Hitier ontmoet Pétain
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Smigly-Rydz in
arrest
BINNENLAND
Bommen op
Nederland
VRIJDAG 25 OCTOBER 1940
32ste Jaargang No. 9781
Sfo Êeid^eli^Saii/ïa/nt
Bureaux Papengracht 32.
Telefoon: Redactie 20015. Administratie 20935.
Giro 103003. Postbus 11.
•/Vergaderen
Wij vergaderen minder. Het geheele Ne-
derlandsche Volk vergadert minder.
Dat heeft z'n oorzaken. Men kan niet zoo
maar willekeurig elke bijeenkomst houden.
En vooral de verduistering is een niet ge
ring beletsel.
Nu is dat minder vergaderen niet hééle-
maal een ramp!
We hebben wel wat te veel van het
goede genoten!
Vroeger hebben wij al meermalen het een
en ander geschreven over het vergaderen.
Men kon nog al 'ns een soort van vergade
ring-passie constateeren, vergaderen om het
genot van het vergaderen als zoodanig! Er
waren maar al te veel vergaderingen, waar
op behalve opening door den voorzitter, no
tulen van den secretaris, die onder dank
zegging werden „gearresteerd", ingekomen
stukken, „geanimeerde" rondvraag ofwel
gelegenheid voor menschen, die zichzelf
graag hooren praten, waarin behalve
deze belangrijke dingen eigenlijk niets veel
meer geschiedde.
Er werd ook op vergaderingen dikwijls
te veel gepraat over zaken, die men eigen
lijk met vertrouwen moest overlaten aan
bestuur of dagelij ksch bestuur of voor
zitter.
Nu men minder kan vergaderen, heeft
dit ook zeker goede kanten.
Eerstens men leert, hopen we, af, te ver
gaderen als er eigenlijk niets van eenige
beteekenis is, waarover beraadslagingen
noodig zijn of wat een besluit van een ver
gadering vereischl.
Vervolgens men leert, hopen we even
eens, wat meer over te laten aan de leiding
in een vereeniging, de leiders beschouwend
als wat anders dan werk-n e m e r s van de
leden, namelijk als vertrouwens-lieden en
werkelijke leiders.
Maar met dit al blijft vergaderen nu toch
ook in vele gevallen, natuurlijk, gewenscht
en noodig.
En voor die geoorloofde gewenschte
of noodzakelijke vergaderingen willen wij
een raad geven, en wel deze: houdt ze bij
volle maan!
Wij lazen gisteren in de „Nieuwe Leid-
sche Courant":
„Het bestuur van de vereeniging van
Jong-Hervormden te Apeldoorn heeft
besloten de maandelijksche ledenver
gaderingen voortaan omstreeks den
tijd van de volle maan te houden. In
de groote steden rekent (of rekende)
eigenlijk niemand met het maanlicht.
Op de dorpen daarentegen wel. Ook op
kerkelijk terrein. Bijbellezingen en ver
gaderingen worden daar bij voorkeur
uitgeschreven op maanavonden. Waar
om zou men dat in de steden niet
eveneens doen?"
Werkelijk eén goede raad: vergadert bij
volle maan!
WAT ANDERE BLADEN
SCHRIJVEN
Lichamelijke opvoeding
en sport
Wij zijn voorstanders van lichamelijke
opvoeding. Natuurlijk. De gave, door God
ons geschonken in het lichaam als instru
ment van den geest, mogen wij niet ver
smaden!
De lichamelijke opvoeding vindt haar
rechtvaardiging en een bewijs voor haar
noodzakelijkheid in het: een gezonde geest
in een gezond lichaam (mens sana in cor-
pore sano):
Nu is het met dit gezegde, zooals met
vele levenswijsheden, uitgedrukt in alge-
meene gezegden: er zijn vele, zéér vele uit
zonderingen op.
Er zijn héél wat gezonde geesten in on
gezonde lichamen en er zijn heel wat gezon
de lichamen, waarin een ongezonde geest.
Maar een gezond lichaam is een na
tuurlijk middel, om den geest frisch en
fit te houden, om den geest volop te kun
nen laten leven.
En dat, wat men verstaat onder lichame
lijke opvoeding, kan een doeltreffend
middel zijn, om een gezond lichaam te be
houden.
