Strijd bij Duinkerken
ten einde
Weerbericht
Jlanaalhuói tat de Satnme in
Quitöcfie handen
Engeland zet strijd
voort
Uit het Verre Oosten
STADSNIEUWS
WOENSDAG 5 JUNI 1940
DE LEIDSCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAG. 2
Adonnuxyoitsprty*: voor Lalden II
cant per waek; 1.50 per kwartaal
Bij onza *fenten i0 cent per we*k;
2c 60 per kwartaal Franco per poet
1.95 per kwartaal Geïllustreerd
Zondagsblad 0.50 per kwartaal
Losse nummers 5 cent, met feïlL
Zondagsblad 9 cent
Advertentiën: 30 cent per regel.
Ingezonden mededeelingen dubbel
tarief. Telefoontjes hoogstens 80
woorden, 60 cent per plaatsing, al
léén Woensdag en Zaterdag.
ZONS OP- EN ONDERGANG.
Zon onder 9.56 Woensdagavond.
Zon op 5.21 Donderdagochtend.
Maan op 6.04 Donderdagochtend.
Maan onder 10.04 Donderdagavond.
(6 Juni nieuwe maan).
IIOOG WATER TE KATWIJK AAN ZEE.
Op Donderdag 6 Juni v.m. 4.20; n.m. 4.45.
WATERTEMPERATUUR.
Zweminrichting „De Zijl" 20 gr. c.
Zweminrichting „Poelmeer" 20 gr. c.
JiiiiiK Minimin ii iiiiii minimi mi tuin iiiikl
Verduisteringstijden f
i Er is bepaald, dat er verduisterd r
E moet worden tusschen zonsonder- S
E gang en zonsopkomst.
E Deze tijden zijn voor hedenavond S
E en morgenochtend:
ZONSONDERGANG
9.56 uur
ZONSOPKOMST
5.21 uur
E Tusschen deze beide tijden dient E
E er dus verduisterd te worden.
.'iiiiiiiniifiitiiuiuiiiiiitiimuuiiiiiiiiiiiiiimr
VERKOOP VAN SPIRITUS.
Het departement van handel, nijverheid
en scheepvaart maakt bekend, dat met in
gang van heden de verkoop en aflevering
van brandspiritus (spiritus gedenatureerd
met metylalcohol en blauwe kleurstof vol
gens rijksvoorschrift) door fabrikanten en
importeurs van handelaren, alsmede dobr
handelaren aan detaillisten, tot nader or
der is toegestaan tot hoeveelheden per 14
dagen gelijk aan 1/26 deel van de aan den
betrokken handelaar in het le halfjaar van
1939 afgeleverde hoeveelheid. Van deze af
leveringen dient door fabrikanten, impor
teurs en handelaren wekelijksche opgave
te worden gedaan aan de sectie spiritus van
het rijksbureau voor chemische producten,
Wateringscheweg No. 1, te Delft.
TREINVERBINDING MET
DUITSCHLAND.
Met ingang van Donderdag 6 Juni, zal
trein D. 112 van Berlijn naar Den Haag
S.S. weer loopen. De trein vertrekt van
Eerlijn om 12.57 uur, van Bentheim 19.40
uur en komt in Den Haag s.s. aan om 23.50
uur.
Van den volgenden dag, Vrijdag 7 de
zer, af zal ook dagelijks weer een door
gaande verbinding in omgekeerde richting
tot stand w orden gebracht, nl. trein D. 111,
die om 6.06 uur van Den Haag S.S. ver
trekt en om 10.14 uur in Bentheim en om
17.19 uur in Berlijn aankomt.
COÖP. CENTRALE BOERENLEENBANK.
Beschikbaar winstsaldo 57.011 (v.j.
83.805); dividend 6 pet, (als
vorig jaar).
Het verslag over 1939 van de Coöp. Cen
trale Boerenleenbank te Eindhoven ver
meldt o.m. het volgende:
In 1939 is weliswaar voor een kleiner be
drag door onze locale boerenleenbanken
uitbetaald dan in 1938, doch de toevloeiing
van gelden bleef van het voorjaar af ab
normaal laag. zoodat de beschikbare mid
delen van de locale banken by onze cen
trale^ bank per einde Dec. 1939 bijna 7
millioen beneden dat per einde 1938 bleef.
