Onophoudelijke lucht
aanvallen
Se evacuatie aan tngchche kindeken
Aanslag op Eden
Uit het Oostzee
gebied
Volkenbonds-
schemer
Uit het Verre Oosten
Roemeensche mi
nisters op Berghol
BIOSCOPEN TE LEIDEN
ZATERDAG 27 JULI 1940
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 6
sovjet- ru55iscne
f21l£!£ADAGQ
IDE ALAND'S EILANDEN)
maar ook aan den Nederlandschen koop
man en zeeman, zeer veel bieden zal, n.l.
de medewerking aan de constructie van
een groote Europeesche ruimte, die door
de afmetingen en het evenwicht van haar
deelen waarborg biedt tegen crises van wel
ken aard ook.
Maar niet de materieele dingen moeten
thans op den voorgrond gesteld worden,
zooals bijv. het feit, dat de knapste koppen
op economisch gebied zich inspannen een
plan uit te werken, op welke wijze en bin
nen welken tijd de Nederlandsche econo
mie op de nieuwe economische organisatie
van Europa kan worden ingesteld en daar
in kan worden ingepast, op dat zooveel mo
gelijk krachtenen waarden behouden en
nieuwe kunnen worden verkregen. Het
voornaamste is de juiste politieke idee,
want deze geeft ook betrouwbare leiding in
economische dingen.
DE WERKLOOSHEID.
Het is voor een nationaal-socialist eigen
lijk ontzettend het groote aantal werkloo-
zen in dit land te zien. Niet zoozeer daarom,
omdat deze werkloozen niet over een vol
arbeidsloon beschikken. De rijkdom, die
toch geen onvergankelijke waarde bezit,
maakte het mogelijk den werkloozen altijd
nog den noodruftigsten levensstandaard te
verzekeren. Maar dat zoo'n ongelooflijk
groot gedeelte der volksgenooten niet werkt
maar ondersteund wordt en dat daardoor de
arbeid vernederd wordt tot een zuiver ma
terieel goed, waartegen geld alleen kan
opwegen, dat is ontzettend.
Daaruit vloeit te makkelijk een gedrags
lijn voort, welke sociale politiek wordt ge
noemd, doch in werkelijkheid slechts een
ka'meeringsmiddel der bezitters tegenover
de niet-bezittenden is met een politieke
achtergrond. Volkomen echter gaat het be
wustzijn verloren, dat de arbeider een
volksgenoot met gelyke rechten maar ook
met gelijke plichten is als ieder ander, dat
primair het recht op arbeid tegelijk als een
plicht tot arbeid bestaat en niet het recht
op ondersteuning, kort gezegd, dat het be
grip van de eer en waardigheid van den
arbeid verloren gaat.
Bij deze opvatting behoort dan ook de be
sliste noodzakelijkheid en het door niets in
te toornen streven aan alle volksgenooten
op een of andere wijze arbeid mogelijk te
maken. Dan zullen zij de innerlijke ver
sterking en vernieuwing bespeuren, die het
resultaat is, als een volk arbeid heeft, on
verschillig waar en in welken arbeid voor
eerst ieder afzonderlijk te werk wordt ge
steld.
De bekwaamheid van ieder afzonderlijk
zal dan de vereischte selectie mogelijk ma
ken.
LANDBOUW EN HANDEL.
En wat den landbouw aangaat, zoo meen
ik te kunnen zeggen, dat een boer, die
minder van de opbrengst van de door hem
bebouwden grond dan van de aanvullende
premies van den staat afhankelijk is, niet
het gevoel van den vryen boer op het vrije
land kan hebben, ook dan als hy in een
formeel democratisch l^nd leeft. De boer
die voor de producten van zijn arbeid den
zekeren afzet in een groot achterland en
een overeenkomstige marktordening ge
waarborgd weet, die dus een zekeren en
rechtvaardigen prijs voor zijn werken ont
vangt, zal een geheel, ander bewustzijn van
zijn beteekenis, maar ook een geheel an
dere bestaanszekerheid hebben.