Lichamelijke opvoeding kan dus een mid
del zijn, om geestelijke ontwikkeling tot
vollen wasdom te brengen.
Lichamelijke opvoeding mits ook fei
telijk niet beschouwd als doel in zich, maar
als middel; mits niet overdreven en zich
ONZE CULTUUR.
Ontleend aan een artikel in de Nieu
we Dag:
„Ons Nederlandsche volk is goddank nog
een christelijk volk, en vooral van de
jeugd zal het afhangen of het dat zal blij
ven. Onze nationale cultuur is een uitge
sproken christelijke, en om haar te behou
den en te versterken zal de inwerking van
het Christendom beschermd en verdiept
moeten worden, juist in het jonge geslacht.
Zij, die van een herstel van de oude, hei-
densche Germaansche cultuur als van een
in dezen tijd nastrevenswaardig ideaal mee-
nen te moeten gewagen, miskennen niet al
leen den aard, de geschiedenis en de cul-
tureele verworvenheden van ons volk,
maar willen de onmogelijke dwaasheid be
gaan de klok der beschaving meer dan een
tiental eeuwen achteruit te zetten. Het
Christendom heeft niet, gelijk zij beweren,
de Germaansche cultuur vernietigd, maar
het heeft die cultuur, voor zoover zij waar
de had, veredeld en verheven, 2ooals het
met alle culturen heeft gedaan, waarmee
het in contact kwam. Een mensch zonder
godsdienst, zonder geloof is als een schip
zonder stuur, een speelbal in den storm en
den golslag der tijden. Het is de plicht der
overheid ervoor te waken, dat de Neder
landsche jeugd ook in den arbeidsdienst
opgevoed wordt tot onwankelbare trouw
aan God, vaderland en volk".
DUITSCH LEEREN
De Rotterdammer vat zijn oordeel
over de kwestie van het Duitsch leeren al
dus samen:
„Dat wij in de toekomst veel meer zullen
moeten spreken en omgaan met personen
wier moedertaal het Duitsch is, staat wel
vast. Daarom lijkt het ons verstandig zoo
in de toekomst met dit feit wordt rekening
gehouden en aan het onderwijs in deze taal
een belangrijke plaats wordt toegekend.
Daarbij zal men niet kunnen blijven staan
bij h?n die zich de weelde kunnen laten
veroorloven van het ontvangen van een
breedere opleiding. Men zal ook voor hen,
die niet naar M.O. of V.H.O. gaan, iets moe
ten doen. Men zal op de Nijverheidsscholen
meer moeten doen voor een beter zich kun
nen uiten in de taal van onze Oosterburen
en ook voor hen die niet meer dan lager
onderwijs hebben ontvangen. Hoe dat in
de practijk te regelen zal zijn, is zoo maar
niet ineens te zeggen, maar nuchtere waar
neming van de werkelijkheid zal ons toch
vanzelf dien weg opbrengen. De verstan
dige mensch zal in de toekomst trachten
te zien en niet bij het verleden, maar ook
niet by het heden alleen, blijven staan".
r
WINTER 1940—'41
De laatste nachten is in Denemarken
een temperatuur van 1 tot 3Yi graad on
der nul geregistreerd. Ook is er sneeuw
gevallen.
Verrassend snel is de vorstperiode in
Finland begonnen. In het Noorden
heeft men nachtvorsten tot 18 graden
en in het Midden en Zuiden van 4 tot
5 graden opgeteekend.
houdend binnen de eischen van de wetten,
waarin zij zich heeft te onderwerpen
heeft daarom onze sympathie.
Evenzoo de sport De sport die lichame
lijke ontwikkeling schenkt naast andere
goede effecten, welke door haar worden
bereikt
Maar ook voor de sport is onze sympathie
voorwaardelijk dezelfde beperkingen
gelden hier als voor wat men noemt: licha
melijke opvoeding. Men overdrijve niet
Gisteren meldden wij, dat vandaag eeni
ge „sterren" in de wielersport feestelijk
van het station zouden worden gehaald en
door de stad geleid.
Hoe is aan het station te Leiden gearri
veerd prof. dr. X., die terugkeerd- in zijn
woonplaats, nadat hem aan een buitenland-
sche universiteit een eere-doctoraat was
verleend om zijn voor heel de wereld hoogst
verdienstelijke wetenschappelijke praesta-
ties....