De achterstand werd in de eerste maan
den van 1940 wederom ingehaald.
Wij waren in de gelegenheid met ingang
van 1 October 1939 de tijdelijke contingen-
teeringsregeling, volgens welke aan de
Boerenleenbanken boven bepaalde maxi
ma slechts 1 pet. rente werd vergoed, in
te trekken.
Het resultaat van 1939 was niet onbevre
digend. Naar onze meening kan ook dit
jaar wederom met een storting van ƒ20.000
ten laste van de verlies- en winstrekening
in het pensioenfonds worden volstaan.
Voorts achten wij het gewenscht ten laste
der verlies- en winstrekening 200.000 te
storten in de effectenreserve en evenals in
vorige jaren f 10.000 aan te wenden als een
crisisfonds voor aangesloten boerenleen
banken.
VEERTIG DUIZEND
GEVANGENEN
ONOVERZIENBARE BUIT.
Het opperbevel der Duitsche weer
macht maakt bekend:
De vesting Duinkerken is na zwaren
strijd veroverd. Veertigduizend gevan
genen en een onoverzienbare buit vie
len in onze handen. Daarmede is de
geheele Belgische en Fransche Kanaal-
kust tot aan de Somme-monding ge
heel door Duitsche troepen bezet.
Over het verloop van de verdere opera
ties in het Westen wordt door het opper
bevel van het Duitsche leger het volgende
bekend gemaakt:
De groote strijd in. Vlaanderen en Artois
is ten einde. In de krijgsgeschiedenis zal
deze als de grootste en vernietigendste
veldslag van alle tijden te boek worden
gesteld. Toen in den ochtend van den lOden
Mei de Duitsche weermacht den beslissen-
den strijd in het Westen aanving, was haar
door den Fuehrer en opperste leider van
het leger als strategische taak gesteld de
doorbraak door de vijandelijke grensstel
lingen ten Zuiden van Namen tot stand te
brengen en daardoor de voorwaarde te
scheppen voor de vernietiging van het En-
gelsche en Fransche leger ten Noorden van
de Aisne en de Somme. Tegelijkertijd zou
Nederland snel worden bezet en daardoor
als basis voor de beoogde Engelsche ope
raties te land en in de lucht uitgeschakeld
worden. Op 4 Juni was de weermacht in
staat den opperbevelhebber te melden, dat
deze ontzaggelijke opdracht was uitge-
vored. Tusschen deze beide tijdstippen is
een hoofdstuk toegevoegd aan de annalen
van den heldenmoed der Duitsche soldaten
en is een roemrijk blad geschreven over
het Duitsche leiderschap.
De groote afmetingen van de overwin
ning in Nederland. België en Noord-
Frankrijk blijken uit de verliezen van den
vijand en den omvang van het buitge
maakte oorlogsmateriaal. De verliezen der
Engelschen, Franschen, Belgen en Neder
landers bedroegen aan gevangenen in to
taal meer dan 1.200.000 man. Daarbij komt
nog het niet te schatten aantal gevallenen,
verdronkenen en gewonden. De uitrusting
van rond 75 tot 80 divisies met stukken ge
schut van het zwaarste kaliber, pantser
wagens en auto's van allerlei soort werd
vernietigd of buitgemaakt. De Duitsche
luchtmacht heeft van 10 Mei tot 3 Juni
1841 vijandelijke vliegtuigen neergescho
ten waarvan 1142 in luchtgevechten en 699
door afweergeschut. Verder zijn tenminste
1600 tot 1700 toestellen op den grond ver
nield. Ook ter zee kwam de poging tot red
ding van het Britsche expeditieleger door
oorlogs- en koopvaardijschepen den vijand
op zware verliezen te staan. Door bombar
dementen zijn tot zinken gebracht: 5 krui
sers, 7 torpedoboot jagers, 3 duikbooten, 9
andere oorlogsschepen en 66 koopvaardij-
en transportschepen. Verder zijn door bom
aanvallen beschadigd en gedeeltelijk ver
nield: 10 kruisers, 24 torpedoboot jagers, 3
torpedobooten, 22 andere oorlogsschepen
en 117 vracht- en transportschepen. Door
het koene optreden van lichte strijdkrach
ten ter zee zijn tot zinken gebracht: 6 tor-
pedobootjagers, 2 duikbooten, een trans
portschip, een hulpkruiser en een ander
oorlogsschip.
