tBueft aan koning, £eopa£d
aan Slooöeoelt
KARDINAAL VAN ROEY VERDEDIGT
DEN KONING
y
Plaatst een
Telefoontje
Qemenyde ffi&acMen
WOENSDAG 5 JUNI 1940
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - PAG. 5
DE CAPITULATIE
VAN BELGIË
BELGIë DEED ZIJN PLICHT.
Hét „Dagblad van Noord-Brabant en Zee
land" is door een relatie in België in staat
gesteld den tekst in Nederlandsche verta
ling te pubaiceeren van den brief, welken
koning Leopold aan president Roosevelt
heeft gezonden.
Deze brief luidt als volgt:
Brugge, 28 Mei 1940.
Temidden van de algemeene verwarring,
veroorzaakt door de verbazingwekkend
snelle gebeurtenissen, welke wij beleven en
waarvan de beteekenis niet te peilen is, stel
ik er prijs op te verzekeren, dat België en
zijn leger hun plicht volkomen hebben ver
vuld.
België is zijn internationale verplichtin
gen nagekomen, allereerst door strikt zijn
neutraliteit te bewaren, vervolgens door
voet voor voet de uitgestrektheid van zijn
grondgebied te verdedigen.
Aangevallen door enorme strijdmachten
bereikte ons leger in goede orde een krach
tig georganiseerde verdedigingslinie, in sa
menwerking met legers der garanten, op
v/elke wij een beroep gedaan hebben. Maar
de militaire gebeurtenissen, welke zich bui
ten ons grondgebied hebben ontwikkeld,
hebben ons verplicht dit slagveld te verla
ten en ons genoopt tot een reeks terugtrek
kende bewegingen, die ons aan de zee in het
nauw gedreven hebben.
Ons leger heeft zich, zonder zichzelf te
sparen, uitgeput in een veldslag van „yier
dagen, geleverd in vereeniging met de ge
allieerde legers. Wij bevonden ons volko
men ingesloten op een uiterst' beperkt
grondgebied, bewoond door een zeer dichte
bevolking, bovendien overstroomd door ve
le duizenden vluchtelingen, zonder onder
komen, zonder voedsel, zonder bruikbaar
water en vluchtend van de eene plaats naar
de andere tengevolge van luchtbombarde
menten.
Gisteren werden onze laatste middelen
van verweer gebroken onder het gewicht
eener .verpletterende meerderheid van troe
peneenheden en luchtmacht.
Onder deze omstandigheden heb ik ge
tracht een strijd te voorkomen, die thans
zou hebben geleid 'tot onze vernietiging
zonder voordeel van de geallieerden.
Niemand heeft het recht nutteloos men-
schenlevens op te offeren.
Ik geef er de voorkeur aan, wat er ook
gebeure, het lot van mijn leger en mijn volk
te deelen. Ofschoon men mij reeds verschei
dene dagen heeft aangespoord mijn solda
ten te verlaten, heb ik aan die inblazing
geen gehoor gegeven, daar dit voor den
opperbevelhebber van het leger een deser
tie zou hebben beteekend.
Door verder op den nationalen grond te
blijven, wensch ik mijn volk te ondersteu
nen in de beproeving, die het ondergaat.
De bezorgdheid, welke de Vereenigde
Staten steeds voor België aan den dag heb
ben gelegd, maakt het my tot een plicht U
zonder verwijl de werkelijke feiten uiteen
te zetten.
(get.") Leopold.
KARDINAAL VAN ROEY VERDEDIGT
KONING LEOPOLD.
Voorts publiceert het „Dagblad van
Noord Brabant en Zeeland" den tekst van
een herderlijken brief dien kardinaal Van
Roey, de aartsbisschop van Mechelen, ter
verdediging van de houding van Koning
Leopold aan de pastoors van zijn diocees
heeft gezonden. Aan dezen brief ontleenen
V/ij het volgende:
„De tragische beproeving, die we doorma
ken, wordt op het uiterste gedreven door
de pijnlijke beschuldigingen, die te Parijs
worden geuit tegen Z. M. Koning Leopold
III en waarvan de echo zoo grievend de
massa van het Belgische volk heeft ge
raakt.
