lil 12 DAGEN
DE INSTUIF
DE INSTUIF
DE INSTUIF
GEOPEND
SiadóSeeid aan Honden
uomdt onfi&dïenêaasi
AANVALLEN OP DE LONDENSCHE
DOKKEN
Vuur van kust
tot kust
Amerika en de
oorlog
Uit de Duitsche
hoofdstad
De oorlog in het
Oosten
Roemenië's nieuwe
koers
VRIJDAG 13 SEPTEMBER 1940
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 5
ontwierpen en bouwden de bekende
Leidenaars Bik en Breedeveld
van het Triano n-T heater.
Een recordprestatie in elk opzicht, want
van het Triano n-T heater
biedt aan Leiden een hoogst origineele
en buitengewoon gezellige gelegen
heid tot verpoozing.
van het Triano n-T heater
is van Zaterdag 14 September a.s.
's middags 12 uur en voortaan
iederen dag en avond voor het publiek
Prima consumpties - Zeer lage prijzen
FRONTBERICHT VAN HET D.N.B.
Het frontJDericht van het D.NJ3. luidt ais
volgt:
Daar het na de Engelsche luchtaanvallen
op Hamburg, Bremen en Berlijn duidelijk
is, dat de Britsche oorlogvoering niet wil af
zien van het middel van terreurdaden te
gen de burgerbevolking, wordt de vergel
dingsactie van het Duitsche luchtwapen te
gen Londen en andere Britsche steden
voortgezet.
De Duitsche practijk onderscheidt zich
van de Engelsche hierdoor, dat het Duit
sche luchtwapen principieel slechts militair
belangrijke en voor den oorlog belangrijke
doelen aanvalt, waarvan er eenige in het
legerbericht van gisteren zijn opgenoemd.
Dat b.v. de dok- en haveninstallaties van
Londen of de gas- en electriciteitsbedrijven
van groote steden als voor den oorlog be
langrijke installaties gelden, is zoowel door
de Amerikaansche pers als van Engelsche
zijde uitdrukkelijk erkend. Eerst recht
geldt dit voor kruit- en wapenfabrieken,
voor vliegtuigfabrieken of olieopslagplaat
sen. Daar een gedeelte van de Duitsche aan
vallen tegen Londen reeds in den laten na
middag van den elfden September, dus nog
bij helder daglicht werd uitgevoerd, kon
ook de uitwerking van dezen aanval wor
den waargenomen; voornamelijk kon wor
den geconstateerd, dat alle bommen zonder
eenigen twijfel de bevolen doelwitten had
den getroffen. Zoo werden in het Westen en
in het centrum van het Londensche stads
gebied, van Waterloo Bridge af tot aan de
bocht van de Theems als gevolg van de
nieuwe aanvallen nieuwe groote branden,
voornamelijk in de dokken, veroorzaakt.
Stroomafwaarts woeden sedert 8 en 9 Sep
tember in de olieopslagplaatsen aldaar nog
branden. In Port Victoria aan de monding
van de Theems werd een van de grootste
Britsche tankinstallaties in brand gebom
bardeerd.
De bomaanvallen van de Duitsche ge
vechtsvliegers duurden ononderbroken den
geheelen nacht door tot aan den ochtend
van den twaalfden September.
Het industrieele leven aan beide oevers
van de Theems is ongetwijfeld zeer zwaar
getroffen. Hand in hand met de bomaanval
len op de Britsche hoofdstad gingen nieuwe
succesvolle acties van de Duitsche gevechts
eskaders tegen de West- en Zuidkust van
Engeland. In het haven- en industriegebied
van Liverpool en Birkenhead, van Cardiff
en Bristol werden overal oude, nog smeu
lende brandhaarden opgemerkt, waaraan
thans nieuwe en grootere zijn toegevoegd.