Daartegenover staan de in verhouding
tot de grootte van het succes geringe ver
liezen der eigen weermacht van 10 Mei tot
1 Juni. Den heldendood stierven 10.525
officieren, oryderofficieren en manschap
pen, het aantal vermisten bedraagt 8463.
Verwacht moet worden, dat een klein deel
dezer vermisten is omgekomen. Gewond
zijn 42.523 officieren, onderofficieren en
manschappen. De Duitsche luchtmacht ver
loor tusschen 10 Mei en 3 Juni 432 vlieg
tuigen, terwijl de Duitsche marine voor de
kust van Nederland. België en Noord-
Frankrijk geen schip heeft verloren.
CHAOTISCHE TOESTANDEN IN DE
VEROVERDE STAD.
De eerste' Duitsche troepen, die gisteren
de vesting Duinkerken veroverd hebben,
aanschouwden, aldus het D. N. B., een beeld
van volslagen vertwijfeling en van een ge
mis aan elke militaire orde. Naar gemeld
wordt, heerschen in de stad chaotische toe
standen. Overal in de straten en in de ha
vens ziet men de teekenen van de plotse
linge en overhaaste vlucht der Engelsche
en Fransche troepen, die nog naar Duinker
ken konden ontkomen.
De gevangenen maken een volkomen apa-
thischen indruk. Hun lichamelijke en mo
reels toestand maakt het hun onmogelijk,
hun lot ten volle te begrijpen. Geschokt door
de zware, bloedige verliezen, die zij, bU hun
pogingen om te ontsnappen, door de actie
van de Duitsche luchtmacht en door de
Duitsche artillerie hebben geleden, bieden
de resten van de Engelsche en Fransche
keurtroepen, in hun gescheurde uniformen
en zonder eenige uitrusting, een jammerlijk
schouwspel.
OPROEP VAN HITLER AAN HET
DUITSCHE VOLK
De Fuehrer heeft den volgenden oproep
tot het Duitsche volk uitgevaardigd:
„Aan het Duitsche volk. De grootste slag
van alle tijden werd door onze soldaten ze
gevierend ten einde gebracht. In enkele we
ken tijds zijn meer dan 1.2 millioen tegen
standers in onze gevangenschap geraakt.
Nederland en België hebben gecapituleerd.
Het Britsche expeditieleger is voor het
grootste deel vernietigd, voor het andere
deel gevangen genomen of van het vaste
land verdreven. Drie Fransche legers heb
ben opgehouden te bestaan. Het gevaar
voor een binnendringen van de vijanden
in het Roergebied is daarmede definitief
voorbij.
Duitsch volk. Dezen roemvolsten daad in
de geschiedenis hebben je soldaten met in
zet van hun leven, en hun gezondheid, met
ongekende inspanningen in bloedigen stryd
verricht. Ik beveel daarom van heden af
in geheel Duitschland voor den duur van
acht dagen de vlag uit te steken. Dit is be
doeld als een eerbetoon aan onze soldaten.
Ik beveel verder, dat gedurende drie dagen
de klokken moeten luiden. Hun klanken
mogen zich vereenigen met de gebeden,
waarmede het Duitsche volk zijn zonen van
heden af weer zal vergezellen. Want heden
morgen zijn de Duitsche divisies en lucht
eskaders aangetreden om den strijd voor
de vrijheid en de toekomst van ons volk
voort te zetten".
DAGORDER VAN HITLER AAN DE
WEERMACHT
De Fuehrer en opperbevelhebber van de
weermacht heeft den volgenden dagorder
uitgevaardigd:
„Soldaten van het Westelijk front.
Duinkerken is gevallen. 40.000 Fran-
schen en Engelschen zijn als laatste rest
van eens groote legers gevangen genomen.
Een onoverzienbai-e hoeveelheid materiaal
is buitgemaakt. Daarmede is de grootste
slag der wereldgeschiedenis ten einde.
