Het driemogendhedenpact
uitgebreid
jutAA
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Slaemenié en Slowakije Oceden toe
1 JVieuia Seuitletan
119e gouden óleutel
Bede om vrede
Momentje
NDAG 25 NOVEMBER 1940
32ste Jaargang No. 9806
Sa Gekideli^Soti/fcci/rit
Bureaux Papen gracht 32.
Telefoon: Redactie 20015, Administratie 20935.
Giro 103003. Postbus U.
Overheidstaak
Er is iemand benoemd, mr. P. van Ros-
gem, met de opdracht, „maatregelen te on
derzoeken en voor te bereiden, welke nood
zakelijk zijn, om in alle openbare en bij
zondere scholen, uitgezonderd hoogescho-
len, rust en orde te verzekeren.
Wij weten niet, wat de aanleiding voor
deze benoeming is. Voorzoover ons bekend,
heerscht er in de scholen in onze omge
ving rust en orde. Maar daarom is 't na
tuurlijk niet uitgesloten, dat het elders an
ders is.
En: rust en orde orde, ontsproten uit
rust moet er overal zijn en zéker en al
lereerst in de scholen.
Opdat daar het onderwijs goed kunne
worden gegeven.
Opdat daar van het geven-van-onderwijs
zélf een paedagogische waarde, een opvoe
dende kracht uitga.
Elk streven, dat de rust en orde op de
scholen, waar noodig of gewenscht, kan be
vorderen, heeft daarom als1 zoodanig onze
sympathie.
Rust en orde verlangt de Nederlander, al
wil hij dan ook niet graag en wij er
kennen het: vaak te weinig gereglemen
teerd worden. De Nederlander, die rust en
orde lief heeft, die nergens meer op z*n
gemak is dan waar het rustig en ordelijk
is, hy heeft eeri afkeer van eiken onnoodi-
gen dwang, van alle onnoodige maatrege
len, genomen om die orde en rust te be
waren en te verzekeren. En wij merkten
het reeds op hij vindt dien dwang en
die maatregelen vaak te gauw onnoodig.
Maar hij is dan toch ook voor rede vat
baar en wil zich wel laten overtuigen. In
dien die dwang of die maatregelen uit
gaan van de Overheid, die hij te gehoorza
men heeft.
De Overheid is verantwoordelijk voor de
handhaving of bevordering van orde en
rust. En zij draagt de verantwoordelijkheid
voor het al of niet aanwenden van bepaal
de middelen, om zich van die taak te
kwijten.
Het is en blijft echter alléén en uitslui
tend Overheidstaak. Als anderen die taak
der Overheid uit handen zouden willen ne
men, kan dat niet worden geduld, heeft
dat ook een averechtsch gevolg: wordt
juist onrust en wanorde bevorderd en een
chaotische toestand geschapen.
Men spreekt en schrijft nog al 'ns over
het „veroveren van de straat". De straat
is en blijft van en voor allen, voor het hee-
le volk, geen enkele groep kan er voor
zich alléén beslag op leggen. Als de een of
andere groep zich gedraagt als ware de
straat voor haar en voor haar alléén of als
ware zij geroepen om naar haar inzicht
en haar belang! op de straat rust en or
de te handhaven, dan is het de taak van de
politie, om op te treden ter bescherming
van het algemeen belang ter verzekering
van de voor iederen burger gelijke rech
ten.
Zooals op de straat de Overheid de taak
heeft voor rust en orde te zorgen, zoo heeft
zij dat ook bij het onderwijs, waarmede
zulk een ontzaglijk groot volksbelang ge
moeid is.