EEN BRANDHAARD VAN VIJFHONDERD
METER DOORSNEDE
Duitsche verkenningsvliegtuigen hebben
Donderdagmorgen vroeg geconstateerd, dat
het beeld van enkele buitenwijken en stads-
deelen van Londen van de lucht uit niet
meer te herkennen is. In totaal zijn 32
branden waargenomen, waaronder een
brandhaard met een doorsnede van onge
veer 500 meter. De door Duitsche vliegtui
gen uitgeworpen bommen hebben, met een
tot dusver voor onmogelijk gehouden ver
nielende kracht, .in de olie-opslagplaatsen
van Port Victoria, in de fabrieken, pak- en
koelhuizen aan beide zijden van de Theems
vreeselijke verwoestirtgen 'aangericht. Van
de Silver-town dokken aan den beneden
loop van de Theems^can de plaats alleen
nog aan de hand van de oriënteeringskaar-
ten worden nagegaan. Terugkeerende ver
kenningsvliegtuigen melden, dat nieuwe
aanvallen van Duitsche gevechtsformaties
plaats vinden.
Duitsche gevechtsformaties hebben laat
in den namiddag opnieuw de Zuid-Engel-
sche luchtdoelversperringen doorbroken.
Het opgeklaarde weer maakte het mogelijk,
over de versperringsballons heen te vlie
gen.
Het Engelsche afweervuur trof geen doel.
De Duitsche vliegtuigformaties konden
boven Londen bijna ongestoord haar bom-
menlast uitwerpen.
Andere formaties hadden tot taak, de
verwoestingen in de Londensche stadsdee-
len fotografisch vast te leggen. Op vele
plaatsen verhinderden nog steeds dikke
rookwolken het zicht.
De Duitsche vliegtuigen ondernamen hun
bewapende verkenning niet alleen tegen
Londen. Ook andere plaatsen, die de laat
ste dagen hevig zijn gebombardeerd, wer
den weer opgezocht.
De militaire medewerker van de „New-
York Post'' bespreekt in een artikel de uit
werking van de Duitsche luchtaanvallen
op Londen. Hij gelooft, dat die bomobarde-
menten zoo effectief zijn, dat ontruiming
van de Britsche hoofdstad binnen afzienba-
ren tijd moet worden overwogen en consta
teert, dat de Duitsche vliegers in staat zijn
hun aanvallen naar believen voort te zet
ten, daar geen doortastende afweer moge
lijk is. Indien het mocht gelukken, de
„docks" en fabrieken te verwoesten, waar
van een buitengewoon groot gedeelte in
Londen is geconcentreerd, dan heeft men
de verlamming van de hoofdstad al voor het
grootste deel verwezenlijkt.
De organisatie van de Britsche industrie
wordt getorpedeerd, zoodra haar Londen
sche centrales bezwijken, de boeken ver
nietigd, de kantoren ontruimd, het leiden-
d epersoneel verstrooid en de arbeiders op
de vlucht zijn.
DRAADLOOZE VERBINDING LONDEN—
OSAKA VERBROKEN
Woensdag te 18.45 Greenwichtijd is de
directe draadlooze verbinding tusschen Osa
ka en Londen verbroken, vermoedelijk ten
gevolge van verwoesting van het Britsche
draadlóoze station of zijn electrische cen
trale. Osaka trachtte de verbinding te her
stellen over Bombay en New-York, doch
tevergeefs. Zoowel New-York als Bombay
deelden mede, dat geen verbinding te krij
gen was.
De officieele Engelsche berichtendienst
meldt voorts, dat o.a. een dynamietbom is
gevallen op een tank, staande op het dak
van een groot Londensch dagbladgebouw.
Men neemt aan, dat het hier het Reuterge-
bouw in Fleetstreet betreft.
Duitsche verkenners hebben geconsta
teerd, dat een tuighuis in Woolwich, dat in
den nacht van Woensdag op Donderdag
ernstig getroffen is, nog steeds in brand
staat
In het kader der gewapende verkenning
hebben formaties van Duitsche gevechts
vliegers ook gistermiddag vliegvelden en
fabrieksinstallaties in het Zuid-Oosten van
Engeland en te Londen aangevallen.
