Rusland stelt ultimatum
aan Roemenië
wil
Roemenië
onderhandelen
Duitsche troepen
bereiken Spaan
sche grens
VRIJDAG 28 JUNI 1940
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 5
(Zf ótand aan ffieödxvta&ië en een. deel
dei fBaekaioina
OOK DONAU-HAVENS VERLANGD
De Roemeensche gezant te Moskou heeft
Woensdagavond om 10 uur van Molotof
een nota ontvangen, waarin de Sovjet-
Unie van Roemenië teruggave van geheel
Bessarabië en afstand van het geheele
Noordelijke deel der Boekowina eischt.
Volgens een D.N.B.-bericht uit Boekarest
worden van Russische zijde ook vloot-
bases te Constanza en in eenige andere
Donau-havens verlangd.
De Roemeensche regeering zou gister
avond antwoord moeten geven aan de
Sovjet-regeering.
Intusschen vlogen voortdurend Russische
vliegtuigen over de van Roemenië gevraag
de gebieden, klaarblijkelijk om te doen
begrijpen, dat de diplomatieke actie vol
ledig ondersteund wordt door de Sovjet-
Russische strijdkrachten.
In Roemeensche politieke kringen is
groote ontsteltenis gewekt. De dagbladen
publiceeren geen enkel bericht hierover.
KROONRAAD GEHOUDEN
De Roemeensche autoriteiten hebben
gisteren koortsachtig overleg gepleegd. Om
halféén in den middag is in het koninklijk
slot een kroonraad gehouden, zoff bericht
D.N.B. Te voren had de koning den Duit-
schen en daarna den Italiaanschen gezant
in audiëntie ontvangen.
Officieel wordt het volgende communi
qué gepubliceerd.
„1. Onder voorzitterschap van den
koning is vandaag om halféén in het ko
ninklijk slot een vergadering van den
kroonraad gehouden.
2. De kroonraad heeft beraadslaagd over
de gisteren om 22 uur door de regeering
der Sovjet-Unie aan den Roemeenschen
gezant te Moskou overhandigde nota,
waarin de Sovjet-regeering het afstaan
van Bessarabië en de Noordelijke Boeko
wina eischt. Zij verlangde in den loop van
dezen dag een antwoord van de Roemeen
sche regeering.
3. In het verlangen, vreedzame betrek
kingen met de Sovjet-Unie te onderhouden,
heeft de kroonraad zijn goedkeuring ge
hecht aan het besluit der Roemeensche
regeering, tot de Sovjet-regeering het ver
zoek te richten, plaats en tijdstip te be
palen voor een samenkomst van vertegen
woordigers van beide regeeringen, om de
nota der Sovjet-regeering te bespreken.
Het antwoord der Sovjet-regeering op
het voorstel van de Roemeensche regee
ring wordt afgewacht
Het communiqué is op de persconferentie
door den minister van Propaganda voor
gelezen. Het is door acht leden van den
kroonraad, 18 leden van de regeering en
den chef van den generalen staf ondér-
teekend.
De minister van Propaganda besloot met
de verklaring, dat de Roemeensche natie
zich vol vertrouwen in den koning en de
regeering rond den koning schaart.
BESSARABIë
Bessarabië, de smalle driehoek inge
sloten door Dnjestr (Russische grens),
Proeth en Zwarte Zee, vruchtbaar land van
akkers, was tot 1918 in Russisch bezit,
ging "daarna over in handen van Roemenië.
In het Noorden vindt men er vriendelijk,
eens door groote bosschen overdekt heu
velland, in het Zuiden is het een uitge
strekte, geleidelijk in akkerland herscha
pen wordende steppe. De akkers dragen
er kostbare granen, men verbouwt daar
naast tabak en ook wijn.