Soldaten. Mijn vertrouwen in u was
grenzenloos. Ge hebt mij niet teleurge
steld. Het stoutste plan der oorlogsgeschie
denis werd door uw voorbeeldige dapper
heid. door uw kracht tot het verdragen
van de grootste inspanningen, de zwaarste
beproevingen en moeite verwezenlijkt.
Soldaten. In enkele weken tyds hebt gy
in den zwaren strijd tegen vaak bijzonder
dappere tegenstanders twee staten tot ca
pitulatie gedwongen, de beste divisies van
Frankrijk vernietigd, het- Britsche expedi
tiecorps verslagen, gevangen genomen of
van het continent verjaagd. Alle eenheden
van de weermacht te land en in de lucht
zijn met elkander een edelen wedijver
aangegaan in den strijd voor ons volk en
het Groot-Duitsche Rijk. Dappere mannen
van onze oorlogsmarine namen aan deze
feiten deel.
Soldaten. Velen van u hebben hun trouw
met het leven bezegeld. Anderen zijn ge
wond. De harten van ons volk verwijlen
in diepe dankbaarheid bij hen en bij u. De
plutocratische bestuurders van Engeland
en Frankrijk echter, die gezworen hadden
het opbloeien van een nieuwe betere we
reld met alle middelen te verhinderen,
wenschen de voortzetting van den oorlog.
Hun wensch zal in vervulling gaan.
Soldaten. Met den dag van heden begint
de strijd aan het Westelijk fro-nt opnieuw.
Tallooze nieuwe divisies, die voor de eer
ste maal den vijand zullen zien en ver
slaan, trekken naar u toe. De strijd om
de vrijheid van ons volk, om zijn-of-niet-
zijn voor thans en voor de geheele toe
komst, wordt daarmede voortgezet tot aan
de vernietiging van die vijandelijke
machthebbers in Londen en Parijs, die cok
thans nog gelooven in den oorlog het
beste middel te kunnen zien om hun aan
de volkeren vijandig gezinde plannen tot
uitvoering te brengen.
Hun historische voorlichting zal onze
overwinning zijn.
Geheel Duitschland is echter in den
geest weer bij u."
HITLER OP DEN HEUVEL VAN VLMY
Naar aanleiding van de van Canadee-
sche zijde geuite bewering, dat de Duit-
schers het groote monument voor de ge
sneuvelde Canadeezen op den heuvel van
Vimy vernield hebben, zijn heden aan de
te Berlijn werkzame buitenlandsche jour
nalisten fotografieën getoond, waarop men
den Führer kon zien bij de bezichtiging
van het volkomen onbeschadigde monu
ment 'De Führer bracht dit bezoek aan
het monument tijdens het weekeinde, toen
hy een reis maakte door de oorlogszones
in Noord-Frankrijk en Vlaanderen.
BOMBARDEMENTEN OP OPEN
STEDEN
Een overzicht van de luchtaanvallen op
Duitsch gebied in het tijdvak van 22 tot 31
Mei, dat het D.N.B. van militaire zijde
ontvangt, bewijst opnieuw hoe zonder
eenig systeem door den vijand bomaanval
len worden ondernomen. Volgens dit over
zicht waren van de 165 vijandelijke bom
aanvallen, die in dat tydvak werden on
dernomen, 60 gericht op punten, die men
bij een zeer ruime uitlegging van de be
grippen „militair" en „strategisch" als zoo
danig zou kunnen beschouwen. Op vol
strekt niet-militaire punten werden 105
luchtaanvallen ondernemen, hiervan waren
wederom 53 gericht op de woonwijken van
steden, vlekken en dorpen, in de nabijheid
waarvan geen enkel militair of strategisch
doel was te vinden en 52 op onbebouwde
terreinen of bosschen.
REDE VAN CHURCHILL IN HET
LAGERHUIS.
In het Britsche Lagerhuis heeft Chur
chill gistermiddag een verklaring afgelegd
over den oorlogstoestand.
Hij ving aan met te verklaren, dat de
Britsche vloot slechts dertig niet-gewon-
de overlevenden uit Calais heeft terugge
bracht.