AANVAL OP EEN BRITSCH CONVOOI
Twee Duitsche watervliegtuigen vielen op
11 September tusschen de Morray Firth en
Aberdeen een convooi aan.
Een koopvaardijschip van 3000 ton werd
midscheeps getroffen.
Een waterzuil van 120 meter hoogte kon
worden waargenomen.
Dit schip kanals verloren worden be
schouwd.
DOVER DOOR GESCHUT
BESCHOTEN
Woensdag heeft een Britsch convooi,
naar het D. N. B. thans verneemt, getracht
de haven van Dover te verlaten. De Duit
sche kustartillerie nam den havenuitgang
onder vuur. Treffers op de schepen konden
wegens het slechte weer en het slechte zich
niet worden waargenomen.
Gevechtsvliegtuigen hebben voorts de
havenwijk en de kaderwerken van Dover
gebombardeerd, zoodat branden ontston
den. Ook de luchtdoelbatterijen van Dover
werden met succes aangevallen.
DE ENGELSCHE LUCHTAANVAL OP
HAMBURG EN BREMEN
De Engelsche vliegers hebben bij hun
aanval op Hamburg en Bremen gisternacht
wederom woonwijken gebombardeerd. De
vijandelijke vliegtuigen wierpen hun bom
men o.a. op een gebouw van een liefdadige
instelling in een Noordelijke voorstad van
Hamburg, alsmede meer in de buurt van
de stad. In totaal werden in Hamburg 36
woning eii aanzienlijk beschadigd. Een
school werd door dynamietbommen bijna
verwoest. Slechts enkele kantoren werden
getroffen.
In Bremen werd een groot aantal brand
en dynamietbommen op de binnenstad ge
worpen. Hierbij werden houtopslagplaatsen,
kistenfabrieken en dergelijke ondernemin
gen, doch geen voor de oorlogvoering be
langrijke of militair belangrijke doelwitten
getroffen. In Hamburg werden vijf bur
gers gedood. Bovendien werden drie bur
gers zwaar en twaalf licht gewond. Onder
de gewonden bevinden zich vier kinderen.
VERKIEZINGSREDE VAN
ROOSEVELT
President Roosevelt heeft Woensdagavond
zijn eerste verkiezingsredevoering gehou
den voor de vakvereeniging van vracht
auto- en andere chauffeurs.
De Amerikaansche democratie, zoo ver
klaarde hij, werkt langzaam en bedacht
zaam. Sinds 1933 is er echter reeds veel be
reikt, b.v. minimum-loonen en grenzen
voor den arbeidstijd, alsmede het recht der
werknemers om in georganiseerde groepen
met hun werkgevers te onderhandelen.
Voor 1933 was dat niet mogelijk.
Roosevelt ging toen over tot de defensie-
en dienstplichtkwestie en betoogde, dat de
regeering de fabrieken zou overnemen, die
medewerking weigerden. Tenslotte zei
Roosevelt: „Ik haat den oorlog thans meer
dan ooit. Ik ben besloten alles te doen wat
ik kan om voor alle tijden den oorlog van
onze kusten verre te houden. Ik sta met
mijn partij op den grondslag van het te
Chicago aangenomen program. Wij zullen
niet aan vreemde oorlogen deelnemen en
wij zullen ons' leger, vloot en luchtwapen
niet buiten het Amerikaansche wereld
deel naar vreemde landen ten oorlog zen
den, behalve in geval van een aanval
DE DUITSCHE PERS EN DE ENGELSCHE
BOMAANVALLEN.
De frontpagina's van de Berlijnsche bla
den alsmede van de groote dagbladen in het
Rijk zijn geheel gevuld met verbitterde pro
testen tegen de nieuwe bomaanvallen van
Engelsche vliegers op uitsluitend niet-mi-
litaire objecten in Hamburg, Bremen en
Berlijn.
