Oostzeestaten Sovjet
republieken
£uc(ltaaaaaCCeti ap CngeCand
Een gevecht in de Middellandsche Zee
Hitiers beroep
op het gezond ver
stand.
VOETGANGERS,
RECHTZAKEN
WELKE BONS?
KERKNIEUWS
Letteren on Kunst
Aansluiting bij Sovjet-Unie verzocht
MAANDAG 22 JULI 1940
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 5
De vliegtuigen van de
„Bearn"
HET DUITSCHE LEGERBERICHT.
Het Duitsche legerbericht van Zondag
luidt als volgt:
Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben op
20 Juli en in den nacht van 20 op 21 Juli
vliegvelden, haven- en tankinstallaties in
Zui<£ en Midden-Engeland, alsmede fa
brieken bij Newcastle aangevallen. Door
de neergeworpen bommen ontstonden
branden en ontploffingen.
Bij aanvallen op konvooien werden een
vijandelijke kruiser en twee torpedojagers
getroffen en zwaar beschadigd. Hierbij
schoten onze jagers tijdens luchtgevechten
boven het Kanaal acht vijandelijke vlieg
tuigen neer. Een ander vijandelijk vliegtuig
werd bij Rotterdam neergeschoten.
In den loop van den nacht wierpen Brit-
sche vliegtuigen wederom bommen op
Noord- en West-Duitschland en Nederland.
De aangerichte materieele schade is onbe
langrijk. Verscheidene bommen vielen in
een kleine Noordduitsche stad, waardoor
zeven burgers gedood werden. Bij deze
nachtelijke aanvallen gelukte het negen
vijandelijke vliegtuigen naar te schieten,
waarvan zeven door de luchtdoelartillerie
en twee door nachtjagers.
Bij een aanval op Wilhelmshafen werden
vijandelijke vliegers door den sterken af
weer tot vroegtijdig omkeeren gedwongen.
Vier van deze vliegtuigen werden door de
luchtdoelartillerie der oorlogsmarine neer
gehaald.
De totale verliezen van den vijand be
droegen gisteren 22 vliegtuigen. Vijf eigen
vliegtuigen worden vermist.
BRITSCHE SCHEPEN VERLOREN.
De Britsche admiraliteit deelt mede, dat
de Britsche duikboot „Salmon" aanzienlijk
over tijd is en derhalve als verloren moet
worden beschouwd.
De Duitsche admiraliteit heeft voorts het
verlies gemeld van den mijnenveger
„Crestflower", die door Duitsche vliegtuig
bommen tot zinken is gebracht.
ZEEGEVECHT BIJ KRETA.
Het Italiaansche legerbericht meldde Za
terdag:
Bij het eiland Kandia (Kreta) is Vrijdag
bij het aanbreken van den dag een gevecht
van drie uur geleverd tusschen onze lichte
kruisers „Giovanni dalle Bande Nere" en
„Bartolomeo Colleoni", groot 5000 ton, en
een Engelsche formatie, bestaande uit twee
kruisers van 7000 ton van het type Sydney,
benevens vier torpedobootjagers. Ondanks
het duidelijke overwicht van de vijande
lijke strijdkrachten bonden onze kruisers
den strijd aan, waarbij zij den vijand ern
stige verliezen toebrachten. De kruiser
„Bartolomeo Colleoni" werd op een vitaal
punt getroffenen tot bewegingloosheid
gedoemd. Hij ging dapper strijdende ten
onder. Men gelooft, dat een deel der be
manning gered is.
Onze bombardementsformaties hebben
de vijandelijke vlootstrijdkrachten aange
vallen en herhaaldelijk met bommen ge-
stookt, waarbij de kruisers herhaaldelijk
Besluiten der nieuwe
parlementen
OPPERSTE SOVJET WELDRA BIJEEN.
Drie Oostzeestaten, Litauen, Letland en
Estland, hebben zich Zondag tot Sovjet
republiek uitgeroepen en besloten, om aan
sluiting bij de Sovjet-Unie te verzoeken.
Deze besluiten zijn genomen door de
nieuwe volksvertegenwoordigingen dezer
landen, die daartoe op hetzelfde tijdstip
bijeenkwamen.
In politieke kringen te Moskou neemt
men aan aldus q.N.B. dat de Opper
ste Sovjet-Unie, die formeel over het op
nemen der drie Oostzee-staten als bonds
republieken in het verband der Sovjet-
Unie te beslissen heeft, dezer dagen te
Moskou bijeen zal worden geroepen.
PRESIDENT VAN ESTLAND
TREEDT AF.
De president van Estland, Paets, heeft
zijn ambt neergelegd.