Die professor en die wielrijders. Zet ze
naast elkaar in figuurlijken zin natuur
lijk.
Neen, van overdrijving op het gebied van
lichamelijke cultuur zoowel als van sport
houden wij niet
ïfte&pxe&Uigen Ut aaCoatytuig-
V. Ribbentrop en Laval
aanwezig
DE ONTVANGST VAN DEN
MAARSCHALK.
Het D.N.B. verspreidt het volgende
communiqué:
De Fuehrer ontving gisteren het
Fransche staatshoofd, tevens president
van den Franschen ministerraad, mar
schalk Pétain. Bij de besprekingen wa
ren aanwezig de rijksminister van bui-
tenlardsche zaken, von Ribbentrop,
en de vice-voorzitter van den Fran
schen ministerraad, Laval.
De bespreking van den Fuehrer met
maarschalk Pétain is gistermiddag laat ge
voerd in den specialen trein van den Fueh
rer op een klein station in het bezette ge
bied van Frankrijk.
Pétain, die aan de demarcatielijn werd
opgewacht door ambassadeur Abetz, kwam,
vergezeld van Laval, per auto op de plaats
van bespreking aar., waar een bataljon
van het leger, door het presenteeren van
het* geweer aan den Franschen maarschalk
de eerbewijzen bracht.
Bij den ingang van het stationsgebouw
ontvingen von Ribbentrop en de chef van
het opperbevel van de weermacht, generaal
veldmaarschalk Keitel, vergezeld van den
chef van het protocol, gezant von Doern-
berg, de Fransche staatslieden en bege
leidden hen naar den. specialen trein, waar
de Fuehrer voor zijn; wagon het Fransche
staatshoofd opwachtte. In het salonrijtuig
van den Fuehrer begjon daarop de bespre
king. Nadat deze bespreking was beëin
digd, begeleidde de Fuehrer Pétain naar
zijn auto. Ook bij het vertrek werden aan
Pétain de militaire eerbewijzen gebracht.
NOG GEEN DUITSCH COMMENTAAR.
De berichten over de bijeenkomst van
gisteren tusschen den Fuehrer en het hoofd
van den Franschen staat, maarschalk Pé
tain, worden door de Berlijnsche ochtend
bladen in den grootsten opmaak weerge
geven. Daardoor reeds leggen de bladen,
die nog geen commentaar bevatten, nadruk
op de groote beteekenis, welke zij aan de
bespreking tusschen de beide staatshoof
den in tegenwoordigheid van hun minis
ters van buitenlandsche zaken hechten.
Uitingen van politieke kringen waren van
morgen eveneens nog niet aanwezig.
DE „DIPLO" OVER DE REIS VAN
DEN FUEHRER.
Aan de reis van den Fuehrer naar West-
Europa hecht de „Deutsche Diplomatisch-
Poiitische Korrespondenz" een historische
en tevens symbolische beteekenis voor de
geestelijke en politieke omwenteling die
zich, naar de „Korrespor.denz" constateert,
nog tijdens dezen oorlog in alle deelen van
dit continent voltrekt.
Als reactie op een eeuwenlange diploma
tieke traditie, aie in de twistzucht en stre
ven naar overheersching der continentale
volkeren haar noodlottige mogelijkheden
vond, en het Europeesche vasteland steeds
verder naar de tweede plaats dreigde te
verdringen, heeft zich in de jonge Euro
peesche volkeren een omwenteling vol
trokken, welke haar eigen bronnen van
kracht niet tegen elkaar maar tot nut van
het algemeen gebruikt. Ook voor heel
Europa moest eens de tijd komen, waarin
de volkeren, na uitroeiing van de vernie
tigende krachten, buiten hun eigen natio
nale eenheid tot een pan-Europeesche op
vatting moesten geraken. Het verloop van
den oorlog heeft reeds getoond, de theorie
van de „gepensionneerde natie" practisch
waardeloos is. De jonge Europeesche vol
keren, die bij het herstel van dit continent
de leiding hebben genomen, hebben met
terdaad getoond, dat zij zich bij hun op
treden niet laten leiden door égocentrische
en imperialistische machtsinstincten. Inte
gendeel, zij zijn van meening, dat juist hun
strijd tegen de destructieve krachten, die
Europa wilden verdeelen en kleinhouden
en dit nog willen, hen voor de verantwoor
ding geplaatst heeft, aan alle volkeren van
Europa, hetzij vriend of vijand van giste
ren, de mogelijkheid te geven de plaats in
te nemen, die met hun traditioneel recht
en hun bijzondere bekwaamheden overeen
komt.
