DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Een uiteenzetting over de
vleeschdistributie
ARRIVEERT VRIJDAG - 7 UUR
Momentje
Accountantskantoor A. KETTENIS
Bommen op
Nederland
DINSDAG 17 SEPTEMBER 1940
31ste Jaargang No. 9748
3)<z Ceid^eheSoii^cmt
Bureaux Papengracht 22.
Telefoon: Redactie 20015, Administratie 20935.
Giro 103003. Postbus 11.
Meevoelen met de kerk
In een zijner pittige artikeltjes dat in
het laatst-verschenen nummer van „De Ka
tholieke Illustratie" schrijft de eerw. heer
Henri de Greeve over het „sentire cum Ec
clesia", het „meevoelen met de Kerk".
Hij maakt dan o.m. deze opmerking:
Men zou nooit gerust wonen of blij
ven wonen naast een pestlijder of cho-
lerapatiënt. Men zou de politie, den
geneeskundigen dienst waarschuwen,
omdat de geheele straat of wijk en ten
slotte zelfs het heele land bedreigd
werd. Men zou dit kunnen noemen:
sentire cum patria meeleven met het
land. Maar de interesse ontbreekt, die
zich op kan werpen tot een sentire cum
Ecclesia, een meeleven met de Kerk,
die zich zou uiten in een blijvende on
rust, die een in zonde verdoolden bo
ven- of onderbuur niet met rust zou
laten voor hij bekeerd zou zijn.
Moeten velen niet eerlijk bekennen, dat
zij liever roddelen kwaadspreken of las
teren dan bidden voor anderen; liever
werkelijke of vermeende fouten en zonden
van geloofsgenooten, priesters of leeken,
verder vertellen, dan het leed er van mee
voelen, en doen, wat in hun vermogen ligt,
om de gevolgen er van te herstellen....
Dezulken begrijpen en beleven weinig of
niets van het „sentire cum Ecclesia"!
Verder maakt H. de Greeve ook nog in
hetzelfde artikeltje deze zeer actueele
opmerking:
Wat hebben wij ons vroeger overge
geven aan politieke onrustigheid als 't
er om ging, op politiek gebied iets te
krijgen of af te schaffen. Waarom zou
den wij op geestelijk terrein niet den
zelfden ijver vertoonen om wat goed,
en dezelfde schreiende teleurstelling
om wat slecht is.
Inderdaad. De ware ijver kan gekort
wiekt worden in zijn redelijke verlangens,
zijn vurige begeerten, maar ten slotte
n i e t in zijn activiteit, want hij vindt telkens
weer andere middelen, om voor ziehzelf iets
g o e ds te verwerven en tot een persoonlijk
bezit te maken, en anderen iets goeds mede
te deelen, waardoor zij rijker worden.
En de mensch kan dan tot de ervaring
komen, dat zijn tweede ijver beter, nóg be
ter is, vruchtbaarder en doeltreffender, dan
zijn eerste...., dat zijn tweede ijver die
per is doortrokken van en inniger beleeft
het „sentire cum Ecclesia", het „meevoelen
met de Kerk".
De wezenlijke belangen van de Kerk
moet ieder Katholiek beschouwen in de
volste realiteit van het leven als zijn eigen
belangrijkste belangen....
Wij besluiten met het slot van een
beschouwing van mr. A. baron van Wijn
bergen in de „Utrechtsche Courant" van
gisteravond:
„Heusch, de Christusbelijders hebben
op heden een zware, uiterst verant
woordelijke taak.
Zij hebben tot taak Christus voor het
volk te bewaren,, en zoo mede te behouden
het nationaal Nederlandsch volkskarakter.
Dan is er volkseenheid, volkseenheid, ge
grondvest in Christus en het Evangelie.
Dan zal de autoritaire Staat, die ver
wacht gaat worden, zijn een Christelijke
Staat.
En slechts deze zal ons volk in geeste
lijk en stoffelijk opzicht ten zegen kun
nen zijn."
