Engelands ant woord MAANDAG 22 JULI 1940 31ste Jaargang No. 9699 $e£eicbcJve0ot4fwwX Bureaus Papengracht 32. telefoon: Redactie 20015, Administratie 20935. DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Giro 103003. Postbus 11. K Een belangrijk ieit. Nadat in het begin van de week het Ne- derlandsche Verbond van Vakvereenigin- gen onder de bewindvoering was gesteld van den heer Woudenberg, den leider van het Nationaal-Socialistische Arbeidsfront, js de week ermee geëindigd, dat de So ciaal-democratische arbeiderspartij, de Re- voiutionnair-socialistische arbeiderspartij en de Communistische partij Nederland on der het beheer zijn gebracht van mr. Rost van Tonningen, den hoofdredacteur van het „Nationale Dagblad." In beide gevallen heeft de Rijkscommis saris zijn ingrijpen daarmee verklaard, dat de besturen van de genoemde organisaties geen waarborg boden voor de noodige sa menwerking, positieve samenwerking. Zooals men weet, zijn bij het Christelijk Vakverbond, de Nederlandsche Vakcentrale en het R. K. Werkliedenverbond contact commissarissen benoemd. De besturen van laatstgenoemde organi saties zijn in functie gebleven, die der marxistische organisaties zijn moeten ver dwijnen. Deze organisaties zélf zijn echter niet opgeheven. Maar wie goed leest be seft, dat zij natuurlijk ook niet op de oude wijze zullen blijven voortbestaan. In de loop van de uitvoering van de ge nomen maatregelen zal den arbeiders gele genheid geboden worden, zich uit eigen krachten een nieuwe leiding te geven aldus wordt toegezegd in het communique van het Rijkscommissariaat en is even eens verzekerd door den benoemden Commissaris in een radio-rede, die hij Zaterdag heeft gehouden. In die radio-rede heeft mr. Rost van Tonningen nog niet veel concreets omtrent zijn plannen medegedeeld; dat zal echter dezer dagen worden bekend gemaakt. De uitlating, die ons in bedoelde rede het meest heeft gefrappeerd, was deze: Alleen karaktèrloózen kunnen ver wachten, dat een socialist zijn socia listisch ideaal zou kunnen prijsgeven. De heer Rost van Tónningen zeide niet, dat alleen karakterloozen kunnen ver wachten, dat een socialist zou kunnen prijsgeven het socialistisch ideaal zooals misschien anderen dat zich hebben ge vormd neen, hij sprak van zijn socialis tisch ideaal, n.l. het socialistisch ideaal van den socialist-zèlf, die lid is van boven genoemde organisaties. In gespannen verwachting zullen velen tegemoet zien, hoe de heer Rost van Ton ningen in de practijk zal voldoen aan de belofte, welke in deze opmerking, waar mede wij het geheel eens zijn, ligt opge sloten. DE CONCENTRATIE DER VOETBAL BONDEN. In verband met de vele gestelde vragen deelt het bestuur van de Roomsch Katho lieke Federatie mede, dat le. Volgens het concentratieprogramma van de voetbalbonden de Katholieke voet- balvereenigingen als zoodapig blijven be staan; 2e. Geen acties moeten worden onderno men of wijzigingen in de organisaties moe ten worden aangebracht, voordat daarom trent van bondswege mededeeling wordt gedaan. Winkeliers kunnen nog boter en vet koopen. GELEGENHEID DAARTOE VERLENGD TOT 28 JULI. Zooals reeds eerder werd gepubliceerd was het aan de detaillisten toegestaan tot en met 21 Juli boter, margarine en spijsvet te koopen zonder dat daarvoor toewijzin gen behoefden te worden afgegeven. Ter bevordering van een vlotte bevoorrading der detallisten kan thans goedgekeurd wor den, dat deze gelegenheid tot vrij koopen door detaillisten nog blijft bestaan tot en met 28 Juli a.s. Ook gedurende de week van 