Juiee Jiaaaateitanden &ezct
Door Duitsche vliegers bij
verrassing genomen
Duitsch witboek
Engeland en Syrië
Boekarest wijzigt
zijn poMtiek
Evacuatie van
Hongkong
DINSDAG 2 JULI 1940
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 5
HET STAKEN VAN DEN STRIJD IN
SYRIë.
Naar de Londensche radio meedeelt,
heeft de Britsche regeering een verklaring
gepubliceerd, waarin zij in verband met
het staken van den strijd in Syrië door ge
neraal Mittelhauser meedeelt, dat zij niet
kan toelaten, dat de een of andere mo
gendheid Syrië of den Libanon bezet of
het gebied dezer beide landen gebruikt
voor aanvallen op andere landen, welke
Engeland het zijn plicht acht te bescher
men. Engeland heeft de vereischte maat
regelen genomen om dit te beletten. Deze
verklaring tast echter niet den toekomsti-
gen status dezer beide landen na den oor
log aan.
Domei meldt uit Ankara, dat Turkije
en Irak kortelings een Engelsche bezet
tingsplan van Syrië hebben afgewezen. De
Engelschen hadden in dit plan beloofd
Irak een belangrijk deel van Syrië af te
staan, terwijl Turkije een aandeel in het
oliegebied van Mossoel en het gebied van
Aleppa was beloofd voor zijn deelneming.
TELEFOONVERBINDINGEN TUSSCHEN
SYRIë EN PALESTINA VERBROKEN?
Volgens berichten uit Jeruzalem zouden
sedert gisterochtend vroeg de telefoonver
bindingen tusschen Syrië en Palestina ge
heel verbroken zijn.
Italiaansche journalisten, die uit Egypte
zijn teruggekeerd, hebben de „Stampa"
medegedeeld, dat Engeland sterke afdee-
lingen van zijn Palestijnsche troepen in
Egypte concentreert, om een grooten aan
val op Cyrenaica voor te bereiden. Ook
zijn bombardements- en jachtvliegtuigen
van het nieuwste type uit de luchthavens
van het Naburige Oosten teruggetrokken
en in Egypte opgesteld. Het Egyptische
volk leeft in een voortdurende angst voor
luchtaanvallen. De Egyptenaren willen
niets van een oorlog weten, doch wagen
het niet zich tegen Engeland te verzetten.
Aan de Egyptisch-Lybische grens komt
het herhaaldelijk tot heftige botsingen tus
schen Britsche en Egyptische troepen. De
Engelschen hebben drink- en waschwater
in overvloed, terwijl de rantsoenen der
Egyptenaren beneden het noodzakelijke
liggen.
GARANTIES VAN PARIJS EN LONDEN
NIET MEER AANVAARD.
Gistermiddag is onder voorzitterschap
van minister-president Tatarescoe een mi
nisterraad gehouden. Op grond van een
rapport, uitgebracht door den minister van
Buitenlandsche Zaken Argetoianoe, werd
besloten tot wijziging der Roemeensche
buitenlandsche politiek.
Tevens nam de ministerraad er kennis
van, dat Roemenië afziet van de garanties,
die op 13 April 1939 door Engeland en
Frankrijk werden verleend.
Deze besluiten van den Roemeenschen
ministerraad worden door de Duitsche
bladen in korte commentaren een zware
nederlaag genoemd van Engeland.
Wanneer de Roemeensche regeering be
sluit tot wijziging van haar buitenlandsche
politiek, zoo schrijft de „Berliner Boersen-
zeitung", dan kan dat alleen beteekenen,
dat zij van nu af aan wil handelen, op
buitenlandsch politiek gebied, in overeen
stemming met de feitelijkheden der ruim
te, gelijk zij reeds op economisch gebied
gehandeld heeft door haar accoord met het
Groot-Duitsche Rijk. De afstand van de
Engelsch-Fransche garantie verduidelijkt
zoowel de oude als de nagestreefde nieuwe
lijn der Roemeensche politiek en vormt
een openlijke breuk met die Westersche
neigingen en invloeden, die in Boekarest
zoo lang toonaangevend zijn geweest.
BULGARIJE EN HONGARIJE.