Officieel wordt bekend gemaakt, dat
de Poolsche maarschalk Smigly Rydz
gearresteerd is. Zooals bekend, was hij
na de ineenstorting van Polen met den
minister van Buitenlandsche Zaken,
Beck, die eenige dagen geladen gear
resteerd werd, naar Roemenië gevlucht.
ARBEID IN BROODBAKKERIJEN EN
ALLERHEILIGEN.
Be beschikking van den wnd. secreta
ris-generaal van net Departement van So
ciale Zaken, is bepaald ten aanzien van
broodbakkerijen in alle gemeenten des
Rijks, waarin ter viering van den R.K.
feestdag van Allerheiligen op 1 November
geen arbeid wordt verricht dat 1. door
hoofden of bestuurders en door bakkers
gezellen in afwijking van het bepaalde in
artikel 35, tweede lid, der Arbeidswet 1919
op Donderdag 31 October te 3 uur des
voormiddags met den bakkersarbeid mag
worden aangevangen, met dien verstande,
dat, voor zoover betreft broodbakkerijen,
voor welke een vergunning als bedoeld in
artikel 37, eerste lid, der Arbeidswet 1919,
is verleend, te 1 uur des voormiddags met
arbeid, bestaande in het gereedmaken van
deeg en ovens, mag worden aangevangen;
2. door bakkersgezellen, in afwijking van
het bepaalde in artikel 40, eerste lid, der
Arbeidswet 1919, op Donderdag 31 Octo
ber gedurende ten hoogste tien uren ar
beid mag worden verricht, tenzij een ken
nisgeving (coupon), als bedoeld in artikel
35, tweede lid. onder b. dier wet, tijdig is
ingezonden aan het districtshoofd der Ar
beidsinspectie, in welk «geval de werktijd
ten hoogste 13 uren mag bedragen.
EEN SCHOOLKWESTIE.
De waarnemend secretaris-generaal van
het departement van onderwijs, kunsten
en wetenschappen heeft vernietigd een be
sluit van Gedeputeerde Staten van Utrecht,
waarbij is goedgekeurd een raadsbesluit
der gemeente Langbroek, waarin verklaard
wordt, dat de instandhouding van de open
bare school voor gewoon lager onderwijs
te Nederlangbroek niet wordt gevorderd en
beslist, dat instandhouding dezer school
wel wordt gevorderd.
KOLENVERVOER OOK OP ZONDAG.
Blijkens het Algemeen Politieblad heeft
de secretaris-generaal van het Departe
ment van Justitie een brief gericht tot de
procureurs-generaal, waarin hij erop wijst,
mede namens zijn ambtgenoot van Water
staat, dat onder de bestaande omstandig
heden ook op Zondag kolen kunnen wor
den vervoerd en gewasschen.
Vanwege de directie van de Nederland
sche Spoorwegen was medegedeeld, dat
van de zijde van sommige politieautoritei
ten was te kennen gegeven, dat zij het
vervoéren, op die dagen door particulieren
zouden beletten en proces-verbaal zouden
opmaken.
Genoemde secretaris-generaal acht het
echter onder de tegenwoordige bijzondere
omstandigheden verkieslijk, dat zulk op
treden wordt nagelaten, terwijl de even
tueel na 12 October ter zake opgemaak
te processen-verbaal ongedaan waren te
maken.
CASTRICUMS BURGEMEESTER EN DE
WETHOUDERS-BENOEMING.
De Raad van Castricum heeft dezer da
gen tegen den wil van den burgemeester,
baron Sloet van Everloo (N.S.B.-er) met
vijf tegen één stem den door den burge
meester ongewenschten candidaat, den
heer C. P. Spaansen, tot tijdelijk wethou
der gekozen.
De heer Spaansen heeft thans, naar het
„Hbl." meldt, van den burgemeester het
volgende schrijven ontvangen:
„Hierbij deel ik u mede, dat ik het raads
besluit van 18 dezer, waarbij u bent be
noemd tot tijdelijk wethouder dezer ge
meente, wegens het in strijd zijn met het
algemeen belang ter vernietiging heb voor
gedragen. Mitsdien is het besluit buiten
werking gesteld tot de beslissing is geval
len".