De vleesch-prijzen
Rundvleescb
Biefstuk
i Haas
Rosbief
Rollade (lende)
Gewone rollade
Ribstuk
Riblappen
Contrafilet
Braadvleezen (lappen)
Magere lappen (lappen)
Doorregen lappen (lappen)
Klapstuk
Gehaktpoulet
Rauw rundvet
ct. p. kg.
130—230
130—230
120—200
100—170
90—150
100—170
90—150
130—200
80—140
80—140
80—140
80—140
70—120
100—140
Kalfsvleesch, ander dan nuchter
kalfsvleesch.
Oesters en schnitzels
Fricandeau
Rollade
Coteletten
Lappen
Poulet en gehakt
Rauw kalfsvet
Nuchter kalfsvleesch
180—280
140—240
130—210
120—200
130—210
100—180
100—160
80—140
Hoe de distributie loopen zal Den eersten tijd
zijn moeilijkheden niet uitgesloten Wat men
op vleeschkaarten kan krijgen
In een te 's-Gravenhage gehouden pers
conferentie heeft de directeur-generaal
voor de voedselvoorziening, ir. S. L.
Louwes een nadere uiteenzetting gegeven
van de in werking getreden vleesch
distributie.
De distributie van vleesch zoo zeide
hij is de moeilijkste van alle distributie
maatregelen, die wij zullen hebben te tref
fen.
Wil de slager vleesch verkoopen/ dan
moet hij eerst een koe hebben, en, wan
neer men een vleeschdistributie wil in
richten, dan moet men eerst koeien hebben.
Wat heeft men aan bonnen, als daarop
niets te krijgen is? Practisch is iedere
Nederlander tot nu toe in staat geweest de
bonnen voor de verschillende artikelen te
honoreeren. Dit zal thans "niet zoo makke
lijk gaan. Wij moeten ervoor zorgen, dat de
slager rundvleesch en varkensvleesch
krijgt. Bovendien moeten wij de prijzen
in de hand houden en er dus voor zorgen,
dat de producenten een behoorlijken prijs
ontvangen en het publiek rechtvaardige
maar geen exorbitant hooge prijzen be
taalt. Het vee moet langs bepaalde kanalen
en bepaalde wegen ter beschikking Van
den cocnsument komen en hier moet dus
behalve de distributie een volkomen orde
ning van de markt in elkaar gezet worden.
Tot op zekere hoogte hadden wij deze orde
ning op het gebied van de varkens, maar
niet op het gebied van rundvee. Deze orde
ning is nu aldus gevonden, dat alle runde
ren zullen worden verkocht via de mark
ten. De boeren of handelen kunnen op deze
markten him dieren aanvoeren, nadat zij
deze aan de veehouderijcentrale hebben op
gegeven. Op deze markten zal het vee ge
schat worden door een commissie, die vol
komen onpartig is. Deze commissie be
staat uit drie groepsvertegenwoordigers,
n.l. van de veehouders, van de slagers en
van de veehandelaren. Zij klassificeert elk
stuk vee en geeft dit tenslotte over aan
een slagerscommissie, welke voor de vér-
deeling onder de slagers zorg draagt. Spr.
hoopt, dat de zaak op deze wijze zal loo
pen. Men moet zich echter niet voorstel
len zoo zeide de heer Louwes dat alles
van den eersten dag zonder kleerscheuren
zal verloopen, uiteindelijk moet alles ech
ter terecht komen en dan is het verder een
kwestie van organisatie. Op 50 markten
zullen de varkens en rundvee ter beschik
king worden gesteld.
Er is een gevaar en dat is het clandestien
slachten. Wanneer op een gegeven oogen-
blik varkens of rundvee buiten de rege
ling om geslacht kunnen worden, dan ont
staat er een lek, waaraan niets is te doen.
Met alle mogelijke middelen echter zal dit
verhinderd worden. Voor een behoorlijken
prijs aan de producenten zal worden zorg
gedragen, maar overtreders zullen streng
worden gestraft. Huisslachting van rund
vee zal niet worden toegestaan. Huisslach
ting van varkens wel, maar niet onbeperkt.