Een bonte volksmengeling treft men
aan in dit oude doorgangsland, waar de
volken- en handelswegen van de Russi
sche steppen naar den Balkan en van de
Zwarte Zee naar de Oostzee kruisen:
Roemenen, Oekraïners, Russen, Bulgaren
(aan den Donau), Joden (hoofdzakelijk in
de steden). Verder vestigden zich, met
name in het Akkerman-district, aan de
monding van de Dnjestr, vele Duitsche
kolonisten.
Akkerman is de eenige haven van dit
rijke land, doch zij was slechts voor kleine
schepen toegankelijk. De hoofdstad
Kitsjinef (in het Roemeensch: Chisinau)
ligt ongeveer in het midden van het land.
De positie van dit gebied tusschen
Roemenië en Rusland de vruchtbaar
heid en de gemengde bevolking maakten
van Bessarabië een voortdurenden twist
appel tusschen de beide mogendheden.
BOEKOWINA
De Boekowina, het beukenland, vorm
de een hertogdom en Oostenrijksch kroon
land, totdat het in 1919 binnen Romeensche
grenzen kwam. De Sovjet-Unie heeft thans
het Noordelijk deel opgeëischt van dit land,
dat zich naar het Zuiden en het Zuid
westen verheft in de beboschte bergruggen
der Woudkarpaten. Over den Borgo-pas
voert hier in het Zuiden de oude heerweg
naar Zevenburgen. Laagland treft men in
het Noorden en het Oosten aan. Dunbe
volkt is het Karpatengebied, dichter het
„voorland" vóór de bergruggen een
vruchtbaar heuvelland, doorsneden door
rivieren, waarvan de Proeth langs de
welbekende hoofdstad Cernowitsj stroomt.
DE ROEMEENSCHE KROONRAAD VAN
NACHT WEER BIJEEN.
In den nacht van Donderdag op Vrijdag
is door de Kroonraad opnieuw bijeengeko
men in het koninklijk paleis. Alle vensters
van het paleis waren verlicht en groepen
üelangstellenden stonden voor het gebouw
den toestand te bespreken. Het Roemeen
sche publiek had door de avond uitzending
Van dq Roemeensche radio om 20 uur 45
kennis gekregen van de Sovjet-Russische
eischen en het Roemeensche voorstel.
SINDS GISTERMIDDAG.
"De chef van het Duitsche bezet tingsle-
j ger in de basses Pyrenées is Donderdag
middag om 5 uur op de internationale brug
te Irun aangekomen. Hij werd begroet door
den Duitsche militairen attaché, kol. Bruns.
Van af zes uur arriveerden in Hendaye de
eerste gemotoriseerde colonnes van het
Duitsche leger. De generaal van de zesde
Spaansche divisie, Lopez Pinto, heeft zich
eveneens uit Irun naar de grens begeven.
De Spaansche avondbladen van Donder
dag staan in het teeken der aankomst van
Duitsche troepen aan de Spaansche grens.
De Duitsche vlag, die thans aan den Fran-
schen oever van de grensrivier Bidassoa
waait, zoo schrijft Alcazar", is den Span
jaarden zeer goed bekend.
KONING ZOG TE LONDEN.
Ex-koning Zog van Albanië is met ko
ningin Geraldine te Londen aangekomen.
FRANSCHE VLUCHTELINGEN KEEREN
TERUG.
De Fransche burgervluchtelingen heb
ben allen Genève weer verlaten, om zich
naar hun woonsteden in Frankrijk te be
geven.
DE ENGELSCHE VLIEGERAANVALLEN
De „Westdeutsche Beobaohter" bericht,
dat Britsche vliegtuigen in den nacht van
24 op 25 Juni het" plaatsje Gereonsweiler
hebben aangevallen; Twee burgers werden
gedood en drie zwaar gewond. Drie boeren
woningen werden totaal vernield.
Gisteren zijn in den loop van den mid
dag over de Nederlandsche kust zes Brit
sche vliegtuigen binnengekomen. Zij wer
den terstond door de Duitsche jagers aan
gevallen en na korte luchtgevechten neer
geschoten. Twee andere Britsche vliegtui
gen zijn er. daarentegen in de voor- èn na
middaguren van denzelfden dag in ge
slaagd, onder hiervoor bijzondere gunstige
omstandigheden tot Hannover door te
dringen en eenige. bommen op olietanks
te werpen. Op den terugtocht werd een
dezer vliegers eveneens door de jagers
neergeschoten.