Mr. v. Rossem zal dan ook bij het onder
zoek naar de rust en orde op de scholen,
dat hij, in opdracht van de Overheid zal
gaan instellen, overal medewerking vin
den, zóó, dat naar onze meening zijn
taak erg gemakkelijk zal zijn.
n 1111111 m 11111111111 ii 1111111111111111111111111 i 1111 m
E De gouden sleutel, waarvan in ons E
E nieuwe feuilleton sprake is, bestaat E
E althans in dit verhaal in werkelijk- E
E heid niet. Dat kan men jammer vinden, E
maar nu de arbeid meer waard ge- E
E worden is dan goud, is dat zoo. erg niet
E en bovendien is deze gouden sleutel E
5 de sleutel der liefde, die heel wat E
meer waard is dan goud. Dat bewijst 2j
2j de hoofdpersoon in dit verhaal, die, 2.
met haar moeder in armoedige om- 2j
2: standigheden levend, bij alles wat er 2j
■2 gebeurt haar hart op de eerste plaats 2!
«2 stelt. Geen rijkdom en geen grootheid 2j
2j zijn in staat de natuurlijke warmte van jS
22 haar hart te verkillen. Om haar heen -2
E staan goede en kwade menschen, maar -2
S overheerschend in dit boeiende ver- S
E haal is het beginsel, dat de liefde alle E
E moeilijkheden overwint. Dat is E
tot het hart. E
iïiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiu
Onderteekeningsplechtig-
heden te Berlijn
ANTONESCU TEEKENT PROTOCOL.
Op den 23sten November is te Berlijn
door den rijksminister van Buitenlandsche
Zaken, von Ribbentrop, den leider van de
politieke afdeeling van het Iataliaansche
ministerie van Buitenalndsche Zaken, ge
zant Buti, en den Japanschen ambassadeur
te Berlijn, Koeroesoe eenerzijds, alsmede
door den Roemeenschen staatsleider gene
raal Antonescu anderzijds, een protocol
onderteekend over de toetreding van Roe
menië tot het op 27 September 1940 tus-
schen Duitschland, Italië en Japan gesloten
drie-mogendhedenpact.
De onderteekening van het protocol,
waarbij Roemenië is toegetreden tot het
Driemogendhedenverdrag, is geschied in
de feestelijk versierde ambassadeurszaal
der nieuwe kanselarij, waarin vertegen
woordigers van staat, partij en weermacht,
.vertegenwoordigers van de diplomatieke
missies der onderteekenaars van het Pact
van Drie, de Roemeensche gezant, leden
van de legionnaire beweging en van de
Roemeénsche delegatie en vele Duitsche
en buitenlandsche journalisten bijeen wa
ren gekomen.
Minister von Ribbentrop opende de
plechtigheid met een woord van begroe
ting tot den Roemeenschen staatsleider.
Na de voorlezing van het protocol werd
dit plechtig onderteekend, waarna Anto
nescu en von Ribbentrop toespraken hiel
den.
VERKLARINGEN VAN GENERAAL
ANTONESCU.
De Roemeensche staatsleider, Antonescu,
heeft in zijn verklaring o.a. gezegd:
„Ik ben mij er van bewust, dat wij he
den een daad hebben volbracht, die van
historische beteekenis is niet alleen voor
leven en ontwikkeling van het Roemeen
sche volk, maar ook voor het Europa, dat
ontstaan is uit de offers van dezen oor
log. Hier is geen sprake van een diploma
tieke formaliteit,- zooals die in de laatste
twintig jaar zoo vaak zijn voorgekomen,
maar van een fundamenteel feit, de her
oriënteering van den Roemeenschen staat
en van een oprechte en feitelijke bijdrage
van het Roemeensche volk tot den herbouw
van Europa en de wereld en tot de verde
diging der tegenwoordige beschaving, wel
ke verzekerd is door de overwinning van
de staten, die in het Driemogendhedenver
drag verbonden zijn.