De boer, die zelf een varken gemest heeft,
kan vergunning krijgen het dier te slach
ten en het varken mag hij dan houden. Hij
is echter gelijk alle andere Nederlanders
verplicht mee te doen in de distributie,
maar hij krijgt iets meer, n.l. 11/2 maal
zooveel. Zelfslachtende varkenshouders
moeten uiteraard aan verschillende voor
waarden voldoen.
Hoe onaangenaam distributiemaatregelen
ook mogen zijn zoo besloot de heer Lou
wes we doen het niet voor ons plezier.
Wij moeten er voor zorgen, dat onze be
volking van bijna 9 millioen zielen wordt
voorzien van het noodige. Wellicht zal de
distributie in het begin niet zoo vlot ver
loopen. Ook zal het wel eens kunnen voor
komen, dat er heelemaal geen vleesch is.
Spr. heeft echter alle hoop, dat het na
eenige weken naar wensch zal gaan en
dan is het ideaal: een eenheidsworst te
vermijden, bereikt.
De heer de Hoo, hoofd van het Centraal
distributiekantoor, deelde mede, dat de
vleeschkaarten, die thans uitgereikt wor
den, bestaan uit 5 genummerde bonnen per
week: 4 dragen het opschrift „vleesch" en
1 het opschrift „vleeschwaren". Op de
vier eerstgenoemde bonnen kan vier ons
vleesch met been gekocht worden. Op de
vijfde bon kan alleen vleeschwaren ge
kocht worden. Echter mogen de vier
„vleeschbonnen" ook voor vleeschwaren
gebruikt worden. Hieronder valt ook worst
en rookworst. Rauw vet kan in de toe
komst ook alleen met de vleeschbonnen ge
kocht worden.
Het uitreiken van de vleeschkaarten gaat
op dezelfde wijze als dat van de brood
kaarten.
Kinderen beneden 4 jaar krijgen een
halven vleesohkaart, personen, die
zwaren arbeid verrichten, anderhalven
vleeschkaart en menschen, die zeer
zwaren arbeid verrichten, hébben recht
op twee heele en een halve kaart. De
normen zijn gelijk die by brood en
vet. Café's en restaurants ontvangen
tot 1 October a.s. 50 van het ge
bruik van vleesch en vleeschwaren in
dezelfde periode van het vorige jaar.
Landwirtschaftsrat dr. Schönbeck wees
er tenslotte op, dat er naar is gestreefd de
beperkingen niet rigoureuzer door te voe
ren dan in Duitsdhland.
In Nederland is men echter gewend
vleesch zonder been te koopen en in dit op
zicht dus, zal men zich moeten aanpassen.
De bon voor vleeschwaren is speciaal daar
om uitgegeven om eenige belangrijke
vleeschwaren fabrieken in stand te hou
den, terwijl tevens de omstandigheid, dat
zekere deelen van het dier, zooals de in
gewanden enz. bij de vleeschwarenfabri-
katie kunnen worden verwerkt, een rol
hebben gespeeld. Ook ligt het in de bedoe
ling van de goedkoopere worstsoorten, zoo
als bloedworst en leverworst, waarin wei
nig vleesch wordt verwerkt, grootere hoe
veelheden beschikbaar te stellen.
WAT ANDERE BLADEN
SCHRIJVEN
BEROEP OP A.-R. EN C.-H.
De Volkskrant vraagt, of de leiders
van anti-revolutionnairen en christelijk-his-
torischen nog in hun afzondering volharden,
nu er zooveel op het spel staat en het ge
vaar toeneemt dat zonder en tegen hen een
beslissing zal worden genomen.
Natuurlijk meenen zij en blijven zij mee-
nen, dat zij hun isolement moeten besten
digen omdat zfj een nieuw Nederland, een
nieuwen geest niet kunnen aanvaarden, dan
kunnen zij niet anders handelen: niemand
mag in zijn geweten worden aangetast.
