Duitsche militaire missie
Roemenië
in
Jacfeifojcmatieó freóchextneti de aCieaeiden
Herbouw Roemeen
sche weermacht
Bommen op
Nederland
fMomentje
MAANDAG 14 OCTOBER 1940
32ste Jaargang No. 9771
Bureaux Papeiigracht 32.
Telefoon: Redactie 20015, Administratie 20935. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN <Siro 103003. Postbus 1^
DU nummer bestaat uit
twee bladen.
„Levensvernieuwing"
De vernieuwing, waarover in dezen tijd
zooveel gesproken en geschreven wordt,
moet zijn, wil zij een werkelijk goede en
duurzame Vernieuwing zijn: een levens
vernieuwing.
Wij wezen daarop reeds meerdere malen.
Wij hebben hier voor ons een pas ver
schenen boekje van prof. J. H. Niekel, pr.,
directeur van het Philosophicum te War
mond, dat wij gaarne toewenschen een
breeden kring van lezers, die het zullen
lezen mét ernst en daardoor ook met veel,
héél veel. vrucht!
In zijn „Woord vooraf" zegt prof. Niekel:
„Dit werkje is geen gelegenheidsge-
sclirift. De titel ervan werd dan ook niet
ingegeven door den alom gehoorden op
roep tot herstel en wederopbouw, maar
wordt door den eigen inhoud gerechtvaar
digd. Nu het evenwel in zulk een geweldig
tijdsgewicht Verschijnt biedt het gereede
aanleiding om zich erop te bezinnen, dat
voor het waarachtig geluk der menschheid
meer vereischt is dan wederopbouw en
hertsel van materieele zaken, van tijde
lijke levensvormen en instellingen. De
leer van het ééne absoluut-noodzakelijke
en van den voorrang, die hieraan bij al ons
streven moet worden toegekend, behoudt
ook voor onzen tijd haar volle beteekenis.
En dit zoowel met het oog op ons uiteinde
lijk doel, de eeuwige zaligheid, als voor de
volle verwezenlijking van ons aardsche
geluk."
Prof. Niekel bedoelt, in dit boekje te ge
ven een weergave van de door den geeste
lijken leider bij uitstek, den H. Francis-
cus van Sales (1567—1622), persoonlijk ge
volgde en in zijn „Inleiding tot het devote
leven" op schrift gestelde methode van
zieleleiding.
Maar, wie in onzen tijd spreekt of schrijft
over levensvernieuwing bedoelt daarmede
een vernieuwing Van het maatschappelijk
leven, van de samen-leving, een politieke,
een sociale vernieuwing.
En de „Levensvernieuwing", die in het
boekje van prof. Niekel wordt uiteenge
zet, is bedoeld voor den afzonderlij-
k e n mensch, is bedoeld om den afzonder
lijken mensch kracht en bezieling te schen
ken.
Een schoon doel maar dit is dan toch
niet een leerboek voor de vernieuwing van
het gemeenschaps-leven?
Dat is het wèl. En een der beste leer
boeken op dit terrein, omdat wij willen
het prof. Niekel laten zeggen in zijn reeds
hiervoor geciteerd „Woord vooraf":
„Het richt zich direct tot den afzonder
lijken christen-mensch om hem te bewegen
bewust en edelmoedig met Gods genade
mede te werken aan zijn zelfverbetering
en aan de harmonieuse ontplooiing van al
de hem door God geschonken gaven van
natuur en genade. Daarbij wordt het ech
ter gedragen door de vaste overtuiging,
dat behalve het onzichtbare goed, dat der
gemeenschap toevloeit uit het genadele
ven van slechts één harer leden, ook de
tastbare invloed van een energiek val-
maaktheidsstreven op de gemeenschap niet
zal uitblijven, vooral niet zoo meerderen
zich daaraan zetten."
Als wij onze aandacht richten op een
boekje als „Levensvernieuwing" van prof.
