta-
tion, het Lehrter-station, het Postdammer-
station enz., konden de talrijke aanwezige
correspondenten en luchtvaartattaché's con-
stateeren, dat zelfs niet het geringste spoor
van een bombardement valt te ontdekken.
De toestand op alle stations is normaal. De
lokaal- en sneltreinen komen en vertrek
ken volgens de dienstregeling. Op het ran-
geergedeetle van het goederenstation wa
ren de arbeiders bezig met het ontladen.
Alles gaat volkomen normaal zijn gang,
zooals men het van oudsher op de Berlijn-
sche stations gewoon is. Zooals bekend is
in den genoemden nacht in het geheel geen
Er.gelsch vliegtuig boven de rijkshoofdstad
geweest.
DR. TUKA BIJ DEN FüHRER.
De Führer heeft gistermiddag in de nieu
we rijkskanselarij te Berlijn in tegenwoor
digheid van minister Von Ribbentrop, den
Slowaakschen premier en minister van Bui
tenlandsche Zaken, prof. dr. Tuka, voor
een uitvoerige bespreking ontvangen. Deze
verliep in den geest van de vriendschappe
lijke betrekkingen der beide staten. Een af-
deeling van de S.S.-Leibstandarte bracht bij
aankomst en vertrek de militaire eerbewij
zen.
Ook de plaatsvervanger van den Führer
der N.S.D.A.P., rijksminister Rudolf Hess,
heeft gisterochtend den Slowaakschen mi-
nister-president Tuka ontvangen.
Dr. Tuka heeft Maandagavond na een
verblijf van twee dagen de Rijkshoofdstad
verlaten. De Duitsche minister van Buiten
landsche Zaken Von Ribbentrop, die dr. Tu
ka van slot Bellevue naar het Anhalter-sta-
tion had vergezeld, inspecteerde tezamen
met den Slowaakschen gast de voor het sta
tion aangetreden eerecompagnie. Op het
station waren o.a. aanwezig generaal-veld-
maarschalk Keitel, de rijksperschef dr. Die
trich en de Slowaaksche gezant in Berlijn,
Cernak.
IIITLER ONTVANGT GRANDI.
De Führer heeft in de nieuwe rijkskanse
larij den Italiaanschen minister van Justi
tie en voorzitter der Kamer van Fasci en
Corporaties, Grandi, ontvangen.
Ter eere van den.Italiaanschen minister
Grandi, heeft rijksminister gouverneur-ge
neraal dr. Frank, Maandagavond in kleinen
kring een receptie gehouden.
BULGAARSCH BEZOEK WORDT NIET
VERWACHT.
Van semi-officieele zijde wordt te Ber
lijn medegedeeld:
In tegenstelling tot alle andersluidende
combinaties en geruchten werd gisteren aan
vertegenwoordigers der buitenlandsche pers
in de Wilhelmstrasse verklaard, dat op het
oogenblik een Bulgaarsch bezoek aan Ber
lijn niet overwogen wordt.
DE BETEEKENIS DEZER EILANDEN
GROEP IN DEN LOOP DER EEUWEN
(Van onzen V.P.B.-correspondent)
ROME, November 1940.
In de legercommuniqués van de
laatste weken is herhaaldelijk
sprake van de Dodeeanesos, den
eilandenarchipel in de Middel-
landsche Zee in Italiaansch bezit.
Wij laten hier een beschrijving
volgen van deze eilanden.
Sinds het jaar 1912 is Italië in het bezit
van den Dodeeanesos, d.w.z. de eilanden
groep, gelegen tusschen Patmos en Rhodos.
Met inbegrip van de twee genoemde ei
landen zijn het er 12; daarbij komen nog
de Sporaden (een groep van 25 kleine
eilanden) en Castelrosso met 22 naburige,
kleine eilanden. Deze ongeveer 2700 vier
kante kilometer groote eilanden voor de
Turksche Golf van Kos tellen 140.000 in
woners en worden bestuurd door een gou
verneur, die door den koning van Italië
wordt benoemd. Sedert 1936 wordt dit
ambt bekleed door Ceasare Maria de Vec-
chi, een der oudste aanhangers van Musso
lini.
Deze gouverneur heeft zijn zetel op
Rhodes, door de Italianen Rhodi gedoopt.
Dit eiland ligt wel niet in het midden van
de groep, doch is, dank zij zijn grootte
(1500 vierk. K.M.) en zijn traditie en cul
tuur, het voornaamste eiland. In de Oud
heid diende dit „bergachtige eiland" als
brug tusschen het Morgen- en het Avond
land.
De Kolossus van Rhodes
Ten tijde van Alexander den Groote be
hoorde Rhodes tot Macedonië; na diens
dood maakte het eiland zich zelfstandig,
bood een jaar lang weerstand aan den
stedendwinger Demetrius en gold spoedig
voor de belangrijkste zee- en handelsstad.
Haar zeerecht werd in alle wateren van de
Middellandsche Zee toegepast en later zelfs
door den Romeinen overgenomen. Ook de
cultuur bereikte een ongewoon hoogen
trap. Er ontstond een eigen beeldhouw-
school, waaruit ook de bekend geworden
kolossus van Rhodes stamt. De Romeinen
toonden spoedig, een open oog te hebben
voor de cultureele en strategische waarde
van Rhodes en onderhielden de beste be
trekkingen met het eiland, dat in naam
zijn zelfstandigheid behield, tot Keizer
Diocletianus ze tot hoofdstad verhief van
de „Provincia insularum" (eilandenpro
vincie).