Voorts beweerde spr. dat het aantal uit
Vlaanderen teruggehaalde Fransche en
Britsche troepen 335.000 man bedraagt.
Wat de Engelsche verliezen aan man
schappen betreft, gaf Churchill slechts toe,
dat er 30.000 gevallen, gewond of vermist
zijn. Aan materiaal zijn 1000 stukken ge
schut, transport- en pantserwagens verlo
ren gegaan.
Hetgeen in Frankrijk en België is ge
beurd, is echter, zoo ging spr. verder, een
geweldig ongeluk. Het Fransche leger is
verzwakt. België is verloren, alle Kanaal
havens zijn in handen van Hitier.
Men moet aannemen, dat een verdere
sla£ tegen Engeland of Frankrijk direct
voor de deur staat.
Churchill verklaarde echter, dat Enge
land en Frankrijk zich willen verdedigen
en zich nooit overgeven. Churchill besloot
met te zeggen, dat zelfs wanneer Engeland
zou worden veroverd, het Britsche empire
den strijd zou voortzetten.
Naar vernomen wordt, is het mogelijk,
dat het Lagerhuis de volgende week Dins
dag in geheime zitting bijeenkomt voor
een debat over de reorganisatie van het
Britsche expeditiekorps na de evacuatie
van Vlaanderen.
DE FRANSCHE CONCESSIE TE
SJANGHAI.
Volgens Domei verluidt te Sjanghai bij
geruchte, dat tusschen de bevoegde Fran
sche en Amerikaansche autoriteiten in het
geheim wordt onderhandeld over een voor-
loopige overdracht van het bestuur der
Fransche concessie te Sjanghai aan de
Vereenigde Staten. Als motief zouden „be-
stuursmoeilijkheden" der Franschen wor
den aangevoerd.
Indien deze geruchten juist zijn, dan zou
Japan, aldus Domei, ten scherpste pro
testeeren en er naar streven, dat het be
stuur der concessie aan China wordt terug
gegeven.
REQUIEMMIS GESNEUVELDE LEIDERS
EN LEDEN VAN DE MANNELIJKE
JEUGDBEWEGING,
Tot vandaag toe zijn by mij opgegeven
als voor het Vaderland gesneuveld de vol
gende leiders en leden van onze manne
lijke jeugdbeweging:
Petrus Joseph Huibers, die in opleiding
was voor het ambt van Districtsbaljuw
der Kruisvaart;
Antonius Vuurpijl, lid van de St. Jo-
sephgezellen vereen iging.
Martinus Tuythoff, die oud-lid is van
Docos.
Allereerst past het ons dank te zeggen
aan God, dat onze jeugdbeweging in
Leiden nog niet meerdere verliezen heeft
geleden. Van onze leden der verschillende
vertakkingen van ons jeugdwerk waren
er ongeveer zestig gemobiliseerd; dat er
van dit aantal drie zijn gesneuveld geeft
ons naast reden tot deernis ook aanleiding
tot dankbaarheid.
Wij herdenken hen als lid van de Man
nelijke Jeugdbeweging voor Katholieke
Actie en daarom zullen alle leden van de
verschillende jeujdwerken ons Misoffer
voor hun zielerust komen bijwonen.
Dit Misoffer wordt opgedragen Dinsdag
morgen te 7 uur in de kerk van den De
ken. De assistenties zullen worden waar
genomen door leden van de Congregatie,
Sint Josephsgezellenvereeniging en K.J.-
M.V., terwijl de Kruisvaart, de Verken
ners en het S.F.L. zorgen zullen voor een
eerewacht rond het altaar.
L. BEUNE, pr.
Gemeentel. Aankondiging
SCHOEISELDISTRIBUTIE
Voor werkschoeisel (waterlaarzen, e.d.)
kan een bon voor vernieuwing verkregen
worden, onafhankelijk van^het feit, dat
de belanghebbende nog ir^nel bezit is van
één paar gewone ^hoenefOik deze laat-
sten kunnen^ zo(}dr i zij ^erslgten zijn en
wor-
niet meer g&oouA n gelaj
den, vervangeïf*woi ien.
Zij, die slechts t paar
ten, kunnen eeri b< n onty£i
loenen bezit-
»or een
nieuw paar, zoodr^ het /eerste hersteld
moet worden.