Maar zijn ook zij niet te vinden voor
een samenspreking en gedachtenwisseling
over de brandende vragen, die over de
naaste toekomst van ons land zullen beslis
sen?
Er staat te veel op het spel dan dat iets
zou mogen worden verzuimd wat tot ver
heldering, misschien toenadering zou kun
nen strekken.
Het lot van ons land zelf staat op het
spel.
De oude koers heeft afgedaan; vastbera
den en uit overtuiging moet een nieuwe
worden gevolgd.
En bij het volgen van dien koers, onaf
wijsbaar en onafwendbaar, is het beter ac
tief dan passief te zijn.
Thans kan men nog den koers mee hel
pen bepalen; straks een korte straks
zal het te laat zijn.
Dat te laat moge dan wie het vaderland
liefhebben niet nopen tot een zelfbeschul
diging, die van verzuim.
De jaarbeurs te Keulen
BEZOEK VAN RIJKSCOMMISSARIS
RIJKSMINISTER SEYSS-INQUART
De opening van de Keulsche jaarbeurs
werd bijgewoond door den rijkscommis
saris voor het bezette Nederlandsche ge
bied, rijksminister Seyss-Inquart, in wiens
gezelschap zich de generaal-commissarissen
dr. Fischböck en Schmidt bevonden.
In zijn begroetingsrede heette gouw-
leuder Groke den rijkscommissaris alsook
den staatssecretaris van het rijksministerie
voor economie dr. Landfried welkom. Hij
gaf uitdrukking aan zijn bijzondere vreug
de, dat hij na een uitnoodiging van den
rijkscommissaris tot een bezoek aan Ne
derland zoo spoedig den rijkscommissaris
in de gouwhoofdstad begroeten mocht.
Gouwleider Gröke legde in het bijzon
der nadruk op de verdiensten van rijks
commissaris Seyss-Inquart bij de schep
ping van het groot-Duitsche rijk en ten
aanzien van de problemen, die hij thans
in Nederland oplost.
De rijkscommissaris zegde in zijn beant
woording hartelijk dank voor de uitnoodi
ging en voor de begroeting. Hij sprak uit,
dat hij zich gelukking prees in de Hanse-
stad Keulen te zijn. Hij bewonderde de
trotsohe, vertrouwensvolle houding dezer
stad in deze dagen der jaarbeurs, een hou
ding, die hier bijzonder beteekenis kreeg
door het feit, dat ze eerst enkele maanden
geleden nog in het operatiegebied der Duit-
sche weermacht lag. Heden bood deze stad
een beeld, van vreedzamen arbeid. Het
ware ondenkbaar, dat in het eens zoo mach
tige Engeland in deze dagen zulk een jaar
beurs van den vrede zou kunnen worden
Verbod van
prijsopdrijving.
De secretaris-generaal, waarnemend
hoofd van de Departementen van Handel,
Nijverheid en Scheepvaart en van Land
bouw en Visscherij, brengt het volgende
ter algemeene kennis.
1. In een aantal gevallen is geconstateerd,
dat, in strijd met de bepalingen van de
van de prijzenibeschikking 1940 no. 1,
prijzen zonder toestemming zijn verhoogd
boven die, welke op 9 Mei j.L golden. In
verband hiermede is thans aan de met de
controle belaste instanties opgedragen de
controle op de naleving dezer bepalingen
aanzienlijk te versoherpen; bij constatee-
rinig van overtredingen zal krachtig wor
den ingegrepen.
2. Een van de vormen, waarin o.a. prijs
opdrijving voorkomt, is deze, dat sommige
fabrikanten en groothandelaren trachten
hun winstmarge ten koste van de grossier-
derij en den detail-handel te vergrooten.
Ten einde alle misverstand op dit punt
weg te nemen, wordt er hierbij uitdrukke
lijk op gewezen, dat een dergelijke handels
wijze als overtreding van de prijzenbe-
schikking 1940 no. 1 is aan te merken.
