DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN v Trouw BINNENLAND MAANDAG 3 JUNI 1940 31ste Jaargang No. 9657 Bureaus Papengracht 32. Telefoon: Redactie 20015, Administratie 20935. Giro 103003. Poetbus 11. Trouw 't is een karaktertrek, waarop de Duitscher trotsch gaat en dien hij dus ook in den Nederlander zal weten te waar- deeren. Trouw ons volk bezit deze eigenschap, al schijnt in dagen van nervositeit wel 'ms het tegenovergestelde waar te zijn; doch dat is dan slechts s c h ij n, voorbijgaande gevoelsopwelling. Op één vorm, waarin ons die eigenschap van ons volk de trouw dezer dagen treffend is gebleken, willen wij nog even met 'n enkel woord wijzen. Ondanks dat „De Leidsche Courant" moeilijkheden heeft en vooral in de dagen van den oorlog heeft gehad met verzending en bezorging, zijn onze abonné's onze vrienden gebleven. Ondanks dat wij, tengevolge van de pa- pierschaarschte, evenmin als andere bla den, onzen lezers alles kunnen bieden, wat wij hun voorheen gaven, blijven onze abonné's ons blad waardeeren, blijven zij ons trouw. Wij hadden trouwens geen an dere houding verwacht. In de vriendschap is het meest wezenlijke element de trouw. Zonder trouw is „vriendschap", als zij geen huichelarij is, op z'n mooist waardeloos kla tergoud. De vriendschap tusschen onze le zers en ons weten wij echt en hecht! Juist in dezen tijd is het in 't algemeen zoo noodig, dat men voor anderen, voor per sonen en voor zaken, wier belangen moeten worden gediend, weet te offeren en met ware liefde offert. Zóó en zoo alléén komen wij door dê moeilijkheden van dezen tijd heen om een nieuwe toekomst in te gaan. Bestrijding der werkloosheid In de pers wordt de aandacht gericht op de aankondiging door Rijkscommissaris Rijksminister Seyss-Inquart gedaan de aankondiging van gr->h>te plannen betref fende de opheffing van lie werkloosheid, de wederopbouw van ons land en de verhef fing van het sociale peil der arbeiders. De katholieke „Volkskrant" schrijft, dat de mededeeling over zulke in voorbereiding zijnde plannen tot „levendige voldoening" stemt: „En zoo stemt het tot levendige vol doening, dat de Rijkscommissaris Rijks minister Seyss-Inquart op grooten schaal plannen in voorbereiding heeft tot bestrijding en oplossing der werk loosheid. Bij de uitvoering van die plannen zal de Rijkscommissaris op de hartelij ke medewerking van alle Nederlan ders kunnen rekenen. Bezwaren zullen thans minder dan ooit mogen wegen. En vertrouwd mag worden," dat zij, die tot dusver met hoofdzakelijk finan- cieele bedenkingen het herstel van het arbeidsproces bestreden, van verder verzet zullen afzien. Een werkend volk en een werkend land is het beste beeld, dat wij het oor logvoerende Europa kunnen vertoo rnen". De socialistische pers schrijft, dat de door den Rijkscommissaris Seyss-Inquart aangekondigde plannen „bijzonder sympa thiek in de ooren klinken". En het blad Vervolgt dan: „Het is zonder meer duidelijk, dat wij ons hierbij niet mogen bepalen tot af wachten en toezien. Veeleer zien wij het als een begeerenswaardige ontwikke ling, dat zich thans een edele wedijver zal ontwikkelen tusschen Duitsch en Nederlandsch initiatief, waar het geldt het ontwerpen en uitwerken van plan nen, om het sociaal-economisch bestel aan te passen aan de eischen der nieu we ontwikkeling. Uit zulk een wedijver vooropgezet natuurlijk, dat zij zich in onderlinge samenwerking en weder- zijdsch goed begrijpen voltrekt kun nen prachtige resultaten worden gebo ren, tot heil van ons volk". Wij moeten allen