Teneinde, zoo mogelijk, het noodlottig
misverstand op te helderen en uit allereer
ste bron de noodige opklaringen te putten,
hebben wij het tot onzen plicht gerekend
te beproeven, onzen vorst in persoon te ont
moeten. De Koning heeft gewaardigd ons
te ontvangen en heeft ons toegelaten de
volgende verklaringen openbaar te ma
ken:
I. De beslissing de wapens neer te leg
gen, die hij in den morgen van 28 Mei heeft
moeten treffen, werd opgedrongen door
den toestand, die voor het Belgische leger
absoluut onhoudbaar geworden was. Red
deloos omsingeld, zonder hoop op doelmati
ge hulp vanwege de verbondenen, waren
onze troepen, indien zij den strijd hadden
voortgezet, eenvoudig blootgesteld aan vol
ledige uitroeiing, zonder dat de krijgsver
richtingen er eenig baat bij vonden. Hun
lot zou bovendien onontwijkbaar het aan
deel geworden zijn van de honderdduizen
den vluchtelingen op dat uiterst kleine
strookje grond samengepakt.
II. Deze beslissing van hoofdzakelijk
militair belang v/erd door den Koning ge
troffen als Opperhoofd van het Belgische
leger met algeheele instemming van het
Hoofd van den Generalen Staf, naar wiens
aanwijzingen hij heeft gehandeld. Hij heeft
gen enkele daad gesteld van politieken
aard, hij heeft met den vijand geen enkel
verdrag, geen enkele overeenkomst, zelfs
geen militaire gesloten.
Op geen enkele wijze heeft hij dus de
Belgische grondwet geschonden. Gehandeld
heeft hij in de overtuiging waarin hij
door de eensluidende meening van drie uit
stekende Belgische juristen werd versterkt
dat zijn optreden gewettigd was krach
tens de machten, die de Grondwet den Ko
ning op dit stuk toekent. Overigens was het
hem onmogelijk geworden het oordeel in
laatste vier het Belgische grondgebied den
waarin het Belgische leger zich bevond en
25sten Mei verlaten hadden.
III. Het is in strijd met de waarheid te
beweren, dat het opperbevel der verbon
dene machten niet op de hoogte werd ge
bracht van den onhoudbaren toestand
waarin het Belgisce leger zich bevond en
.van de noodzakelijkheid waarin het ver
keerde den strijd te staken.
De hatelijke beschuldiding van ver
raad valt hierdoor als volkomen ongegrond
weg. Op het lyaatste oogenblik zou de Ko
ning, zooals sommigen er hem toe aanzet
ten, langs de lucht naar den vreemde heb
ben kunnen vluchten. Hij heeft verkozen
het lot van zijn soldaten'en het lijden van
zijn volk te deelen, hetgeen, dunkt ons,
meer ridderlijk is en gansch tot zijn eer
strekt.
Wat ons betreft, wetend dat wij accoord
gaan met de gevoelens dié de bijna eensge
zinde massa van het Belgische volk bezie
len, wii behouden voor onzen Koning onzen
eerbied, onze gehechtheid en ons vertrou
wen. Wij vragen aan onze priesters voort
te gaan met het opzeggen van de liturgi
sche gebeden voor den Koning voorgeschre
ven. Wij zetten met nadruk de geloovigen
aan zonder ophouden de zaak van den Ko
ning en tegelijkertijd het heil van het Va
derland en hun gebeden en communiën aan
God aan te bevelen.
Wij zouden willen, dat alle Belgen zich
bewust van het belang van het huidige uur,
vereenigd en solidair blijven aan de zijde
van den Koning, de hoogste verpersoonlij
king van het in gevaar verkeerende Vader
land."
MEMORANDUM VAN KONING
LEOPOLD.
Over de capitulatie van het Belgische leger.