Het waren de Engelschen, zoo schrijft de
„Frankfurter Zeitung", die naai* Duitsch-
land kwamen en er mede begonnen zijn de
burgerbevolking tot voorwerp van hun aan
vallen te maken. Het waren de Engelschen,
die weken en maanden lang deze oorlogvoe
ring hebben voortgezet en het waren we
derom de Engelschen, die op dit werk thans
de kroon hebben gezet, doordat zij uitslui
tend gebouwen tot doel van hun bommen
hebben gekozen, waarvan in de geheele
wereld de kunstwaarde en het niet mili
taire doel bekend is.
Dit zal niet zonder gevolgen blijven en
het zal nog veel minder vergeten worden.
Het past Engeland zeer slecht te weeklagen
over het bombardement van Londen, want
het is niet de schuld van Duitschland, wan
neer de oorlog thans dezen vorm aanneemt.
De Rijksdag, de Brandenburger Tor, de
Siegessaeule, de Amerikaansche ambassa
de, en de Academie der Kunsten, schijnen
voor Churchill militaire doelen te zijn, al
dus schrijft het „Berliner Zwoelf uhr
Blatt". Men weet thans, dat de piloten van
de Royal Air Force het bevel hebben ge
kregen met niets, maar dan ook met niets
rekening te houden. Het Engeland van
Churchill geeft hierdoor blijk, aldus het
blad, niet te willen veranderen en moet
derhalve thans met geweld tot inzicht wor
den gedwongen. In zijn hol opgezocht en
met bommen bedekt, probeert Engeland des
nachts nog eenmaal uit zijn hol te komen
en wraak te nemen op Duitsche vrouwen
en kinderen. Ook deze nieuwe moorden, zoo
schrijft de Nachtausgabe, zullen duizend
voudig vergolden worden. Deze oorlog zal
zoolang gevoerd worden, totdat Engeland
iedere mogelijkheid tot oorlog op te hitsen
ontnomen zal zijn.
BEBOUWING VAN BRAAKLIGGENDE
GRONDEN TE BERLIJN.
Het stelselmatige streven van de Duit
sche autoriteiten, grasland en plantsoenen
zonder speciale waarde uit een oogpunt van
kunst of volksgezondheid voor het kweeken
van groente geschikt te maken, geldt ook
voor de hoofdstad Berlijn. Naar thans me
degedeeld wordt, is een vierkante kilome
ter bouwland gewonnen. De opbrengst van
deze oppervlakte wordt op ongeveer 30.000
centenaars aardappelen en zeer aanzienlij
ke hoeveelheden groente geschat.
VERKLARING VAN ANSALDO.
De bekende buitenlandsch-politieke me
dewerker van de „Telegrafo", Ansaldo,
heeft gisteren bijzonderen nadruk gelegd op
de beslissende strategische beteekenis van
het Engelsch-Libysche front.
Het zou kunnen zijn, zoo verklaarde An
saldo in zijn gisteren tot de Italiaansche
weermacht gehouden radio-rede, dat op
zeker oogenblik aan den Londenschen he
mel een bom ontploft, die wellicht nog groo-
ter uitwerking heeft dan de laatste bom
men op Londen en die uit een telegarm uit
Alexandrië zou bestaan. Welken inhoud dit
telegram heeft, zoo verklaarde Ansaldo, kan
thans niet gezegd worden, doch dit kan men
wel raden.
GEBREK IN EGYPTE.
In Egypte heerscht groot gebrek aan
petroleum. Derhalve zal begin October een
petroleumdistributiekaart worden inge
voerd. De Kamer van Koophandel van
Alexandrië verlangt bovendien de invoe
ring van distributiekaarten voor steenkool
en cokes.
Onder de bevolking van Egypte heerscht
een groote ontevredenheid over de voort
durende stijging der levensmiddelenprijzen.
De prijs voor aardappelen is met het tien
voudige gestegen.
DE MAATREGELEN IN HET LEGER.
Het bureau van den Roemeenschen. mi
nister-president deelt mede, dat na het ont
slag aan eenige generaals, die niet het ver
trouwen van het officierscorps bezaten en
door hun houding het oude regime steun
den, de buitengewone maatregelen in het
leger thans voltooid zijn.