VERKOOP VAN KOFFIE IN ITALlë
GESTAAKT.
Vanaf 1 Juli zal in Italië de verkoop en
het schenken van koffie weer worden ge
staakt. Gebak en ijs mogen met ingang
van dien datum nog slechts op Zaterdag,
Zondag en Maandag worden verkocht.
ONRUST IN SYRIë.
De correspondent te Belgrado van het
Zweedsche blad „Aftonbladet" meldt, dat
het in Syrië tot botsingen tusschen inheem-
sche en Fransche troepen is gekomen. Men
wacht met spanning af, of generaal Mit-
telhauser de instructies der Fransche re
geering zal opvolgen, aan wel aan Enge-
lands zijde verder zal strijden.
Uit Londen worodt gemeld, dat de „Dai
ly Mail" in een bericht uit Jeruzalem mel
ding maakt van hardnekkige geruchten,
volgens welke Weygand zich een dezer da
gen naar Syrië zou begeven. Het doel van
de reis ligt in het duister. Hoe het ook zij,
de Franschen in Syrië weigeren te geloo-
ven, dat Weygand het leger zal komen
dwingen, zich over te geven.
MACHTIGING TOT IN BESLAGNEMING
VAN SCHEPEN IN AMERIKA.
President Roosevelt heeft Donderdag,
volgens de Associated Press, den minister
van financiën gemachtigd tot het inbeslag-
nemen van een binnenlandsch of buiten-
landsch schip, „wanneer dit noodzakelijk
is om de schepen tegei. beschadiging te be
schermen."
Een hooggeplaatst ambtenaar verklaarde
in dit verband: Roosevelts instructie zou
kunnen worden uitgelegd als de basis voor
een mógelijk in beslag nemen van thans
in de Amerikaansche wateren zijnde sche
pen van Frankrijk en van Londen, die
thans door Duitschland zijn bezet. Roose
velt trad op krachtens de wet op de spion-
nage van 15 Juni 1917, welke de algemeene
controle op de binnenlandsche en buiten-
landsche scheepvaart bepaalt.
De op bevel van Roosevelt aan den mi
nister van financiën verleende bevoegdhe
den, zoo meldt Associated Press verder,
zijn tegelijkertijd verleend aan den goe-
verneur van de Panamakanaalzóne. Beiden
kunnen in zekere gevallen officieren en
manschappen van scheppen afzetten en
eigen scheepswachten aanstellen.
Vooral is, naar de Associated Press ver
der uiteenzet, belangstelling gewekt door
het feit, dat schepen in beslag kunnen
woroden genomen om hét „inachtnemen
der rechten der Vereenigde Staten te ver
zekeren." Officieele kringenweig eren ech
ter commentaar te leveren op de mogelijk
heid, dat de aan den minister van finan
ciën verleende (bevoegdheden uitgelegd
zouden kunnen worden als een machtiging
om Fransche schepen over te nemen als
schadeloosstelling voor Frankrijks schul
den uit den wereldoorlog. In het ministe
rie van financiën is aangeduid, dat geen
plannen bestaan tot onmiddellijke maatre
gelen op grond der nieuwe bevoegdheid.
GEMEENTERAAD VAN NOORDWIJK
Onder voorzitterschap van burgemeester
van de Mortel kwam de Raad dezer ge
meente gistermiddag te drie uur bijeen. Af
wezig was de heer Punt, die bericht van
verhindering gezonden had.
Alvorens tot de agenda over te gaan,
hield de voorz. een rede, die wij hier in het
kort memoreeren.
Op 10 Mei j.l. werd door mij een verga
dering van uwen Raad belegd. Niemand
van ons kon vermoeden, dat deze bijeen
komst niet kon plaats vinden door de ge
beurtenissen var die dagen.