Het nationaal-socialistische Duitschland,
het fascistische Italië en het keizerlijke
Japan, een compact en onverwoestbaar
blok, dat een kwart milliard menschen om
vat, hebben elkander de hand gereikt en
zich vereenigd om een betere en recht
vaardiger wereldorde tot stand te te bren
gen. Het bondgenootschap dezer drie groo-
te rijken streeft vastbesloten en oprecht
naar het herstel van den wereldvrede, de
stichting van een nieuwe wereld door het
verwijderen van de krachten eener voort
durende anarchie en naar de waarborging
van de vrije en harmonische samenwer
king tusschen de volken. -1
Bezield door den wensch, zijn eigen le
vensvorm geheel te bepalen, is Roemenië
er vast van overtuigd, dat zijn toetreding
tot het groote werk van den herbouw der
wereld alleen het gevolg is van zijn eigen
wil tot vernieuwing, die de legionnaire be
weging organisch en hecht verbindt met
het nationaal-socialisme en het fascisme.
Zoo is dan de toetreding, die vandaag
ook uiterlijken formeel geschied is, een
logisch en natuurlijk gevolg van de toe
treding, die innerlijk reeds lang tot stand
gekomen was.
TOESPRAAK VAN VON RIBBENTROP.
Von Ribbentrop zeide o.m.:
„Namens de Duitsche regeering en voor
de regeeringen van Italië en Japan, wel
ker vertegenwoordigers mij hebben ver
zocht vandaag hun tolk te zijn, begróeten
wij het koninkrijk Roemenië als nieuw lid
van het Driemogendhedenverdrag en wen-
schen wij den Roemeenschen regeerings-
chef generaal Antonescu, hartelijk geluk.
Dat het juist twee staten uit h.et Zuid
oosten van Europa zyn, die als eerste zich
vastbesloten hebben getoond tegen iedere
verdere uitbreiding van den oorlog op te
treden en hun gewicht in de weegschaal te
leggen voor een spoedig herstel van den
vrede, is een teeken, dat juist die staten,
die in de laatste jaren het object waren
van een belangenpolitiek, die in dit gebied
niets te zeken had, hebben ingezien, dat
de aansluiting bij deze geweldige constal-
latie van mogendheden ook him belangen
dient en kan leiden tot een stabilisatie van
den toestand in dit deel van Europa en tot
een waarborging van de rust en veiligheid,
waarnaar zoo verlangd wordt".
SLOWAKIJE TEEKENT HET PROTOCOL
Na Hongarije en Roemenië is ook Slowa
kije tot het drie-mogcndhedenverdrag toe
getreden. De plechtige onderteekening van
het protocol is Zondag te Berlijn geschied
door de drie verdragpartners eenerzijds en
den Slowaakschen minister van Buiten
landsche Zaken, dr. Tuka, anderzijds.
Dr. Tuka was Zondagochtend kort na het
vertrek van den Roemeenschen staatslei
der, generaal Antonescu, op het Anhalter
station te Berlijn aangekomen, waar hij op
het perron verwelkomd werd door minis
ter von Ribbentrop, generaal-veldmaar-
schalk Keitel, dr. Ley, minister Lammers,
den rijksperschef dr. Dietrich, den Sol-
waakschen gezant en vele vertegenwoordi
gers van Staat, partij en weermacht.
In den loop van den dag werd dr. Tuka
door minister von Ribbentrop ontvangen
voor een bespreking.
VERKLARING VAN DR. TUKA
Na het onderteekenen van het protocol
heeft minister-president en minister van
buitenlandsche zakep, professor dr. Tuka,
namens de Slowaaksuie regeering een ver
klaring afgelegd:
Deze plechtigheid zoo zeide hij o.m.
is voor ons, Slowaken, van groote histo
rische beteekenis. In onzen zwaren strijd
hebben wij in den persoon van den Fü-
rer een groot vriend gevonden. Het volle
dige begrip en zijn kracht hebben ons aan
de definitieve overwinning geholpen. Het
Slowaaksche volk had gelegenheid met
daden te bewijzen, dat het zich de begin
selen van het Driemogendhedenpact eigen
gemaakt heeft, toen het een jaar geleden
mgt de wapens in de hand zich aan de zij
de van Duitschland schaarde. Derhalve
heeft het Slowaaksche volk zijn aanvaar
ding van het fundamenteele denkbeeld van
dit pact reeds met het bloed van zijn zonen
bekrachtigd; ook heeft het Slowaaksche
volk reeds zijn vastbeslotenheid om me
de te werken aan de verwezenlijking van
de nieuwe ordening te kennen gegeven,
toen het als een van de eersten met den
opbouw van zijn staats- en maatschappe
lijke orde op nationaal-socialistischen
grondslag begon. Thans, op dit oogenblik
is datgene in een document vastgelegd,
waarvan ik lange jaren in de gevangenis
cel heb gedroomd".
