Weerbericht
BINNENLAND
Toerisme
bi) honk
BIOSCOPEN TE LEIDEN
Kwaliteit zegt
attest!
CF.MEERPOELs
NIEUWS
ZATERDAG 31 AUGUSTUS 1940
DE LE1DSCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAG. 2
Alxmncnyjotspit)*: voor Leiden II
cent pa week; 1 ISO per kwerteaL
Bij ense agenten iO cent per week;
f kW per kwartaal Franco per paal
1.95 per kwartaal Geïllustreerd
Zondagsblad 0.50 per kwartaal
Loaae nummer» 6 cent, met geOl
Zondagsblad 9 cent
Ad verten tien: 80 cent per regel
Ingezonden modod telingen dubbel
tarief. Telefoontjes hoogitena 10
woord», 50 cent per plaatsing, al
léén Woensdag en Zaterdag
ZONS OP- EN ONDERGANG
Zon onder 8.51 uur Zaterdagavond.
Zon op 6.50 uur Zondagmorgen.
Zon onder 8.29 uur Zondagavond-
Zon op 6.52 uur Maandagmorgen.
Maan op 7.12 uur. Zondagavond.
Maan onder 6.50 uur Zondagmiddag.
Maanop 7.12 uur Zondagavond.
Maan onder 7.20 uur Zaterdagmidadg.
HOOG WATER.
Te Katwijk aan Zee op Zondagvoorm.
3.10 uur en nam. 3.35 uur en Maandagvoor
middag 3.50 uur en am. 4.15 uur.
WATERTEMPERATUUR.
Zweminrichting „De Zijl" 15 gr. C.
Zweminrichting „Poelmeer" 15 gr. C.
LUCHTTEMPERATUUR
18 gr. C.
/3II0II0I10II0II0II0II0II0IIC*-
-
Verduisteringstijden
0 Er is bepaald, dat er verduisterd
moet worden tusschen zonsonder- 0
0 ?ang en zonsopkomst
0 Deze tijden zijn voor hedenavond
en morgenochtend: U
0 ZONSONDERGANG
8.51 uur. -
-
ZONSOPKOMST r
y 6.50 uur. Q
Q Tusschen deze beide tijden dient Q
n er dus verduisterd te worden.
0
Oil Oil Oil Oil Oil Oil Oil Oil Oil O
DE NEDERLANDSCHE UNIE.
In de afgeloopen week heeft de Nedter-
landsche Unie jongere krachten belast met
enkele belangrijke functies op het centraal
secretariaat Ter assistentie van dr. H. G.
W. v. d. Wielen, algemeen secretaris, is tot
adjunct-secretaris benoemd H. Roelfsema,
die tot mi toe secretaris was van de Gro-
niger gemeenschap.
Met de leiding van den inwendigen
dienst, opbouw van de beweging en disci
pline is belast Jef de Brouwer, leider van
het secretariaat van Brabantia Nostra.
Met de leiding van de afdeeling studie,
pers en propaganda zijn belast dr. E. W.
Hofstee en Geert Ruygers. Dr. Hofstee is
secretaris van de NU.T.O. (Noordelijk
Economisch-Tecbnologisohe organisatie)
en privaat-docent in de sociographie aan
de universiteit van Groningen. Geert Ruy
gers is hoofdredacteur van Brabantia Nos
tra.
Voor jeugd, onderwijs en volksopvoe
ding is benoemd dr. P. Bouman uit-Mid
delburg. Dr. Bouman is bekend geworden
door talrijke publicaties op historisch en
sociologisoh gebied.
Tenslotte werd met de technische lei
ding van het algemeen secretariaat belast
P. G. S. Guermonprez. De heer Guer-
monprez is o.m. docent aan de technische
afdeeling van de Academie van Beeldende
Kunsten in Den Haag.
Een reeks nieuwe benoemingen, o.a. be
treffende de gewestelijke secretariaten kan
de volgende week verwacht worden.
DE WINKELSLUITING.
Adives van den Middenstandsraad
uitgebracht.