Ik wil allereerst en ik verzoek de le
den van den Raad zich van hun zetels te
verheffen een wcord van eerbiedige hul
de brengen aan de duizenden, die de ver
dediging van ons grondgebied met hun le
ven hebben betaald en in het bijzonder wil
ik gedenken de Noordwijksche gevallenen,
terwijl ook onze deelneming uitgaat naar
hun familieleden.
Op de tweede plaats wil ik mijn groote
erkentelijkheid betuigen aan al degenen,
die de taak van mij, als burgemeester, heb
ben weten te verlichten. In het bijzonder
aan mijn medewerkers in het college, den
secretaris met zijn staf van ambtenaren,
het geheele politiekorps, de luchtbescher
mingsdienst (van wie nog steeds zooveel
arbeid wordt gevraagd), de Bijzondere Vrij
willige Landstorm, de evacuatie-commissie
en zooveel andere inwoners der gemeente,
die spontaan met waar en juist begrip zich
van een zeer goede zijde hebben leeren ken
nen.
Op de derde plaats heb ik enkele verzoe
ken te doen:
le. aan de raadsleden, dat zij zich zullen
onthouden in de raadsvergaderingen te
spreken over alles, wat in de afgeloopen
weken is voorgevallen;
2e. aan de ingezetenen, dat zij zullen ein
digen met geloof te hechten aan allerlei
geruchten, die geen enkelen grond van
waarheid bezitten.
„Kwaad gerucht neemt altijd toe;
Goed gerucht wordt spoedig moe",
heeft een dichter gezegd. En zoo is het in
derdaad. De laatste dagen ben ik herhaalde
lijk opgebeld door person m, die vroegen of
het waar was, dat Noordwijk geëvacueerd
moest worden. Men wist zelfs meer dan ik
en kon mij de toevluchtsoorden, waarheen
wij Noordwijkers moesten gaan, zelfs noe
men.
Mij is officieel noch officieus iets bekend
van een eventueele evacuatie en ik kan
dan ook deze geruchten ten stelligste te
genspreken. Zij zijn van allen grond ont
bloot.
Niemand van ons, u i.iet en ik niet, kan
natuurlijk zeggen wat er ons nog boven het
hoofd hangt. Tot nu toe en daar mogen
we God dankbaar voor zijn is Noordwijk
gespaard gebleven van de verwoestingen
van den oorlog. Laten wij hopen, dat dit
zoo moge blijven, en laten wij vertrouwen
hebben in de toekomst van ons volk, ook al
zijn de tijden donker, en laten wij eendrach
tig samenwerken, met terzijdestelling van
eigen politieke inzichten, om Noordwijk te
behouden als belangrijk bollencentrum en
als parel van onze Noordzeekust.
De heer de Vreede als woordvoerder der
vergadering dankte de burgemeester en zijn
personeel voor hun ijver, in de laatste we
ken betoond. Dat het moeilijk is te regee-
ren is in deze dagen bewezen. Spreker ver
gelijkt de moeilijkheden van het hoofd der
gemeente met die van een huisvader, die
in zijn gezin met ziekte te kampen heeft.
Nu in deze' dagen is het bekend geworden
wat Noordwijk in zijn burgervader bezit
Dag en nacht is hij in het belang der ge
meente in touw geweest. Uit eigen erva
ring wist spreker, dat de nachtrust van
den burgemeester er meerdere malen bij in
ZOETERWOUDE
Gouden Bruiloft
geschoten is. In zijn dank betrok spr. ook
de wethouders en den secretaris met de
overige ambtenaren. Bijzondere woorden
van dank bracht hij aan de echtgenoote van
den burgemeester. Want spr. wist dat de
burgemeester in die dagen ontzettend veel
hulp heeft gehad aan zijl vrouw. Is de moe
der niet de drager van het, gezin? aldus
spreker, en haar dankt hij mede namens
de geheele gemeente.