ST. NICOLAAS-PAKKETTEN.
Post ze tijdig verpak ze goed.
De Sint Nicolaas-pakketten, die men
per post verzenden wil, dienen dit
jaar in verband met de vervoersmoei-
lijkheden, de verduisteringsmaatrege
len en de beperkte autotractie extra
vroeg ter post te worden bezorgd.
Natuurlijk zal de post al het mogelij
ke doen, om na Zaterdag 30 November
geposte St. Nicolaas-pakketten nog
tijdig te bezorgen, maar de kans op
teleurstelling is dan heel groot
Men helpt de post en zichzelf door
bij het gereedmaken van Sint Nico-
laaspakketten voor het volgende te
zorgen:
Een volledig adres, zoowel op de
adreskaart als op het pakket, waarin
vooral ook naam en adres van den af
zender worden vermeld; een bijzonder
deugdelijke verpakking met stevig
touw en papier; het adres op het pak
ket schrijven of plakken (met lak
vasthechten is verboden); een tweede
gelijkluidend adres in het pakket slui
ten, niet tusschen maar bovenop den
inhoud; geen verzending van saprijk
fruit e.d. samen met goederen, die
kunnen bederven of vlekken.
Wie in dezen tijd aan bederf onder
hevige waren met de post wil verzen
den, houde er in het algemeen reke
ning mede, dat het vervoer thans bij
na altijd langer duurt en óat de post
in de komende Sint Nicolaasdagen
zwaar belast zal zijn.
TOESPRAAK VAN DEN PAUS.
Naar aanleiding van den voor alle Ka
tholieken over de geheele wereld op 24
November ingestelden gebedsdag voor de
oorlogsslachtoffers en den vrede heeft
Paus Pius XII gisteren in de Sint Pieters
kerk een H. Mis opgedragen, die behalve
door het diplomatieke corps door een dui
zendkoppige menigte werd bijgewoond.
Tijdens de H. Mis hield de Paus een toe
spraak, waarin hij verklaarde, dat, al is
het einde der wereld nog niet nabij, „de
huidige tijd een ernstige phase vormt in
de geschiedenis der menschheid." Na ge
wezen te hebben op zijn moeitevolle po
gingen om den vrede te bewaren, verklaar
de de Paus, dat hij aan de roepstem van
zijn hart gehoor had gegeven, opdat tus
schen de volken, de sedert zoo langen tijd
verstoorde en thans vernielde eendracht
wederkeer© met een rechtvaardigere en
meer algemeene, op die rechtvaardigheids
beginselen gegrondveste orde, die de harts
tochten stilt, den haat bedwingt en de oor
zaken van wrok en strijd wegneemt; een
orde, die allen volken in rust, vrijheid en
veiligheid dat aandeel aan de bronnen van
welvaart en macht waarborgt, dat ieder
van hen op deze wereld toekomt, om hen in
staat te stellen, het gebod des Heeren:
„Neemt toe, vermenigvulidigt u en ver
spreidt u over de wereld" op te volgen.
„Wanneer", zoo ging de Paus voort", het
geweld der veldslagen onze stem schijnt
te overschreeuwen, dan richten wij onze
blikken ten hemel, naar den milddadigen
en troostenden God. In onze smart smee-
ken wij Hem betere dagen af voor het
menschengeslacht."