Ik heb ook van de zeelieden en van de
kooplieden gesproken. De Nederdandsche en
Hollandsche zeelieden en kooplieden be
schikken over een buitengewone schat aan
ervaringen en wetenschap en op dit ge
bied ook over harden ondernemingszin. Zij
zullen een niet slechts welkome, doch zelfs
onontkoombare noodzakelijke en daardoor
een dienovereenkomstig gewaardeerde aan
vulling en een waardevol bestanddeel zijn
van het nieuwe in vorming zijnde groot-
Europeesche economische gebied.
NEDERLANDSCH-INDIë.
Van deze beschouwing leidt slechts een
kleine stap naar dat deel van het Neder
landsche rijk, dat buiten Europa is gele
gen, vooral Nederlandsch-Indië. De lei
ding van het Groot-Duitsche Rijk laat met
de militaire bezetting van Nederland even
min een aanspraak gelden op een of an
der deel van het Nedenandsche Rijk bui
ten Europa als zij een opheffing van de
zelfstandige Nederlanden op het oog heeft.
Ik kan u veeleer de verzekering ge
ven, dat uit het herhaaldelijk genoem
de verantwoordelijkheidsgevoel en uit
het bewustzijn van een gemeenschap
pelijk lot Nederland die ondersteuning
zal kunnen verkrijgen, welke er toe
leidt en welke op een of andere wijze
er toe kan bijdragen, dat het Neder
landsche rijk in zijn geheel onverkleind
blijft.
Menschen met inzicht zullen thans reeds
erkennen, dat het niet het gewicht van de
bezettende macht is, dat hier het gevaar
van een breuk aantrekt.
Engeland heeft den Führer van het Groot
Duitsche rijk niet begrepen of niet willen
begrijpen. Na de glorierijkste overwin
ning, welke de wereldgeschiedenis kent,
heeft de Führer in het volle besef van de
verantwoordelijkheid voor dit continent
Engeland de vredeshand toegestoken en
niets anders verlangd, dan de erkenning
van de levensrechten van het Duitsche volk
en zijn wereldbeteekenis. Deze hand is
niet aangenomen.
Juist het lot van Nederland is een be
wijs voor de denkwijze en de houding van
Engeland. Het is waarschijnlijk goed, dat
het tot dezen strijd komt, want de Engel-
schen moet klaarblijkelijk door zeer dras
tische middelen en ervaringen leeren, dat
zij niet meer onaantastbaar en onbereik-
DUITSCHE LEGERBERICHT.
Het Duitsche legerbericht van gisteren
luidt als volgt:
De luchtmacht heeft Britsche vliegvel
den in Midden-Engeland en het radiosta
tion te Dover aangevallen.
Onze gevechtsvliegtuigen en duikbom
menwerpers hebben, zooals reeds is mede
gedeeld, in weerwil van het slechte weer
een aanzienlijk sucoes in het Kanaal be
haald. Van een convooi, dat krachtig door
zee- en luchtstrijdkrachten beveiligd was,
konden 11 koopvaardijschepen met een
gezamenlijken inhoud van 43.000 br. reg.
ton, tot zinken gebracht worden. Drie an
dere koopvaardijschepen, met een geza
menlijken inhoud van 12.000 br. reg. ton
zijn in brand gebombardeerd, of zoo zwaar
beschadigd, dat zij als geheel verloren
moeten worden beschouwd. Bovendien ge
lukte het een torpedojager in brand te
bombardeeren en een tweede ernstig te
beschadigen.
Ten Zuiden van het eiland Wight is ver
der een koopvaardijschip van 8.000 br. reg.
ton tot zinken gebracht, zoodat men kan
aannemen, dat op een enkelen dag uitslui
tend door aanvallen der luchtmacht die
vyand 63.000 br. reg. ton heeft verloren.