Na een uitvoerige bespreking in zijn
laatste vergadering heeft de Middenstands-
raad thans aan het waarnemend hoofd van
het departement van Handel, Nijverheid
en Scheepvaart doen toekomen een uitvoe
rig uitgewerkt advies betreffende winkel
sluiting in den komenden winter.
Het conüté van opbouw in de Haagsche
Vleeschwarenbedrijven deelt mede, dat in
verband met de vroeg invallende duister
nis, de Haagsche slagerijen met ingang van
2 September 1940 des avonds om 6 uur en
des Zaterdagsavonds 8 uur gesloten zul
len zijn.
VRIJSTELLING BETALING COLLEGE
GELD NA 3—6 STUDIEJAREN.
De Secretaris-Generaal, waarnemend
Hoofd van het Dep. van O., K. en W. heeft
goed gevonden te bepalen, dat het aantal
achtereenvolgende studiejaren aan de
Rijksuniversiteiten en voor de Technische
Hoogescholen, waarna vrijstelling van be
taling wordt genoten voor de verschillende
faculteiten als volgt i? vastgesteld: a. de
faculteit der Godgeleerdheid 4; b. de fa
culteit der rechtsgeleerdheid 3; c. de facul
teit der geneeskunde 5; de faculteit der wis-
en natuurkunde 5; e. de faculteit der let
teren en wijsbegeerte 5; f. de faculteiten
der rechtsgeleerdheid en der letteren en
wijsbegeerte; 1. Nederlandsch-Indisch recht
3; 2. Indologisdhe studie 5; g. de vereenig-
de faculteiten der wis- en natuurkunde en
der letteren en wijsbegeerte 5; h. de tand
heelkunde 5; i. de faculteit der veeartsenij
kunde 5; j. de technische wetenschappen 5.
BEPLANTING VAN OORLOGSGRAVEN
MET BLOEMBOLLEN.
Sympathiek aanbod van de Alg. Ver.
voor Bloembollencultuur.
Het Comité ter versiering van oorlogs
graven in Nederland besohermheeren ge
neraal Fr. Christiansen, Duitsch militair
bevelhebber van Nederland en ir. Roe
broek, directeur-generaal van den Land
bouw) ontmoet overal in den lande groote
medewerking en warme belangstelling.
Thans heeft genoemd Comité van de
Algemeene Vereeniging voor bloem
bollencultuur te Haarlem de aanbie
ding ontvangen, de graven der gesneu
velde Nederlandsche en Duitsche mi-.,
litairen met bloembollen te beplanten.
De versiering der oorlogsgraven zal be
staan uit hyacinthen, crocussen, tulpen en
narcissen.
Het Comité ter versiering van oorlogs
graven in Nederland heeft dit sympathieke
aanbod 'in dank aanvaard.
ROZEN NAAR DUITSCHLAND.
Aanzienlijke hoeveelheden rozen uit het
Westland en Aalsmeer gaan naar Duitsch
land. Dit seizoen wordt aan bloemen vier
maal zooveel naar Duitschland uitgevoerd,
als over dezelfde periode in het jaar 1939.
Verwacht wordt dat, wanneer in October
a.s. het Westland met zijn millioenen ohry-
santhen komt, hiervan ook een groote hoe
veelheid naar Duitschland zal kunnen
gaan.
VERVROEGING VAN DEN
BEURS TIJD.
Wordt ingevoerd bij aanvang van den
wintertijd.
Naar wij vernemen, heeft het bestuur
van de Vereeniging voor den Effecten
handel besloten het beursuur bij aanvang
van den wihtertij d te vervroegen, aldus de
Dag. Beurscrt.
Zoodra dus de wintertijd wordt inge
voerd, zal de Amsterdamsche beurs ge
houden worden van 12 uur des namid-
BETALINGEN WEGENS AANKOOP VAN
DUITSCHE GOEDEREN.
Bestemd voor Nederlandsche overheids
instellingen.
Ter kennis van belanghebbenden wordt
gebracht, dat met ingang van 31 Augustus-
a.s. betalingen wegens aankoop van Duit
sche goederen, 'bestemd voor Nederland-
sohe overheidsinstellingen, niet meer door
storting op postrekening nr. 6000 ten na
me van het „Bestuur van den postchèque
en girodienst" (transferbetalingen), doch
door storting in de Nederlandsoh-iDuitsche
clearing moeten worden voldaan.