Daarna riep Paus Pius de XII alle Ka
tholieken der wereld op, in dit uur voor
het zieleheil van al diegenen, die door den
oorlog om het leven zijn gekomen, alsme
de voor alle bannelingen, vluchtelingen,
onbekenden, vaderlandsloozen, gevangenen
en gewonden te bidden. God moge allen
ongelukkigen troosten, den strijdenden
echter tezamen met den heldenmoed om
hun plicht voor de verdediging van het va
derland ook tot het hoogste offer te ver
vullen, dien edelen zin van menschelijk-
heid verleenen: „wat gij niet wilt, dat u
en uw vaderland geschiedt, doet dat ook
aan anderen niet."
VACATURES IN DEN OPBOUWDIENST
Oorlogsverminkten als arbeids
contractanten
Daar de commandant van den Opbouw-
dienst het als zijn plicht beschouwt, oor
logsverminkten, behoord hebbende tot de
weermacht, bij te staan in het verwerven
van een betrekking, welke zij in aan
merking genomen hun lichamelijke gesteld
heid nog zouden kunnen vervullen, heeft
hij bepaald, dat bij het zoeken naar ge
gadigden voor het vervullen van plaatsen
in den Opbouwdiénst, welke door arbeids
contractanten zullen of moeten worden be
zet, zooveel mogelijk oorlogsverminkten in
aanmerking komen.
De titel „modelmelk"
VOORWAARDEN WAARONDER HLJ
KAN WORDEN GEVOERD
In een 23 November verschenen Buiten
gewone Nederlandsche Staatscourant komt
voor een besluit van den secretaris
generaal van het departement van Sociale
Zaken d.d. 18 November 1940' betreffende
modelmelk.
Artikel 2 dezer verordening luidt:
De aanduiding „Modelmelk" mag
uitsluitend door hen, wien daartoe op
schriftelijke aanvrage door den secre
taris-generaal vergunning is verleend,
worden gebezigd voor melk, gewonnen
onder de voorwaarden en voldoende
aan de eischen, gesteld in dit besluit.
Artikel 3. De vergunning, in artikel 2
bedoeld, wordt slechts verleend, indien
naar het oordeel van den secretaris-gene
raal voldoende waarborgen aanwezig zijn,
dat het bedrijf van den aanvrager en diens
bedrijfsvoering aan de in de volgende arti
kelen gestelde eischen zullen voldoen; zij
kan worden ingetrokken, indien de secre
taris-generaal die waarborgen niet meer
voldoende acht.
Artikel 4. Het bedrijf mag uitsluitend
worden uitgeoefend in perceelen of op lan
derijen, waarvan de ligging in de schrifte
lijke aanvrage voor de vergunning, in arti
kel 2 bedoeld, is vermeld. In andere per
ceelen of op andere landerijen mag dit
slechts geschieden, nadat vooraf schrifte
lijke toestemming is verkregen van den
directeur van den keuringsdienst.
Artikel 5. Aan het bedryf moeten ver
bonden zijn een geneeskundige en een
veearts, die het hygiënisch toezicht op het
bedrijf uitoefenen; hun aanstelling is on
derworpen aan de goedkeuring van den
secretaris-generaal, die deze goedkeuring
te allen tijde kan intrekken.
Voorts bevat het talrijke andere maat
regelen ter verzekering en bevordering van
de hygiëne.
DECEMBER-AVOND.
De vroolyke flikkeringen van den
avondzijn voorbij. Dat treft imij het
meest, niu Sinterklaas in de buurt
komt. Hoe die goeie mensch het klaar
speelt met al die narigheid in de zee
en in de lucht toch nog hier te komen,
is my een raadsel. Maar dat zijn zijn
zaken en dat hij desondanks toch
komt, daarover kunnen wij hem
slechts prijzen. Mijn dochtertje van
vijf vertelt mij overigens, dat de Pa
van Corry op school gezegd heeft,
dat alle menschen uit Spanje weg
moeten, omdat Sinterklaas moet lee-
ren fietsen. Doch heb je met de
schaarschte aan benzine en veevoeder.