Bij deze aanvallen op de Engelsche
scheepvaart is het verschillende malen tot
hevige luchtgevechten gekomen. In het
Kanaal heeft een numeriek sterkere Brit
sche formatie jagers onze vliegtuigen aan
gevallen en daarbij 8 toestellen verloren,
terwijl slechts twee Duitsche vliegtuigen
werden neergeschoten.
De Britsche luchtmacht heeft ook in den
nacht van 25 op 26 Juli haar vluchten bo
ven Noord-, West- en Midden-Duitschland
voortgezet. Schade van militaire beteekenis
werd niet aangericht. Ook de materieele
schade aan niet-militaire objecten is on-
beteekend. In den loop van den nacht zijn
vier vijandelijke vliegtuigen door lucht
doelgeschut neergehaald, een machine
werd neergeschoten door nacht jagers. In
totaal heeft de vijand gisteren 23 vliegtui
gen verloren, waarvan 19 in luchtgevech
ten en de rest door luchtdoelgeschut werd
neergehaald. Negen Duitsche vliegtuigen
worden vermist.
DE UITWERKING DER BOMBARDE
MENTEN.
De Londensche correspondent van de
„Chicago Daily New" meldt, dat de Duit
sche luchtaanvallen op Engeland, die thans
op ongekend groote schaal worden onder
nomen, groote sschade aanrichten. Het zou
kinderlijk zijn te beweren, dat deze aan
vallen niet van ernstigen aard zijn, aldus
de Amerikaansche journalist. Terwijl En
gelsche officieele kringen voorgeven, dat
Engeland met het oog op zijn geweldige
scheepstonnage, tempo en doorzettingsver
mogen de bomaanvallen kan uithouden, be
staat er in werkelijkheid geen twijfel, dat
voortdurende aanvallen, zooals bijvoor
beeld die van Donderdag tenslotte op de
een of andere wijze gevolgen zullen heb
ben.
Volgens berichten, die een neutrale di
plomaat te New-York heeft ontvangen,
zijn alle haven- en dokwerken van Sou
thampton en belangrijke militaire objecten
in het gebied van Southampton door vlieg
tuigbommen zoo goed als geheel verwoest.
baar zijn, zy moeten juist door deze dras
tische maatregelen tot een gemeenschap
pelijk verantwoordelijkheidsbewustzijn
worden teruggebracht.
Het is zonder twijfel voor de toekomsti
ge beteekenis óp welke wijze den Neder
landers in dezen de eeuw beheerschende
strijd positie kiezen en hoe zij zich verhou
den. Er zijn zeker thans vele Nederlanders,
die het betreuren, dat de Nederlanders in
dezen strijd niet als strijdgenooten en als
kameraden aan de zijde van Groot-Duitsch-
land staan om in het oogenblik der hoogste
beslissingen die kameraadschap te betoo-
nen, welke dan geslachten en eeuwen door
den band van onoplosbare en onzelfzuch
tige vriendschap vormt, welke het nat. soc.
Duitschland met het fascistische Italië voor
altijd zal verbinden.
Dit verzuim komt op het konto der voor
heen in dit land verantwoordelijke mannén.
In dit oogenblik is de meest nauwgezette
opvolging van de bevelen van d^n opper
bevelhebber der weermacht een vanzelf
sprekend gebod.
Elke, ook maar geringste ondersteuning
van den vijand, wordt met den dood ge
straft. Meer echter zal het Duitsche volk
nu nauwkeurig in oogenschouw nemen
welke houding het Nederlandsche volk
thans aanneemt. Hiervan zal het wezenlijk
afhangen, welke plaats en welke beteeke
nis het lot in de toekomst aan Nederland
inruimen zal.
De Rijkscommissaris besloot zijn rede met
de woorden: „Wy allen staan geheel ach
ter den Führer; geheel achter den Führer
te staan beteekent de zekerheid der over
winning.
De Britsche admiraliteit deelt mede, dat
bet Engelsche wachtschip „Fleming" tij
dens een Duitschen luchtaanval op het
scheepvaartverkeer in het Kanaal door vol
treffers tot zinken is gebracht.