Voorzoover 'het voorts mocht voorkomen,
dat men door ongemotiveerde uitschakeling
van den tusschenhandel een hoogeie op
brengst tracht te verkrijgen, zal zoo noo-
dig tot in 'bezitneming en ter .beschikking
stelling van goederen krachtens art 6 van
de prijsopdrij vings- en hamsterwet worden
overgegaan.
3. Het schijnt nog niet voldoende bekend
te zijn, dat ook de kooper onder de straf
bepalingen van de prijsopdrijvings- en
hamsterwet valt. Daarom wordt er nog
maals uitdrukkelijk de aandacht op geves
tigd, dat de kooper, de huurder of de op
drachtgever, die opzettelijk bewerkt of
medebewerkt of aan wiens schuld het te
wijten is, dat de prijsvoorschriften niet
worden nagekomen, op gelijke wijze als
de verkooper, verhuurder of als degene,
die den dienst verricht, strafbaar is.
4. Indien een prijsverhooging met toe
stemming van den secretaris-generaal
voornoemd tot stand is gekomen, doch niet
uit algemeene bekendmakingen blijkt, zal
de leverancier, met uitzondering van den
detaillist, steeds op zijn prijscouranten, of
ferten of verkoopsfacturen datum en num
mer van den brief, waarbij de toestemming
werd verleend, moeten vermelden. Gros
siers, verwerkers en andere afnemers kun
nen zich dus steeds, indien hun een prijs
verhooging in rekening wordt gebracht,
van de rechtmatigheid der veihooging
overtuigen.
5. Tenslotte wordt volledigheidshalve
nog eens herhaald, dat, indien prijsveihoo-
gingen onvermijdelijk moeten worden ge
acht, belanghebbenden zich met een ver
zoek benevens een gedocumenteerde toe
lichting, waaronder een uitgewerkte kost-
prijscaloulatie, tot de volgende instanties
kunnen wenden:
A. De verschillende rijksbureau voor
de nijverheid:
Voor de industrieele grondstoffen, half-
fabrikanten en eindproducten, voorzoover
betreft producenten- en groothandelsprij-
zen;
B. Voor rijksbureau voor de voedsel
voorziening in oorlogstijd:
Voor Landbouw-, veeteelt- en vissche-
rjjproducten en gefabriceerde voedings
middelen, voor zoover betreft producenten
en groothandelsprijzen;
C. De afdeeling middenstand van het
Departement van Handel, Nijverheid en
Scheepvaart:
Voor de detailprijzen, voorzoover de ver
hooging niet reeds op grond van de^„de-
tailprij zenbeschikking" toelaatbaar is.
Indien twijfel mocht bestaan omtrent
de verdeeling van de goederen over de ver
schillende rijksbureaux voor de nijverheid
en het rijksbureau voor de voedselvoor
ziening in oorlogstijd, zoo wordt verwezen
naar de desbetreffende overzichten, welke
als bijlagen van het weekblad „Economi
sche Voorlichting" van 23 Augustus 1940,
no. 34 (overzicht naar rijksbureaux) en 30
Augustus 1940, no. 35 (alfabetische lijst van
goederen) zijn verschenen en welke bij
den Economischen Voorlichtingsdienst,
Rijnstraat 24 te 's-Gravenhage, tegen be
taling van een 'bedrag van 25 cents per
exemplaar kunnen worden aangevraagd.
geopend. Dit feit was een onderpand voor
den opmarsch des vredes, welke het Duit-
sche volk onder leiding, van Adolf Hitler
te zamen met het Italië van den Duce be
gonnen is. Wij allen zijn volgelingen van
den grootsten Duitscher, den Führer, wiens
instrumenten wij zijn.
EEN PAAR KLOMPEN.
Ik las dezer dagen een geboorte
aankondiging in een der bladen. Zij
was van een echtpaar Klomp genaamd,
dat met vreugde mededeelde, dat hun
geboren werd: een paar klompjes. Die
twee klompjes waren twee welgescha
pen zonen en men kan zich dus de
vreugde dezer ouders indenken.