naar déze lichtende mogelijkheid zien en allen, ieder op zijn plaats, er ernstig naar streven, deze moge lijkheid tot werkelijkheid te brengen! Zóó mede-werkend, uit eigen Nederland- sche volkskracht, met plannen, waarin on getwijfeld Duitsche ervaringen zullen zijn toegepast, zullen wij, ons eigen volkskarak ter behoudend, nieuwe waarden kunnen gcheppen voor een nieuwe toekomst. DE DEMOBILISATIE IN NEDERLAND. EEN DAGORDER VAN HITLER Aan een voor den opperbevelhebber van de Duitsche troepen in Nederland be stemde dagorder van den Führer, geda teerd 1 Juni, wordt het volgende ontleend. Het Duitsche aanbod, Nederland in be scherming te nemen tegen het bewezen voornemen der westelijke mogendheden, Nederland tot opmarschbasis tegen het Roergebied te maken, is bij de Neder landsche regeering in verband met haar geheime verstandhouding met de Weste lijke mogendheden op een welbewuste weigering gestuit. Zij leverde daarmede volk en land over aan de verschrikking van een oorlog, bracht echter zichzelf buitenslands in veiligheid. De Duitsche weermacht heeft in den hierdoor nood zakelijk geworden strijd met het Neder- landsche leger al het mogelijke gedaan om de bevolking en het land te sparen. Dit standpunt van Duitsche zijde kwam in hooge mate tegemoet aan de houding zoo wel van den Nederlandschen militair als ook van de Nederlandsche burgerbevol king. Het was in overeenstemming met den cultureelen en moreelen stand van het met het Duitsche stamverwante Neder landsche volk. De verantwoordelijke enke lingen, die Duitsche valschermjagers, in gevangenissen geworpen, als misdadigers behandeld en daarna aan de Engelschen uitgeleverd hebben, zullen ter verant woording worden geroepen. De Nederlandsche soldaat heeft echter overal met open vizier en eerlijk gestreden en onze gewonden en gevangenen dien overeenkomstig goed behandeld. De bur gerbevolking heeft niet aan den strijd deelgenomen en zich tegenover onze ge wonden eveneens naar de wetten der men- schielijkheid gedragen. Ik heb derhalve ook voor Nederland besloten, toestemming tot vrijlating der gevangen Nederlandsche soldaten te verleenen. De verordening geeft verder voor deze vrijlating nadere richtlijnen aan. HET VERBRUIK VAN BENZINE. Het departement van Handel, Nijverheid en Scheepvaart maakt bekend, dat het de houders van vergunningen tot het verbrui ken van motorbrandstof tén strengste ver boden is hun wagens voor genoegen en voor andere particuliere doeleinden te gebrui ken. Het heeft zoowel den Duitschen als den Nederlandschen autoriteiten teleurgesteld, dat aan dezen regel niet genoegzaam de hand wordt gehouden. Het spreekt van zelf, dat, waar de Duit sche en Nederlandsche autoriteiten het mo gelijke doen, om de aanwezige voorraad motorbrandstof zoo oordeelkundig mogelijk te verdeelen om het economische leven zooveel mogelijk te steunen, het alleen reeds om psychologische redenen ten zeerste af te keuren is, dat de tot nu toe af gegeven vergunningen blijken te worden misbruikt. Deze vergunningen mogen slechts wor den gebruikt voor het doel waarvoor zij zijn uitgereikt. De namen van degenen, die zich aan overtreding schuldig maken, zullen door de politie worden genoteerd en zij zullen, af gezien van verder vast te stellen straffen, in geen geval in het bezit van hun vergun ning worden gelaten. KOFFIE- EN THEE-DISTRIBUTIE. Het Rijksbureau voor de voedselvoorzie ning in oorlogstijd brengt in verband met de distributie van koffie en thee aan be langhebbenden het volgende ter kennis: 1. Het branden van koffie is verboden zonder vergunning van de meelcentrale. 