Directeur Arbeidsbeurs te Rotterdam
De gemeenteraad van Rotterdam heeft
tot directeur van de gemeentelijke arbeids
beurs benoemd, den heer A. N. van Mill,
thans adjunct-directeur van Maatschappe
lijk Hulpbetoon te dezer stede, vroeger in
genieur bij Gemeentewerken te Groningen.
NOG STEEDS
DE HOOGLANDSCHE KERK
De opgang naar het dak van de Hoog-
landsche of St. Pancraskerk geeft een ge
zochte aanleiding tot allervroomste bespie
gelingen.
Bewaar me! Nog meer sentimenteele
beschouwingen? zucht de lezer.
Er is een nauwe wenteltrap, een steenen
kurketrekker, die zich in een van de to
rentjes, welke de gevels flankeeren, om
hoog wringt vanaf de aarde tot in de ijlte
van de blauwe lucht.
Zuchtend en steunend als pelgrims op
de levensreis zocht ieder lid van het eer
biedwaardig gezelschap zich strompelend
een weg omhoog.
„Zijn we er nóg niet" weergalmde
een minderbroederlijke grafstem uit de
dikke duistenis. Sjok, sjok. En draaien,
allemaal draaien. Kleine spleetraampjes
bemoedigden echter de kerk-beklimmere.
De dieper neerzijgende stad was een trou
we graadmeter, dat wij steeds hooger ste
gen op het steile pad der deugd-beoefe-
ning.
De heer Palingh, de bouwkundig opzich
ter, die ons vergezelde, deed zijn naam eer
aan en had zich het eerst door deze som
bere fuik gekronkeld. Terwijl wij nog
rondwentelden in Danteske balgen van
gruwzame helle-duisternis, had hij voor
ons de hemelpoort geopend. Plotseling
stonden wij in het daglicht, duizelig en
een beetje dwaas-hoofdig; en staarden
over de wijde, wydsche verten van Rijn
land. Stralende zonnepracht na hoopvolle
deugdbeoefening.
Er zijn op de wereld lafaards en dappe
ren, er zijn ook duizeligen en koorddan
sers. Dit zijn geen synoniemen. Er zijn
laffe 'koorddansers en duizelinge dapperen.
Een van deze laatsten liet de teugels van
zijn geestdrift hangen.
„Ik ga onder geen voorwaarde verder"
verklaarde deze dappere duizeling.
Er was niets aan te doen. Je kunt een
paard naar het water 'brengen, doch je
kunt hem niet dwingen, dat hij drinkt.
Je kunt een Franciscaan omhooglokken,
doch zelfs de duivel kan niet vergen, dat
hij zich van de tinnen des tempels omlaag
stort voor ons plezier.
Het oogehiblik was trouwens niet verre,
dat ook het zelfvertrouwen der overige
•klauteraars aan een spitsvondig examen
werd onderworpen.
In de Hooglandsohe kerk, zooals in me
nige andere gothisohe basiliek, zijn z.g.
triforia, boog-galerijen, die halver-hoogte
de vlakke wanden onderbreken.
Deze galerijen, geven een prachtige kijk
in het koor der kerk. Het ongeloofwaardig
praatje gaat, dat onder de Mis hier de
nonnen zetelden. Vandaar de naam: non
nen-gangen. In de Utrechtsdhe Dom wordt
er zelfs by verteld, dat een van de zwarte
kloosterzusters uit pure godsvrucht om
laag is gevallen en op deze onliturgische
en volstrekt ontoelaatbare wijze voor haar
bisschop verscheen.
Het geheele praatje van die nonnen-
gangen is te beschouwen als een vlot ver
zinsel. En wat de galerijen van de Hoog-
landscbe kerk betreft: er is geen non, die
zich daar ooit binnen gewaagd heeft.