De bijzondere correspondent van de „La-
voro Fascista" meldt uit Brussel, dat ko
ning Leopold namens het opperbevel van
het Belgische leger, Zondag j.l. den in Brus
sel nog vertoevenden diplomatieken verte
genwoordigers, n.l. den ambassadeurs van
Italië en de Vereenigde Staten en den
Pauselijken nuntius, een memorandum
heeft overhandigd, waarin dag voor dag en
scm's uur voor uur de verschillende phasen
der capitulatie van het Belgische leger
worden weergegeven. Het document, zoo
constateert de correspondent, slaat Frank
rijk en Engeland aan de schandpaal; het
is een aanklacht van soms bijtende ironie,
zoo bijv. wanneer het zegt, dat het niet
mogelijk was een bepaalde inlichting aan
hét Fransche of Engelsche opperbevel te
doen toekomen, daar beiden als gevolg van
het succes der Duitsche wapenen niet te
bereiken waren.
Het document vermeldt verder, dat de
koning sinds 18 Mei na den val van Ka-
merijk, Londen op de hoogte had gesteld
van het gevaarlijke karakter der situatie,
dat de geallieerden op 21 Mei van elkaar
gescheiden waren en aan de Belgische troe
pen den bloedigen taak van hun dekking
hadden overgedragen, dat op 23 Mei een
Engelsche tegenactie bij Atrecht zonder uit
werking bleef, dat op 25 Mei een „categori
sche" boodschap naar Londen was gegaan,
dat op 26 Mei de Engelsch-Fransche terug
tocht het karakter van een vlucht had aan
genomen, dat op 27 Mei het front op vijf
plaatsen was doorbroken en dat het op dien
dag niet meer mogelijk was generaal Gort
of generaal Blanchard te bereiken, die zich
op onvindbare stellingen hadden terugge
trokken.
Het blad schrijft dan: de Engelschen en
Franschen zijn dus tot het laatst toe op de
hoogte geweest van het slechter worden
van den toestand. Den loyalen koning en
zijn dapper leger hadden zij tot onschul-
digen zondebok gemaakt.
WERKsim
MET DYNAMIETPATROON GESPEELD.
Jongen een handje verbrijzeld.
Zondag is opnieuw een ernstig ongeluk
gebeurd toen een elfjarige jongen T. v. A.
uit de Hoogovenstraat te Tilburg speelde
met een door hem gevonden dynamiet-
patroon.
Voor de deur van de ouderlijke woning
kwam de patroon tot ontploffing met het
vreeselijke gevolg, dat een handje van den
knaap werd verbrijzeld, terwijl hij aan
hoofd en armen werd gewond. Nadat de
jongen naar het ziekenhuis was overge
bracht, werd geconstateerd, dat de rech
terhand geamputeerd zal moeten worden.
AUTO BOTSTE TEGEN BOOM.
Vijf inzittenden gewond.
Ten gevolge van het springen van een
band, is een personenauto even buiten de
kom van het dorp Voorthuizen met een
snelheid van ongeveer 100 k.m. omgeslagen
en tegen een der langs den weg staande
bcomen geslagen. Daar de wagen vrijwel
-1 vernield was, vreesde men het erg-
..o voor de inzittenden, aldus de „Tel."
Deze, een vijftal burgers uit Amersfoort,
hadden allen min of meer ernstige verwon
dingen opgeloopen. Een plaatselijke arts
verleende eerste hulp, waama zij per zie
kenauto naar het St. Elisabeth-gasthuis te
Amersfoort zijn overgebracht.
Van drie der gewonden is de toestand
ernstig. De zwaar gehavende auto moest
worden weggesleept.
BOERDERIJ VERBRAND TE
LAGE VUURSCHE.
Te Lage Vuursche is gistermiddag door
onbekende oorzaak brand uitgebroken in
de boerderij van den heer J. van Oostrum.
Het vuur greep met groote snelheid om
zich heen, zoodat de boerderij spoedig in
lichterlaaie stond. De brandweer van Lage
Vuursche, geassisteerd door manschappen
van de luchtbeschermingsdienst, was spoe
dig ter plaatse en ook de motorspuit van
Baarn werd gealarmeerd. Ondanks dit ge
zamenlijk krachtig optreden, ging de boer
derij met twee hooibergen totaal in vlam
men op, Een veestalling en pakhuis konden
worden behouden. De boerderij was laag
verzekerd. „Hbld."