22 tot en met 28 Juli behooren de detaillisten de door hen ontvangen, met „67" en „68" ge nummerde bonnen van het algemeen distri butiebonboekje te plakken op opplakvellen. Tegen inwisseling van deze opplakvellen zullen de distributiediensten op een door deze diensten aan te geven toewy zingen voor boter, margarine en spijsvet verstrek ken. De aandacht wordt er op gevestigd, dat de detaillisten gedurende de week van 22 tot 28 Juli a.s. niet meer zullen mogen Hedenavond door Halifax gegeven DE ACTIVITEIT VAN LLOYD GEORGE. Naar verluidt, zal de Engelsche minister van buitenlandsche zaken, Halifax, heden avond in een radiorede voor het Britsche Rijk en de Vereenigde Staten zijn stand punt bepalen ten aanzien van de Rijksdag rede van Hitier. De diplomatieke medewerker van de „Times" is van meening, dat lord Halifax slechts herhalen kan, hetgeen reeds gezegd is, aangezien Engeland Vast besloten is den oorlog voort te zetten, vooral daar de lei ding der weermacht geen reden en ook geen geneigdheid heeft om wijziging te brengen in haar tot dusverre ingenomen „rustige houding vol vertrouwen". Een soortgelij ken gedachtengang vindt men terug in een hoofdartikel van de „Times". In de Engelsche hoofdstad doen sedrt Za terdag, naar de Zweedsche bladen uit Lon den melden, de meest uiteenloopende ge ruchten en veronderstellingen de ronde, vooral in verband met het feit, dat Lloyd George terstond na de redevoering van den Fuehrer een audiëntie bij den koning heeft aangevraagd en gepleit heeft voor onder handelingen met de spilmogendheden. Ook de hertog van Windsor zou een soort gelijk standpunt hebben uiteengezet in een telegram aan zijn broeder, den koning. Bovendien vertelt men in Londen, dat in vloedrijke kringen der city eveneens hun in vloed te doen gelden, opdat de regeering ten minste een bestudeering der eventueele vredesvoorwaarden in nadere overweging zal nemen. Lloyd George zou, naar verder beweerd wordt, de laatste acht en veertig uur reeds veertig Lagerhuisleden voor zijn stand punt hebben gewonnen. koopen dan 1/52 gedeelte van hun jaarom zet over 1939. Ten slotte wordt er nogmaals met nadruk op gewezen, dat de detaillisten er bij het inwisselen der door hen ontvangen bonnen 67 en 68 voor boter- of margarinetoewij zingen rekening mede dienen te houden, dat met ingang van 29 Juli een groot deel der bevolking geen margarine of vet, doch uitsluitend boter zal kunnen koopen. Wie de ontvangen consumentenbonnen uitsluitend of in hoofdzaak omwisselt voor margarinetoewijzingen loopt derhalve de kans, dat hij het gedeelte van zijn klanten, dat na 28 Juli uitsluitend boter mag koo pen, niet zal kunnen bedienen. Zuinig met petroleum MEN MOET MET ZIJN VOORRAAD TOE TOT 11 AUGUSTUS. Met het oog op den voorraad petroleum, welke thans voor huishoudelijk verbruik beschikbaar is, is het noodzakelijk geble ken, den geldigheidsduur van den tot en met Zondag 28 Juli a.s. geldig verklaarden met „periode 3" gemerkten petroleumzegel, te verlengen tot en met Zondag 11 Augus tus a.s. Dit beteekent, dat bij het verbruik van de op den thans geldigen petroleumzegel gekochte petroleum rekening dient te wor den gehouden, dat met deze hoeveelheid volstaan moet worden tot en met 11 Augus tus a.s. Voorts wordt er op gewezen, dat de met „periode 4" gemerkte petroleumzegel niet geldig zal worden verklaard voor het koo pen van petroleum. Laatstbedoelde zegel zal dus vernietigd kunnen worden. 