2. Het vervoeren en afleveren van ruwe (ongebrande) koffie is verboden zonder vergunning van de meelcentrale. 3. Het verpakken van thee in eenhe den kleiner dan 10 K.G. is verboden zonder vergunning van de meelcentrale. 4. Het vervoeren van thee in verpak kingseenheden van 10 K.G. of meer is ver boden zonder vergunning van de meel centrale. 5. het bereiden van koffie-extract en/of producten, waarin koffie is verwerkt, is verboden zonder vergunning van de meel centrale. Al degenen, die nog niet in het bezit zijn van zoodanige vergunningen, moeten zich onverwijld schriftelijk bij de Nederland sche Meelcentrale, Riouwstraat 186, 's-Gra- venhage, aanmelden, onder vermelding hunner voorraden koffie en thee NIEUWE REGELING KOSTWINNERS VERGOEDING. Naar wij vernemen heeft het departement van Defensie aan de burgemeesters nadere voorschriften doen toekomen in zake de uitbetaling van kostwinnersvergoedingen aan gezinnen van militairen. Hierin wordt medegedeeld, dat dc kostwinnersvergoeding, zooals die op 10 Mei werd genoten door verwanten van militairen, die op of na dien da tum zijn overleden, hetzij door uitvoe ring van hun dienstplicht, hetzij door andere oorzaak, voorloopig gedurende zes weken na den dag van het overlij den moeten worden doorbetaald. Deze vergoeding kornt niet in mindering van het pensioen indien de nabestaanden van de overledenen daarop aanspraak kun nen maken. Ten aanzien van hen omtrent wier lot nog geen zekerheid bestaat, bepalen de burgemeesters dat door moet worden ge gaan met het uitbetalen van de kostwinners vergoeding gedurende uiterlijk zes weken, te rekenen van 18 Mei jLl Zoodra het lot dier betrokkenen bekend is hangt het van het oordeel van den bur gemeester af of er nog doorgegaan moet worden met de uitbetaling der kostwinners vergoeding. Wanneer een militair niet in staat is om te werken, omdat hij gewond is, dan moet de kostwinnersvergoeding worden door betaald zoolang hij niet is hersteld. Ten aanzien van hen, die zijn gedemobili seerd of die zelf al uit eigen initiatief naar hun haardsteden terugkeerden, wordt de kostwinnersvergoeding uitbetaald tot en met de week waarin zij hun haardsteden hebben bereikt, Is het echter noodig, dat zij nog de noodige stappen moeten doen om werk te krijgen, dan kan voor deze categorie alsnog de kostwinnersvesrgoeding worden uitbetaald tot uiterlijk 8 Juni. Dit staat ter beoordeeling van den bur gemeester. Wanneer iemand tot de ontdekking komt dat zijn betrekking is ingenomen door een ander, wordt de kostwinnersvergoeding betaald tot 8 Juni. Zij, die gedemobiliseerd zijn, of op eigen initiatief naar hun haardsteden zijn terug gekeerd en geen loongevenden arbeid heb ben, zoodat zij genoodzaakt zijn naar den steun te gaan en niet aannemelijk kunnen maken, dat zij vóór 8 Juni a.s. loongevend werk hebben gevonden, moeten door den burgemeester in werkelijken dienst wor den teruggeroepen en zullen naar hun eigen depots worden gedirigeerd. Voor zoover de betrokkenen recht heb ben op kostwinnersvergoeding wordt aan de families weer de kostwinnersvergoeding betaald op het moment, dat zij weer in dienst terugkeeren. Is het dringend noodig, dat aan iemand langer dan zes weken de kostwinnersver goeding wordt betaald, dan kan de burge meester bij het departement van Defensie de zaak voorleggen. «Tel." ZAAD-VOORRADEN NIET VOOR UITZAAI BESTEMD. Het Rijksbureau voor de voedselvoor ziening in oorlogstijd maakt hekend. Zij, dde de hieronder genoemde produc