Niettegenstaande de in de nabijheid
kruisende Engelsche schepen onmiddellijk
te hulp kwamen, kon van de bemanning
niemand gered worden.
DUITSCH SUCCES AAN DE ENGELSCHE
KUST.
Bij een nieuwen aanval van Duitsche
motortorpedobooten bij de Engelsche
Zuidkust zijn in de nabijheid van Brigh
ton de volgende successen behaald: drie
gewapende vijandelijke handelsschepen
van 10.000, 7.000 en 5.000 br. reg ton zijn
tot zinken gebracht en een gewapend vij
andelijk handelsschip van 2000 br. reg. ton
is in brand geschoten. Het verzet van den
vyand, die onmiddellijk poogde zich te
doen gelden, bleef zonder resultaat. De
Duitsche motortorpedobooten zijn onbe
schadigd teruggekeerd.
DE AMERIKAANSCHE VLIEGTUIG -
LEVERANTIES AAN ENGELAND.
Naar aanleiding van desbetreffende vra
gen heeft president Roosevelt in de giste
ren gehouden persconferentie verklaard,
dat hij in het geheel niet kon zeggen, wan
neer de eerste der door Engeland ge-
wenschte 3.000 vliegtuigen per maand ge
leverd zouden kunnen worden.
ENGELAND HOUDT ROEMEENSCHE
SCHEPEN VAST.
In een officieele Roemeensche publica
tie wordt medegedeeld, dat de Engelsche
autoriteiten in Port Said drie Roemeen
sche schepen hebben vastgehouden, n.l. het
vrachtschip „Sucegi", dat met Stukgoed
op weg was naar Roemenie, alsmede de
beide petroleumtankschepen „Oltena" en
„Steaua", die ongeladen naar Roemenië
wilden terugkeeren. De Roemeensche
autoriteiten hebben .als' represaille acht
tien, onder Engelsche vlag varende, Donau-
sleepbooten in beslag genomen.
HET LOT VAN BRETAGNE.
Uit Parijs wordt vernomen, dat de na
tionale uitvoerende Bretonsche raad heeft
besloten, dat Bretagne op het oogenblik,
dat daartoe geschikt is, een nationale staat
zal worden.
MISLUKTE AANSLAG OP EDEN.
De Engelsche minister van oorlog Eden,
die Dinsdag en Woensdag troepen en ver
dedigingswerken in Noord-Ierland bezich
tigd heeft, is bijna het slachtoffer van de
Ira geworden. Na zijn aankomst te Bel
fast was een waarschuwing van de zijde
van clericale kringen aanleiding voor hem,
de inspectiereis niet, zooals oorspronkelijk
het plan was, per spoor, doch per auto aan
te vangen. Bij een onderzoek van de spoor
lijn tusschen Belfast en Dublin, dat op
grond van de zeer concrete aanwijzingen
in de waarschuwing ondernomen werd,
ontdekt men nabij het station Portadown,
daar waar de spoorlijn een rivier kruist,
de sporen van een poging tot een aanslag.
Even voor het viaduct was onder de rails
een gat gegraven, blijkbaar om daar een
springlading aan te brengen. Een aanslag
op deze plaats zou tengevolge hébben ge
had, dat de trein in den afgrond zou zijn
gestort. In verband hiermede zijn te Du
blin huiszoekingen verricht.
AMERIKAANSCHE SCHEPEN VOOR
KINDERTRANSPORTEN.
De buitenlandsche commissie van het
Amerikaansche Huis van Afgevaardigden
heeft met algemeene stemmen het wets
ontwerp aangenomen, op grond waarvan
het Amerikaanschen schepen is toegestaan,
geëvacueerde kinderen uit de Europeesche
oorlogszones af te halen. Op beide zijden
vann de tot dit doel gebruikte schepen moet
duidelijk de Amerikaansche vlag geschil
derd zijn, alsmede de aanduiding, dat het
schip bestemd is voor het vervoer van ge
vluchte kinderen. Bovendien bepaalt de
wet, dat door alle oorlogvoerende naties
een vrijgeleide gegarandeerd moet zijn.