In een eigenhandig schrijven stelt Paets
vast, dat het bijeenkomen van het nieuwe
huis van afgevaardigden een nieuw tijd
perk in het leven van den Estlandschen
staat beteekent .Daar zijn taak als pre
sident in de tot dusver geldende Grond
wet van den Vrijstaat Estland werd vast
gelegd, acht hij het met het hoog op den
overgang naar een nieuwe principieele
orde noodig, zijn volmachten neer te leg
gen en de staatszaken over te dragen aan
minister-president dr. Vares.
getroffen werden. Een vijandelijk schip
vloog in brand en zonk. Al onze vliegtui
gen keerden naar hun basis terug.
ZWEEDSCH SCHIP OP MIJN GELOOPEN
Naar het Zweedsche telegraafagent-
schap meldt, is het Zweedsche s.s. Grethe"
gisterochtend ten Z.W. van het lichtschip
Drugden in de Sont tusschen Denemarken
en Zweden op een mijn geloopen. Een lid
der bemanning werd gedood en twee man
werden gewond. De kapitein en de eerste
stuurman bevinden zich nog aan boord.
Het ongeluk geschiedde in Deensch vaar
water. Naar aanleiding van het gebeurde
hebben de Zweedsche autoriteiten tegen
het mijnengevaar in het vaarwater tus
schen Denemarken en Zweden gewaar
schuwd.
ARABISCH-JOODSCHE SPANNING
IN PALESTINA.
Uit Jaffa wordt aan het Spaansche si
naasappelsyndicaat te Valencia medege
deeld, dat aanvallen der Arabieren op de
Joden in verband met den nieuwen toe
stand voortdurend toenemen, waardoor
vooral in de sinaasappelgebieden een moei
lijke situatie is ontstaan. In het bijzonder
in de omgeving van Jaffa hebben de Ara
bieren groote Joodsche sinaasappelplanta
ges in brand gestoken of op andere wijze
verwoest. O.a. zijn irrigatie-werken opge
blazen, waardoor velé plantages wegens
watergebrek ten gronde zijn gegaan.
OM HET BEZIT VAN 100 VLIEGTUIGEN.
De Fransche ambassadeur Saint Quentin
en'de Britsche ambassadeur lord Lothian,
hebben, naar Associated Press meldt, ieder
afzonderlijk een bezoek gebracht aan den
Amerikaanschen vice-minister van buiten-
landsche zaken, Welles, en hem verzocht,
te willen bemiddelen in den tusschen En
geland en Frankrijk bestaanden strijd over
het eigendomsrecht van de honderd vlieg
tuigen, die zich aan boord bevinden van
het Fransche vliegtuigmoederschip „Bearn"
en in de Vereenigde Staten zijn gekocht.
De Fransche ambassadeur huïdigt de op
vatting, dat deze toestellen, die door Frank
rijk zijn betaald, ook Fransch eigendom
zijn.
De Britsche ambassadeur is daarentegen
van meening, dat de vliegtuigen door de
Britsch-Fransche inkoopscommissie zijn
gekocht en krachtens het Duitsch-Fransche
wapenstilstandsverdrag Britsch eigendom
zjjn geworden.
DE KATHEDRAAL VAN REIMS.
Tegenover een vertegenwoordiger van
de Jour-Echo de Paris" heeft de burge
meester van Reims verklaard, dat, anders
dan van zekere zijde beweerd is, de ka
thedraal gedurende den oorlog geen scha
de heeft geleden.
VERBOD TOT OPRICHTEN VAN
VEREENIGINGEN IN BELGIë.
Krachtens een verordening van den mi
litairen bevelhebber in België en Noord-
Frankrijk is het oprichten van vereenigin-
gen en politieke partijen tot nader order in
België verboden.
LITAUENS BESLUIT.
De vergadering van he Litausche parle
ment werd, naar D.N.B. uit Kaunas meldt,
Zondagmiddag om 12 uur in het Staats
theater geopend in tegenwoordigheid van
de leden der regeering, hooge vertegen
woordigers van de Sovjet-Unie met den
plaatsvervangenden volkscommissaris van
Buitenlandsche Zaken, Dekanosof, aan het
hoofd het diplomatieke corps en talrijke
genoodigden.
Nadat de formaliteiten waren vervuld,
werde de agenda opgesteld. Hierop werden
de volgende punten geplaatst:
1. aanneming van een nieuwe grond
wet;
2. toetreding tot de Sovjet-Unie;
3. regeling van het agrarische vraag
stuk;
4. onteigening van groote banken en
fabrieken.