J. H. Niekel (uitgave van Foreholte te
Voorhaout) dan breekt de zon door de
wolken!
Deze tijd, die dringt tot nadenken,
tot bezinning, kan een goed, een bij uit
stek goede tijd zijn, als wij nu komen
tot een mooie persoonlijke levensvernieu
wing!
DE PAUS TOT HET ARGENT!JNSCHE
EUCHARISTISCH CONGRES.
Zondagmiddag heeft Paus Pius XII in
het Spaansch een radioboodschap tot het
Argentijnsche Eucharistische congres, dat
•bijeen is te Santa Fe de la Vera Cruz, ge
richt. De Paus zegt, in deze boodschap
deel te nemen in de plechtige hulde, die
het Congres aan God brengt. Hij smeekt
genade, geloofsijver en vooruitgang voor
Argentinië af en noodigt het Congres uit,
met hem te bidden, opdat de Almachtige
zijn vrede in de ziel van alle volken legge
en den strijd doe eindigen.
DUITSCHE INSTRUCTEURS.
In verband met de garantie, die te Wee-
nen jegens Roemenië aanvaard is, heeft de
Duitsche regeering, overeenkomstig de in
structie formaties naar Roemenië gezonden
en tegelijkertijd formaties Duitsche jagers
als aanvullende bescherming van de Roe-
meensche olievelden naar Roemenië over
geplaatst.
De Duitsche weermachtsformaties zul
len dienen als onderwijs- en instructie-
troepen bij den herbouw van de Roemeen-
sche weermacht, die door het hoofd van de
Roemeensche regeering, generaal Antones-
cu, geëntameerd is en zij zullen na het vol
brengen van hun taak weer naar Duitsch-
land terugkeeren.
De met Duitschland bevriende regeerin
gen, die politiek belang zouden kunnen
hebben bij de zending van de Duitsche
weermachtsmissie naar Roemenië, zijn daar
van door de Rijksregeering op de hoogte
gesteld.
DE AANKOMST TE BOEKAREST.
Zaterdagmiddag om twaalf uur is op het
koninklijke station te Raneasa (bij Boeka
rest), dat met de Duitsche en Roemeensche
vlaggen feestelijk was versierd, een trein
met de leden der Duitsche militaire missie
aangekomen, die op verlangen van de Roe
meensche regeering de toekomstige oplei
ding van het Roemeensche leger zal steu-
Op het station waren ter verwelkoming
verschenen de plaatsvervangende premier
een commandant van de legionnaire bewe
ging, Horia Sima, de minister van Buiten-
landsche Zaken, Sturdza, de onderstaats
secretaris van het ministerie van Oorlog,
generaal Pantazi, de chef van den gene-
ralen staf van het Roemeensche leger, ge
neraal Joanitu en hooggeplaatste officieren
van het Roemeensche leger.
Een eerecompagnie met vaandels en
muziek was opgesteld. De legionnaire be
weging was met vele leden, gekleed in groe
ne hemden, vertegenwoordigd. Voorts wa
ren verschenen de leden van de Duitsche
legatie, de Italiaansche gezant, de zaakge
lastigden van Spanje en Japan en de mili
taire attaché's van deze landen.
Als eerste stapte de leider der Duitsche
militaire missie, de generaal der cavallerie
Hansen,'uit den trein. Hij werd door den
Duitschen gezant voorgesteld aan de Roe
meensche officieren. Onder de klanken der
Duitsche en Roemeensche volksliederen in
specteerde generaal Hansen vervolgens de
eerecompagnie.
DE TAAK DER MISSIE.
In aansluiting hierop richtte in de recep
tiezaal van het station de chef van den ge-
neralen staf van het Roemeensche leger,
generaal Joanitiu, in opdracht van den lei
der van den staat, generaal Antonescu, har
telijke woorden van verwelkoming tot den
leider der Duitsche militaire missie. Hij
herinnerde aan de in een niet al te ver
verleden reeds eenmaal voorgekomen sa
menwerking tusschen de beide legers en
sprak de hoop uit, dat het nieuw te begin
nen tijdperk dezelfde vruchtbare gevolgen
zou hebben als toen en een definitief sa
mengaan der beide landen zou beteekenen.