125 Gram roggebrood per broodbon BONNEN, OP 28 JULI ONGEBRUIKT, TOT 1 AUGUSTUS GELDIG. Het verschil in het droge stofgehalte tusschen roggebrood en ander brood heeft aanleiding gegeven om te bepalen, dat iedere enkele bon van het broodbonboekje recht zal geven op het koopen van 125 gram roggebrood. Voor alle andere brood soorten blijft het gewicht, dat per enkelen bon van 't broodbonboekje kan worden ge kocht, 100 gram. In verband met het bovenstaande zullen gedurende het tijdvak van 22 Juli tot en met 28 Juli a.s. de met „71" tot en met „80" genummerde dubbele bonnen van het broodbonboekje recht geven op het koo pen van 250 gram roggebrood of 2000 gram ander brood. Elk der enkel? bonnen geeft derhalve recht op het koopen van 125 gram roggebrood of 100 gram ander brood. De bonnen, welke 28 Juli nog niet ge bruikt zijn, blijven voorts nog tot en met 1 Augustus a.s. geldig. Heden distributie grutterswaren OP DE BONNEN 95, 100, 105 EN 110. Zooals reeds gepubliceerd, zal op Maan dag 22 Juli een aanvang worden gemaakt met de distributie van alle soorten rijst, rijstemeel, gort, havermout, havervlokken, grutten, maizena, griesmeel, puddingpoe ders, macaroni, spaghetti en vermicelli. Gedurende het tijdvak van 22 Juli tot en met 11 Augustus a.s. geeft de met „95" ge nummerde bon van het algemeen distribu tiebonboekje recht op het koopen van 250 gram rijst of rijstemeel. De met „100" genummerde bon geeft ge durende genoemd tijdvak recht op het koo pen van 250 gram havermout of haver vlokken of gort of grutten. Voorts geeft gedurende het tijdvak van 22 Juli tot en met 11 September a.s. de met „105" genummerde bon van het alge meen distributiebonboekje recht op het koopen van 100 gram maizena of gries meel of puddingpoeder. Dat deze puddingpoeders betreft wordt de aandacht er opgevestigd, dat onder de distributieregeling slechts vallen pudding poeders, welke vervaardigd zijn van of hoofdzakelijk bestaan uit producten, be reid uit granèn, rijst of tapioca. Gedurende het tijdvak van 22 Juli tot en met 1 September a.s. zal voorts de met „110" genummerde bon van het algemeen distributiebonboekje recht geven op 100 gram macaroni of vermicelli of spaghetti. Minimumprijzen tuinbouwproducten. In de minimumprijzen der verschillende voor export bestemde groenten en aard appelen is heden weer wijziging gebracht. Tomaten A. B. C. b.v. was 16.is thans 14.Kaskomkommers A 4.was 4.40, B. 3 30, was 3.70, C. .60 was 3.Platglaskomkommers, groen en wit AA. 5.30, was 5.90, A. 4.60, was 5.20, B. 4.was 4.40, C. 3.30, was 3.70. Idem geel, A. 4.was 4.40, B. 3.30, was 3.70, C. f 2.60, was 3.—. Bospeen 4.was 4.50, Breek- en waschpeen 4.-was- f 4!50, Stamboo- nen 10.was f 12.Stokboonen 12, was 14.Vroege aardappelen 3.70, was 4.Meloenen A 25.50, was 28, idem B. 19.10, was 21.50. Bloemkool mag alleen gedopt verzonden worden. Duitsche rechterlijke macht ingesteld Delicten welke zij bevoegd is te vervolgen en te vonnissen. Het Zaterdag verschenen Verordenin genblad no. 12 bevat een verordening van den Rijkscommissaris voor het bezette Ne derlandsche gebied betreffende de Duit sche rechterlijke macht voor strafzaken. Par. 1 houdt in, dat voor het bezette Ne derlandsche gebied de Duitsche rechter lijke macht voor strafzaken wordt inge steld. Haar organen zijn het Duitsche Landgerecht en het Duitsche Hoogge rechtshof in het bezette Nederlandsche ge bied, alsmede, voor beide gerechten ge meenschappelijk, het Duitsche Openbaar Ministerie. Volgens par. 2 zijn de Duitsche gerech ten met uitsluiting van de Nederlandsche rechterlijke macht bevoegd om delicten, die door Duitsche of voormalig Duitsche staatsburgers of door staatsburgers van het protectoraat Bohemen en Moravië be gaan worden, te vervolgen en te vonnissen. Hetzelfde geldt ongeacht het staatsbur gerschap van den dader of de deelnemers, wanneer de daad: 1. Zich richt tegen het Groot-Duitsche Rijk, het Duitsche Volk, de Nationaal-So cialistische Duitsche Arbeiderspartij, de vertakkingen daarvan of daarbij aangeslo ten organisaties. 