NIEUWE PLUNDERINGEN TE
ROTTERDAM.
Nog steeds komen bij de politie te Rot
terdam tal van aangiften binnen van win
keliers en particulieren, wier zaken en
huizen geplunderd zijn. Zoo werd ten na-
deele van mevrouw Van H., wonende op
den Plantageweg op 14 of 15 Mei een aan
tal sieraden gestolen. De dame, die gedu
rende deze dagen elders vertoefde, be
merkte bij haar thuiskomst, dat een gou
den, met parels en briljanten bezette ring,
een zilveren ketting, eenige antieke bro
ches, armbanden en een bedrag van hon
derd gulden aan bankpapier verdwenen
waren.
In diezelfde dagen is ten nadeele van J.
D., wonende op de Veemarkt, een geld
kistje met 1500 weggenomen. De politie
stelt een onderzoek in.
BRUTALE INBRAAK TE AMSTERDAM.
Gisternacht hebben inbrekers op brutale
wijze hun slag geslagen in een kantoor op
de Nassaukade te Amsterdam. Door het
openschuiven van een raam en hef forcee-
ren van een slot wisten zij in het kantoor
te komen, waar zij twee geldkistjes, resp.
1840.70 en 325 inhoudende, stalen. In
de woning, welke bij het kantoor hoort,
bemachtigden zij een dameshandtaschje,
inhoudende vijftig gulden, een portefeuille
met 3.50, drie pakjes thee en een bedrag
van 3.50 uit een mantelzak.
De inbraak is ontdekt door een werk
ster, die onmiddellijk de politie waar
schuwde. Deze stelt thans een uitgebreid
onderzoek in.
VIJF INBRAKEN IN LAREN.
Na den grooten juweelendiefstal van vier
weken geleden, werden er in het Gooi
geen inbi ken meer gesignaleerd. Aan die
periode ven rust is thans echter een einde
gekomen. Gisteren zijn er immers niet min
der dan vijf inbraken aangegeven, welke
alle gisternacht in den omtrek van de Vre-
delaan te Laren zijn gepleegd.
De teekenen wijzen er op, dat een be
roepsinbreker gebruik makend van de
mogelijkheden, die de opgelegde verduiste
ring hem verleende aan het werk is ge
weest. Slechts in twee gevallen kon hij
verder komen dan de keuken en uit bu
reautjes in benedenkamers eenig geld ont
vreemden. Het onderzoek naar den dader
vindt voortgang. j|Tel."
VERDUISTERING.
De politie van het bureau Raampoort te
Amsterdam heeft een 51-jarigen reclame
bezorger van het magazijn „De Tijdgeest"
aangehouden en in verzekerde bewaring
gesteld.'De man moest v/egens t'Jdelijk ge
brek aan personeel als noodhulp kwitanties
innen. Het bleek ovenwei al op den eersten
dag, dat hij voor deze functie de noodige
eerlijkheid miste. Toen hij n.l. een totaal
bedrag van ƒ200.had ontvangen, droeg
hij dit niet af, doch verduisterde het. Zijn
arrestatie vond gisteravond plaats. Binnen
kort zal hij worden voorgeleid.
DE RIT VAN EEN ZEEUWSCH BOERTJE.
Do „Prov. Zeeuwsche Courant" vertelt:
Het was op 17 Mei j.l., den dag van ver
schrikking voor Middelburg. De lucht da
verde van de ontploffingen. Huizen en
kerken stortten in; geen muur scheen
overeind te blijven; de stad brandde reeds
op vele punten. Van alle kanten loerde de
dood. De hel scheen losgebroken; degenen,
die nog in de stad waren, geloofden, dat
het eind der wereld gekomen was. Kon een
levend wezen dit vreeselijke doorstaan?
Door de Gortstraat reed een boerenwa
gen op hooge wielen. Kalm stapte het brui
ne paard, de hotsende kar achter zich aan
trekkend. Acht bommenwerpers cirkelden
boven de ongelukkige stad. Keer op keer
doken zij en keer op keer suisden de bom
men omlaag, die de aarde deden schudden.