Generaal Hansen antwoordde met woor
den van dank voor de begroeting, die hem
en zijn officieren ten deel was gevallen en
voor de bewezen eer. De Duitsche weer
macht heeft zeer bereidwillig gevolg gege
ven aan het verzoek van den leider van den
Roemeenschen staat, om een militaire mis
sie te zenden, ten einde het Roemeensche
leger in haar ervaringen te laten deelen.
Hij en zijn geheele missie zullen zich zon
der voorbehoud in dienst van deze taak
stellen.
Van het station begaf generaal Hansen
zich, vergezeld van den Duitschen gezant
en den Duitschen militairen attaché naar
het gebouw van den minister-president om
den leider van den staat, generaal Anto
nescu, een bezoek te brengen. De officieren
der missie, ongeveer veertig in getal, be
gaven zich daarna naar hun verblijven.
AANKOMST LUCHTCOMMANDO..
Op het vliegveld Baneassa bij Boekarest
is Zaterdagmiddag het commando van de
luchtmacht van de Duitsche militaire mis
sie, onder leiding van luitenant-generaal
Speidel aangekomen. Ter begroeting waren
aanwezig de plaatsvervangende minister
president en commandant der legionnairs,
Horia Sima, de onderstaatssecretarissen van
het ministerie van Defensie, generaal Pan
tazi en commodore Jionescu, alsmede de
chef van den staf, Joanitziu. Het Duitsche
gezantschap waS voltallig aanwezig.
Commodore Jionescu heette luitenant-
generaal Speidel hartelijk welkom op Roe
meenschen bodem. De Duitsche bevelheb
ber dankte hierop in naam van rijksmaar^
schalk Göring. Hij inspecteeerde vervolgens
de eere-compagnie van het Roemeensche
luchtwapen en de fomaties legionnairs, die
in groene hemden gekleed waren.
In vervolge op onze mededeelingen van
Zaterdag omtrent Engelsche bommen op
ons land, kunnen wij nog melden, dat En
gelsche vliegers in den nacht van Vrijdag
op Zaterdag in Vlaardingen-Ambacht
brandbommen hebben neergeworpen, waar
door in negen huizen brand ontstond, wel
ke evenwel snel gebluscht kon worden.
Rotterdam werd opnieuw met brisant
bommen getroffen. Twee mannen en
een meisje werden gedood,
twee personen werden zwaar
gewond.
Te Beers in Noord-Brabant kwamen zes
brisantbommen neer, waarvan verschillen
de op de jeugdherberg de Witte Bergen.
Een jongen werd gédood.
Engelsche vliegers deden voorts een po-
ping het havengebied van Amsterdam te
bombardeeren. Bijna alle bommen kwamen
evenwel in het water terecht, waarbij een
steiger en een klein schip werden bescha
digd; één persoon werd gewond en er werd
veel schade aangericht aan de ruiten in de
omgeving.
Tenslotte wierpen Engelsche vliegers nog
op tien andere plaatsen van het land bom
men, zonder evenwel noemenswaardige
schade aan te richten.
De bommen op VIaardingen.
Zaterdagmorgen bij het aanbreken van
den dag zijn wij aldus een redacteur van
het A.N.P. ons gaan overtuigen van de
schade, welke de Vrijdagmorgen uitgewor
pen bommen op Vlaardingen hebben aange
richt. Hierbij bleek, dat een brisantbom, die
van groote hoogte is uitgeworpen, terecht is
gekomen op het pand Hoogstraat 166. Zoo-
reeds gemeld, werd dit pand totaal ver
nield. Van het daarnaast gelegen pand,
Hoogstraat 168, dat door een open trap met
nr. 166 is verbonden, is een groot deel van
den zijmuur weggeslagen. Ook hier werden
de bewoners die zich allen in de woonkamer
bevonden, slechts licht gewond. Voorts viel
een bom in de Kuiperstraat voor de bok-
kingrookerij van den heer Maarleveld. Dit
huis werd voor een gedeelte verwoest. De
derde bom kwam neer op de achterzijden
van de panden Avrol 14, 16, 18, waar resp.