2. Zich richt tegen een Duitsch staats burger of een persoon, die in dienstverhou ding staat tot het Groot-Duitsche Rijk, tot de Nationaal-Socialistische Duitsche Arbei derspartij, haar vertakkingen of daarbij aangesloten organisaties, tijdens de uit oefening van deze dienstbetrekking of in betrekking daarmee. 3. Begaan wordt in dienst van de Duit sche autoriteiten of, in verband met dezen dienst, op Duitsch grondgebied, of in ge bouwen, ruimten of inrichtingen, die die nen ten behoeve van het Groot-Duitsche Rijk, de Nationaal-Socialistische Duitsche Arbeiderspartij, haar vertakkingen of daarbij aangesloten organisaties. 4. Blijkt te zijn plundering in op bevel ontruimd gebied of in vrijwillig ontruim de gebouwen of ruimten, of blijkt te zijn een misdrijf tegen lijf, leven of eigendom onder gebruikmaking van de maatregelen, genomen ter verdediging tegen luchtaan vallen, of blijkt te zijn een misdrijf, ge vaarlijk voor het algemeen belang, in het bijzonder een misdrijf, dat de voedselvoor ziening in gevaar brengt. De Duitsche Gerechten in het bezette Nederlandsche gebied zijn gevestigd te 's Gravenhage. De Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsche gebied stelt de rechters bij de Duitsche gerechten in het bezette Ne derlandsche gebied tot opzeggens toe aan. Tot de verdediging voor de Duitsche ge rechten in het bezette Nederlandsche ge bied is toegelaten: 1. Hij, die als verdediger voor een ge woon gerecht in het Duitsche Rijk is toe gelaten. 2. De bij een Nederlandsch gerecht inge schreven advocaat, wien de Rijkscommis saris voor het bezette Nederlandsche ge bied vergunning heeft verleend. Rotterdamsche kinde ren naar Salzkammergut RIJKSCOMMISSARIS, RIJKSMINISTER Dr. SEYS INQUART WOONDE HET VERTREK BIJ. Een vacantietrein met Nederlandsche kinderen is gisteren naar den Boven-Do- nau vertrokken. 't Was de Rotterdamsche trein, die uitslui tend jeugdige Rotterdamsche kinderen ver voerde. Dit vertrek had een officieel karakter, omdat de Rijkscommissaris, rijksminister dr. Seyss Inquart het vertrek zou bijwonen waarbij hij vergezeld was door eenige hoo- ge functionnarissen; ook de burgemeester" van Rotterdam, mr. P. J. Oud, voegde zich bij dit gezelschap, teneinde getuige te zijn van het vertrek van zijn jeugdige stads burgers. Op het tweede perron stond een lange, uit 14 D-wagens bestaande trein, waarin alle deelnemertjes en deelneemstertjes ge makkelijk een plaatsje konden vinden. Op gemerkt zij, dat zij, om precies te zijn, 803 in getal waren. Hierbij kwamen dan de leid sters en leiders, bestaande uit 60 personen, waarvan de helft uit Hollanders bestaat en de overige menschen uit het Boven-Do- nau gebied. Voorts gingen er twee Neder landsche en twee Duitsche verpleegsters mede, alsmede twee Duitsche artsen en twee Hollandsche, n.l. dr. W. v. d. Sluys en dr. v. d. Hoeven. Het duurde eenigen tijd, aleer alle va- cantiegangertjes een goede plaats in den trein hadden gevonden. Maar eindelijk was het dan zoover eivToen-naderde het tijdstip van vertrek. Inmiddels was de Rijkscommissaris op het perron verschenen. Nadat dr. Seyss Inquart den burgemees ter en den leider