In verband met berichten, volgens welke
zich aan de Bulgaarsch-Roemeensche grens
in den nacht van Zondag op Maandag een
incident zou hebben voorgedaan, consta
teert het Roemeensche Nieuwsagentschap,
dat van Bulgaarsche zijde niemand de
grens heeft overschreden en dat geen ge
weerschot is gelost.
De directie der Hongaarsche staatsspoor
wegen deelde mede, dat wegens „onvoor
ziene technische moeilijkheden" het perso
nenvervoer op alle spoorweglijnen en
autobustrajecten in den nacht van Maan
dag op Dinsdag aanzienlijk beperkt zou
worden. De bevolking werd aangespoord
ter ontlasting der verkeersmiddelen van
de spoorwegen alleen in dringende geval
len op reis te gaan. Voor de vier komende
dagen is een algemeen tap- en verkoop
verbod voor alcohol uitgevaardigd.
Katholiek Comité van actie
„Voor God"
Als met een schild zal u Zijn
trouw beschermen,
in overval en onheil staat gij vrij
Zijn liefde zal zich over u ont*
fermen,
al vallen duizenden aan uwe zij.
Hij heeft u aan Zijn engelen toe*
vertrouwd,
opdat gij aan geen steen u stoo*
ten zoudt. (Pc. 90)
Fransche regeering te Vichy
GUERNSEY EN JERSEY.
Het Britsche Kanaaleiland Guernsye is
Zondag op verrassende wijze door deelen
van het luchtwapen in bezit genomen. Hier
bij schoot een Duitsch verkenningsvliegtuig
in een luchtgevecht twee Britsche ge
vechtsvliegtuigen van het type Bristol-
Bleinheim neer. Gisteren gelukte het op
dezelfde manier het Britschte Kanaaleiland
Jersey bij verrassing te bezetten.
HET DUITSCHE FRONTBERICHT.
Het frontbericht van het D. N. B. luidt
als volgt:
De strijd tegen Engeland werd ook Zon
dag door de oorlogsmarine en het lucht
wapen met groot succes verder gevoerd.
De verliezen, die aan de Britsche koop
vaardij door de levendige bedrijvigheid van
de Duitsche duikbooten in den laatsten tijd
zijn toegebracht, worden door de twee ge
tallen in het legerbericht van gisteren dui
delijk in het licht gesteld. In de eerste
plaats moet gewezen worden op het groote
aantal schepen, dat kapitein-luitenant
Prien op zijn jongsten tocht vernietigd
heeft.
Enkele dagen geleden is gemeld, dat
Prien meer dan 40.000 ton tot zinken heeft
gebracht. Een nauwkeurig onderzoek van
de scheepspapieren en scheepsnamen heeft
aan het licht gebracht, dat dit getal met
meer dan 10.000 ton tot rond 51.000 ton tot
zinken gebrachte scheepsruimte is gestegen.
Dit is voor een enkele duikboot een bui
tengewoon resultaat. Een tweede duikboot
slaagde er in tijdens een tocht 23".000 ton
vijandelijke scheepsruimte te vernietigen.
Het bijzondere van deze prestatie is, dat
het den commandant van deze boot geluk
te, uit een zwaar beveiligd convooi twee
schepen te torpedeeren.
Het Engelsche convooisysteem is dus
evenals voorheen ondoelmatig. Er moet
aan herinnerd worden, dat reeds meerdere
malen in den afgeloopen tijd melding ge
maakt kon worden van succesvolle aanval
len op Britsche convooien. Deze zelfde duik
boot gelukte het tijdens denzelfden tocht in
den Atlantischen Oceaan ten Zuiden van
Brest ook nog een Britschen kruiser met
goed gevolg te torpedeeren.
Het luchtwapen richtte zijn aanvallen op
talrijke havens aan de Oost- en Westkust
van het Britsche eiland. Ook de havens
in Oost-Schotland werden bij deze aan-
valshandelingen met goed succes betrok
ken. Opmerkelijk is ten slotte de totale ne
derlaag van moderne bommenwerpers, die,
beschermd door Britsche jachttoestellen,
een aanval deden op een vliegveld in de
omgeving van Rijssel.
Als gevolg van het doeltreffende vuur
der luchtdoel-artillerie werd de formatie
reeds bij aankomst uit elkaar geslagen, zon
der dat bommen geworpen konden wor
den. Duitsche jachttoestellen voltooiden
daarop den afweer en deden dezen in een
totale vernietigingsoverwinning verkeeren
TOKIO BEGRIJPT NIET WAAROM.