de gezinnen van der Ende, Elshout en Kalis
vaart wonen. Hier waren de gevolgen ont
zettend. Zooals reeds gemeld werd de 54-
jarige D. van der Ende op slag gedood, ter
wijl ook de 15-jarige Corrie Elshout onder
het puin werd bedolven. Eerst Zaterdag
morgen heeft men haar lijkje kunnen ber
gen. Voorts vonden den dood de 20-jarige
G. A .C. Linssen, en de 17-jarige J. van Toor,
die zich in de nabijheid bevonden van de
bominslagen in de Hoogstraat en de Kui
perstraat. In het ziekenhuis zijn ernstig ge
wond opgenomen' de 18-jarige D. van der
Ende, de 20-jarige J. Klos, de 52-jarige mej.
Vlaspolder, de 17-jarige Rietje Elshout en
de 15-jarige Henny van Enden. Een dezer
slachtoffers, de 18-jarige D. van der Ende,
i3 Zaterdagavond na aankomst in het zie
kenhuis nog aan de bekomen verwondingen
overleden, zoodat thans reeds 5 dooden te
betreuren zijn. De overige gewonden kon
den, na te zijn verbond m, het ziekenhuis
verlaten. Ook in de raadszaal zijn nog vele
personen door de E.H.B.O. en het Roode
Kruis behandeld. De heer M. C. Siezen,
burgemeester van Vlaardingen, de heer P.
D. N. Jonckheer, voorzitter van het Roode
Kruis en de heer Th. Werner, hoofd van
den luchtbeschermingsdienst, waren per
soonlijk aanwezig om het opruimingswerk
te leiden.
De verslagenheid onder de bevolking te
Vlaardingen is zeer groot.
WAT ANDERE, BLADEN
SCHRIJVEN
INDIë EN WIJ.
In ons nummer van Vrijdag hebben wij
gewezen op de moeilijkheden, waarin het
bezette gebied van Nederland wordt ge
bracht door de houding van het Indische
gouvernement.
De Maasbode van Zondagochtend
schrijft onder het hoofd „Waarom langer
zwijgen?" o.m.:
„Men vraagt zich in het algemeen met
verwondering af, waarom van Indische
zijde nog steeds niet is geantwoord op het
telegram, waarin het college van secretaris
sen-generaal een uiteenzetting van de si
tuatie hier te lande heeft gegeven. Men is
in Indië daardoor toch op de hoogte ge
bracht van de moeilijkheden welke voor het
bezette gebied uit het gerezen conflict
voortvloeien.
Die moeilijkheden kunnen bezwaarlijk
worden overschat. De reeds gearresteerde,
resp. nog te arresteeren Nederlanders kun
nen voor het meerendeel moeilijk worden
gemist op de plaats, die zij in ons maat
schappelijk leven innemen. Hun internee-
ring beteekent in elk geval een gevoelig
maatschappelijk verlies; om van het aan
hen zelve en hunne hier te lande bestaan
de betrekkingen berokkende leed nog maar
niet te spreken.
Deze wetenschap kan in Indië aanleiding
geven tót het stellen van de vraag, of niet
op eenigerlei wijze een diplomatiek con
tact dient te worden gelegd. Al ware het
slechts om onnoodige schade aan het be
zette gebied te besparen. In elk geval mee-
nen wij van het Indische gouvernement te
mogen verlangen, dat het de kwestie van
alle kanten, cfus niet slechts van haar for
malistische zijde grondig bestudeert".