Het paard sjokte rustig door. Het oude
tje op den bok hield de teugels maar
js. Hij keek rond, niet begrijpend, hoe
i dergelijke tragedie kon komen over
t mooie vredige Middelburg.
Achter hem lag de kar vol stroo.
Moest die man zijn leven wagen voor een
vracht stroo? Wat bezielde hem, dat hij
niet Ijlings trachtte de stad te verlaten om
wellicht het leven nog te redden? Wat was
de drijfveer, die dezen man bewoog tot een
daad, welke welhaast gelijk stond met zelf
moord?
Uit het stroo steken een paar armen en
beenen. Drie gewonde soldaten liggen op
de kar. De oude man zoekt voor hen ge
neeskundige hulp. De soldaten waren des
morgens te Veere geland en bij een vlieg-
tuigaanval nabij Oostkapelle werden zij
gewond.
„Ik kon die menschen toch niet zoo laten
liggen", zegt het boertje eenvoudig. Hij
laadde hen op zijn kar en bracht hen naar
Middelburg, 9 kilometer ver, terwijl on
ophoudelijk de vliegtuigmitrailleurs boven
de wegen ratelden en soldaten overal dek
king zochten. Het oude boertje hield geen
oogenblik stil. Aan zijn eigen leven dacht
hij niet. Hij dacht alleen aan de menschen
achter hem in het stroo, die lagen te kreu
nen van pijn als de kar al te erg botste.
Hij verstond die menschen niet eens.
Maar het liet hem ook koud wie en wat
zij waren, wat voor uniform zij droegen,
of zij kwamen uit Oost of West, Zuid of
Noord. Het waren menschen, gewonde
menschen.
Een lid van den luchtbeschermingsdienst
kwam hem tegen en bracht hem met zijn
kar naar de hulppost aan de Nieuwe Ha
ven. Juist dook er weer eeri bommenwer
per. De doktoren en Roode Kruis-menschen
begaven zich ijlings in den schuilkelder.
Dat was nu eenmaal voorschrift; een doo-
de dokter of Roode Kruisman was van geen
nut, dus in aller belang moesten zij zooveel
mogelijk dekking zoeken.
De bommen suisden omlaag. Maar de
soldaten werden van de kar gehaald en
naar binnen gebracht. Zij stamelden en
kele woorden van dankbaarheid. Het boer
tje wilde den schuilkelder niet in. Hij bleef
bij zijn paard
SPORT
VOETBAL
I. V. C. B.
Wedstrijdprogramma voor a.s. Zondag.
Zuid I le-klasse: WH—Palemig.
West I le klasse: HMSVolendam;
GVO—EMM.
West II 2e klasse B: Graaf Willem
Quick Steps; RAVAVVP; DonkOliveo;
AeolusBlauw Zwart.
DIOC. HAARL. VOETBALBOND.
Wodstrijdprogramma voor a.s. Zondag.
AFDEELING CENTRUM.
Afd. C: DOSR II—DES; Meerburg—
SJC II; Alphenschc Boys—VVSB.
Afd. E: TeyJingen II—DEM III.
Afd. L: VVSB III—Meerburg II; SJC
III—SMC.
AFDEELING ZUID.
Afd. A: Blauw Zwart II—KRVC.
Afd. L: Blauw Zwart III—RIA II.
R, K. LEIDSCHE VOETBALBOND:
De juniorencompetilie.
Uitslagen van Zondag 2 Juni:
Afd. A: Meerburg aVVSB a 33; Fo-
reholte aSJC a 00; Docos aSMC a
5—2; DOS aUDO a 2—2.
Afd. B: SJC bKRV a 0—1; Docos b—
Teylingen b 0—0; WSB b—DOS b 3—1.
Afd. C: Lisse cUDO b 73; Docos c
Teylingen c 11; VVSB cLisse d 20;
SJC d—KRV b 2—0.
Programma voor Zondag 9 Juni.
Afd. A: SMC a—DOS a. 1 uur, J. L. v.
d. Zwet; Meerburg aUDO a, 12 uur, J.