ten in voorraad hebben, anders dan met het doel deze in eigen bedrijf uit te zaanen, zijn verplicht daarvan vóór 8 Juni 1940 in tweevoud opgave te doen aan den Provin cialen Voedselcommissaris hunner provin cie met vermelding van hoeveelheid, soort en herkomst. Deze regeling betreft de vol gende producten: Suiikerbietenzaad, voeder- en mangel- worteLzaad, alle gras- en klaverzaden (waaronder bjv. lucerntezaad, waster- woldsch raaiigraszaad); alle wikkenzadien, lupinezaad, spurriezaad, knolzaad, alle wortelzaden voor landbouwdoeleinden, ser- radellazaadi, boterzaad, mengkoolzaad en zaden van andere voederkoolsoorten, kool raapzaad. Het afleveren, doen afleveren, vervoe ren, doen vervoeren van deze zaden is ver boden. Van dit verbod kan door of namens den provincialen voedselcommissaris ontheffing verleend worden voor zaaizaaddoeleinden in de hoeveelheden, als hieronder voor ieder product is vermeld en onder door hem te stellen voorwaarden: Suikerbieten- zaad' 15 'k,g. per H.A., Voeder- en mangel- wortelzaad 15 k.g. per H.A., mengsel van gras- en klaverzaden (voor den uitzaail van blijven weiland en kunstweiden) to taal 50 k.g. per H.A., Westerwoldsoh raai- graszaad 60 k.g. per H.A., zaad van klaver of klavermengsel 15 k.g. per H.A., Lucern- nezaad 20 k.g. per HA.. Alle soorten wik- kenzaad 125 k.g. per H.A., lupinezaad 150 k.g. per H.A., spurriezaad 40 k.g. per H.A., •knolzaad 3 k.g. per H.A., alle wortelzaden voor landbouwdoeleinden 5 k.g. per H.A.; serradellazaad 40 kg. per HA., boterzaad 12 kg. per H.A., mengkoolzaad en zaden voor andere voederkoolsoorten 1 k.g. per H.A., koolraapzaad 4 kg. per H.A. Het vervoederen en doen vervoederen van de hie'rbedoelde producten is verbo den, behoudens ontheffing door of vanwe ge den provincialen voedselcommissaris, onder de voorwaarden, door hem te stel len LEVERING VARKENS AAN VEEHOUDERIJCENTRALE. Het Rijksbureau voor de voedselvoor ziening in oorlogstijd maakt bekend, dat met ingang van 31 Mei 1940 de gelegen heid bestaat varkens voor levering aan de Nederlandsche Veehouderijcentrale op te •geven. Opgaven moeten geschieden bij de zaakvoerders der Nederlandsche Veehou derijcentrale. De prijzen, welke zullen worden betaald, zijn tot nadere aankondiging als volgt vastgesteld: Voor varkens met een geslacht gewicht van 75 tot 125 K.G. Kwalit. a. 71 et. p. K.G. geslacht gewicht. Kwalit. b. 69 ct. p. K.G. geslacht gewicht. Kkalit. c. 67 ct. p. K.G. geslaoht gewicht. Voor vorkens met een geslacht gewicht van 125 tot 150 K.G. 72 cent per K.G. ge slacht gewicht. Voor varkens met een geslacht gewicht van meer dan 150 K.G. 71 cent per K.G. geslaoht gewicht. Onder geslaoht gewicht wordt verstaan het koude gewicht na slachting (d.i. het warme gewicht verminderd met 2 pet.). Zeugen, beeren en binnenbeeren mogen niet worden geleverd. Blijkt na slachting een geleverd varken zeug, beer of binnenbeer te zijn, dan worlt slechts de werkelijke waarde uitbetaald. Voor varkens, welke voor risico van den leverancier zijn afgenomen, worden boven staande prijzen alleen dan uitbetaald, wan neer deze varkens na slachting in goede conditie zijn. Is zulks niet het geval, dan wordt de werkelijke waarde na slachting Geenerlei korting zal worden toegepast voor varkens, waarvan het spek na di slachting zacht blijkt te zijn. KAASHANDEL LEEFT WEER OP Uitvoer naar Duitschland en levering aan Duitsche weermacht. Er is een belangrijke verbetering geko men in den handel van Goudsche volvette boerenkaas. Op bijna alle kaasmarkten was weer aanvoer, en