Na een korte verdaging werd de zitting
heropend. De minister van Binnenlandsche
Zaken, Gidvila, legde een uitvoerige ver
klaring af waarin Litauen tot socialistische
radenrepubliek werd uitgeroepen en de
Sovjet-grondwet onmiddellijk ingevoerd
werd. Deze verklaring is om halfvier met
algemeene stemmen aangenomen.
In het verdere verloop van de vergade
ring is ook het tweede punt der agenda
de aansluiting van Litauen bij de Sovjet-
Unie afgehandeld. De'minister van Ju-
sttie, Pakarklis, zette in een uitvoerige
verklaring de voordeelen voor Litauen uit
een van zulk een aansluiting.
Daarom stelde de minister aan de Sejm
voor, den Oppersten Raad van volkscom-
Hoe zal Engeland ant
woorden
DRIE STROOMINGEN.
Het valt niet te betwijfelen, zoo meldt
Stefani, dat achter de parlementaire scher
men te Londen thans, als gevolg van Hit
ler's beroep op het gezonde verstand van
Engeland, een groote politieke slag wordt
geleverd.
Hierbij teekenen zich drie stroomin
gen af:
1. De strooming, die door Churchill ge
personifieerd wordt en niet op de rede van
Hitier wil antwoorden;
2. De getalsgewijs sterkste strooming,
welke gunstig staat tegenover een stap
om bij de Asmogendheden naar de vredes
voorwaarden te informeeren;
3. De strooming die van het volk uitgaat
en aan den oorlog een einde wenscht te
maken.
Het D.N.B. meldt tevens, dat volgens
een Stefani-bericht uit San Sebastian uit
een bron, welke aandacht verdient, ver
luidt, dat Lloyd George, nadat hij de rede
van Hitier gelezen had, om een audiëntie
bij den koning heeft verzocht en van de
regeering het bijeenroepen van het parle
ment in een geheime zitting zou hebben
verlangd.
Inmiddels hebben de Britsche Zondags
bladen evenals de bladen van Zaterdag
Hitler's vredesoproep van de hand gewe
zen, De „Observer" schrijft, dat Hitler's
rijksdagrede „niet het geringste spoor van
een werkelijk vredesaanbod" bevat. De
„Sunday Times" tracht het voor haar le
zers te doen voorkomen, alsof de groote
rede van de Führer, evenals die op den
6en October 1939, een „rede van de Duit
sche zwakheid" is.
TELEGRAM VAN DEN DUCE AAN DEN
FÜHRER.
Mussolini heeft aan den Führer het vol
gende telegram gezonden:
„De woorden van Uw groote Rijksdag
rede zijn regelrecht tot het hart van het
Italiaansche volk gegaan. Ik dank U en ik
zeg U opnieuw, dat het Italiaansche volk,
wat ook komen mag, met het Uwe zal
marcheeren tot aan het einde, d.w.z. tot
aan de overwinning".
De Führer heeft hierop met het volgende
telegram van dank geantwoord:
„Ik dank U, Duce, voor Uw vriend
schappelijk telegram. Vereend in onze we
reldbeschouwing en verbonden in de
kracht van onze wapens zullen het fascis
tische Italië en het nationaal-socialistische
Duitschland de vrijheid van onze volken
zegevierend veroveren".
De Italiaansche minister van Buiten
landsche Zaken, graaf Ciano, heeft Zater
dagavond vóór zijn vertrek uit Berlijn deel
genomen aan een feestmaal, dat te zijner
eere door de Italiaansche ambassade gege
ven is.
Graaf Ciano is Zaterdagavond met zijn
medewerkers- naar Italië teruggekeerd.
missarissen der Sovjet-Unie te verzoeken,
Litauen als zelfstandige socialistische Sov
jet-republiek op te nemen in de Sovjet-
Unie. Dit voorstel werd met algemeene
stememn aangenomen. Daarop werd de
vergadering tot Maandag verdaagd.
OPTOCHTEN TE RIGA.
De vergadering van het nieuwe Letland-
sche parlemen thad ongeveer eenzelfde
verloop. Ook hier waren het corps diplo
matique en eenige buitengewone afgevaar
digden der Sovjet-Unie aanwezig. Het par
lement besloot, Letland tot een Sovjet-re
publiek uit te roepen en aan te sluiten bij
de Sovjet-Unie. Een verzoek daartoe is
reeds te Moskou ingediend
's Avonds werden té Riga groote betoo
gingen en optochten gehouden, waarbij
voor de Sovjet-Unie werd gedemonstreerd.
er dreigt II groot gevaar,
indien gij loopt op den rijweg
en niet op het trottoir!
Vereeniging voor Veilig Verkeer.