Dll nummer beslaat uit
twee bladen.
Momentje
TOEWIJZING.
Uit hoofde van mijn ambt interes
seer ik mij niet alleen voor de Duit-
sche bommen op de Engelsche hoofd-
stad en omgekeerd, maar ook voor in
de duisternis verdronken lieden, de
distributie en andere troebelen, hier
of elders in de wijde wereld. Ik inte
resseer mij dus ook voor de toewijzing
voor rundveevoeder, uitgaande van
het departement van landbouw en vis-
scherij.
Ik vermoed trouwens, dat op dit de
partement maar halve dagen wordt
gewerkt, nu de visscherij stil ligt.
Maar zoo heb ik dan gelezen, hoe
de toewijzing voor rundveevoeder zal
geschieden.
En wel als volgt: Deel het aantal
melk- en kalfkoeien plus hoogdrach-
tig jongvee plus stieren boven 1 jaar
plus 1/2 keer ander vrouwelijk jong
vee boven 1 jaar door het aantal hec
taren grasland plus 1/3 hectare boom
gaard met gras als onderteelt, plus 1/3
hectare bouw--en tuingrond.
Heel eenvoudig zal een knappe re
kenaar misschien zeggen, al betwijfel
ik of zelfs de boeren dat eenvoudig
zullen vinden.
Maar ik moet telkens denken aan
een raadseltje, dat ons vroeger wel
eens werd opgegeven en dat hiermee
een frappante gelijkenis vertoont.
Op een schip, genaamd „De goede
Hoop", varen 1 kapitein, 2 stuurlie
den, 8 matrozen en 1 kok. Het schip
is 38 meter lang en heeft een diep
gang van 2.45 meter. De mast is 5.54
meter lang.
Gevraagd wordt: hoe oud is de ka
pitein?
De treffende overeenkomst zal u
niet ontgaan.
BRANDBOMMEN OP DEN HELDER.
Hedenmorgen heeft een Engelsch
vliegtuig verscheidene brandbommen
in de binnenstad van den Helder neer
geworpen. Tal van huizen werden ge
troffen, doch in vrijwel alle gevallen
wist men de projectielen onschadelijk
te maken. Eén huis in de binnenstad
staat echter in vlammen. Persoonlijke
ongelukken kwamen niet voor.
Nader wordt gemeld, dat explosieve
bommen zijn terecht gekomen op een wei
land aan den Middenweg achter de Huy-
gensstraat en op een terrein tusschen de
Hector Treubstraat en Boerhaavestraat,
waardoor van enkele honderden huizen de
ruiten en daken zijn vernield. De bom
men lieten groote trechters na en in de
Hector Treubstraat hebben zij een aantal
huizen geheel in puin doen storten. Door
dat de meeste bewoners vannacht niet
aanwezig waren, zijn er, voor zoover ons
bekend, geen persoonlijke ongelukken te
betreuren. De schade strekt zich echter
uit tot een groot gedeelte van deze wijk.
Zoowel in de Boerhaavestraat als in de
Hector Treubstraat, van Leeuwenhoek
straat, Huygensstraat, Middenweg, Sluis
dijkstraat en Parallelweg zijn de ruiten
vernield. Tien tot vijftien brandbommen
kwamen terecht in woningen in de Go-
versstraat, Parallelweg, Basstraat en aan
grenzende straten. Ook hier waren de
meeste bewoners afwezig, doch door het
kranige en doortastende optreden van een
der bewoners van de Goversstraat, den
heer van Meer, die verschillende brand
bommen uit woningen wist te verwijde
ren, is 'voorkomen, dat hier groote bran
den ontstonden. De politiebrandweer heeft
nog enkele kleine branden gebluscht.
TE SLIEDRECHT.
Vanochtend heeft een Engelsch vlieg
tuig een viertal bommen boven het Wes
telijk deel van Sliedrecht laten vallen.
Een groot aantal huizen werd beschadigd,
waarvan eenige zeer ernstig. Honderden
ruiten zijn gebroken. Persoonlijke ongeluk
ken deden zich niet voor.