te Bodegraven en Woer den zag men flinke, en te Gouda zelfs groo- tc aanvoer, waarbij soms bci'te partijen nieuwe graskaas. De handel had een vrij normaal verloop, en de prijzen van 24 k 26 cents per pond werden bevredigend ge noemd, terwijl bij hooge uitzondering soms nog een iets hoogere pry's is betaald. De meeste partijen vallen nog onder den be kenden bijslag. Naar wij vernemen begint Duitschland weer normaal af te nemen en al gaat het vervoer nog erg moeilijk, zoodat men in Arnhem de wagons moet overladen op vrachtauto's, om ze aan de grens weer in wagons te kunnen laden, de verzending kan toch plaats hebben en tot behoorlijke kwan titeiten. Het Leidsche Dagblad weet te melden, dat er nog zeer belangrijke aankoopen ge daan worden ten behoeve van de Duitsche weermacht. Drie groöte kaashandelaren moeten daarvoor kwantiteiten van 50.000 en 80.000 kg. leveren, die Donderdag werden afgehaald door een grooten stoet vracht auto's. Een lange autotrein kwam daarvoor in Bodegraven aan. Het inladen ging zeer vlot onder toezicht van ambtenaren van de Zuivelcentrale. KOLONIëN HELPT Voorschotten op geldzendingen uit Indië In ons land vertoevende vrouwen, kin deren, ouders, broers, zusters en andere relaties van in Indië verblijvende ambte naren of gepensionneerde landsdienaren, die uit Indië regelmatig geldzendingen per postwissel of door middel van bankinstel lingen ontvangen, kunnen de medewerking van het Departement van Koloniën (Bin nenhof 7) inroepen, tot het uitbetalen van gelden bij wijze van voorschot op de nog niet aangekomen postwissels e.d. Men zal ten Departemente de aanvragen nauw keurig onderzoeken en nagaan of tot uit betaling kan worden overgegaan. Men moet zooveeWnogelijk identiteits bewijzen, oude postwisselstrookjes e.d. meebrengen, ten einde te kunnen aan- toonen, dat men tot voor kort geregeld op die wijze geld uit Indië overgemaakt kreeg. Voor hen die van particulieren geld uit Indië krijgen toegezonden, is deze regeling niet van toepassing. BETALINGSVERKEER MET HET BUITENLAND. Voldoening van clearingplichtige schulden door storting in de clearing. In aansluiting op de publicatie in de dag bladen van 18 Mei j.l., maakt de directie van het Nederlandsche Clearinginstituut, met machtiging van het departement van Handel, Nijverheid en Scheepvaart, bekend, dat niet alleen ten aanzien van Duitsch land, maar ook ten aanzien van Bulgarije, Chili, Italië, Roemenië en Turkije, de vol doening van clearingplichtinge schulden weder op normale wijze door storting in de clearing dient te geschieden. Ook de autonome maatregelen nopens het betalingsverkeer met Spanje, Denemar ken en Noorwegen blijven voorloopig i veranderd van kracht. De koersen voor stortingen blijven nader bericht voor: Reichsmarken75.63 Lires 9.55 Turksche ponden 145^ Deensche kronen 36.40 Noorsche kronen 42.80 OOK WERKLOOZE ZEEMILICIENS MOETEN ZICH AANMELDEN In aansluiting aan de publicatie namens den Opperbevelhebber van Land- en Zee macht, o.a. inhoudende, dat zij, die zijn ge demobiliseerd of op eigen initiatief naar hun haardsteden zijn teruggekeerd eq die geen loongevenden arbeid hebben, zoodat zij gedwongen zijn zich om steun aan te melden, en die niet aannemelijk kunnen maken, dat zij vóór 8 Juni loonenden ar beid kunnen verkrijgen, door den burge meester in werkelijken dienst moeten wor den geroepen en onverwijld moeten wor den gedirigeerd op de depóts, wordt mede gedeeld, dat deze regeling eveneens geldt voor de zeemiliciens. In verband hiermede wordt de staat, waarop de