Trouwens een paar klompen kan te
pas komen in een tijd, waarin men met
bewijzen op tafel moet komen om een
bon te kunnen bemachtigen, waarop
men een paar nieuwe schoenen zal mo
gen koopen. Had de het echtpaar
Schoen geheeten, dan had het er zich
nog op kunnen beroemen een paar
schoentjes zonder bon te hebben be
machtigd. Of ook dat zou verboden
moeten zijn!
Maar mocht deze wijze om uiting te
geven aan zijn vreugde over de ge
boorte van een tweeling navolging vin
den, dan waarschuw ik toch bij voor
baat alle ouders die bijvoorbeeld Oor
of van der Voet heeten. Familie en ken
nissen zouden bij zulk een aankondi
ging slechts medelijden met hen heb
ben. Anders zou het zijn in dezen tijd
van boterschaarschte met de familie
van der Kluit. Intusschen is in deze
donkere tijden de' klaarblijkelijke
vreugde van het groote paar klompen
over het kleine paar klompjes verheu
gend.
Zoodat wij hun van harte toewen-
schen, dat de kleine klompjes licht en
vreugde moge brengen in hun huis.
Breestraat 19, Leiden - Tel. 25800
BOMMEN OP VEERE.
EEN DOODE.
Gistermiddag heeft een Engelsch vlieg
tuig twee bommen geworpen op Veere,
waardoor een huis zwaar werd beschadigd
en eenige anderen lichtere schade oplie
pen.
Een burger is bij dezen aanval gedood en
een zwaar gewond, terwijl een aantal per
sonen licht werd gekwetst. De zwaarge
wonde is naar het ziekenhuis te Middelburg
overgebracht.
BOMMEN OP GOEREE.
Gisteren nacht zijn nabij de gemeente
Ouddorp op het eiland Goeree een aantal
bommen in de duinen terecht gekomen.
Aan enkele boerderijen in de omgeving
werd schade aangericht.
EERSTE KINDERTREIN UIT DE
OSTMARK TERUG.
Het A. N. P. meldt. Gisteravond is de
eerste trein met kinderen, welke door de
zorgen van de kinderaktion eenige maan
den in de Ostmark hebben doorgebracht,
teruggekeerd. Omstreeks halftien arriveer
de de trein op het station D. P. te Rotter
dam. In dezenn trein zaten ongeveer 800
kinderen, waarvan een honderdtal te Rot
terdam thuishoorden. De overige kinderen
waren afkomstig uit verschillende plaatsen
in Zuid- en Noord-Holland, Zeeland, Bra
bant en Limburg.
Gisteravond konden deze kinderen him
woonplaatsen niet meer bereiken. De spoor
wegen hebben evenwel gezorgd, dat een
verwarmde trein klaar stond, waarin de
kinderen, den nacht konden doorbrengen.
Na het binnenkomen Van den trein werden
de kinderen door den heer Hackert van de
kinderaktion uit Den Haag en de heeren
Mens en van der Waals uit Rotterdam
overgebracht naar den slaaptrein.
Een klein gedeelte kon nog een aanslui
ting in de richting 's Gravenhage en Lei
den halen. In den trein hebben de kinde
ren nog gegeten, zoodat geen vrees voor
hongerige magen bestond en in den ochtend
stond een ontbijt voor hen gereed, voor zij
de reis naar hun woonplaatsen voortzet
ten.
Men zag bij de kinderen niets dan ver
heugde, gezonde en gebruinde gezichtjes,
terwijl men tallooze opgetogen verhalen te
hooren kreeg.
Woensdag a.s. komt de tweede trein met
kinderen uit de Ostmark terug, daarna
zullen de treinen om den anderen dag
aankomen, de laatste op 30 September.
Ook de Nederlandsche journalisten, welke
in de afgeloópen week een bezoek aan de
Ostmark hebben gebracht, zijn terugge
keerd.