Maar juist als hy dan toch komt, zul-
zullen wij al die verlichte etalages, de
door de herfst omfloerste straatlan
taarns, de reuk van speculaas en bo
terletters, als wij een bakkerswinkel
voorbijgaan des te meer missen. Daar
kunnen de al of niet goedgekeurde
zaklantraans, die uitgaan als zij naar
boven kijken niet tegenop. Dat kan
wel even een geheimzinnig en ietwat
griezelig effect geven, maar gezellig
is dat niet. Ik vind trouwens die
nieuwste zeklantaarn het meest juiste
beeld van onzen tijd. Niemand wil
den hemel zien en wie al eens naar
boven kijkt, sluit zijn oogen. Wat zal
die goede Sinterklaas wel van ons
zeggen als hij komt.
Zal hij boos zijn op ons, omdat wij
de zaak hier zoo grondig verprutst
hébben?
Ik denk dat hij alleen maar schrik
ken zal van de prijzen en dan moeten
wij nog maar hopen, dat hy zijn bon
nen niet vergeten heeft. En overigens
zal hij ons alleen beklagen.
INiet omdat wij zoo in de piepzak
zitten, maar omdat wij het erzelf naar
gemaakt hebben.
Standaardisatie van
melk
ALLEEN' GEPASTEURISEERDE EN
MODELMELK MAG VERKOCHT.
De 23 November 1940 verschenen Bui
tengewone Nederlandsche Staatscourant
bevat een besluit van de secretarissen-ge
neraal van de departementen van Sociale
Zaken en van Landbouw en Visscherij be
treffende standaardisatie van melk.
Artikel 2 daarvan luidt:
Het is aan melkverkoopers verboden*
volle melk en/of melk te verkoopen.
Artikel 3:
Het verbod, in artikel 2 gesteld, geldt
niet:
1. Indien de volle melk of de melk uit
sluitend wordt verkocht dan rechtstreeks
aan verbruikers.
2. Indien de melk wordt verkocht door
melkverkoopers, die in het bezit zijn van
een vergunning volgens artikel 29 van het
Melkbesluit, mits zij deze melk hebben be
trokken van een bedrijf, als bedoeld in ar
tikel 5, deze melk voldoet aan den "eisch,
gesteld in artikel 4, en deze verkoop niet
plaats vindt in gebieden, gemeenten of ge
deelten van gemeenten, als bedoeld in dit
artikel, subs. 3.
3. Indien de volle melk verkocht wordt
in gebieden, gemeenten of gedeelten van
gemeenten, door den secretaris-generaal
van het departement van Sociale Zaken
aangewezen, of door bedrijven, welke van
hem ontheffing van het verbod hebben
verkregen.
4. Indien de volle melk verkocht wordt
volgens een door den secretaris-generaal
van het departement van Landbouw en
Visscherij vastgéstelde regeling ten behoe
ve van bepaalde categorieën van verbrui
kers en deze volle melk voorzien is van de
aanduiding „Gepasteuriseerd", als bedoeld
in artikel 1 van het Melkbesluit, of van de
aanduiding „modelmelk", als bedoeld in
het besluit van den secretaris-generaal van
het departement van Sociale Zaken van
18 November 1940 betreffende modelmelk.
Artikel 5 luidt als volgt:
Behandeling van volle melk of room, ten
einde deze door onttrekking van melkvet
of toevoeging van gedeeltelijk ontroomde
volle melk of ondermelk te brengen op
het voorgeschreven vetgehalte (tusschen
2,4 en 2,6 pCt.) mag uitsluitend geschieden
in bedrijven van melkverkoopers, die daar
toe een schriftelijke vergunning van den
directeur van den keuringsdienst van het
gebied, waarin de behandeling van de vol
le melk of den room geschiedt, hebben
verkregen. Aan deze vergunning kunnen
door den directeur van den keuringsdienst
voorwaarden worden verbonden.
Voorts bevat het besluit een aantal an
dere artikelen.
Overtreding van eenige artikelen wordt
gestraft met een hechtenis van ten hoogste
zes maanden of een geldboete van ten
hoogste tienduizend gulden.