De Volkskrant schreef deze dagen:
„De interneering van opnieuw een groote
honderd Nederlandsche burgers als re
presaille van het onveranderd handhaven
der interneering van de Duitschers in Ne-
derlandsch-Indië kan niet anders dan
een pijnlijk incident worden genoemd.
De gouverneur-generaal is in ieder geval
in gebreke, dat hij op geen enkele der po
gingen om met hem in contact te komen
heeft gereageerd. En algemeen zal men het
betreuren, dat de landvoogd ware het
slechts om te voorkomen dat een groep
landgenooten.de dupe worden van een on
verdiende bestraffing geen wijziging
heeft willen brengen in de behandeling der
Duitsche geïnterneerden. Nog meer zou men
het hebben gewaardeerd dat hij hun de
vrijheid had hergeven".
Nieuwe initiatief der
actie „Voor God"
SCHRIFTELIJKE CURSUS IN DE
KATHOLIEKE GELOOFSLEER.
Deze dagen heeft het Katholiek Comité
van actie „Voor God" een prospectus ver
zonden voor een Schriftelijken Cursus in
de Katholieke Geloofsleer.
De cursus is bedoeld voor den katholie
ken ouder en opvoeder, jeugdleider en on
derwijzer, den katholieken propagandist,
de leden van leekenapostolaat en kernen
voor Katholieke Actie, maatschappelijke
werksters en werkers. Deze categorieën
zijn voorbeelden. De cursus is aldus samen
gesteld, dat hij met groot nut gebruikt kan
worden door iederen Katholiek, die, nu het
de goede tijd is, zijn geloofskennis wil ver
levendigen en verdiepen.
Uit de brieven, die het Comité mocht
ontvangen van het Hoogwaardig Episco
paat, blijkt wel, hoezeer de Bisschoppen
dit initiatief waardeeren en aanmoedigen.
Zoo beveelt de Aartsbisschop van Utrecht
„dezen schriftelijken cursus gaarne en van
harte aan". En zoo schrijft de Bischop van
Haarlem: „Van harte wenschen wij u geluk
met den gelukkigen opzet". En verder:
„Wanneer het plan wordt uitgevoerd zooals
u zich voorstelt en zooals alle plannen
van het comité tot heden werden uitge
voerd dan verwachten wij van deze
schriftelijke lessen groote vruchten voor
het godsdienstig streven en leven van de
huisgezinnen, waar verschillende onder
werpen in den huiselijken kring zullen be
sproken worden".
De cursus omvat de geheele katholieke
geloofsleer, ingedeeld in drie deelen van
één jaar. Hij omvat drie maal vijf en twin
tig lessen van veertien dagen, gebaseerd
op de drie groote deelen van het christelijk
leven: De Geloofsleer, Genade en Genade
middelen. De Beleving van het Geloof, De
Bekroning van het Geloof.
De prospectus geeft verder een gedetail
leerde indeeling der lessen en uitvoerige
inlichtingen over den eenvoudigen tech
niek van den cursus.
Juist in deze dagen moet een dergelijke
cursus aan zooveel mogelijk katholieken
GEMEENSCHAPSZIN.
Ik lees een ibericht in de krant van
een oud Moedertje dat op een distri
butiebureau een ontroerend bewijs van
gemeenschapszin aan den dag legde. Zij
komt daar voor de kolen bonnen^ Zij
weet-geen raad (met de formulieren, die
zij beverig te voorschijn haalt.
Heeft u nog voorraad? vraa>gt de
ambtenaar.
Ja meneer, drie mudjes kolen.
Dan krijgt u er nog zooveel bon
nen bij voor kolen.
De kolen zijn zieker erg schaarsch,
meneer, zegt het moedertje.
U hebt recht op het aantal, dat de
bonnen aangeven.
Ik zal er van den .winter wel zien
te komen met mijn drie mud, zegt het
vrouwtje goedig en zij wil zich zonder
meer verwijderen.