depóts zijn ver meld, met het volgende aangevuld: Allen, behoorende tot de zeemilitie moe ten zich melden by: het marinedepöt Rot terdam, Museumplein 1, voorzoover zij met groot verlof van dat depót of van het depót Oudenhoorn vertrokken. het marinedepöt den Haag, Koningstraat 3, voor zoover zij met groot verlof vertrok ken van dat depót; het marinedepót Amsterdam, marine-ka zerne, voor zoover zij met groot verlof ver trokken van dat depót, vanuit IJmuiden, of vanuit den Helder. Militairen der Zeemacht voor zoover zij met groot verlof vertrokken van de depóts vaartuigendienst Rotterdam of Amsterdam keeren in het bovenbedoelde geval op die depóts terug. STICHTING ZUID-HOLLAND 1940 OPGERICHT In overleg met de commissie voor de oor logsschade en met Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland heeft de Commissaris der Koningin in die provincie op Donderdag 30 Mei 1.1. de Stichting Zuid-Holland 1940 In het leven geroepen. De Stichting heeft tot doel met de nader te harer beschikking te stellen middelen het herstel van het be- dryfsleven in de provincie Zuid-Holland te bevorderen en daarvoor tegemoetkoming te geven in de verschillende gemeenten in de provincie. De gemeente Rotterdam valt bui tel de bemoeiingen der stichting; aldaar is de Stichting Rotterdam 1940 tot gemeld doel werkzaam. Het bestuur der stichting wordt gevormd door den Commissaris der Koningin in de provincie Zuid-Holland, jhr. mr. dr. H. A. van Karnebeek en de leden van Gedepu teerde Staten dier provincie, mr. E. J. M. H. Bolsius, mr. J. J. R. Schmal en C. R. Roos. Mr. Bolsius treedt op als vice-voorzitter van het bestuur. Het bureau der stichting, bestaande uit dr. A. H. Günther en mr. H. F. Torringa, administrateurs ter Provinciale Griffie van Zuid-Holland, is gevestigd in het gebouw van het Provinciaal Bestuur. Adres Stich ting Zuid-Holland 1940: Korte Voorhout 9 te 's Gravenhage. Mr. ROST VAN TONNINGEN WEER IN DEN HAAG. Zaterdag is mr. M M. Rost van Tonnin- gegn, hoofdopsteller van het Nationale Dagblad en lid van de Tweede Kamer, die •behoorde tot de 21 Nederlanders, die voor het uitbreken van den oorlog waren ge ïnterneerd, doch daarna Via België naar Calais zijn vervoerd, waar zij door de Duitsche troepen werden bevrijd, te Breda gearriveerd. De heer Rost van Tonningen, die vergezeld was van enkele zijner lotge- nooten, kwam Zondagmorgen in Den Haag aan, waar zich zeer vele nationaal-socia- listen en geestverwanten bij zijn woonhuis hadden opgesteld. Het aantal belangstel lenden, dat ter verwelkoming aanwezig v/as, groeide in de loop van den morgen nog aan. Van het balcon van zijn woning hield de heer Rost van Tonningen een kor te toespraak. Ook de heer Feldmeyer sprak bij die gelegenheid nog eenige woorden. BESCHIKBAARSTELLING VAN PAARDEN. Naar wij vernemen, hebben besprekingen tusschen den voedselcommissaris in de provincie Utrecht en de Duitsche overheid tot resultaat gehad, dat reeds 300 paarden van de Duitsche weermacht gratis ter be schikking gesteld konden worden van de boerenbevolking in de provincie Utrecht. Daar gemotoriseerde landbouwwerktui gen door de huidige beperking op het ge bruik van benzine en ruw-olie thans niet kunnen worden gebruikt, voorzien deze paarden in een dringende behoefte. Hedenmiddag zullen ook in de stad Utrecht 35 paarden ter beschikking wor den gesteld voor zaken en particulieren. De distributie vindt om twee uur des mid dags plaats in de kazerne aan den Leid- scheweg.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1940 | | pagina 1