DINSDAG A.S. GEHEIME ZITTING VAN
HET LAGERHUIS.
Attlee heeft in het Lagerhuis medege
deeld, dat a.s. Dinsdag een geheime zitting
van het Lagerhuis zal worden gehouden.
Op de agenda staat het bespreken van de
buitenlandsche politiek.
Attlee voegde hieraan toe, dat het groot
ste gedeelte der afgevaardigden van mee
ning was, dat een debat over dit vraag
stuk in een geheime zitting moest worden
gehouden en fay dus aan den algemeenen
wensch van het Lagerhuis tegemoet is ge
komen.
DE AALANDSEILANDEN WORDEN
GEDEMILITARISEERD
Ten aanzien van de jongste overeenkom
sten tusschen de Finsche en Sowjet-Russi-
sche regeering verneemt het D.N.B. thans
van goedingeliohte zijde te Moskou het
volgende:
Tusschen den chef der regeering en mi
nister van buitenlandsche zaken, Molotow
en den Finsohen gezant te Moskou, Paasi-
kivi is dezer dagen een overeenkomst on
derteekend, die, voor zoover thans bekend,
drie verschillende complexen van proble
men omvat.
1. Met betrekking tot het regime over de
Aalandseilanden is overeengekomen, dat
deze eilandengroep gedemilitariseerd zal
blijven. De verdedigingswerken, waarvan
tijdens den Finsch-Russisohen oorlog ge
bruik gemaakt is, zullen gesloopt worden.
Van Finsche zijde is verder de toezeg
ging gegeven, dat de Aalandseilanden niet
aan een derde mogendheid worden afge
staan. Bovendien krijgt de Sowjet-Unie het
recht, zich regelmatig door een gevolmach
tigde te overtuigen van den stand van den
militairen toestand op de Aalandseilanden-
groep.
Naar verluidt, heeft de Sow jet-Russische
regeering voor de oplossing van dit vraag
stuk twee varianten voorgesteld: Of de
Aalandseilanden worden gedemilitariseerd
en de in aanleg zijnde verdedigingswerken
worden gesloopt, of de verdedigings
werken kunnen worden voltooid, doch dan
met actieve deelneming der Sowjet-unie.
De Finsche regeering heeft den eersten va
riant gekozen.
2. Het tweede vraagstuk der Sowjet-
Russische-Finsche overeenkomsten betreft
den vrijen doortocht van een beperkt aan
tal Sow jet-Russische troepen, alsmede de
militaire uitrusting en verzorging door de
Sowjet-Unie over land via Finland naar de
Sowjet-Russisohe marinebasis Hangö. Voor
den doortocht over land moest een rege
ling worden gevonden, daar de Finsche
zeeboezem tijdens den winter maanden
lang dichtgevroren ligt en de verbinding
AVENOL AFGETREDEN.
De secretaris-generaal van den Volken
bond, Avenol, heeft tegen 31 Augustus zijn
ontslag gevraagd. De leiding van het se
cretariaat zal, naar men verneemt, worden
overgenomen door drie hooge ambtenaren
van den Volkenbond, die daartoe een com
missie zullen vormen.
In het schrijven, waarmede hij zijn ont
slag neemt, heeft Avenol o.a. verklaard:
Daar de Volkenbondslichamen onder de
huidige omstandigheden niet bijeen kun
nen komen, is in werkelijkheid aan de be
voegdheden van het secretariaat een einde
gekomen. Het bestuur van een kleine
groep ambtenaren en de leiding van de fi-
nancieele diensten van den Volkenbond
rechtvaardigen niet langer de instand
houding van een politieke leiding, daar
zulks met de feitelijke omstandigheden
niet overeenkomtt.
tusschen SowjetRussisch gebied en Hangö
via de zee gedurende dezen tijd niet mo
gelijk is.