Buitenlandsche berichten
GEMEENTE DOOR BRAND VERNIELD.
Uit Pressburg wordt gemeld: De ge
meente Unterauschenbach in de Oberzips
is volkomen vernietigd door een grooten
brand. Alleen de kerk en het schoolge
bouw konden worden gered. Vijftig hof
steden werden in de asch gelegd. Ook het
grootste deel van het vee kwam in de
vlammen om.
TREINBOTSING IN ITALIë.
In het station San Quirico bij Genua zijn
twee goederentreinen met elkaar in bot
sing gekomen, waarbij twee personen van
het treinpersoneel worden gedood. De
stationschef van San Quirico is gearres
teerd.
Wachtend op het uur van den start
Even rust tijdens de Kaagweek voor
het moment, waarop het startsignaal
wordt gegeven
WAT ANDERE BLADEN
SCHRIJVEN
DUITSCHE REPRESSAILLES.
Uit de Volkskrant:
Reeds een paar keer hebben wij en an
deren het betreurd, dat in de Nederland-
sche gebieden overzee tegenover de Duit
sche geinterneerden geen andere houding
is aangenomen. Voor West-Indië zou het
bezwaarlijk zijn geweest hun toe te staan
dat gebied te verlaten, voor Oost-Indië
minder of niet. In ieder geval had men hun
de grootst mogelijke vrijheid kunnen ver-
leenen.
Het moet bevreemden, dat dit ook niet
is Peschied nadat de overheid in onze
Indiën van Duitsche zijde is gewaarschuwd
dat bij handhaving der behandeling Duitsch
land tegenmaatregelen van pijnlijke aard
zou nemen.
Indien, wat men wel moet aannemen, te
Batavia, Paramaribo en Willemstad op
advies van Londen in- een verkeerde hou
ding is volhard, zullen de autoriteiten over
zee verantwoordelijk zijn voor de tegen
maatregelen die van Duitsche zijde tegen
Nederlanders in ons land zijn genomen.
Geeft men na de tegenmaatregelen toe,
dan lijdt men een moreele nederlaag;
geeft men niet toe, dan verscherpt men
de verhoudingen, waarvan niet het on
bereikbare gebied overzee, maar ons
gebied in Europa de dupe zal worden.
Haagsche Politierechter
De moeder, de dochter en
de mantel.
Een juffrouw te Leiden heeft een
dochter. U zult wel zeggen, zulke juffrou
wen zijn er meer, maar hier stond het
geval toch iets anders, omdat moeder en
dochter met elkaar omgingen als water en
vuur. Het was ruzie en nog eens ruzie en
als er eens geen ruzie was, dan was er
herrie.
Op een dag kwam de moeder haar doch
ter tegen op den Stationsweg. En wat zag
haar oog daar? Warempeltje daar had
dochterlief moeders mantel aan. Dat kon
mama natuurlijk niet gedoogen dus zij zei:
„Doe uit die mantel". De dochter voelde
daar niets voor en vertelde zulks aan mama
Maar aangezien mama op haar standpunt
bleef staan, was er een klein meeningsver-
schilletje ontstaan. Moeder begon aan de
ceintuur te pulken, hetgeen de dochter
belette. Vervolgens wilde mama de man
tel zelve uit gaan trekken, hetgeen ook op
verzet stuitte. Mama was toen nog nijdiger
dan nijdig geworden en had de dochter met
ae boodschappentasch links en rechts om
de ooren gemept waarna de dochter het
welletjes vond en een klacht wegens mis
handeling had ingediend.
Dit onverkwikkelijke geval werd voor
den Politierechter behandeld. De dochter
was niet verschenen als getuige maar wel
een vriendin die er bij was geweest.
Deze gaf een uitgebreid relaas van de
gebeurtenissen waarbij als nieuw punt
nog naar voren kwam, dat mama ook des
dochters muts van het hoofd geslagen had.
De mama, in het verdachtenbankje raak
te hoogst opgewonden en begon te schreeu
wen: „je liegt, je staat te liegen."
De Politierechter deelde haar mede, dat
als zij maar door bleef schreeuwen, zij er
uitgezet zou worden, hetgeen geen indruk
vermocht te maken, aangezien mama door
bleef toeteren en vertelde, dat zij die
vriendin d'r op zou laten gaan wegens
meineed om wederom te besluiten met
het reeds tientallen malen vertelde: „je
liegt, je staat te liegen."
Men vond het 'toen welletjes en een
groote veldwachter verwijderde de opge
wonden mama.
De Officier eischte in deze trieste hui
selijke twist een geldboete van 10.
subs. 10 dagen tegen de nijdige mama.