Te Hongkong is gisteren de evacuatie
van vrouwen en kinderen begonnen. Ver
scheidene honderden gezinnen van Brit
sche militairen zijn op bevel der regeering
naar Manilla vertrokken. In totaal is het
evacuatiebevel uitgevaardigd voor 4500
Engelsche vrouwen en kinderen.
Op grond van de mededeeling, dat de
toestand nog meer gespannen dreigt te
worden, heeft de consul-generaal der Ver-
eenigde Staten de Amerikaansche burgers
gewaarschuwd en bepaald, dat de „Presi
dent Coolidge", die gisteren van zijn reis
naar Manilla is teruggeroepen, zich voor
het vervoer van de Amerikaansche vrou
wen en kindéren gereed moet houden en
voorloopig te Hongkong moet blijven. De
te Hongkong liggende Amerikaansche oor
logsschepen „Ashville" en „Tulsa" hebben
opdracht gekregen eventueel steun te ver-
leenen.
De woordvoerder der Japansche ambas
sade te Hongkong heeft verklaard, dat de
Japanners voorloopig in de stad zullen blij
ven, daar naar Japansche meening voor de
evacuatie geen aanleiding bestaat.
In de persconferentie te Tokio heeft de
woordvoerder van het Japansche ministe
rie van Buitenlandsche Zaken volgens Do
mei verklaard, dat men niet begr.jpt,
waarom te Hongkong zulk een onrust
heerscht. Men begrijpt niet om welke re
den het bestuur van Hongkong de evacua
tie heeft bevolen van Britsche vrouwen en
kinderen. De woordvoerder verklaarde,
dat Japan de Britsche regeering slechts
heeft verzocht aan het vervoer van oor
logsmateriaal naar Tsjoenking over Hong
kong en het Britsche pachtgebied Kauloen,
resp. door Burma, een einde te maken.
Betreffende de Britsche strijdkrachten,
die in China zijn gestationneerd, heeft de
woordvoerder er aan herinnerd, dat de
Japansche regeering aan alle oorlogvoeren
de Europeesche staten reeds den vriend-
schappelijken raad heeft gegeven deze
door het neerschieten van zes vliegtuigen
van het Britsche gevechtskader.
Van de vergezellende Engelsche jagers
werden nog drie toestellen vernietigd. Het
totale getal van de vijandelijke verliezen is,
vergeleken met de Duitsche verliescijfers,
een nieuw bewijs voor de algeh:ele supe
rioriteit van Duitschland in de lucht.
Later werd nog bericht dat het totale
aantal der op 20 Juni neergeschoten Brit
sche vliegtuigen, in het legerbericht als 18
vermeld, tot 23 is gestegen.
FRANSCHE REGEERING TE VICHY.
Het oponthoud van de Fransche regee
ring in Clermont Ferrand en in een stad
daar in de nabijheid was, volgens de „Pe
tit Dauphinois" slechts van voorbij gaanden
aard. De ervaring van de afgeloopen 48 uur
heeft de moeilijkheden aan het licht ge
bracht van een verspreiding van de niiniste-
rieele diensten en van de parlementsle
den. Daarom heeft de Fransche reeeering
besloten naar Vichy te gaan, waar Kamer
en Senaat reeds hadden besloten te verga
deren. Vichy is bekend als internationale
badplaats. Eiken zomer komen hier meer
dan 130.000 vreemdelingen uit alle deelen
van de wereld. Tijdens het seizoen is Vichy
ook beroemd door zijn muziekuitvoeringen
en tentoonstellingen. De groote hotels bie
den voldoende plaats om de regeeringsbu-
reaux op te nemen, terwijl het beroemde
Casino zal dienen voor de vergaderingen
van het parlement.
BETOOGINGEN VOOR VREDE IN
1 UID-AFRIKA.
Overal in de Unie van Zuid-Afrika wor
den bijeenkomsten en betoogingen gehou
den, waarin op felle wijze tegen de politiek
van Smuts geprotesteerd wordt. Talrijke
aanplakbiljetten, die des nachts op de mu
ren worden aangebracht, eischen, dat ter
stond met Duitschland en Italië vrede ge
sloten wordt.