O, zeker; er zijn stoutmoedige klooster
zusters geweest: St. Klara, die in haar
eentje een bende Mooren deed terugdein
zen^ St. Catharina van Senen, die den Paus
dorst trotseeren. Maar dat alles is niets
vergeleken bij de luchtige wandeling, die
het Hooglandsche convent zou moeten
ondernemen om op de voor hen gereser
veerde tribune te komen, namelijk door de
dakgoot.
„Wij durven niet" verklaarden rond
uit twee nonnen in mannenkleeren.
Daar was Franciscaansche leeuwen-moed
voor noodig. De leider en de minderbroe
der schuifelden door de goot met blik
ken vol ontzag nagestaard door twee ach
terblijvers. De derde achterblijver was in-
tusschen in het donkere slakkenhuis terug
gekropen; er werd nooit meer taal of taak
HOOFDFILMS
Komedie om geld
(Cor Ruys, Herman
Bouber).
Bevrijding (Brigitte
Horney).
Beate Kaiserling
(Lil Dagover).
Port Arthur (Adolf
Wohlbrück).
Bleeke Bet (Fientje
de la Mar).
Sensatie.
AAN V ANUbULx»
lederen avond 8 uur
Zondag van 2—7 uur
Woensdag en Zater
dag matinée.
Iedere avond 8 uur.
Zondag van 27 u.
lederen dag matinée,
2.15 uur, behalve
Vrijdag.
lederen avond 8.15 u.
Zondag van 2—6.30
uur. Zaterdag en
Woensdag matinée
2.15 uur.
lederen avond 8.15 u.
Zondag van 26.30
uur. lederen dag
matinée 2 uur.
lederen avond 8.15 u.
Zondagmiddag 4 u.
en 8.15 u. Woensdag
en Zaterdag matinée
2.30 uur.
Goedgekeurd.
Goedgekeurd
v. volwassenen
Goedgekeurd
v. volwassenen
Goedgekeurd
v. volwassenen
Goedgekeurd
v. volwassenen
van hem vernomen. Het geheim van den
pater, die in de Hooglandsche kerk ver
dween.
Het gesplitste gezelschap wederom sa
men-gevoegd zijnde, werd een excursie
gemaakt onder het dak en over het hou
ten gewelf. Men stelle zich voor de zolder
van een ouderwetsche boerderij, van een
overmatig groote „kapitale" 'boerderij; zoo
ziet de Hooglandsche eruit onder het leien
dakje.
Het gewelf is van hout; daaroverheen
voert een loopbrug met 'handvatten.
„Zoolang er balustrades zijn, is Venator
Vagans er ook", meesmuilde Coeur-de
lion.
De beproevingen bleven ons ook hier
echter niet gespaard. Een luik werd ge
opend in 't houten plafond en wekte, be
halve een uitroep van bewondering over de
reeks van ranke zuilen, die uit peillooze
diepten omhoog-stormden, een gevoel van
weeë walging.
Een deurtje werd ontgrendeld aan de
buitenzijde, uitkomend in de allerhoogste
dakgoot Ik heb gekeken over de verneder
de stad en over het groene verschiet, on
derwijl mezelf vastklampend aan een man-
nenbeen, dat bij wijze van balustrade
dwars voor de opening was geplaatst.
Het wordt nu tijd de overige bij dit
mannenbeen behoorende liohaamsdeelen
aan u voor te stellen: de heer J. van den
Berg, timmerman van beroep, die hier de
taak van den heer Palingh overnam.
Zyn aandeel was het ons dat gedeelte
van de kerk te toonen, hetwelk nooit vol
tooid werd.
De nieuwe gids stak eerst een kaars aan
echter zonder devote bedoelingen, ge
lijk zal blijken. Achter dit flakkerende
dwaallicht zijn we in buk-houding over
het stikdonkere gewelf van den voor
bouw gestruikeld. De balken hangen hier
zeer laag, en het hout waarvan ze vervaar
digd zijn, bleek zeer 'hard. Au! Doch de
belooning vergoedde ook hier de inspan
ning. We geraakten op de plaats, waar eens
de kathedraal-bouw stokte, bij gebrek
aan geld of by gebrek aan ijver. Het maakt
den indruk, of de metselaars plotseling
op bouwvak vacantie zijn gegaan, en an
derendaags het werk zullen 'hervatten. Je
staat onverwacht midden in de Middel
eeuwen: tastbaar, als een in 't heden be
leefde werkelijkheid.