De Politierechter wilde wel eens iets
meer weten van het huisgezin en de gedra
gingen der dochter, zoodat de zaak werd
aangehouden.
BROOD.
Bons 71 tot en met 80.
(Lroodbonboek je)
Geldig van 22 Juli tot en met 28
Juli a.s. (niet gebruikte tot en
met 1 Augustus) rechtgevende op
2500 gram roggebrood of 2000 gram
ander brood. Voorts zijn de niet
gebruikte bons van de serie 61 tot
en met 70 nu nog geldig tot en met
25 Juli.
THEE OF KOFFIE.
Bon 85 (algemeen distributieboekje)
Geldig tot en met 2 Aug. rechtge
vende op haL pond koffie of half
ons thee.
BLOEM OF BAKMEEL.
Bon 90 (algemeen distributieboekje)
Geldig tot en met 9 Aug., recht
gevende op 2 Yi ons tarwebloem of
tarwemeel of boekweitmeel of
roggebloem of roggemeel of zelf
rijzend bakmeel.
Ook is bon 75 nog tot 26 Juli te ge
bruiken.
SUIKER.
Bon 80 (algemeen distributieboekje)
Geldig tot en met 25 Juli, rechtge
vende op één k.g. suiker.
PETROLEUM.
Petroleumzegel „Periode III"
voor hen, die over geen andere
kookgelegenheid bèschikken dan
petroleum. Geldig tot en met 11
Augustus rechtgevende op 2 liter.
BOTER OF VET
Bon 67 en 68 (algemeen
distributieboekje)
Geldig tot en met 28 Juli, recht
gevende elk op pond boter of
margarine of vet.
RIJST OF RIJSTEMEEL.
Bon 95 (algemeen distributieboekje)
Geldig tot en met 11 Augustus,
rechtgevende op half pond rijst of
rijstemeel.
HAVERMOUT, ENZ.
Bon 100 (algem. distributieboekje).
Geldig tot en met 11 Augustus,
rechtgevende op half pond haver
mout of havervlokken of gort of
grutten.
MAÏZENA, ENZ.
Bon 105 (algem. distributieboekje).
Geldig tot en met 11 September,
recht gevende op 1 ons maizena of
griesmeel of puddingpoeder.
MACARONI, ENZ.
Bon 110 (algem. distributieboekje).
Geldig tot en met 11 September,
rechtgevende op 1 ons macaroni
of vermicelli.
AAN DE HEEREN KERKZANGERS
VAN HET BISDOM HAARLEM.
Er is ons gebleken, dat er bij de kerk
koren groote animo bestaat om de koren,
die door oorlogschade getroffen zijn te
helpen. Wij hebben daaromtrent dan ook
reeds een circulaire verzonden aan alle
aangesloten koren van ons Bisdom, om
deze actie te organiseeren.
Door een misverstand is er echter in het
S. Gregoriusblad een actie aangekondigd,
waardoor verwarring zou kunnen ontstaan.
Wij wijzen daarom de Heeren Kerkzangers
op het volgende:
De aangewezen instantie om de kerkmu-
zikale actie (in den ruimsten zin) te voe
ren, is de Sint Gregoriusvereeniging, en
deze werkt door middel van haar diocesane
besturen. Houdt u dus aan de circulaire,
die u toegezonden is door het Diocesaan
Bestuur der Vereeniging, en stort uw gave
op het giro-no. van den penningmeester:
231.872 te Haarlem.
Alleen op deze wijze zullen alle koren
op billijke wijze geholpen kunnen worden.
Het bestuur zal daarvan t.z.t. verantwoor
ding afleggen.
Deken J. C. v. d. WIEL, Voorzitter.
Dr. A. I. M. KAT, penningm.
Kap. J. DUYVES.
DE DICHTER H. MARSMAN
OVERLEDEN.
Naar het „Vaderland" meldt, is de dich
ter mr. H. Marsman, ruim veertig jaar
oud, in het buitenland overleden.
Van zijn werken noemen wij: Verzen
(1923); Penthesileia (1925); De anatomi
sche les (1926); Paradise regained (1927);
De vliegende Hollander (1927); De lamp
van Diogenes (1928); De vijf vingers (1929);
Witte vrouwen (1930); Kort geding (1931);
De dood van Angèle Degroux (1933); Por
ta Nigra (1934); Heden ik, morgen gij, in
samenwerking met S. Vestdijk (1936);
Herman Gorter (1937); Verzameld werk
(1938); Menno ter Braak (1939); Tempel
en Kruis (1940).
Koopt bi| hen.
die in Uw Dagblad
adverteeren I