Naar aanleiding hiervan achtte de Brit
sche afgevaardigde Blackwell het noodig,
tijdens een diner te verklaren, dat de tijd
niet ver meer is, dat door afkondiging van
het oorlogsrecht of andere geschikte maat
regelen tegen de bedreiging van binnen uit
zal worden opgetreden. Van alle naties van
het Britsche wereldrijk verkeert de Unie
in het grootste gevaar. Aan de neutrali-
teitsbetoogingen diende met de krachtig
ste middelen een eind te worden gemaakt.
Zes weken lang van deze bijeenkomsten,
zoo meende Blackwell, zouden ons land in
den beklagenswaardigen toestand van
Frankrijk brengen.
Volgens het nieuwste oorlogsdecreet van
Smuts hebben alle handelaren en particu
lieren uiterlijk 30 Juni in hun bezit zijnde
geweren van zwaarder kaliber bij de plaat
selijke politie moeten inleveren. Nadat
reeds direct na het uitbreken van den oor
log alle buitenlandsche post van de Unie
aan censuur was onderworpen, is thans de
censuur ook tot de binnenlandsche post uit
gebreid.
troepen terug te trekken, wegens het ge
vaar van incidenten en zelfs van een con
flict tusschen de oorlogvoerende Europee
sche mogendheden en Japan. De woord
voerder heeft vervolgens verklaard, dat
volgens den Engelschen gouverneur te
Hongkong de staat van beleg bestaat en
dat is bevolen vrouwen en kinderen te
evacueeren. Dezelfde verordening, waar
bij hiertoe is besloten, heeft ook betrek
king op het pachtgebied Kauloen.
Intusschen zijn uit Hongkong ook bin
nen twee dagen in totaal 10.000 Chineezen
geëvacueerd.
In verband met het feit, dat de opper
bevelhebber van de Britsche zeestrijd-
krachten in het Verre Oosten, admiraal sir
Percy Noble met zijn geheele staf Hong
kong heeft verlaten en zich naar Singa
pore heeft begeven, wordt verklaard, dat
Engeland mogelijk in het Verre Oosten
enkele posities zal moeten prijsgeven,
doch dat dit prijsgeven nuttig kan zijn
voor een „verzameling der krachten".
Buitenlandsche Berichten
HEVIGE ONTPLOFFING IN HAVENWIJK
VAN BELFAST.
Op hetzelfde oogenblik, dat het Engel
sche passagiersschip .Dunbar Castle" met
talrijke Engelsche passagiers aan boord
naar New-York wilde vertrekken, weer
klonk in de havenwijk van Belfast een
zware ontploffing. Door deze ontploffing
werd het havephoofd beschadigd en ge
raakte een gedeelte der goederenopslag
plaatsen in brand. Op het schip zelf werd
geringe schade veroorzaakt. Tijdens de al-
gemeene paniek probeerde de menigte het
schip te bestormen, zoodat de bemanning
van haar vuurwapens gebruik moest ma
ken. Het aantal van de bij den aanslag en
de daarop volgende incidenten om het le
ven gekomen en gewonde personen is nog
niet bekend. Ongeveer 150 verdachte per
sonen zijn gearresteerd. Bovendien zijn de
maatregelen tegen het Iersch republikein-
sche leger verscherpt
Het ministerie van buitenlandsche zaken
te Berlijn heeft thans het vijfde witboek
over het vraagstuk van de schuld aan den
oorlog gepubliceerd.
*Wij hebben het gisteren vermeld en er
de conclusies uit gepubliceerd. Wij willen
er nog een en ander uit overnemen.
Het document draagt tot titel „Documen
ten over de politiek van de westelijke mo
gendheden tot uitbreiding van den oor-
lot Het handelt over de besprekingen
van de generale staven van Engeland en
Frankrijk met die van België en Neder
land. De in het witboek opgenomen docu
menten zijn een keuze uit het omvangrijke
materiaal, dat den Duitschen troepen bij
hun opmarsch in handen is gevallen. Uit
deze documenten blijkt, dat Engeland en
Frankrijk Nederland en België hadden
willen gebruiken tot opmarschgebied te
gen het Duitsche industriegebied aan de
Ruhr, ook Luxemburg was in dit opmarsch
gebied betrokken. Dit was in bijzonderhe
den voorbereid in jesprekingen met de ge
nerale staven van België en Nederland.