3. Ten slotte is nog een overeenkomst ge
troffen over de teruggave van die machi
nerieën, apparaten en fabrieksinstallaties
aan de Sowjet-Unie, die na het beëindigen
van den Russisch-Finschen oorlog uit de
door de Sowjet-Unie bezette gebieden in
strijd met de bepalingen van het vredes
verdrag zijn weggehaald.
ESTLANDSCHE DELEGATIE UIT
MOSKOU TERUGGEKEERD
Een Estlandsche delegatie, onder leiding
van den minister ven economische zaken
Nihtig, is na een verblijf van twee weken
te Moskou te Reval teruggekeerd.
In een radiorede over de resultaten der
besprekingen verklaarde de minister, dat
de Estlandsche industrie weder binnen de
grenzen der productiecapaciteit zou krij
gen, in de eerste plaats de textiel- en de
metaalnijverheid. Voorts zouden uit Rus
land de benoodigde hoeveelheden grond
stoffen komen. De minister kondigde voort
aan, dat de verhouding tusschen den
Sovjet-Roebel en de Estlandsche Kroon
wettelijk geregeld zou worden, met in
achtneming van de koopkracht der beide
betaalmiddelen.
GEHEIME OVEREENKOMST TUSSCHEN
ENGELAND EN TSJOENGKING?
Tusschen Engeland en de Tsjoengking-
regeering zou, naar Domei meldt, een ge
heime overeenkomst zijn gesloten. In
de overeenkomst zou de nieuwe weg van
Indië naar Tsjoenkking via Hassa, Tibet
en de Chineesche provincie Siikiang voor
het transport van munitie en verdere ra-
vitailleeringsbenoodigdheden naar Tsjoeng-
king zijn vastgelegd. De Engelschen zou
den door deze geheime overeenkomst de
stemming in Tsjoengking willen verbete
ren. Deze stemming was sedert het sluiten
van den weg door Burma sterk anti-
Britsch geworden.
VANDAAG TE ROME
u£- van semi-officieele, goed ingelichte
zijde wórdt bekend gemaakt, heeft Rijks
kanselier Hitier Vrijdagmiddag om 4 uur
den Roemeenschen minister-president
Gigoertoe en den Roemeenschen minister
van Buitenlandsche Zaken, Manoilescoe,
ontvangen.
De besprekingen, die, naar men ver
neemt, in den geest van de tusschen
Duitschland en Roemenië bestaande vriend
schappelijke betrekkingen zijn gevoerd,
hebben ongeveer twee en een half uur
geduurd.
Naar de Italiaansche avondbladen mel
den, zouden de Roemeensche minister
president Gigoertoe en de minister van
Buitenlandsche Zaken Manoilescoe Zater
dag om 11.40 uur in de Italiaansche hoofd
stad aankomen.
Nadat de besprekingen gehouden zijn,
zullen zij vanavond nog naar Boekarest
terugkeeren.
THEATER
HOOFDFILMS
INHOUD
AANVANGSULi.
KEURING
Lido:
Mazurka (Pola Ne
gri).
De Amateur Jockey
(Heinz Rühmann).
Speelfilm
Komisch
lederen avond 8 uur
Zondag van 27 uur
Woensdag en Zater
dag matinée.
Toelaatbaar
v. volwassenen
Trianon:
Shanghai (Charles
Boyer, Loretta
Young).
Ju-ju (Maria Ander-
gast).
Speelfilm
Speelfilm
lederen avond 8 uur
Zondag van ^27 uur
Woensdag en Zater
dag matinée.
Goedgekeurd
v. volwassenen
Casino:
Lichte cavalerie
(Marika Rökk, en
Fritz Kampers).
Donogos Tonka (An-
ny Ondra, Victor
Staal),
Vroolijke
circusfilm
Komisch
lederen avond 8 uur
Zondag van 47 uur
Zaterdag en Woens
dag matinée 2.30 u.
Goedgekeurd
v. volwassenen