P.'de Groot; Lisse aForeholte a, 1 uur,
M. v. d. Klauw.
Afd. B: DOS b—SMC b, 12.30 uur. P. C.
v. Loon; Teylingen bKRV a, 2.15 uur, L.
Hermans; SJC bDocos b, 12 uur, P. An-
gevaare.
Afd. C: KRV b—VVSB d. 2 uur, J. C.
Hoogduin; SJC cDocos c, 1.10 uur, P. v.
Gijlswijk; Lisse dTeylingen c, 1 uur, G.
Bouwmeester; UDO bMeerburg b, 1.10
uur terr. Meerburg, J. P. de Groot.
De volgende elftallen nemen niet meer
deel aan de Competitie:
A. VVL a en VCH a.
B: Leimuiden a en VVL b.
H. HOOGERVORST.
Competitieleider.
SCHOOLWEDSTRIJDEN R.K. LEIDSCHE
VOETBALBOND.
Door omstandigheden werden wij ge
noodzaakt de wedstrijden een maand later
te doen aanvangen dan in het voornemen
lag.
A.s. Zaterdag wordt er nu een begin ge
maakt en zullen de eerste vier wedstrijden
plaats hebben, op het terrein der R. K.
Sportcentrale I-Iaagweg te Leiden.
Van diverse zijde zijn voor deze wed
strijden reeds prachtige prijzen toegezegd,
terwijl wij het zeer waardeeren, dat er
juist door eenige kleine vereenigingen een
prijs en een bijdrage werd toegezonden.
Wij mogen toch zeker vooral ook van de
grootere vereenigingen een prijs of een
bijdrage verwachten?
Wij verzoeken de deelnemende elftallen
vooral op tijd aanwezig te zijn, en het in-
leggeld voor den aanvang van den wed
strijd te voldoen.
Verdere publicatie over indeeling der
volgende wedstrijden worden a.s. Woens
dag in de Leidsche Courant bekend ge
maakt.
A.s. Zaterdag 8 Juni:
Afd. A: R. K. U. L. O. Leiden 4aAm
bachtsschool Leiden, 2 uur.
Afd. B: R. K. H. B. S. Leiden 2—R. K.
U. L. O. Leiden 3a, 2.40 uur.
Afd. A: V A. C. den Haag—R. K. H. B. S.
Leiden I, 3.20 uur.
Afd. B: R. K. U. L. O. Leiden 2b—R. K.
U. L. O. Leiden 2c, 4 uur.
Commissie Schoolwedstrijdcn R.
K. Leidsche Voetbalbond v. d. D.
H. V. B.:
Seer. K. KAISER,
Oldenbarneveldstr. 20, Leiden.
R. K. W.
Sportvrienden, leden en oud-leden wor
den verzocht a.s. Zondag allen aanwezig te
zijn in de St. Jozefkerk om kwart voor
twaalf daar er dan een H. Mis zal worden
opgedragen voor de zielerust. van het lid
M. Tuijthof en daardoor de laatste eer te
bewijzen voor hem, die viel in dienst van
het Vaderland. Niemand verzuime aanwe
zig te zijn.
BILJARTEN
PERSOONLIJKE KAMPIOEN
SCHAPPEN F. B. II. O.
Onder groote belangstelling werden de
biljartkampioenschappen der F, B. H. O.
lste klasse voortgezet in het clublokaal
van de B. C. Vriendenkring.
H. Steenken en Honing slaagden er in
om R. Lunenburg van de eerste plaats te
verdringen, doch laatstgenoemde behoudt
echter nog een zeer goede kans.
De uitslagen waren:
pnt.
brt.
h.s.
gem
J. Th. Honing
200
52
27
3.84
J. Cornelissen
124
52
20
2.38
R. v. Lunenburg
250
33
41
7.57
H. Oomen
95
33
17
2.87
J. Th. Honing
200
49
21
4.08
A. Wagenaar
198
49
34
4.04
H. Steenken
200
38
48
5.26
Ph. Ereira
128
38
22
3.36
Woensdagavond worden de wedstrijden
voortgezet.