De documenten omvatten een tijdruimte
van November 1939 tot April 1940.
Een reeks opgenomen bevelen heeft be
trekking op het opvatten van de verhin
gen tusschen de Britsche en Fransche troe
pen aan de eene zijde en de Belgische troe
pen aan de andere, terwijl ook maatrege
len waren getroffen, om de Fransche ge
motoriseerde eenheden van brandstof te
voorzien uit de Belgische militaire en ci
viele voorraden. Verder waren plannen ge
maakt voor het overbrengen van Fransche
troepen naar België, d" Fransche militai
ren hadden tot de bevelhebbers van de
kleinste onderdeelen opdracht ontvangen
den opmarsch door België te bestudeeren.
Zelfs hebben Fransche officieren op Bel
gisch gebied een studie gemaakt van het
betrekken van stellingen. Reeds voor 10
Mei bevonden zich Fransche afdeelingen
op Belgisch gebied. Het Fransche leger was
bekend met de operaties, welke oostelijk
van de Maas volgens de plannen van den
Belgischen generalen staf door het Belgi
sche leger moesten worden uitgevoerd. In
een Belgisch legerbevel wordt bovendien
melding .gemaakt van de aanwezigheid van
„bevriende troepen", hetgeen slechts be
trekking kan hebben op het Fransche leger.
Van Britsche zijde waren maatregelen
getroffen tot samenwerking met de Bel
gische politie. Uit bijgevoegde kaarten
blijkt, dat de Franschen en Engelschen
voornemens waren op te rukken naar
Duitschland en dat de Belgische generale
staf hiermede accoord ging.
Speciale reeks documenten.
Tenslotte wordt in een speciale reeks
documenten aangetoond, dat de linker
vleugel van de Franschen langs de Noord
zeekust van België op zou rukken om de
Nederlandsche plaatsen Vlissingen, Bre
da en Tilburg te bereiken. Dit beeld wordt
voltooid door het memorandum van den
opperbevelhebber van de Nederlandsche
weermacht aan den Nederlandschen ge
zant te Brussel. Dit memorandum is niet
alleen een bewijs voor het feit, dat onder
handelingen zijn gevoerd tusschen Neder
land en België, doch ook, dat deze onder
handelingen gegrondvest waren op de sa
menwerking met de generale staven van
Frankrijk en Engeland. Tegelijkertijd wordt
in dit document gezegd, dat de verdediging
van de Grebbe-linie de mogelijkheid open
liet te gelegener tijd tot den aanval over
te gaan, met deze stelling als uitgangs
punt.
EngelschBelgische samenwerking.
Onder nr. 11 is een document opgeno
men, waaruit de Engelsch-Belgische sa
menwerking duidelijk blijkt. Het is een
bevel aan de tweede Britsche divisie, ge
dateerd 19 April 1940, waarin werd mede
gedeeld, dat vertegenwoordigers van de
Belgische politie ter beschikking van het
Britsche hoofdkwartier werden gesteld.
Bovendien werden aanwijzingen gegeven
over de samenwerking met de Belgische
politie en werd een reeks namen van per
sonen in België opgesomd, die in talrijke
plaatsen in Vlaanderen, onmiddellijk na
het binnenrukken van de Britsche troepen
door de Belgische politie gearresteerd
moesten worden.
Volgende documenten omvatten kaar
ten van de opmarsch wegen van het Brit
sche leger in België en aanwijzingen voor
het opnemen van de verbindingen tusschen
het Belgische en Britsche leger. Genoemd
wordt de derde Engelsche divisie, welke
uit Rijssel moest oprukken over Oudenaar
de en Leuven en een Belgisch hoofdkwar
tier te Turnhout.
Ook werd gesproken over het voeling
nemen met Nederlandsche troepen, welke
in de omgeving van Tilburg lagen.
Nederland.
Het Witboek bevat bovendien marsoh-
bevelen voor Fransche afdeelingen naar
Walcheren en andere Zeeuwsche eilanden.
Een dezer afdeelingen moest oprukken
uit Duinkerken naar Breskens. Hier zou
de afdeeling overgezet worden naar Vlis-
sir.gen om het vliegveld aldaar te bezetten.