De voorz. dankt den heer de Vreede voor
zijn hartelijke woorden.
Hierna werden enkele mededeelingen ge
daan en ingekomen stukken behandeld, die
allen voor kennisgeving werden aangeno
men.
Voorstel inzake wijziging van
het plantsoen aan den Ouden
Zeeweg.
Van enkele inwoners is een verzoek in
gekomen om de dennen in het plantsoen
aan den Ouden Zeeweg door bergdennen
te vervangen. Burgemeester en wethouders
hebben echter aan den Raad geadviseerd
hierop afwijzend te beschikken, daar het
belang der badplaats eischt, dat de bcbos-
sching zooveel mogelijk wordt in stand ge
houden. Vervanging van de aanwezige den
nen door bergdennen zou het geheel ter
plaatse ernstig schaden.
De heer Wassenaar merkt op, dat hij dit
laatste niet geheel kan onderschrijven. Im
mers, indien deze plaats zoo zou worden
veranderd, dat daar een plantsoentje komt
zooals ook reeds elders in de gemeente is
schied, dan zal het natuurschoon er zeker
niet op achteruitgaan, terwijl de veiligheid
van het verkeer er zeer mede gebaat zou
zijn.
De voorz. merkt op, dat daar al reeds
zooveel dennen gerooid zijn en dat de ver
keersveiligheid er toch wel zoodanig is dat
het niet noodzakelijk is tot meerdere
rooiing van de dennen over te gaan.
Er wordt besloten op het verzoek van
de heeren J. Coltof en A. Vermeulen af
wijzend te beschikken.
De volgende vier punten van de agenda,
zijnde respectievelijk ontwerp-besluiten tot
het treffen van een verhuurovereenkomst
met. fruitverkoopers enz. op het strand;
verhuur van gedeelten strand en verpach
ting van een consumptietent; een voorstel
tot intrekking van de verordening op de
nakeuring van films, zulks op verzoek van
den secretaris-generaal, wnd. hoofd van het
Departement van Binnenlandsche Zaken, en
op wensch van de Duitsche autoriteiten, en
een voorstel tot het toekennen van extra
bijdragen aan de bouwvereenigingen voor
huurverlagingen, worden zonder beraad
slaging en hoofdelijke stemming aangeno-
Een voorstel tot herziening en hernieuwde
vaststelling van de verordening gemeente
politie Noordwijk, welke wijziging slechts
van administratieven aard was, wordt na
eenige opmerkingen over de al of niet dui
delijke redactie van een bepaald artikel
door den heer de Monije, zonder hoofde
lijke stemming aangenomen.
Extra subsidie reclame-cam
pagne voor de badplaats.
Het volgende punt op de agenda behelst
een extra subside-aanvrage van de ver
ging voor Vreemdelingenverkeer „Noord
wijk Vooruit". B. en W. deelen den Raad
mede, dat het noodzakelijk is zooveel re
clame te maken voor de badplaats. In het
voorjaar leek het een goed seizoen te wor
den, omdat door den oorlogstoestand het
voor velen onmogelijk was hun vacantie
in het buitenland door te brengen. Deze
verwachting scheen ook aanvankelijk ver-
Zooals wij reeds hebben medegedeeld,
herdacht op 25 Juni het echtpaar Cor-
nelis van der Drift en Alida Groeneveld
zijn 50-jarige echtvereeniging.
Zondag wordt door de talrijke schaar
van kinderen en klein-kinderen de gouden
bruiloft gevierd om het nog krasse gouden
echtpaar. Vooral de bruidegom mag zich
verheugen in een krachtige gezondheid.
Als er een boom gerooid moet worden in
Zoeterwoude, die moeilijk vallen kan,
wordt nog steeds de 73-jarige bruidegom
geroepen, om deze te vellen. Het gouden
bruidje is ook nog, ondanks haar 72 jaren,
vol levenslust en gezondheid, maar toch
niet zoo vlug meer ter been, als de bruide
gom die nog in den boom durft te klimmen.