Een laan m_'t afgeknotte zuilen voerde
vandaar naar de klokketoren, met nieuwe
gladde steen ommanteld, doch in zyn kern
de toren van de tweede kerk. De klok, die
iedere week met zulk een zwaarmoedige
en langzame plechtstatigheid de dag des
heeren inluidt, neemt bijna de geheele
klokke-kamer in beslag.
Bij feestelijke of treurige nationale ge
beurtenissen waren drie ploegen drie iman
sterk noodig cxm het gevaarte te luiden.
(Het geschiedt thans electriscili).
Het einde van dezen rondgang werd
op luid-ibeierende wijze den volke van
stad en ommelanden kond gedaan met
aanvankelijk aarzelende klepel-slingerin
gen, die stoutmoedig in kracht toenamen
en weldra de lucht met galmende feest
klanken vervulden.
VENATOR VAGANS.
Daarom naar4485
Kwaliteitsnaai machinehandel
IMF Allééns Breestraat 171
Gemeentel. Aankondiging
DISTRIBUTIE VAN ZEEP.
Uitsluitend practiseerende art
sen, tandartsen en veeart
sen worden op Maandag, 2 Septem
ber a.s. van 912 en van 14 tot 17 u. ver
wacht in het bestuursgebouw van „De
Tuinstadwijk", Hyacinthenstraat 18, voor
het in ontvangstnemen van 12 bonnen voor
„Een rantsoen toiletzeep". Aan de dames
en heeren van deze categorie, die moeder
of vader zyn van kinderen, die op 1 Sep
tember 1940 nog niet acht jaar oud waren
geworden, zal dan tevens worden uitge
reikt:
lste voor kinderen, die op 1 September
1940 nog niet twee jaar oud geworden wa
ren:
a. 6 bonnen voor „Een rantsoen toilet
zeep".
b. 6 bonnen voor „Een rantsoen zeep".
Deze bonnen zijn twee aan twee' genum
merd voor de zes distributieperiodes, elk
van 31/2 week, welke tesamen loopen van
31 Augustus tot en met 24 Januari 1941.
2e. Voor kinderen, die op 1 September
1940 twee jaar oud geworden waren, maar
den leeftijd van acht jaar nog niet hadden
bereikt een serie van 6 (als onder b) ge
noemde bonnen voor „Een rantsoen zeep".
Dezelfde zeeprantsoenen voor kinderen
van denzelfden leeftijd uit alle andere ge
zinnen kunnen op Maandag 2, Dinsdag 3
en Woensdag 4 September a.s. aan de kan
toren Morschweg 35, Station Heerensingel,
Oude Vest 38, Oude Ryn 132, Utrechtsche
Veer 3, Breestraat 117 en vanaf 3 Septem
ber Hyacinthenstraat 18 van 9 tot 12 en
van 2 tot 5 u. n.m. worden afgehaald.
Het afhalen geschiedt weer in de alpha-
betische volgorde der familienamen en
wel:
Op Maandag 2 September de namen die
beginnen met A, B, C, D, E, F, G, H tot
en met Holn.
Op Dinsdag 3 September de namen die
beginnen met Holo, I, J, K, L, M, N, O,
tot en met Poth.
Op Woensdag 4 September de namen
die beginnen met Pati, Q, R, S, T, U, V, W,
X, Y, Z.
Wie niet arts, tandarts of veearts is be-
geve zich dus Maandag a.s. niet naar de
Hyacinthenstraat 18. Hij zal daar niet ge
holpen kunnen worden en de werkzaam
heden van het uitreikende personeel on-
noodig vertragen.
De stamkaarten van de rechthebbenden
zullen overgelegd moeten worden. Voor de
kinderen onder de twee jaar zal afge-
kruist worden het vakje C2, voor kinderen
van 2 tot 8 jaar het vakje C3. Voor artsen,
tandartsen en veeartsen zal afgekruist wor
den het vakje C4, zij moeten bovendien het
bewijs leveren, dat zij hun beroep uitoefe
nen. (Artsdiploma's enz.).