Een andere afdeeling moest door België,
via Brugge en Antwerpen, oprukken naar
Breda. Hét desbetreffende marschibevei
was gedateerd op 17 April 1940. Herhaal
delijk wordt in deze marschbevelen gespro
ken over de samenwerking met de Belgi
sche en Nederlandsche troepen.
Document nr. 19. is het memorandum
van den Nederlandsehen opperbevelheb
ber aan den Nederlandschen gezant te
Brussel, waarin dezen wordt verzocht on
middellijk na ontvangst van dit memoran
dum den inhoud mede te deelen aan de
Eelgische regeering. In afwachting van
de komst van een vertegenwoordiger van
den opperbevelhebber kon de gezant de
Belgische regeering meedeelen, dat het Ne
derlandsche leger opdracht had den op
marsch van den aanvaller zooveel moge
lijk te vertragen en wel te beginnen aan
de grens. De plannen hiertoe zouden door
den vertegenwoordiger van den opperbe
velhebber worden voorgelegd.
De Nederlandsche gezant moest verder
aan de Belgische regeering verklaren, dat
de bovengenoemde linies en de stellingen
in Zeeland zoodanig waren ingericht en
bezet, dat indien de te hulp komende Fran
sche en Britsche troepen snel ter plaatse
zouden zijn, verbeten tegenstand mogelijk
zou zijn. Zou deze hulp evenwel op zich
laten wachten, dan moest de mogelijkheid
overwogen worden, in verband met de
lengte van de genoemde linie en den lan-
geren dur van den oorlog, de Nederland
sche troepen terug te trekken binnen de
Vesting-Holland.
De Nederlandsche opperbevelhebber
heeft de regeeringen van Frankrijk en En
geland er met nadruk op gewezen, dat hij
dezen maatregel, zoowel van Nederlandsch-
als van internationaal standpunt bezien,
betreurt en hij heeft er op gewezen, dat
de verdediging van de Grebbelinie de mo
gelijkheid open liet te gelegener tijdi uit
deze stelling tot den aanval over te gaan,
terwijl de insluiting van troepen aan de
Grebbe-linie meer vijandelijke kraohten
zou eischen, dan de insluiting van de ves
ting-Holland. Vervolgens werd gewezen
op het belang van de \erdediging van Zee
land.
Frankrijk werd verzocht een legerkorps
van vier divisies bereid te 'houden als re
serve voor de verdediging van het hart des
lands, de Britsche regeering werd verzocht
op de eerste plaats een divisie, versterkt
met luchtstrijdkrachten en luchtafweer-
middelen ter beschikking te stellen voor
de verdediging van Zeeland en verder
luchtstrijdkrachten en afweermiddelen te
gen aanvallen uit de lucht ter beschikking
te stellen voor de verdediging van het hart
des lands. Bovendien werd aan beide re
geeringen verzocht escadrilles bombarde
mentsvliegtuigen ter beschikking te stellen
voor de vernietiging van de bruggen, wel
ke de Duitschers over IJsel en Maas zou
den slaan.
Tenslotte werd den Nederlandschen ge
zant te Brussel verzocht aan de Belgische
regeering mede te deelen, dat indien het
opperbevel van de geallieerde legers er toe
zou kunnen besluiten voldoende troepen
te legeren in Noqrd-Brabant, de Neder
landsche opperbevelhebber zijnerzijds de
mogelijkheid onder de oogen zou kunnen
zien, al naar gelang de ontwikkeling van
den toestand, een deel van zijn leger be
noorden de Maas zijde aan zijde met het
Belgische, respectievelijk Engelsche en
Fransche leger, te doen aanvallen.
Zoolang de gevolmachtigde vertegen
woordiger van den opperbevelhebber nog
niet te Brussel zou zijn aangekomen, werd
deze functie opgedragen aan den militai
ren attaché te Brussel. In een verzegelden
enveloppe werd deze aanstelling bijge
voegd.
Dit document is gedateerd te 's-Graven-
hage, 23 Maart 1940 en is onderteekend
door generaal H: G. Winkelman.
Een felle brand verwoestte te Rosmalen vier boerderijen. Hier-
boven hel weinige, dat de bewoners nog wisten ie redden