Mcrgen, Donderdagavond van 7 uur lot
8.30 uur zal het Distributiekantoor, Oude
Rijn 132, geopend zijn voor hen, die niet
tusschen 9 en 12 en 2 en 5 uur, schoeisel
bons kunnen afhalen.
KOFFIE EN THEE
De hieronder weergegeven regeling
geldt uitsluitend voor thee, voor zoover
verpakt in hoeveelheden van minder dan
10 kilogram en voor gebrande koffie en
koffie-extract en niet voor cichorei, pee
koffie en moutkoffie, wel voor caffeïne-
vrije koffie en koffie-extract. De hoeveel
heid koffie-extract, welke de consument
op zyn nog nader aan te geven bon kan
verkrijgen, wordt bepaald door de op de
verpakking aangegeven hoeveelheid in
het extract verwerkte j
welke op de verpakking
worden.
De eerste distrih£tieperio«
van Donderdag 6 /uni tot e
5 Juli a.s» Op delr^ader
bon zal men hetwj ^\ons
y2 pond koffie junnen
Met de bonnen!moet ge\eel als met de
suikerbonnen gehandeld^ \Arden.
Losse bonnen zullen worden verstrekt
aan hen, 'die in het verblijfsregister der
gemeente zijn ingeschreyen en aan hen,
die militairen bij zich hebben ingekwar
tierd. De rantsoenboekjes zullen er geen
bevatten, behalve die voor buitenlandsche
schippers.
Verder komen hiervoor in aanmerking
militaire cantines in beperkte mate en op
aanvrage van den commSndant kleine ho
tels, café's, restaurants, vergaderingen van
overheidsinstanties en pensions (uitslui
tend voor passanten)
De Nederlandsche Meelcentrale zal ten
behoeve van de voorziening van de koffie
en/of theeverwerkende industrieën indu
strietoewijzingen, hoewel in belangrijk
mindere mate dan met suiker het geval
was, in omloop brengen.
Leiden, 5 Juni 1940.
|oopen
(rij dag
geven
hetzij
De Burgemeester
A. v. d. SANDE BAKHUYZEN
ZAKELIJKE BIJSTAND AAN
GEMOBILISEERDEN.
Zooals bekend, is de Commissie voor Za
kelijke Bijstand aan gemobiliseerden,
waarin verschillende personen op com
mercieel en maatschappelijk gebied zit
ting hebben, op initiatief van de Kamer
van Koophandel en Fabrieken door den
Burgemeester in het leven geroepen.
Hoewel het leger wordt gedemobiliseerd
en dit zelfs reeds gedeeltelijk het geval is,
beschouwt de Commissie haar taak nog
niet als geëindigd.
Ten aanzien van hen, die gedemobili
seerd zijn, valt op te merken, dat de Com
missie aan verschillende militairen den
raad heeft gegeven zich na demobilisatie
tot haar te wenden, terwijl voor het le-
gerdeel, dat tot dusver niet naar huis is
gezonden, de bestaansreden der Commis
sie nog vrijwel onverminderd geldt.
In elk geval zal het zijn nut hebben,
dat de Commissie nog eenigen tijd als
vraagbaak blijft bestaan.
De Commissie is gevestigd op het Bu
reau van het Rijnlandsch Borgstellings
fonds voor den middenstand, Nieuwsteeg
No. 6 te Leiden.
HULPVERLEENING VALKENBURG
De collecten in de bioscopen
De opbrengst der collecte in de Leidsche
bioscooptheaters ten behoeve van de steun-
verleening aan Valkenburg en omgeving,
met welwillende medewerking van de di
recties der verschillende theaters, leverden
de volgende bedragen op: Casino 50.41,
Lido 26.16, Luxor 111.89. Rex 57.29.
Trianon f 73.12. totaal 318.87.
RIJKSMUSEUM VAN GEOLOGIE EN
MINERALOGIE.
Met ingang van 12 Juni a.s. is het Rijks
museum van Geologie en Mineralogie weer
voor het publiek te bezichtigen des Woens
dags en des Zaterdags des voormiddags van
9—12 uur en des namiddags van 1.304
uur.