Er is reeds veel belangstelling geweest om
dit jubileum, maar Zondag zullen da
oudjes eerst in de bloemmetjes worden
wezenlijkt te zullen worden, daar reeds in
het begin van Mei meer plaatsen besproken
waren dan andere jaren bij de opening van
het seizoen. Zoodra echter Nederland in
den oorlog werd betrokken, hebben de
meeste badgasten van hun voornemen afge
zien. Waar ons land evenwel grootendeels
voor de verwoestingen is gespaard geble
ven, zijn de meesten die andere jaren naar
Noordwijk kwamen, ook nu nog in staat dit
te doen. Vele geruchten en verkeerde voor
stellingen omtrent de toestand van de bad
plaats hebben hun ervan weerhouden hun
vacantie in Noordwijk door te brengen.
Het is daarom noodig de bevolking in t«
lichten omtrent de ongeschondenheid der
badplaats, dc zeer wel mogelijke reisgele-
genheden, de lagere tarieven welke de ho
tel- en pensionhouders bereid zijn toe to
passen in verband met de gewijzigde econo
mische omstandigheden. De vereeniging
voor Vreemdelingenverkeer heeft het op
zich genomen een reclame-campagne te
voeren, teneinde van het komende seizoen
te maken wat er nog van te maken is.
Aangezien een goed badseizoen voor da
Noordwijksche bevolking en voor de ge
meente van "het grootste belang is, stellen
B. en W. den Raad voor deze reclame-cam
pagne te steunen met een extra subsidie van
300. Zonder verdere beraadslaging en
hoofdelijke stemming wordt dit voorstel
van B. en W. aangenomen.
Hierna wordt ter tafel gebracht een voor
stel tot het verkoopen aan de gemeenta
Voorhout van dat gedeelte van de Dinsdag-
sche-watering, dat onder Voorhout gelegen
is, en wel voor den prijs van één gulden,
waarbij dan tevens het beheer en het on
derhoud van genoemde watering aan Voor
hout wordt overgedragen. In eerste opzet'
was besloten de door Dijkgraaf en Hoog
heemraden van Rijnland ingevolge Rijn-
landsch Algemeen Keur bevolen uitdie»-
ping der watering in werkvtrsohaffing te
doen uitvoeren. Nu het gemeentebestuur
echter' van Voorhout de aanbieding heeft
gekregen om de geheele zaak over te ne
men, leek het B. en W. beter om dit laatste
te doen. De heer Meijer merkt echter op,
dat daarmede ook een mooi werkverschaf
fingsobject aan de gemeente zou ontglip
pen en dat in deze omstandigheden en
daar legde de heer Meijer den nadruk op
dit in geen geval zou mogen gebeuren.
Nadat wethouder Vogelaar verklaarde, dat
de onderhoudskosten der watering, die dik
wijls niet meevallen, nu ook zouden over
gaan en de voorzitter er den heer Meijer op
wees, dat de werklooze arbeiders in Noord
wijk niet zooveel voordeel van deze werk
verschaffing zouden hebben als de heer
Meijer wel dacht, om reden de uitdieping
van de watering eén centraal object zou
worden, waaraan dus ook andere dan
Noordwijksche arbeiders alleen zouden
worden te werkgesteld, werd het voorstel
van B. en W. om genoemd deel der Dins-
dagsche watering aan Voorhout te verkoo
pen voor den prijs van één gulden en voor
afkoop van onderhoud te betalen één be
drag van 900, zonder hoofdelijke stem
ming aangenomen.
Na nog zonder verdere beraadslaging de
voorstellen betreffende het heffen van 75
opcenten op de gemeentefondsbelasting;
wijziging van de gemeentebegrooting 1939
en extra bijdrage voor B-steun te hebben
goedgekeurd, ging de Raad over tot beslo
ten zitting, teneinde het voorstel tot ver
hooging van crediet voor luchtbescher
ming te behandelen, waarmede de openbare
vergadering van den Raad eindigde.