Generaal Antonescu heeft een nieuw
dienststatuut voor de hovelingen vastge
steld. In de toelichting zegt de staatslei
der, dat de gebeurtenissen ook een hervor
ming van het hof noodig hadden gemaakt.
De nieuwe orde wil het aanzien van de
kroon slechts vergrooten. Politiek en intri
ges moeten voor altijd van het koninklijk
hof verdwijnen. Met uitzondering van enke
le hoogwaardigheidsbekleeders zullen alle
hovelingep na elk half jaar een andere
functie aan het hof krijgen. De be
noemingen geschieden in overleg met den
staatsleider.
DE TERUGKEER VAN KONINGIN
MOEDER HELENA.
Koningin-moeder Helena van Roemenië
zou volgens berichten in de Italiaansche
pers Italië vandaag verlaten en naar Roe
menië terugkeeren. De koningin-moeder zal
te Venetië prins Nicolaas van Roemenië
ontmoeten, die voorloopig nog niet naar
Boekarest terugkeert.
HET JOODSCHE VRAAGSTUK.
De „Porunca Vremii" verlangt, dat ter op
lossing van het Jodenvraagstuk de vol
gende maatregelen worden genomen: In
trekking der burgerrechten voor alle Jo
den, onteigening van het Joodsche grond
bezit in de steden, woonverbod in dorpen
voor de Joden, verbod van het handelen in
levensmiddelen en dranken voor Joden, be
roepsopleiding slechts met toestemming van
het ministerie van arbeid.
Het land, aldus schrijft dit blad, eischt
thans gerechtigheid. Het volk wil baas in
eigen huis zijn.
Buitenlandsche Berichten
ONTPLOFFING IN AMERIKAANSCHE
KRUITFABRIEK
Naar schatting 50 dooden
Te Kenwil in New Jersey hebben zich
gisteren in de Hercules Powder Company,
die dynamiet en rookloos kruit vervaardigt,
verscheidene zware ontploffingen voorge
daan. Zij waren tot 80 K.M. in den om
trek te hooren en veroorzaakten een ge
weldigen brand.
Volgens de tot dusverre onvolledige be
richten zouden tot dusver vijftig dooden
en gewonden geteld zijn. De brandweer,
politie en reddingsploegen uit den ge
heelen omtrek heeft zich naar de plaats des
onheils begeven.
Nader wordt gemeld, dat de ontploffing
naar schatting 50 dooden heeft geëischt.
Tot dusverre zijn 20 lijken gevonden. Het
aantal gewonden is grooter dan 200. De
schade zou ruim twee millioen dollar zijn.
De kruitfabriek is volkomen verwoest.
ACHT NOREN BIJ EXPLOSIE GEDOOD
Volgens het Noorsche Telegraafagent-
schap zijn te Engene bij Drammen in
Noorwegen door een ontploffing in een
dynamietfabriek aldaar acht personen om
het leven gekomen.
SCHOOLJONGEN BEDWINGT EEN GIER
In een Macedonisch dorpje heeft een
tienjarige schooljongen een gcvedht ge
leverd met een reusachtigen gier, die een
lam uit een kudde wilde rooven. Met een
sikkel wist de jongen den aanvaller te
dooden. De gier had een vlucht van drie
meter en woog 20 kilogram.
SCHOOLSTAKING IN CANADEESCH
GEBIED
In de Canadeesche stad Hamilton
heerscht een „schoolstaking", die zoo
grooten omvang heeft aangenomen, dat de
minister-president van den staat Ontario;
Hepburn, een onderzoek tegen de ouders
heeft gebast. De kinderen hadden onder
meer hardnekkig geweigerd het Cana
deesche volkslied te zingen en de Canadee
sche vlag te groeten.
Hulpschepen in dienst van de Duitsche marine. Morselampen en
verrekijkers behooren aai. boord tot de meestgebruikte instrumenten
(Foto Weltbild)