Later deelde Rhodes in het noodlot van
het Byzantijnsche Rijk en werd een speel
bal van de toenmalige groote mogend
heden, tot in het jaar 1309 de Johannieter
Orde zich meester maakte van het eiland
en dit als bolwerk tegen de Turken ge
bruikte. Sinds dien tijd noemden de Jo-
hannieters zich de Ridders van Rhodes.
De Ridders van Rhodes
verhuizen naar Malta.
Bijna twee honderd jaar lang hielden de
Johannieters stand tegen de Turken, die
hen onophoudelijk aanvielen. In tusschen
was het hun gelukt hun front nog 130
kilometer naar voren te brengen en vas
ten voet te krijgen op Castelrosso, dus on
middellijk voor rTe Klein-Azl-.ische
Turksche kust. Eerst in het jaar 1522 trok
de Johannieter Orde zich terug op het
veel rustigere Malta. Nu nam Sultan Soli-
man de Groote het eiland weder in bezit en
liet het door een Pasja besturen. De cul
tureele beteekenis van het eiland liep
sterk terug, de door de Johannieters opge
zette en in stand gehouden goederenruil
tusschen Morgen- en Avondland ging ge
heel verloren en aan den welstand der be,-
woners kwam een einde. Daarenboven had
het eiland sterk te lijden van verschillen
de aardbevingen, waarvan de ernstigste
die van 23 April 1863 was, welke tal van
getuigen van vergane grootheid vernietig-
de.
On de overige eilanden van den
Dodeeanesos heeft Patmos in het begin
onzer jaartelling nog beteekenis gekregen.
Dit „rotseiland in de Ikarische Zee" is be
kend als verbanningsoord van den Evange
list Johannes, die. naar het heet, hier in
een grot op ongeveer 3000 schreden afstand
van de haven van Skala zijn „Openbarin
gen" heeft geschreven.
Ter herinnering aan dezen Evangelist
stichtte een Grieksche monnik het beroem
de klooster van den Heiligen Johannes. Dit
klooster, dat alle stormen van den Turk-
schen tijd heeft overleefd, bezit een zeer
Aan boord van «en der Duitsche
torpedobooten, welke dag en nacht
in het Kanaal patrouilleer6n, op zoek
naar vijandelijke schepen
(Foto Weltbild)
ECONOMISCHE CONFERENTIE TE
TOKIO.
In de Japansche hoofdstad is gisteren
een Oost-Aziatische economische confe
rentie begonnen, tijdens welke door Ja
pan, Mandsjoekwo, China en de Mongool-
sche republiek de mogelijkheden van eco
nomische samenwerking zullen worden be
sproken, alsmede de mogelijkheden om te
komen tot een Oost-Aziatisch economisch
blok. In totaal nemen aan het congres, dat
enkele dagen zal duren, vijfhonderd per
sonen deel.
De voorzitter van de conferentie, baron
Goh, heeft een rede gehouden, waarin hij
allereerst constateerde, dat de tegenwoor
dige reorganisatie van Europa ook een ge
heel nieuw economisch systeem zal voort
brengen. Met de leidende staten van Euro
pa werkt Japan reeds samen. Van het
Amerikaansche economisch blok, aldus ba
ron Goh, heeft Japan echter niets te ver
wachten. Integendeel, men mag er op re
kenen, dat na de herkiezing van Roose
velt de Vereenigde Staten zullen pogen
den toestand in het Verre Oosten voor
hun eigen belangen uit te buiten. Japan
kan aan dezen toestand in de wereld niet
genoeg aandacht schenken en moet alle
voorzichtigfheidsmaatregelen nemen. Het
door Japan opgestelde economisch plan
voor een samenwerking met Mandsjoekwo
en China is elastisch en houdt met de om
standigheden van de landen, die er aan
deelnemen, rekening.
GROOTE RAAD VAN TUNIS
GESCHORST.
Uit Vichy wordt gemeld:
De resident-generaal van Tunis, ad
miraal Esteva, heeft schorsing van de zit
ting van den Grooten Raad van Tunis en
de gewestelijke adviseerende lichamen be
volen. De bevoegdheden van den Grooten.
Raad worden tot ander order door den
resident-generaal waargenomen, bijgestaan
dor een Consultatiecomité, dat gevormd
is uit de leden van den Grooten Raad.
Deze schorsing komt overeen met die
van het parlement en de generale raden
in het Fransche moederland. De regeering
beoogt met dezen maatregel allé politieke
agitatie, die zich onder de huidige omstan
digheden in deze organen zou kunnen ont
wikkelen, te vermijden.
Daarenboven konden de generale raden
en de overeenkomstige lichamen in de ko
loniën niet in den tot dusver bestaanden
vorm gehandhaafd worden, maar zij moes
ten in het kader van de nieuwe constitu
tie van bestuursorganisatie, die opgesteld
wordt, geheel afgeschaft of althans her
vormd worden.
kostbare verzameling handschriften.
In den wereldoorlog trachtten de groote
mogendheden, de Dodeeanesos te gebruiken
voor het uitspelen van hun plannen, om
Turkije tegen Italië op te zetten. Dit ge
lukte hun echter niet en Italië slaagde er
in, de Dodeeanesos te maken tot een waar
devol strategisch bezit.
Voor den strijd tegen Griekenland. - Op een der Italiaansche
vliegvelden worden de bommen naar de gereedstaande machines
gebracht (Foto Weltbild)