Vroedvrouwen, verpleegsters en practi-
kanten behoeven zich niet aan te melden.
Zij zullen de voor desinfectie enz. noodige
zeep vinden bij him patiënten.
Zieken, die bizondere zeep noodig heb
ben en zwangere vrouwen moeten' zich
wenden eerst tot hun huisarts, vervolgens
tot dr. M. D. Horst, Nieuwe Mare 13, den
controleerenden geneesheer, die 's Maan
dags en Donderdags speekuur houdt van 2
tot 3 u n.m. Zij kunnen daarna hun bon
nen afhalen aan het Distributiekantoor,
Breestraat 117, op eiken werkdag van 9
tot 12 en van 2 to 5 u. n.m. (Zaterdags van
9 tot 12 u.).
Ook te Leiden vertoevende inwoners van
andere gemeenten kunnen zich aan de
kantoren van uitreiking vervoegen. Men
vergete niet, dat op de voor bepaalde pe
riodes genummerde bonnen slechts gedu
rende die periodes zeep gekocht kan wor
den. Deze periodes vallen samen met die
waarin de bonnen van het algemeen distri
butieboekje geldig verklaard zullen wor
den. Voorzichtigheid en spaarzaamheid zijn
dus geboden.
Leiden, 31 Augustus 1940.
De Burgemeester,
A- VAN DE SANDE BAKHUYZEN.
VOORTREKKERS, VERKENNERS
EN WELPEN!
Het spyt my inededeeling te moeten
doen van het volgende bericht, dat ik ont
ving van den Nationalen Padvindensraad:
Op last van den Duitschen Bevelhebber
in het bezette Nederlandsche gebied zijn
tot nader order alle buiten-activiteiten
verboden. Hieronder vallen: kampeeren,
zwerven (hikes), verkenningsspelen enz.
en dit geldt voor Leidsters en Leiders,
Voortrekkers en Welpen.
Uitdrukkelijk is door den Duitschen Be
velhebber medegedeeld, dat deze maat
regel slechts van tydelyken aard is en
door den Bevelhebber getroffen is uit
sluitend tot behartiging van de veiligheid
der jongens in verband met de gevaren
voortvloeiend uit den oorlogstoestand.
Graag spoor ik jullie allen aan, je
mooie Verkennersidealen te blijven uit
leven bij je thuis, in je studie, op je
werk en ook in je stam, troep en horde,
want bovenstaand verbod geldt alléén
buiten-activiteiten; met name is bepaald,
dat spelen op afgesloten plaatsen, bij
troeplokaal of scholen b.v., niet onder dit
verbod vallen.
Blijf paraat om Kerk en Staat te dienen!
L. BEUNE
A. D. A.
WAARSCHUWING!
lederen Zondagmiddag trekken eenige
jongemannen van onze sectie: V.G.L.Z.
(Vërspreiding goede lectuur in het zieken
huis) er met volgepakte koffer op uit om
door goede lectuur troost en opbeuring te
brengen. Ondanks het feit dat alles gratis
wordt verschaft is de sectie toch in staat,
gesteund door de vrijwillige bijdragen der
zieken zelf, geregeld weer nieuwe lectuur
zich aan te schaffen. Daar wordt niet aan
de huizen gebedeld, dat is niet noodig....
vandaar deze waarschuwing. Er is
dezer dagen, namens de congregatie langs
de deuren gevraagd om een bijdrage voor
de boekensectie. Dit is, door onbevoegden,
geheel buiten de congregatie om gedaan.
Degenen, die misschien de dupe van deze
duistere affaire geworden zijn zouden ons
zeer verplichten wanneer ze hun bevin
ding even bekend maken. Wij zullen de
zaak dan verder onderzoeken en maat
regelen nemen.
Kapelaan GEVEN
Heerensingel 3
residentieiorkest.
Zondagmiddag-concerten.
In verband met de verduisteringsmaatre
gelen, zullen de abonementsconcerten in
het a.s. seizoen op Zondagmiddag gege
ven worden op 27 Oct., 17 Nov., 19 Januari,
23 Februari, 23 Maart en 20 April.