Dat gaat natuurlijk niet op en eerst
na lang aandringen neemt zij haar bon
nen aan, onbewust, dat haar houding
op de aanwezigen zulk een indruk had
gemaakt.
Dit is een bewijs van sociaal gevoel,
waar wij even versteld van staan. Dat
komt, omdat wij ons zorgen maken over
de toekomst. Omdat wij bang zijn in
de kou te moeten zitten, omdat wij
vreezen.dat er niet genoeg te eten zal
zijn, maar ook omdat wij bang bijn ons
dit of dat te moeten ontzeggen.
Voorzorg is goed en een spaarzaam
heid, welke rekening houdt met de toe
komst eveneens. Dat past in dezen tijd
nog meer dan anders. Maar het is óók
goed iets te kunnen offeren en daar
voor zijn al te velen pog te bang.
Daarom is het goed te weten van dit
tevreden oud Moedertje.
V
worden gebracht. Met dit doel, het Gods
geloof te maken tot de grootste werkelijk
heid in het dagelijksche leven van iederen
Nederlander is deze schriftelijke cursus in
de katholieke geloofsleer tegen uiterst la
gen prijs in het licht gegeven.
Het secretariaat der actie: Postbus 2,
Heemstede zendt op aanvrage gaarne de
prospectus aan belangstellenden toe.
Bouwmaterialen ook
op den bon
MACHTIGINGS-SYSTEEM VOOR HET
AANKOOPEN INGEVOERD
Naar men weet is voor de uitvoering van
bouwwerken de goedkeuring vereischt van
den Regeeringscommissaris voor den We
deropbouw. Dit is o.a. noodzakelijk innrer-
band met de schaarschte aan bouwmateria
len.
De Regeeringscommissaris voor den We
deropbouw heeft nu voor uitvoering van
bouwwerken, goedgekeurd na 1 October
1940, een machtigings-systeem voor den
aankoop van hout, ijzer en staal en non-
ferro metalen ingevoerd.
Tegelijk met de toezending van de goed
keuring voor de uitvoering van een bouw
werk aan den principaal worden door het
Regeeringscommissariaat machtigingen voor
den aankoop van bovengenoemde materia
len in den vorm van bonnen toegevoegd,
waarmede de principaal en de bouwonder
nemer of hun gemachtigden bij de betreffen
de leveranciers tot aankoop van de toege
stane hoeveelheden materialen kunnen
overgaan.
Aangezien het door de invoering van dit
systeem niet meer mogelijk zal zijn, een
grooter hoeveelheid materiaal te koopen
dan de hoeveelheid, waarvoor het Regee
ringscommissariaat vergunning heeft ver
leend, is het in het belang van de aanvra
gers, de benoodigde hoeveelheden van bo
vengenoemde soorten materialen nauwkeu
rig te berekenen aan de hand van de door
den Regeeringscommissaris getroffen „Maat
regelen ter besparing op bouwmaterialen"
d.d. 21 Augustus 1940, en deze in de daar
voor aangewezen kolommen van het aan
vraagformulier in te vullen.
In het bijzonder wordt de aandacht er op
gevestigd, dat in de kolommen van het aan
vraagformulier moeten worden ingevuld de
totale hoeveelheden bouwmaterialen, welke
blijvende tot het bouwwerk behooren.
Bovendien moet echter in de toelichting
op de laatste bladzijde van het formulier,
overeenkomstig de specificaties, voorko
mende in de kolommen, aangegeven wor
den, welke hoeveelheden van deze materia
len reedl in het; bezit zijn van den princi
paal of den bouwondernemer.
Voor betonwerken dient het totaal te be-
kisten oppervlak van beton eveneens in de
toelichting vermeld te worden.
In het belang van een vlotte behandeling
van de aanvragen tot goedkeuring is het
gewenscht, dat men zich nauwkeurig aan
het bovenstaande houdt. Hierdoor worden
oponthoud en moeilijkheden voorkomen.