van deze vacantie-reis, Kreisleiter Hochmeier, begroet had, sprak hij mr. Oud toe en zeide o.a., dat deze prachtige vacantie de Rotterdamsche jeugd ongetwijfeld zou sterken, hetgeen van on schatbaar belang is, omdat Nederland met een sterke, gezonde jeugd een goed toe komst tegemoet gaat. Nadat burgemeester Oud den Rijkscom missaris had dank gezegd voor diens woor den, gaf dr. Seyss Inquart den wensch te kennen langs den trein te loopen, ten einde er zich persoonlijk van te vergewis sen, dat alles goed verliep. Het geheele ge zelschap wandelde zoo langs den trein en een der jeugdige deelnemertjes bood den Rijkscommissaris een boeket roode anjers. Terwijl de trein het station langzaam uit- stoomde, nam dr. Seyss Inquart nog een maal het woord, om door middel van de microfoon o.a. nog een woord tot de ouders te spreken. Allereerst bracht de Rijkscom missaris dank aan den Rijksgouwleider Eigrüber, die dit alles mogelijk had ge maakt. Spr. zeide er zich over te verheu gen, dat zoo vele kinderen van de geboden gelegenheid konden gebruik maken en spr. is er zeker van, dat, wanneer de kinderen over eenige weken of eenige maanden te rug zullen zijn, zij een geweldigen indruk mede hebben gekregen van de bergen in Salzkammergut en het leven. „Zij zullen bij menschen zijn, die hen met vreugde zullen opnemen", zoo ver volgde spr., „want misschien waren deze menschen eertijds gast in Holland". Zich in het bijzonder tot de ouders richtende, zei de spr.,: ,,De toekomst van een volk is aan het kind en, wanneer het kind sterk is, dan behoeft men zich geen zorgen te maken over de toekomst. Spr. eindigde: „Wanneer zij na eenigen tyd terugkomen, zullen zij vertellen, dat er Duitsche menschen zijn, die hen vriende lijk, gastvrij en liefderijk hebben ontvangen en verzorgd." Mr. Rost van Tonningen beheerder van S.D.A.P., R.S.A.P. en C.P.N. GEEN ONTBINDING DER PARTIJEN. De volgende officieele verklaring is Za terdag op de persafdeeling van het Rijks commissariaat afgelegd. t Daar de in Nederland bestaande Marxistische partijen in haar leiding op grond van haar klassenstrijdmen taliteit, van haar internationale ver bindingen en beinvloeding door onder leiding van Franschen en Engelschen staande internationale, alsmede van de steeds systematisch door haar gevoerde hetze tegen het naburige Duitsche Rijk en het Nationaal-Socialisme geenerlei waarborg bieden, dat de gewenschte Duitsch-Nederlandsche samenwerking op de gebieden van den wederopbouw, van de werkloosheidsbestrijding en van de opheffing van de sociale positie van de breede lagen der Nederlandsche be volking, in het bijzonder van de arbei ders, kan verwerkelijkt, is een regelend ingrijpen, dat dezen ongezonden toe stand opheft, niet langer te vex-mijden geweest. De Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsche gebied heeft dan ook ver ordend, dat de Sociaal-Democratische Ar beiderspartij (S.D.A.P.), de Revolutionnair- Socialistische Arbeiderspartij (R.S.A.P.) en de Comm. Partij Nederland (C. P. N.) onder de uitsluitende leiding en het uit sluitend beheer van een commissaris wor den gesteld. Op dezen commissaris gaan terstond alle rechten en volmachten van de leiding zonder onderscheid, of het gaat over afzonderlijke personen of colleges van personen, over. Hij is gerechtigd alle vereischte maatregelen van organisatori- schen, personeelen of financieelen aard te treffen. Tot commissaris met den bovenomschre ven bevoegdheidskring is mr. Rost van Tonningen benoemd. Hij heeft de hem overgedragen bevoegdheden Zaterdag op zich genomen. Een van de belangrijkste taken van de zen commissaris zal het zijn, de sociale waarden en instellingen, die in de ver schillende organisaties van de S.D.A.P. voorhanden zijn, voor de leden te behouden en bovendien onder gebruikmaking van de zich thans voordoende nieuwe mogelijk heden nog aanzienlijk uit te breiden. In den loop van deze inwendige sanee ring en versterking zal aan de arbeiders de gelegenheid worden geboden, zich uit eigen krachten een nieuwe leiding te ge ven, welke de groote idealen en doelein den, van welke de pioniers van het Ne derlandsche socialisme vervuld waren, welker verwezenlijking echter door de in ternationale verwatering en rassenvreem- de beinvloeding van de Sociaal-Democrati sche partijen sterk werd benadeeld, in vol len omvang zal kunnen verwerkelijken. Dit saneeringsproces moet door geschikte maatregelen van den commissaris tegen iederen reactionnairen aanval van buiten af beschermd worden. Overwegingen ten opzichte der S. D. A. P. Van bevoegde zijde vernemen wij bij zonderheden omtrent de overwegingen, welke tot den maatregel tegen de vroegere leiding van de socialistische partijen heb ben gevoerd. De internationale verbindingen, aldus onze zegsman, van deze partijen met de in ternationalen, waren bekend. Deze interna tionalen, welke veelal sterk onder Franschen en Engelschen invloed hebben gestaan, wa ren het Duitsche Nationaal-Socialisme vijandig gezind. In het bijzonder echter heeft het aan Duitsche zijde kwaad bloed gezet, dat de Nederlandsche socialistische partijen er niet toe hebben kunnen besluiten deze verbindingen met de internationa len te verbreken of althans tijdelijk los te laten, toen in Augustus 1939 de oor log uitbrak. De besprekingen met de internationalen, vooral de vertegenwoor diging van de SDAP bij het congres van de SAJte Parijs, wai-en geschikt om de Nederlanders te betrekken in een on-neutrale, anti-Duitsche strooming. De critiek, welke hiertegen hier te lan de is geuit, heeft in den boezem der SDAP geen weerklank gevonden. Een tweede reden voor den thans geno men maatregel is de systematische anti- Duitsche hetze, welke in die kringen is ge voerd. Deze hetze dateert niet van het be gin van dezen oorlog: toen is zij integendeel onder aandrang van de Regeering vermin derd. De hetze is sinds jaren stelselmatig gevoerd. Men' kan zeggen, dat de betrok ken partijen sinds 1933 in openlijke vijand schap tot Duitschland stonden. In de derde plaats was de leiding der partijen sterk doortrokken van Joodsche elementen, die daar een veel grootere rol speelden, dan door het percentage van de aangesloten Joodsche ai'beiders werd ge rechtvaardigd. Een en ander is reden geweest om de partijen onder het bewind van een commissaris te stellen. Opgemerkt dient te worden, dat zij niet ontbonden zijn, maar zich metter tijd zelf een nieuwe leiding zullen kun nen geven. WIJZIGING IN LEIDING DER N.V. DE ARBEIDERSPERS. Als uitvloeisel van de maatregelen, ge nomen door den rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsche gebied, met betrek king tot S. D. A. P. en N. V. V., is ook de leiding der N.V. drukkerij en uitgevers maatschappij De Arbeiderspers in andere handen overgegaan. De directie der ge noemde naamlooze vennootschap wordt voortaan gevoerd door den heer H. J. Kerkmeester, op wien derhalve alle be voegdheden, bij wet, statuten of gebruiken aan de directie toegekend, op 20 Juli 1940 in vollen omvang zijn overgegaan.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1940 | | pagina 1